장음표시 사용
171쪽
declarat . non solum succingentem costas membranam,sed & pulmonis membranam peruassese.Conspicimus similiter san uineum humorem
in nonnullis ossium fracturis callo obducendisper crassam membranam os custodientem intus adeo copiose effundi, ut tota etiam ligamenta valeat irrigare.Extincto animali,ut Fernelius ait lib. 3.methodi medendi cap. 8.ampliora duntaxat vasa,ac spiracula conspiciuntur,plurima in sese considunt, atque connivent,ouae, dum id in vivis erat,vi caloris,& spiritus distantia latius patebat; per quae non modo tenues, sed & crassos , glutianososque humores,naturae vi deduci posse putandum est. Sic varii artuum,articulorumque tumo res,non cedem Mosi modo, sed planὸ scintiosi, lias in alvum,alias in osaenta saliua derivantur in illitu hydrargiri,cuius vi colliquantur omnia, & ὶ toto corpore in os impetu seruntur. Sic denique
valentiores apophlegmatismi e cerebro pituitam eliciunt tam ingenti copia,quae nec a cerebri ventriciali nec totius caluariae capacitatei contineri queat. Quae omnia qui viderit,non mirabitur,pus
ex hypochondrio,in intestina ipsa transmitti posse.Nam,ut optime ab Auerroe dictum est . cotilectaneorum capit. 3I. iuxta calcem, eueniunt in morbis portenta, quemadmodum & in natura. Occurrunt nonnulli ex ascite hydrope laborantium,quorum 1 medicis desperata salus erat, qui reserunt, se aqua sensim per umbilicum educta
suisse a malo liberatos. Audiui quodam mediaco, se vidisse quendam,cui singulis diebus conco
172쪽
H I N .I. P R. o G N. H I p P o C R cium iam alimentum per umbilicum prodibac per eam videlicet venam,per quam intra uterum maternum,faetus sanguinem ad se alliciunt : per quem etiam locum cum suppuratio umbilicum inserit,poterit pus irruere ad venam portam, Nabilia per meseraicas ad intestina peruenire. Tot igitur sunt viae per quas ex rupta abdominis suppuratione potest pus in ventrem confluere:quam suppurationem ego ne rumpere quidem sinere, sed protinus, ut sit vomica, locum suppuratu πι perirem,& pus per partem exteriorem educersi, atque expurgarem. od non disonum esse puto ab Hippocratis praeceptis,iubentis,suppuratos, de aquam intercutem patientes secare, vel urer Sed quo pacto cuncta haec sint peragenda , RO est praesentis negocij disquirere, . . PROGNos T. π LM. ,, Pus autem optimum est candidum,aequali laue j, O , , euam minime um est. Maxime vero eontrarium
CVin pu abscessum exiens,suppuratae inflammationis salubria,aut insalubria indicia praebeat idcirco Hippocrates in hoc ultimo prognostico,puris bonitatem,& malitiam recenset; vilia bilis tam boni, quam mali indiciis,possimus de
sutura sanitate, aut morte aegrotantis, iudicium proserre. Pro quorum indiciorum, explicatione necessariam putat Galenus in comm. praesenli,cognitionem generationis phlegmones. Porro haec
173쪽
oneratur humore in partem confluente quam ii hibingreditura magnis vasis,in parua;& ab his in
minutissima , & poros membrorum transiens. em similiter inflammationis ortum docuerat lib. de tumoribus praeter naturam capi 2. & lib.de inaequali intemperie cap. I. ubi ait: Quippe calida fluxio ubi in musculum procubuit, primum maiores arteriae,venaeque opplentur,ac distenduntur; ab his,minores r atque ita res procedit donec ad minimas sit peruentum. In quibus ubi valenter impacta fluxio est,nec adhuc ustitur, partim eius per ipsarum ora,partim per tunicas colatum foras tranimittitur.Iam vero spatia ipsa vacua, quae t ter prima sunt corpora,fluxione impletur, sic omnia ab humore,omniq; expal te incalescunt, ac
persunduntur:ea sunt nerui,sigamenta, membrana caro ipsi' anteque hic,arteriae,& venae, quae scilicet & primi,& praeter caetera,vario dolore as.
