장음표시 사용
31쪽
Protigomemi ram Latuis is Ioannem aIiquid dileeli mum Dom no, pectori eius ineumbentem Z Tertullianus IIb. de praeia scrip t. cap. 22. viris quidem sanctitate eximIIs , uasancto Benedicto , nonnulIa specialiter revelata sunt; sed fides Catholica eiusmodi revelatIonibus non inni. aitur, nee ex IIs Theologus elicit suas conclusiones Instabis iterum ait Christus Matth. I 3. v. Sa. Omnis feriba s Doctor doctus in νegno caelorum si milis es patrifamilias , qui profert de t56auro suo nova oe vetera. Ergo novitas excludenda non est a saera schola. Respondeo I. cum s. AugustIno lib. Quaest Ionum in Matth. q. I 6. haec ad litteram dirigi ad Apost Ios , quos Christus suae familiae praeficiens , multa prIoribus laeulis abscondita edocebat e intelleκisis, Inquit , haee omnia Z Et cum respondissent se InteIlIgere, monuit haec nova aeque ac vetera ProphetIs prius reveIata ab ipsis dispensanda fideIibus, uti famillae suae domestieis . a. Etiamsi verba Iaudata extendantur ad Pastores S Theologos posteriorum saeculorum , nova& vetera docent, T. quia novas Ecclesiae definitIones ex Seripturis antiquis & traditionibus vIndicant contra oblatrantes Haereticos, & mundi amatores, a. quIaantiquam doctrinam stabiliunt & ornant ex consensu Seholastieorum , qui post sanctos Patres Apostol eas TraditIonIs testimonium reddunt: 3. quia ex Scriptur Is & Traditionibus varias conclusiones et Ic Iuut ad Ggellum aedIfieationem . Et ita Theologus in quolibendistursu proseri nova & vetera, conclusio est nova , princIpium ex quo educitur, est vetus, utpote a Christo revelatum, de ab Apostolis traditum.
Apage ergo Pseudotheologos, qui sub nomIne Thec logiae moralis Inanem obtrudunt PhiIosophiam, In qua non ex bono cordis thesauro vetera, scII. Scripturam re TradItionem ApostoIIeam proserunt I sed ratiunculas curIose excogitatas, & principia recens fabricata, quale est istud , dum probabilitate sme retrinseca sue εχ-ninseca, quantumvis tenui , modo a probabilitati. s non meatur , consis auqηid agimus , semper pruden νεν agimus. Item , A taber si alis jus junioris ac ma
32쪽
ηι , debet Ubio ranseri probabilis i dum non eo est rejectam esse a sede Apostolica tanquam improbabilem sex quibus de similibus principiIs , Patribus incognitis ,
absurdas quasque deducunt concIusiones nulIa auctorItate firmatas , nisi eorum , qui eiusmodi vanitatibus se viunt; nee Scriptum usquam sere meminerunt, nisi ut sensum e)us detorqueant, eum videtur Ipsis opposita. Quapropter aliam Theologiae notionem de definitionem edant necesse est , ut lucubratIones suas tam ambitio se nomIne decorare possint; nam vera Theologia quam professi sunt sancti Patres, Magister Sententiarum, sarierat FaculiatIs Parisiensis parens, de alii deinceps Sch Iar PrincIpes , tota est In eruendis concrusionibus & moinrum regulis ex Ser7ptura de Traditionibus , quarum profert testes scrIpta veterum , Canones Ecelesiae, Si
Decreta Summorum Ρont ficum et apud nos inconun raradicibus vi at antiquitas , esei deceeta Patrum sanuere reverentiam, InquIebat oIIm Zosimus Papa, reserturque Can. Contra fatista , causa a s. q. T. Sanctus quoque Bernardus epist. 77. ad Hugonem et Patrum tantum op ρ'nimus sententias ac verba proferimus, oe non nostra sneque enim sapientiores sumus quam Patres nostri. Et Richardus a sancto Victore Iib. de praeparat. animae ad contempI. c. 8 I. Suspecta est mibi omnis meritas ,
θηam non confirmat Seripturarum auctorietas'.
