장음표시 사용
291쪽
put φurtum, in quoco tra Heresim sperius in primo capite tractatus huius recitatam demonstratur,omnes hialas uitae miserias fura humnum geras esse non conditianes minae,sed supplicia cupa.
am suaest ex seripturis sacris ostedere salta ecimpia esse sa
tentiam eorum,qui dicunt mortem omnem afflictionem' et truseriam utpote mortem, famem,sitim,laborem,et molestiam in humano genere esse conditiones naturi, no supplicia primarie eulps,contra quam sententia iam olim in concilio ex seripturis sacris reclesiastica traditione definitum in. miserias conditionis humans inhac lachrymarum valle esse non de institutione creatoris,sed ex retributione iudicis,hoc est,eas esse non conditiones naturae,sed supplicia culta. Fuerunt super hac re iam olim haeretici intelligentes textum in libro Genesma praue,qui exponebant , assessi die com . deris ex eo,morte morieris ,esse accipiendum de morte ania . non de morte corporis. Necp enim Adam, inquiunt, corpo raliter fuit mortuus in die quo comedit de fructu . intelligit - ergo,inquiunt,de morte anims per peccatum, de sua & striptura dici Anima quae peccauerit ipsa morietur. Hse aute. Quis ex supra dictis sint manifesta, adeo ut sufficere debeat verbum Apostoli dicentis , Per unum homiem peccatum in huc mundu intrauit, di per peccata mors,tamen ad habenda intelligetiam scripturarum,qus inter se prenare videntur, ad stiendum quo nam modo huiuismodi mala inuaserat genus humanum,operae pretiiim est in his paululum immos rari, Sc contra eos,qui quicquid ipsi non legeri subuertere moliuntur,ostendere hanc esse non recentem,sed antiquam, Somnium ecclesiasticorum patrum doctrina,Irensi Tertulliani Origenis, Hesichri, Basilii, Athanasii, Chrysostomi,. Ambrosii, Hieronymi, Augustini,& esterorum interpretaeium primum,secundum, oc tertium cap. libri Genesis . Ex duibus omnes hactenus docuerunt Adam ec Euam a deo coitos, esse rectos, non subiectos vilis corporum necessitatis is, non doloribus ae tristichs, non anxieta tibus,non illec
292쪽
hris vIlis , eosdem autem postea transgredientes Iegem huisiuscemodi malis factos esse obnoxios, oc quasi e magnis dio
uitiis redactos in extrema inopiam. Benec cerat deus cuncta quae secerat,necp vlla adhuc maledictio erat. Coepit autedeus malediceriacum creatura ipsa rationalis coepit malefascere. Ipsa terra ipsa animantia, Adam insuper oc Eua ante praeuaricationem leguntur benedicta. Super omnia autem Deia coepit mi post prsuaricationem venit maledictio. Post peccatum voca ledicere, au cretiit deus Adam. 6cclamauit dicens, Adam ubi es,ac si dicat, crura cNit NAlium te condidi 5c reliqui,alium te inuenio, gloria oc hos leficere. nore, immortalitate, securitate. 8c tranquillitate conseientis, omnibus ν diuiti js decoratum te reliqui , nunc te nudum video. Attende igitur unde tibi lisc miseria. quis latro vel surtibi haec abstulit quis coegit quis vim intulit Neq; eni simpliei 5c interrogatorio modo,inquit Tertullianus , legenduest, Adam ubi es, sed imputatiuo oc increpatiuo loquebatur Heus,quasi imputans N increpans illu ex sua ineffabili miis
sericordia. Et proseques ibidem,docet omnem afflictionem, laborem,sudorem,spinas & tribulos erumnas quoq; parturientium,& detrusionem extra paradisum delitrarum,detes monem insuper humani generis in hanc lachrymarum vallem esse sequuta propter nostrorum paretum inobedientia,
deo grade illud pcccatum ipserum vindicante. Neq; enim re ante sed post commissum peccatum dicitur Adar, Quia audi /' si vocem uxoris tuae,& comedisti de ligno de quo prsceperam tibi ne comederes maledicta terra in opere tuo. In Iab ribus comedes ex ea cunctis diebus viis tuae , spinas dc tribulos germinabit tibi. Tibi, inquam, id est,contra te,& ad laborem, ec afflictionem tuam, quae prius tantum ad passuluissent animalibus nata. In sudore vultus tui vesceris pane tuo. Deinde significans mortem corporis merito eiusde inooedientis es se sequuta, eontinuo adiecit. Donec reuerteria in terram de qua sumptus es,& in puluerem reuerteris. Ac
