장음표시 사용
351쪽
res appareant :& aegrotantes punctionem quasi quandam mingendo persentiscant. VndE se uator illeMontagnana,consulens quid in morbis vesicae sit agendum,asserit nullum se vidulo medi m an a camentum ventris subductorium,quod no sinitul tam finiri, urinam cieret. Ex quibus non leue argumentum Δι-- decerpere possent illi, qui Auerroem tutantur. . lib.collectaneorum,capi. q.tenentem, tutius mesto ese dummodo caetera sint paria gerentibus utero, venam secare, quam purgans medicame tum exhibere.Quoniam quidquid ve rem subducit,urinam etiam cit:& quidquid urinam citimenses prouocat,& inde aborsu Sed de his alibi amplior dispcitandi dabitur occasio. r PROGNOs T. XXVI. Urina autem optima est, si sedimetitum candiaum fuserit, ues Cr.equaleper omne tempus,donec morbus iudicatus fuerit. Securitatem enim ac morbum fore breuem significat si vero intermittit, atque interdum puram emittit urinam, interdum fibsidet candidum ac Leucimorbus diuturnior,ac minus sicurus est.
D Uncops de urinis Hippocrates agit; quonia '
excrementa sunt deiectionibus proxima:de quibus praecedenti sermone disseruit, & maxima facultatem ad praesagiedum in morbis sebriliabus; quales plerumq; acuti sunt; obtinent:dicente Ga
in urina in acutis febribus vim desumi,ut soli ipsi sit credendum, alijsq: accedentibus praedictione 'aι- rsore firmissimam, perpetuoq; veridicam. Quod sumitur. V similiter
352쪽
3os et N II. P ROGN. HI P P o c . similiter confirmat lib.r.de disseren. sebr.capita cum inquit:Adhibenda in super alia,quae superuenerunt indicia coctionis, & cruditatis morbi totius,quorum in. vrinis maxima censentur. Et tibi. I.de crisibus, p.7.iuxta calcem: In sebribus omnibus, quoniam venenosi Eeneris sunt passiiones, ad urinas praecipue attensere iubet. Sunt eniim urinae, iacultatis naturalis in iecore, & venis r si dentis excrementa: atque ob id harum partium contantiam, S imbecillitatem maximὸ demonstran ex quarum comprehensione summa totius praesagitionis dependet, ut suprὶ commen. s. suit e plicatum. Galenus lib. i. de crisibus,capi Ir. optimam urinam ratione epilogistica de nostrat, dicens urinam illam optimam esse, quae sanorii trivrinis simillima est. Hanc deinceps eo loco do in comm.praesenti colore,& substantia describit diacens:Optimam urinam subrufam, aut subgauam, & crassitudine mediocri esse debere. Quam opibinae urinae descriptionem usurpauit Actuarius.c. .lib.I.de urinarum iudiciis,addens, nullam in ea nec bullam debere innatare, nec tuberculum aliquod subsidere. Hippocrates tamen in praesentia sedimenti candore, laeuitate,& aequabilitate.
urina optima desgnai, reliquis alijs indiciis, quae Αox illius colore, & substantia desumuntur,diminsis. Quoniam si urina sedimentum haber, & illud
cannum ac laeve,& aequale est, necessarib colo- . rem, & substantiam, quales esse decet, obtinebit, actim ad optimum sedimentum reliqua bona urinae signa consequantur: non tamen . contrario, si
353쪽
crassitudinis mediocris,& sedimento careat. Nec absolute dicendum ei Hippocratem voluisse,uri nam bonam necessario sedimentum obtinere; quia stat, bonam esse urinam, de sedimento care- iisterdum sare: ut in sanis senibus videre est,& in nonnullis bi dis M.tiosis hominibus, praesertim clim multum laborauerint,& pauciori cibo vescuntur:in quibus cum similibus afficiuntur morbis; sedimentum no exigitur:sed ut Galenus ait lib. I. de crinibus, ca. 12. susticit in eis nebula, aut suspensio bona; talis autem est alba,laeuis,& .Pqualis. Sequitur hanc sentetiam Avicena 2. i. doct.3. cap.&iuxta calcem, cum Wait: Macilentorum aegritudo plerunq; remouetur isedimine bono natante,aut pendente: hoc est, nebula,& apyediculo,& sine sedimeto Pprie dicto.
