장음표시 사용
91쪽
Quid denique Ss. D N. Innocentius X. in eodem Vaticano celeberrimo Templo peregerit, sequens indicat inscriptio , supra principem Basilicae ianuam collocata.
BASILICAM PRINCIpIS APOSTOLORVM IN HANC MOLIs AMPLITUDINEM A MULTIPLiCi ROMANOR. PONTIFICUM AEDIFICATIONE PERDUCTAM
INNOCENTIVS X. PONT. MAM NOUO CALATUR E OPERE
ORNATIS SACELLIS' INTEMECTIS IN UTRAQUE TEMPI ALA
MARMOREIS COLUM NISSTRATO E VARIO LAPIDE PAVIMENTO MAGNIFICENTI Vs TERMINAVIT BPatet igitur ex hucusque dictis, lianc Beati Petri Basilicam a Constantino Imperatore constructam, de multis, amplissimisque donis Beato Sylvestro,ae Successi,Khui Romanis Pontificibus pro illius conseruatione , de reparatione sectis locuplet rati, ut Gratianus, a de Baronius b monumentis ab alijs receptis consignarunt. Qu3mobrem ut tanti beneficii memores essent Romani Pontifices, ac etiam ut ex iniunino Apostolatus ossicio, Ecclesiae nempe, quae Domus Dei sunt, in suis structuris, I aedificiis conseruentur,ec quando necessitas p*stulet, reparentur, iure quidem merito hanc sedulam nauarjnt curam, nedum ex iis, quae a Constantino donatis remanserui. e, annuis praestationibus, sed nouis etiam pensitationibus, S emolumentis excogitatis, assignatisque in sanctissimum ac religiosissimum opus erogando. Iulius en initI. qui hanc Aedem collabentem ut in digniorem , amplioremquὰ formam erigeret, fundamenta iecit, ut suae intentionis, prosequendi operis scilicet executorem haberet, Commissarium deputauit, quem , & alios omnes hanc rem . adiuvantes. multis facultatibus, priuilegiisque decorauit, e quibus cum pro maiori parte sit abrogatum , ve I postea ab alijs Summis Pontilicibus in nouatum, ea haud reserenda duxi. Cleesens Vre eodem religionis, & pietatis vela incensias, Collegium sexaginta virorum eurialium insiluit, d eui quidem Collegio ad huius fabricae causarum cognitionem deputandi iudicem facultatem dedit . a 4. Eleemosynas, & oblationes recipere, & custodire , ac per ossiciales ab eodem Collegio eligendos in hoc fabricae , opus, Ec non ad alium usiam erogandas trade te , CDilationes , pacta , transadtiones cum debitoribus inire plenissimum habent firmitatis robur. ν T. Collectores ab omni superioritate , R iurisdictione exemptos pro bonis tam in ultima voluntate, quam inter vivos relictis, conquirendis, & exigendis depu
Bona ad hanc fabricam quomodocumque prouenientia publice subhastari, &vendi iaciat 3 pretium , dc pecuniae redaAae in operis continuationem erogen
Itido ut supra a Collegio deputatus tanquam ordinarius simpliciter, & de plano manu regia , etiam Sede vacante , procedit s. I . Communitares , Vniuersitates , Collegia, N alias quantumuis priuJlegiatas personas debitrices, sub censuris, interdictis, Scexecratiostibus ad soluendum compellit. si M. Α sententiis per iudicem praedi 'iam latis solum Collegium appellationes audit, exclusisa tiam F. RE Cardinalibus, de Vicecancellario. ρ. I a. Executiones contra debitores nullo pacto, nec a quouis iudice , etiam a sacro Senatu collegialiter Sede vacante collecto impediantur . si is
92쪽
Duposita ad sauore ni Fabricae tui Immodo retardentur, impediantur, vel occultentur . si i . Qui de relictis ad fabricam i. otitiam habuerint, vel notarii rogati extiterint, de-
nunciare tenentur 9 1s. Tandem habes clausulas praeseruati uas amplissimas.. executores huius Sanctionis deputatos, contrariorum derogationem, de transumptis etiam fidem adhibendam esse. g. 6. IT. IX. K 19.
Sed quanta sacrit eiusdem Clementis animi propei sio, hoc preclarum, & ver Summo Pontifice Beati Petri Succetare dignum opus perficiendi. nedum ex praenarratis constat, sed quae poli ea sanciuerit, apertius demonstrant. a uodi inquit Iulius morte praeuentur, successuὸ Leo X Adrianus VI. Ito mim Pontisces etiam praederesseres nutri vari ea intibus impeiamentis Perseere non potia erunt, ιου omni conatu, ac totis viribus aegrederemur, ix m. oram mirus d botrum duximias cte Et paulo infra in si ab Cognosentes ad tanti operis absolutionem faetitiales Camerae Amri Bea quampluribtis debitis, O Hiis oneribus gratiatas non si sincere, er opus ipsum tam sublime , ct excelsum ad em optatum ab ur ijs, ct M laetis Obri ii fidelium erogationibus, ct albi subsidi' perduei non posse cte Pra fato Collegio ab eo, ut supra deputato, de aliis per idem Collegium in genere, vel in specie deputandis facultates attribuit infrascriptas. pComponendi scilicet super male ablatis incertis, & per usurariam prauitatemia quaesitis. 3 s. l: Vel alicui Ecclesiae deberentur, in quibus tamen Romana Ecclesia de iure com
b Super restitutione facienda personae incertae. 7. d. Legatis Deo, Sanctis, pauperibus, aut locis piis absque speciali determinatione , S propriis non cibus non expressis, vel de quibus adsie dubitatio in restitutione facienda . g. 3 .
