장음표시 사용
451쪽
quam minando, sivetritas exercendaest in hoc tamen intelligendum est , quando ex tali. maius periculum non timetur, quam ex pαnq.ita I Thol
s 3. Quaeritur et, an ille , qui alterum iussu , cstin silio , malo exemplo ad peccandum movet, etiam si eim mina directe non intendat. peccet speciali peccaID scandali, - adnversus charitatem , misericos diam . Iu
Respondeo cum probabiliori sententia , quod non , namgd. speciale peccatum scandali requiritur specialis inteptis ruinae spiritualis. Ratio , mea est, quia spes tale pecca ruri requirit specialem finem , & oppositio. specialis. cootra jpe diglem: virtutem . , a qui si non. intendatur ruing. proximi inon adest specialis finis, nec est oppontio speciali virtuti rsed diversi sunt fines, diversaeque vir;utςs, i ta diversorum vitiorum diversitatem , ad quem est inductio,, Ude tantirentalis delinquens peccat in eo genere peccati, . in O alterlabitur , & secundum hanc sententiam, peccatum special standalirarissime commilitur, quia .haec assio alterum in spiritualem rdinam. praecipitandi, dem*num propria est, wcho ibus expresse, ac fbrivialiter reperitur, ita Angelicu, Magitar a. a. q. 3. art. 3. & in ψ. sentens. dis 38. R. arti a
32 . Speciale peccatum scandali committitur quotlcs ali quiso intentione, vult alterum trahere ad peccatum , exem pli gratia, aliquis vult se inebriare, ut alium etiam inebriet Si quis autem praeter intentionem , . N per accidens , ex cupiditate bibendi, vel ex mala c0nsuetudine , alium triaucat ad peccandum, inod est speciale, peccatum, std sol 'infir
452쪽
Theolog. Pastor. s. seandalo 33. Est jeciale peccatum scandali, quoties aliquis exinteinione, tam et si non expressa saltem interpetrativa trahi al-- tertim ad peccatum , ut fert verior sententia, teste Sylvestrove b. scandalum.q. 2. Antonin. p. a. tit. γ. cap. q. pag q. sup lem. Gabriet di. 38.edeoque etiam illi, qui ex consuetudine .peccant possunt speciale peccatum committere , si coram iis illul faciunt, quod notum est alios inducere ad peccandum di de facto indiicunt,unde qui talem scandalum dant, nota . solum debent confiteri id quod scandalose fecerunt ; sed induperienentur expriinero illam peccati speciem , ad quai
iura , mel alios induxerunt, seu inducere voluerunt. I. Ξ . maeritur 3.iahi scandalum activum ex tuo genere se peccatum mortale respondeo affirmative : nempe quoties quis tenetur impedire eam occasionem , abstinendo ab Opς-
rei, quod cit occasio , & non abstinet, sive sit ex expressa Tuioaetintenuiane, sive absque illa . 1 Ratio est quia esse alteri volunIariam ruinae occasionem , est contra. charitatem, &mum eius, quo tenemur beneficare proximo, sed cum quis tenetur impedire. & non impedit est voluntaria occasio ergo&c. Tum quia omnis actus liber, qui scandalciat, quantum in se est. est peccatum, & qui scandalizat quantum in se est, est causa lalficiens cur proximus ad peccatum trahatur, etiamsi illud non sequatus, eigo e&c. ita valentia p. a. Sancheae
3s. Verum est , quod si intendatur ruina proximi in nasteria veniali erit peccamm tantum veniale , si vero intendatur ruina proximi in materia peccati laetatis, laetatis culpa , erit. Sylv. verbo scandalum q. a. Tabiena ibidem Fq. Rc lalla ibidem n. 3. S. Antoninus a. p. tit. 7. cap. 4. S. 4. & ali rum est opinio. ut docet Sanchen. & Filluce. 3 5. Mortaliter peccat, qui alteri dat occasionem ruinae mortalis . nisi indoliberato exculet. & sit opus indiserens.
