장음표시 사용
271쪽
to δι- At vero pro alia sentetia videbitur forsitan peccata illud
rartevpsta. semitis, esse vis sensualis,quae ante precatu spiritui obedies, iam facta est prona concupiscere contra spiritum, ita ut deis deria illicita inde suborta intelligantur idcirco esse ipsius rasaans desederia quod sathana instigante factum est, ut ia huiuscemodi sensualis appetitus sit rebellis,& inobediens,pronus concupiscere, non expectato rationis iudicio, quem adrenodum animalia quae ante peccatum obediebant homini,sacta sunt humanae naturς contraria. Et pro hac sentetia videt itidem argumenta scripturae θc sanctorum patrum testimo
nia.Scripturae quidem, Nam Paulus Apostolus tractans de huiuscemodi peccato plane decet peccatum illud esse.sem
dum quod caro concupiscit contra spiritum . Caro aute cocupiscit soli im ea, quae sensui suauia sunt di id quidem secun dum appetitum sensitiuum . qui est secundum apprehensio. nem sensuum. Cum ergo huiuscemoi appetituς fuerit sub innocentis statu,consequens videtur semitem no aliud esse, sensualem appetitum per quem homo ante peccatum,ea qus sensibus sunt consentanea,naturaliter appetebat, qui Bc ante peccatum per irenum originalis gratiae prorsus subiectus tenebatur rationis imperio, nunc sublato eiusdem originalis. graus freno,mouetur per campos licentiae non expectato rai tionis consilio, quemadmodum Ac sera indomita dissolutis vinculis praeceps in quslibet sertur, εc nauis tracto gube . naculo iactatur se dum venti, flumini sep impulsum. Et hae plane videtur docere Apostolus aperte instituans malum in Domine subortum per Adae peccatum esse rebellione repugnantiam seu inobedietiam quandam affectionalem carnis contra spiritum ut homo propter inobedientiam erga deum in suum superiorem, sentiat sibi non obedire suam carnem, Video,inquir legem in membris meis repugnantem legi mentis meae. Et ita videt ratio mali consistere no quod caro de lectatur secundum ea qus suauia sunt sensibus.Nam 5c caro naturaliter delectatur,sentiens ea quae sensum oblectant, se. cundum vim sensualem ab initio naturae humanae insitam, sed in eo quod homo secundum carnem iam rebellem, sentit
motum illicitum contra Iegem mentis . Sic docvit diuus
272쪽
m GRATIA N LIBERO ARRIIB.x. .llas. omas,sic oc videntur docuisse vetetes, & prsserum Aus . .
gustinus tradens quod sub innocentis statu etiam fuisset corporalis motus genitalis membri, sine quo non possunt consiuges generare sed rationali voluntati membrum illud fers uiuiiset non lisidini obedienter oc ordinate sui siet motum, quod nunc inordinate sertur & inobedienter non expectato rationis imperio. Quemadmodum homo nue manus 5c peades in sua mouet officia,non concitatus vlla libidine , ita re homo sub innocentis statu, partes illas genitales voluntate casta oc pudica,& non alienata a deo suo conditore,cum o erat pro suae voluntatis nutu movere poterat in generatidis officia. Rursus ne crederemus peccatum illud esse aliquid naturae Maaddita , contra Iulianum, interpretatur libidinem etaearnis inobedientiam .Libido inqui id est,carnis inobedientia, poena est peccati, Ideo concupiscentia caronis aduersus quam bonus concupiscit spiritus,nune in pe tum inquit,quia inest illi inobedientia mira dominatu me ι v. tis Et alibi, Languor,inquisiiste.i. inobedientia carnis con Auinio contra
