장음표시 사용
81쪽
statio in sidebatur UD: quod ct placuit Pis Episcopo , ct dedieauit mel sam in
Tbermis Novati in Urbe, in loco, qui appellatur vietis luteririorum, Ubi ct eon siluit Titulum Roma num, in quo N Bapticterium conetrauit 4 Idus Maias. Haee Batonius hie . Sed alibi, a ubi de Sacrificio Missis, ita testatum habet. Soror no a refert enim verba ipsius Pii Pontificis ad Iustum Episcopum Viennensem scribentis Euprepia , scut bene recordaris, Titulum domus suae pauperibus assignauit, ubi nune cum pauperibus nos Iris commorantes, Missas agimus cte. Sed & Alexandrum Seuerum Imperatorem , licet superstitiosa gentilitate imbutum , Templum Christo Domino aedificare voluisse , testis est Lampridius b in hςc verba Christo Templam facere voluit, eumquὸ inter Deos reripere : quod Θ Hadrianus cogitasse fertur , qui Templa in omnibus Ciuitatibus e uiaehris iusserat fleri , qtis hodie ideirco quia non babent numina , dicuntur Hadriani, quae ille ashoe par dicebatur, sed probissimi e B ab his, qui eonsulentes sacra, repererant omnes Chri Bianos futuros, A id optato venisset, o Templa reliqua deserenda . Η e Lampridius. Verum quod ipse Seuerus aliorum suasu perficere distulit, ut a Christi fidelibus eis ceretur permisit: idem enim Lampridius refert loco citato. BCum ChriHiani quendam locum, qui publicusfuerat, occupassent, tantra Popinarij dicerent , i eum deberi, res insit Imperator , melius se , ut quomodoctimque ilae Deus eotitur,quam Popinari is dedatur θc. Quo impetrato rescripto, Calistus Pontifex huius nominis primus anno Christianae salutis a 2 . Pontificatus nobilem Ecclesiam in Transtyberina Regione, ubi Taberna meritoria erat , & oleum At gusti tempore e terra erumpens copiose fluxerat, Sanctissimae Virginis Dei Gentiatricis Mariς Partui, olim eo prodigio prysignato, religiosissimὰ extruxit: Platina, ICiacconus, & alii in huius Pontificis vita, sed magis aperte Baronius e lite te- M istantur.
Dionysium quoque, qui anno salutis et Pontifex renunciaruς fuit, par ias, seu J sTitulos Euaristi exemplo suis terminasse limitibus, Presbyterisque C meteriorum c licuram adiunxisse, iidem Platina, de Ciacconus testantur. Marcellus inde primus anno Domini os . plusve minus, pontificatu, i XXV. Tu tutos instituit, Ciaccono, aliisque hoc affirmantibus riTitulos autem idem esse atque lEcclesias , diximus supra. - . .
Denique Beato Sylvestro sedente, qui summa Ecclesiς Dei'paee sub Constanti no Imperatore anno ab Orbe redempto; i potitus est, Basilica, nedum erectas, tsed donis amplissimis, di Imperatoria maiestate, ae munificentia dignis exornatas ubi res ipsa loquitur, inania verba proferre non est opiis, Atque lisc de priniqua Ecclesiarum construictione proni osse sitffciat; quamuis in saera legamus Historia, in Breuiario scilicet Romano, de dedicatione Ecelestet Sancti Saluatoris lection. q. ApostoIorum quoque tempore loca suisse Deo dicata, qus a quibusdam Oratoria, ab aliis Ecclesiae dicebantur, sed ubi Constantinus Im- D iperator per ' Baptismi Sacramentum sanitatem, salutemquὰ consequutus est, tum primum lege ab eo lata concessiim est toto Orbe Terrarum. vi Christiani Ecclesias dificarent. Ad rem igitur nostram ; ad Congregationem scilicet pro Ecclesiarum
Et quoniam ad Ecclesiς uniuersalis gubernationem , de regimen maxime porti nent,ut ad fidelium populorum utilitatem Ecelestis iam erectis,aut in posterum iustis de causis erigendis, de Episcopis, &Pastoribus idoneis, scilibus, ac fritictuosis in vinea magni Patrisfamilias operariis salii briter in Domino prouideatur, & in . hoc potissimum Summo Pontifici in locum Beati Petri subrogato, ex praecepto Chri si Domini P fee oues meas, inuigilanduin,& elaborandum sit, Sixtus propterea huius nominis Quintus, eiusdem Christi Domini Vicarius, & Beati Petri Successor ii L. Ehuius sollicitudinis partem nonnullos ex fratribus suis S. R. E. Cardinales elegit , de Congregationem hanc, de qua loquimur, instituit. dEt hanc in Episcopis, & Ecclesiarum Reetoribus cligendis diligentissimam inquisitionem, antiquissimam apud Christianos fuisse , testis est Lampridius, e dum ait, Alexandrum Imperatorem in electione Praesidum prouinciarum, & Ciuit tum imitatum fuisse Christianos : verum quid Christiani in hoc imitatione dignum agerent, itaui etiam ethnicis Imperatoribus exemplum darent, s. Cyprianus f . Baronio g relatus diligenter explicat Huius
82쪽
NOTITIA CARDINALAT. CAP. XV. CONGR. VII. yy
Huius vero Congregationis Officium eis,legitimas causas erectionum Ecclesiarum quarumcumque Patriarchalium, Metropolitanarum, &Cathedralium, ac de euius. que earum dote, capitulo, clero, populo,de aliis, quae ad huiusmodi erectiones iu xta pi raptum Sacri Concilii Tridentinia, a & Sanctorum Patrum decreta b necessa- A ria sunt cognoscere, & diligenter exquirere. Omnes etiam difficultates, S: controuersias, quae inter iam erectas, ac earum E etesiarum, Dioecesium, Monasteriorum uniones, dismembration , cessiones, mi utationes, translationes, pensiones, super illarum redditibus assignationes, Monasteriorum pluralitatem, Dignitatum incompatibilitatem, praesentationes, & nominationes , electionum, siue postulationum confirmationes, seu admissiones sustiaraneoru iri, coadiutorumque de nutationes cum futura successione , vel sine ea examinare debet.
