Ioannis Driedonis a Turnhout sacrae theologiae professoris apud Louanienses De gratia & libero arbitrio, libri duo

241쪽

tur quod secundum hora magistroru sententia resurgEt pax uult non baptizati cum carne sua non glorificata, ut in illa etiam dolores quosdam ab igne patiantur sine sine,& absinillius corpdris corruptione, non qualiter damnati pro actitassi peccato deum actu odientes,sed taliter secundum dei beneplacitum, t quemadmodum non peccauerunt voluntate propria ita in cecitate quada metis suturi,sint habitualiter auersi a deo non tamen odientes deum actuali voluntate. Hactenus sententias venerabilium patrum super afflictione paruulorum,qui non peccauerunt actione propris volutatis ,recitauimus,submi iteres nos studiosem Christian rum iudicio, utra harum sententiarum sit acceptabilis, cum neutra videatur emcaciter ex scriptura sacra demonstrabilis.

Ex scripturis sacris per Augustinum adductis super hae re non expresse de efficaciter concludi potest,inlantes sine baptismo decedentes supplicio sempiterni ignis esse cruciandos omnes scripturae comminantes gehenns supplicia en eos loquuntur, qui delictis propria voluntate contractis aggratiantur. Refert nempe scriptura supplicii causam ad ipsius hominis impietate,qua propria sua acquirit volunt te.Saluator inities reprobis aeterni suppli j ignem caula ad t, dicens. Esurivi mi, ec no dedistis mihi maducare, Matthaes.13. Item Matthaei. 33. Eos qui faciunt iniquitatem,mittent angesi in caminu ignis,lbs erit fletus ec stridor dentia. Praeterea ante tribunal Christi,inquit Paulus portet nos manifestari,ut reserat unusquisin propria corporis. pro ut gessit siue bonum,sive malum. Quamuis ec Aug.libi. contra Iulianum dicat etiam paruulum recipere,prout gerasit in corpore, dicens parentum peccata quoda modo dici nostra non proprietate actionis,sed contagione propaginis, Nproinde sicut ad paruulum pertinet bonum,quod per altera cessit id est,credidit, ita ec ad eundem pertinet malu,quod per alium gessit,id est,peccauit. Apostolus enim cum dicit, Omnes nos manifestati oportet ante Christi tribunal, ut reeipiat unusquisin prout gessit,neminem exclusit. Paruulos gitur ante tribunal Christi oportet manifestari. vi recipiat

indιitti quod in corpore gesserunt. Nihil voluit esse me.

242쪽

DE GRATIAST LIBERO ARB. LA'.r. . 3.dium,ira,tribulatio, di angustia, in omnem animam hominis operantis malum. Proinde sacrae theologis intera pretes omnes in hoc consentiunt, quod paruuli in sapientes, aut stoli di,caeteriin homines,si qui sui non renari. qui nullis propr is delictis sunt aggravati, non solam t/nq inn cetes, qui nec boni quicu habeant nec mali, exclusi sunt a regno coelord,sed reparadisum in Adam perdiderunt, relegati a facie domini in sempiternu quodda exiliv,Ppter originale reatu in eis peccatu. Et hic est articu I' fide tenend',cu cui' siderem,sunt nonnulli sacrs thelogiae expositores, qui inter rigorem diuins iusticis, ec clementiam diuini misericordiae. mediam quandam statuunt sententiam,arbitrates paruul quide propter Adae peccatum damnandos id est,in exilium a facie dei relegandos .eseelas de paradiis voluptatis ,sed eqsdem nec in corporibus, nee in propriis animabus esse cruciandos contra proprias voluntates ,re ita eos puniendos n poena sensus, ut aiunt,sed poena damni. Et pro hac sentent hi videtur esse Ambrosij doctrina, ubi supra dicentis mortem secundam,qus est in gehenna no propter peccatum Ads patimur,sed propriis, inquit, peccatis eam acquirimus. Nechoe dicens Ambrosus haeresim defendit Pelagi j. Nam is cens paruulos esse sine peccato innocentes,quales fuisset moti sub innocentis statu medium quoddam inter infernum posuit,& regnum coelorum contra fidem ecclesiae Christianae ubim diffusAqus semper docuit paruulos habere peccastum,& propter peccatum eos, nisi subueniat gratia saluatoris ene damnandos ac detrudendos in insernum, ec ita eis. dem paruulis baptismum dari, non solum ut intrent regna iccelorum,sed etiam in remissionem peccatorum, ut Itbeis rentur a potestate daemoniorum. Verum re hic scire conuenit rationem supradictito non conuincere. Nam Scipsi paruuli in hac vita sensibiliter miseriis multis affliguinitur,nondum peccantes proprijs suis voluntatibus . Vtergo quod nobis probabilius scripturiso sacris magis consonum videtur afferamus,arbitramur huiuscemodi paruulos sensibili quadam molestia seu afflictione ab iogne, di in igne torqueri,sed non tam acerba quin sic malint.