si dicat illi deus , Ego constitui te in honore, volens te Oi se licitate frui,& citra labore Ac dolore vivere, liberuo esse ab ab omni merore 6c tristicia, sed quia non ut oportet usus ea tanta prosperitate, propterea tibi frenum impono ne amplii i us la,
293쪽
us Iasciuias , ad aerumnas , labores , sudorea ec doloreste condemnans , & demum quasi refricans illi ad mea moriam verba serpentis, qui mentitus illi fuerat,cum dices ret, Nequaquam moriemini, sed eritis sicut dii,scientes honum oc malum,iam improperans dicit illi, Ecce Adam foetiis est quasi unus ex nobis,sciens bonum ec malum. Insia per mulier, quae ante peccatum masculo in adiutorium , ocquasi in sociam non in subiectionem erat destinata, post peccatum in doloribus parere 6c esse sub viri potestate damnastur, A quae sine ulla contrillatione,deo benedicete, audierat. Crescite oc multiplicamini, mox ut tacta est prscepti tranis gressio,in poenam commissi sceleris audit, Multiplicabo Prumnas tua . 8c conceptus tuos, in dolore paries filios tuos.
Preterea non ante, sed post trasgressionem, ami in originali iusticia,confestim de membrorum suorum nuditate consua sunt,ec pudenda texerunt, quς priui eadem membra erant, sed pudenda non erant, Θc mox nouum motum inobedieri tis carnis suae tant reciprocam inobedientiae siis poena senserunt. quem non senserant ante peccatam. Erat enim vici oo nudax inquit scriptura, ec non erubescebant. Et crudere hanc miseriam sic venire εx peccato Adae . est initium sides Christianae. Nam homo si ex peccato vel proprio , vel supra parentum in hanc miseriam Iapsus rori esset, inerte Christi non indigeret. Et ne super huiuscemodi sicripturis daret ulla vel impertinens vel aliena interpretario, ipse Paulus suo se . su magni O, per omnem Boim Christi gratiam illustrana. se interpretatur eatae positas in ii. Gene scripturas. Per vonum hominem,inquit, peccatum in hunc modum intrauit, per peccatum mors. Sicut in Adam omnes mortu tur, itaec in Christoomnes vivificabuntur. Verum di hic ad mea moriam reuocare conuenit, quod si pe diximus quod videliret Adam sub innocentiae statu, c uis non indigebat gratia dei Ut redemptoris,utique tamen indigebat gratia dei ut beatificatotis. Deinde quod huiuscemodi naturae humans integritas atl immortalitas quam habuerat Adam ante peccatum non erat ei ex conditione debita naturae, sed
294쪽
Bonitate diuina locatur in paradisum pacis oc tranquillis iis, Sc id quidem ut locum illum, non Ut ex erigine, & nastuta debitum, sed ex gratia sibi donatum agnosceret, custodiretque illum pro se 5c suis posteris, Ac operaretur in eo. Custodiret quidem, non ob timorem hostium solicitus , sed libera sua Voluntate cauens abscp ullo labore, ne praec tum dei transgrediendo perderet, seu potius sua sponte desereret, quod acceperat . Operaretur autem pro suo solatio, non pro
indigentia, non pro naturae necessitatibus angustiatus .
Produxit etiam deus lignum vitae in medio paradisi,de quo Ast transgressionem loquitur deus. Nunc ergo, inquit, nerte Adam mittat manum suam jumensque de ligno vitae,
comedat & vivat in aeternam, eflciatur de paradiso, ut opes retur terram,de qua sumptus est, Genetis tertio. Esse igitur
in paradiso nacta oc tranquillitatis, di posse edere de ligno
vitae concessum erat illi ex beneficio gratiae, qui talem locu, re talem cibum illi praestiterat , quo corpus illius sati ita testabili tirmaretur diuina operatione salubritatis occulta .
