장음표시 사용
191쪽
PROPOSITIO UNICA.. Iesus Christus natus de Virginei
i est verui Deus. ΡRobatur loco maximε expresso initii Evanis gelii Johannis ; Johannis, inquam , qui uisit Ambrosius lib. II l. de Sacramentis Cap. a.Maissore tuba fudit aeterna M Uteria, quidquid locutus es, masterium est. Ibi postquam dixit, Uerbum sitfie ab aeterno Deum: apud Deum omnia facta per ipsum;nne ipso nihil: deinde subdit, idem Verbum Deum , , quo omnia sunt condita, carnem factum esse , sive hominem eum esse , qui vocatus est lesus Cbristus, quem Johannes Baptista Christum, idest Mes1em esse, testificatus est Filium Dei, quo nomine deinceps apPel Iatus est, & 1 Nathanaεle. Johannis I., Unige- nitus Dei Filius Respondet Faustus Socinus in Disputatione
de Christi Natura, edita ChracOViae anno Icicio. in primis: nomen Principii, non res cere aeternitatem, sed ordinem earum rerum , quas Johannes de Jesu Christo diledissimo Dei Filio,
scripturus est ; pro quo affert exemplum Moysis : In pri icipio creavit Deus, quod a nobis superius refutatum. Secundo, ait, Filium Dei appellari Verbum ibidem, non itaut sit Patri consubstantialis, & coaeternus, sed tantum metaphorice, metonymich . Metaphorice quidem, quia quemadmodum Verbo hominis, eius vidi untas cognoscitur , ita per Christum, omni Dia voluntas patefit. Metonymice vero, quia chri
192쪽
L r s s a II. 37s Christus est autor illi ut Verbi, quod per excellentiam , potest ita simplici thr appellari ; quippe quod aliis omnibus utilius sit, & Praelian
Et quod ait Johannes, Et Verbum erat apud Deum, ita exponit et Jesu quate s Dei Verbum, ante Baptisae praedicationem potesseret , fouDeo ualus erat . Rurius, quum Evangelista sic loquitur : Et Deus erat Verbum , negat Chri stam alithr dici Deum, quam eo modo, qua haec appellatio interdum rebus creatis Comin laicatur, ut Psalmo Deus stetit in unagogat Deoru n , in medio autem Deoi di)udicat. Ego dixi Dii estis, cte. Denique quod sequitur. οῦ Est Verbum caro fassum es , aliter exPonit, quam Vulgo fit ; vertit enim , Et vertam caro fuit ex Graeco enim textu potest utroque modo verti , quod sic interpretatur , Christum fuisse carnem, hoc est hominem imbecillem , aerumnosu in , humilem , despectum Mi solet enim Scriptura nomine carnis , significare imbecillitatem. atque humilitatem. En novam , imaginosam Socini inter-Pretationem, qui nescio, an aegri somnia, vel deliria absurdiora , tu ineptiora esse possint. Boream Fidem hic desidero, atque illud omnibus Ch ristianorum mentibus infingendum , e X I. Epistola Divi Petri Cap. I. advoco r Hoc pri' mum intelligentes, quod omnis Piculi etia, scri Pturae Propria interpretatione non sit: si vh ut in Graeco legitur, non est propriae inter' reta tionis . Adde regulam quamdam Sovini, ut stio
.e gladio iugulet: ait enim Faustus in Epistola II.
193쪽
matis de Deo, Me ulla controνersia durasse usq; ad tempora Concilii Nicaeni, ct aliquando pose, inter eos , qui Cbristum positebantur. Ergo, non poterit melius sciri veritas Christianae Fidei,
quam ex Scripturis Patrum Antenicae norum . Videamus modo, quisnam sit germanus, oc verus sensus hujus Scripturae loci, qui ex illorum interpretatione, & sententia colligi possit.