Pectualitate promouendorum curam quoque adhibere solertem, eaque ulcusta, de examinata, ad Su mmum pro tempore Romanum Pontificem referreis, ec pro ipsius Pontificis arbitrio in secreto Consistorio proponere debet.: Tandem quae a Gregorio XIV. pro seruanda in Tridentino Concilio tradita formaui promouendis ad regimina Ecclesiarum Cathedralium, aliarumque Dignitatum,Sciae 9' Conusto lit Erprouidebitur , sancita e sunt, pacata mente procuranda, A firmiter obseruanda erunt. Habes enim hic ouae breui compendio reserenda duxi Concilium Tridentinum decreuitie, ad Catheurales Ecclesias viros insignes eligendos esse, g I . Pontificem hunc, Gregorium scilicet XIV. in minoribus constitutum c erat enim Episcopus Cremonensis d. Concilio interfuisse; & ideo quae ibi sancita suerunt, ve bitae executioni demandarentur, summopere optasse Concilium praedictum inandasse , ut in quibuscumque locis in Synodo prouinciali praescriberetur forma examinis a Metropolitano habenda, postea Romani Pontificis arbitrio approbanda. r. 3 Hoc autem paucis limis in locis executum adhue suisse conqueritur Pontifex. si a. propterea Pontifex huius examinis munus extra Curiam Sedis Aposto-Leae Legatis, uncisis,& Ordinarsis, ubi Episcoporum prouisio facienda erit . g. e. In Curia vero Cardinalibus ad hoc deputandis, vel Protectoribus Regnorum inqui: promouendi existunt, si ad corvin protectionem illae Ecclesiae pertinent,com-Verum hodie examen hoc coram Summo Pontifice, Cardinalibus, aliisque Praelatis, p.robis viris astantibus, celebratur, & d Clemente Octauo sancitum, initiatumque rei crimi. iDeinde siorma, siue instructio examinis faciendae praeseribitur , dc assignatiir: per Auclitores, seu Vicarios fieri prohibetur; articuli, ac testes non a promouendo, sed ab iploinquisitore sormandi,& i ducendi, interrogandique erunt; schedulam tamen continentem nomen, cognomen , patriam, parentes , aetatem, ordinem, gradum , profestionem, functionem,si quam cadidatus exercuit,loca, in quibus aut Theologiae, aut iuri canonico operam dederit, aut Iongo tempore versatus fuerit, denique amicos, ac familiares, qui tam ipsum, quam parentes eius intime nouerior , Praelatus inquisitionem facturus, a promouencio, vel alio faciendam curet. s 7. Testes examinandi erunt, qui absque suspicione amoris, odii, timoris, inimicitiae, unguinis, veritatem sponte sateantur. g. 8. m. Promouendorum qualitates: primo ex legitimo matrimonio, & parentibus ei tholaeis nati e a. trigesimum expleuerint annum 3 sacris ordinibus ante sex menses ad minus initiatir Doctoratus gradum,aut Licentiae in Theologia, velit ire canonico, aut publicum alicuius Academiae testimonium ostendant, quo ad alios docendosi lonei declarentur: s. Fidei puritate, innocentia vitae, prudentia, usu rerum, integra fama, doctrinaque praediti: 6. solus Doctoratus gradus, quem Privilegium Vocant, non sufficiat, sed scientiae testimonium indicent, & ostendant cum qualitatibus loci, temporis, ta eorum i qui audierunt fructu : 7. virorum grauium testimonium , ea oscilicet scientia pollere, quae ad populum Christianum erudiendum sussciat, ubi Do ctoratus gradus liaberi non potuit. Et haec in Sacerdotibus, quos vocant secu-
in Regularibus rem suorum superiorum sussicientis doctrinae testimonium requiritur : Superi zs vero. non Omnes, sed ij dumtaxati qui nullum sui ordinis supe-H a riorem
83쪽
- tiorem agnoscunt, quibus absentibus , vel impeditis, ipsorum Vicarii, seu Comnii serii generales, vel in Romana Curia Procuratores Ordinam, aut Congregationum Generales in hac parte succedat.c . I s Post inquisitionem, ut supra, lactam, professio Catholieae Fidei a eandidato iacienda erit in manibus Praelati, cui fuerat inquisitio commissi, nisi distantia loci prohia . . beatur; tunc enim viciniori Ecclesiae prouidendae committenda erit, quae coram notario, de testibus recipiatur, Sc in publicis redigatur tabulis una eum toto processa ad Apostolicam Sedem clauso, de obsignato transmitten. Flo. Processus ad Curiam transmisios Cardinalis Promotor, re tres priores ordinum Cardinales examinant , atque expediunt Promotor vero Cardinalis, siue Relatot promouendum moneat, si praesens in Curia fuerit, ut omnes Cardinales adeat, ante quam Ecclesiam proponat, ut quae ireserente Collega audituri si inr, oculata fido, quantum ad personam ipsius promouendi attinet, cognoscere veseant. si II.