Vnde θc fide certa tenemus , di Enoch, & Heliam secum dum stripturr sacrae testimonia, vivos seruari in paradiso.&esse prs dicaturos in sine mundi.de quo vide scriptiiras simul iunctas Genesquinto. ad Hebreos nono. Ecclesiastici quadragesimoquarto, oc Malachie qua No. per quo habes doctrinam Augustini in Iocis multis , 5cprssertim capite vigesimo secundo libri secundi de mirabilisus scripturae saetrae. Potens est autem deus eos prsser rea morte per esum ligni inis in medio paradisi, vel alio quomodolibet, quemadmodum in diluuio Stim aqus praeualuerut nimis super terram, di omnes montes super uniuerso coelo
fuerant aquis coopertae,scuti Genes.septimo dicitur Enoch seruatus creditur,vel in aere,si paradisus ipse fuerit aquis coepertus. Contra prsdicia ob ijcies forsitan, Esuries, natis,dolor,mors,cstera: id genus afflictionum insunt nobis a natura. a principiis naturaliter agetibus. Na di pecoriis ac beluis c6petini,qus peccare no positat. rp'eni huiviana ex cotrariis costam,secundo naturales philosophos naturaliter est passibile re corruptibiIe a calore oc trigore . i ii Pros
295쪽
Proinde ξc Seneca dixit morte no esse hominis poenam,sed naturam.Ad hoc respondemus, quod in beluis ec pecorib'huiusmodi afflictiones non sunt poens peccati, sed conditiones corruptibiles corporis. Pecora enim non sunt ob ullum
peccatu deiecta in huiuscemodi afflictionum miserias , quo admodum homines ,in quibus magnum est supplicium, qae
ex immortalitate,secundum quam in paradisio poterant ni, mori,venerunt ob peccati meritum in hanc mortalitatem et miseriam. Et qiua incorruptio,atss immortalitas, quam hibuerunt Adam 8c Eua ante peccatum non erat eis ex con
dititione naturae, sed ex beneficio gratiae impedientis, seu prohibetis accidere huiusmodi mala. Idcirco i humana nata. ta haec corporalia incommoda, c uis sint a natura tanquam a causa per se, id est, a causa seu principio naturaliter ages te,quemadmodum oc in brutis , sunt tamen a culpa primo. xum parentum tana a causa remouente id quod impediebat seu prohibebat huiusmodi mala. Seneca vero caeterique philosophi ignoran res , genus humanum in has miserias. propter peccatum primi parentis tuisse deiectum, dixearunt mortem, caeterasque passiones naturalea non esse ii minis poenam, sed naturam . Hoc autem fidei contrarium est. Nam miseria humani generis no pertineres,inquit Au gustinus ad iustum dei iudicium, si non est et originale pec catum, iustum iudicium appellans, quod fit secundum ra tionalis creaturae meritum . Potest quidem deus voluntate sua affligere hominem nihil commeritu. Quis enim posset illi dicere. Cur ita facis Et idcirco non esset culpadus deus, tametsi omnis corporalis in hoc mundo afflictio 8c miseria esset natars conditi non peccati poena, sed tum non ueret huiuscemodi afflictio ex retributione de ut iudicis vindican iis peccatum. Nunc autem deus talem in humano genere ita stituit ordinem,secundum quem non sit miseria ulla sine arvtecedente culpa,dicente Paula Apostolo, Per unum homine peccatum sn hunc mundum intrauit,& per peccatum mora iaAtm ita contra catholicam errat veritatem,lcripturism masnifestissimis contradicit.quisquis contrarium illius sentitisci putat quod corruptio, Quam videmus in humana natura
296쪽