Immensi autem esset operis , si omnes eorum Patrum sententias, excutere Velimus: Prose
rendi enim essent Ignatius, Iustinus, Policarpus, Athenagoras, Irenaeus , Clementes duo, Romanus, & Alexandrinus, Tertullianus , Orige mes, Cyprianus, &c. , quotquot Petavius recenset lib. III. de Trinitqte; itaque satis erit no- his, pauca de multis eligere testimonia. Primum
est Ignatii ad Magnesios, ubi ait : Iesus Grisus, qui ante saecula apud Patrem erat, ct in sive apparuit; & paulo post: Unus es Deus, qui se ipsummanissum reddidit per Iesum Chrisium Filium suum , qui est ipsius Verbum sempiternum. Secundum, Iustini Apologetico II., ubi ait:
Cbrisum a Christianis, diei solum propriὸ Filium
Deo genitum , qui est Verbum ipsius , o Primo , genitus , ct Virtus, oc de illius voluntate hominera esse factum. Tertium , Tertulliani de Praescriptionibus Cap. XIII. dicentis , Verbum Filium D appellatum: in nomitae Dei varie visum a Patriarchis , in Frophetis semper auditum ; postrem. delatum ex Spiritu Patris Dei , ct virtute in Virginem Mariam , carnem factum in utero
ejus , ct ex ea natum fgisse fisum Cbrisum .
194쪽
L 1 B E R II. 177 . Cetcra vide apud laudatum autorem. Oppo im I austus Prinio uic uinque vere mortuus olf, i, notae it, aut illius, non est Divina sub Ilantia , moti enam nulla Divina subli an tia putuit : sed Filius Uel Unigenitus, ver E ess nai r tuus; ergo, non ulla Divina , sed humana
substantia in Chiilio , est Unigenitus Pilius
Dei. Respondent Catholici . Primum: Propositionem esse un: verse fallam; nam is , qui verEmortuus est , hoc est Peliba a Christi, vel Uni geniti Filii Dei, constat duplici natura, seu lubstantia , quarum una eii morti obnoxia , altera
Sed replicat Socinus, quod haec est petitio princip i; & hoc modo, p0ise omnes contradi itiones conciliari : nam dicet aliquis, album qua tenus est album, non polle esse nigrum, luasi album possit esse non album: tale autem est hoc; qui est mortuus, quatenus est mortuus, aon est vivus, quasi scilicet, qui mortuus est , possit non
Respondeo : petitionem principii, non no- his , sed ab ipsis committi; non enim ille petit Principium, qui defendit suam Ihelim, & ad eam defendendam, utitur principiis a se positis; ' sed ille . qui contra thesm disputans , utitur eo, quod est in quaestione, ad impugnandum tamquam medio . Nostra thesis est : eadem hyspo Rasis Verbi , habet duas naturas in se subii stentes, quarum una immortalis, altera est morta-ιis , quum utraque in Christo Divina,dici possit: una stricte & vere , quia est a Deo communi-M cata
195쪽
cata Personae genitae , & est Verbum ipsum, ac Dei Filius; altera nimirum humana, ironia in large , & nomine tenus , quia a Deo allum ta, subsistens in ea tem periis na . Lbum igitur ita argumentatur Socmus; ille non potest mori, cujus est Divina substantia; atqui mortuus eli, non habet
Di inam substantiam; est illud ipsum , de quoeli quae itio inter nos, &SCcinianos. aod addit de contradictione, nihil mor prinulla enim est contradictio , quoties aliquid a Dfirmatur , & negatur de eadem re , sed non secundum idem, ut loquuntur Diauctici . Cliti-itus autem vere in Q rtuus est , sed ut ait Apostolus, fecundum cstmem, hoc eli, quatenus homo erat; unde mort scatus carne, dicitur a Divo Petro I. Epis rota a. i. III. Negamus vero, euo. dem suisse mortuum, quatenus Deus erat, secundum Divinitatem . Urget Socinus . Filius Dei Unigenitus, nori est mortuus secundum Divinitatem; ergo nece GDii 5 Ωquitur, ejus Divinitatem, non es le Fili uni Dei Unigenitum. Respondeo huic Sophistae : neque Filium
