장음표시 사용
261쪽
Aponsus Barre fratrum motus exemplo Societatem amplectitur, o egregiis facinoribus tyrocinium illuserat.
ALter fuit Ioannis frater A lsonsus Barretus , cae
teris natu minor, cuius, & in Ioannis gratiam, oportet breuiter memii ille; eo quδd eius excitatus exemplo eamdem sit amplexus vivendi rationem. Quintumdecimum is agebat artatis annum,& viduae matris dies erat in deliciis, solitudinem atque orbitatem domi solabatur. Cum fratrum Ioannis & Mel. chioris,qtios ambos iam Societas habebat , sepe ipsi in metem veniret, eorumque percuperet vestigia insequi; cogitare coepit apud se,qui fieri pollet,ut quostpu natura fiattes dederat, eosdem sibi redderet ubuendi ratione socios, doctrina magistros, religione Parentes. Certo sciebat, haud umquam futurum, utinates, caeteroquin pia & diuina reuerens mulier, quantiscumque esset fatigata precibus,sacultatem sibi concederet ad fratres eundi,ut idem,quod illi, sequeretur institutum. Noverat enim tenerrimi illius aste bis, quo,vi luti viaicus vitae oculus , ab ea diligebatur , vim este intractabilem Sc flecti nesciam. Neciperabat,ea negotij conscia, quamquam omnino inuita ac repugnante satisfacere votissuis se posse Ratus ergo opportunum este in fuga remedium , sugeredemitin statuis Nulli mortalium animum suum aperit. Parat ipse per se clanculum, quae ad iter necessaria. Rebus tandem compositis domo de urbe exiens, quan
262쪽
quanta potest celeritate Conimbricam contendit.E ubi peruentum , collegium adit S acietatis ', aduentus causam & desiderium suu moderatori exponit. Haud Opus suit,tam compertam,tantoque testatam facinore cogniti adolescentis voluntatem diutius explorare. Mora nulla,Societate donatur, & albo tyronum adscribitur. Vix est,ut bene acccnsa diuini amoris flamma,in recestu pectoris delitens,inibi contineri queat, quin seras erumpat,& occasione captata insigne est, quid atque excelsum moliatur. Paucos admodum egerat Alsensus cum Adalibus dies, cum illa eorum i conspicatus opera,quae quisque submittendo sese ac despiciendo ut tunc seruentia erant nouς familiae ini: tia admiratione sertξ magis,quam aemulatione digna patrabat.Simili & ipse spiritus ardore corripitur, miraque animi simplicitate rem aggreditur memoran-lli dam. Consuetas deponit vestes;assumit lugubres, M aptas dolori idetrahit de pedibus calceos ,ad Conimbricen se titum eo habitu procedit. Inibi primum,ut
alicuius atrocissimi reum criminis, ad marmoream
pilam,publicum supplicij instrumentum , alligari se
Lcit;summo dein ardore animi, nec impari vultus ac totius corporis commotione,& voce, quantum vires e latera patiuntur, contenta hunc in modum precatur. Domine Iesu Christe,veri & aeterni Dei vere Maeterne fili,qui ob infanda humani generis flagitia in trio Proesidis Pilati co pus tuum sanctissimum co- lumnae alligari passus est,huius,obsecro, populi beni- gnus miserere,ab eoque auerte supplicia,quae pro in numeri celeribus, quibus se polluit, tu mque laesit
maiestatem iustissime meretur. Intuere miseros,Pa- ter clementissime,non ut punias, sed ut parcas. Haec ις ς dem iterum de sepius eadem contentione repetita inge u
263쪽
13 6 Tla Io. Nonio Barreto Patri
ingentem undique consciuere turbam ad horribile spectacu m trepide confluentem.Vatia hic,ut solet, de Alsonso vulgi iudicia. Iactitare quidam , exisse illum de mente & furere:alij suspicari puerum minimὸ malum ab aliquo deceptum,& turbandi populi illuc impulsum:pletique spiritu sublimiori correptum credere,vi quanto simplici sis, tanto fructuosus ex pi blico loco in publica urbis scelera detonaret: in alias alij sententias,& dicta diuisi. Nullus tamen erat ex tanta turba,qui non suspiceret praeclaram adolescentis indolem liberali oris probitate expressam,quique perfusos ingenuo pudore, animique neque maligni,
neque lallacis indices oculos non miraretur. Caeterum ille hoc submissionis & pietatis officio probe
perfunctus, ro relicto domum repetit. Non multopbst mittitur olisipone, ut vastissima in urbe, in qua nec facile agnosci,nec obseruati facile possit , quam dam paene immensam abiiciendi sese,& alios iuuam di,quani breui contraxerat, sitim,Veluti in patentitamo flumine restinguat. Praeter alia,quae illic edidit admiranda,duo repetio,quae no debeo praeterire. Ex va- Γο Lusitaniae partibus illis praesertim extremis, quibus Galleciae regno contermina est,steqaenter ex tcopiosi infimae sortis hominum greges quos rei se miliaris apud suos tenuitas patriis eiicit sedibus, susque industriae victum quaerere , de aliquod pecuniae subsidium,quod domum reserant,apud alienos par re cogit. Paucis hoc ex numero per alia loca disis patis, longξ pars maxima Olitiponem conssuit, v bpin populo de negotiis plenissimam. Varia in his aetatis conditio , viri , iuuenes , adolescentes, pueri. Idem omnibus onera portandi munus. Qui
tu grandes,& pollentes viribus, grauiora baiulant; quibus
264쪽
quibus nondum fit ma per aetatem membra , leuioribus succumbunt. Maximae plerumque his in communi victu & vestitu sordes , simina in moribus cultu , que barbaries , nulla tunc virtutis , nulla salutis cura.