Ex his Intelligit Theologiae candidatus quam serio
ineumbere debeat Iectioni Seripturae sacrae , quae a LAmbrosio IIb. de fide e. 7. ideo voeatur Liber δε- tr dotalis, quod Sacerdos eam semper prae manibus h bere debeat , quemadmodum S. Hieronymus Nepotia. num monet his gravissimis verbis , diminas Scripturas sepius leges , immo nunqwam de 'manibus tuis Dema I ctio deponutur . Disce quod doeeas .... sermo PresberἐBriptuνarum Iectione conditus si . vi Sanctus Gregorius Isb. I 8. MoraI. c. I 8. Omne quod Ioquitur Sacerdos Iod divinae auctoritatis fundamentum revocer , atque 1 ra.
es aedificium Dae loeutionis firmes s quae a sertiori deTheologo Intelligi debent , eum omnis eius Iocuti sit verbI veli Dei sincera expositio, vel ex verbo Dei necessaria conclusio. .
33쪽
Sed mem nerIt Sacm.Scripturae. stud Iosus eorum quae verissime scrIpsit S. . Hieronymus in Epist, ad GaIat. Gfande perieulum es.' in Ecclesia Ioqui , ne forte iste pretatione perversa de Evangelio Chrissi fae hominia Evangelium , aut , quod pejus es, diaboli. Evangelium Christi , Evangelium, draboli faciunt, Haeretici ,
di morum corruptores , qui adi confirmandos suos emrores illud Impὶe detorquent , Meque, enim natae sunt mereses , inquit S. Augustinus tract. Io. In Ioann. nisdum Seripturae bonae ritelliguntura Mon bene, ω quod in eis non bene intelligitur , etiam temere audacter a se serituro in hominis vero Evangelium convertunt, qui
illud naturali lumine interpretari praesumunt δ. & , ut scribit S. Epiphanius ad Ioannem Ierosolymitanum , ' ἐd molunt segni ara quod ip*sentiunt , ita l. rationis sit iudicare, quando Evangelium in iis, quae spectant mores , praecipiat , aut solum consilium, det maiorIs persectionis gratia et ex quo faIso princIpio facile de- dueitur illud quorundam Modernorum. eilatum: Theologia moralis noma es In Iectione ergo sacrae Seripturae considenda est Ee-elesiae Traditio , exemplo sanctorum Patrum, ac prae
Ruffinus IIb. I M HIst. Eccles. c. 9. .per annos tredecIm In solitudIne sacris litteris operam dederunta, illarum. sententias non εχ proprio ingenio, sed εχ majorum Tra ditione is auctoritate, interpretantes , quam regulam . Concillum Tridentinum sessi. 4. vult i ab. omnibus Ο servari, ad coexeenda, inquit , petulantia Agenia decernit sancta synodus, ut aemo suae prudent ae innivus , a rebus fdei is morum i facram Script ram ad suos . sensus contorquens , contraa eum sens m quem tenuit oe aenet sancta mater Ecclesia cujus . es iudicare de meνo ise a b interpretatione fancta rim. Scripturar in , aut etiam contra Manimen. consentum Tatrum , ipsam Scripturam sacram intereretari audeat .
Dicitur 3. varias. cotvlusiones elicie , quibus signIficatur TheoIogiam eme habitum , I . discursivum , a. non solum expositivum , sed, etiam illativum , ct ut aiunt, adhaesivum .
