In regulam sanctissimi patris nostri Benedicti abbatis, totius occidentis patriarchae, commentarius. Auctore R.D.F. Ioanne Craesbeeck monasterij S. Mariae, loci S. Bernardi ad scaldim, sacri Cisterciensis Ordinis, religioso, priore. ..

211쪽

quotidie magna agit, sed de se magna non sentit. Merit,ergo no solu paruulus Ad pastor asseritur; quia qui vere humiles sunt foris se deijciunt, sed

per internam societatem in summis Marternis paLcuis immorantur. Nam scriptum est De insuperbi Iatob. 6r sit milibus autem dat gratiam. Quae autem gratia nisi ut silmma videant: cognoscant, cognoscantvi diligant, atque ad ipsa dilecta quasi fortes&pingues currant Haec D. Gregorius. Idecernitur in omnibus beatis, sunt enim Lex se humillimi,& ex donis Dei summe magia mini. Imb nulli summὲ hua sunt magis magnamini quam illi,qui vere sunt hu- miis sum miles. Cum enim non suis viribus, sed Dei tantum emor' auxilio cui se penitus subiecerunt,nitantur,eiusque omnipotentiam honitatem assidu cogitent; nuhil est,quod hac ratione illis impossibile, aut valde arduum appareat ac proinde etiam quiduis aggredi cum honor Dei postulat,non dubitant. Exemplo nobis sunt maximi quique sanctorum, inprimis Apostoli,qui stupenda, o confisi,sunt aggressi, perfecerunt. Itaque humilitas non reddie segnem aut timidum,aut pusillanimem, sed ad veram animi magnitudinem disponit Mudi magna. nimitas quia suis viribus nititur,superbia potius est quam magnanimitas.

Septimus humilitatis gradus est si om

nibius inferiore, viliorem, nostiassa lingua pronuntiet edetiam intimo cordia eredat assectu, humilians se. dicens, cum propheta: Ego autemsum emi si

212쪽

non homo opprobrium hominum, ab lectio plebis. Exalta sum, humiliatus: confusus. Et iterum sonum mihi quod humiliasti me et discam mandata

Tertium & vltimum quod requiritur ad persectam humilitatem est ut religiosum bene ordinet ad proximos siue pares,siue minores. Primum quo ad internam aestimationem quod fit hoc septimo gradu, dum se omnibus viliorem exanimo credit; tum quo ad externam conuersatione, quod fit quinque gradibus consequentibus, quibus exteriora nostra ad humilitatem formantur, ut patebit. Verumἰcum virtus humilitatis cum veritate consentire debeat, nec cum Bilb iudicio consistat, quaerat forte aliquisci quomodo tamquam verὶ humilis, veraciter me iudicem inferiorem xviliorem illo quem video male vivere committere peccata, quae ego detestor serpetrare nolim,vi humilitat tua ex veritatis iudicio hic procedat,recipies te introrsu,ad abditari occulta cordis tui, at tibi de Deo soli cognita sint vel conuertes oculum mentis tuae ad ea, quae in occulto agis,

ibi haud dubito aliquid viiij vel infirmitatis tuae deprehendes, quod in illo proximo tuo ignorabis, quod illi nisi temere proximum iudices cerib attribuere, nec audebis nec poteris: hic iam te illo sine periculo salutatis viliorem veraciter iudica- his Qui perfecte semel seipssem examinado intelli. git inquit Guillelmus Abbas Signiacensis adsta- tres Carthusienses suo peccato nullius peccatum rac

213쪽

C ora Ma N. I, C A P. G I9spar esse aestimat, quod non sicut suum intelligit. Deinde ignoras quos internos animi bonos motus sentiat quos tu non sentis; ignoras quanto cordis dolorevi poenitudine peccata sua defleat,quanato cruciatu, carnis suae amictione eadem occulte expiet. Audiamus D. Bernardum, antimarem. 37. hunc scrupulum ac dubitationem , sic nobis exi Cant. mentem: Quid si in eo, inquit, discordaret a veritate ut minorem se in serioremque putaret quam veritas haberet ' Excusaret eum sua proculdubio ignorantia, de minime reputaretur superbus, nec tam inueniretur iniquitas eius ad odium,quam hu-rnilitas sertassis ad gratiam. Si enim inqlionam statu unumquemque nostrum habeat Deus, liquido cognosceremus nec supra fine, nec infra secedere deberemus , veritati in omnibus acquies. centes.Nunc autem quia consilium hoc positit te i.RCA nebras latibulum suum in sermo absconditus est Eccl. 9.a nobis, ita ut nemo sciat, si dignus sit amore vel odio, iustius tutiusque iuxta ipsius veritatis coii 4ωα filium, nouissimum nobis locum eligimus de quo postmodulum honore superius educamur quam pretesiamimus altiorem, unde cedere mox oporteat cum rubore. Non est ergo periculum quantum--in ιν uicumque te humilies,quantumcumqtie reputes mi humiliti in norem quam sis, hoc est, quam te veritas habeat. Est auteri grande malum, horrendumque periculum, si vel modich plus vertate extollas, si vel viii videlicet in tua cogitatione te praeseras,quem sorte parem tibi veritas iudicat,aut etiam superiorem. Quemadmodu enim si re ostium traicieas cuius subliminare ut ad intelligentiam loquar nimium om/k μμ bastu sit,non nocet quantucumque te inclinaueris,