C Super inexactis, etiam Ordinario donatis, vel relictis exigendi , Ac recuperara dis, ι . 9 Cum quibusvis personis Ecclesiarum bona occupantibus, quae ob iudicialis proribationis defectum compelli ad restitutionem non possent. ν. o. Super legatis, di quibusvis vltinii, voluntatibus pro male ablatorum restitutione 'rdinatis, de relictis. s. II. ἰ Relictis quoque absentibus, qui tamen propter absentiam relictorum huiusmodi notitiam habere non possunt si ii l 4 Super bonis restituendis iis, quibus receptio amplius non competeret . ι ..I 3 Super pecuniis, rebus, & bonis ad publicas commessationes, & prandia ex voto, seu consuetudine rclictis. F. I ii Quae quidem compositiones biennio, de ipsius Clementis beneplacito durant , , etiam super rebus litigiosis, coram quocumque iudice, in quacumque instantia pen dentibus fieti valeant, & validae reputentur. ν IS. Causae omne s, in quibus fabrica ius habet, vel habere potest , etiam coram aliis iudicibus pendentes, praeuia avocatione iudici ipsius sabricae committuntur. κ.16. Conceditur etiam huic Collegio lacultas componendi eum occupatoribus bonorum Ecelesiis debitorum . F. IT.. Eleemosynas huic fabrisae erogantibus Conserariorum electio datur, cum facultatibus amplissimis in utroque soro dispensandi. ν Ι 8. Pecuniaria poena, Ze ecclesiasticis mulctantur Censutis , qui praemissis obstare , vel quovis modo sese opponere praesumpserint ν. et ς ir . Sed de Paulus.III. praedece rum Pontificum exemplo monitus, hanc Sacrocin . E ctam Basilicam, antiquis non immutatis, sed potius auctis, nouiς quoque gratiis, delpriuilegiis exornauit, in univitqire . , Haec autem cum pro maiori parte in praena rata Clementis VII. Constitutione contineantur, eandem canere cantilenam noria est opus . Adde etiam nonnulla, elect ionem scilicet Cosessariorum dispensandi etia Moad aetatem legitimam ad sacros ordines,de gradus consaliguli tiratri. affinitatisquὸ N alia huiusmodi in matrimonialibus per Concilium Tridentinum sublata suille ,. Pio IV. testante . eQ e tamen in Clementina Constitutione non sunt expressa,hic addere non inuri
93쪽
Notarii ad ostendendum legata,& vltimas voluntates cogi possiant. RI . ac etiam libros, & prothocolla. 2 o. Super legatis certis infra annum non executis ad utilitatem ipsius fabricae Com missarii componere possunt, & quintam partem recipere M. 13. & 2 l. Bona stabilia vendere, immobilia vero ad Urbem absque ulla solutione gabellae a
Legatorum ratam fabricae debitam etiam intra annum a die obitus testatoris exigi rota. '22. Societatem sub inuocatione Principis Apostolorum , in qua primo loco se ipsum 'deinde Carolum Quintum Romanorum Imperatorem, & Franciscum Francorum Regem deseripserat, Paulus III. crexit. ν 38 Contra quoscumque inlaestores procedendi, Ee quaesita per eos fabricae s. Petri applicanda sanciuit. o. Tu vide prohibitionem publicandi Indulgentias ad Quaesium in Pii V. Sanctionibus . a Quae tamen facultates, & priuileria ad beneplacitum Summotum Pontificum ea no inice eicistorum concessa intellige ν. o Quomodo autem conccssiones, & gratiae ad beneplacitum Principis concessae in- 'telligantur, & susi agentur, tu vide post alios Menochium. δIiuius quoque huius nominis III. praedictas iacultates a Iulio II. Leone X. Ad i no VI Clemente UIL N Paulo III. concessas suo diplomate confirmauit, & ad donationes etiam, quas vocant inter vivos, extenditi e & Collegium hoc fabricae B silicae S Petri in exeq uendis donationibus praedictis ad pias causas factis, & flendis, Scin applicanda quinta earum parte dictae fabricae facultatem habere sanciuit . r. Sed numquid legatum . seu donatio facta pro construendis , ac reparandis viis, Ecpontibus, dicatur pium, itaut sub dispositione huius Sanctio .is reponendum sit passirmativam partem tueri videtur Tiracuet. d dum post multorum sententias re- Iatas ait, legatum hoc adeo fauorabile esse, vilicili quis habeat priuilegium immu- nitatis a publicis muneribus,ad consistractionem tam n pontium, & viarum teneatur, Citaui ex Honori & Theodos Imperatorum responso e neque Ecclesia ab hoc onere sit immunis; hanc vero conclusionem pluribus exornat, & declarat Ioann. Gutti-
Quid si legatum factum Petro tanquam personae pauperi, qui tamen sit diues , an dicatur legatum pium Z respectu legantis potes dici pium, dam quaIitatem legatarii ignorauit,sed respirictu Petri legatum remanere tanquam incertae personae lactum, de sub facultatibus huius nostrae Congregationis repositum scribit Cherub. iuniori glicet de iure communi aliter dicendum esset, nam relictum, quod pro non scripto habetur, remanet apud haeredem sine onere. hPraeterea eundem animi ardorem, ut haec Sacrosanina Basilica quantocitius in sua constructione ad finem perduceretur, habuisse Pium V. ex iis, quae secit, edixitqud Deolligi potest; si quidem sere uno , eodemque tempore sex leguntur promulgatae Costitutiones, quibus vel declarauit, vel ampliauit, vel de nouo facultates, & priuilegia huie sabrieae concessit. Prima enim Constitutio i continet, duas sententias consormes pro fabriea Sancti Petri latas rem iudicatam sacere in ea parte, in qua sunt conformes . Si causae interesse huius fabricae eoncernentes per appellationem committantur a Signatura, semper intelliguntur commissae cum clausula, Iine studicis executionis duarum con-Isrmium. -