453쪽
lem ratione standals V. G. si locorum verbum proferat religiosus coram laminis . vel alis , exquibus occasionem pee-eati mortali sumere possunt, ille Religiosus mortaliter peerat . ita Layman. l. a. tract. 3. cap. 33. 37. Scandalizans praeter peccatum Scandali , etiam peccatum eiusdem speciei eomitii , ad quod alterum cinducit. ideoque confiteri debet speciem peccati mortalis, per quod, de ad quod induxit, cum numero inductorum, vel qui probabiliter induci potuerunt, ita Sanchez ; Azorius ; Laym. Cardi. de Lugo de paenitentia d. i6. see. 4. Diana de Sacramentis tom. a. cap. .eccipitur tamen si praepter intentionem Scandalum dederit , tunc enim sufficit , ut dicat, fui. multis occasio peccandi meo ,exen,plo, Doctoim citati ita
firmant. & Busembaus lib. 2. tract. 3. cap. a. n. 3.38. Peccat similiter peccato Scandali, qui facit, ηel p tit aliquid ab eo , qui paratus erat, ad illud faciendum, seu ad peccandum , etiam si faciat, vel petat aliquod opus i differeus, immo non praestet opust indifferens: ex iuxta l. de rationabili causa opus autem indisserens dicitur. ; quod bene , & male fieri potest & illud non ita proxime, ad peccatum ordinatur, 'ut per se malum sit merito ceniendum si v eo opus per se indifferens remoto tantum se tabcadad pe catum . tunc operans posset excusarila peccato, saltem mortali . quia , haec est levis cooperatio . h . 39. Vnde vendens ornamenta , flicos , At c. quibus, mi lier iam parata abutetur, excusari potest .a mortali , si ipso non vendente alter illi verideret, & si huc faciat Iusta de causa , ita SancheZ l. i. Moralium cap. 7. n. 36. Diana p. s. tract. 7. Resolui. 38. Φo. Excusatur petens a mago solutionem maleficij, qui illud scit solvere licite . quam vis petens sciat illicite solutis, rum . hoc enim secundum , ex sua malitia evenit, ita Men d a sin. 36. S. aos. contra Caietanum in opuscolo, tom
454쪽
ῆ. t a'. ra. q. unle. firmat Diana p s. tom. 7. resol. t . qt. Non licet tamen rogare Iudicis Concubinam. ut ipsa mediante, iudicem praedictum sibi propitium reddat, quia haec non potesttalem Iudice propitiu alicui reddere,quin periculo peccandi se exponat ita multi DD. Sed ego contrari uteneo, dummodo ego non habeam aliam viam, ad reddendum mihi Iudicem propitium in causa iusta ; nam , & iudex , de Concubina possunt bene agere, quod ego peto fine peccato, quod si postea male agunt est hoc ex corum malitia , quod
a me nullo modo intenditur , nec teneor vitam cum m comaximo damno, ita Mendoga Ir. S. 343. Diana p. 3. tract. 6. resol. 44'. f. eκ his, & pari. q. tra t. q. Resol. 138. di pari. s. tra L 7. resol. ao. & alibi. a. Excusari possunt Caupones, & tabernarij carnam, vel Ientaculum matutinum , aut pomeridianum parantes nole ii Ieiunare , qui alios cibos invenirent ipsis non parantibus
peccatis d. a. q. q. p. a. S. vni c. n. 37. cdm quam plurimis alijs. ii 43. Sicuti excusari possunt semuli parantes mensam , aut mensae inservientes, coquentes Cibos dummodo nonsitat Cibaria prohibita ab Ecclesie in talidie ratio est quia ii non concurrunt ad commestionem, ut est fractio , Ieiunij , sed istum, ut est quid deserviens ad refectionem, quod non est intrinsece malum, sed indiferens, firmat sa verbo peccatum
l. Quaeritur etiam hic curiositatis gratia, an omne quod habet speciem mali fit relinquendum propter Scandalum ιSicut etiam dubitatur, an aliquis non debeat ingredi Religionem propter scandalum parentum .
43. Ad s. respondeo, & dico quod Dius Thomas dicit quod quis potest scam irare aliquem non solo faciendo ma- Eee lum,
455쪽
ium etiam si non fit malum ς - quia apud igdoram . , & in
fideles a multis debemus cavere . . t .
