장음표시 사용
291쪽
164 De Io. Nonio Paraeto Tare.
ce rebus esse bene merendi segetem ; unde commen- Edabili laborum tolerantia,& longa,ut ita dicam, mor- aritis perpessione ipsos martyrij fructus absque dubio a
percipient; quamuis mors illa breuior,quam sic ad mant, ipsorum votis desideretur. Quinetiam ne Mau- a ris hisce, quorum vastum & ad suspiciones procliue ei ingenium est , vlla vel quidquam a nobis metuendi, e vel alicuius mali machinandi praebeatur occasio , iu- Edico oportere , ita Patres in eam urbem ingrediantur, ut non continenter inibi persistant, sed per speciem gerendi redemptionis negotium eant sepius ac re' deant; lonec tandem omni sublata cuiuscumque mali suspicione, & contracta etiam , si fieri poterit, cum magistratibus amicitia,libere possint non Christianorum tantum res gerere , sed ipsos quoque Saracenos ad amplectendam fidem prudenter cauteque allectare. Erit quoque hunc in finem,ut opinor,utilissimum, si Patribus iisdem curam captiuos redimendi publice Rex detnandet;cum in ipso Redemptionis nomine &Maurorum terros libere ingrediendi,& in iis pro libito diutius commorandi ius quoddam inelle videatur, quod non solum ab animis barbarorum remouere possit causas male suspicandi, veru metiam iisdem illis,quibus talis cura commissa, curitatem praestet ad diuina commoditis peragenda. Pro huiusmodi autem consilio quod autumo rei Christianae esse maxime salutare, hoc mihi a te praemij loco solui volo, ut polliceare dum praesecti ossicio in Africa sungar, no auo caturum te in Luittaniam ipsos patres, quorum disecessit quam grauia in his locis dana passura sit Chri sti Respublica, ignorare nemo potest. Haec ad Simonem Alsensus. Interim obtenta ab Aceno adeundi
Tituanum facultate , Praefecti iussu quaesiti viri tres secta
292쪽
imi secta & genere Saraceni, probatae tamen apud Lusidi, tano, uteumque fidei qui duces viae de custodes Parie tribus essent. Horum in comitatu cum pluribus aliis, i a qui negotiandi causa in idem oppidum ibant, pridie 22 idus Septembres septa discessere. Quamuis autem c breuissimum iter sit, non leue tamen vitae periculum subiere, cum egressi e sylvis latrones magno impetu irruerent,cumque & caedem hauddubie facerent, nisii et viatorum multitudine fuissent deterriti.
Ioannes cum seriis Diluanum ingressus captiuorum commoda impense cura
'Ituanum , sicuti dixi oppidum est in Maurita-di I nia,cuius nulla,ut opinor, apud veteres Geographos memoria. Superioribus annis,post captam sorte, a Lusitanis Septam, crediderim , a Mauris conditum, vel certe confluentibus hincinde colonis ex paruo ignobili pago ad oppidi magnitudinem excreuisle.. Ad radices Atlantis iacet,loco maritimo & piraticae usui peropportuno. Leucas tantum quinque versus Euronotum Septa distat,dissicili tamen & infesto ex--l cursoribus itinere. Huc Patres,eo latronum periculo persancti incolnmes peruenere. Saraceni, quibus nu ,l hil pecunia carius est,cum eos scirent redimendorum captiuorum causa illuc aduenisse falsis externae bene, uolentiae signis verum atque intimum in Christia
nos odium occultantes , aduentum gratulantur, C
demque hospitio , quo recipi Christiani mercatores solent, simulata benignitate recipiunt. Pueri tamen,' R s nondum
293쪽
nondum per aetatem apti fingendi artifices , parentum animos factis suis pidesidere. Na ut rabiosi catuli, nostros, tamquam notos generis & superstitionis suae hostes, furiose adlatrare, insequi, admordere , inque ipsos lethalem illam, quam cum lacte nutricis Ligui, aduersus Christianos malem lentiam,ofe, verbis, mo tu corporis, pugnis etiam expromere; ibique videba tur beatus, qui illos poterat iniuriosa manu contingere. Insequente die, ut captiuos inuiserenia iisque aduentus sui causas indicarent , in varias oppidi partes discurrere. Reperti sunt, qui statim vellent peccato rum sarcinam deponere. Fuit in iis honestus sacerdos, gente Gallus, Mauri Sutoris mancipium,qui grauissi mo fractus morbo ultimum agebat spiritum. Dum ali Camera , Gallicae peritus linguat, eius consessiouem excipit, Barretus diligenter curat, ut vitae pane resi ciatur prius , quam exeat e vita. Parat, quae ad tanti myster ij venerationem cultumque eo loco necessaria.
