Ioannis Driedonis a Turnhout sacrae theologiae professoris apud Louanienses De gratia & libero arbitrio, libri duo

231쪽

Fratermittunt particulasnon, etia intextu

in omnes homines ad iustificationem vitae,quemadmodum dicimus, sit hanc domum omnes homines intrant per hane ianuam non quod omnes intrant,sed quia nemo intrare potest,nisi per ianuam istam. Ita 8c a morte in spiritualem vis tam omnes veniuniper Cluillum, quia nemo iustificat

ad vitam, nisi per Christi gratiam. Proinde Apost. O dicit

Sicut per ψnius devictu. eu malum in omnes homines aqcondemnationem, intelliguntur hon omnes simpliciter, sed oes selum aer o s. Adae generati,qOles sunt Ms ab Adam

propagati S in Christus verus homo intelligitur exclus', qui sane non est per optri Adae genitus. Sic oc sequens cI ausula qus dicit. Ita per unius iusticiam ditis idit ir Mnu' nomnes homines ad iustificationem vix , Ut erigantula mnes homines solum per Christi opus mihi uest, ex Chyiasto spiritualuer regenerati,ut quemadmodum nulla est carnalis natiuitas,nisi per Adam ita nulla potest esse spiritua. Iis regenerati ita per Christi gratiam secundum quam mnerationem filii non ex sanguini , non e Uolutate carnis nessi ex voluntate viri sed ex deo sunt nati. At ita ex sententia Apostolica sit manifestum paruulos esse vinculo daamnationis obstrictos. Iam si obieceris nobis interpretationes venerabilis Origenis, ec diui 'mbrosii, qui inter pretantes locum istum Apostoli docet propter Ads peccata

nos mortem secundanuae dicit in gehenna.no passuros,nia si peccauerimus in similitudine pr uaricationis Ads hoc Gnisi similiter peccauerimus propria uolutate sicut Ada. . Respondeo ex superioribus, Ia scire poteris,quod ubi nos legim' , Regnauit mors ab Ada,vs 3 ad Moysen etia i eos, qui non peccauerunt in similitudine praeuaricationis Ado Codices ab Origene,5c Ambrosi aliter interpretati, praetermissis particulis , n,et etiam, habent hoc pacto. Mors regnauit ab Ada,vsi ad Moysen in eos, qui peccauerut in s militudinem praeuaricationis Adae, ubi nostra editso vula garis habet etiam in eos, qui no peccauerut in similitudine praeuaricationis Ads.Origenes itaq; & Ambrosiusquem adama di supra commemorauimas socuer ut Paulum a stolu

232쪽

postolum voluisse mortem non in omnes regnasse, quia noomnes peccauerunt in similitudinem prruaricationis Adti id est non omnes peccauerunt contempto deo. Nam si qui stante legem hoc seruauit natura duce, quod postea lex ipsa mandauit, non potest, inquit Ambrosi', mors regnasse in illum,cli ij mors quaedam pertransierat illv. Nam & in o mnes homines mors pertransiit. Aliud est,inquit Origenes, mortem transire,aliud est mortem regnare. Mortem p caii regnare in nobis probi it Apostolus. Non regnet, in quit,peccatum in mortaIi eo ore vestro,ut obediatis concupiscent ijs eius .Sie enim peccatum non potest regnare, nisi . in eos,s Volutarie peccat. Mors qu da e,inquit Amb.qus remis est dissolutio anims a corpore. Est autem oc alia mors,quae secunda dicitur in gehenna, quam non peccato Adae patimur,sed eius occasione,proprhs acquirimus peccatis,de qua dicit scriptura. Anima quς peccauerit,ipsa moriet. Ab hac morte secunda boni ante aduentum Christi immunes erant, tantum in inferno erat,sed in superiori quasi in limbo ad coelos non poterant ascendere. Et de hac morte inquit Ambronus,loquitur apostolus dicens. RegnauIt mors ab Adam De Iimbo siecdvso ad Moysen in eos qui peccauerunt in similitudine pre Eu Ambrosiu.