243쪽

nt & concupiscentia eius, Qui autem iacit voluntatem del.

ad manet inaeternum. Mundum ,si Augustino credimus, Ioan

si nes Apostolus appellat homines,qui cordis seu mentis desis deriis mundum inhabitant, sicut in scripturis domus appellatur familia inhabitans, sic ec coeli appellantur, qui me

tia destileth, coelestia spectant. Vnde & diabolus prin

ceps huius mundi dicitur, quia dominatur hominum eoaries mundum diligunt. Quotiescuimp mundi nomen in mati rei significatione ponitur,inquit Augustinus, non signiurat nisi homines mundi huius amatores. Hoe 5c significa uitibi supra Ioannes Apostolus cum dixisset. Mundus trahi ec eoncupiseentia eius,more subiecit, Qui autem iacit volsitate dei manet inaeternum ae si dicat, mundus. i. mlida usta perit. Homines mundu diligentes transeunt,& spe sua frustrantur, qui aute faciunt voluntate de habentes in consumptu huius mundi bona manent inaeternum. Omnia De praetereunt praeter amare deum. Deinde saluator ipse desideria praua dicit non sua sed diaboli esse desideria. Vos inouit ex patre diabolo estis. ec desideria patris vestri dia- li vultis sacere, de*deria diaboli, non quibus diabolus concupiscit aut desiderat,sed quibus nos instigat diabolus. ouemadmodum de Iuda proditore legimus,cum diaboliu iam misisset i cor Iudς. Eandem propositionem probat

ecclesiastici patres perscriptura, Genesis tertio. Nam in m dam N Eua, post transgressionem mandati eam coepit eo 'piscere aduersus spiritum, epitis in membris lax carnis e s le rebellis spiritui. Secundum sacram scripturam ante Pec catum erat uterq; nudus, Adam scilicet & Eva, ec non eru- bescebant. Non erubescebant inquit Augustinus, quia ni hil erat in membris quod puderet. Posteaqj autem serpentas satu id est.suasu vel suggestione facta est mandati remigressio,venenosa & mortifera libido in membris sequuta est,ina' to deinceps opprimens dominatu,ut etiam ipsa ad malu eos inuitaret ac simularet inuitos, oc ita post inobedientiam eo tum ad deum, confusio in ill s membris sequuta M. uendeta senuentes motum in suis. membris seu lumbis bestia' lem,genitalia inebra erubescendo velarunt. Vt quod de bo

244쪽

hestauerat concupiscentia egat verecundia. Vidit muIier, inquit scriptura, quod lignum esset bonum ad vescendum,

ec pulchrum oculis aspectum delectabile tulit de se uillius re comedit, oc aperti sunt oculi eorum. m. cognouissentseesse nudos , consuerunt solia ficus, & secerunt sibi petiimata, & abs di t se Adam di Uxor eius a facie domini, operti sunt oeuli eoru non de sensibilibus cculis inquiunt Chrysostomus 5c Augustinus hoc dixi sed de sensu metis, quia postΦ suerunt deo rebelles, senserunt quod ante non se aiebant,p ter peccatum nudatisupernς gratis amictu,sen Aperti Frao

