장음표시 사용
231쪽
ai4 INsTITUTIONEs THEOLOGIAEch us . Vespasianum oris excremento , caecum restituisse, item manu , de hium contactu sanasese, Tacitus te seri Lib. IV. Historiarum Cap. 81. De A aollonio Thyaneo , quae non iactat mi-brabilia Philoi iratus , ejus vitae Scriptor 8 puel- am Romae mortuam ad vitam revocasse : secreta cordium peripecta habui illa, ut & futurum; tinguas omnes calluisse , etiam avium : compeditum se solvisse , & carceri eripuisse; h Domitiani conspectu evanuisse , aliaque his similia ; unde Hierocles librum scripsit , cui titulus Philalathes : ubi Christo Apollonium opposuit , contra quem scripsit Eusebius . Denique mira- cura sua venditant Turcae ; non sunt igitur haec
Contra tamen dicendum, ex Misaculis peti maximum rebus credendis subsidium . In hoc enim Christus, se Messiam esse maninstavit, quum interrogatus , Discipulis Iohannis, an ipse esset Messas, respondit : Esntes renunciate Dyoni quae audi is, ἐν vidistis . Caeci vident,
, claudi ambulant , Iepros muadantur , fur di au- Ahint, mortui resurgunς . Tum etiam, quia in hoc Iudaeorum contumaciam arguit, quod tot inspectis prodigiis, nihil de pertinacia sua re-lmitterent: ait enim Ichannis XV. Si opera non fecissem eis , qsae nemo alius fecit, peccatum nis
Sed antequam respondeam ad obiecta ; illud praesupponendum duco, non posse a Deo, Ψel Miraculum, vel Prophetiam contingere in confirmationem falsi ς quod probo . Deus non
Putgst Mentiri , quod praeterquam quod est ma
232쪽
Lin Est Π I. a Isnifestum ex ipsa id ea Dei, patet etiam: quia,
si Deus posset mentiri , nunquam deberemus ei firmiter credere, quia temper pollemus recte dubitate, an tunc dec peret. Hoc posito,qui
mi. adulum edit in confirmationem emoris, ueceptionem alterius mentiendo procurat. paria
enim sunt, vel salsum testificari, vel falsum testimonium approbare; undh appotite S: Ruga sinus Epist. XLIX. inquit: Sιeut si aua consuetudo, berbii; ita Diviqv Putentia etiam is . loquitur . Si igitur Deus miraculo , saliam Docti inam confiimaret, facto ipso mentiretur,quodnticis ea dicere. t a Nec obgat, quod itur Erodi Cap. I. quod quum obstet lices Aegyptiae mentitae fuissent Pharaoni in gratiam Hebraeorum, Deus iis beneficavit, o aedimavit domos: Si e go Deus, aliquando matulacium beneficiis compensat, iam mundo cium approbat facto ; di sic. nulla est re . Pugnantia , eur non possit etiam filium dogma
prodigiis consi mare. iNUD, inquam , obstat; nam obstetricibus benefecit Deus: non quod mentitae sunt , sed quia in humilles Dei., miseιicordes , ut ait S. Augustinus Lib. conir mendacium Cap.XU. Di inguendum enim est inter beneficium , quod
praestiterunt Obstetrices Hebraeis , Don Occidendo mares ob timorem Dei, caritatemque proximi; & mendacium coram Rege Prolatum.quod Hebraeorum foeminae nulla earum ope , sed ab e ipsis parerent : primum Deus besti h mu'neribus prosequutus est: secundum Deo veri- atis , placerς neutiquam potuit . Nota autem ju
233쪽
diis INsTITUTIONEs THEOLOGIAE textu : Et quis timuerunt Obsereroes Deum,aud cavit eis domos quod ρύ eis , non potest xeferri ad obstetrices , quia in textu Hebraeo est pionomen malculinum , nUn foemiiunum, est Te iendum ad Israel iras ; ita ut sensus sit : Quum obstetrices timerent Deum , idest Israelitatum , non intei ficiendo masculos , di
Deus aedificaret illis, hoc est Hebraeis domos, seu ipsorum familias in dies augeret ; pracepit Pharao omni populo suo , dicens et quidquid ma
sculini sexus natum fuerit , in sumen proiici
Respondeo, nunc directh ad primum. Surgent Psevdo chrisi, stc. dico e non intelligere
Christunt vera miracula, quae I Deo tantum fiunt; sed vel res miras, & insuetas, quae homines in stuporem rapiunt; sed per magiam mv-turalem fieri solent, quae tamen vulgus non in telligens miratur, & Deo tribuit; vel signifiea-je prodigia , quae sunt opera Daemonum, tuos multa pos e supra humanam naturam , cerrum est ex revelatis ; immo etiam naturali lumine credibile est, inter mentes nostras, & Divinam in finitam, esse alias, atque alias sublimiores . 6c Persectiores, quae plurima intelligiant, & possint supra nostrum ca9tum. Sensus istur Christi esse, surgent Impositores, qui multa edent miranda, vel naturali sapientii, vel Daemonum potentia, quae taliti esse videbuntur , ut si fieri possee etiam Electos deceptura essent; respiciens sortasse ad Simonem Magum, & alios.
