장음표시 사용
221쪽
a- INsTi TUTIONEs THEOLOGIAgAd srmIndam aliumptionem , non utar testimonii domesticis, ne causiam infirmam sustinere videamur. Omissis igitur Evangelii iis, tum Petro, Paulo, Jacobo, aliisque Christianis, qui coetanei fuerunt , res a Chi isto gestas
eodem modo narrant . advocabimus testes Ethnicos, ct Iudaeos, Chiistiani nominis hostes infensos . Non tamen singula Christi, & Apostolorum Acti expendemus, quod nimis longum esset, & alias ab Eusebio in Demo. stratione Evangelica abundἡ praestitum . 1 ed illustrἱota
- Futile olim in Iudaea virum quemdam . nomine Iesum, nemo fani sincipitis negaverit, Quamplurimi enim Gentiles, de hoc testantur. Suetonius, Tacitus, Plinius iunior, Celsus,Lucianus , aliique . Natum in Bethlehem, probant Tabulae Censuales Reman'rum, quae quum in Archi viis servarentur. confideniar earum Fidem appellabant, Iustinus Apologia II., & Tertullianus contra Marcionem . Testes etiam sunt Helena , & Constantinua , qui speluncam , ubi Christus natus praedicabatur, Templo, & Domariis decorarunt. Novam Stellam post Christi ortum apparuisse . & ad eum venisse Magos, fatetur ipse Iulianus Apostata, lichi ad caussas naturales recurrat . Herodis, ob luspicionem Regni. immanem saevitiam in pueros , & in
ipsum filium Q umes, fidem facie Augustus illo celebri dicto e Praestat Herodis porcum esse , quom silium ; de quo Macrobius II. Saturna
Jesum fuisse Prophetam. novisse, ac prae
222쪽
L i a g st III. . aos nunciasse latura , tradit Phlegon Trallianuis
Hadriani Augusti Libertus in Chronicis . Μi-Tacata patrasse, fatentur Hebraei in I halinu νει Christianorum inimicissimi Cellus , JuIianus , licet ad incantationes, uec praestigias re fert Celsus : Iuli nus rem verbis elevare stu deat, ut patet ex ora gene lib. I l. contra Celsum, & Cyrino Lib. V l. contra Iulianum : Fulses e Cruci aflixum , testatur Tacitus Lib. XV. Annalium, ubi de Christianis loquens, ait: us nominis Chrijsus, qui Dberio imperitante,ster Prosiaratorem Pontium Pilatum. , supplicio
Sed magnum suggerit argumentum, mira bilis illa Solis defectio , & ingens terraemotus aquae Christo moriente contingerunt. Meminit citatus Phlegon Lib. XIII. 6hronicor um ad a num lU. Olympiadis ao a. , qui incidit in an num XVIII. Tiberii , quo mortuus est Christus, ait autem; Dies, hora sexta , ita in tenebrosam noctem versus, ut Stellae in Coelo visne sint, te maeque motus in othinia , multas aedes Nicaeae subvertit. Eadem apud Thallum reperiri III. Historiarum , aliosque Gentiles, te statur Eusebius ; hine Tertullianus in Apologetico Cap. XXI. hujus prodigiosae desectionis testes citat ipsas Paganorum tabulas : eum , inquit, Mundi eo sem in eArchimis vostris habetis. Et S.Lucianus Martyr Antiochenus coram Praeside Nicomediae constanthr, ait : Consulite Annalas vostros, invenietis Pilati temporibus , dum pateretur cirisus, media die fugatum Solem , ct in terrnptum diem . Quid p Quod in Sinarum mo
223쪽
ro 6 IΝ3TI OTIONEs THEOLOGiAE numentis notatum reperitur ad id tempus, quo Christi mors circi metuem Aprilem, Solare di. Equium praeter naturae leges contigi ise ; qua Φservatione Qua rutium Sinarum Imperatois rem magnopere commotum fuisse , refere Hadrianus Gressonius in histori Sinensi. Fuisse autem non Ordinariam, sed portentosam Eclypsim, demonstrat Pet viva Libro X. de Dostri - ,
na Temporum Cap. XXIV. Accedit praeclarum Iosephi de Christo
estimonium , Fuit autem flavius Iosephus Hebraeus , Sacerdotum genere prognatus , seMPharisaeus , quam praeter alias, Christus incesserat: isque Vespasianum Jadaicae gentia hostem implacabilem, vel Meiliam esse credidit, vel credere simulavit . Hic autem historicus Lib. XVIII. Antiquatum Cap. 4. ingeniih de