Secunda vero Constitutio A Collegio De putatorum huius sabri eae secuItatem . tribuit exequendi omnia pia legata, infra annum a die mortis testatorum realiter no adimpIeta, cum retentione quintae partis pro subuentione eiusdem fabricae. In vo Ebe vero si Vicarius Papae infra quindecim menses praedicta Iegata a die mortis testatoris computandos, in exequendo non praeuenerit, Collegium matius apponit cum eadem detractione quintae partis. In tertia Constitutione I conceditur eidem fabricς medietas Iegatorum ad pias causas factorum, si infra triennium ab hqreditius debitς executioni non fuerint demandata . Cum tamen non raro contingat, pia huiusmodi legata, & dispositiones , pr=sertim pro constructione monastcriotu, hospitalium, seu Ecclesiarum, de similium relictorum propter aliquid facti, seu iuris impedimentum exequi non posse, quia nempe pecunia relicta a testatore non lassicitia ut in Ioco a testatore designato aedificari
94쪽
NOTITIA CARDINALAT CAP. XV. CONGREG. XI. i
cari non potest, seu etiam licentia ab Episcopo, aut alio Superiore obtineri nequit, nec aequum sit, ut pium opus huiusmodi propterea deseratur, sed potius in aliud de iure commutandum veniat, haec nostra Congregatio , siue Fabricae Collegium sub die et . Maii is VR. declarauit; ut grauatis ad legara, & opera praedicta praestanda . certus competens terminus arbitrio iudicum praefigatur , intra quem impedimenta huiusmodi realiter, & cum e flectu mitioueantur. aut commutatio a Sede Apostoli iaca talis pii relicti impetretur ; quo termino elapso impedimentis minime remotis, nec commutatione obtenta, legatum ipsum a Fabrica integraliter exigatur, perindeae si ad ipsius Fabricae utilitatem deuolutio facta se isset. Habemus insuper ab eodem Pio U. aliam Constitutionem , a qua concessiam est a Cois Lys I huic Collegio Deputatorum Fabrica L Petri de Urbe recognoscere, di rescindere a t r. nou. ωπ a. quascumque alienationes bonorum ecclesiasticorum male alienatorum, cum appli- pN 2 9st catione ipsi fabricae fructuum exinde a detentoribus indebite perceptorum. Ne tamen in praemissis vlla v quam exoriri posset controuersia, idem Ponti sex alias edidit Sanctiones, b quibus Collegio, seu Congregationi, de qua loquimur, dqui suis iudicibus auocandi causas alienationum praedictarum contra formam Sania V monum Simmachi, & Pauli II fictaruna, illasque cognoscendi, N terminandi secutitates necessarias, &oportunas concessit,etiam in Ciuitatibus Rauennatensi,& Bononiensi. earumque Dioecesibus', ut si 2. q. di εBona sie pro locis piis recuperata denuo in euidentem illorum utilitateis in em- rhyleusina, vel ad tertiam generationem, aur aliter super fructibus componendi permittit . st S.
possies res bonorum in utilitatem Ecclesiae, sed non seruatis solemnitatibiis alienatorum poenis pecuniariis fabricae applicandis pro tali excessu puniendi; certumq; terminum ad obtinendam confirmationem a Sede Apostolica statuendi. si. s. instrumen ta concessi una huiusmodi , pacificam possessionem, & canonum solutionem ostendendi possidentes monendi , alioquin eos bonis ipsis pritianc di .st. 7 Fructus bonorum, pro quibus prima sententia pro fabrica lata fuerit, penes idoneum depositarium usque ad finem litis deponi faciendi. ι1 8. Notarios, ac tabelliones rogatos de scripturis bonorum ad Ecclesias spectantibus, re alios de illarum qualitatibus instructos ad illas notificandum cogere. ss. s. In c usis, quas Collegium, eiusquὰ Auditores, & Coni mistari j vigore suarum Lacultatum a quocumque iudice auocauerint, prout in obligationibus in forma Camerae procedendi, curatores etiam pupillis, di viduis deputandi, N quibusvis pers nis, etiam S.I E. Cardinalibus inhibendi, di alia in praemissis etiam jub Censuris gerendi permittitur. IO. mibusvis loconi in Ordinariis, quamuis S.RE Cardinalibus sub Censuris, ae Q. 5 Oeiumne i diuini, irimbeturi ne Collegium, eiusque ministros molestent, vel molem l permittant. si III In alii x vero litetis, quibus eidem Collegio datur facultas applicandi fructus bonorii tu, haec habes ut ad tollendas vissicultates, quae in venditione tertiae partis bonorum fabricae applicandorum exoriri pollent, Collegium , eiusque Auditores, ac ministri loco dictae tὁitiae partis o nex stuctus ex illis bonis a conductoribus, vcl ab aliis occupatoribus in deesse pereeptos, suestuctus unius anni percipiendos capiant . g. super rebus dubii , in quibus tamen aliquod ius praetendere possit Ecclesia,vel f brica, transigendi , & componendi iacultas Collegio datur; transigeutes vero absoluendi, & liberandi a quacumque molestia, & vexatione . st 3.