uti immortalitas,passibilitas,ignoratia, rebellio earnis contra spiritum.& omnis in hac valle lachrymarum tentastio ato molestia misit illi ex suae creatiois primordio aeno sit sequuta ex primae pr uarica tionis merito. Ex supradictis diligenter consideratis possumus intela Deri pomis luere scripturas,qus inter se pugnare vident, inter sese non est mortii in. discordare. Deus mortem ec miseriam no secit, re tamen vita oc mors a domino. Nec est malum in ciuitate, quod dominus non fecit. Mortis oc miseriae causa est θc homo oc deus. homo quidem meritoria est causa,efficiens vero ec vindicas seu tretributoria est ipse deus . ec idcirco eausa primaria ecpraecipua est,non deus,sed Adam qui transgressus est dei Iegem . Deus tenim qui non delectatur in poenis di afflictionibus nostris, non condidit hominem,ut a Sigeretur oc moereretur, sed ut viveret semper, ut obediret illi. Habet deus in puniendo sese, quemadmodum bonus pater filium corrigendo. Causam benefactedi 5 miserendi sumit deus ex sua ipsius bonitate cuius proprium est bonitatem suam comunicas re,et benefacere,quemadmodum orat ecclesia, Deus cui prosprium est misereri oc parcere. Et quia congruit omnipoten tem deum:qui dc bonus est, sapiens 5c iustus,& misericors, manifestare non modo bonitatem suam,sed di sapientiam et iusticia idcirco ulciscendi cam ex nra sumens malitia prouocat ad puniendii nram rebellione 5c inobedientia .Proindera cosequens accessoria seu retributoria, effectiva pans re afflictiois in nobis e diuina volutas,peccatu ulcisces se nodu sus iusticis seueritate,qus propter hola inobedientia aufexes sus grae bnficium, no solummo amittit, sed di facit ca sis agere ad humani gnis afflictione ac mortalitate. Mortim causa inquit Amb.fuit inobedientia et ideo mortis causa tabimet ipli homo sui sinon obediens deo viis sus autori. Ne venim si medicus praescripserit homini sano, a quibus videatur cauendum,ati iste ab interdicto in toxico noluerit abstistinere, causa mortis est illi medicus, sed ipse a semetipso sit re' mortis. Icassi deus quasi bonus medicus prohibuit Adae, ne nocitura prohibita gustaret. Hactenus Ambros in libro
de parado. Et ita ipse Adam propter suam inobedientiam.
297쪽
Causi 11 rili causa est corruptionis di mortis magis cst ipse deus . Causa sibi est homo. eni meritoria alicuius effect' magis est illius causa, P causa
retributoria, perinde ati latro est sibi causa suspedit potius Φ iudex,aut lex poenam hanc pro multate decernens ac ina serens . Mors igitur carnisin interitus ,α rebellio contra spi' ritum magis intrauerunt in gen' humanum per hominem praeuaricantem, a per deum vindicantem,&huiusmodi mla propter merita inobedientiae irrogantem. Et pro hac d orinas tinnumera scripturs testimonia, quih' probatur mortem sequuta ex Ads peccato esse no solo spirituale mortem animς per pe atum, sed oc mortem corporis. Corpus. iquit Apostolus mortuu est.ppter peccato, no ait moriet,sed mortuum,inquit, est, hac et i, propter Peccatum corpus ne cessitatem habet moriendi. Utramin mortem tam anims,ucorporis in omnes sequutam ex Adae peccato,deciarans A. p stolus, Per unum hominem, inquit,peccatum in hunc madum intrauit, re per peccatum mors . Stipendia enim pecca- necauestis'mdrs. Item Aculeus seu stimulus mortis peccatum,hoc si
lammatis peccatum est cuius punctione di stimulatacta mors,sicut ve '' ' ' nenum si bibitur appellat pacaeu mortis,ita vocat oc Apostolus peccatu esse stimulum mortis . Hoc θc aperte docuit
spiritus sanctus ex ore sapientis. Drus,inquit, mortem non fecit, nec laetatur in perditione vivorum reauitenim, ut es. . sent omnia. Iniusticia autem est mortis acquisitio. Impii manibus verbis accersierunt illam,aestimates illa amicam . Deus autem creauit hominem inexterminabilem. i. indita
Iubilem, seu potentem non mori ad imaginem 5c similitudine sua faciens illo. Inuidia autem diaboli mors introiuit
in orbem terrarii,Sapientie .ε. ec. a. p. Ex hac cosideratione possumus perpendere,qua nam ratione virum verum est.