Christo scripsit , sum eum virum sopientem , si
tamen virum dicere oportet: Girabilia fecisse , eorumque s use magistrum , qui vera bibenter, amplectuntur , plurim que tum ὸ Iisdaeis , tum AGentilibus ad ρ protraxisse : a primoribus tandem suae gentis accuseoum , a Pilato ad crucem Mimnatum , post tertium diem redivivum sitas apparuisse , quum Divini Vates haec , aliaquae peν multa admiranda de ipsio praedixissent . Quid potuit clarius christiano proferri
Tanta igitur suit vitae, Doctriliae, ac Mi raculorum Christi fama. quae Gentes iam omnes persuaserat, . ut mirum uon sit, Roman0s Imperatorcis adhuc Gentiles censuisse , eum inter Deos referendum, divinosque illi honores tribuisse . Primum quidem Tiberiua de tebus .chri
224쪽
L I s E a ΠL a T. Christo supra hominis vires, Pilato cedi eior factus, ad Senatum retulit , ut inter Deo COOptaretur . Abnuit quidem Senatus , Propter Hebraeorum infamiam, quam pridem notaverat Cicero in oratione pro Flacco, si vis ob supplicii dedecus, quo Iesus extinctus fuit. sive quod extera Sacris recipi, jam vetitum esset, ut Livius tradit Lib. XXIX. ; quod Verius puto, noluit Deus Salacti Minum Filii sui
nomen tam foeda societate Uoemonumque colluvio di honestari . Quodcumque tam et sit, perseveravit Tiberius. in lententia, & benevolentia .ergh Christianos , Poenaique constituit adversus eorum accusiatoreS. De hac rei
autorem habemus Tertullianum in Apologe- 'tico Cap. U. R XXI. Christianum sase Scriptorem , sed nullius me nescii coarguendum,.quum haec obiecerit ipsi Senatui, Populoque Romano, qui rei filsitatem facilli deprehendisset ex Commentariis publicis, iisque potissimam , qui bus res sub Pilato gestae contincbantur , & quo rum Fidem, non semel implorat Iustinus Apologia II. Similia de tentato Christi Cultu ab Hadriano , & Alexandro Severo narrat Lampri
Quod attinet ad Apostolorum praedicartionem, lichi externis testimoniis deficiemur, rem tamen Omnem prodigiis , atque Ab ssimi
dextera expeditam fuisse , tot, tantaque credi bilitatis argumenta evidenthr commonstrant, ut non sinat, vel mens, vel pudor de hoc nullatenus dubitare . Et primo quidem, Apustolus veraces fui illa, ratio suadet; ii emla negas, ergo
225쪽
ao8 INsTITUTIONEs THEOLogi vel ipsi decepti fuerant , vel alios decipiebant: Neutrum admitti potest : non Primum , qaia quum Petrus, v. gr. Praedicabat, Christum re surrexisse a mortuis , non potuit in eo decipi, quum fuerit testis oculatus . Unde Johannes
histoliam suam ita eonclusit : Hie es DiscipuIus ille , qui festimonium pei bibet de bis , ct fripsi: haec, o scimus, quia verum est tesimo-uium e M . In Capite autem praecedente scrimPserat : Multa quidem , er alia signa fecit Iesus in conspectu Discipulorum suorum , quoe Noufunt scripta tu libro hoe . Non secundum , quia
nullus mendaciorum sator, tantum sibi placere velit, ut ad fabulas suas eonfirmandas, per atro cissima supplicia, denique animam agere, non recuset. Secundo. Si Apostolicae praedicationis circumstantiae Omnes excutiantur, clarissimδ constabit, nihil aliud fuisse, nisi Divinae veritatis, ac potentiae instrumenta , quae porcentis, &miraculis innumeris, Mundum ad veram Religionem adduxerint . Si numerum Personarum inspicias , duodecim reperies , quot nimi rum ad familiam , vel oppidulum instruendum vix, essent satis : si conditionem, homines videris de ima faece vulgi, rerum Omnium ege nos, sine sacculo, sine pera, sine amicis, omnibus denique, destitutos, quae apud homines in pretio sunt. Si eos, ad quos missi fuerunt, deprehendes: orbem nunquam magis literatum, nec tantum simplicem populum, sed viros doctissimos : iis .aures Primum , mox intellectum
226쪽
praebere captivum. ne lue enim in rure, vel