uaricationis Ads. Qui autem non sic peccauerunt in similitudinem praeuaricationis Adae, id cst, qui deum non sic, ut . 1 Adam contempserunt, sub spe reseruati sunt in aduenta

saluatoris in limbo sicut legimus deAbraha, qui uuis apud

inferos fuerit,iame logo iteruallo est a diuite epulone separaetus. Et ita conclusiones,quas insert Apostolus. Sicut per v. nius delictum in omnes homines in condemnationem, saeper unius iusticiam in omnes homines in iustificatici emvitae. Item. Sicut iudicium ex uno delicto in condemnati nem,ita donum ex multis delictis in iustificationem. Ori. genes ato Ambrosius ita interpretatur ut solu intelligant condemnationem hanc de lacndere in eos, qui pecccauerniat in similitudinem praeuaricationis Adae, id est, in eos, qui propria voluntate legem contempserunt, exponentes

apostoli doctrina,hoc pacto.Sicut a unius delictu oes holese ii condes

233쪽

Gra coeu cuices ab invicem discrepant. Latinos codices simplicitas temporum fra tocormpaes

codem nationem meruerui, supple,similiter sicut & Adam, peccantes,ita 8c per unius iusticiam omnes iustificabuntur, supple.credentes .Si qui autem condemnationem hane generalem,inquit,esse credunt, simili modo, 5c iustificationem generalem accipient. Sed non oluerum, qnia non oes creadunt. Et ita sicut non in omnea venit iustificatio, sic nec in omnes mors peceati regnauit, sed in eos solum qui similitervi Adam sunt preuaricati lcgem . Hactenus Ambrosius asdeo huic interpretationi inlis rens, ut etiam commemoran Graecos codices habere sicut in hodiernum diem translatio habet latina, approbet suam ipsius sententiam, tanΦ secundum literam magis verisicatam, Addcns eosdcm Crat cor si codices ab inuicem discrepare, propter studium contentiola eorum,qui dum authoritate vii non possunt, verba scriptuorae adulterant. Quosdam,inquit, Latinos codices de veteriabus Pscis trant latos,simplicitas temporum seruauit incora ruptos. Postq; autem a cocordia animis dissidentibus 5c hi reticis perturbantibus torqueri quesstiones coeperui, multa sunt immutata ad sensum humanu, ut hoc ontineretur in Isteris quod homini videret. Unde& ipsi Graeci diuersos habet codices . H a flanus ille. Et ita venerabiles patres, Ambrosius 5c Origenes docentes literam esse magis verisimialem si dixerim'. Mors regnauit ab Adam us p ad Moysen in eos qui peccauerunt in similitudinem prsuaricationis A subsequentes particulas ita interpretantur, quod per vanius delicium mors regnauit non in omnes,sed in eos tanta qui peccauerunt in similitudinem praeuaricationis Adae, quibus positis non oporter ex illa Apostoli doctrina consequens esse,quod mors regnauerit in paruulos . Rursus per: unius deliciam non omnes, sed multi, inqui mortui sunt. Multi inquam supple, imitantes praeuaricationem Adae. Mortui,inquam,non morte , quae omnibus communis est , sed morte secunda,quς dicitur in gehenna. Insuper per unius delietiam deriuatum est malum in omnes homines ad condemnationem. In omnes homines, inquit Ambrosius,intellige similiter peccantes. Ex his ergo particu .lis secundum mentem venerabilium patrum, Origenis ocAmb.