Dei esse mortuum secundum Divinitatem , neque proprie loquendo,Vi vinitatem ipsam, esse Filium Uci Unigellitum. Divinitas enim, realithr,& identich, est eadem cum omnibus tribus Personis, licet ratione , & mentis conceptu , distin guatur . Qiaum autem dicitur Filius Dei Unigenitus, vel intelligitur Verbum solum, vel Verbum incarnatum . Filietas enim naturalis , dupliciter obtineri potest , Vel scilicet per naturam,
vi generationem formalem, qua natura ipsa , oc
196쪽
essentia cΩm multicatur , vel per unitionem lubstantivam in eandem personam . Prior modus competit ibit Verbo, M'atre genito et posterior velo, competit homini aisumpto, per usa: tioncm cum Vertro . Itaque Filius Dei, Pramo modo, est ipsa Divinitas id eiulch, de realite i , licet non ra. tioiae : non autem polleriore modo et humanitas enim per assumptionem, non sit Disin: tas ,
sed conjuni, Verbo fit Deus, & Uesbum unitione , non generatione , qua Divina Natura
Ex bue patet responsio ad aliud sophismajonae Sc lictingit; diim luaerit, an caro , si humam natara pertinet quidq m ad constituendam Filium Dei,vere.& foram lithrd istum, an non Pertinet 8 Si pertinet; ergo antequam carnem asi sumeret, non fuit Filius Dei verδ, perlisnaliter- Si non pertinet; quomodo carne, iei, natura humana molliente, dicitur ii,se Filius Dei verδ, ac proprid mortuus p Patet, inquam , re Oiisio ex distinctione proximh explicata : nam ad con stituendum Filium Dei, quatenus pei genera
tionem , naturam communicatam accipit, caro
ipsa non pertinet , & ita Verbum ante Incar nati opem, erat verE , & proprah F:lius Dei . Ad constituendi im vero Filium Dei; quatenus assumit alteram naturam , quae ipsi uniatur, ipsa natura Pertinet, quae, ut adscita est in eandem hypostasim cum Verbo, ita est adscita in eandem proprietatem Filii, sed alio modo , quam Divinitas; haec enim per generationem , illa vero per unitionem, cessit in eundem, de indivi
197쪽
ago INsTITUTIONES THEOLOGIAE Instat adhuc Soc nus. Per h c , quud anima homilais sit unita corpori , per nullum loquendi modum dici potest, hominis animam mori, li-Cet Corpus moriatur; erino, etiam si 1ubitantia
aliqua Divina , quae in Christo est et, foret ipse Filius Dei Unigenitus ; tamen per nullum loquendi modum dici posset, Unigenitum Dei Filium, suisse mortuum.
Respondeo , quod dum homo moritur, non 'moritur corpus, 1 ed totus homo ; nisi sumatur pro toto, pars illa , quae sensibus nostris subiicitur . Sed, ne de hoc disputemus , dicimus; aliter esse unitam animam corpori , aliter humanam naturam Verbo : nam anima , &Corpus, non habent unam subs stentiam , neque anima per se subsistens, assumpsi corpus humanum in suam hypostasim ; sed utrumque Per se subsistit, di est pars totius hominis . At Verbum, di humanitas, non sunt partes Christi , sed amboso ut quid integrum , & completum; sed Ver-hum natura simul, & persona; humanitas natura , non persona . Verbum igitur astu in Psit naturam humanam in eandem hypostasim; quae illi continet ambas naturas, ut quae singulis Conveniunt, inter ipsas mutuo communicentur ; Undhdicitur Deus mortuus , sed non quatenus Dei
periona , sed quatenus persona Verbi in Carne est , quae mortis dispendium sensi: Hinc bendi Vigilius in lib. II. contra EutSchon , inquit et Ouum ergo dicimus, Dominum pasium , ct mortuum , xon ev pavescat Nestorius ; quia fecundum unitatem pei sonae dicimur. Rursus quum dicimus, DomiIam nec passum , nec mortuum , quiq est omni-
198쪽
ub impossibilis, non formidet Eutyches; quia secun itim vaturae proprietatem dii ιmus .