ficiuntur: quippe interius a fluxion tum excalfiunt,tum distenduntur, ac diuelluntur; exterilis non modo excalfiunt,sed etiam premuntur,ac degravantur. Reliquq particulae iliae incalestendo solum,Vel comprimendo; aliae utroq; genere la borant. Appellaturque morbus ipse,phlegmoni cuius principium,eodem Galeno auctore, lib. de
totius morbi temporibus capit.3. est totum illud tempus quo fluxio decumbit ad partem.Clim vero stuxio cohibetur, tumor tamen,qui iam procubuit ad partem,esseruescit,& diffunditur,est phlegmones augmentum, deindὸ aduenit summus in
Bammationis vigor,in quo humur,qui in tumore
174쪽
116 I N Ι. P R o G N. H I P P O C R. continetur,putrescit,& in pus vertitur. Quo tempore, Hippocrate auctorea phor. 7. secundς sectia maiores tum dolore itum febres i nsestant aegrotantes,quὶm in caeteris inflammationis temporibus, exesa parte inflammata, Sc carne interposita lacerata, & una cum sanguine in pus transeunte vaporibusque multis in cor transmissis: Quη omnia,pure consecto,minora redduntur : quoniam vapor partis exhalavit,& seruor est depressus, ει caro non ut ante exeditur,aut d laceratur. Sanguis vero in inflammatione cosistens, duplici o casione putrescit. prima, quia ut Galenus in prae senti comm. ait, extra propria conceptacula ex stit,quare non insupcr remeare ad antiquam naturam potest ,sed mutatur p'tius,ac putrescit:quemadmodum omnia alia, quae in alieno loco posita vehomentius calefiunt. Et hoc est qbod Hippocrates dixit aphoris.2o.secti6.Si s nguis in vetrem prἴ ter naturam essunditur necesse est suppurari. Quod si Aristoteles lib.3. de historia animalium cap.I9.dixit fieri per concoctionem ex sanie se guinem,non intelligit per saniem,pus, quemadmodum Avicenna 3.q.tractatu I.capi. 23. & antiquus Hippocratis interpres 2.sei aphoris. aphorismo 7.interpretati sunt. Nec intelligit excr mentum illud,quod auctore Celso lib.s.cap.16.ab ulceribus emanat,& optimi puris generationem, atque exitum solet antecedere. Sed partem' frigidam,& crudam humorum; quae cum citr' sanguinem subsistat,nec exactam elaboratione' sit adepta,amplius elaborata,atque cocta in sanguinem
175쪽
vertitur,qucadmodii pituita quae frigida,& humida est,ulteriore coctione passa, fit sanguis. Altera causa,ob qua sanguis inflamatione deletus , putrescit,prohibita est traipiratio: quia vidulicet ille in loco inflammato incutiatus, ac stipatus,no liberE . difflatur,nec peruentilatur. Quod aute Quae non si libere dissantur,putrescat, multis excplis probat Galenus lib.2. de different.sebriu ca.9. quod similiter lib.I.cap. .confirmauerat,inquiens; Nec secus partes inflammatione affectae, ratione putre- ,
dinis accendunt febrem. Impactus enim, qui in eas influxit humor, ubi fuerit natura calidus, quia non bene difflatur, putrescit.Et lib.1. de crisibus
cap. ia.dicebat: In omnibus instamna tis partic
Iis humorum impactionem,qus iocum bene disi flari prohibet statim quidem humores putrefacere,simulque calorem quendam prauum excitare, qualis & in reliquis omnibus putrescentibus oria 'tui .Porro clun dicimus,sanguinem in intaminatione putrefieri,non intestigimus de exacta, & . quisita putredine, qualis illa est, quae in corporubus mortuorum aut in rebus inanimis reperitur. Talis namq; plane praeter naturam est: & tota ab . aliena caliditate dependet,nullam reserens caloris naturalis operationem. Quo fit ut haec simplici ' . ter putrefactio dici mereatur:& sanies, quae ab idisis cadaueribus emanat,solita cst,tabus, nuncupa- et abusquid. ri.Verum tamen hanc, de qua in praesentia sermo est,clim fiat in corpore vivente, te natiuae caliditatis actionemsentiat. non licet absoluid putrefactionem appellare. are Aug ei medici nomen
176쪽