Haec eadem inquisitio de promouendis ad Ecclesias, quae sacri Consistorii consiliatationibus prouideri solent, simili modo, Eecum iisdem diligentiis fiat; praesertim
quibus praeter curam, Fc regimen Monachorum, aut Canonicorum, aliorumve po- pulorum iurisdicitio spiritualis, vel temporalis annexa suerit, aetate tantum ericepta , - . - circa quam nihil in nouatur. 9 I 2.
Ius praesentandi qui ad Ecclesias praedictas habent, ut idoneos praesentenri aceti gant, hortantur, & monentur. S. I Inquisitores ad praemissa peragendat deputati ea fide, ac diligentia in negociis tanti momenti versentur, vi a Deo, de ipso Romano Pontifice laude consequantur ,& praemium expectare valeant. g. IS. Habes, quae in hac Constitutione continentur. At si quaeras huiusmodi processu ει examinis practicam , Flaminium Parisum consule . a qui huius quoque Constrututionis explanationem specialiter tradit. Ea vero dicuntur Beneficia Consistorialia,quae a Papa in Consistorio eonferuntur, siue in libris Camerae inter Consstorialia suerint descripta: Rota coram Paleotio . o Et afferenti, Papam non consueuisse prouidere de aliquo Beneficio Consistorialiter, cinclinabit us probandi; eia. Rota dixit coram Caputa iten. Se a Cherubin . in
relata. cDenique de erectione Ecclesiarum in Cathedrales seculares, vel in alium statum, agit Petrus Rebussus. dNe autem Missa, de alia diuina Osficia alibi quam in Ecclesis celebrentur, Tethchuius nominis III seu ut aliis placet, IIII. Episcopis omnibus vetuit, ut Ciacconux affirmat in vita r eius vero Sanctionem refert Gratianus, e ubi ex Dutheron. do- sumptam colliges in haec verba eras boloeati ita tua in omni loco, quem deris , sed in omni loco, quem elegerit Dominus Deus tuus.
Pro Consultationibus Episcoporum, O allarum Praelatorum
E Cclesiarum Praesules, de Pastores,qui ex praecepto Apostoli vigilant, laborant, diministerium implent, postquam ab Apostolica Sede modo in prae a memnarrato honorem, de iuri si citonem tanquam e piae matris sinu hauserunt,3c impotrarunt, si quando ovium suarum greges lupi rapacis quarentis quem deuoret, o cursu, vel in asione terreantur, ut auxilium, praesidiumque sibi paratum intelligant, Oue' ue suas defendant, di fructuosius pascant, idem Sixtus V. pro Consultationibus o Episcoportun, di Praesulum Congregationem vel instituit, vel innovavit. e---,, r. . cui quidςm Congregationi sacultatem attribuit Parriarcharum , Archiepiseop runa, Primatum, Episcoporum, ordinariorum, de quorumcumque etiam inseriorum. non tamen Regularium, postulata audiendi, de cognoscendi. Propositis difficultatibus, quaestionilms, Ze controuersiis, alii 'ta, super quibus consulta suer;t, etiam per li teras, sedulo , humaniterque respondendi Dubia, rationes,dc causas Ecelefiarum, earumque dignitatis, iurisdictionis,exemptionis , muritatis , iurium, priuilegiorum , dc laudabilium consuetudin tam con-
84쪽
NOTITIA CARDINAL AT CAP. XV. CONGREG. VIII 6i
cetnentes summari Ε, si iam pliciζer, di de plan cognoscendi, de tam ex partium petitione, quam ex os scio, prout honestum, & opportunum videbitur, como nendi. FCausas etiam . te controuersias inter eosdem Praelatos de iurisdictione, aliaue de ι tanta exortas, nec non inter Capitula, aut obtinentes Dignitates, ac inter uua cumque singulares personas, & Vniuersitates, aut Iocorum in temporalibus dominos. exceptis iis, quae Concili j Tridenti iii interpretationem, vel ordinem existunt iudiciarium, re ipsa requirendi, examinandi, & amicabilit Er desuper componendi, ae
Praeterea ad Ecclesias visitandas ubique loeorum , in quibus Christiana vi et Reatino, Visitatores Summo Pontifici praesentare, ut memplo S. Gregorii, S.Leonis. de aliorum Summorum Pontificum, cum in Domino expediri videbitur, destinare valeat. Quibus quidem Visi roticinia ut eum spirituali fructu, & Fidelium aedificatione munus sirum impleanza, sormam praescribat, negociorum omnium tractati m nis modum allignet, oc negligentiam, si quando opus erit, emendet.