Veruntanae si urina est cu sedimento tali,quale in praesentia ab Hippoc.describitur, non poterit bona non esse, & inter urinas omnes supremum bonitatis gradum obtinere. Porro sedimentum hoc yrina sedi. ex duplici iubstantia constituitur: quoniam pars mimum est succorum in vasis contentorum per sanitatem bonorum,ac inculpatorum,per aegritudines morbum committentium,ac prauorum: &pars est sive 'ci crudi, qui in ventriculo non fuerat commode
praeparatus, & in iecore, dum sanguis generabatur,refugit illam consectionem.Veruntamen haec cruditas non opificiorum desectum signiscat, nam ita sedimentum hoc naturae victoriam non indicaret: sed copiam tantum ostendi qua multitudinis ratione naturalis calor deuincere no va-- V .a let '
354쪽
,68 1υ u. p R o G N. H I P P o C Mle eo argumento,qudd in pueris fere omnibus M' persectam aetatem habentibus, qui otiosana uua degunt,aut quouis alio modo pleni sun satis muI tam habent urinae subsidentiam; quoniam, ut Ga .f lenus ait; in his omnibus plus est de inconsecto,α
crudo humore; his quide propter deside ruit' illis
sur pueri proptersatietate.Pueris tu ob satietate voraciores ρυ rim ha etsi sunt, tu etiaga una vetriculi operatio nO Potbeant Vri' duobν simul sufficere,aledo,scilicet, atq; auguM -- μυμ ' Anteaquam ergo alimentum in seipso lassicieterdecoquatur,ipsum ad se corpus trahit: atq; hinc fit, ut plurimu crudi humoris coaceruent. Conto vero in his, i E cibo diutius abstinueruli aut biliosis alimentis, & exercitio immodico sunt usi, minimum est subsidentiae urinae, quia in istis pa-
rum est de inconsecto,& crudo humore.
Sed licet optimi sedimeti indicia sigillatim per
currere:quorum primum,candor est. Porro candidum probatum est sedimetum, ob eam,quam dest, pure optimo attulimus causam: quoniam a seli . dioribus alteratur corporibus, quorum in coloxe 'Hi si suscipit similitudinem. Sunt, qui existiment,sedi semienti rς ob id album esse,quod aerem habet in f eiulam decepti Aristotelis sententia, lib. F de S neratione animalium.c.6.dicentis:alborem omnibus,aere vaporosum prinere inclusum.Qu'd spu mae exemplo proba quae ob id alba est,quia perlucentem aerem continet. Verutamen si ob hane causam urinae sedimentum album esset, persecta concoctionem non indicaret: quoniam cut supra C progn. I .sait demonstratum garum excremetis
355쪽
misceri imbecillitatem significat, & impotentiam concoquendi. Adde quod si sedimentum flatum .haberet, iursum vergeret:& sedimentum esse non posset, dicente Galeno libris. id.parte.3.in com. Larissae virginis,appendiculum magis sursum,aut deorsum moueri,ob maiore,aut minore flatus fieri comistione.Nec ex his Gale.verbis deducas, appendiculum,flatu semper habere comistum,quia saepὶ in biliosis siue naturis,sive morbis contingit
ob solam materiae tenuitatem,ac laeuitatem,appediculum fieri, & persectam concoctionem designare; sed intellige, quotiescunq; flatus appendiculo permiscetur, sursum ipsum moueri, est necesse:&hoc ratione status subleuantis, ac attollentis illud.Cognoscetur aut tale,asperitate,&disso mitate. Na cu flatus comiscetur, nec laeuitas,nec q-quabilitas ut bono appediculo inerit:sed poli ' ta- le,asperu erit, & inaequale, ratioe permisti flatus, partes ipsius appediculi dispergetis, ac segregatis. Secundum, quod in optimo sedilia ento laud tur,laeuitas existit.Per iquitatem non debemus intelligere qualitatem grauitati oppositam, quia re- 28M per epugnat,sedimentum leue esse, & bene concoctu, menti eo quod,quae exactὸ sunt concocta,grauiora red- duntur, si Aristoteli creditur lib. meteor.capi.3. sic lac,&pus ubi optime sunt concocta, adsundu Exam ω- petunt,qua nota haec a Medicis solent probari.Ad
eundem modum colentum cum optimae coctio. res
nis terminum est assequutuni, subsidet in urina, no inuehitur,aut sutersertur. Quare per sedimen
356쪽
3io I N II. PRO G N. R I P P o C R. interpretandum. Redditur autem tale, cum simialem in omnibus suis pactibus consequutum ita rit naturae alterationem, quemadmodum supra comm. 21.& lib. I. curia agebamus de pure,est explicatum.At quale sedimentum dicetur, quando no intermittit, sed omni suo tempore tale apparet θostendit materiam morbi effectricem nomog neam esse.Na si modo urina clim tedimento,quale dictum est, mingatur; modo sine sedimento,indicium est, alium coctum, deuictumq; natura esse humorem in conceptaculis conditum: alii mincoctum,crudumq;, quemadmodum in comm. docet Galenus: quod ii militer voluerat libr.i. de crisibus,capi.ir.in fine scribens in hunc modum: Hoc vero etia in subsidentibus conici lari opo
tet, si non modo alba sint,&laeuia:sed si omnino aequalia; &quia in nulla parte diuulsa;& ga om- ni tepore talia sint. si alternatim mingat pura, in subsidentibus semicoctu esse morbum ostedit.