ς In sequentibus vero .g L sub censuris & poenis inhibetur quibusvis personis , ne ς Collegium, eiusque ministros vexent, illisque molestias inseranti habes clausulas praeseruati uas, decretum irritans, executorum deputationem, clausulas derogatorias , & harum literarum transumptis manu Secretarii, & sigillo fabricae munitis fidem adhibendam esse. Denique Sixtus Quin rus post Archipresbyteratum Basilicae S. Petri Euangelistae tit S. Matthaei in Merulana Cardinali Cusentino nuncupato commendatum , post confirmationem priuilegiorum antea a Paulo III. Archipresbyteris dictae Basilicae
95쪽
Huius Collegii a Clemente VII. ut diximus erecti, a eundem CardinaIum Cu- sentinum Protectorem, & Superiorem constituit, de deputauit. bIllim sumi vicario omnimoda facultate dicti Colle j,congregationes ubi, tuado,& quoties sibi visu fuerit,conuocandi, in ipsis Congregationibus praesidendi , liciales, ministros, ac personas d. sabricae inseruientes reformandi,& corrigendi, rationcsi Aque ab illis exigendi, salaria consulto Collegio constituendi , minuendi, & si opus suerit augendi, sententias in causis interesse eiusdem fabricae concernentibus iani Iatas fundicandi, suistagium duplex in ipsa Congregatione habendi, abusus tollendi, Statuta quoque de consilio eiusdem Collegii denuo condendi, immutandi, declarandi ,& corrigendi, lites, & causas iuxta facultates in praedecessorum Pontificum Constitutionibus concessas, ubi de eiusdem fabricae interesse agatur, cognoscendi, ac decidendi facultates necessarias, & oportunas attribuit, & concessit . e Hodie vero Collegi tu hoc, siue Congregatio haec fabricae S Petri vulgo dicta mirum in modum excellit, cum non solum ex prouidis . ae discretis viris ex Clementis VII. Sanctione , & solo Eminentiis. Cardinali Archipresbytero, ut Sixto V. placuit, sed ex multis S RE. Cardinalibus constituatur, qui statis diebus in Palatio ssenioris Cardinalis conueniunt, & dum haec scribo, apud Aedes Eminentissimi Cardinalis Francisci Barberini, ab Urbe absente Eminentiss. Carolo Cardinale Me diceo sacri Collegit Decano,congregantur, causae discutiuntur, & decreta promul gantur, ut obseruat, di refert Cherub. iun. videndus i d affert enim Decretum die 27. Martii Is 8 emanatum contra haeredem , qui intra statuta a iure tempora bonorum haereditariorum legitimum con confecerit inuentarium , non posse scilicet excusari a legatorum praestatione sub pr textu quod ii reditas non sit soluendo, nisi tamen a Summo Pontifice aduersus temporis lapsum noui inuentarii consectionem, praeuia in intcgrum restitutione, impetrauerit: quod quidem Decretum utriusque iuris, canonici scilicet, ac ciuilis nititur fundamentis, ut ex pluribus tenuit Rota Romana. e . se CAn autem haeres ob inuentarium non consectum teneatur ultra vires haeredit
rias etiam in foro conscientiae, videndus est Menoch. f qui tres Doctorum opini nes refert; prima est, quae absolute negat teneri; secunda huic contraria affirmat; tertia distinguit , de differentiam ponit inter creditores, & legatarios, quoad creditores teneri , quoad legatarios vero non; quam etiam distinctionem sequutam suisse Rotam testatur Puteus. gAt si haeres nedum inuentarium consecerit, sed cum legatariis colludendo, Ἀ-bricae S. Petri praeiudicium, di fraudem intulerit, contra huiusmodi falsarios, complice 'ud , aut quouis modo culpabiles omnibus iuris, se facti remediis, etiam subcensuris, Si prenis ecclesiasticis , procedendum erit; mulctas vero, id poenas ad ipsius fabrice commodum conuertendas. Rusnam vero sit poena salsi, docet Me noch. videndus. b Quod autem dicitur , mulctas , di poenas conuertendas ad utilitatem fabricae ex forma suorum priuilegiorum ; quaesitum est, an ista priuilegia fuerint 1 Paulo Quinto sublata , i qui alias Sixti Quinti, & Clementis Octaui Conititutiones confirmauit , & in quibus sancitum est, poenas omnes, atque confiscationes in toto Statu eccIesiastico ad Cameram Apostolicam spectare; praesertim quia Clemens Um. A suae Constitutionis vires extendit ad quotcumque iudices etiam Romanae Curiae λ Et nisi facta sit expressa mentio Collegii, Ze Congregationis fabrieae Sancti Petri, priuilegia in suo robore adhuc remanere puto; etenim sub generali priuilegiorum derogatione non esse comprehensa quet Collegiis e cessa sunt, dixit Rota Romana veratio teste. ιm. V. . 3.
96쪽
NGITIA CARDINALM. CAP. XU. CONGREG. XII. 73CONGREGATIO XII.
