장음표시 사용
101쪽
6. Saerificate sacrificium justitiae, et sperate in Domino rid est, offerte Deo opera bona, et pra sertim satisfactoria pro peccatis, quibus dixina justitia placetur : jejunium, eleemosynam, Orationem; et Sic agentes, secure sperate a DO-mino retributionem. Opera bona quaelibist merito dicuntur sacrificia, quia mortificationem carnis semper aliquam P quirunt, et Deo grula sunt instar victimarum. Dicuntur autem sacrifieis justitiae . quia justitiae fou virtutis ac sanctitatis actus sunt et exercitium. Hoc sere sensu Apostolus dicit: hibeatis eorpora vestra hostiam viventem, sanctam, Deo placentem Rom. XII, 1 . Et : Repistus sum, acceptis ab Epaphrodito quae misistis, odorem suavitatis, hostiam accep-ιam, placentem Deo. Phil. t V, 18.6. Multi dieunι: Quis ostendiι nobis bona' Signatum est super nos lumen vultus tui, Domine, ... Objectio ista, ut omnino videtur, in Ore ponitur eorum qui gravi sunt corde et diligunt vanitatem, quique semper bona praesentia ac sensibilia quaerentes, dicunt : Quis ostendiι nobis, vel, ubi sunt, bona. quibus obtentis felices simus 3 - Respondet propheta: Signatum esι super nos lumen vultu ιui, Domine ....
T. Signatum est super nos lumen vultus tui, Domine et dedisti laeti iam in corde meo. 8. A fructu frumenti, vini, et olei sui multiplicati
9. In pace in idipsum e dormiam et requie3cam. 10. ouoniam tu, Domine, singulariter in spe consti-ιuisti me.
Terιia pars r explicat quaenam a Deo bona jam acceperit vel adhuc speret: lumen Dei, laetitiam et securam pacem Signatum est super nos lumen vultus tui, Domine. - Quod dicitur lumen nullus Dei, intelligi potest, 1' Dei favor erga Davidem qui favor fuit veluti radius emanans ab oculis et lacie Dei, illum recreans et aliis illustrem laciens, atque ab eo in socios ejus et adjutores sese diffundens. De caetero, Dei benevolentia et misericordia solet vocari ostensio vultus; illuminaιὰ faciei Domini. Exempli gratia: Deus miserea ιur nosιri eι Duiligod by Cooste
102쪽
benedieat nobis: illumineι nullum suum super nos et misereatur nostri. Ps. LXVI. 2' Sensu alliore, lumen vultus Dei nos illuminans, est
- εὶ lumen gratia , fidei et charitatis; -2ὶ lumen gloriae: -3ὶ ipse Christus Dominus, qui est lumen et splendor Patris, ac solanimarum; -οὶ Spiritus sanctus, qui animas illuminat et insit inmat.
3' Sensu accommodato, a multis accipitur lumen Dei signatum super nos, pro lumine rationis. Dedisti laetitiam in eorde meo. - Laetitia cordi divinitus indita, seu laetitia e estis, oritur a lumine emicante ex vultu
Dei : sive per lumen intelligas favorem Dei, sive Christum aut Spiritum sanctum: sive gratiam in hac vita aut gloriam in altera. - Sensu litterati, respectu David, intelligitur gaudium ob Dei singularem protectionem. et ob certam fiduciam de promissionibus ejus. - Porro gaudium suum quam magnum sit explicat sequentibus verbis :A fruetu frumenti, vini eι olei sui, multipIieati sunι: id est : Dodisti cordi meo laetitiam majorem laetitia eorum, qui fructu frumenti, vini et olei abundant. - Expositio ista videtur verior. et vulgatam conciliat cum hebraeo textu, qui sic habet: Dedisti laetitiam eordi meo prae tempore squοὶ frumentum eι mustum multa sunt. Atqui in versione Vulgata, illud a significare potest potius quam prae; potestque subaudiri pronomen. vel laetitia eorum qui ... multiplicati sunt.