pago 2 postoli praedicarunt, sed Athenis, Romae, ubi de ingenia, literae poti uiarum no-
At fortassi, res ad credendum facitos, ad agendum uaves proponerentp Nihil minus. Quid enim credendum y Deum uni Trinum , Deum Caralem tactum, crucifixum , redivivum : Homines in Adamo peccasse omnes, Deo conciliari
per lavacrum , & his similia , quae omnem captum, & humanam superant Fidem . Quae fieri praecipiebant λCasth, sobrid vivendum , su- Perfluum erogandum, inimicis benefaciendum, S alia, quae sensum dictamini penitus repugnant . Forth homines in probitatem tunc inclinati 3 nihil corruptius : Rumani piaesertim, ut Sallustius, Livius. Iuvenalis declamantis Usque adeo verum , quod ait Apostolus I. ad Corinthios I. uuae stulta sint Mundi elegit Deos, ut confundat Sapientes: ct infirma Mundi elegit Deus , ut confundat Iortia. Neque dicas; Multa med Arabem, Camelorum pastorem , literarum omnium expertem,
VII. Saeculo ineunte , novam Religionem .sinitae multitudini persuasisse. Ne, inquam, dicas ; constat enim ex Historiis Zonarae , Cedreni, Pauli Diaconi, allarumque, Multa med, docta vidua divite, mercatorem factum , imperitum ipsum, imperitissimae multitudini imposuissse, primis m illusionibus quibusdam , & praestigiis ; coi rei multum opera sua profuere,
duo Iudaei Apostatae, & duo Christiani Haeretrui Sergius , & Iohannes ; legem scripsit
227쪽
ato INSTITUTIONES THEOLOGIA Iuuam Arabes vosant Al oran, hos est Scripturam per excellentiam, eamque versibus rythmi
cis distinctam edidit, ut stolidae plebi suaxitate captus, esset plausibilior . Fabulatur , eam sibi Deo millam , non semel totam , sed ut Sybillae solia , divei sis tos s , h temporibus , ac
sente imis abruptis, ne quis in ea rationem, pr-dinem, vel consequentiam surrulius inquireret. Mox vi, & armis belluina secta propagata est,' imposito praeterha tyrannico mandato, nihil examinandi , nihil dijudicandi; itaque ejus incrementum Violentiae debetur , non Praedicationi . Vae enim Multa med is, si ratione agendum esset. Sapienter igitur Augustinus Libro de Civit. Dei Cap. s. ad Evangelii praedicationem respiciens, ait '.' Stupentibus, vel doissis, vel
indoctis , jam erediderunt , ct δε i , er indom : Si rem eredibilem crediderunt, videant' quamsint solidi, qui non credunt ; si autem res incredibitis credita est ι etiam hoc utique incredibile es discredis ume , quod incredibile est . Et paulo post
Non peritos Grammatica , non armatos Dr alerer-
camon Rhetorica in tos piscatores , Chrisus eum retisius Fidei, ad mare buous saeculi paucismos misit; atq*e ira ex omni genere tam multos pisces , ct tanto mirabiliores , Panto rariores etramissi Phiso sphos coepit .
Alludit autem S. Doctor ad historiam Evangelicam Lucae V.: ubi quum Apostoli per totam noctem laborantes, nihil coepissent, sit ad Dominum Petrus; in verbo tuo laxabo rete , ac statim ingens piscium copia capta est et mrrantibus
228쪽
ti ruere, ex hoc jam eris homines capi ιs . Scilicet, si capiendi erant homines propriis A. Clio .Lr im
ilibus, frustra Omuis impenderetur labor; lacia autem incred bilis copia capta sit : hoc ideo, quia retia laxarunt in nomine Christi , hoc est
in bracbio sorti, & virtute omnipotentis; OPOrvtuit igitur prodigiis, ac miraculis supra naturam editis, perculsos homines, Api st l a Fidem habuisse ; neque alithr fieri potuisse intelligibile est . Concludit ergo subtilithr Augustinus loco citato et Si Μiνacula facta esse non credunt: hoc uvum clybis erande utraculam fuscis, quod γrrarum Orbis, me ullis miraculis credidit. Uida etiam Chrysost omum in Uratione, qsod ori-
Tertio Christianorum fervens in Deum Ptelas, insignis in homines caritas , mirabilis in tormentis conflantia, fitentibus vel ipsis Ρaga
nis, magnum praebet credibilitatis argumentum.