1 8 et N I. PRO GN. R 1 Pro CR excogitauerunt, suppuratio nem nuncupantes ;id,quod in hac suppuratione generatur, pus - pellant.Qu'd cum fiat a calore naturali,& prsternaturam simul, vincit non nunquam in hac alacratione hic,interdum vero ille. Vincente in ea caloruris opti- re naturali,pus optimum generatur i cuius signa Hippocrates docet,dum ait: Pus optimum esse δε-bum,laeue,& aequale, & quam minime faetidum. Hoc namque fieri natura omnino vincente docet Galenus lib. 1.de differentia febrium captis.dGcens: Vbi igitur natura ipsa omnino vicerit, pus optimum gignitur, visu candidum,&crassum , M sibi simile undique laeve autem tangenti,& minia me sttidum. Quod si calor paerter naturam omniris indu . no vincat,pus Riicietur peisimum, nempὶ nigru, . asperum inaequale,ac maximὶ faetidum. Neutro tamen calore integre vincente,aut victo , medio modo pus generabitur,inter optimum , & pessiamum,aliquas utriusque conditiones reseruanx. Nam contingit album esse,sed in substatia tenue: aut contingit esse crassum sed in colore liuiduni suis nitem Non reperitur in hac media commutatione ni perpetuacsi grum,quoniam hoc semper fit victa facultate ab -tre ad alieno calore quo fit ut perpetuo color iste cum s mali destremo adsit malitiae.
E D operae precium est optimi puris conditionum causas reddere,ut indὶ intelligatur, pus his dotibus praeditum , quas illi adscribit Hippocra
tes,optimum esse.Interim tamen intelligi velim, pus non dici optimum, quemadmodum sangui
dispiritus, At aliquod ψud, quod naturale est
177쪽
morborum cap.8 toto genere prster naturam exinihi quod praeter naturam est,bonum, aut
optimum dici debet : verum tamε sic appellatur, non simpliciter,sed in genere purium. Taleq; illud esse censetur, quod conditiones in praesentia ab Hippocrate traditas seruat, videlicet, quod est album,laeue,& aequale, &quam minimὲ saetidum: quia hoc,auctore Galeno, natura omnino vince- te generatur. Album ob id laudatur, quia robusta facultatem coctricem partis eius significat,& γε sanguinem in parte inflammata inculcatum, &male dimatum conata sit,quoad eius fieri potuit in substantiam verterὸ partium spermaticarum, earundemque albarum; quales sunt tunicae vasorum,membranae,ossa,ligamenta, & similia, quae etiam crassius pus secerunt ; quoniam illud tan quam futurum sibi alimentum coquendo incrassarunt. Cum enim teste Aristotele librii. de ortu,& interim,cap. 3. ea sit natura ,-contentio age
lium,ut simile sibi reddant, vel qualitatibus, vel substantia,id in quod agun sintq; partes itis,que
agunt in materiam puris albae, non est mirum si pus illis agentibus peculiari facultate, coloris quiadem,& crassitudinis assimilationem consequa tu sitque candidum,ac crassum,quemadmodum ipsae partes spermaticae Et hoc est,quod lib. de alimento in sine volebat Hippocrates, quando inquit:Pus alimentum esse venae,& arteri quae potissimum partes ei inducunt alborem', & praeter eas aliae etiam permaticae ligame
178쪽
non persecte concoquit,& assimilat natura quan
quam in id praeciputancumbit quod copiosior
et,quam conueniat,& ex usu non existat particu lae; propterea quod non conuenienti, & idoneo loco continetur,sed extra propria receptacula cci sertim effluxit,&caliditatem quandam extranea sit nacta,unde foetor oritur .qui tanto magis reprimitur,quanto fuerit natura robustior. Quaproptςr pus non simpliciter alimentum dici debet ve nae,& arteris;sed,frustratum, attoni ipsi addi dei inuerate, bet:quomodo est Hippocrates intelligendus Io