Ad a. dubium idem S. Thomas responsum dat eum, di
stinctione, de dicit quod potest aliquid habere specieip mali
dupliciter . primo secundum oppinione ni eorum , qui ab Ecclesia sunt praecisi . Secundo, secundum oppinionem e serum , qui adhuc ab Ecclesia tolleramur , unde quae habent speciem mali primo modo non sunt relinquenda propter scandalum , sed solum quae habent speciem mali secundo modo. unde advertendum , est, quod praecisi ab Ecclesia sunt haeretici. qui nullo modo tollerantur 3 alij autem sunt infirmi in fide, de isti tollerantur ab Ecclesia, mina sunt amittenda propter scandalum l . 46. In Sententiarum dist. 38. q. a. am 4. quaestiunc. a. ad a. movet Angelicus Doctor pulcram dissicultatem quae est sequens . An aliquis non debeat ingredi Religionem propter scandalum Parentum , pro cuius dissicustatis solutione , ipsetnet Sanctus lococitato quadruplici distini ne respondet,. re sie loquitur si iste talis , est in periculo salutis animae suae manendo in saeculo ι debet ingredi religionem, etianὲ cum scandalo Parentu, nam ordo Charitatis postulat. , ut qura plus animam suam , quam parentes diligat , unde qui salute Animae suae timet manendo in taculo , debet potius
religionem ingredi. quam in saeculo remanere , ut parentibus inserviat, etiam si hoc faciendo Parentes seandaliZarentur, nec obstat exodi dictum et O. honora Paιrem tuum , quia hic agitur de salute animae, quae preponderanda, est honori Parentum, cum talis honor corporalis sit , at si talis , &c. non timet de salute animae suae vivendo in saeculo cum p rentibus , debet remanere cum parentibus ne per eius ingressum in Religionem standalizentur , nam subventio P rentum , est praeceptum , & est in praecepto , ingressus autem in Religionem est de Consilio, praeceptum autem Con
456쪽
.filio praepbnituri tanto magis quod tempore eonum si vivat potest itagredi Religionem . V. G. quando eius ,parentes de hae ita iam migrassent. vel quia amplius non indigent co- pia filiorum , nec eorum opera . Si postea esset voto ligatus riste talis ad religionis ingressum, tunc etiam stante scandalo parentum deberet ingredi religionem ; nam supponitur votum factum sitisse cum consilio . & maturitate , unde cum parentibus inservire sit praeceptum . . de impletio voti sit de Iure divino j hoc secundum antecedere de t docet hoc etia Guar. lib. 7. cap. 6. & Clavis Regia n. s. 47. Si autem proximus noster occasionem peccandi susce- plus praevideatur nobis iustae bonorum temporalium aquisitioni incultibentibus . Iuxta L cam in 3. a. q. 43. art. 8. n.
i. debere nos illam differre, quousque assignetur illis, vel
illi ratio lustitiae& doceatur nos male non agere ι at si data illi ratione hon convincitur non debemus nos attendere illius scandalum , cum nostra magna Iactura . Vnde Suar. disp. Io. sect. 3. n. ro. excusat summum Pontificem simula .iem , aut conviventem quando Princeps lacularis bona tem-ibralia Ecclesiae usurpat, dum id sine maiori damno , aut seandalo impedire non potest, non tamen excusat Episcopos. dic. qui non habent dominium rerum, sed tenentur submor vili se opponere lupis volentibus devorare eius oves, & I a Leseme violare, & scandalum Pharisaicum , non . debent in invere ; maius scandalum enim est sitam Ecclesiam renuciate ad evitandos labores vive ad melioru habendam,qua
diro animabus suis, & sua Ecclesia, ac illius Iura , .litigia. Ubere , facere enim id , ad quod tenemur , sub parnata Peccati non est scandalosum , sed meritorium .