Illustre est in hac repli uti testimoniam X. Est stolatum 97.Is dum Ponti Bithyniaeque Proconsul esset, 1 Traiano petiit, quomodo agere
deberet cum Christianis, quorum superstitio, non tantum Civitates , sed vicos etiam , & pagos pervagabatur , ait et se per tormenta quaesisse, cuius criminis essent rei . nec aliud deple n- disse , nisi quod stat s diehus antb lucem convenirent: carmen Christo , quasi Deo , dicerent , seque Sacramento, non in scelus aliquot obstringere , sed ne furta, ne latrocinia , ne adulteria committerent , ne Fidem fallerent, ne depositam. abnegarent , mox cibum cape-O 1 rent
229쪽
aliud in ipsis puniendum censeret, niti pervicaciam , & in si exibilem Obstinationem , quam scilicet nos invictam animi fortitudinem, & in proposito servando Perseverantiam , ac firmitatem interpretamur.
Hanc quoque Christianorum constantiam, lichi aliud agens , summopere tamen extollit Arianus Philosoph. s stab Hadriano Imperatore, Doctrinae fama conspicuus, in Epicteto lib. II.
Cap. s. : ubi hoc discrimen constituit inter ve-
ih baptizatos , baptismi fimulatores , quod primi sortem animum , & propositi tenacem Ostenderent, non utique secundi . Galenus itidem magnus Christ anorum osor lib. III. de differentia pulsuum, quum quorundam Philosophorum , & Medicorum pertinaciam notare vellet, ait: eisius Grifi anos Religionem suam abnegaturos , quam illi meliorem senteatiam induanta
Itaque , quum homines non sint admodum vitae prodigi, libentius vero mortem oppetant, quam dirissimis suppliciis se cruciari finant; incredibile est, naturae viribus tantam reperiri posse in tam exquisitis tormentis serendis constantiam , immo etiam alacritatem : quod si in uno, vel altero ob infixam menti persuasionem,& corporis robur contingere possit , quemadmodum de Paganis ipsis quaedam refcrc Valerius Maximus Lib. III. Dictorum , Factorumque Memorabilium Cap. a. ,& 3.: an idem dicendum de tot millibus Martyrum, de tot invalidis sonibus , mollibus puella , tenerisque puellis , d
230쪽
tot viris, ac foeminis in otio , in luxu , in doliciis nutritis pproximam est , ut argumentum diluamus, quod contra Miracula afferri solet . Miracula non semper fiunt in confirmationem verae do. ctrinae ; ergo nihil faciunt ad evidentiam credibilitatis Christianae Religionis . Probatur antecedens: primo ex illo Matthaei XXIV. Sum,
gent Pseudo Coristi , ct Pseudo propbetae , drdabunt figua magua , ct prodigia ; ita ut in errorem inducantur οῦ μ sieri posea , etiam Sem.
d ecula do, quia Prophetia est quid , M sera culo majus . sed Prophetiae donum, etiam impiis aliquando contingit, ut de Balaamo testatur Sacra Historia Numerorum XXII. ; immo tune etiam contingere poste , quum falsa praedicant, testatur Moyses Deuteronomii Cap. XIII. Si furrexerit tu mesio tyi Propheta, aut quo
Jomnium vidisse se dicat, ct praedixerit signum,
ditque portentum, re evenerit , quod locutus e se, o dixerit tibi: Eamus , sequamur Deos alio nos , quos ignoras , ct serviamus eis : μου audies verba Prophetae illius , aut somniatoris ; quia sentat vos Dominus Deus vester . Tertio ab exemplis. Magi prodigia fecerunt coram Pharaone . De Miraculis tum Romanorum , tum exterorum Gentilium , agit Valerius Maximus per totum C aout VIII. libri I. Uulgata sunt in Romana hii oria. , Tarquinium novacula cotem secuisse . Tucciam Vestalem, aquam cribro portasse . Claudiam Zona magnam navim, in Fidem suae pudicitiae, traxisset , & alia quibus scatent Livius, & plutar- , O 3 chus.