In primis quotquot in oppido sui liberi Christiani, iis
per nuntios induit,ut quam primum veniant ad se. Ex ipsis deinde seligit , qui diuinis P filmis decantandivisi aptiores. Tum faces multas & cereos accendit. Pompa demum , quantam tempus locusque ferunt, solemniter comparata , augustissimum s framentum ait ad qgrum defert. Nullus fuit Mahumetanorum, litem iiij ad hoc speericulum non disrumperet inuidia , & in hi sana quaedam rabies non laceraret. Nullus etiam ii Christianotum, qui lacrymas pice gaudio non funde ret, summasque praepotenti Deo non ageret gratia , quod in locis a vera religione alienissimis , atque inter medias frementium barbarorum cateruas sub ea specie vellet de perfidia triumphare. Expiato consessi ne,& refecto Eucharistia Galli sacerdotis animo, cet-
294쪽
tera deinceps, quae vel ad temporalem , vel ad aeter nam salutem conserre poterant, Insigni a Patribus caritate tadiu exhibita, donec extremus hominem halitus cum vita defecit. Tum vero non minori diligentia: procuratum, praeter loci morem, sepultur e ossicium. Zisertuc funere corpus,Lusitanorum humeris impositum , perque medium oppidum 'cum cantu Se aeris
. . ri campani sonitu quod multis ante saeculis illic non visum summo Christianorum solatio, ne dispari Saracenorum stupore , ad destinatum locum deducitur,iastisque rete persolutis, communi pareti seruandum
commendatur. Quam misera veri, quamque arruno
i sub immanissima illa Maurorum seruitute captiuo- iam conditio sit, in hoc uno, te quo dixi, Gallo face dote aliqua ex parte videri potest. Rem Ludovicus dumoribundo homini sorbitiunculam pararet , attente obseruauit. Iacebat humi serreis adstrictus & oneratus catςnis : magnam sanguinis copiam continudevomebat tanto cibi potusq; fastidio premebatur,sex t iam integros dies nihil omnino degustasset. In su-ma itaque vitet desperatione animam exhalabat, cum Maurus Sutor morientis dominus, & quatuor alij vel
quinque Saraceni mercatores ad aegrotum ingressi, ut tum emerent , & carios postea venderent , contem-
plati iacentis vultum , considerare morbum , experirii ir i,cogere ut surgeret,& subsisteret in pedes deque i ipsa venditione agere inter se. Acuebat Maurorum*daritiasn caritas nostrorum. Cum enim eos vide-ipat,eximia quadam solicitudine aegri salutem procurare , suspicati virum elle aliquo illustrem nomine, cui viri tales tanta diligentia subseruirent, lucri cupiditate pellecti, spem magis victuri hominis , quam 'iuum hominet' volebant emere. Neque peior hu-rotue
295쪽
ius,quam reliquoru sors. Quo quisque creditur minori pretio redimendus, eo tractatur vilius ac saeuius. Estque illud istis h filia is fere solemne , ut cum aeger vi morbi ed perducitur, ut ne mouere quidem sepos sit;tum verb omni destitutum auxilio in ergastulo,uel loco simile relinquant sortunae arbitrio expositum: quod faciunt maxime, cum iam aegroti vita omnino est desperata; hanc enim non pluris aestimant, quam quantum ex ea lucri se percepturos sperant; nec albter , quam propriis commodis caritatem metiuntur. Adeo sordidissima ista auaritiae mancipia obstrictos habent animos habendi cupiditate.Tanta per oppidumultitudo huc illuc errabat, vix ut eos caperent pla' leae. Onusti omnes ferreis vinculis,pallidi , macilenti, deformes , fame prope enecti, cum die integro nihil ederent aliud nisi tres breuissimos ex gerzena panes. Id semen est terrei coloris, in suaue , parumque idoneum ad nutriendum obiurgationes, maledicta, probra, verbera,plagae , & quae eiusdem generis sunt, ea obsoni j loco erat. A luce prima usque ad tenebras, sine ullo quietis interuallo suis quisque operibus dii riter exercebatur. In oppido multi frumentarias mo' las versare manibus,vectare onera, hortos colere,m disque aliis defatigari. Plurimi diurno tempore agris addicti;partim armentorum greges& pecora pascere, partim pro temporum varietate terram aratro proscindere, sementem facere, occare sarrire, metere segetes, fruges colligere , & caetera rei rusticae munia praestare. Hinc ergo durissimis exerciti laboribus , illinc inedia consecti, hominum potius simulachra, aut effossa cadauera,quam veri homines videbantur.