ira spiritum est primς inobedientiae supplicium . Plane vi --3. des Augustinum innixum doctrins Apostoli, docere conmopiscentiam esse vitium, propter inexistentem inobedientia. Sic oc ipse Apostolus Paulus non simpliciter docet malum esse quod caro cocupiscat,sed quod ipsa caro eo piscat mira spiritum,& malum eta in eo quod ipse agit aliquid quod bdit, re quod vult no agere, oc lege in mebris malu esse,sa repugnat legi metis. Hanc doctrinam sequutus Thomas docet, habitualem inobedietiam volutatis,sive priuatione subsiectionis humans metis ad desi esse sormaliteroruinale peccatum, pronitate aute concupiscendi , esse ipsius originalis peccati materiale. Sub innocentiae statu si perseuerasset hosmo.non fuisset ulla inobedientia non rebellio carnis concuspiscentis contra spiritum, cum voluisset homo in suas concupiscentias transiijsset caro, sed in tales, quae nec .excederent, nec praeuenirent, nec obnubilarent,nec a dei contemplati alienum facerent rationalem spiritum. Secundum hanc senatentiam diceretur ipse fomes, quem peccatum appellat ApostoIus, non esse qualitas intrinsecs rationali menti inimica,
273쪽
.s D. M ANNIS DRImmu quippe qui nihil est aliud,u vis ipsa sensualis nune est lata et
prona concupiscere contra legem mentis. Secundum priori autem sentetiam diceretur ipse semes, seu concupiscentia esse qualitas intrinsita inimica liumanae natos. Post transegremionem Adae suborta deo peccatum vindicante per vitiosas quasdam in carne qualitates iquae virtute latent in semine , per quas 5c rationalis anima propter colligantiam cum eadem carne, suum naturalem perdit vigorem. Id enim experimeto videmus, quod propter corporis ineptitudinem,et interiorum sensuum lesionem, vires rationalis animae suis debitis ρος diuntur officiis Ruemadmodum videm' in asinentibus,& stolidis . Nascuntur nunc homines naturaliter
iracundi, timidi,impudic multis dispositionibus vitiosis Contra μtras subiecti. quae sane qualitates non suissent sub inocentis sta
sentem- ο Sed contra utramcν sententiam videtur argumenta Peccatum iniusticla,seu culpa paruulorum,non in carne paruulorum,sed in animabus eorum est collocanda. Solus enim rationalis spiritus iusticiae re culpae particeps esse potest no a caro qui peccare non potest. Rursus, Ipsa anima non caro Gqus concupisti quia dc ipsa anima non caro est,quae gn lest,apprehendit, & percipit ea,quae sensum oblehant.Caro
4nquit Augustin concupistit, quia anima ipia concupiscit Per carnem, a videt per oculo3.q Pars His capitis tertia,m pd ad intelligendusquialis regu babitans in carne, sire lex membris repugnans legi mensis tractatioris libidine,pa RQ docet dominari in omni genere malefactitaVT autem quid sit niatu habitana in earne planius instelligamus & ut videamus.quid ex peccato,quid a coditore deo habeamus,no est inutile pittere,udna sit libido,qus in earne nostra est mortificanda. Primu aduertere conuenit do strinam Augustini libro quarto contra Iulia' num,docentis per quemlibet corporis sensum, aliud esse sen tiendi viuncitatem, necessitatem,utilitatem , usum, ac sensu seu Perceptionem voluptatis,aliud vero sentiendi libidine, seu co
274쪽
DE GRATIA ET LIBERO ARB. LIB.r. 3l.