Deus mortem no fecit,& vita ae mors a domino deo e,quia Utrumq; diciteadem diuina veritas. Sed deus mortem ninlicit,id est, non condidit naturam humanam, quae haberet moriedi necessitatemsed fecit eam talem quae posset semper vivere in pace ec tranquillitate. Humanae autem voluntatideu deserenti mors in mera est,& id quide a deo,eiusdem hominis inobedientiam vindicante. Sic loquitur Augustinus
298쪽
DE GRATIA ET LIBERO ARB. LIB.r aues.
ors,inquit, non est a domino deo instituente naturam,uauia sit a domino deo vindicante hominis inobedientiam. Magna est apud dea bonitas,du poena debita reddit, sa melius ordinat natura ut iuste doleat in supplicio, s ut impune gaudeat i peccato. Peccates i suppliciis ordinat, q ordinatio, intaso 43sa eoru naturs no copetit,ideo poena e sed faculpscopetit, mr natWa η iudaeo iusticia Q. Hacten' Pelagiana lis resi Nillius reliquias ste taleat inpurro defensione liberi arbitrii traditas in iniuria gratis Chri plicis 3 impunei redemptoris sigillatim resutauimus, utentes forsitan in gaudeat in Iecmnibus pmlixitate nimia, Ac inter scribendum obliti eorsi, calo εquae insuperioribus dixeramus,easdem sententias tum sub eisdem, tam sub transmutatis orbis recitauimus , consulentes animis pie studiosis,minus Brsitan eruditis ad inoculcandum eisdem scripturarum intelligentiam, oc Christi redemptoris gratiam, Tractatus pertus, in quo dississim recitratur
ratisibus j π argumentis reprobantur Mania durarum Heresis negantium liberum arbitriam,1 N principio huius libri longe late recitauim' duas hi
reses eorum qui libera negat arbitrium,una eoru , qui ita iomnia tribuunt diums gw,ut Itberct tollat arbitrium,asa serentes liberu arbitrium essere de solo titulo. Alteram Maniel orJ.asserentisi malas volutates,malignos spus seudsmo res esse no a bono, sed a malo deo.i. m mente bona,Oem ais nima &volutate bona esse immutabiliter bona, m aut vo
Iamate maligna ac mete mala esse imulabi I iter mala. Atmita nullu esse libera arbitriu,q mea vIta nuc bia,nuc male vis uat. Et quia iam reliquiae nonnuIIae huiuscemodi haeaxem rrificiiscunt. idcirco ad planius intelligendum doctrinlii ecclesiae catholicae de gratia 5e Iibero arbitrio, non erit no-hi, inutile paulisper immorari. Operae pretium est igstur primum Consederare, ,
quid nominibus boni & mali significetur. Nam in hoc, inquit Augustinus , sallebantur Manichaei, quod unde sit
malum , priusquam quid fit malum . conati liint consideo rare. 5 ignorantes malum culpae esse a libero arbitrio raotionalis creaturae, deficientis voluntarie a deo suo eondiatore arbitrati sunt aliquid esse summum malum secundum ii iiii subsa
299쪽
substantiam,a quo caetera aut magis,aut minus mala dicantur, perinde at* aliquid est summum bonum secundo substantiam a quoca tera magis vel minus bona derivent. Hoc
esse falsum patebit,si cosideret malum esse oppositum bono, sicuti csciras est opposita visui, & tenebrς lumini. Ois essentia est a deo bona, neque ulla est iniusta per se. Iniustiacia autem per se quidem est iniusticia sed haec omnino nihil est,sicut citas,quae non est aliud, absentia visus in eo, vahi debet esse,qui no magis est aliquid in oculo ubi debet ense visus, a in ligno ubi visus esse non debet,Sic iniusticia,est usticis corruptio non quod ipsa iniusticia sit talis res,qua is
ficiatur ec corrumpatur anima, perinde ati corpus veneno corrJpitur,seu inficitur,neq; perinde atm malitiosus ho insicit εc corrumpit hominem.Sed quemadmodum du sera inodomita corruptis vinculis discurrendoseuit, Et cum nauis,