34쪽
ev al Io, & se distinguitur a fide , quae non est dincursiva , sed in et Inat ad simpliciter assentiendum Deod Icenti. Inquisitioni quidem opus est & dIseursu, antequam fides generetur 9 Infidelis quidem perpendie
diligenter prophetias, miracuIa , & alia credibi Iitat smotiva, tandemque ex Illis collu e eredibilia esse quaed cuntur . Sed IlIa conclusio, quae natural Iter elici potest , est quid. praevium 2 extrinsecum fidei , quae tum sequitur, cum Deus voluntati inspIrat credulita tis effectum , quo intelIectus supernaturaIl Iumine IN Iustratus & roboratus determ Inatur ad simpIIciter er dendum Deo dicenti, v. g. Ego sum qui sum, Exod. 3.αὶ autem Deus -rau, Rom. 3. quae duae fidei propositIones sunt primariae, de eaeterIs praesuppositae. Seeundo, habitus Theologiae est simuI expositivus, ct illativus. Est expositIvus, eum TheoIogus ea , q- generatImae obscure reveIata sunt, discurrendo, exponit & e Iuincidat ; Deus v. g. dix Ie Christum esse hominem; sinis gula peccata Iethalia post Baptismum commissa In sacramentali Consessione esse deeIaranda ;.Theologus has Propositiones discutiens , concludit Christum este rein vera animal ratIonale , qu a omnis homo est animal rationale r In Christo esse Intel Iectum humanum , de
voluntatem rationalem; alioquIn , ut advertit S. ΑΘgnstinus, contra Apollinaristas ,. Uerbum assumpsisset animam pecorinam: circumstantiam , quae mutat peccati speciem, a poenitente esse exprimendam in Confessione ; quia efficit ut unum & idem physice peccatum sit mora II ter duplex . Porro eiusmodi conclusiones sunt de fide , & data occasione utI tales ab E elesia definIuntur quIa sunt Imm Iate a Deo reve Iatae . Illativus est TiaeologIae habitus , eum ex iis, quae Deus . revelavit, Theologus aliud concludit', non reis velatum , sed neces ario connexum cum proposis onere velat , v. g. ex eo quod Deus dixerit Christum esse
hominem, Theologus deducit Christum esse risivum; quod quidem Deus non dixit ; sed sequitur eκ eius verbo, ac proinde haec conclusio de fide non est.
35쪽
Jis T Olegomena Quaerἴtur Itaque utrum conelusio TheologIea Ch do fide, respondendum eum distinctione . . Si conelusio fiat per simplIcem explicat;onem , est de fide; quia . immediate revelata est e si autem per illationem habeatur tnon est de fide, quia materIa fidei , quia non subest
4ivinae reve Iation ἔ, . sed connexa est dumtaxat cum spropositione revelata. Dicitur 4. certo elicit quod denotat Theologiam proprie esse scientiam simuI S sapientiam ; namque 1. Ina disciplina est proprie scientia , quae ex pri cIpsis necesiariis eertas elicit conclusiones e atqui ta-JIs est Theologia r Ergo . a. Illa disciplIna merito v Indieat sibi nomen sapientiae , quae versatur circa re altissimas, & ex. causis altissim Is conclusiones suas deis ducit: atqvi Theologia versatur circa res altissimas, nempe circa Deum ., ct divina eius attributa ; & exv verbo Dei omnes suas conclusiones deducit : Ergo . . Dices I. ScIentIa. proprIe dicta est cognitio certae,& evidens et atquἱ cognIllo Theologica non est eu dens I nititum enim principiIs revelatis , ac proinleobseuris & inevidentibus: Ergo. Distinguo maiorem e seIentia naturalis , Concedo, quia nulla cognitIo n Muralis potest esse- physice aue metaphysice. certa, nIsi. sit evidens e scientia supernatural Is, qualis est Theolog Ia- , Nego maiorem; quia sine evidentia habet ex. verbo Dei, cui innititur ta quam princIAio in fallibili , omnem certitudinem, quae ad scientiam requiritur . . Negari tamen non potest squin plures conclusiones Theologicae sint solum probabiles ,r qu Ia IIIarum connexIo eum pri Ipiis reve
Iazis non satIs apparet . Sed hoc non impedit quiri simplicitur dIcenda sit sesentia , se ut & Philosophia., quae muIta probabit Iter tractat. Dices a, Scient Ia ct sapie Ia essentiat Iter. differunt e ergo unus & Idem habitus non potest esse simastientia & seplentia. DIRInguo antecedens: selentia specifice sumpta, Coa sedo scientIa generIce sumpta, Nego antecedens. Selenulla itaque; dupliciteri suinitur, scilicet generi ce ct speeidce; sen rice est cognico, cervii eae principiis nec se
36쪽
nrἔis; 8e se sumpta scientia communis est si plentiae