234쪽

m GRATIA ET LIEZRO ARB. LIB. .aos. Ambrosii interpretatis,non est consequens paruulas ppter Adae peccatum in damnationem ire,& nasti sub regno, Ndominio spiritualis mortis .sed non inde sequitur eos negasse originale pereatum. Non est autem inutiis

te hauc expositionum varietatem hic 'an notare,ut planius cosiderare valeamus doctrina Apostoli Pauli de malis ex pecoto Adae tequutis,& de honis per Iesum Christum humano generi exhibitis. Amplius autem,ne in his quae lunt fidei animi saerae theologiae studiosi turbentur,ne dum

legentes veteres expositores vident eosdem in suis expositionibus,non id omnibus consonare, putent eorum doctrinas,

in his quae sunt fidei inter sese discordare, animaduertens da est iis retici iam olim exponentes hic Paulum apostola in parte sunt sequuti expositiones Ambrosiij, dc aliorum de

imitatione per actuale peccatum ,sed ne haberent cum patribus ecesesis cocedere originale peccatu, secundu eade intelligentiam interpretantes etiam antecedentem parte qua dicitur: Per unum hominem peccatum intrauit in hunc mun/dum,ec per peccatum mors, ec ita in omnes homines mor nsiit, in quo omnes peccauerunt, docuerunt huiusce.

modi particulas accipiendas esse de actuali peccato, cui debetur mors secunda quae est in gehenna, & ita Apostolum Paulum nihil aliud velle, ist ipsius Adae peccatum tuisse exeplum omnibus propria voluntate peccatibus, ec ipsum Aodam ne F .ppagatione tres de peccatii in huc mundii,ne intiasse humanam naturam, sed solum cunctis suis posteris venientibus in adultam aetatem exemplum prebuisse peccadi,& hac in parte discordant a doctrina Origenis ec Ambrosii,omnium p patrum. Peccatum,inquit Pelagius,intra ust in latine mundum per unum hominem, qui sormam cunctis , ec exemplum dedit peccandi, ec per peccatum mors non corporis,sed animς. Nam dc Adam fuisset corpore mortuus inquit,etia si no peccasset,&ita in oes holas mors ala pertransilit in eo peccato in quo omnes ad exempIum ipsius Adae peccauerunt. Nemo enim est qui non imitatur primi parentis exemplum. Hanc quoq; Pelagi j interpretationem

imitati sunt, qui hoc tempore putantur solennes sacrs scrie iii Pta.

235쪽

pturae interpreto, Volentes forsitan occultas haereses s sanare de paruulis no baptizadis,sed ea rerbat determinatioecelesiae in concilio Milenitano, in cuius capite tertio siescribitur. Non itelligendu aliter est quod ait Apostolus. Per unum hominem peccatu intrasse in lisse mundu & cst, nisi quemadmodum ecclesia catholica , ubiq; distus a semper intellexit ,ex illo verbo Apostoli paruulna esse subiecto ori ginali peccato. Quemadmodum venerabilis Augustinus haereticorum malleus, passim docet contra Pelagianos dia

putans, Filii Ads,inquir,peccant non exemplo Adr prouocatised a suisipsorum cocupiscentib abstracti ocillem. Prsterea si de ingressu.inqui peccati actualis,qui est pimitatione loqueretur Apostolur,n6diceret peccatu intrasse per hominem,sed potitis per diabolum, cuius suggesti Epeccantes imitantur,dicete scriptura. Inuidia diaboli mora ιntrauit in orbeniserram. Imitantur autem illsi,qui simi ex parte illius. Rursus Paulus Apostolus ex aduerso praponit Adam, & Christum. Adam ut mortis , peccatique originem. Christum autem ut vitae,atque ius liciae sontem, seu principium. Cum ergo iustitia intrauit in hune mundum per Christum non solum,ut imitationis exemplar,sed ut prineisum vit*, atque iussiciae, Consequens e peccatum intrasse in hi ne mundum per Adam, non solum, ut imit tionis exemplar, sed ut principium,quod peccando uniue sim humanam naturam vitians suum peccatum in postema transmisit. Undest Apostolicas sententias in eo. dem capitulo antecedentes εc consequentes diligenter discusseris, plane videbis Apostolum voluisse declarare peccatum Adae suisse uniuersale,& per ipsum esse vitiatam instam posteritatem suam, S idcirco neminem esse, qui non indigeat auxilio diuins misericordis,ita ut queadmodu oean Ada sunt obnoxii vinculo mortis Ac danationis,ita nemo liberatur,ngia Christu quead modii oc I crebro, ec rei tera is dixim' vicibus. Et secudii huiuscemodi itellecta interpretatur Aug.oes subsequetes particulas iam recitatas . Sed ne quispiam ex interpretantium diuersitate turahetur in fide oc arbitretur venerabiles patres , Origenem, Amb.