nocet autem fi vel trasuersi digiti spado plus quam

214쪽

idis D. I AMNI ira CR AEgBEE e Costi patitur mensera, erexeris, ita ut impingas, dc Elatis en capite quassatqcollidaris: sic in anima non est plaris p malo nestimenda quah talibet humiliatio horrenda aute, D nimiuque pauenda vel minima temere praesumpta s. h;-; ero ἘO QV4m ob rem nolite homo comparare. .a maioribus,noli minoribus,noli aliquibus, noli viii. horanda. Quid scis enim ὁ homo si unus ille que sorte omnium vilissimum atque miserrimum reputas,cuius vitam sceleratissimam, ac singulariter Ldissimam horres, propterea illum putas spernendum non

modo prae te qui sorte iam sobrieri iusteriit

v. i. a s vivere te confidis sed etiam prae caeteris omnibus eleratis,tanquam omnium steteratissimum,quid

scis inquam si melior te, allis mutatione dex

tera excelsi in se quidem futurus sit, in Deo vero iam sit j Et propterea non mediocrem,non vel penultimum,non ipsum saltem inter nouissimos eli-zuM, I gere locum nos voluit. Sed recum. inquit in no-m simo loco ut solus videlicet omnium nouissime sedeas, teque nemini ne dico praeponas, sed nec comparare praesumas. Et alibi ostendens humilitatem illam, qua quis se omnibus inseriorem viti inbu . Eorem crζditri pronuntiat, nulli se comparando,

jue esse iustitiam latiorem a lapsus periculo remotiorem aliam vero qua alter se comparat esse iustitiam strictiorem Japsu vicinam, lic ait: est iustitia quaedam stricta de angusta valde, itavi quam cito pedem verteris,in peccati foueam cadas, nec praeponere se aequali,nec equare praeposito. Huius definitio est, Reddere unicuique quod siuum est. Altera latior & amplior iustitia, nec aequare so pari nec inferiori r ponere.Sicut enim grandis: grauis est superbia,praeferre se aequali,aut aequare pra lato: ita magnae humilitatis es in inferiorem

215쪽

plena iustitia est se inferiorem exhibere etiam ipsi 'a

inferiori. Sicut enim summi intolerabilis stuperbia est superiori se praeponere ita inferiori se subdere summavi plena iustitia est. Haec Bernardun Alia ratio est allignandi gradus humilitatis scilicet misi his , ex parte obiecti cui ipse se subiicit.Primum scilicet patruιι um. subdere se maioridi non praeserre se aequali. a subdere seqquali nec praeserre se minori. 3. subdere se minori. Primum vocat Bernardus iustitiam angustam 4 est sussiciens. 1. iustitiam latiorem, est abundans.3. plenam iustitiam quam Christus baptizatus a Ioanne suo exemplo ostendit dicens: Sie oportet nos implere omnem usulam. Per primum suta ij cimus nos omnibus superio ibus tam saecularibus quam Ecclesiasticis debitam obedietitiam illia

praestantes; cum aequalibus vero socialiter aequaliter vivimus nolerites illis praeferri, aut maiores videri, nec ad nostrum sensum aut modum eos pertrahere. Per secundum ita nos aequalibus subijcimus,ut eos nobis in animo praeseramus,eos honoremus, honoratiorem locum libenter concedamus, Eacile in rebus honestis nos ipsis accommodemus. Per tertium praeponimus nobis inferi res tum interius in animo,tum etiam exterius,ctu

do id decor fieri potest, libenter profitendo illos nobis doctiores, meliores c.