prudentiae & arti Laberali, puta Logicae ; sapientia entin , prudentIa de ars Liberalis sunt cognitiones certae ex principIIs necessariis: silentia specifice sumpta, est cognIt Iorerum inseriorum per caussas Inser Iores, & in hac a cepi one essentiat Iter differt a sapientia , quae est c gnit Io rerum divinarum per caussas altissimas. Quemadmodum autem animal , quod est quid commune lioe mini & brutis animantibus, quae sunt diverse anima-IIs species, contrahIturi per differentias specificas , Iahomine v. g. per rationalitatem e similiter cognitio certa ex principiis necessariis dividitur In multas species per varias differentias e si cognitis sit rerum suis periorum per altissima princi pla', constituitur species stientiae, quae dicitur' sapientia e si rerum inferiorum per caussas inferiores, exurgit alia scientiae species , quae ut est' impersectiori , retinet nomen generIs , aeut sie dimere a sapientia . Porro Theologia est co
gnitio certa rerum superiorum ex principi Is estIssi mis , ae proinde est vera scientia & sapientia. Ex dictis sequitur Theologiam certiorem esse qua- Iibet naturali disciplina; quia illa selentia certior est, a conclusiones suas elicit ex princIplIs certioribus, atqui TheoIogia est eiusmodi; namque patet ex definiti ope allata Theologiam elicere suas conclusione 'ex verbo Dei , seu ex propositionibus a Deo revelaris , cum scientia naturalis suas dedueat ex ration IsrInelpi Iss atqui quod Deus dicit, certius est eo quos,
rat Io natural Is dictat: Ergo. Propter eamdem rationem Theologia mInus habet cer-titudinis, quam fides: quia principia sunt certiora conisci usionibus, juxta vulgare Philosophorum eaea tum , ps quod unumquodque tale es , oe illud magis per se et at- , qui conelusio Theologica , quae fit per illationem , , suam certitudinem desumit ex propositione fidei V ergo ipsa proposit Io fidei est conclusione certior. Dices et ' prima rationis principIa sunt impressiones divinae , & pari Icipationes quaedani primae verItatis et ergo sunt aeque certa ae propositiones fide I ; sicus
37쪽
Nego eonsequentiam. Verum, quidem est quod Denefallere non possidi, sive dum hoperatur, sive dum loquitur , ac proinde prima ratiotas prineipla ab Ipso Indiata , certo. sunt vera, nee possunt esse falsa . sed In e versatur quaestio, utrum sit aeque certa, ae Ipsum Dei verbum, & eontendῖmux non esse; qula se habent ad veracitatem: dIvinam sicut impressio lueis ad ipsam lueem ; atqui, constat Iucidum non tantam habere claritatem , quanta est ipsiusmet Iucis clarItas z. ergo cum prIn- cIpIa ratIonῖs sint particImtIones primae verItatis, nora habent aequarem certItudinem cum prIma verptate per seipsam Ioquente. Unde , quamvis prima principia nota possint esse fidei, & verbo Dei eontraria, si tamen ob imbecIllitatem intellectus humani aliqua. oppositio Sypareret , Ipsa. recta ratio. dIctaret adhaerendum potius verbo De I, quam prIneIpiis tum Ine. naturali notIs. Instabis: Illa cognitio est certior , cui mens Ita ne cessarIo adhaeret, ut non possit pu IsarI errandi formidine atqui mens Ita necessarIo adhaeret conclusionife7entificae & prInc Ipiis Ium Ine naturalἱ notIS , uv. nulIa errandi formidine pulsari possit; cum contra pati3tur nonnunquam graves tentationes circa concI
siones Theologicas, & circa fidem: Ergo. Distinguo maiorem: certior est ratione subiectἱ, Concedo e ratione motivi, Nego maiorem fidelis itaque Ileet propter, inevidentiam &. obscuritatem rerum re-Velatarum patiatur tentatIones, sitque ei liberum propositionibus fidei consent re vel dissentIre , firmius tamen ac tenaclus Illis. adhaeret , quam princIpiis Iu-mῖne naturali notis a quia motἰvum illis assentiendi est multo certIus, ut iam diximus . . Ergo obiectum adaequatum, TheoIogIae est omnἱx. eonclusio deducibilis ex propositἰonIbus fide; ; quia i I- Iud est adaequatum discipIonae obiectum , circa quod disciplina tota versatur :- atqui TheoIo a tota. versa-.tur circa conclusiones ex propositionἱbus fidei deducibi-Ies 2 ergo obiectum adaequatum Theolo ae est omnI conclusio deducibil Is ex propositionIbus fideI: . Ita ut ipsa. eonelusio deducenda , sit eius obiectum materiale, dedu- .cibilitas φro objectum sermaleJ quemadmodum materiale.