296쪽
Liber II. Cap. X. , 269 Ioannes o soci' circa captiuos iuvandos sacerdo
tis Gontrem exemplum imitantur oppressus morbo Camera Septam repetis. ν C APUT X. ERat illis in locis Hispanus sacerdos , loco natus
honesto,virtutis fama admodum clarus. Eius eximia in captiuos caritas suo nos iure obstringit, ut ipsius hic priuatim meminerimus: Contreriam appellabant:id cognomem erat , nomen non proditur. Quinque hic primum annos obsidis loco Tituani c6tinenter fuerat, quod pro captiuis creditδ redemptis, Vltro fidem suam barbaris praestaret. Ipso deinde redemptionis negotio sponte suscepto,saepius eundo ac redeundo , in eodem caritatis ossicio plures alios in
sumpsit annos. Haec Vna erat per ea loca vox,Contrefiam virum esse insigni quadam praeditum sanctitate. Talem Christiani,talem Saraceni,talem Hebr i praedicabant. Tanta quippe excellentis cuiusdam virtutatis vis est,ut nusquam latere possit,& ab iis etiam,qui teterrima scelerum obruti caligine honestatis lucem videre nequeunt, eius splendos & pulchritudo con spiciatur. Multa de hoc homine laude & praedicatione dignissima efferuntur:ex quibus illud, quod appetente nocte,quando a diurnis negotiis quies erat, G- litus esset ad ergastula conferre se recte vivendi prae cepta captiuis tradere; salutis curam commendare;ad patientiam ipsos atque ad omne probitatis studium adhortari;certo precum numero ac serma simul cum iis Numen sibi propitium reddere; lenique quidquid somni ad laborum curarumque leuationem capien- , dum
297쪽
dum erat, loco incommodo & aspero inter eo temcapere;inibique ad exortum Solis perseuerare,ardenter desiderabat, ut aliqui ex Societate illuc linitterentur;atque idipsum, ut praefectus Norogna non opta,ret tantum,sed etiam peteret,& quoad posset, impotrare niteretur , magna ex parte suasionibus suis creditur effecisse. Cum primum igitur Patres Tituanum ingredi lunt,tanti viri fama, qua nihil tunc ibi celebrius, mirabiliter excitati, eius prorsus vestigiis inst. stere decreuere. Vnde factum, ut quod habebant in ter mercatores hospitium, ultro desererent, & in ergastulis, noctuino saltem tempore, cum captiuis esse mallent, quo possent facilius illa Contreriar opera at imitari ;rudes nimirum instituere, solari moestos , desperatis & oppressis opem ferre, iratos coercere, dissidentes conciliare, omnes in ossicio continere , atque ad amorem Dei & pem salutis languentes excitare. iii Una cum illis pias in coelum mittebant preces , qui
bus potissimum a Christo Opt. Max. supplieiter postlagitabant, ut non sollim ab aeterna animi, verum- ctiam a temporaria corporis seruitute in utramque ni ipsos libertatem assereret; ne sorte immanissimae dae- inionum subiecti tyrannidi, aut acerbissimo barbar irum pressi dominatu, suauissimurn diuinae obedientiae re iugum serre ullo modo recusarent. Ad hanc reni supremae matris auxilium multis ac magnis precibustro plorabatur,ut quam , miseri omnes & quatiis orpressi dissicultate peculiari quodam iure adiutricem habent Sc patronam,Cam ipsi maxime, qui omni hamana ope carerent , & in miserrimo vitae statu essent constituti, propitiam prς caeteris, secundamque expecrirentur. Acerbissime tamen angebantur Patres,nec continere lacrymas poterant, cum viderent ingentem
298쪽
in Christianorum multitudinem subterraneis inclusam. ac veluti sepultam cauernis, moerentem , squalidam, . sordidam, adeo arcte angusteque compressam. Vix vl- 1 lus erat,qui posset aut fessu corpus vlla ex sarte vol- uere in aliam,aut contracta brachia,Pedesve aliquantulum exporrigeret, verum sic omnes ob angustiam loci inter se permixti, perturbati,consuli cogebantur esse , ut aliorum pedes ullo sine discrimine aliorum vultibus adhaerescerent. Iamue id grandes illae ac po- derosae ex ferro catenae, quibus colla pede que miseri homines ligabantur,quouis motu corpo iis talem per opacos obscuri carceris meatus edebant strepitum nihil ut cuiquam ede pollet magis horribile, ma=que formidabile. Hanc autem ex pretiam ac picnc vi-uam inferorum imaginem, anaque luctuo iam miser- rimae gentis conditionem non line graui sensu doloris intuens Barretus pia prima nocte, qua illuc cum sociis inaressus est , productis in medium ex Pialmo octogesimo septimo verbis illisi, Posuertini me io la