Ad secundum dico : Moysem in illo Deu-Mrunoluii l.cui nco ea mente locutum fuisse,
234쪽
L i a E R III. 2I Iquasi fieri possit, ut surgat Propheta', & vera vaticinetur, undellis ad Idolatriam ; iam enim probavi, huc Divinae Ellcntiae repugnare : sedlcquitur per enphasim, ut enim confirmaret in Fide Hebraeos , populum scilicet durae cervi-c s, & ad fabulas , superstitiones , impietatem , quam ad veram dcctrinam proniorem : ait, et iamsi turrexerit inter vos aliquis , Ρrophetam, se esse iactans , & aliqua praedixerit, quae de/ ind. eveniant , quod etiam casu contingere
potest, si ad Idolorum cultum instiget , hunc
ne audiatis ; eodem nimirum loquendi genere, . quo usus est Paulcs ad Galatas I. Si Anteius DCoelo evangelizave it τobis , praeterquam quos evangelizaviinus vobis , anatrima sit. 'Notabilis etiam est in citato Terctu , locutio illa Methaphorica r centat vos Domnus Deus vester. Tentat erum , qui aliquid scire desiderat; quomodo igitur Deus , qui Omnia novit, te mare homines dicitur 3 Respondet S.I honias prima parte quaest. II . a tic. 2. in Corpore ; quod licὶt finis tenta tuis, si scientia , non tamen semper si a tentante, ut iple sciat , sed aliquando etiam , ut alios scire faciat & ita Deus tenta eo licitur; unde sequitur in Textu allegato: in palam irat, utrum diligatis eum. Sic in Evangelio S. Johannis Cap. VI. dicit Christus Philippo : Unde ememus paues , si manducent hi phoe autem dicebat tentans eum ipse enim sit but.
quid esset fucturus ; scilicet , ut exponit Glosa
interlinearis , Fidem illius, de futuro miracolaeonsidens ; erant enim Christi asseclae modicae
Fidei: unde exprobraἱ eis Dominus, Johannis IV.
235쪽
L r v E R I. 219 Tarquinium , & Augurem , ut apud minutam plebem, inanibus Observationibus fidem conci
De duplici Vespasiani miraculo, quid sentiendum sit , paucis exponam, cum Daniele Huetio in Demonstratione Evangel. Proposita IX. Cap. 39. num. 6. Quum Iosephus historicus lacum facere Iudaeis coeptilet, quod Vespasianus esset Messias , inque eam rem Vaticinia
quaedam Vetelis Testamenti ei accommoda ias et ; eandem fabulam producere conati sunt,
adulandi sudio, Aegyptii; quumque audissent, Jesum, qui Messias i plerisque habebatur sputo caecum sanasse , claudos, ac debiles morbo liberasse t duos subornant , quasi unus caecus alter manu invalidus es et . hi Caesarem adeunt: primus, ut sculos sputo aspergat, rogans; secundus , ut pede calcaretur ; uterque monitu Serapidis Dei, ea petere assirmat . Reliquum fabulae , nemo melius Tacito nobis aperiet , ait
enim ,' Vespasianus primὸ ires. e , aspernari tatque illis in sautibus , modo obsecratione ips-νum , ct vocibus adulantium in spem ind-i , po fremo aestimgri is Medicis iubet, an talis ca citri,ae debilitas ope humana superabiles forent : Me - διὸ variὸ disserere; hole non exesam vim lumi nis, sed redituram, si pellerentur obstantio ; illi elapsos in pravum artus , si salubris vis adhibeatur , posse tuturari: id fortasse carde eis,. divino miserio , Principom electum ; iniquo patrati remedii glariam pena, Caesarem , irriti, DAEbrium penὸs miseros fore . Tandem, quum eX compacto ea contigisseat, concludit Tacitus
236쪽
aro INsTITUTIONEs THEOLOGIAE strumque, qui interfuere, nunc qπoque memorant,po aquam nullum mendacio pretium . Haec quicunque secum evolvet, ini postulam clarissimbdeprehendet. Quod attinet ad Apollonium , Omnes cordati viri, tum ex antiquis, tum ex recentioribus , putant, Magum mille , quo nomine a Domitiano captus, oc in carcerem detrusus est . Porro Philostratus, qui eius vitam, centesimum