Dicit itaque propheta : Dedisti mihi . Domine, laetitiam majorem quam si locupletasses me fructibus terrae, Omnibusque bonis, quae si hi ostendi postulant homines vani et mendaces. - Praeterea thesaurum alium pretiosiorem habeo, pacem Domini. In paee in idipsum dormiam eι requiescam : id est, vel 1' in pace pariter cum sociis meis secure quiescam; vel 2' in pace dormiam simulque quiescam per suctu . Sensu litterati David significat, bona quidem externa, ut frumentum, Vinum et oleum quibus alii abundant non multa se habere; sed possidere quod pretiosius est, bonum internum pacis et hanc essct Solidam pro sus ac persectam et minime fallacem, quoniam divinitus sibi est indita cum spe in promissionibus Domini.
103쪽
10. Quoniam tu, Domine. . . Particula causalis quoniam a quibusdam cum Euttiymio habetur hic ut expletiva ac redundans. Et re quidem vera, sa pe apud Hebraeos particula hujus modi est mure ad Ornatum et harmoniam sui monis, quin conserat ad sensum; hoc tamen loco videtur habore suam vim causatum, et indicare fundamentum pacis Davidicae : si r- missimam scilicet ac prorsus insallibilem spem in Deo, qui ipsi per os Sumuelis regnum promi Serat, ut promi Ssionem hanc Singulari protectione atque continuis sere prodigiis confirmabat. Ideo exultanli corde addit : Uuoniam ιu, Domine, singulariter in spe constituisti me, id est, tu solus me in fiducia plenaque securitate constituisti. Nam juxta veritatem hebraicam, pro singulariser ponitur solus, pro constituisti, - habitare fecisιi; pro in spe, - in siducia, in securitate. Hactenus expositus est Sensus litterulis, it uatenus pSalmus censetur esse Oratio Davidis. - At vero sub cortice litterae altior habetur sensus, Secundum quem idem psalmus est oratio Christi, Sive in propria persona loquentis, Sive in persona totius corporis Sui myStici, Ecclesiae, sive in purSona cujuslibet membrorum Suorum, nempe si delium. uuae quidem luculentius patebunt ux SenSu liturgico. Sensus titurgicus. Psalmus Cum invocarem recitatur, 1' in ossicio de Christo, ubi mysterium mortis aut Sepulturae ejus recolitur nimirum iii Subbato sancto, in sesto Corporis Christi, Coronae spineae, Lanceae et Clavorum ac Sacrae Sindonis. - 2' Rucitatur in ollicio de Sanctis, sive Martyribus sive Consessoribus;-3' in Completorio.
1' In ollicio de Christo, psalmus est vox ipsius Christi
Domini, in hunc modum loquentis r Cum invocarem Patrem in tribulatione Passionis meae, exaudivit me mirabiliter, constituendo me, Sanctum suum , humani generis Redemptorum; et cumulando me bonis, quorum omnes homines possunt esse participeS. uuapropter, lilii hominum, terrena bona despicite, coele Stia quaerite, paenitentium agite; et siqua ratis ut ostendam oculis vestris coelestia illa hona quae Disilired by Gorale
104쪽
promitto scitoto liaec invisibilia esse et aeterna, nempe bona gloria in sutura vita, et gratiae in praesenti. i. ratia porro ista lumen praestat, laetitiam et pacem : lumen fido i, set laetitiam cordis. Quae quidem laetitia est in Domino, multor omni jucunditate quam abundantia corporalis frumenti, vini et olei praesi re posset. Haec enim corporis alim senta ligura tantum Sunt interioris gratiae, ideoque ut sacramentorum materia adhibentur. - Ad pacem demum quod attinet, hanc gratia tribuit quoque veram ac ca testem rnempe pacem spe firmatam, in qua justus tranquille qui oscit, sicut ego Christus in sepulcro dormivi ut requievi. 2' In officio de Sanctis, io luitur ipSe sanctus Martyr aut Consessor, quasi diceret In tribulatione vitae meae mortalis positus Dominum invocavi, et mirabiliter exaudivit me instar Sancti sui, Christi, cujus gloriae me participem effecit. Respicite, O filii hominum, exemplum meum, et, Spreta mundi felicitate, honu superna in Christo quaerite : ideoque, sicut ego feci, peccata sugite, virtutes colite. Tunc eadem quae dedit mihi, dabit vobis Dominus, hona gloriae in saeculo suturo, et bona gratiae in praeSenti nempe lumen, gaudium, et pacem illam pretiosam, qua tranquille quiescetis in vita,