38쪽
Theoriἰae . - . I rrIese obiectum Logleae adaequatum sunt ment s operaia :tiones r quia Logica tota cirea IlIas versatur: sormale uero est ipsa dirigibilitas ad verum s obiectum enim formale est ratio , . sub qua dIDI plIna versatur eirca suum obiectum materiale e Logica autem agit de mentis operationibus , quatenus sunt ad verum dirigibi Iese TheologIa pariter de propositionibus, quatenus sunt dedueIbiIes ex aliis propositionibus revelatis: Ergo. Porro obiectum attributionis Theologiae est Deus, quia illud dieitur obiectum attrIbutionis alicuius dlia stipi Inae, eIrea quod illa disciplina primario versatur,& ad quod 'omnia', quae: In ea expenduntur, re Vocari possunt: atqui Theolog Ia e rea Deum primario versatur , & Insuper caetera omnia , de quibus agit, ad Deum reseruntur', vel ut eius effectus , quales sunt omnes ereatur aes vel' ut media ad Ipsum' amequendηm , quales sunt Incarnatῖο , gratIai virtuter exercendae, pe
eata vitanda; leges implendae, Sacramenta recipIenda. Hi ne colligere est l. Theologiam esse unam specie RIentiam ;.illa- enim dἰωIplina una est spec e scientiaeuius unum est obiectum formale ; atqui unum est Theologiae sormale obiectum , nempe propositi Dum deducibilitas ex prIneipiis fidei et Ergo Theolo-gia est una specle fcIent a. . a. Theolog Iam non esse proprie subaIternatam scIent Iae beatorum I quia Escientia proprie subalternat a d fum It sua principiala scient;a super ore laui subalternante, v. . g. ' Medicina a Physica; ars fraeno factoria ab arte equestri: atqui TheoIogia non desumi sua prine; pia a seIentia Beatorum , quamvis illa sit Inferior ;quia principia Theologiae sunt' propositiones fidei quae' non reperirantur In scientIa Beatorum: Ergo. 3. Theolog;am nobi IIorem esse & superiorem cun- , ctis naturalibus disciplinis; quia . Illa discIpIIna est' ceteris nobilior & superior, quae propius attIngit uIllininum rerum omnium finem e atqui Theologia pro plus attingit rerum omnIum finem , Immo habet illum proprἰmario obiecto, & ei rea Illum potissimum versatur. Ergo Theologia est nobilior & super Or cunctis natu i
39쪽
fugere debent In obscurioribus, ubi perieulum est , ne b ultimo fine aberrent, & quέdquam deeernant, doceant , R exequantur , quod repugnet fide I , & lege divInae. Longe enim absurdissimum esset , mini m. in Christiano Philosoph Iae Prosestore serendum , si , nulla ratione habita rerum Theologiearum , discipu- Ios Imbueret opinIonibus , quae cum sacra doctrIn eohaerere nequeant ; idem quippe est ae si diceret ει abstrahere a. ver Itate & falsitate , sul autem esse insituti simplIeIter exponere quIdquId amor veritatis ingeniose eηcogitavit i quia ex dictIs vera est cognitio Theologica , ct certIor omni se illa cognitione naturali: Ergo qui ab ea se abstrahere dieit, ut doceanquae cum i ta concἰδIaxi non possunt , profitetur scidocendo abstretherei a veritate di falsitate .