Insuper, ubi nccessitas postulauerit, viros usu, & doctrina idoneos, rectos, GDeum timentes, qui literarum Apostolicarum aucto state suffulti tanquam Uiea. ras Apostolici Ecclesias regant, deligant Denique Cardinales huic Congregationi praepositi immunitatis Ecclesiarum d
leniores, & ad ipsorum Praelatorum personas, res,ti bona quaecumque tuendum Se-clesiarum iura ab omnium iniuriis, & oppressionibus aduersus quoscumque quavis auctoritate praefulgentes vindicanda, firmissimum sint propugnaculum. . Verum hodie insis, quae ad Ecclesiarum,& ecclcsiasticarum personarum imm nitatem attinent, summa prudentia san. me. Urbani Octaui consultum est per ere monem,& instructionem nouae Congregationis de Immunitate Sacrorum nuncupa- ,ut diximus supra Congreg q.
Pra consultationibus Regularium .
REgularium ordines, quibus Ecclesia haec militans, de visibilis Reginam illam
a dextris Dei in vestitu deaurato circumamictam varietate a Regio Propheta decantatam a designat, de ostendit, quiue nedit omni tempore ornamentum, sed magnum quotidie Christi fidelibus adivinentum madiis salutaribus praestiterunt, dea praestant. Vt eorum progressus in dies magis ac magis ad pietatem promoueantur i & qui e filuctibus seculi in portum Regularis vitiae confugerunt remotis impedime iis, Se inanibus contentionibus amputatis, sub Religionis suauilago, de seorum in- .situtorum obseruantia quiese vivant, gratumque Altissimo famulatum exhibeant. Sixtus V. qui Seraphici Patris Francisci Assisi natis regulae, seu militii in minoribus constitutus nomen dederat, ac tanquam emeritus miles ad Christianae Dignitatis apicem euectus, Ieatiquὰ Petri Successor, & Christi Domini in terris Vicarius, pro eonsultationibus Regularium Congregationem instituit, de ordinauit , illiusqiis c ram , de regimen nonnullis S RE. Cardinalibus commisit, atque facultates infra dia
Regularium, Claustralium, Mendicantium, non Mendieantium, Hospitalariorii Ice Militarium postidentium . . de non possidentium , cuiusuis demum ordinis sint, controuersijs, dubitationibus, consultationibusque propositis respondeant. lCausas, de controuersias iudiciariam formam non requirentes. Inter praedictos O Hines venentes, siue in uniuersum, siue ratione particularium locorum audiant, et
Regulati stipsis, quos seruore spiritus incensos ad persectioris vite statum transire velle constiterit, non tamen ad laxiorem, nee ad parem, sed ad arctiorem transeundi, quibuscumque Summorum Pontificum sanctionibus, et decretis non O stantibus, licentiam dare, et impertiri possunt. Apostatariun eicctionem, et extra Monasteria degentium, aut vagantium causas
85쪽
ijdem Cardinales audiant, & cognostant , virosque tales coercendi potestatem h*
Apostolicae Visitationis iussa, &Constitutiones a Summis Pontificibus in ipsos
Regulares editas mequi, & in usum deduci curent. Visitatores Regulares laudatae vitae, reto Dei, salutis animarum, & prudentia spD Aritus praeditos, institutorumque Regularium, Ze laudabilium consuetudinum periatissimos prouideant, qui,cum necessitas exegerit, sui ordinis prouincias, receptis ab ipso Pontifice literis, ad Omnipotentis Dei laudem, & locorum utilitatem salubriter visitare valeant. Sub Regularium nomine etiam Moniales cuiusuis regulae, & obseruantiae comprehenduntur.
γ Omnem opem, totumquὰ midium Cardinales praedicti impendant, vi ab ins Horibus erga superiores debita humilitatis reuerentia, & obseruantia; a superioribus quoque vicissim erga inferiores beneuolentia, charitas, di disciplina in spiritu lenitatis adhibeatur , neue dominentur in fratres , sed patres se esse memia nerint . bPostremo Cardinales ipsi qi si Religiosorum omnium portus, perfugium, ac praesdium esse sciant,ut eorum auctoritate,de auxilio recreati, religiosae vitae,& regularis persectionis stadium sine impedimento strenue percurrant ε . . . Verum si inter Episcopos, & Regulares controuersiae oriantur, & dubitationes trisciderint,quae sub Concilii Tridentini dispositione, aut interpretati0ne comprehe dantur , ad eandem Tridentini Concilii Congremtionem remittendae sunt . Causas quoque inter ipsos Religiosos Ortas, quaeue exoriri poterunt iuxta quarum eumque Religionum instituta, illorumque dii positionem eorumdem Regulatim Superiores cognoscant, decidant, ac terminent. Quae omnia ex praecitata Sixti RConstitutione a plenius cognosces.
Pro didice librorum prohibiliorum.