et ubi mors adve norit, obdormietis in spe suavissima suturae resurrectionis. His congruit antiphona : Filii hominum, seitote quia I ominus Sanctum suum miristea viι Dominus eaeuudivit eum et constituit eum in pace. 3 'In Completorio sunt verba EccleSilae, quae materna voce
filios hominum increpat. quod gravi corde quaerant mendacium, potius quam veritatem Seu vitra hona I dein eos docethuaec vera bona inveniri in Christo; tertio hortatur eos ad resipiscentiam, ad poenitentiam et ad Opera bona; quarto, tanquam stimulum addit Ει sperate in Domino, quasi diceret :Sic sperare poteritis bona, Dei servis promissa. uuae porro bona, qualia Sint et quam certa, explicat usque ad finem psalmi. Dici etiam poteSt, vocem esse fidelium, verba Christi usurpantium per modum orationis vesperti me, in hunc sensum :O Domine, qui Semper nos audis, quandocumque invocamus Diqiligod by Corale
105쪽
te, hanc nostram orationem vespertinam exaudire digneris Sciamus autem Omnes, filii hominum, miram a Domino misericordiam praestari iis, qui Sancto, id est Christo, ejusquo justitiae adhaerent. Quapropter Omnes nos ad justitiam convertamus, et praesertim nunc in fine diei, peccatorum veniam petentes, corde contrito et humiliato compungamur. Sic fiet ut recipiamus lumen ac gaudium Domini, utque conquiescamus in pace somno hujus noctis, et aliquando etiam somno mortis obdormiamus in spe: Quoniam ιυ, Domine , singulariter in spe constituisti me.
106쪽
Verba mea auribus pereipe. Domine.
l. Verba niea auribus percit e, Domine : intellige
2. Intende voci orationis meae : Rex meus et Deus
Domine, mane exaudies Vocem meam.
4. Mane astabo tibi, et videbo : quoniam non Deus volens iniquitatem tu eS.
te malignuS : neque Permanebunt injusti ante oculos tuOS. 6. 0disti omnes qui Operantur iniquitatem : perdeSomnes qui loquuntur mendacium. 7. Virum sanguinum et dolosum abominabitur Dominus. Ego autem in multitudine misericordiae tuae, 8. Introibo in domum tuam: adorabo ad templum sanctum tuum in timore
tuo l. Verba ni ea auribus percipe Domine. iii telluetu considera elamorem meum. 2. Auentionem adhibe . vota orationis meae, Rex meus, et Deus
5. Quoniam ad te, Domine, oratio sidiicialiter et studiose: jam primo mane audieS vocem meam. 4. Summo mane astabo tibi orans, et fiducialiter considerans quod tu non es Deus approbans iniquitatem ;5 Neque diu manere patieris malignum, nec tolerabis semperinjustos ante Mulos iuOS. 6. 0disti omnes qui operantur iniquitatem : perdes omnes qui contra innocentes loquuntur mendacii m. I. Virum praesertim sangui visellii si ei nefarii doli reum abominabitur Dominus. Ego autem, D mino, ab illis persecutoribus magna mi Asericordia tua liberatus, ut firmissime constito. 8. introibo in domum tuam, ubi habitas eum Arca sancta tua: adorabo ad illud sanctum templum tuum in limore tuo. Disitig Cooste
107쪽
9. Domine, deduc me injustitia tua : propter inimicos meos dirige in conspectu tuo viam meam.
ore eorum veritaS : cor e rum vanum est.