post annum scripsit, hunc sibi scopum proposuisse videtur, ut invalescentem iam Christi Fidem , deprimeret: opposto hoc doctrinae Sanctitatis, ac mirificae virtuti fictitio simulacri . Multa autem l'hilostratus ex historia Christi, in suam Apollonii vitam transtulit , quod non est sactis opponere facta , sed Mimum potius, vel simiam inducere . Praeter plurima incredibilia, quae Apollonio hic liber assingit , tot sabulis, ac puerilibus naeniis undique redundat, ut te ctione sola, quisque possit stultitiam, & vaniloquium Philostrati manisest E inspicere; inter quae illud eminet. Apollonium animalium voces in t exisse , saevitate hac ab Arabibus imbutum, qui vel corde , vel hepate Draconis comes in futura ex avium garritu praesentiunt . .Omnia autem proseqvi , praescripta nos brevitas vetat ; adiri idcirco poterit, qui cuncta ex integro discussit , Huetias loco citato Cap. CLVII. vel indulgentius cum Ethnicis agamus . Admittamus utcumque Miracula , quae ipsi ostentant, modo it ipsi admittant nostra , neque enim ali ad aequitas patitur . Jam & numero , R inagniuidine ruperiores sunt ιε quumque
237쪽
Lia Est III. a atque possint miracula esse , vel vers, vel appa
rentia , Omnes veritatis circumstantiae , pro no
bis stant. Mira edidit Moyles ; at longe mica biliora Christus: ait enim se fecisse , quac ne mo alius fecerat; nec alias debui si iit Judaei Christo potius credere , quam Mo Ili, nisi eum prodigiis si a peras et . fraeterea, unde tanta Ja dae oram in Jelum invidia , ut in eius interi- σtum, adeo atrociter. conspirarent , nisi ex stupendis fictis metuissent , ne totus Mundus post eum abiret ξ Itaque in Concilio a jebant : quid
facimus , quia hie homo mulca signa facit: si dimittimus eum sic, omηes s edent in eum . Johannis II. Atque hic uberrIma sese offert eircumstantiarum seges , quae Christi Miracula comitantur . Si res in se spectentur , citra omne nacalumniam, superant hominum vires . Lazarus h mortuis revocatur post quatriduum , non in
angulo at quo , sed coram frequentissima hominum turba, interquos ipsi erant desuecti cognati' ac familiares ; quod in filio viduae observatur . Si spectetur modus , plaiah divinus, non figuris, & susurro magico, sed solo vocis imperio ; undd ipsi Iudaei , quorum It eligio Vera , & magna proserebat prodigia , stupore tamen percuis, dicebant : qualis es hie , quia venti,'mare obediunt ei Θ Matthaei VIII. id, quod solo contactu smbriae vestimenti, fluxu sanguinis liberata mulior 3 Matthaei IX.; umbra Petri morbis soluti languentes, Actorum V. Si personam inspexeris, videas Nazarenum, Filium Fabri uulgς habitum, non potentia saeculi,
238쪽
221 INsΤITUTIONEs THEOLoIIAE Culi, non longa cognatione praevalentem ; sed opprobrium hominum , & abjectionem plebis , non habentem ubi reclinaret caput: Hujus ta-
en admirandis prodigiis, victi magna Iudaeorum pars, qui alioqui Religionis suae sunt tenacissimi, coacti sunt divinam vim in eo agnoriscere, Filium Dei esse credere. Qua in roillud notandum , quod si Christus magic.s artibus prodigia patrasset, ut stigida primum causari coeperant Pharisaei : non ejicit Daemones. nisi in Beelaebub puncipe D emoniorum , Matthaei XII.: non destitissent ab ea accusatione ised nihil in iudicio Pilati de ha re objectum; adeo scilicet Christi opera, longli a fraudibus aberant . Quinimmo in tanta accusatorum rabie ubi, Iesus indefensus, & ne respondent qui dem; ex tot Oculatis testibus, qui facta eius redarguere potuissent, vix duo ςorrupti producuntur, qui Templi deliructionem opponerent; tandem sententia discipuli proditoris, ac ipsius conscientia Iudicis, justus, innocenseo, pro