si gubernator dimita gubernaculo, derelinquit eam ventis,Zc maris impulsibus vagatur 5c inuehitur in quaelibet γήricula, dicimus absentiam cathenae vel gubernaculi fac re. hse mala, videlicet seviendo discurrere, di vagari in qusa libet prscipitia,non quod absentia eorum aliquid sit,aut a quam faciat,sed quoniam si adessen facerent ne seviret sera. 8c ne periret nauis, Ita cum homo iam post humani generis
lapsum perdita originali iusticia sibi dimissiis sevit, εc inquslibet animae suae pericula impellitur diuersis in eo parionum motibus,re appetitibus, dicimus, q=hoc operaturi iusticia, non quod ipsa iniusticia sit ulla essentia, quae hse laociat sed quoniam ipsa volutas hominis absente iustici deos Q sui auxit i gubernaculo eam deserente se θc omnia sua quibus praeesse poterat effrenata, Ac sine rectore prscipitat. quod totum iusticia si adesset. prohiberet. bono et ma Caeterum 6c hic sciendum quod bonum generaliter dictum Io generaliter squale est enti. Nam bonum est quicquid est in eo, quod est
acceptis. Unuquod F in genere suo tantu habet bonitatis, utum habet in genere illo integritatis re persectionis .&idcireo malum priuatiue oppositum bono e vel ipsa natura parte aliqua ,si aut integritatis , aut persectionis priuata, vel ipsa malitia,
quae cum sit priuatio boni debiti, in natura nihil est ali
300쪽
liud, b absentia alicuius integritatis aut persectionis in e dem natura. Sicuti enim iniustitia non est essentia, sed est absentia iusticiae debet tae , Ita malicia quod est iniusticis genus secundum praedicamentum priuationum non est essentia aι liqua sed est boni debiti absentia,secudu qua res dicit mala, ut malus oculus, mala auris. Deinde & hae sciendum, quod bonum di malum piae rum* dicuntur de his qus sunt causae bonitatis di maliciae. Et hac ratione bonum alicui Hsariam dicitur,videlicet quod est vel consentaneum illius naturae,sicut habere visum est bonum homini, vel causa alicuius persectionis in illa sicut medicus sanans visum est hon' illi. Sic oc malum est aliquid alicui dupliciter videlicet quod est vel priuatio seu absentia boni,sicut carere visu malum est homini,vel causa correpens,tollens,aut priuans aliquid persectionis in natura,sic causa destruens visum malum est hos mini. Et sic mala dicim' esse alicui,qus taetsi in se sint bona quaedam.mala tame dicuntur esse,quia sunt dest ructiva, seu noctua integritatis vel perfectionis naturae illius, sic ignisoalus est di aquae S corpori hominis . Lupus malus est asmo,sic trui creatura,& carnalis concupiscentia,& amor voluptatis sunt mala qusdam rationali anitris. Quamuis aute nu ec malii generaliter dicta possunt reperiri in omnibuarchus, ena tamen δε culpa,qus sunt species mali reperiuntur in solis creaturis rationalibus solentibus voluntaric descere ab ordine in finem debitum. Necp enim est culpa,nisi ubi natura sua sponte deficit ab ordie sinis debiti. Necp ite exprie poena. nisi ini natura ob voluntatia culpam patitur inuoluntarie. Succinctim autem, di quasi iacientes epiloguabscp .phatioibus de his dicimus,aIibi lati' dicturi, ubi osteditur,deus omnium rerum conditor non esse peccati autor.
Nunc autem sussiciat ad memoriam reuocare ex scripturis sacris duas esse malorum species delicta videlicet, seu cul. pas,vel peccata 5c delictorum seu peccatorum poenas atque supplicia,&.deum esse autorem non delictorum aut peccatorum,sed suppliciorum. Vtrum* malum simul significauit striptura Hieremiae decimo octauo.Si poenitentiam egerit gens illa a malo suo,agam di ego poenitentiam super ma