LIbros improbatae lectionis a recta Reipii blicae administratione alienos, & repellendos esse, Vlpianus respondit, b de ossicio boni, S: innocentis viri vcrba
faciens, post improbatam venditionem malorum medicamentorum, quae corpora humano nocent, de iis, quae mentes, animosque corrumpunt, sic ait: tantundem
debebi arere ct in libris improbatae sectionis, magicis forte, vel milibus, Baee enim omnia protinus comtimpenda sunt . Et Lacedaemones Archilochi poetae libros, quorum lectionem & verecundiae, es pudicitiae propter verborum obscoenitate . nocere iudicabant,e Ciuitate sua exportari iussisse, Balduinus refert, ei dum Romuli leges Commentariis illustrat, illam praesertim. Ne quis praesentibus ominis obscoenave ba facito .LOuidium quoque propter libros , qu deart amandi conscripserat, quorum Iectio admodum Reipublicae perniciosa, quippequae iuuenum animos perseipsos ad lasciuiam natura procliues magis incenderet, in Pontum deportatum fuisse se ibit Ciraldus, d di magis aperti Aurel Victor. in vita Augusti his verbis e nam di Poetam Ouidium, qui ct Nas ,pro eo quod tres Ilisos amatopiae artis consor sit , exilio damnauit.' Quod si poena digni habiti sunt, qui libellos samosos ediderunt, scripseriint,inuentosa non consum crunt, ex Valentin idi Valent. sanctione; e mult6 magis qui hos libellos, seu libros aduersus Legem Diuinam ,& Religionem publicam edunt, retunent, de exscribunt , cum grauit is sit Diumam, quini humanam offendere Maiestatem et f crimen quippe publicum est ,&in omnium sertur iniuriam, quod aduersus Religionem patratur. g ς veritas ethnicis quoque probata fuit;reserui enim Greg.Thol f b de Balduin. ι amboque a Diogene Laertio A mutuati sunt, cum Prothagoras Pilosophus, quod suo libro se ipsisset: de dijs quidem Haruere nequeo, neque ausint, viam, sunt enim
plura, qua i scireprobibeant, quippe ct summa incertitudo ,erbrevis hominum vita ob hoc principium operis ab Atheniensibus Vrbe pulsus fuit, librique illius in
86쪽
NGITIA CARDINALAT CAP. XV. CONGREG. V. 63
in foro concremati sunt, sub praeconis voce a singulis, qui illos habebant, inue
Et librorum haeresim , vanamque euriositatem sapientium eombustionem antiquissimam, & initio nascentis Ecclesiae seruatam , sacra restatur Pagina a in haec A verba. Multi autem ex uti quifuerant eurios eritati, contulerunt libros,in com brasserunt eos coram omnibus, de eomputatis pretiis illorem, inuenerunt pecuniam denariorum quinquaginta millium ere.
iod etiam a Theodos de Valent . sancitum habes b his verbis. Nee Cerd im, pisi libros nefandi, aerugi Ne Hori, aduersus Generabilem in octorum Sectam, GreetaquUanctissimi Cretus Antistium Epbes habitifriptos habe , aut leXere , aut Osribere quiviquam audeat, quos diligenti stadio requiri, ae publita comburi
decernimus cte. Habes etiam ad hanc rem alias Imperatorum sanctiones nouissime post multos a Prospero Farinacio e relatas, dum quaerit, quomodo , di qua p na puniatur retinens, legens, legendosque iubens libros haereticorum et de a Carolo Q icto Imperatore lutheri libros publice combustos fuisse Iouius scribit. dVerum quis inter summos Pontifices primus hanc secerit prohibitionem , non. dum bene noui ; qui nauis Gelasius Papa I. anno Manichaeos in Urbe deprehensos exilio damnauerit, eorumque libros apud Basilicam S. Mariae Maioris publice combusserit, Ciaccono teste . Simmaci qucque tuitu, qui Gelasio post Anastisiunta successit anno salutis 8. ante fores S.Ioannis in Lateran o haereticorum libri flammis fuerunt consignati, ut Platina scribit; de ante Gelasium, ac Simmacum Leonem I. anno o. hoc idem gessisse idem Platina testis est: Hormisdam quoque Ponti cena Manichaeorum codices ante fores Basilicae Constantinianae incendio consumpsisse scribit Ciacconus in vita; hic autem Pontifex renunciatus est anno Christi si . Et iubentibus Gregorio IX. ac Innocentio IV. anno ir a. librum Talinudi, aliosque libros reprobatos apud iudaeos repertos fuisse combustos, Farinacius e scribit. Et Alexandrum huius nominis IV. qui Beati Petri anno i a s . Sedem tenuit, libros cuiusdam Guglielmi de Sancto Amore contra paupertatem editos legi prohibuisseis ;& alium quoque librum damnati nominis auAoris, affirmantis, statum gratiae non a lege Euangelica , sed a lege spiritus procedere, publice flammis aboleri iussisse reperio apud Platinam , dc Ciacco num in eiusdem Pontificis vita i latius tamen hanc rem prosequitur Frater Min. de Castigito, f qui literas Apostolicas hane materia concernentes refert, addens modum, quo ipse Alexander usus est in consutandis er- roribus d Guglielmi de S. Amore, vi scilicet Cardinales Hugonem de S. Theodosio Presbyterum Cardinalem sanctae Sabinae,Cadinalem Sancti Nicolai in Carcere Tu Iliano, Cardinalem S Laurentii in Lucina, una cum Card. Episcopo Tusculano elegis.set, ac deputasset. Qas forsan exemplo monitus Pius pontifex huius hominis IV. aptissimum tanto . malo remediam esse cognoscens, si componeretur, de ederetur Index, siue Cathalogus librorum, qui vel haeretici sint, vel de haeretica prauitate suspecti, vel certe moribus, de pietati noceant, α id negocii ad sacram Tridentinam Synodum reieci cst; ea vero ex tanta Episcoporum ,& aliorum doctissimorum virorum copia ad euconsciendum Indicem multos cum doctrina, tum iudicio insignes Praelatos delegitiqui adhibitis etiam 4n eonsilium lectissimis Theologis, praedictum Indicem absoluerunt, & ex eiusdem Synodi decreto ad eundem Pontificem pro suprema manus