s Praedictis optimi sedimeti signis ab Hippocr.
te in praesentia traditis,duo addit alia Isaac.8. par- ticiria lib.devrinis:quorum unum est,ut sit pine PMi fragi- lis figurae:alterum, vi vase urinario agitato facile v dispergatur, lispersumq; facilEvniatur. Nain sedi aia , menium, si bonum Pturum est,pyramidem de bet rescri e ; talis enim est ignis, ta cordis,totius corporis coloris sontis,atque originis figura. Vim dὸ clim sedimentum similem formam seruat, naturalis caloris a cti3 significatur, & in illius clabo- ratione maximὸ elucet. Rursus sedimentum opor et commoto vase urinario prompte dispergi, ac
357쪽
deinceps eodem quiescere vase, facile uniri, di ad 'priitinum reuerti; quod indicium in sedimento, tanquam praeitantiisimuin debet censeri, ut idem tradit Isaac : alias enim sernicoctum, aut nimis i naxeit existimandum. o fit, ut hoc indicio illud pure,& a cruda pituita ieiungatur. Igitur cu sedim iusia urina,tes quale diciu est, sedimentu obtinet, securitate significat, id est, morbu csse sine periculo: eundeq; integres oluendu:ita ut no sit in posteru g reperiturus; & item celeriore sore solutione quia aa exacta causae morbi concoctione, & securita'& morbi breuitas consequuturi ita eodem tradente Hippocrate lib. i. epidi mion parte. 2.aphor.q P R O G N O S T. ππVI l. Si aut ina fuerit subrubra, ac fiat mentu subrubi M. cr Due diuturnior hic morbus, quam primus ed a modum salutaris est.
PRaesenti prognostico duo adstruit Hippocrates;vnum est,urinam si brubram,ac simile sed: mentum habentem, admodum salutarem esse. Alterum, eandem diuturniorem morbum eo, de quo in ultima praecedentis prognostici parte actu est,indicare.Primum satis constat,quia urina su rubra, ac subrubrum obtinens sedimentum, sanguinis significat exuberantiam non exquisita r tione consecti, quo aegritudines prouenientes ut insta comm. 7.docebit Galenus,) moderatiores habentur.Est enim sanguis, eode tradente Galeno lib. 2. de te peram. cap. 3.succorum optimus
S proprius,ac domesticus: o quemad
358쪽
sa ,sire modum ipse lib. Lde via partium cap.is.scribit: nihil est utilius,aut benignius ad nutritionem. - Quapropter non nisi benignos, & maximebres affectus committet. Adde, quod natura nihil se concoquit,aut elaborat, nisi cum sanguinis com inorcio; ut Averroes sentire videtur tib 3.colle neorum capi. & experimentum monstrat. Nam videmus ouum; quod vita suscepturum est; prius quam animal efficiatur,rubidulieri' sic seinem cuutero concipitur,ante scelua formationem ambru' redditur. Ad eundem modum, tumor praeter na . t uram,ex pituita,aut ex flau vel atra bile coiistas, sine sanguinis assiuentia nunquam suppurabitur.' Qui omnia nobis argumento existunt,nihil citra sanguinis praesentiam,coctionem,aut aliquem na
tum cultu suscipere posse.Ex quibus clard intelli,
est,a gitur,sanguine succu esse:maximὶ germanu ac na savianis in turae similiarem; qui, utelaboretur, & cultum Ῥίra crudioris sanguinis abundantiam ostendat, simul etiam demonstret, ut Galenus ait.i.de crisibus ca. D.iuxta calce natura adeo esse imbecili ut nec sana quide generet bile,nec sanguine e
quisith cococtu,sed adhuc hvinita,& sero simile. Necesse est, ut ad sanguinis illius cococtione te
exigatur, sia teste inc6.Galen. coctiones tepore sunt.Quantum vero hoc tempus suturum sit,d clarat Avicena .ris .iract.Lcap.81dicens, ad qu
dragesimum usque diem, interdumq; ad sexageum
359쪽
COMMENTARIA 3Η . inum,morbum prorogari totoquehoc spacio humorem, morbum committentemad sui coctione
gere. Verum tamen obiiciet hic aliqui ; ςdims es in .