DE divisone. Tbeotagia Q. Um do .diuidituν rhaologia RR. Diuiditur. I. In dogmatIoam de moralem diaogmat Iea versatur etrea probanda, illustranda, & viri dicanda fide I dogmata. e morat Is vero tota. est ad dirigendos morti iuxta regulam fidei, & De; Iegem . DIvIditur. a. in possilvam, & sch Nasicam . Posit va ssicitur quae In explieandis-& propugna dIs fidei eapitibui Scripturarum & Traditἰonum auctoritate potissimum agetae fusiori sty Io ae Oratorio, qua lis est apud sanctos. Patres . Positiva autem nuncuPa,tur, quasi quae iam posita sunt & conm tuta usurpet ἀSehoIastica est , quae dialecticae ope . , preta styIos.& certa methodo res fidei exponIt, qualis a duodecimmo saeculo ,. principibus Petro Lombardo Sententiarum Nagistro sancto Thoma, ct ali Is In Schola obtinet DIviditur 3 α nonnullis In spe eulatIvam is quae I Dei rerumque. divinarum. contemplatIone quiescit: & Ira Practicam , quae regulas morum Christ Ianorum exponit det
yindicat. Sed S. Thomar hic. q. i. st . hanc divisio,
40쪽
nem non admIttἔt ; sic enim scribit: tieet in pelamiis Philosopbicis alta si speculatim , edi alia Fractica r sacra tamen doctνina comprehendit sub se utramque , scu' ω Deus eadem seientia se cognoscit is ea quae facit Idem itaque Theologiae habItus speculativus est , α practicus : speeulativus quidem , quia versatur circa ultimum finem , nempe Deum , in quo est quies de fruitio . Sed eum illa possessio sit In hae vita adm dum impersecta, Ineitat ad Deum bonis operibus amplius promerendum, iuxta illud PisIm. Io . Quaerit Dominum oe eonfirmamini, quaerite faciem ejus semper . Et ita Theologia , quam Sanctus Doctor dicit esset mεgis specuIativam , quia potIssimum agit de rebus divinis, eminenter tamen est practica. Confirmatur . . Illae scientiae est simul speculativa &practica, cuius peincipia sunt speculativa & practicae Riqui principi Theologiae , scilicet propositiones fidei , sunt simul spe eulativa, & practica ; fides enim est radi κ, honorum operum ad haec datur , ad hae inclinat . Fides sine operibus , eκ. Sancto Adgustino, est fides daemonum e. fides vero Christianorum est iliala, quam designat Apostolus Galat. s; quae per dilectionem operatur . ,, Seriptura non assierit', inquisis sanct M DoLIον lib. de DoLypina Chrisiana cap. Io is nisi CathoItem fidem rebus praeteritis , praesenti
,, bus sutur s. Praeteritorum narratio: est, futuro s, rum Praenunclatio , praesentium demonstraιlo . Sesis haec omnia ad eandem caritatem nutiaendam atquem roborandam, ω cupiditatem v Incendam atque extitis , guendam valent . ,, Ergo vera Christianorum Theo.
Iogia, quae ex fide & verbo Dei omnes conclusiones suas deducit, etiam ubi speculativa videtur, eminen, ter est practIea ; sic enim Dei notitia mentem illum frat , ut sincerum ill us amorem in corde accenda: Ialioquin sicut fides sine operibus, a Sancto Augustino supra voeabatur sides.daemonum: se Theologia oti is & iners, Theolog a daemonum dicenda videretur , illos quἰppe ex . Scripturis aliquando argumentari co stat ex Nauli. eap. 4. Quare nemo ad sacram Schortam nisi se affectus ct recte dispositus. acced/t.