seu concupiscentiam carnalis voluptatis. Ipsum sensum, Mappetitum,vivacitatem, necessitatem, re utilitatem sentiendi deus codidit instituendo corpus humanu . Sentiendi autElibidinem diabolus seminauit persuadendo peceatum. Hate esse discreta.& ab inuicem separabilia,saluator ostedit, Qui viderit,inquir, mulierem ad concupiscendam eam, iam moectatus est eam in corde suo. Vbi aperte disconstur scnsus videndi a eo piscentia seu libidine sentiendi .Libido sentiendi inquit Augustinus, estqus nos ad sentiendum siue conssentientes mente siue repugnantcs appetitu carnalis volus
pratis impellit. Haec in homine mala est, quia contraria est delectationi sapientiae dc virtutibus inimica. In pecoribus vero non est mala quia non potest in eis esse sapientis cone piscentia in quibus nec est vis vlla praestantior senis,nee vlIa natura qur cocupiscere potest aduersus carnalis sensus appetitum, prosequens hanc materiam ibidem Aug.exemplis demonstrat per quemlibet sensu aliud esse sentiendi viu citate, viam aut necessitatem aliud vero sentiendi libIdine. In visi alius vivacitas oc oculorum usus aliud desiderium liuendi eo quod videmus. Auri decus aliter Iaudat bonur. Christianus .aliter auarus , Icte cum libidine possidedi cre
turam,illa cum pietate venerandi creatorem. Per auditum
aliud sentiendi usus, aliud ardor libidinis. Mouetur certe animus ad pietatis assectum dsuinocantico audito, tamen etiam it Iic si sonum,non pias sententias audiendi Iibido audire desideret improbat. teri tres sensus utpote olfact'. gustus,& tactus sunt corpulentiores,ec in his itidem discernitur appetitus propter necessitatem, vel utilitatem sentiendi a sentiendi libidine . Per ollactum, aliud narium usus, de sensus,qua vel ex necessitate, vel propter utilitatem ali quam haee aeria respirando ec spirando sorbemus. Aliud Iibido in hauriendis odoribus. Minimum quidem est hori sed qui minima spernit sicut scriptum est)paulatim decidet. Pergustum aliud appetitus resectionis seu appetitus edendi , atm bibendi, aliud edacitatis libido. Appetitus secundum quem natura desiderat supplementa , quae desunt, non libido vocatur , sid aut fames , aut sitis.
275쪽
Dum vero suppleta necessitate, amor seu concupiscentia e dendi animum BIlicitat, iam libido est,iam malum est, cui est non cedendum, sed resistendum . Sic ξc in taehu , aliaud voluntas coeundi causa propaginis, aliud libido voluptatis. In omnibus sensibus libido non obediendo, sed coristinendo, ec restringendo est comprimenda, tametsi interda in bonum utamur libidinis malo. Deinde oc in omnibus sensibus aliud sugere molesta,dura, humano corpori nociva, ut amaritudines,frigora putores, aspera quae , ec grauis, hec fugere non libido est voluptatis,sed prouisio necessitatis' vitae vel utilitatis .Nam cum abs* usu sensuum vivere non possumus,prstatim gustus, di tactus, indigemus, ta alime
. A torum sustentaculis,&aere circumstante. Alimenta sicam
Dei est liqlo nostrae suauia non sint, sumi non possunt εc nause/ndosμψ ii Φης respuuntur. Proinde non cibo solum sed occibi sapore in ' Hst επς diget infirmitas corporis mi. ec idcirco possumus in cibis
quaerere suauitatem saporis, non propter exuturandam ii hidine sed propter tuendam salutem Ansuper non solo aere indiget humanu corpus,sed ocaeris teperie.etidesino sua ue aut delectabilem qustere in cibo saporem fugere frigus, ec aestium ad tuendam vitam, seruandamq; incolumitatem. corporis,ec membrorum eius quatenus suis debite fungantur officiis non libido est . sed prouisio vitae. Ampliu3 MDtem otio, ludo, requie, incanticis oc castis colloquηs lua uiter audiendis,ec picturis,caeteris* similibus,velle pro tepore delectari ad remedium. ec solatium praesentis vita nol hido est, sed prouisio utilis necessitati praesentis vitae,quod re in alijs declarauimus. Postremum quod in omnibus sensibus, aliud sit senstis voluptatis , id est , perceptio carna-