Octauus humilitatis gradus est,si ni

agat monachum, nisi quod communis monasseri regati vel maiorum cohortantur

exempti

216쪽

institutassent pro communi utilitate, sed propriari quandam viam iustitiae ac sanctitatis inquirit. Non tamen is singularitatis notatur, nec proprium iustitiae ac sanctitatis viam inquirit, qui incongregatione, ubi forte religio collapsa est, seruat ea, qtire plerique male negligunt, vel seruat ea, quae religionis sunt, sollicite & accurate, quae alij negligenterri remisse essed ille qui in congregatione, ubi pie , sobrie in iuste vivitur, prςter communem, usitatum lonum vivendi modum, vel singulariter ieiunat vel a communi cibo potuue nili legitima ratione term illi superious se abstinet, alijs operantibus, orat,aut meditatur c. r; ,.ῶis De quali Ioannes Cassianus. Quidquid, inquit,

nil monast extra consuetudinem, sumque communem prae-

αι limitur, ut vanae gloriae, Mostentationis morbo pollutum antiquissima patrum traditio notat. Et Cerm I D. Bernardus nouitii seruoris ringularitatis du

rius arguit eos, qui recens ad religionem venerant:

Vestram illam, inquit, minus discretam vehementiam, im intemperantiam prorsias nimium obstinatam frequenter reprimere conati sumus. Non Sivia it ' vultis communi cile contenti vita, non suffcit vo tu ρ' bis regulare ieiunium, non solemnes vigiliae, non

.,nhὶ D. M pQui disciplina, non mensura quam vobis par,

timur in vestimentis Malimentis, priuata praeser-Tra I ara tis communibus. Singularitatis autem amantem,

gradi ut μ' vide luculenter depictum a D. Bernardo, plus sibi, missi .i δή in luit , blanctitur de uno ieiunio quod caeterisDψὶ 'fis y Πdςxibu iaci quam si cum caeteris septem die

monachi 0 Dus ieiunaverit Commodior sibi videtur una ora retra iuncula particularis , quam tot psalmodia unius noctis,

217쪽

COMMEN IN CAP. 7. R FG. avnoctis Ad omnia sua strenuus, ad communia tri-

per Vigilat in lecto , dormit in choro, cum alijs psilientibus ad vigilias tota nocte dormitat, post vi ilias aliis quiescentibus solus in oratorio rema- Net, excreat tussit, gemitibus ac suspirijs auressoris sedentium de angulo implet, c. Octauus igitur humilitatis gradus religiosum bene ordinat, ad proximos in externa conuersiatione, dum se Ceteris accommodat, in ij quae communem

vitam contingunt. Quemadmodum igitur homostperbus,in vana gloriae cupidus singularia & sueta quaedam molitur lagit, ut dicere possit:

Nensumsicut tera bouinum, verus humilis e con Lura z. tra, intra communis vita limites sese continet, ne singularis videatur, ieiunat cum caeteris, manducat cum cceteris,&c. qc autem vitae singularitas in religioso improbatur muliis de causis. Pri Virmum quia propriam voluntatem retinet,quae resi-gioso neganda est. Ide Bernardus, sic no xjQ es, is is 1lios pergit increpare de singulati vita sua qui e cisisti stri curam inquit, semel nobis concedistis, quid rursum de vobis vos intromittitis 3 Nam illam qua toties Deum, consciciatiis vestris testibus offendistis, propriam videlicet voluntatc vestram, ecce nunc igitur magistrum habetis, non me. Illa vos naturae docet non parcere, rationi non acquiescere, non obtemperare seniorum consilio vel cxemplo, non obedire nobis, c. Et D. Basilius, Inregina quaeritani eligiosus recte secum statuat aliquod M'. cap. tempus ab hac vel illa esca, aut potione se ab δῖ7stinere 4 resipondet quod non : Quia, inquit,religioso proprio voluntatis suae arbitrio stare periculosum est. Et iterum petit, an infamilia fratrum iι d. ἀpermitti alicui debeat, ut plusquam c tesUςiunet, 13 8.

218쪽

Σε D. IOANNI CRAEsar Ecae vigiletu ex proprio ipsius voluntatis arbitrio. Et respondet, quod non,quia, inquit, quod quis ini bus etiam bonis alios vult excellere, contentionis vitium est,quod ex appetitione nascitur inanis gloriae. Idcirco, inquit, omissis propr ijs voluntatibus, eoque ut velimus videri aliquid excelentius facere,quam reliqui, parere debemus Apostolo admo-t Cor. io nenti ac dicenti: Siue manducatis siue bibitis. De aliud quid acitis: omnia in gloriam Dei facite. Propterea de Lib. et ii sanctus Bernardus quamuis sicut historia refert, S Per H priora sua nihil reputans, semper maiora moliretur