sibilem sunt nudationemexperti .Rperti sunt oculi eorum, cria amborum id est sensus eorum interni ad sentiendum,uta nquit Rum scilicet Adaeustinus ,aliquid quod nunt senserant. quodUmotu sui coro Σκα. porss nunu expauerant,feceruntc ibi perizomata,id est, in dumenta quae ad pudoris velandi officium pertinent. Non esset autem inhonestum, neci pudendum ostendere genita. lia membra nuda, quae nuda deus secit nisi aliq iid quod i esset a deo in illis seret inhonestum In patria sanctorumcorpora erunt quidem nuda oc manebunt genitalia membra sed non manebunt pudenda quando iussi vestibus innocenitiat Induti sola inuicem pulchritudine, abso vlla libidine timentur in domino. Ante peccatum nullus erat pudor, sed nequicia fecit pudentes,quos impudentes ac in nocentea usticiaiecerat. Quamuis ergo spiritus noster I t bon us adeo conditus, ct caro nostra ,raememta sint bona, malum tamen,& non natura, sed vitium in natura est.quod caro sit contraria spiritui concupiseens aduersus spiritum. Post peccatum primi sarentis nostri etexerum sarire corporisqusnon sic voluntatis imperio mouentur, sed non manus quibus prohibita attrectauerant , non Oa quo desiderata .elerant,quia nonin istis, sed in illis illicitos motus intra le. gem metris senserrat, quamliis & totus Adam ac Euapostseccatum sugitui absconderunt sese a lacte domini Verum hic ne sallamur in sigiuscatione vocabuli coeapistentiar, sciendum est, quod nos hic non loquimur de conciDiscentia generaliter acceptaclus est tam bonarum rerum quam malarum Upetitus,quamuis nulla res sit in se mala

245쪽

in omnes homines ad iusti9cationem vitae quemadmodum dici mus, In hanc domum omnes homines intrant per hane ianuam, non quod omnes intrant,sed quia nemo intrare potest,nisi per ianuam istam. Ita 5c a morte in spiritualem .se tam omnes veniunt per Christum , quia nemo iustificatu

ad vitam, nisi per Christi gratiam. Proinde Apost. cudicit. Sicut per unius delictu eit malum in omnes homines ad condemnationem,intelliguntur non omnes simplicite sicloes selum aer qpsis Adae generati,quales. sivi oes ab Adini propagati, ita Christus verus homo intelligitur exclus', qui sane non est per optu Adae genitus. Sic oc sequens clausula qus dicit. Ita per unius rusticiam dissupcitur bd ni in

omnes homines ad iustificationem ustae , intelliguntur osmnes homines solum per Christi opus nati, id est, ex Clixis sto spiritualiter regenerati,ut quemadmodum nulla est carnalis natiuitas, nisi per Adam,ita nulla potest esse spiritua. Iis regeneratio, nisi per Christi gratiam,secundum quam ggnerationem filii non ex sanguiniis, non ex volutate carni', nessi ex voluntate viri sed ex deo simi natia Alip ita ex sententia Apostolica sit manifestum paruulos eo vinculo da mnationis obstrictos. Iam si obieceris nobis interpretationes venerabilis Origenis, oc diui Ambrosii, qui inura pretantes locum istum Apostoli docet propter Ads peccatalis mortem secunda quae dicit in gehenna.nd passuros,nia si peccauerimus in similitudine privaricationis Ads hoc Gnia similiter peccauerimus propria volutate sicut Ada. Respondeo ex superioribus Ia scire poteris,quod ubi nos inim' , Regnauit mors ab Ada,vsq; ad Μoysen etia i eos, cui non peccauerunt in similit dine praeuaricationis Ado Codices ab Origene,& Ambrosio aliter interpretati, praetermissis particulis,Non et etiam, habent hoc pacto. Mors regnauit ab Ada,vscp ad Moysen in eos, qui peccauersit in similitudinem praeliaricationis Adae, ubi nostra editio vulavaris habet etiam in eos, qui no peccaueriti in similitudine praeuaricationis Ads.Origenes itaq; 5c Ambrosius emadmadu ec stora commemorauimus socuerut Paulum a