.lis voluptatis , aliud libido voluptatis, patet. Nemo potest efficere ut sensibilia , cu adsunt carni suae consentanea suos non oblectent sensus. Nam 8c etiam sub innocentiae statu, res corporales in delitiarum paradiso oblectabant iplius cor poris sensus, sed non excedebat tune praesens delectatio4psius salutis, tum animae,tum corporis limitem. Libido au/tem qus,si Augustino cridimus nuccunctis sese ingerit lensibus mddum necessitatis vitae nos cons derareno sini ψηa nubis
276쪽
nubilans,& obumbrans mentis iudicium,saesens, ut metra iudicet tum necetiuitati,tum piae utilitati non esse satis,quod tamen est sicis. Quo fit,ut pIsrum. existimemus nos agere negotium valetudinis,cum potius agamus negotium libidinis.&ita facit praesens aut voluptas Aut voluptatis cupidiatas , ut non plane videre valeam us, ubi finiatur necessi tas. Aliud voluptas,aliud cupiditas. Rursus aliud sensus volvaptatis aliud est concupiscentia voluptatis ita sentiendo. Opera licita quae sensibus nostris facimus,utiis non fiant sine voluptate in sensibus , ea tamem uelle facere non possumus pinpter uoluptatem .Cibum quem sine uoluptate non sumit esuriens, mere debet non propter uoluptatem. Ex sensibilib tintia delectationem non pocipere cum adsunt, non est Drae voluntatis.Nec rursus est nostrς uoluntatis , proris non cocupiscere sensibilem delectationem in rebus, cu absunt. Nadc stpenumero nobis inuitis,surgit appetitus carnis, retras ctabilemsicundum sensum appetentis propter uoluptatem, ron propter necessitatem. Verum in quibuslibet actibus restingendus est huiuscemodi carnalis voluptatis appetitua. Volasses ut Voluptates corporales Tullius secundum Platonem diπit 6 ae malorum, esse illecebras Ascast malorum, motus caru esse philosophiae s is inimicissimos .Quis hona,inquit ente prsditus,non .l mae ipsi obulet nullas a natura nobis voluptates esse datas. Percipiebat cophiae. Cicero carnem contra spiritum concupiscere, sed hoc unde acciderit,inquit Augustinus .nesciebat, tamen carnis concuspiscentis non fauebat. Sed re hoe conuenit hic considerare voluptatem an qui busdam sensibus esse tolerabilem. Deluti
eum non tanta est vis illius .ut mentem senuentis a cogita tionibus pertinentibus ad sapietiam abrumpa t. De magnis . rebus saepe numero inter epulas cogitamus, volamas etiam
in visu ec audituII um* auget in deum pietatis & sancti
meditationis assectum,voluptas vero in coitu,etiam quando ad illam bona intentione accedit homo,non permittit menatem sapienter aliquid cogitare, oc idcirco concit scen tia huius voluptatis maxime oc proprie vocatur sibido. Uerum Iustus accipitur libidinis vocabulum,dicente Augustino. liis hio decimoquarto de ciuirq te dei, capite dccimo uua . a
277쪽
tibi Agenia Libido, tui generale nome est ad oem cupiditate. Est mi lI-km r. bido vici scendi quae ira dieitur, est 5c libido possidendi diuitias,qus auaritia dicitur, est 5c libido dominandi est libido ivincendi, si libido gloriae veluti cum quis delectatur in vidicia, in diuit is , in excellentia. Sed libido eum sola dicitur,non solet intelligi alia libido,u illa qua obscenae corporis partes excitantur,quas iane partes libido ita suo iuri incipauit,vi ctiam ratione cupiente Ac volente nectissitati propaginis des eruire non moueantur in generationia opus,si libido ipsa defuerit,& nisi ipsa vel vItro, vel excitata surrexeurit. Hacten' Aug. Voluptas ergo si Aug. credimus ,sibi nosolum totum corpus, nec solum extrinsecus , verum intrin. secus. 