11. Sepulcrum patens est guttur eorum, linguis suis dolose agebant: judica illos, Deli S. 12. Decidant a eogitationibus Suis, Secundum multitudinem impietatum e rum expelle eos : quoniam irritaverunt te, Domine. 13. Et laetentur omnes qui sperant in te : in aete num exultabunt et habita-
his in eis.1 4. Et gloriabuntur in te omnes qui diligunt nomen tuum : quoniam tu benedi-ees juSto.
o. Domine, ut scuto bonae voluntatis tuae coronastinos. 9. Domine, deduc me in via j iistitiae tuae. propter inimicos meos insidiantes mihi : lac tuam-hulem coram te per viam r elum. 0. Quoniam non est in ore
eorum veritas circa me : cor eo .riin pravitate plenum est.
l. sepulerum patens egi gultur eorum, linguis suis dolosneetunt : iudiea et cohibe illos.
2. Excidam spe sua ei cogita- ionibus suis : propter multitudinem impidiatnm 'eurum. longe repelle eos : quia justam iram luam meruerunt, Domine. S. Et sic praesta ' ii in servilio ino laetentur omnes. qui. Sicut nos. Sperant in te : quique, vi promissionum luarum, post hane vitam in aeternum exultabunt in domo gloriae tuae, ubi habitabis
4. ibi gloriose laetabuntur in ie omnes qui diligunt te : nam luidivinam heriamque benedictionem reservas ju Slo. 15 Quare, Domine, nos SerVDAluos semper benevolentia lita velut clypeo, in mediis hostibus eircum lingis.
Argumentum. - Sensu litterati videtur hic oratio 'esse Davidis, ut Deum in templo suo feliciter adorare possit.- Diatempore et occasione psalmi non constat; admitti ta monDuiligod by Corale
108쪽
potest opinio eorum qui censunt, eum referri ad persecutionem Saulis, cum errare coactus in desertis, impodiretur David ab accessu ad Tabernaculum laeduris. Ex hac itaque sententia David Dominum orat, ut liberatus ab insidiis inimicorum, adire possit adoraturus Sanctuarium, et consequenter cum omnibus justis in Domino laetari. Sensu autem allegorico, est vox ac gemitus EccleSiae, quae partim precando, partim peccata detestando petit a Sponso suo, ut ab hostibus spiritualibus liberata, Domino perfecte serviat, et ab ipso deducatur ad haereditatem aeternam. Spectemus imprimis sensum litteralem, quatenus psalmus probabiliter est oratio Davidis, et duas distinguamus partes.
I. Oriu malmista. Duriae aura fundamentum eaeponens.ll. Petit ut. subtauia hostium impedimeritis, ad saudium in Domino peremitat.
q. Verba mea auribus percipe, Domine, intellige clamorem meum.