stola

246쪽

postolum voluisse mortem non in omnes regnasse, quia noomnes peccauerunt in similitudinem prstiaricationis Ads, id est non omnes peccauerunt contempto deo. Nam si quia

ante legem hoc seruauit natura duce, quod postea lex ipsa mandauit, non potest, inquit Ambrosi', mors regnasse in illumcti mors quaedam pertransierat illsi. Nani & in o

mnes homines mors pertransiit. Aliud est,inquit Origenes, mortem transire,aliud est mortem regnare. Mortem p caii regnare in nobis probibuit Apostolus. Non regnet, in quit,peccatum in mortaIi eo ore vestro,ut obediatis concupiscentiis eius .Sic enim peccatum non potest regnare, nisi in eos,s volutarie peccat. Mors quaeda e,inquit Amb.qus

est dissolutio anims a corpore. Est autem 5c alia mors,quae secunda dicitur in gehenna, quam non peccato Adae patiamur,sed eius occasione,propri js acquirimus peccatis,de qua dicit scriptura. Anima quς peccauerit,ipsa moriet. Ab hac morte secunda boni ante aduentum Christi immunes erant, tantum in inferno erat Ad in superiori quasi in limbo ad coelos non poterant ascendere. Et de hac morte inquit Ambronus,loquitur apostolus dicens. RegnauIt mors ab Adamvso ad Moysen in eos qui peccauerunt in similitudine prevaricationis Ads. Qui autem non sic peccauerunt in similitudinem praeuaricationis Adae, id cst, qui deum non sic, ut Adam contempserunt, sub spe reseruati sunt in aduentu

saluatoris in limbo sicut legimus deAbraha, qui uuis apud

inferos fuerit,iame logo iteruallo est a diuite epulone separatus. Et ita conclusiones,quas insert Apostolus. Sicut per usnius delictum in omnes homines in condemnationem, sic per unius iusticiam in omnes homines in iustificatios emvitae. Item. Sicut iudicium ex uno delicto in condemnati nem,ita donum ex multis delictis in iustificationem. Orio genes ato Ambrosius ita interpretatur ut solu intelligant condemnationem hanc delacndere in eos, qui pecccauerunt in similitudinem praeuaricationis Adae, id est, in cos , qui propria voluntate legem contempserunt, exponentes

apostoli doctrina,hoc pacito.Sicut a unius deli mi oes hosese ii condes ruri gemitu,

c Ambrosiiu.

247쪽

peccantes,ita 8c per unius iusticiam omnes iustificabuntur, lupplesredentes .Si qui autem condemnationem hanc generalem inquit,esse credunt, simili modo, di iustificationem generalem accipient. Sed non eii Uerum, qrita non oes creadunt. Et ita sicut non in omnea venit iustificatio, sic nec in omnes mors peceati regnauit, sed in eos solum qui simillier ut Adam sunt prevaricati legem . Hactenus Ambrosius asdeo huic interricrationi inlis rens,ut etiam commemoran Graecos codices habere siciu in hodiernum diem translatio habet latina, approbet suam ipsius sententiam, tan b secun; ecora ciai dum literam magis verilicatam, Addens ec cm Graecoraces ab imicem codices ab inuicem discrepare propter studium contentidi discrepint. eorum,qui dum authoritate vii non possunt, verba scriptus rae adulterant. Quosdam,inquit, Latinos codices de veteribus Pscis translatos,simplicitas temporum seruauit incora ruptos. Post ii autem a cocordia animis dissidentibus & hcreticis perturbantibus torqueri qusmones coeperui, multa sunt immutata ad sensum humanu, ut hoc contineretur in