tum rubrum non significare morbi diuturnitate: quoniam nubecula rubra morbi breuitatem de. nunciat,dicente Hippocrate aphor.71.sectionis. quibus septima die crisis sutura est, his, nubeci' rubra quarto die in urina apparet. Et Galenus in comm.dicit,nubeculam rubram,bonam esse,& cito futuram iudicationem ostendere. re rubrusedimentum melius erit, & adhuc citius futurum iudicium denunciabit: quoniam bonum signum praestantius multo est in sedimento, quZm in num becul aut in eneoremate, ut Galen.lib.a.de crisi-bu .c.Ia.est auctor; cui cosettinuerroes lib. collect G24 Huic obiectioni res odet Actuarius lib. 2.de iudiciis urinarum cap.8.inquiens: Contenta subrubra,& rubra, cruditate quanda in tertia coctioe ob rubrs bilis excessum demostrare.Etla dit deinceps,putari iis c mediocria,&fortassὸ sine periculo esse, eo quod alia memorata conteta nominus qualitate, quamquantitate nocentia sunt: haec vero sola quantitate solere virtutem illam e i offendere, qua sublata, virtus per quam sacile ad se ipsam reuertitur. Ex quibus Actuarii verbis ci rὸ deducitur,subrubram, aut rubram nubeculam meliorem esse subrubro, aut rubro sedimento:eo quod coctionem imperfectam significat; & pra terea morbum iacientem materiam paucam esse; quam materiae paucitatem no indicant subrubra, aut rubra sedimenta,sed potius illius multitudine, Vr .s &ex
360쪽
di exuberantiam. d si rubedo in contentis absolutam concoctionem denotaret, melior multo. esset in sediimento, quam in nubeculae Sed cuia significat coctionem imperfecta in , melior cu in nubecula,quam in sedimento: iura humor in Per sectὸ coctus melius concoquitur, atque pei licitur, ab ipsa natura, quando est iub exigua quantitate, quam indicat nubecula rubra: quSm quando casub quantitate immodica, quam sedimentum risebrum praemonstrat.Cum igitur, quando in qua to die nubecula rubra apparet, humor sub pauca quantitate imperfectam coctionem sit assecutus, γ rationi videtur cosonu ut absoluta in septimo adipiscaturiga paucus humor,&qui ia imperfecte coctus est, no multo tepore perfecte cocoquetur. In ros O hoc tamen culpandus est Actuarius,quod dixerit,
subrubrum sedimentum feri ob rubeae bilis c Azm ari---sic Galenus scripserit, sed ob c piam sanguinis humidioris,atque seros: Nisi se tὶ quispiam dixerit, Actuarium, sanguinis serum,
rubeam bilem appellasse: quomodo non illi medici appellauertint,vi refert Galenu S libro Gepid. fidis . parte. .com. 14. Q od si aliquis requirat, tur sedimentum optimum in moi bisbiliosis ad croceu inclinet, ut comm.praecediti dixit Galenusun hist ' vero, qui ex sanguine oriuntKr, non dcbet ad rubrum vergere,sed album esse, si modo illud fui
rum est bonum ctim tamen color croceus minus
distet ab albo, quam imber ex quo sequi videtur,
sicilius esse, colorem croceum in album commi tare,quam rubrum. Diccndum est,hoc ex n