sed rerum coelestium eorumque, quae ad vitam futuram pertinent,ignorantia tanta , quanta potest maxima cogitari.Instituuntur hodie, ut res serunt, accura.
te, summo quidem catechistarum labore ob tardit tem gentis, sed non modico emolumento. Vbi Alson- solisi ponem veniens istum tam incultum tanti L. que obrutum vitiorum sentibus conspexit agrum, ebi : statim adiecit animum , ut quidquid facto opus ellet. id Deo duce Sc adiutore faccret, quo illum acciperee, colendum. Ab Deo immortali inchoat,a quo quae it: non ducuntur rerum primordia,fausta ei se nequcunt. fusus in preces anxie orat, ut si eam sibi mentem de-
it, quam habet miserae illius gentis iuuandae,si tanti, sibi consilij auctor est , rei gerendae quoque modum periat,& postulata sua ne repellantur, Praepositi sui
sectat volutatem. Se quidem neque agere quido iram,
si nec tentare velle, nisi quod ipsi credat este gratis Nu mum. Ab hac precatione ingens illicd & sine nube ae. ii debula adolescentis animo affulsit lux ; ostensumque iii monstrante Deo , qualem sequi deberet in negotio modum. Agnoscit igitur, si non dubios cupiat laboris , sui fructus colligere,opus sibi este,toto corporis habu tu, atque ipso externo vivendi genere se ad eos geru-' los sese eiArmate , ut ex suo grege unum este haud- , dubie credant. Quia re vestibus aliis depositis, necen
i sum esse tunicam sibi induere , qualem ipsi induunt,
sordidam breuem,vix ad genua pertinentem,ex cras sissima lana inscite textam, & male consutam; rust m pileum , aut rudem petasum usuque tritum imponeret
265쪽
Ponere capiti; duros pedibus circudare perones;adii ciendam quoque humeris sportulam , quam sere ex hoc ordine,qui natu minores sunt,gestate semper solent.Non satis quoque semel quotidie , aut bis in die ad cos itare,oportere cum illis este, inter illos vivere, in mensa, in colloquiis, in labore, in quiete,in rebus caeteris se illis sodalem praebere. Haec sua ad superi rem desert Alsensus cogitata; mmisque insuper c5- tendit precibus,uti illo, quo dictum est, modo aliquot sibi dies apud eam hominum sarcem agere permi tat. Mirum dictu,quod homini annoso, diuque in religione & virtutum palaestra exercito dissicile comi, posset; id recentissimo tyroni, vixque altero die ab ephebis egresto in facile coceditur,ut qui in hoc secto
praepotente Numinis manum non videat,caecus sane
iit. Flexit hauddubie supremus ille Rector, cui parent
omnia, moderatoris animu,ut noui militis annueret
postulatis, quo potissimum duae illae eximiae eius animi gemmae, Despicientia sui,& aduersiis omne genus hominum Caritas tam singulari exemplo proderen xur. . Alia tamen ex parte aded se illustrem secerat Al- nii virtus , tanusque erat domi ac soris in operibus perspecta, suo ut quodammodo iure vendicaret, ut in hoc genere nihil tam arduum , ac tam dissicile haberetur, quod ipsi nequiret tutissime commendari. Impetrata igitur eundi facultate, avolat Alsensus a Prae
positi sui conspectu laetus & alacer,illaque sibi infirme vilitatis & inopiae parat indumeta, quibus paulo pdst
speciosior,quam si pictis acu,&intertextis auro vesti bus esset ornatus,Praeposito iterum se sistit, & ab illo etiam atque etiam dilcedens petit, suis ut precibus & eleste sibi lumen , quo diuinam agnoscat volunt tem, & vires , quibus ab ea cognita nihilum discedat,
266쪽