interpreta- co cit3to,cum dixit,pus esse alimentum venae, Marteriae. Atque haec est ratio,ob quam pus opti- mum,album effectum est. Simili ratione usus est ' Calenus lib.6.de placitis ca.8 dc q.de usu partium cap Is.ad probandum,sanguinem generaria carne iecoris,& non a venis ipsis. Quoniani sanguis ruber est,& imili membro generari debet , ut Muthiis .alba ab albis generantur. Nonulli ex barbaris mez I , .: dicis contendunt,pus iecore factum , oporterem lis.- rubrum esse, ob rationem modo allatam. Quo-3-trast 3- niam id,quod transmutatur , ubi integrE victum p ἔφ' fuerit,omnino transit in naturam transmutanti aut saltem magnam cum illo recipiet similitudianem. Talis est humor, qui in iecore suppuratur, '. qui cum ψmnino Vinci non possit,ut alat, immu- . . tatus tamen λd colorem transit membroru ipsumi commutatium; quod cum rubrum sit. idcirco pus - in eo contentum rubrum esse arbitrantur. Verunpris tamen istorum redarguit Celsus
179쪽
CΟΜΜENTARIA rici Celsus lib Σ.cap.8.in initio sic scribens: Pus quo que quacumq; parte erumpit,si est album , laeve, & aequale,& quam minimὸ scelidum, tale aute est benὰ concoctum,sine ullo metu est:quo effuso labris protinus conquieuit,desieruntq; vigere tum cibi fastidium,tum potionis desiderium. Et paulo41 εἰς es. superius dixerat: Si in iecore vomica est,& ex ea 'p' fertur pus purum,& album,salus ei sacilis. Rursus, si praedicta assertio esset vera, seqlieretur , pus, quod in liene conficitur, nigrum esse debere, quadoquidem lieni,qui niger est, oporteret assimilari. Ex quo inferretur, aliquod pus nigro,optimum esse; quod Hippocrati in praesenti progn. aduersaetur, dicenti:Albo maxime aduersum,pelii mu exi- cstere; tale autem, nigrum esse omnibus est in con- se . Ad haec,Galenus in comm.praesentis progn. illorum demolitur sententiam dum ait, pus a solidioribus,seu spermaticis partibus confici, quales . ssunt conceptaculorum tuniculae,neruique,&c
puli,& membranulae,atq; etiam cartilagines, osa que. apropter pus non assimilabitur iecoris carni, sed eius veni neruis,& membranulis: quae partes omnes cum albae sint,pus simile efficient. Veruntame quaret hic aliquis, cur pus ab aliis,quam seminariis partibus confici non possiti Cui dicedum materiam, quae in pus est trasitura, viriosam esse simul,& multam. Quocirca cultum recipere nequi nec ad benignum reduci, nisi a valentissis ma iacultate elaboretur.Quae facultas cum in par tibus seminariis tantummodo cotineatur,abinisi . . , que t quam a fonte incarniformesern*rgat, dice ..
180쪽
te Galeno I.epidemion pari. 2. corn.46. protesana esse per solida corpora naturam, quae illoriam est virtus, coctionesq; a solidis corporibus sanis ii mores consequi: sequitur a spermaticis potius, quam , carnitorinibus pus optimum confici, ααλ pricto laborari. Crassum mediocriter pus esse debet: μmfM. quoniam ad crassitiem illud, ut caetera omnia, coctio perducit:ut docet Aristoteles . . meteoron. Galentis q.de ratione victus acutorum com.q.& infra lib.2.comm.33.Laeue,hoc est, politum, Mnulla aliena,&dissimili materia variegatu;sed unitum,& uniforme,coctricis ubique robur & materiae similitudine declarat. Laeue in deiectionibus, ut explicat Galenus 2.progn.com. 22.id quod nos dicimus aequale,politum; quod indicat per totam materiam recipere aut naturae comptum, aut turpitudinem prauitatis. a qu. quo tamen calore pus optimum essiciatur,nuessetaturea naturale,Vel praeter naturam,controuersum interure contro- medicos est.Nam Galenus innuere videtur a nati Wrs m it ' calore fieri lib. .de simpl.medicam.faculi .ca..A. ' du ait:Vnu ex naturalibus operibus,est ea quae in pus fit conuersio: nam & illic quaedam perfici tur coctiO.Cum auic quidquὶm concoquere consilium est,plurimum, meo quidem iudicio spiritusi seruari intus oportet. Quocirca si suppuratio, GO,atq; naturae opus est,sequitur, ipsam a calommina ea re naturali fieri.Siquidem hic; auctore Galeno.I. kr ρ ' sect.aphor.com.Is. omniu operu naturaliu est caulibria.de victu acutoru com. qq.pus in phle- s. gmonibus Per concoctione fieri dicebat: cui se tentiae