num , ne eam quis libidinose respiciat, vel desideret. Dico quod si id certo sciat, ain probabiliter timeat. & sine i Jcommodo pota se ait,stinere, tenetur se abstinere , ω prae-
eipue . si ille de quo timet, est persona , quae statim a paμEee a sone
457쪽
' s. Ab iis autem . qui soli agimus, & proximos ex infirmitate scandaliaantur , aliquando tenemur abstinere etiam filicita sint. V. G. mulier habet ius audiendi Maum in Eccl sia tali. & tali, de in omnibus alijs Civitatis Florentiae . sicut& transeundi, per omnes vias , & vicos civitatis eiusdem , se cxponendi ζ in omnibus fenestris, de portis tuae Domus , at si timet, quod eundo per talem viam . aut se exponendo in fenestris. vel ianua suae Domus, vel eundo ad audienduSacrum in Eeclesia tali, aliquis eam prospiciet, de a Uiet occasionem ruinae, non tenetur se abstinere, si hoc facere. non potest sinε suo gravi incommodo, e contra Nero ; si sius suo gravi incommodo lacere test, quia tene ir vitaretidamnum proximi. quando. possumus sine nostro manio incommodo. Palaus tom. I. tract. 6. disp. 6. min. i. n. q. Diana pari. 3. tom. 3. tit. 7. rvisi. 3 ι. S. sest ego, in oet
so. Vnde Granadus controvers. 3. tradi. I 3. . n. 33. docet non teneri mulierem ornamenta, i Sitio statili convenientia respuere a teneri tamen non deserre . valde nivmios ornatus, & suo statui non convenientes, quia tali. ornatus, est illicitus, & hoc sub mortali ; quia ad talia orniγmenta deserenda non habet ius; etiam si Laynarao: liu3. cap. ι 3. n. 12. q. 33. putet quod si talis mulier hos non faciat ad malum finem , deserendo talia ornamenta Iolan peccet uenialiter . nam inquit ipse . secundum scironestimatus , nec prohibitus , dc confirmat MendoZa sect. 2 . S. 299. etenim non est peccatum standali. si muliet vult se ornve .& comere cum peccato veniali ostentationis inanis . . nam scandalum in tali casu non procedit ab illa intentione, sid a substantia ornatus a qua mulier non. precipitur abstinere. , ac Petere mutuum sine ulla causa ab uxurario parato est peccatulli mortale , prout tenet VasqueZ opust. de scandalo
458쪽
proximo pesicati 'gurtalis , 'indquid dic/t Mend a. Sicut pec licituin iiivbare ad coen m p ratilua deiuniuin praeceptum stangere , quia esset cooperari rςi illicitae . s . Opera Vaecepta . ob aliorum standalum, numquam omittenda .sum . . Sic docet i uasquςZ opus c. de scat lata arti 8. Hub I. n. q. &ibabetur etiam, i in C. cum ex iniuoo d G invi operis inunciat. ibi, illa enim' op δ, quae sine pecca-ao istiGrtab innuti non possitnt, nin sunt pro evitando sea .44los ictςndd , Meque ea debent. pro eccitando scandalo. Inmictit, , quae sine peceatoiuortali commicti non possunt Ianto magis , Muod unusquisque genetur cystare portu pro..prium peccatum L quam alienum . . . . -
tergum turale, & per consequens magis oblig-re, . quam Maesepissm Ecclesi asticum 3 V. audiendii Sacrum, ieiunare quatuor tempora, &c. nam Dcus Vult miseric diam, non, Sacrificium spo m Mmiq ς shq xfη, Πει straecepturi navi ala, tunsi magis λὶ - qηρ' ' flesiastis quando utrunque primari resertu' , , Mi g dum peccain tu proprium , unde positi qum relatum ad cavendum peccatima proprium, magis. obligat quam naturale ad precavendum peccatum alicuum pri spatum . . sq. An autem circunstantia scandali seu inductionis ad peccaruin .i sit confitcnda, si alter ad peccandumparatus era;
disp. . q. . punctu . S. I. disticuli. s. n. r9. cum multis alis D D. quia eti*m in ist0 casu quis cooperatur peccato alterius. unde iste graviter peccat non tantum: proprio pes Io , sed etiam alieno ,οῦ M'd impuIaiur ipsi cooperanti. .s : Iss. Limita tanten soli te orJ Mgmdo η' circunstantia non censeatur satis expidicata: ip .Qu p ς si , lacos autem I lassicienter, Se in V. G. Muando quisi inducit tammam ad 8eccandum, alias ad poccandym, para m .peccato fur c