Pro Signatura Gratiae. CVm ex diuersis Terrarum partibus, ubi Christiam viget Religio, ad multiplici
ces gratias obtinendas innumeri apud Pontificem Maximum concursus fiant, supplicesquὰ reserantur libelli, ut nedum ea, quae ex iudicum ordinaria facultate expediri nequeunt, attictoritate, potestateque Principis, qui viva Iex es iustis ex causis explicentur . sed etiam ut ex mira eiusdem Principis liberalitate, & speciali gratia . conccdantur ἰ eaquepropter pro loci dignitate, ac rerum ratione magna sit adhibenda circumspectio, ut & honestae supplicationes exaudiantur, & multorum non . iusta petentium importunitas coerceatur. His potissimum rationibus motus Sixtus V. Congreg. Signaturae Gratiar nuncupatam instituit,le Cardinales nonnullos,qui sibi,& Romano pro tempore Pontifici assio stant, designauit. a Verum Quia quas petimus a summo Pontifice gratias, eum ipse utriusque gladii potestate in habeat, nedum probatae, seu temporales, sed spirituales, de ecclesiasticae sint, quod attinet ad has ecclesiasticas beneficiales nuncupatas non inutile praemi tendum putaui. Raro,& cum diffeultate olim Romanos Pontifices has beneficiale gratias concessisse ea ratione AEt Staphileus h autumat, quia ab initio plena potestas omnium huiusmodi iuriu Episcopi in eorum Episcopalibus attributa si ierat :&post annum II o. ortum habuisse concessiones gratiarum, quas vocant expediati uas, exuo manifesta resultat coniectura, quia hoe tempore Gratianus suum compilauit Decretum, ut Archiepiscopus Florentinus, e Je alii scribunt, in eo tamen Decreto huiusmodi gratiae non leguntur. Postea vero Pontifices,parce tamen, has conferre gratias coeperunt; nam ubi Papa pro aliquo beneficiando ut eiusdem Staphilei verbis c utar scribebat, tres literas nune Breuia vocantur succcstitie dabat: primo monit rias, quibus monebat ordinarium eollatorem, ut prouideret ei pro quo scribebat: I cundo literas praeceptiuas,quae tune concedebantur,si monitoriis non fuisset obtemia Peratum : tertio executoriae literae dabantur, per quas executores ad prouidendum loco Papae, vel ad compellendum ordinarium collatorem deputabantur: hodie quia monitoriae, & praeceptiuς recesserunt ab aula, executoriae soliam dantur in beneficialibus;verum si pro receptione alicuius monialis Papa rescribat, monitorijso praece ei uis quoque literis utitur. Sed cum Tridentina Synodus d has expectativas gratias abrogauerit, cessant omnino praemissa.
Nuc conqueri possunt ordinarii collatores,si Romanus Pontifex utebatur iure illis ex benignitate quandoque permiaeo; quia licet a principio plenam potestatem circas beneficiorum collationem in ordinarios transtuliaeet, nihilominus multo maiorem penes se retinuit: quamcumque enim potestatem det alicui Princeps, aut quaecumque verba dicat in suis priuilegiis, & concessionibus, maiorem tamen penes se retinet potestatem ad illud totum causandum, vel limitandum ex certa scientia; ita Staphileus loco relato Ex quo infert ibi Gomesius e adden erecti nem,quam secerat VinceSIaus Imperator Ducatus Mediolanensis in personam Ioannis Galeatii Vicec initis cum omnimoda in seu dandi iurisdictione non suisse tantae qualitatis, quin maiorem penes se Imperator potestatem retinuicit, adeout Fridericus Imperator, qui Uyncestao successit, bene potuerit loca de Corregio. quamuis in iniustituta Ioannis Galeatii comprehensa alteri inseudare, illaque a iurisdictione Ducum Mediolanensiutotaliter eximere, prout secit; nam lieEt supremam iurisdictionem Duci praedi ston dedisset, maiorem tamen Imperator apud se retinuit, qua cum quolibet inferiore concurrere potuit, & potest; & ita in Rota Romana coram R. P.D. Nicolao Aragonia decisum suisse affirmat . fSed ad Eminentisi Cardinales huius Congregationis reuertamur,quibus praedictus Pontifex Sixtus V. haec potissimium demandauit. Vt Omnes hanc Signaturae gratiae Congregationem quavis de causa adeuntes henignὰ audiant. porrectas oblatarum petitionum informationes excipiant. Summo Pontifici, dum supplices libelli reseruntur, assistant, rc oportunum p stent consilium.