236쪽

Ambrosium, caeterosque nonnullos existimasse paruulos nasci innocentes, conuenit considerare, quod ista patres, quis interpretati sunt supradicias particulas , sic quod taleastripturr secundu suasipsoru interpretationes sint inefficiaces aut impertinetes ad probandu paruulos esse damnandos

ob originale culpa, ta ipsi tu .sb c teri omnes ccclesia sisti patres id unu ab exordio sema tenueriit a primo parere propagari malu dc danatione in uniuersa Ads posteritate,no sola in eos qui imitat primi paretis exemptu, sed ec in eos, u nodum liabentes libers voluntatis usum, parentum vestigia imitari non possunt In libro de captiuitate, di redemptione . humani generis habude satis demonstramus, Christum v nisse in hue mundu non solii, ut verbo doctrins,di exemplo uersationis nos. doceret via salutis ,s ed magis vinos liberaret, deo patri reconciliaret, di satisfaceret. p nobis,qui peccat toru vincul s, seu nexibus impediti, deo* inimici. nequa i poteram' Christu imitari Vnoc Origenes tractas verba Apost . Propterea ,sicut Pisu holam peccatu in huc insidum. intrauit, occ. ccausas iat cur timici fuerim',et cur morte filii dei rere ciliatione indiguerimus,cosequeter exponit .

ost..t ituetes sita piliterit nobis Iesus firmiore erga sidecharitatem magis iseparabili teneamur, & ista .psest doce q.na mo Ada sit forma suturi, hic tu dicit no se civ v maricat' e Ada ,sed secuda hoc . sicut a ipsu mors ita per secud5 An est forma Ada vita, sicut a unu haicin Qt peccatu i hue mudu itrauit, se i imporis

uerat. Sic ee p unu holem Christu iusticia intrauit i hue milia intelliino,& p iustica vita. 8c ubucia interpositis, s holas,s i hoc v inudo nascut & nati sutin tubis erat Adg,cu ad huc esset in paradiso,& oes holas ca ip .vr in ipso expulsi sui de paradi,o cu ipse inde pulsus est. eru sta e Origene vim sacere in diuersitate verboru Apostoli, nuc dicentis. In huc mudu,nuc. dicetis in oes holes. Rursus nuc dicetis intrauit nuc pertra 'Rhnuc regnauit. Quid est,inquit quod Apostolus non dis xit peccatu in omnes intrasse, sed in huncmundum. Mortem vero no dixit in huc mundu,sed in oes pertransiisse ea de vera morte no dixit abselate regnasse in oes,sed in eos σreccaueriint in similitudinem privaricationis Adae. Putae uti inlae

237쪽

.2os. IOANNIS DRIEDONUinquit, quod non frustra hac diuersitate usus est Apostoli . Hse ille Verum quidem est verborum esse in significan do diuersitate, di aliam inter se esse dictionum significatia, potest studiosias sacrs scripturs expositor aliquid diuersitatis ex huiuscemodi verbis intelligere, quemadodum oc ipse Crigenes intellexi .sed sua ipsius interpretatio nihil mutat in sentetia fidei . Nam & ipse plane in expositione eiusdem epistolae multis in locis docet paruulos propter Adae peccatum esse immudor, morti, damnationi' obnoxios ,quemadmoda in Genesi scriptum est, cum deliquisset Adam,quod eiecerit illum dominus de paradisio. 5c haec suit desicti cius condemnatio,qus in omnes homines sine dubio peruenit. Omnes enim homines in hoc loco humiliationis ocin terra flatus eiecti sunt sue quod in Iumhis Ads omnes fuerunt oui ex illo nati sunt. siue alio quolibet inenarrabili modostoli deo cognito,unusquis*de paradiso Irusus videtur excepisse condemnationem. Omnis igitur ista natiuitas .qus ex