Atque in hoc, duplex Dei consilium ad
impletum esse, cerminus: unum, ut Christus morte sua noa redimeret; alterum , ut in eum homines crederent ; factum utrumque . nam &moiti traditus; & licet inter iniquos seputatus sit , ipse tamen innocentissimus, nulla probata culpa et neque enim hominis in eum credere,
vel debuissent , vel potuissent, si de crimine ellam leuissimo conuictus fisisset , vel etiam suspectus . Itaque post rem iudicatam, se astra quidquam excipium Christiani hominis obtre
239쪽
. i 'I, I n E R Is . . Superqst validum Chrysostomi argume topa in Lib. ςontra Gentiles. Inauditum est, et prorsus incredibile, aliquem humanis artibus iraude , seu scientia, seis Daemonum afflatu , pius quom quum vi veret , post mortem potuisse : A id in Christo observatur: vivens enim aeos mact-toibabuit sectatores , ct vix in Iudaea notus es-Hbρtur ;IUVtin in vixere desiit, magna Orsiis parsi 'ed imum couversa es ; sic enim praenunctaserata O si exaltatus fuero q Terra , omnia traham 4 meipsum. Insuper ex doceptoribus, nemo pollicetiux asseclis suis potestatem maiorem faciendi, quan ipi e fecerit : neque enim potest, neque faba' tam stiam ullo modo juvaret, facilh enim ei ope destituti se ipsos proderent , quod sed Mi is consilium non pathur: oportet enim , ut idem Chrysostomus, inquit, probabilia quaedam κει Versutiae, atque artificii plena , & quae de- Prehendi non facit. queant , commentari . At Christus prosush nimis, Discipulis suis spopondit vim eis ciendi mirabiliora , quam ipse patrasset , & quidem post obitum. suum: ait et 'mIohannis XI U. esui credit in me , opero , quae
ego facio, er ipse faciste, o mayira borum faciet,
quia ego ad Patrem vado . Hoc autem res ipsa
comprobat : nam Distipuli Christo superstite. ita quidquam aggredi ausi fuerunt, post illius
mortem omni&audere,omnia perficere: non a Chri-οo artem prodigialem , dum in vivis ageret, edocti, nec petierunt , nec petere ausi sunt ἔquomodo igitur fabulam hanc continuarunt ,
postquam, Magistro defuncto, erudiri nihil ἔπι-
240쪽
ar IN mxUTIONEs ΤηEOLOGIAE euerant 3 quis vero de se mortuo, tam magnificε loqui, ac talia promittere possit, nisi vel Deus, vel demens y At implere nonnisi Deus; Christus igitur Divina virtute manifesth implevit. Planὶ nihil constantius in libris sacris, quam, Apostolos ante Chiliti discessum rusticos fuisse, imperitos, pavidos , haesitantes et Ad ancillae vocem trepidat Patrus, mentitur , peierat: reliqui, capto Magistro , aufugiunt: qui amantior videbatur sequitur , sed eminus. Mox Coelos petente Domino , callent Scripturas,
linguis loquuntur diversis , cum Philosophis disputant, Orbem peragrant, parati ad quaevis
Pericula , & certae occumbere. morti: ergo nisi insanimus omnes, fatendum est cum ipsis malescis Aegyptiis, Disitus Dei es bie ; neque aliterea μri potuisse , quam in manu potentio θ bras-ehio extento . sDenique recolenda sunt, quae libro I. disi seruimus Om-ficultas est i Deo, neque de linere ambigit quisquam : Libri autem Veteris Testamenti pleni sunt Prophetiis, quihus Messias designatur ; sed omnes quotquot sunt antiqui foederis Prophetiae , in uno Chri- clarissimh sunt adimpletae , in eum solum
.quadrant, in alium praetere, neminem, ut ac Carath per sngula eundo, probat Uuetius in Demonstratione Evangelica per totam propositionem IX s itaque quum Vetus Testamentum, si praedictionum congeries, Novum Vero pra. dictionum illarum sit resolutio ; sequitur, unum
Per alterum confirmari r qua argumentandi ratione, utitur Origenes Lib.IV. Periarchon Cap.