97쪽
locumque humano aflectu deposito,sincerὰ suam quisque sententiam,etiam norogatus,ex conscientia dicat. Quo ad hanc vero partem consulendus est Eminentis Cara Paleottus, a dum qu sirit, an Cardinales etiam non requisiti teneantur ex natura ossici), ubi res postillat Papae consilia subininistrare & affirmativam tuetur partem, respondendo etiam ad ea,quae in contrarium adduci possimi:ea potissimum ratione,quia Papa dum aliquem Cardinalem creauit, eumque tanquam in specula Eeciesi ς Catholicae positum sibi adiutorem, ac socium laborum adscivit, eo ipso censeri semel in uniuersum ei mandasse,ut ad se, quae necessaria viderentur, semper referret,itaut perpetua dicatur haec iussio , nec sigillatim repetenda; veluti etiam satis rogatos dicimus illos, quibus aliquid ex officio incumbit,exemplo illius, qui obligatus est ad eleemosynas distribuendas,nam semper rogatus intelligitur, ut omnibus eas pamtiatur,quibus viderit expedire, siue petant,sive non petant, alioquin peccaret contra iustitiam i Sie consilium, cum sit spiritualis eleemosynae genus ex in Thoina , b mi nistrandum est ab eo, qui Consiliarii munus substinet, Principi etiam non petenti, dummodo eum indigere videat. Haec, de alia Paleotius videndus. Cardinales veris,qui ex necessitate,de ratione officii huic Congregationi interesse,&assistere ciebent hi sunt. Maior Poenitentiarius.Praesectus Signaturae Graiie. Pr sectus Signaturς Breuium. Prelectus Signature Iustitiς. Qui Datarii munere fungitur, si in dinalis fuerit: hi etenim simul atque has. Pr fecturas,& officia adepti sunt, statim ad hanc Congregationem adscripti censentur . e Sed praeter hos supra relatos Cardinales assistunt etiam alii eiusdem ordinis ad ipsius Pontificis beneplacitum adhibitis sicut etiam Datarius,quamuis Cardinalis non sit, hodie interuenit,& supplices liberulos Pontifici signandos offert, atque sustragia, quae dantur.adnotat Intersunt etia dum decim ex utriusque Signaturae Reserendarii seniores, quos Votantes, ex munem, v cant; hi enim in causis a Pontifice requisiti votum suo quoque loco,& ordine ferunta Preterea alii sex admittuntur Reserendarij, quorum tribus iupplices libellos reserendi onus incumbit, reliqui vero tres in proxima Signatura eodem munere obituri, Marchesiano d teste. Adsunt etiam Thesaurarius generalis ,& Camerae Apostolicae generalis Auditor, una cum sula in ciuilibus causis Locumtenentibus. Ex Palatii Apostolici Auditoribus unus. Ex Camerae Apostolicae Clericis alternatis vicibus unus. Vicarii Urbis Locumtenens, & Vice uerens . Ex Apostolicis Secretariis unus. Iudex Confidentiarum . Secretarius Breuium . Secretarius Congregationis Epist porum,Sc Regularium; & alii quoque viri,quortina interuentus pro negociis ibi pertractandis necessarius iudicabitur, ut idem Marcheianus loco relato scribit, di habes etiam in Sixti V. Sanctione e Supplices vero libellos tres tantum eiusdem Signaturae Referendarii, ut diximus, per turnum referunt,nec ultra decem singuIi, itaut triginta sint in totum, referre Bient. Diximus per turnum,quia munus hoc reserendi a Referendariorum Decano ad caeteros omnes iuxta suae cuiusque receptionis, di admissionis ordinem deducitur, ut
Sixto V. placuit . fNee supplices libelli in Signatura Iustitiae propositi, di reiecti in hac Signatura Gratiae coram Pontifice iterum reseruntur , nisi tamen talis materia sit, quae ipsius Pontificis scientiam requirat, aut que iustitiae Signatura ad hanc Gratii remissa sue rit,ex Pii IV. iussione . g Vel si Cardinalis Praeiectus auditis partibus causam hiereserendam duxerit, quod a Paulo V. sancitum habes . bCelebrata aliquando fuit haec Congregatio etiam Romano Pontifice absente, quo easu Eminentisi. DD Cardinales supplices libellos in haec verba signarunt. Hae aera Cardinalium Collegio suo , 9 D. N. Paps nσmine . Quod Adriano VI. absente contigisse serunt Iacobatius a Manfredo relatus, i Sarnensis , k dc alij. Verum Sede Vacante sicut & aliorum Tribunalium iurisdictiones, huius quoque Congregationis exercitium quiescit, quod Pius IV. edixit. ISed an supplices isti libelli,quos vocant Commissiones, in hac Congregatione relati , per verbum Placet siue per verbum Fiat a Summo Pontifice firmandi sint, de quibus in casibus Pontifex hoc verbo Fiat utatur, eleganter docet Sarnensis. mPlura si ad hanc Signaturae Gratiς materiam cupis, Sarnensem Ioco citato, Staphileum, n Mandosium, o vestrium, p de Marche sanum g consule.
98쪽
Pro Confustationibus negociorum Staius Ecclesiastici, Sacra consulta
SVmmus Pontifex, qui longinquos, de exteros christiana pietate in Domino
complectitur omnes , eorumqud negoci aut celerem expeditionem sortiantur , inuigilat , multo magis domesticis, 3: propinquis, quiue sub Apostolicae Sedis temporali ditione quiescunt, contulere , de paterna illos Hiaritate fouere non cessat. Ut igitur qui Ecclesiae Romanae temporali dominio subiacent, ad varia negocia, multiplices causas, necessitatesque suas exponendas aditum persacilem , 8e apertum inueniant, nec non ex iustitiae, de aequitatis praescripto oportuna, δἰ expedita remedia consequantur, proconsultationibus negociorum Status Eccle- liastici, quam sacram Consultam appellant, Romani Pontifices Congregationem, de qua dicturi sumus, instituerunt,tatoqud negocio Vaticanos Senatores,Sanctae scilicet Romanae Ecclesiae Cardinales, de viros summa prudentia, rerumquὰ agendarum experientia edoctos praefecerunt. Primus autem inter Beati Petri Successores, 3e Christi Domini in terris Vicarios, qui hane optimi Principis sollicitudinem, δc curam gesserit, Paulus huius nominis IV. ni fallos fuit; hic enim Cardinales decem. N nollem, atque in serioris ordinis quadraginta Patres legit, qui secum per singulas hebdomadas certis, statisquὸ disbus civium quaerimonias exciperent, de totius Ecclesiastici Imperii causas cognoseerent, ut clarius suorum culpas indagaret, ius ex aequo omnibus se redditurum pollieitus, Ciaeconio a reserente . . . . . Quem licet alii quoque in Imperio, de Dignitate Successores imitati fuissent, Sixtus tamen V. novam, certamque formam huic nostrae Congregationi praescripsit. Quibus autem in rebus Eminentisi Cardinalium , 8c P latorum huic negocio praepositorum cognitio, de iurisdictio versetur, ex eadem Sixi, aliorumque Summorum Pontificum Sanctionibus agnoscere licet; nos , ut nostrum sequamur institutum, breui compendio reseremus. C4nsultationes, dubitati oneri querelas in causis publicis,quas criminales vocant, de mixtas ad forum seculare dumtaxat speetantes audiant Has inter se statis diebus,Martis scilicet, de Veneris conserant, quod aequum esse, quodquE omnibus diligentie consideratis de maioris partis sententia expedire videbitur, statuant, de decemant. Iustitiam expedite administrent; quae statuta, ae decisia erutit,executioni demandari curent. In omnibus etiam negociis, & causis cuiuscumque generis illae sint etiam inter scum, de priuatos viros anter Communitates,Vniuersitates, Collegia,eorumqtie Reiactores, aut alion quoscumque , etiam coram ecclesiasticis Magistratibus , Ee Mi nistris introductis , de pendentibus , quod iustum, de aequum videbitur prae
''Causas insuper a praedictis, ubi ius, 3e ratio id postulaueriti Apostolica auctoritate
anocent, alijsqne iudicibus committant. Gubernatoribus, Praesulibus, caeterisque omnibus officia ex ipia Sectis Apostolica auctoritate gerentibus , ut iusta, de ab ipsa Sacra Consulta imperata exequantur, si-'' Impositas poenas,sive mulctas, bonorum proscriptiones, seu 'confiscationes, eo poris asillustiuas, etiam capitis, de ultimi supplicii prius ea de re Summo Pontifice
consulto commutent, Ac moderentur.