Adam est, in mortem generat,secunda autem natiuitas,qua

est regeneratio per baptismu,vitium primς natiuitatis lat. Hse Origenes, Cuius di testimonia latiux etiami cap. ficedeti in diublutione difficultatis septims recitauim'.Sed hie cupio lectorem esse admonitum non esse nostri studi'. rigenem inoibus suis expositidibus defendere. Nam ocis. sista difficile suerit solvere,qua ratione ipse doceat miseriam

in humano genere descedere ex peccato Adae,cum tame ipe si Aug. credimus doceat in suis; libris rationales alas in haec corpora,eanssi in carceres,de in ergastula esse detruso Propter peccar/,quae perpetrarur in alia vita.De quibus I

iius in libro de diuina prouideria.

paruuli pine tatachro baptismi momenta parum iur tu inferno ullum crMialam. 'I N hac materia maiorem difficultatem ingerit doctrimi Ambrosii super eodem quito capite,docens paruulos quid:m esse sub peccato natas, oc vita indignos, dignos autem

238쪽

vi moriantur,Sed mors illa,inquit,est dissoIulio corporis ab anima,subdens. Est 5c alia, inquit, mors quae secunda dimitur in gehenna,quam non peccato Adae patimur, sed ea proprijs peccatis acquirimus. Quibus verbis videtur Ambroatius indicare paruulos poena supplicii in gehenna ignis nescruciari,ne P assIigi. Et huic sententiae videtur consona quorundam recentiorum theologorum doctrina, dicentiu paruulos quidem ituros in insernum, oc illic eos sustinere poenam damns,non autem cruciatum supplicij. Non est eram inutile considerare,virum paruuli sine sacramento haptialmi decedentes patiantur propter solum originale peccatum ullum cruciatum,supplicium, poenam,seu tormentum, tristiciam aut conscientiae vermem, vel remorsum .Et videntur

pro utral parte probabilia argumenta. Et primum pro sententia negativa. In scripturis sacris supplicium,id est,ciuriatus seu afflictio in gehena,solum legitur unicuique irros gari propter proprium suum 5c actuale peccatum. Cum' dieit scriptura.Et ibunt hi in supplicium aeternum,praemiss sum est verbum saluatoris dicentis. Ite maledicti in ignem aeremum,Esertui enim & non dedistis mihi manducare.&alibi scriptura. Quantum se glorificauit, di in deliths sitit,

tantum date ei tormetum di luctum. Cum ergo nihil super huiuscemodi rebus sit asserendum, nisi quod in scripturis sariis est reuelatu, 5 in illis nusu legitur paruulos, quino peccauerunt propria voluntate,ae terna poena esse cruciandos,cosequens videtur non esse docendum quod paruuli poena inia cruciatus affligantur. Praeterea ecclesis Romans Pontia sex in capitulo, Maiores de baptismo. Poena,inquit originalis peccati est caretia visiois dei. Actualis Mero peccati poesha est perpetus gehennae cruciatus. Deinde Augustinus 'in Enchridio. Mitissima omnium poena erit eorsi, qui pra: iter peccatum originale,quod traxerunt, nullum aliud addiderunt Sed pro contraria sententia videntur argumenta. Primum, Paruuli sine baptismo decedentes, si non patiano tur vllius eruciatus supplicium, sed solum priuantur regno coelorum, Non erit ergo diuersitas iter status paruulorum,

239쪽

HpIte inter eum qui nunc est post Adae peccatum, & eum qui scitiset sub innocentiae statu in paruulis sibi relictis abs. Q gratia. Hoc autem absurdum est ec Pelagiana lis resis ergo. Amplius autem. Paruuli post resurrectionem liabebat corpora non glorificata,ergo fic passibilia. Non enim erunt post mortem felicioris vitae, quain sint in hac vita. Praeterea in libro de fide ad Petrum capite vigesimo septismo, Firmissime, inquit, tene, ec nullλterus dubita. non si

tum homines iam ratione utentes , verum etiam paruul

qui siue in utero matrum vivere incipiuι 5c ibi moriuntur, i siue iam de matribus nati, sine sacramento sacri baptisma.