2. Intende voci orationis meae rea meus et Deus
3. ouoniam ad te orabo; Domine, mane eaeaudies vocem
4. Mane agiabo tibi. . . . Hoc velut praeambulo propheta sese ad orandum disponit, petendo ut a Deo audiri mereatur, et excitando semetipsum ad diligentiam et servorem. Quod dicit: V erba mea auribus percipe. . . intellige... --ιende. .. postulat ut Dominus Orationem suam perfecte audiat: ad quod requiruntur tria : vocis perceptio, significationis intellectio, et attentio rebus aliis non distracta. Quod addit: Uuoniam ad te orabo, significat, se dignam et
qualem Deus vult, quantum est ex se, orationem esse sa-cturum. Mane eaeaudies vocem meam . mane astabo ιibi . . . Accipi potest illud mane, vel proprie, pro tempore matutino; vel figurate, ita ut significet eiιο, prompte, diligenter.-Εadem autem Diqiligoo by Corale
109쪽
PSALMI SELECTI. - PS. V. 10 lvox mane repetitur, ut summa omnlis diligentia exprimatur. - Ad haec verba peculiariter respicere videtur Ecclωsia, cum psalmum hunc in ossicio matutino recitat. Mane astabo tibi, nempe salutatorum instar, qui principi-hus sese mane sistere solent honoris et obsequii causa : sic ego, inquit, astabo tibi, ut te oratione mea colam et hono
4. Mane astato tisi, et videbo: quoniam non Deua v lana iniquitatem tu es. 5. Neque habitabit juata te malignus: neque permanebunt injusti ante oculoS t S. 6. Odisti omnes qui operantur iniquitatem: per 3 om-mes qui loquuntur mendacium. 7. Virum sanguinum et dolosum abominabitur Domi
Haec est velut prima para orationis prophetis, quae in sancta consideratione coram Domino consistit. Astabo, inquit, et videbo, id est, considerabo persectiones tuas et legem sanctam tuam : speciatim autem quoniam non Detia potens iniquitatem tu es. En landamentum fiduciae, quod Opheta pie considerabit ac meditabitur, ut tum sancta meiaclitatione Deum laudet, et ipsemet fiducia in Deo atque amore divinae legis crescat. Hujusmodi enim consideratione, ex vita parte, honorabit sanctitatem Dei; et ex altera confirmabitur ipsemet in odio iniquitabis, et in fiducia ac spe divinae misericordiae. Perdes Omnes qui loquuntur mendacium: intellige mendacium perniciosum, atque calumniam adversus proximum. - Sensu autem tropologico, Signiticatur non tantum mendacium quodlibet proprie dictum Sed etiam Omne peccatum: ut censet S. Chrysostomus, qui ait, OmneS Peccatores esse mendaces. Et re quidem vera, homo peccando mentitur praetice et exercite, dicens: Bonum mihi est obedire crtiaturi potius quam Creatori, passionibus Potius quam Deo. Porro hujusmodi sensu lato, distinguitur mendacium cordis, oris et operis ; non secus ac peccatum. Eodem Sensu, mendacio
110쪽
1 l. Sepulcrum patens eει guttur eorum, linguis suis dolose agebant: judica illos. Deus.12. Deeida ut a cogitationibus suis, 3ecundum multitudinem impietatum eorum eaepelle αδ quoniam irritaverunt te. Domine. Incipit altera pars, petitio. - Petit imprimis propheta, ut
manu Domini removeantur impedimenta, quae ab hostibus variis suscitantur. 9. Deduc me injustitia tua: propter inimicos meos dirige in conspectu tuo viam meam. - Interpretatio duplex: 1' Deduc me ratione justitiae tuae . qua moveri te decet ad protegendum me innocentem contra injustos inimicos; et no incidam in eorum manus, dirige benevole vias et greSSUS meOS. 2' Deduc me per semitas rectas justitiae et legis tuae et ita dirige actiones meas, ut semper agam in praesentia tua et quidem digne oculis tuis. 10. Non est in ore eorum veritas, cor eorum vanum e3t: scilicet cor gerunt pravitate plenum. - Juxta hebraeum: cor eorum praviιates , unde istud vanum vulgatae, aequivalet voci
11. Sepulcrum patens es ι guttur eorum: id est, eructans sermones fetidos, pestilentes et mortiferos. Sicut guttur exhibetur ut sepulcri ostium; ita insinuatur, cor improborum esse ipsum sepulcrum, in quo mors et putredo velut inhabitat, et ex quo verba pesti sura naturaliter prodeunt, abundantia enim cordis os loquitur Matth. XII, 34 .-Eadem similitudine utitur Christus Dominus, loquens de Pharisaeis, quos comparat sepulcris dealbatis, quae intus plena sunι ossibus mortuorum et omni spurcitia. Matth. XXlII, 27. Iudiea illos, Deus: id est, eos pro merito damna et puni: vel potius, damnabis et punies. Non enim ex animo odii vel vindictae loquitur propheta; sed ex notitia certa suturi, illud praedicit quod divina justitia ei liciet. Duiliaco by Cooste