impositione, re confirmatione transmiserunt; de idem Pontifex nedum legit, sed . quibusdam doctissimi , probatissimisque Praelatis eundem accuratissime legendum, examinandumque tradidit; contentaque in eo literis Apostolicis denique confir- π mauit. g Sed quoniam haeresis morbus animae perniciosissimus vi cancer quotidie serpit , dc filii tenebrarum Arcem Catholicae veritatis omni machinationis genere non cessant oppugnare, libros praesertim haeresis tabe insectos promulgando, alios- qud noxia doctrina aspergendo, corrumpendoque , dc ex nobis ipsis, ut Apostolus praedixerat δε exurgant viri loquentes peruersa , ut post se discipulos adducant, Sixtus propterea huius nominis V. librorum expurgationem , recognitionemqrae necessariam agnoscens, quod ab exordio nascentis Ecclesiae a Sanctis quociue Patribus iactitatum enarrant Baron i de Petrus Gregor. Tholos h Et in Concilio Roman0 7a. Episcoporum, Gelasio I. prς sidente, post recensitos canonicos libros tum vel ris, tum noui Testamenti, Ad dissimctionem librorum, qui catholici, de authen-- usi ostent, qui apochriphi, ec suspecti, parua, aut nulla authoritate, iudicati sunt;
87쪽
plenius a Gratiano airelatii& meminit Clemens octauus, b & ad saturitatem C uarruvias, e Sixtus inquam V. tanto negocio Cardinales aliquot praefecit, de Congregationem instituit: facultates vero infra scriptas attribuit. Cathalogos , de Indices librorum aut olim , aut proxime consectos, eorumquὰ re gulas editas recognoscant, de examinent. Certorum auctorum libros prohibitos, aut quouis modo in prioribus Indicibus suspensos diligenter excurrant, de prout expedire iudicauerint, permittant.
Libros, qui post Iridentini Concilii iussu ) editum Indicem, & a Pio IV. vi diximus , comprobatum Indicem prodierunt, Catholicae doctrinae, Christianorumque morum disci rinae repugnantes expendant, & recognoscant, ac ubi Summo Pontifici retulerint, Apostolica auctoritate reiiciant; hominum vero iniuria , & dolo deprauatos emendent : quos vero paucis reiectis erroribus 9 viiles alioqui studiosis esse cognouerint , expurgandi , recorrigendi modum ineant, Indicesquὰ expurgatorios conficiant imo uos etiam libros approbandi, de improbandi rationem praescribant. Vniuersitatem Parisiensem, Bononiensem, Salamantinam, Lovaniensem , aliaque probata Studia ad hane librorum expurgationem, de correctionem excitent ; earun- dein quoque diligentiam, operam , de industriam requirant, Ipsis quoque Cardinalibus permittitur, ut Theologis , Cononisus, alijsque peritis viris piis, atque idoneis nec vero alijs9 etiam aliunde accersitis ad hoc oriane negocium Reipublicae Christianae semper , de his quoque temporibus necessarium adhilabitis, eam ob rem tantum libros vetitos retinendi, legendique, criam GR ue summi Pontificis licentia, facultatem impertiantur. Hactenus Sixtus V. in saepe ci tata Constitutionei d quod etiam praedecessor suus Cretorius XIII. antea secerat, ipsum γε Sixtum tunc S. RECardinalem inter quinque Cardinales ad hoc deputatos reposse
rati vi legitur in sua Const. e. . -
Verum cum idem Sixus re minime absoluta ab humanis excessisset, Clemens VII f quod iam utiliter coeptum fuerat, de a multis desideratum, perficiendum duxit, ocvenerabili fratri sui Marco Antonio Episcopo Praenestino de Columna, ac dilectis foliis Presbyteris Augustino S. Marci de Verona, Si ineoni S. Anastasiae de Terranoua , Hieronymo S. Mariae super Minervam Asculano ,rederico S Mariae Angelorum in Thermis Borroniaeo, Francisco S. Mariae Transpontinae Toleto , nec non Ascanio S. Mariae in Cosmedita de Columna Diacono Cardinalibus deputatis, alijsque piis, 3 eruditis viris in consilium adhibitis, ea omnia, de singula, quae a bixto V. instituta suerant, diligenter examinanda commisit, ac demum magno studio visa, de Deo sa- uente absoluta, nedum Pii l V. supra relatam Constitutionem, de Indicem, ac Regu-Ias , quam alia quaedam ab eodem Clemente addita apostolica auctoritate comprobauit, atque ab omnibus tam Vniuersitatibus, quam singularibus personis ubique locorum exissentibus, sub ijsdem poenis in d. Pij Constitutione contentis ob rari Praecepit, dc mandauit. DQuo autem facilius negocium tum prohibitionis, tum expurgationis, de impressici nis librorum peragatur, eas omnes facultates; priuilegia, de indulta, quae Pius V. sacri Palatii primum Magistro, deinde Gregorius XIII . de Sixtus; Cardinalibus Congressationis, de qua loquimur, concesserunt, confirmatiit, de quatenus opus esset, ina uauit in his omnibus, quae in suo Indice additis non aduersantur . s. ΦSi quae vero in posterum dubitationes, aut controuersit circa ipsum librorum I dicem , illiusque Regulas , aliaque illis addita emerserint, ad Congregationem hanc Cardinatium,seu aliorum , qui pro tempore super Indice huiusmodi deputati fuerint, reserantur, & ex eorundem Cardinalium sententia, Summo Pontifice, si rei grauitas postulauerit, consulto , declarentur, re decidantur; quorum at illioritatevi cum Per- . mittendis, tum prohibendis, expurgandis, de imprimendis libris, aliisque ad eam rem npertinentibus explicandis praecipuam esse voluit, de mandauit in r. s. Sed quoniam de librorum impressione mentionem fecimus, non omittendum putaui, quod in Lateranensi Concilio sub Leone X sancitum habes. g libros nempe imprimi absque approbatione Viearij, de Magistri Sacri Palatii in yrbe,ac Epist Porum, vel Vicariorum , dc In quintorum alibi sub poena combustionis eorundem lubrorum publice, non posse .