tis de hoc siculo transierunt igne AEterni supplici j paniens dos. Quia & si peecarum propris actionis nullum habens,

originalis tamen peccati damnationem, carnali conceptios ne traxerunt. Haec ille in libro, ubi non problemata pro πη itraque parte disputanda sed peculiares totius si dei catholicetranones tradidit,praemittens in singulis irmiter teneas ocnullatenus dubites. Insuper 5c de omnibus. regulis h. Nota ac Ἀ- dei in eodem libro traditis, tandem in sine libri ad eundem HAU HE. Petrum sic loquitur. Quadraginta capitula ad regulam fleiano et krmi Sme pertinentia udeliter, certein sortiter tene, patientero defende, re quem contraria his dogmatizare coagnoueris, tanquam pestem segra, re tanquam b*reticum.abiice. Haec Augustini sententia, si vera est,consequens est iis reticum esse eum qui dicit paruulum in ta peccato originali morientem non esse puniendum igne supplicii sempiter. ni. Deinde idem Augustinus in eisde fidei regulis capitulo tertio ponit anima paruulora sine baptismo decedetiucum corpore suo.interminabilia gehennae supplicia sustinore,ubi diabolus eum angelis suis inae ternum arsurus est. Non ergo intelligit Augustinus paruulis imminere solam poenam damni, solam diuinae visionis carentiam absinoamni cruciatu in corpore, absin omni tristicia interiori inanima. Praeterea iam olim damnata est ipsius Pelagii dexstrina docentis , iniantes sine sacramento baptismi decescunN3 non inuare in regnum cxlorum, habere tamen vita

240쪽

quandam aeternam absep omni poena extra regnum caelo ra, hoc excepto quod non sunt in patria Hanc Pesagii do,ctrinam reprobat Augustinus in diuersis Iccis. Primo in libris contra Iulianum. Item in Iibro Hypor si conresponsione quinta. Deinde in libris contra Caelis ictu εc Pelagium, in quibus locis Augustiniis taIcan scin ar cc xlequentiam. Insanire si non sint in rcgnum cs lari in ingristiri, consequem est ut mittantur in igncm aeternum cruciandi. Alieni a tide Christi sterna, inquit,experietur si splicia. Insuper idem Augustinus sermone decimo tertio i libro de vobis Apostoli. ει textu,inquit, euangelij non habemus misi duo Ioca,unum a dextria in quo laco ccstitutis dicetur. Venite benedicti patris mei, percipite Trinum, di caetera. Alium asinistris,in quo constitutis dicetur. Ite maledicti in igne, &est.vbi astae alienus sterna supplicia experietur. Tertium locu penitus ignoramus. Nullus relictus est locus medius ubi ponere queas infantes. Contraris sententis deo sensores solent dicere, paruulos quidem miti edos in ignem sternum oc in locum infernalem, sed non ibi esse crucia dos. Sed hese responsioni obviat Augustinus ex scripturis, cxcludens illam per totum euanget i dicentis eos qui a si/ristris erunt abituros in adustionem aeternam. Deinde beatus Gregorius super Iob nono, tractam verbum illud. Multiplicabat vulnera mea, etiam sine causa, dicit paruulos qui sacramento non liberantur peruenire ad toramenta sempiterna, ac quod perpetua tormenta percipiunt etiam hi qui nihil ex propria voluntate peccauerunt. Vnde paruuli in hac mortali vita mox nati, non solam carentia intestis paradisi puniuntur, sed etiam sensibili cruciatu in hac vita torquentur propter originale peccatum. Videntur ergo paruuli secundum mentem ecclesiasticorum patrum Augustini & Gregorij sustinere post hanc viis

tam cruciatum supplicii, sed eorum cruciatu, ut inquit Au. sustinus, omnium esse mitissimum. Noo tanta inquit.arbitror eos poena plectendos,ut eos non nasci expediret. Meli'

e paruulis esse in hac poena,u ola no esse natura. Et ita vid d ii , tur