Isteris,quod homini videret. Vrde & ipsi Graeci diuersos habet codices. H actenus ille. Et ita venerabiles patres, Ambrosius 6c Origenes docentes literam e sse magis verisimi . lem si dixerim'. Mors regnauit ab Adam usQ ad Moysen IMimi codicis es, qui pereaveriant in similitudinem prsuaricationis Asy p M.Mbseqtientes particulas ita interpretantur, quod per V pq μ' niti, delichim mors regnauit non in omnes,sed in eos tantJ pectauerunt in similitudinem praeuaricationis Adae , quibus positis non oporter ex illa Apostoli doctrina consequens esse,quod mors regnauerit in paruulos . Rursus per: unius delictum non omnes, sed multi, inqui mortui sunt. Multi inquam supple, imitantes praeuaricationem Adae. Mortui,inquam,non morte, quae omnibus communis est sed morte secunda,quς dicitur in gehenna. Insuper per unius delictum derivatum est malum in omnes homines ad condemnationem. In omnes homines, inquit Ambrosius, intellige similiter peccantes. Ex his ergo partim. Ita secundum mentem venerabilium patrum, Origenis ocAmb.

248쪽

Ambrosia interpretatis,non est consequens paruulos ppter Adae peccatum in damnationem ire, di nasci sub regno, oc minio spiritualis mortis .sed non inde sequitur eos negasse originale pecorum. Non est autem inutiis te hanc expositionum varietatem' hic an notare,ut planius conderare valeamus doctrina Apostoli Pauli de malis ex pece to Adae t equutis,& de bonis per Iesum Christum humano generi exhibitis. Amplius autem,ne in his quae lunt fidei animi saerae theologiae studiosi turbentur,nedum

legentes teres expositores,vident eosdem in suis expositionibus,non id omnibus consonare, putent eorum doctrinas,

in hi, quae sunt fidei inter sese di scordare, animaduertenata est in iisretici iam olim exponentes hic Paulum apostola in parte sunt sequuti expositiones Ambrosii, Be aliorum de

inlatatione per actuale inccatum ,sed ne haberent eum patribus ecclesis cocedere originale peccatu, secundu eade intelligentiam interpretantes etiam antecedentem parte qua dicitur: Per unum hominem peccatum intrauit in hunc mun/dum 5c per peccatum mors,& ita in omnes homines morapere n*t, in quo omnes peccauerunt, docuerunt huiust modi particulas accipiendas et se de actuali peccato, cui debetur mors secunda quae est in gehenna, oc ita Apostolum Paulum nihil aliud velle,* ipsius Adae precatum luisse exeplum omnibus propria voluntate peceatibus,& ipsum Aodam ne p .pparatione traiecisse peccatu in huc mundd, ne vitiasse humanam naturam, sed Elum cunctis suis posteris venientibus in adultam aetatem exemplum prebuisse peccadi,& hac in parte discordant a doctrina Origenis oc Ambrosii omnium* patrum. Peccatum, inquit Pelagius,intrauit in hunc mundum per unum hominem,qui formam cunctis , dc exemplum dedit peccandi, re per peccatum moration corporis,sed animς. Nam oc Adam fuisset corpore mortuur,inquit,etia si no peccasset,&ita in oes holas mors a pertransdi in eo peccato in quo omnes ad exemplum ipsius Adae peccauerunt. Nemo enim est qui non imitatur primi parentis exemplum. Hanc quoq; Pelagi j interpretationem

imitati sunt, qui hoc tempore putantur solennes sacrs scri

249쪽

pturae interpreto, volentes forsitan occuItas haereses semianare de patitulis no baptizadis,sed ea rerbat determinatioecelesiae an concilio Milenitano, in cuius capite tertio siescribitur. Non itelligenda aliter est quod ait Apostolus. Per unum hominem peceatu intrasse in tisic mundu & cst, nisi quemadmodum ecclesia catholica , ubiq; diffusa semper intellexit ,ex illo verbo Apostoli paruulna esse subiectos orionali peocato. Quemadmodum venerabilis Augustiniis haereticorum malleus, passim docet contra Pelagianos dia putans, Filii Ads,inquir,peccant non exemplo Ads prouocatista a suisipsorum cocupiscentib abstracti di illini. Puterea si de ingressis,inquit peccati actualis,qui est pcmitatione loqueretur Apostolus,n6diceret peccatu sntrasseher hominem,sed potius per diabolum, cuius suggestionEpeccantes imitantur,dice te scriptura. Inuidia diaboli mora intrauit in orbem terram. Imitantur autem illsi,qui stini in