5c vendicar, A commouet totum hominem affectu animi simul coniuncto, atq; permixto cum carnis appetitu, ut ea voluptas sequatur, qua maior in corporis voluptatibus , nulla est,ita ut in momento ipso temporis,quo ad eius peruenitur extremum, pene omnis acies,&quasi vigilia cogitationis obruat. Quis sapientis sanctoruo gaudioru amic',coiugalem agens vitam, θc sciens vas suum possidere in sanetilieatione Ec honore,non in morbo desiderit,sicut gentes, nomallet si posset sine tali libidine filios procrearer Sed --m ipsi amatores hui' voluptatis,cum voluerit, mouentur, sed aliquando in eis est motus importunus, voluntate eoiano poscente, aliqn autem destituit inhiantem, &cum in animo concupiscentia ferueatis, et in corpore.Secus in es teria corporis me a accidit. Quarumlibet enim quis fuerit aut iratus ,aut cupidus sinthvictoris vel sterius rei,necp lingua manus,nem pedes exu ut in opus 'in voluntate ii hete,q us ec abscp tali etia affectione mouetur in op' secundum Molutatis imperium. Sola vero obscena nostri corporis membra,qus 5cob id iusta ratione appellantur pudedasu importunor habent motus , quod oc supra saris declara mus. Et idcirco venerabilia Augustinias in libris contra Iulianum 8c Pelagianos peculiarem habuit conflictum de lio hidine hac venereae voluptatis,adeo ut multis in locis videaeut desinire huiuscemodi concupiscentiam, sic specialiter acceptam, esse originale peccatum, quod Per unum hominem intra
278쪽
intrauit in mundum,mius rei intellectum iam mox dissere mus. Ex hoc iam non est inutile considerare geminos si hin nobis exurgere motus emtra natum voluntatis. Sunt motur quidam importuni laris in illa obscena corporis parte exorti abs p nutibus nostrae voluntatis , oc tales motus sint quidam carnis pruritus non improbitates anims appetentia, di pro huiuscemodi vitiose motu, qui non fuisset subirinocentis statu venerabilis Augustinus in libro de fide ad Petrum accipit libidinem, cum dicit. Originale peccatum transmittit adparuulos non propagatio, sed libido. libidis
nem intestigens non improbam volim tatem,quia talem noeportet in omni comixtione concurrere ,sed corruptionem vitiosam,quam paruuli contrahunt ex Adam, contrahunt
inquam non ratione propagationis .qus di fuisset subinn, eerit satu,sed ratione naturae propagatae ab Adam vitiatae est 5cin generante M in semine qualis non fuisset si nemo peccasset Q. Alii vero sunt motus quos vocamus passio. nes intus in anima,cuiusmodi simi concupiscentiae re desia deria voluptatis: Interdum, inquit Auguliinus, concupis scentia in aio seruet di friget incorpore motus . At ita sit inrasciuieti libidini volutatis libido crinis no seruiat. Vi de sua his do 'timam Aug. decimo quarto deciuitate dei. Et libro quarto contra Iulianum, & in libro de nuptias. 5c concupiscentia,& reliquis libris multis, in quibus ipse de libidine multa disseruit. Hic iam si roges, cur Augustinus suss in libris tam mulca dealbidine disseruit dicens,nunc libidinem esse accidens vitium, & eam esse inimicam sapientiae, nunc ex libiadine omnia esse peccata ,& libidinem dominari in omni malefaciendi genere,& nos nihil bene operari, autex libi dine, aut propter libidinem, ec caetera id genus arta,cum tamen se recurrain paucis admodum locis huius libidinis meminerit. Respondeo.
In omnibus passim scripturs locis, libido est res nota sub nomini bus concupiscentiae,morbi desiderii .peccare, Ianet tis.iniamitatis cupiditatis.