Opponit Crellius Scripturae locum, e X Matthaei Cap. XXIV., dc Marci XIlia et ubi Christus ait, ne inmem scire de die extremi Judicii, nisi solum Patrem, at ne Filium quidem; unde ita colligit. dii lotus aliquando 1 civit diem, horamve ubi mam judicii. is 1olus est Summus ille Deus; Atqui, te ite Christo , Pater solus aliquando diem , horamve illam scivit; quare is lolus, est Summus ille Deus . Hoc argumentum ab Arinis mutuatum , iterum in Catholicos recudit
I ei potadeo, sensiam Scripturae, iuxtὶ cImplares antiquos Patres, eum elle; Christum igno-xasse diem judicii, qu1 homo erat, thisse verciqua Deus . Nec obstat , quod Crellius retorquet; C ristum smplicitEr, & sine ulla limitatione , negaste, Filium 1 cire diem, atque horam iudicii : unde consequitur , eum de se totoqu8Dtus quantus est , locutum esse . Ridiculhquidem, quali quum Christus dicitur , mortuus sinapii cithr , & snh ulla limitatione ; censequi debeat, totum ipsum , & quantus quantus est, mortem objisse ; adeoque etiam ipsius Animam.
De Spiritu Sancto. DUO sunt, quae intet Catholicos, & Ethe
rodoxos de Spiritu Sancto controversia suerunt . Piamum, an esset Deus, quod licet M a cT.
199쪽
Briani, nunquam id ex prelse negarunt . PDreus autem, qui hoc aper id negavit , fuit Macedonius,
ii quo Scistarii dicti P ne timiuomathι , hoc est Spiritus impugnatores . De qua sane hae rusi, ego nihil hic r pete dum duco , quum latis vali de , nisi fallor probo tum sit superius, tri s esse Divinas Persos as , Patrem , scilicet , Vecb- , θυisitum Sanditim. Secundum , de quo disputatum est inter nostros, & haereticos est , an Spiritus Sanctus, Procedat Patre tantum , an etiam a Filio . Qui ut om h c, petimus affirmare ausus est , fuit Nestorii .s , pos Nostdrium Theodoretus , de indi, Photius Constantinopolitanus Patriarcha , qui per vim, eiecto Ignatio, sedent illam invaserat, idem dogma r stauravit circa annum H 63., cui pzssim Graeci adhaeseiunt quamvis in divεrsis Conciliis, cum Latinis foedus inire visi fuerint , ut in Coiicilio Barens iub Uibano II., ubi Alis elmus Cantuatiensis Episcopus strenud pro .RO' mavis, adversus Graecos dimicavit: in Concilio Lateranen se stib innocentio III.: in Lugdunense sub Gregorio X.: in Flo: entino denique sub Eugenis IV . Dogmati Catholico subscripserunt; sed soluta sv nodo , onera Marci Episcopi Ephesiit, qui Flore ininae definitioni, subscribere re
Cusaverat; ad veterem errorem , veluti sus ad volui qbrum, Graeci redierunt , de quo adeo. gloriantur , ut eum, tamquam tesseram existiment, qua se discet iiunt a Latinis. Cuiu his itaque, manum conserere oportet.
200쪽
Spiritus Sanstiis procedit li Patre, ἐχ Filio.
ΡRobatur . Spiritus Sanctus missus est ξ Filio ; ergo ab eo procedit, quum missio in Div inis, iupponit processionem : ideo enim Pa-tcr non miri itur, quia a nenii ne procedit, quod est argi mentum Augustini Lib. IV. de Trinitate Cap. lυ. , ubi sit: PHter non dicitur missus , nouenim habet de quo misus sit, aut de quo procedat . Eadem ratione, Verbum dieitur 1 Patre. nailsum, quia ab eo procedit; quumque non procedat a Spiritu Sancto , dici nequit , Ver bum a Spiritu Sancto missum. Propositio autem principals, probatur ex illo JGhannis XU. um venerit Paraclitus, quem πυ mittam vobis a Patre stiritum veritatis, qui a Patre procei it, ille testimotuum perhibebit de me : & Cap. XVI. binouabjero , Paraclitus non veniet ad vos ; si autem ab ero , mittam eum ad vos. Igitur Spiritus Sanctus missas est a Filio . Hoc argumentum lath tractatur a Divo Athanasio , in Epistola ad Serapion Cm .
R Upondent Graeci ; quod quum in Scripturis dicitur Spiritum Sanctum a Filio mitti ;non est intelligendum de ipsa persona Spiritus sancti; sed de donis, quae per quandam ast 'propriationem , ut locuntur Theologi , Spiritui Sancto tribui solent - sed reiicitur huiusmodi Μ respon-