Alias quoque Constitutiones Iulii III. Pauli IV. Je Pij IV hac de re loquentes P
trus Gregorius Tholosatius bietrunciat , qui de libris ad Religionem pertinentibus, de de scripturis veteris Testamenti, & Rabinorum, i de libris Euangelicae Legis probatis
88쪽
NOTITIA CARDINALAT. CAP. XV. CONGR. X. 6s
hatis in sacrosancta Religione, a de libris Euangeliorum, b de utilitate, ac necessitate lectionis sacrae Scripturae, e de doctritis Ecclesiastica , & traditionibus Mel silmeis , d de aliis libris Interpretum legis Diuinae, e de libris Dei, s de libris subit linis x non minus doctὰ , quim erudite agit videndus. sed an libri haeresci reperti penes aliquem operentur,ut ille de haeresi condemnarinossit, vide Hieronymum de Monte in suis quaestionibus. θ Et si rite abiurauit e tores contra Fidem, & post abiurationem repertus fuerit retinere libros haereseos, an dicatur relapsus, idem Hiero de Monte i scribit videndus.
construenda exornanda Basiliι a Principis ApoLtolorum ;siue pro Fabrica S. Petri.
mπ Audauit rerum omnium opisex Deus cogitationem, quam habuit Regius Pro- pheta David, aedificandi Domum nomini Dei, ut sacer te flatur Historicus his h Ouia hae fuit voluntas tua , Ut ad eares Domum nominι meo, bene qui Gm stram missatori babere voluntatem Hanc eandem cogitationem, ut mea fert opinio, in Beato Petro Apostolorum Principe , post a Uristo Dorio poam. Tu es Prirti , uperbane Petram aedis bo Ecelesiam meam . ' 'peraefato nim orbe, praedicato Euangelio omni creaturae, relicta Antiochen Caphegra tandemquὰ gloriosa martyrii palitia in Vaticano recepca, primum sui cordi Melanidem in alJssimum, ae firmissimum Romanae Ecclesiae sundamentum in e
si abita cuiu, quidem Ecelesiae amplissimam prosecto admirandam m-
es ipsi gloriosus terrae Princeps sicut etiam Dauid ) corporeis videre aeis non pomelit, filius tamen eius Constantinus Magnus Imperator, quem Bcatum Sui uester ipsius Apostolorum Principis Successor in Christo Iesu parturierat veluti alter Salomon vidit . relicto enim gentilitatis errore, ex aman Spiritu Sancto regeneratus. octaua sui Baptismi die depositis albis totus mundus, 3c saluus ad Consecne ii Petri Apostoli veniens, ablatoque diademate capitis, exuens se clamysonem Beati Pςxr p --,hε uti ad fundamenta Basilicae constraten summo sitis humeris baiulans asportauit Scita gaudens, ac exultans in carruca ea cum sis I ι aut Tito vespasiano eiusdem Flauia gen
89쪽
Ciaeconum i e reperio; sed tantum plorauantes Martinellus a refert, &antiqua inscriptione probat, Pontificem hunc solemni ritu ,& multis adstantibus Cardinalibus, Episcopiique Ecelesiam S. Chtγsogoni consecrasse. . Nicolaus Rad caput Templi, de quo loquimur, amplam temidinem,q uam vulgo Tribunam vocanr, quo Templum ipsum augustius, & homilium magis capax esset, . inchoauit, testis est Ciaceon usi b meminit etiam Cardinalis Baronius e in haec verba. Perseuerauit memoria issa Probi scilicet9 int gra, litat negocta , usque.od Nicolai Papae V. tempora, quando idem Pontifex amplioribus spatiis exsul ore nouam B isneam Prineipis ApoHoloriam primus aggrediens, Templum illud Probi, quod illius a fidi iungebatur, demolitus es ore. Iulius II. vastam , ac portentosam augustissimi Templi molem. quam hodie in Vaticano videmus, egregii Architecti Bramantis opera, veteris Basilicae parte disic-cta seelicitEt inchoauit,primum lapidem, aureaqu4 sub illo numisitata, sacro adstante Senatu, posuit; Ciacconus, & Ρanuinus scripserunt, ac sequens monumentum indicat, RIVLIVS II. PONT. MAX. ψAEDEM BEATO PETRO DICATAM VETUSTATE COLLABENTEM 'IN DIGNIOREM A M P LIOR E M. FOR MAM UT ERIGAT FUNDAMENTA IECIT.