279쪽
Verum & hie obi ter est commemorandum vocabula IIbidinis multis modis accipi. Nuc specialiter pro appetitu uoluptatis secundum tactum. Nunc pro carnis pruritu, sta motu genitalis Cacbri,ni generali' O appetitu,vel ae mora appetitus senstitui appetentia re tractabilesecundu sensum contra legem spiritus. nunc generalissime pro motu volu tatis,ur auertentis sese a deo. vel improbe re temporalem appetetis. Euste dicit Aunan lib. de libero arbitrio,. Libidine dominari in toto malefactedi sine. Oeeni op' malefactu est ex imprata volutate. Nuc. p affectionali qualitate,seu prorutate volutatis propest,atq3 procliuis ad tale motu . Sic Aug. dicit in libro de fide ad Petra, no .ppagatio, sed libido trasmittit ad paruae originale peccatu libidine accipit nopappetitu voluptaris,no x carnis Pruritu,n6 P improba volutate gnantis,sed P habitualignitat inobe si seu re illo ne qua proles genita de carne Ada .pcli ais ead cocupiscedacotra legem metis, L. Hactenus de libidine sentiendi,hoc . de concupistetia voluptatis prodeuntis ex actu sinitedi. De hac enim voluptate peculiariter loquut' est in supradictis alacis Aug. quae non contingit a in eoquod res aliqua sensibilis ita iugitur carni nostrs, ut corporeum immutet senig . Iam si roget quispiam quae nam 5c qualis, ec ubina sit huiuscemodi libido,quae sic cunctis sese ingerit sensibus, an sit in carne an in senii burian in hominis anima Ad hoe facili' respondere poteris A considercs, libidinem huiustemodi esse in homine concupiscentiam, /ut appe titum,seu desiderium eius,quod secundum sensum libet placitum,seu delectabile est. Hoc autem considerato, manifestinerit,quod quaeritur,si ex his,quae contra Manicharum dic mus' in nouissimo tractatu huius libri tria consideremus. Primumquod messi sola ea cui praesidet anima neque sola anima sine cane sensibiliter delectatur .Deinde quod sensibilas actus re transmutationes sunt totius hominis, ut sub*cti,& ipsius animae, ut principit. Tertium quod eadem est in homine anima,quae carnalia sentiens concupiscit aduersia semetipsam spiritualiter sapiente. Ex quibus consequesemde esse animam, qus contrariis sitimat concupiscent ijs,
280쪽
used appetitus .Libido i tur,qur se cuctis ingerIt sensibus
est vel in toto homine, vel in anima, vel in earnalibus sentibus. Anima rationalis carni sensibusi carnalibus colligat Ioahitur oc illicitur ad carnaliter condelectandum,quia corpiis,quod corrumpitur aggravat anima rationue,deprimit minternu illius sensum. Caro cupiscit,quia anima,inquit Aug. per carne concupiscit. Uerum imprssentiarum nobis sermo est n6 de hae erassa seu carnali cdcupiscen tia sola, . sed de omni consum scentia praua gen aliter dicta qua dicit Iomnes eu mcissa non esse a patre . quae non est aliud Com set Q diligere vanitaum &q rere mendacium .i.rem vana dc generale mim caduram suis aut blanditiis,aut illecebris fallanie,aissi plurhantem veram serenitatem humanae mentis,secundum qua
signiticationem definiuit Aug. libidinem in libro de men. dacio. Libido, Must,est praeritus antini quo stemis bonis temporalia quino pri ponuntur. Quemadmodu enim eraliaiIIa carnalis plibidocunctis sese ingerit sensiti'. versantibus saper res huius mundi corporales, Ita di libido quaeda antimalis intellectisu se ingerit appetitui intendenti super resi erratas p xsus alienas ab appulissi sui sentis cuiusmo . di sunt ipse rationalis animus,famelia,sam, dg tutis aut sustich psentis viis. Vnoc danabiles suerus philoso ἔ. docetes sapiente sevi debere aut aio suo aut animi sui sapientia uel virtute vel deest e bonestatis presentis vitae. Diabo
ct sor obis pecoribuspcommune, id maxime conatur,ve
mia rebus 4psis spiritualibus libidine quada immergamur. Videmus tilios huius seculi, qui cupientes in hoc mundo
. habere quo fruantur . tam vehementer affectare excellenti1 artis, sapie0tie bonore, laude, gloriam ut non repudient las, horem vittatammmodo ut pol ni , his doctiores reputa' ri, honorat ores di excellentior haberi pro teris,Mςl in pace M tranquillitate suis frui siles uxori a passessionib' delectati libidine aut possidendi,aut vivendi in hac vita sub plendore quod a naturalis horipstatis,qui ne* turtis neque Disis testimoniis,neq; adulter ijs neo periuriis vellent ossendere que Sed uniuersa quae sub soles in esse uana,& ra log iii. naia