In earcere etiam detentos de loco ad locum . ubi id expedire iudicauerint, trans ferri mandent. Cuncta denique ad iustitiam conseruandam, tranquillitatem, de Wietem in uniuersa ecclesiastica ditione comparandam statuant δε prouideant,ut plenius in d. Stata Constitutione loco relato.
99쪽
Nec omittenda puto, quae Clemens VIII suo diplomate sanciuit, εἰ tribus S R. E. Cardinalibus, Artonio scilicet Mariae Salutato, Mariano Perbenediino de Cameri no, Alexandro Puretto Montalto nuncupato commisit, a ad biennium tanturr duratura, sed postea in hanc nostram Congregationem transIata a sunt autem
Narrat primo Ioco Pontifex. quibus rationibus adductus hanc promulgauerit Samctionem S. I. Amplissimas praedictis Cardinalibus iacultates concedit ad pristinam famam restituendi exules ex quocumque delicto damnato&. si a Cauendum esse ab iis, qui gratiam reportatur, , in iudicio se repraesentare, ta ad hoc cogendos etiam consanguineos esse. g. 3. Instrumentum publici notarii, ut moris, est, coram testibus stipulatum super huiusmodi gratiis, absolutionibus, & compositionibus plenὸ probat. S. q. Nec contra praedictas absolutiones, de gratias de subreptione, siue obreption opponi, vel excipi posse, sed perpetuo validas, & efficaces esse, atque ita a quocumque iudice iudicandum cum clausula sublata, & decreto irritanti. S s. Vbi gratiae, Nabsolutiones istae in publicis tabulis redigendae erunt, notariorum merces a praedietis Cardinalibus taxanda arat in Urbe, extra vero duobus tantum tuli is pro rogi tu abolitionis, S uno pro rogi tu cautionis: plus recipientibuς , etiami sponte dantibus, priuationis poena, di perpetuae inhabilitatis, exiliique iniunatia
Legatis , Nie elegatis , Gubernatoribus , Domi cellis, Baronibus, & quibusvis aliis quacumque Dignitate, etiam Cardinatatus fulgentibus, iuxta praedecessorum Pontificum Sanctiones huiust nodi gratias, δι absolutiones concedere penittas interdictum, & vetitum est. g. 7. At si de facto concedantur, eo ipso nullae, Se inualidae, irritaequὰ sint, nee i psis impetrantibus prosint, aut suffragentur. ν 8. Barones, vel alii, si sortὸ hoc attentaverint, poenis grauissimis, etiam seudoriam priuationis, & dignitatum mulctantur. g suPraedecesibrum vero Pontificum Sanctiones, quibus prohibitiones istae Leetatis, Vicelegatis, Gubernatoribus, Dom&eIlis,oc Lijs fiunt, a Pio II. b & a Pio IV. e
Et has Sanctiones iuris communis assistentiam habere constat: nam Barones re cognoscentes superiorem exulibus, seu bannitis capisis poenam remittere, & illos ingratiam recipere, famaeque restituere non valent, quamuis poenam pecuniariam C rum stlao debitam remittere, de condonare possint, ut est Martiani d r onsum , ira, nemo poten commeatum , remeatumue dare exuti, nisi Imperator ex arietu .
eausa; solo enim Principi supremo, & Imperialia , Regaliaque iura habenti i Iconcessum censetur, ut o schus, e de Thesaurus f scripserunt, lateque Oddus, gqui conclusionem restringit in Rege Neapolitano, Ducibus Vrbini, Parmae, de Pla centiae , aliisquo Principibus, qui a S R. E. habuerunt iura Regalia, S illa exercent. praescribi posse a Baronibus, scripserunt do Papa, 4 Oaschus, a & Cherubinus iunior I videndi: Atque hinc collige, non esse permissum Cardinalibus Pontifice vivente, ερ inconsulto famae aliquCm restituere, ut infra latius priuil. dis dicemus. '
nium, subditorum scilicet vitam , necemque concernentium in hac Congregatione agi, ac tertia inari r & hodie , ae nonnullis ab hinc annis in formam eminentissimi, ac supromi Tribunalis hane esse redactam . mia ac c ut, o P sectus est Eminentisi. & Reuerendist. D. Cardiualis totius Ee-e Iesiasticae Ditionis Praepositus, & regnantis Pontificis Nepos , vel aliter sanguine
Praeter Cardin Ies a summo Pontifice tanto negocio praepositos. sevci ouet Ropublicis negociis gubernandis,regendisque populis apprimὰ
sano consilio decidantur, suffragia iuxta probitatis, & consi lentiae dictamen strant .