3 ULS ad non parcendum corpori ad studiis spiritualibus

robur addendum , corpus suum variis infirmitatibus perse attenuatum ieiuni j insuper&vigilijs sine intermissione atterendo diligentissime tamen omnem singulacitatis notam cauebat: prouerbium illud in ore ei frequeter,semper in corde Qui hoc facit quod nemo, mirantur omnes Quo nimirum intuitu vitam , regulamque communem amplius aemulabatur, nihil in suis actibus praeferens obseruantiae singularis. Ob hoc deniqi de cilicium quod plinibus annis occulte gestaverat, ubi innotuit,

continuo abij ciens,ad communia sese conuertit. 2.

singularitas horrenda est religioso, quia diabolum

e. m. d. suasoremvi auctorem habet,dicente D. Bernardormia i I.vii Suadet nonnullis singularia ieiunia quaedam, unde

Iit. πει ὰ teri scandalizentur: non quia ieiunium diligat, sed quia scandalo delectetur. Atque haec tertiara rio est, cur summopere vitare eam debeat religiosus, quia scilicet alios scandiligat, concordiam Munitate turbat. Qua propterea sic grauiter damnat sis m. ς Bernardus: Quid illud inquit quod nos toties in caui domo ista tam grauiter inquietat, notabilem quorundam loquor qui inter vos lintsuperstitiosamq; absti-

219쪽

abstinentiam , qua se omnibus sibique omnes molestos reddunt quomodo non haec ipsa disco dia tam generalisvi suae illis conscientiae dissipatio est 4 quod in ipse est,grandis vineae huius, quam plantaverat dextera domini, vestrum scilicet, omnium unanimitatis demolition homini per quem fraudarum moris. Quiscandalia ' crito Marci silis, durum est quod sequitur. Quant,duriora meretur, qui tantam tam sanctam multitudinem scandalizat 3 Iudicium prorsus durissimum .portabit,quicumque est ille.Ideo Symeon qui Thred. . o. dam qui praeter communem vitae modum rigidius in hist. Ss.& durius vivebat, ut prodit historia iussiis est E Patrum c. congregatione secedere, ne ij qui erant corpore si imbecilliores, ea quae essent supra vires aemulari

conantibus damni causa fieret.

Non vi humilitatis gradus est, si In

suam ad loquendum prohibeat mona chus, oe tacituriuuatem habens et que ad

interrogationem non loquatur, monstran-

iescriptura: quia in multiloquio non essu ' --yo-gietur peccatum G quia vir linguo F .ui; non dirigetarsuper terram.

Iste gradus iunioribus maxime minoribus conuenit, qui si inter maiores non interrogati lo quantur,superbiae notantur Propterea quod ipsorum sit, non alios docere, monere, corripere: sed discere,moneri, corripi. Superbus igitur,& alte de se sentiens ante interrogationem in verba prorum

riti

220쪽

ror D. IOANNI CRAEsBIECTpit, seseque ostentat. Humilis vero breuiter alijs de se autem demiste sentiens, non dam prodere sed alienam sententiam .doctrinam audire cupit. Ideo senex quidam fratri sic se interroganti: si habito cum alijs fratribus,, video aliquam rem in do abili ἐς conuenientem,vis ut loquar frespondit: si sunt ali- cammtu qui maiores aut tibi coaetanei, tace magis, 4ehi ' , quiem habebis. In ioc enim quo te minorem facies etiam securum te reddes, quomodo video, inquit, bonum est tacere. Humilitas enim tibi est taciturnitas. Et Euagrius abbas initio conuersationis suae petili quendam lenem : Dic mihi, inquit, abba sermonem, quo aluus fiam. Ille autem dixit ei si vis saluari, quando ad aliquem vadis, non prius loquaris, antequam ille de te inquirat. Et Euagrius Crede mihi, inquit codices multos legi & talem eruditionem nunquam D modo inueni,& mustum proficiens exivit. Et D. Bernar- heri vi dus docebat sororem suam ut taceret usquequo

interrostaretur. Interrogatio , inquit, os tuum

, aperiat. Imo nec paruis tantum, sed Magnis G1-m ijsque viris conuenit usque ad interrogationem tacere. Hoc est,donec certa necessitas, aut euidens utilitas velut interrogatio quaedam sermonem ex

Abudus δ' postulare videatur Temetipsum inquit Abbaseo . . e. 18 Ammon fideliter serua tanquana tibi magnum paramelico certamen negotiumque reputa emper tacere. At,m si necessarium tibi fuerit aliquid loqui, ubi tecum primum perpenderis, an rei necessitas, an ratio, an Dei voluntas id postulet,lum demum loquere id enim tunc melius est, quam tacere,atque communica cum Deo loquendi causam,sicque deinde loquere, tanquam Dei voluntati deseruiens atquo