do saustos suscepto negotio exitus obtineat. Se qui dem ad eam prouinciam proficisci libentius ac laetius, una soleant proreges,cum ad Indicam ex Lusitania toficiscuntur. Vade Alsonse,quo vocatas, coelo duceti auspice,inquit Praepositus Ad tuos illos, quos tantopere diligis,conser te gerulos. Nnmen, quod vocat, semper tibi,ne dubita,praesens erit,ac propitium. Eo L. dena ego tibi, Christi inprimis, meis deinde verbis maximopere commendo. Discant ex te,alium esse victum , quem diligentius quaerere, alia lucra, quae debeant facere auidius Te docente ac praeeunte ingrediantur viam salutis oderint vitia; sectentur virtutes. Esto omnibus solatio & exemplo. Vbi opus erit, ex doctrina Pauli,argue, obsecra, increpa ; inflamma ad iustitiam,ad castitatem,ad omne genus pietatis. Cauene quid preterinittas,quod ad eorum cultum videatur conseris. Ne tamen simus ignari eorum , quae per te Deus aget,quoque sis loco, qtiive habeas; simul etiavi illi tuae procurationi,cum videbitur, statuamus finem;cur. ibis ad nos identidem ventitare,& rerum δε-cere certiores. His dictis discedit Al sensus, & ad publicum urbis sorum, ubi greges illi communiter vagantur,extemplo se confert. Curat primum eorum se coetibus & colloquiis miscere , unumque praebere ipsorum de numero. Deinde publice omnium , & priuatim singulorum inire familiaritatem, & amicitiam captare.Tum qu sita opportunitate inserere de rebus salutaribus secinones; Christianam catechesim exponere;vitiorum foeditatem ostendere virtutum viresdc pretium extollere;frequentem sacramentoriam usum commendare;praepotentis Dei aduersus impios iram, duersus probos benignitatem efferre. Ad haec insignia heroum iacta , miserosque diuinas leges praeua
267쪽
x o De Io. Nonio Barreto Fatri
ricantium exitus recensere: siquid bene ab ullo fieret, collaudare;scut secus reprehendere. His artibus tan tam libi apud illos auctoritatem breui conciliauic, et eorum voluntates quocumque vellet, nullo negoti perduceret. Vim excellentem barbara quoque inge- nia sentiunt. Facile suis se factis apud rudes illos stipi tes Alsonsi sanctimonia probauit,animosque agrestes
inuasit,ac tenuit.Suum ergo cuncti mirantur socium, suspiciunt, amant, siue doceat, sue reprehendat, an
triconditione ac tam parua aetate tantam esse morum
probitatem,talem scientiam diuinorum Qu runtd nique inter se , quis & cuias sit,atque ad illas sordesvnde delapsus. Ille interim rebus apte compositis, euocante praeposito domum remeat. Atque hoc uest ex duobus,quq non duxi praetereunda. En alterum, quod sequitur. Dum gerulum Alsonsus agit inter gerulos, piusque ad eumdem urbis vicum onera sorte importat, agnoscit sacerdotem inibi esse vita solutum & moribus . foedaque turpitudinis infamia laboratem. n
Huic mederi cupiens,postquam reuersus domum est, χλιrem desert ad praepositum', suamque illi iuuandi ho minis voluntatem de consilium aperit. Ait peroptare se aliquot dies in illius sacerdotis esse famulatu, ut domesticae testis nequitiae, fidentius eu monere queat,& a turpi consuetudine,iuuante Deo,amouere. Facta infacultate, eodem habitu domo egreditur 1, hominem conuenit, ei se famulum oneri. Is adolescentuli specie& simplicitate captus oblatum seruitium contestim admittit, eo libentius, quod nihil tibi ab illo per aetatem timendum putat. Vbi Alsonsus tum ministrandi diligentia, tum animi modestia de comitate suo se heto carum fecit, coepit illum paulatim ossicij admone-
268쪽
re dein monita irridentem asperius obiurgare:tum de infelici ac periculoso impiorum flatu ardentius diste-- rere: postremδ vltima illa, in quibus ad auei tendos a
scelere animos vis magna est, sortem audicium, PE-- ternos cruciatus in memoriam idemtidem reuocare.