ANNO CHRISTI MDUII. VETEREM CONSTANTINUS IMP. AEDIFICAVI V.
Paulus III nobilissimum opus prosequutus, eius cineres post obitum in hac nasilica collocari voluit ;& temporario tune polito monumento, ut Pan uinus ait , ei re- cgium deinde conditum fuit; quod , eiusdemque cineressen. me. Vrbanus VIII. 1 Oportuniorem eiusdem Basilicae locum transferri iussit, ut in priori loco Ara una ς quatuor extrueretur , prout extructa , & S. Andreae Apostoli Statuaexornata visitur; facta autem est translatio haec tumuli,& cinerum anno I 62ς.die is Ianuarii: d cuius quidem sepulchri regione idem Vrbanus VIII. viii s adhuc, sed mortis memor,siarum quoque cinerum cond torium elegit, ac elegantistinium erexit,Equitis Beo. nini ingenio, vivacique scalpro elaboratum.
Iulius III Paulus IV. magnifico inuigilant operi. Pius IV. parietes fornicibus e nectit. Gregorius XIII. Sacellum, quod de nomine Gregorianum appellamus, exornat, ibique S Gregorii Narian χeni Corpus ab Ecclesia S. Mariae in Campo Martio translatum, sub Ara huic Sancto dieata solemni pompa , δἰ ecclesia sileo ritu loeauit Sixtus V. magnam huius Templi testudinem squam vocant Cuppolam 2 persecit. 1 Ex obelistis Heliopoli olim erectis Soli dicatis, quorum alterum Caio Caligula imperante Romam aduectum,in Vaticano locatum, a Totita Gothorum Rege euertar. ac solo aequatum , Dominici Fontanae Architecti opera in Vaticano soro erectum .
Iesu Christo Solis Domino, Solisquὰ iustitiae vexillo, quod est Crux, eius imagine sa-stigio in summo supra montes, stellasquὰ collocata, sacrauit, pluribus inscriptionibus rem ipsam illustrauit, quarum praecipua ad rem noliram sequens via est.
CHRIST. VINCIT CHRIST. IMPERAT CHRIST. RECNAT CHRISTUS AB OMNI MALO PLEBEM SUAM DEFENDATsIXTUS QUINTUS PONT. MAX OBELISCUM VATICANUM pDIIS GENTIUM IMPIO CVLTV Di CATVM AD APOSTOLORVM LIMINA OPEROSO LABORE TRA NSTULIT .
Pauli vero V. sedulitas, & vigilantia In hoc opere excolendo, perficiendoquὰ quadrafuerit. oculata fides, de sequens inscriptio testantur, cuius characteres ab Abbat Paulo de Angelis reseruntur . P Α φ
90쪽
NOTITIA CARDINALAT CAP. XV. CONGREG. XI. 6
PAVLVS QVINTVS PONT..MAX. SACROSANCTAM B. PETRI PRINCIPIs APOSΤOLORVM a BASILICAM QUAM IUUVS s. PONT. MAX. INCHOAVERΑΤALII α PONTIFICES MAXIMI PROSECUTI FUERANT UT UNIVERSUM CONSTANTINIANAE BASILICAE AMBINM RELIGIONE VENERABILEM INCLUDERET CHORUM SACRARIVM AC PORTICVM BENEDICENDO POPVLO EXAEDIFICARET GRANDI ACCESSIONE ADIUNCTA OPUS AMPLIssi MuM AC MAGNIFICENTISSIMUM ABSOLVIT
Haec annis proxime elapsis supra primarium ostium huius Baslicae ex interiori illius Parte legebantur; hodie vero exeuntibus a sinistris, quibusdam immutatis, alia sese legentibus offert inscriptio.
VATICANUM TEMPLUM A IULIO INCHOATVM iET USQUE AD GREGORII ET CLEMENTIS SACELLA ASSIDUO CENTUM ANNORUM OPIFICIO PRODUCTV ΜΤ ANTAE MOLIS ACCESSIONE UNIVERSUM CONSTANTINIANAE BASILICAE AMBITUM INCLUDE NS CONFECIT CO NFESSIONEM B. PETRI EXORN AVIT FRONTEM ORIENTALEM ET PORTICUMD EXTRUXIT .
Ex alia vero a dextris locata quicquid Vrbanus octauus in hac eadem Basilica exc.-Ienda hucusque peregerit, cognoscere licet; sic enim concepta est.
VATICANAM BASILICAM A CONSTANTINO MAGNO EXΤRUCTAM A B. SILVESTRO DEDICATAM IN AMPLISSIMI TEMPLI FORMAM E RELIGIOSA MULTORUM PONTIFICUM MAGNIFICENTIA REDACTAM SOLEMNI RITU CONSECRAVIT. SEPULCHRUM APOSTOLORUM AEREA MOLE DECORA UITO DE VM ARAS ET SACELLA STAT VIS AC MULTIPLICIBUS OPERIBUS