nem habuit ad vinctos admodum salutarem; in qua de miserrima eorum sorte , qui sua ob scesera perpetuis addicti sunt cruciatibus,primum disseruit; apios
deinde ad recte vivondum , ne ad eadem detruderentur Inserorum supplicia , serio adhortatus est. Facto fine dicendi,certa pecuniae summa per singulos distri , buta. Habita peculiaris infirmorum ratio ; his enim ea quoque praestita , quae visa idonea vel morbo lauando , vel sanitati recuperandae , qua . Vero cuique erant necessaria tanta diligentia, tantaque animi vo-- ptate Patres ministrabant ut se in il is pauperrimis Christi seruis Christum ipsum omnium Dominum
agnoscere & venerari apertissime ostenderent. Non potu
299쪽
potuere autem continere sese, quin fidei veritatem quibusdam Mahumetanis priuatim aperirent. Illos tamen praecipue sunt adorti,qui a Christo defeceraniisque & Mahumetanae superstitionis foeditatem, &desertae religionis pulchritudinem, & statutas desese toribus poenas,& summam Dei in resipiscentes benignitatem ita probauere,ut tres statim deposto me tis errore susceptum scelus deplorarint;parati Christi fidem, omni vitae periculo posthabito, ubique gentium aperte palamque consteri; & occasione oblata ad Christianorum terras primo quoque tempore i migrare. Horum ex numero adolescens erat patria Lusitanus, ex nobilibus parentibus Olispone ortus; quem Camera ad veritatis viam reducere pro sua vi- illi conatus , Dei tandem misericordia multam post operam reduxit. Dum hisce operosis negotiationibus Patrum animi destinentur, nec praeterire quidquam sinunt,quod e captiuorum utilitate,aut re Christiana esse intelligant, ex assiduis laboribus acuta febri Camera corripitur:& cum nulla essent Tituani medicamenta ,nulli medici,visum Barreto, ut ex templo Se piam deserretur. Acenus gubernator,sive quia in eo
discessu aliquid insidiarum latere putabat ; sue quod
timeret,nc sua sibi commoda minuerentur,incertum quo animo,non modice tamen obsistit,ne sociis relictis aegrotus proficisceretur. Tandem partim precel&ratione victus;partim quia sibi utilius credidit,paucos ex Patribus,qui captiuorum vitam &salutent, hoc est, Aceni ipsius , & reliquorum barbarorum lucra, sua industria tuerontur,quam nullos omnino habere, lis cedere Cameram pastus est. ille Septae ex Praesecia imperio impense medicis commendatus, diligenti eorum opera breuiter sanitatem recuperat. Ubi verb. r x
300쪽
per eam licitum intermissa repetere negotia , cu ipso primum Praesecto agit de Christianae religionis desertoribus, quorum ex variis nationibus ingens Tituani numerus est. Ab eodem deinde impetrat, ut iis, qui ad eam redire velint, publica fides detur , & liber in urbem Septam commeatus. Post haec aduocata concione inter varia salutis monita de captiuorum mise- riis paululum disserit,ad easque ex parte subleuandasa audientes adhortatur. Denique iple per se .concione to . demissa ibis vicos lustrat , &. stipem cogit ostiatim. Cum libenter omnes,pro sua quitque facultate, ali- quid erogastent, ea pccuniae summa collecta est, ut miserorum inopiae non mediocre allatum sit adiu, mentum. Cogitabat Camera Tituanum ad sociosi: reditum,clim indeliteras accipit, quibus ei Barretus praecipiebat,ut quo primum tempore pollet, Lusitaniam repeteret, & miserrimam captiuorum sortem Ioanni Regi coiam exponeret, deque adhibendo re- medio cum eodem solicite ageret.
i Profecto Camera oones Dituani remanens in ii emper istis caritatis operibus. C AP v T XI.
Dost Ludovici Gonetaliiij de Camera m Asrica dicii L cessim, quinque adhuc annos Tituani subsistiti: Barretus. Toto eo tempore ad ea procuranda, quae captiuis siue ad salutem animi,siue ad utilitatem co poris aliquomodo conducerent , tanto studio incubuit , ut eorum commodis nihil haberet potius aut