Haec miser sacerdos partim risu illudere, partim percontemptum despicere,partim per iracundiam declinare; verba insuper addere probrosa& contumeliarum plena. Abi, inquit, in malam crucem,surcifer, ho-
minum nequinime. Tu mihi monitorem agis Z unde et ista tibiconcionandi potestas 3 Quin ego tibi os istud
audax & arrogans pugnis contundoὶ vade,tui similes quaere , quibus viam monstres. Cohortationes mihil tuae nulli omnino rei. Urget Aisonsus nihilo secius,nu hil remittit; iacula potius contorquet acutiora. Moneo, inquit,praedjco,denuntio,& immortales coelites, hominesque mortales testor,recta te in interitum serri sempiternum. Contine grestum,miser Christiane, miserrime sacerdos. Veniat tibi tantisper in mentem tui,& aliquam animo concipe cogitationem recipien-idi te ad frugem meliorem. His ille auditis tanto rc- pete corripitur furore,ut vix a caede manus abstineat. Fidelem seruum domo eiicit, omnia saeua minitans, si audeat umquam coram se coparere. Recedit ab eo re insecta subtristis adolesces,ad singulos gradus eamde, quam prius,tundens incudem .donec est ad publicam egressus viam. Dum suos repetit,ad consertem flagitii Leminam ex itinere diuertit,ut nihil relinquat intentatum. Non hic eamdem,quam in misero sacerdote,reperit mentis duritiem. Praebet aures mulier, de fidem habet adhortanti:moxque ex recordatione sceleris in lacrymas effusa veniam a Deo submisse precatur. Exinde vitae prioris acta diligenter discuti- Q. ens,
269쪽
ens,quaecumque flagitia ad id usque tempus se susce- piisse reperit, ad consessionem desert salutari facta- is mento abluenda;quibus demum elutis pulcherrimus , eo coelestis gratiae nitor renouato animo restituitur. Hic Ohuius facti exitus. Fuit in Alsonso pars vitae poste- rior priori par. Tres in ipso obseruatae potissimum i virtutes,quae reliquis antistaret,excellens animi mo destia, singularis in Deum & homines caritas, ad O imne sanctimoniae opus alacritas eximia. Postquam& Olispone docuit literas humaniores , dc rectorem egit Eborae,& alia Societatis munia tum in his, tum in aliis locis magna cum laude & fructu exercuit, in ii ipso tandem Oli siponensi collegio, in quo paene coe- petat societatis iure vivere, corporis ergastulo libe- ratus ad superos concessit.
Ioannes imposito studiis fine religiosae vitae Etsi
ΡRimos artatis annos,ut a nobis tactum supra pat- . tim domi inter suos, partim in studio minorum' i literarum cum aequalibus egit Ioannes. Grandiores sectus a Gaspare Nonio Barreto, fratre natu maiore, rieui relictam diximus coia seruandae familiae curam, hFreirensis Abbas eligitur. Abbatia sub nomine Dei parat Virginis, Fretrensis a loco dictae, in ea est Inter- , amnensi regione, quae Minio Darioque fluuiis con- cluditur. Patronatus, ut vocant,ius ad Gasparem per- tinebat. Non multo pbst Ioannes,quia nondum ma- ioribus studiis imposuerat finem , ad ea insequenda Sal man
270쪽
Salmanticam petiit. Qualem ibi vitam vixerit,non habeo necesse longo verborum ambitu describere: inde cuique satis erit notum, quod inter duo multon maxima malorum incitamenta, iuuentutis , inquam, di ardorem,& opum abundantiam,atque in tanta, qua-
ti in hisce Academiis esse solet, vitae morumque li- centia, sic ille Scholasticum egit,& Ecclesiasticum, ut scuti iam ante memini,non alio, quam Abatis sancti nomine & agnosceretur vulgo ,& appellaretur. Frequentissimis in locis,in quibus vitia ex aequo vir- i: tutesque versantur,latere solent mediocria.Quae ve- tb in hominum oculos animosque incurrunt,quetque vel amorem sui,vel odium excitant in multitudine,ca portb summa esse necesse est. Hinc promptum coimiicere,quid iure de Ioane censendum,cum in tanta ac, tam varia undique confluentium iuuenum frequentam praeclarum & illustre sanctitatis nomen sibi, pararit, ipsumqtie vulgus,non satis aequum virtutum
ac meritorum arbitrum,excellenti tamen recte factorum specie deuinctum in maximam sui existimationem pertraxerit. Finitis studiis literarum ad suam se Ecclesiam recepit, ut commissum sibi gregem ipse per se exemplo, doctiina, saerorum administratione pasceret. Id autem ita praestitit, ut per totum illum tractum, qui erat Abbatiat vicinus, sancti Abbatis . nomen ac semam,sicuti Salmanticae euenerat, breui compararit. Sic erat propenso in res diuinas animo, ut iis perscrutandis non solum sex quotidie totas at- que integras horas priuatim impenderet; sed reliquo
etiam diei tempore assiduam earum memoriam agEdis negotiis intermisceret ne umquam ab Dei prae, sentia, quantum homini fas, mente exularet. Imma-