459쪽
cata eius accidentia , nemph virum petisse. secus si foemina petisset, vel si vir petisset a non parata, vel si petisset,&non obtinuisset intenctum. l36. Verum est quod sententia contraria est probabilinr . quia non videtur probabiliter scandalum dare, sive esse camsam ruinae, ex eo . quod alicra pars erat parata. & ero posita. unde non censetur causa inducens, & sta sentit Suar. p. rum. . disp. 23. kct. o. 18. Heniiquea lib. di: de mutentia eap. 6. n. 7. 'FagundeE praecepti 2. lib. . cap. r. n. Diana p. a. tract. r. relat. 1 . Aror. min. a. lib. exp. I R., verum est, prout notat, Sanctus quod invitatio, --tat speciem, prout ipsemet Sanctus in selectis disput. . nu. 24. unde necessario debet eonfiteri, nemph quando invit tio extrahordinarijs precibus , &' promithonibus secta est, quae aequivalentibus sunt violentiae morali, ita ut difficilissis me resilii possit. l ' . 37. Item probabile estaudies exigere Iuramentum a reo qui Creditur per iuraturus , nec est paratus ad preiurandum , modo concurrat causa iusta, necessitatis eius Iuramenti. Ratio est qui, non petitur ab eo periurium , sed Iuramentum. quod vere prestare potest , & id intendit pretens ; potest enim iurare verum, quod si falsum Iurat, est propter solam malitiam , a qua iudex non tenetur abstinere , cum glavidamno Iustitiae, undE nulla est in hoc casu inductio ad periurium, nec consensiis in' illud , sed solum quasdam ill Hrmigio quae aliquando in boolim finem , de ad proprium ius obtinendum , non solum est licita. sed necessaria , tenet
Suarn de religione tom. a. r. cap. sq. n. 36. & i 7. Lessius L a. rap. 4a. duta ro. n. 49. knciaa Ilia 3. morat. cap. 8- M. T. Diana P. F. trin 7. resolut p. ' , R L antes Domos meretricibus extulantur a mortat peccato . etiam milla alii iusta . & urgenti causa concurren
ta . Α- Rradalo . etiam si alqs possent commode i
460쪽
locare, ratios huius Guclusionis est . quoniam talis I
catio valde remota est a peccato , cum non sit illius materia neque occasio . tanto magis , quia tales locantes iure suomuntur, quod idem dicendum est de Usurariss , circa I eationem Domorum etiam istis , & de eis vendentes me cecsaria ad humanam vitam conservandam , absque intentione aut cooperatione peccati. Verum est , quod si ob loci ci cum stantiam ratione situs , esset specialis aptitudo ad ea pe eata comni tistenda. alias non perpetranda ; vel vicinia meis retricis Domum conducentis plurimum taminis honestis via cinis noceret, tunc tenetur quis non locare Domum mereatricis. HIluxurario . nisi aliqua iusta causa locantem excitiscusaret . quae quidem causa est . V. G. si non possit alijs i care , non habet aliam viam qua possit seipsum alere, Aefamiliam suam , &c. ita firmant DD. quam plurimi inter quos , est Vasque et de scandalo q. I. ar. 8. dub. F. n.
39. Tenet Basseus . Verbo scandalum , pag. 78 S. calum. r. s. 3. quod I'uella , excusatur a peccato scandali , & ab alio peccato, dum se praebet conspiciendam adolescenti, iquo scit turpiter amari, dummodo lioc aliqua necessitate Daciat . vel utilitate , aut ne se sua libertate privet , vel iure exeundi Domo, vel standi ad ostium Domus vel ad feneia stram . Ratio huius propositionis , est quia , ct si ita facienado occasionem det Iuveni ad illam concupiscendam', talis occasio provenit, a Iuvene non a Puella , nam ipse Iuvenis hoc facit ex propria malitia, unde ista occasio amandi illam libidinose, est ab ipso iuvene accepta , non a Puella data . nam in ipsam malitiam non supponitur . sed solum quod ibi maneat, ut utatur Iure suae libertatis, qualiter ex parte Pusl-he illae amor libidinosus Iuvenis, est per accidens, & quam m previsus sit a Puella non est tamen. ab ea in tentus . e