parte illius. Rursus Paulus Apostolus ex aduerse proponit Adim, & Christum. Adam ut mortis , peccatique

originem. Christum autem ut vitae,atque iusticiae sontem, seu principium. Cum ergo iusticia intrauit in hune mu dum per Christum non solum,ut imitationis exemplar,sed ut prineipium vit*,atque iusticiae, Consequens e peccatum intrasse in hi ne mundum per Adam, non solum, ut imit tinnis exemplar, sed ut principium,quod peccando uniue sam humanam naturam vitians suum peccatum in possetos transmisit. Undest Apostolicas sententias in eo. dem rapitulo antecedentes 5c consequentes diligenter diseusseris, plane videbis Apostolum voluisse declarare peccatum Adae fuisse uniuersale & per ipsum esse vitiatam instam posteritatem suam, di idcirco neminem esse, qui non indigeat auxilio diuins misericordis,ita ut queadmodu oesn Ada sunt obnoxii vinculo mortis 5c danationis,ita nemo uberatur nisi a Christu,quead modis oc ia crebro,& rei tera is dixim' vicibus. Et secudii huiuscemodi itellecta interprecatur Aug.oes subsequetes particulas iam recitatas . Sed ne quispiam ex interpretantium diuersitate turahetur in fide,& arbitretur venerabiles patres , Origenem, Amb.

250쪽

DC GRATIA ET LIEPRO ARB. LIB. . . ror. Ambrosiam, caeterosque nonnullos existimasse paruulos nasci innocentes, conuenitconsiderare, quod isi patres, uis interpretati sunt supradictas particulas , sic quod taIca scripturs secundu suasipsoru interpretationes sint i nesticaaees,aut impertirietes ad probandu paruulos esse damnandos ob originale culpa, ta ipsi in q;cA teri omnes ccclesiasisti patres id una ab exordio sema tenuerut a primo parere propagari nisi v N Gnatione in uniuersa Ads posteritate,no sola in eos qui imitat primi paretis exemptu, sed oc in eos, a nodum diabentes libers voluntatis ustim, parentum vettigia imitari non possunt, In libro de captiuitate, oc redemptione . humans generis habu de satis demonstramus, Christum v nisse in liuom du non solu, ut verbo doctrins,di exemploco uer se i ion is nos doceret via salutis ,l ed magis, v t nos liberaret, deo patri reconciliaret, di sit istaceret. p nobis,qui peccat toru vinculis, seu nexibus impediti, deo p inimici. nequa i poteram' Christu imitari VAoc Origenes tractas vetis Apost. Propterea sicut Dunu holam peccatu in hocmudum, intrauit,&c. Nuc causas iat, rumici fuerim',etcur morte filii dei.& recociliatione indiguerimus, sequeter exponit . Apost. Ut ituetes sita piliterit nobis Iesus firmiore erga sidecharitate 3 magis iseparabili teneamur,&iira 1 sest doce q.na mo Ada sit Ernia suturi, hic tu dicit no secudu v maricat' e Ada,sed secuda hoc . sicut a ipsu mors ita per secud5 Ano forma Ada vita, sciat a unu halam Qt, peccatu i huc mudu itiauit, se σι temporis

. et a peccatu mors Nitaloeshores moratira tMoes pecca H RomU Duerat. Sic ery unu litem Christu iusticia intrauit i hue milia messim

i insido nastur.5c nati sutin tubis erat Ads,cu ad huc esset in paradiso,& oes holes cu ipo.vr in ipso expulsi sui de paradi

diuersitate verbIru Apostoli,n sic dicentis. In liuem sidu,nuc., dicetis in oes holes. Rursus nuc dicetis intrauit nuc pertra '; Rr,n sic regnauit. Quid est,inquit quod Apostolus non di, xit peccatum in omnes intraue, sed in hunmundum. Mortem vero no dixit in huc mundu,sed in oes pertransiisse ea- de vera morte no dixit abstiate regnasse in oes,sed in eos vreccauerunt in similitudinem privaricationis Adae. Putae iiii in M.