100쪽
NOTITIA CARDINALAT CAP. XV. CONGREG. XIII.
Qeod ut melius, Ze maturius fiat, eorum quilibet unius Prouinciae tantum negocia,N causas cognostit, ae resext. Vt autem quae hic decernuntur Ne turbata volent rapidis ludibria ventis . a sed certum, validumque sortiantur effectum, alius Romanae Curiae Praelatus cni S cretarii nomen inditum est post adnotata rescripta , literis commendata, & nomine, sigilloque Eminenti si Cardinalis Praefecti munita Legatis,Vicelegatis, Gubernatoribus, caeterisque in Ecclesiasti ea Ditione ius dicentibus insinuat: hic in Apost lico Palatio tanquam Pontificis familiaris , violaceo colore indutus, mansionem habet, pancm honori M vini, aliarumquὰ rerum portionem c partem vocant) recipit rneque ad hoe munus exercendum assumi solent nisi viri multarum rerum usu, dc experientia insignes, itarit non dedignati sint aliquando Summi Pontifices , nulla alia meritorum praerogativa viros illustres ad sacram hos promouere purpuram; nec ipsi inter Vaticanos Senatores adscit in eodem munere per aliquod temporis spacium permanere recusar Uti ita enim a . Iacobo Cardinati Sannesio Clemente Octauo si de me, & Martio S. Mariae nouae Diae o Cardinale Ginetis snunc Summi Pontificis in Urbe Vicario meritissimo P annii proximὰ elapsis factitatum vidimus: hodie vero hoc Magistratu sungitur R. P. D. Gibertus Borromaeus Mediolanensis vir integer, ac eruditiis,quem praeces termi Prosper Mutus Romanus, no impari doctrina, ae probitate praeditus; Felix Contelorius eximia eruditione , animique candore nequaqua ignotus ; & ante ipsos Ioannes Baptista Spada Lucensis sacri Consistorii Aduoeatus, illius olim Ioa anis Baptistae Spadς in Romana Curia extra omnem aleam primarii, de eiusdem Constitorii Advocati nepos, qui post Congregationis de Bono Regimine nuncupatς Secretariam cui vocant summa cum laude gestam,ex oeconomica ad po- Iiticam di iplinam translatus, non minores dexteritatis, prudentiς, ingenij, ac scientiae vires, & ornamenta demonstrauit, unde Vaticanae Basilicς Canonicatu in Gnnitus, Urbis Gubernator, Status, ac Principum Pontificius Secretarius, Prsses Romandi olet ,& Patriarcha Constantinopolitanus e sit. Sed prς ter CardinaleM & Pr latos interuenit etiam, locumquε habet in hac sacra Consulta S. D. N. Papς, & Cameri Apostolics Procurator Fiscalis, cui potissimum iniscumbit onus, ne de licta remaneant impunita, inuigilandi. Celebratur autem hςc Congregatio bis in hebdomada statis diebus Martis,& Veneris de mane; nec omittitur unquam, nisi die Veneris hebdomads sanct , die Martis carni spriuii, vel si contingat, Natiuitatem D.N. Iesu Christi his diebus celebrari Congregationis Iocus est Palatium Apostolicum, ubi Eminentisi. D.Cardinalis resia laetus mansiones habet. De rebus, di delictis intra Vrbis moenia, eiusque suburbijs occurrentibus non cognoscit; horum namque cognitio ad Gubernatorem, aliosve
Romani Curiς iudices pertinet.
Pro Gravaminibus tollendis. Vsii Imperii finis utilitas obedientium aestimatur, 3e calus, vet Mareellinus h ex
doctrina sapientum obseruat; & Imperialis beneuolentiae proprium esse commoda subiectorum inuestigare, de eorum calamitatibus diligenti.cura mederi, Lotharius Imperator e scribita maximum quoque percipere incrementum Imperio subiectos, si indemnes a iudicibus conseruentur; & Imperium, ac Fiscum abundare, si locupletibus utatur subiectis ς & boc uno in troduc o ordine, plurimam rerum, D innumeram esse ubertatem, Iustinianus Imperator d affirmat alia quoque petenda sunt ex Ioanne Corasio..e Uerum quia si ibi echorum incolumitati maxime consultum videtur, si tributorum exactiones ad Rempublicam conseruandam utique necessariae certa Iege, qua exactorum temeritatibus, & concussionibus occurratur, disponantur cetenim ut sacra testatur Pagina pro maximo beneficio populo suo collato recenset Deus f ab axactoribus illum liberasse, & e contra in signum irae suae eundem populum exactoribus exposuisse g ideo optimi Principis Ecclesiastici praesertim cura , & vigilantia in hoc versabitur, ut hine pietatem, & Christi Domini clementiam ostendat; ait enim Salomon b Misericordia, ct veritas euL odiunt Reges, er roboratur elementia ibronus illius: & Cicero. i Nillaudabilius, niImagno ν