장음표시 사용
51쪽
hros Sententiarum , a quἰbus vocatus est Mao isten SententIarum. Dices I. contra primam mostrae responsionis partem Isaiae s . habetur , ponam universor Ilios tuos doctos a Domino , & Ier. 3 r. non docebit ultra τιν provimum
suum , is vir fratrem suum , dicens e Cognosce Dominum s omnes 'enim cognoscent 'me a minimo eorum usque
is maχimum. Quem Iocum Apostolus Hebr. Uinteria pretatur de Iege nova, de qua etiam sie scribIt Beatus Ioannes epist. r. cap. a. Non nectis habetis , ne aliqui, doceat vos I sed scut unctio ejus docet vos de Omnibus . Ergo Nec Theologi, nee Doctores sunt neres sarii in Iege no a. Respondeo I. neg, eon seq. quIs enIm credat super suam esse Dei promissionem, Jer. 3 o. Dabo vobis Pa- flores iuxta eor meum , Θ pascent vos scientia is do-ctfinis Z An Christus frustra praeeepit Apostolis Matthael a 8. ut docerent omnes Gentes aut post It In Beelesia Pastores & Doctores Ephes. 4. Nonne fides Ita neeessiaria est ex auditu, ut , qui non audierunt, credere non possint Rom. ro. Textus itaque , qui nobis opponuntur , eo modo aeeIpiendi sunt , quo Intelligimus Illud ApostoII r. Corinth. 3. Neque qui plantat est . aliquid neque quιν gat s sed qui incrementum dat , Deus, . Nimirum sicut AgricoIa, fructus, quos eoil Igit, suo Iabori , quamvis necessario , tribuere non debet, sed Del be ned Ictioni: Ita ApostoIus, aut quIvIs Pastor vel D ctor , 'fidem & obedIent Iam audIent Ium non ascribis exterlori doctrInae , cuius Minister est, sed Interlori gratIae & unctioni spiritus sancti, qui Intus soIus es.fieaeiter dotes de omnibus, quae extrInsecus audium tur . Unde In forma Respondeo a. dist Inguendo antee. erunt omnes docti a Domino mediante ministerio Pastorum & Doctorum, Conci sine illorum mInIsterio, Nego alec. Instabis et atqui erunt docti sine eorum ministe rio ἱ ait enIm, non docebit nitra vir prοκmum secum . Ergo a
52쪽
Theologiae 49'ingo subsumptum , cuius confirmationem dicti tuo, non docebit secundum quid, Concedo: non do 'eebIt absolute & simpliciter, Nego . Itaque cum ab adventu Christi .idololatria pro iis desierie apud Judaeos, nec irrepserit apud Christianos, necesse non est ut hodIe Doctores eleant Ecclesiae, vel etiam Ἀ-nagogis filiis sicut olim Propheiae, Cognosce Dominum, . omnes quippe illius notitiam fiere .cum Iactem temo hauriunt. Sed Iraeterquamquod a Pastoribus ct Doctoribus perficienda est 'illa notitIa , cum sit admodum rudIs, mlta alia ad Talutem necessaria edocerI debent. HDIees a. contra, seeundam nostrae responsionIs par
Mem: I. Petri cap. I. v I , omnes fidele ilarati essa debent ad satisfaciendum omni poscenti rationem de
ea , quae in ipsi est se spe. Ergo Theologia est sin
Distinguo antecedense ad satisfaciendum per simpliaeem mysterIorum fidei exponilonem, Concedo, pix exquisitam defensionem , Nego antec. Dices 3. contra tertiam responsionis partem e antruquiores Patres constanter docent Philosophiam an Seho-l s Chel RianIs non esse sdmittendam: Ergo . Distinguo antee. iuxta, proprer 'quae capite primo diximux non esse admIttendam, ut dominetur, Conis cedo ut obsequatur', Nego antecedens. Solutio pamtet ex dIctis pag. 3. & 6. l . - Instabis . TheoIoata Schola stica fidei emison meritum e nam ex S. Gregorio hom. ac in Evang*Ila ,, fides amittit meritum, ubi ratIo p bet experimentum:
Ergo Theologia Schol astica non est EecIesiae utilis. '. Nego ant, 'Huius i confirmatinnem distinguor ubi ratio evidens Praebet experimentum rei eredendae . ut In S. Thomx, qui prius noluit credere Christum ' reti
rexisse ,' quam palparet vuInerum eius cicatrices, Conincedo; de eo enim agit S. -Gregorius ι ubi ratio pri bee ἡ experimentum eorum, puta miraculorum , quaei
Persuadent Deum revera dixisse quae ad credendum proponuntur, Negos Deus vult ratIonabile esse obsequium fidei. nostraes scriptum quippe est, qui cito cre
53쪽
dit , telis Uy eorde . Porro Theologia Sehes amea non 'Praebet experimentum rerum qidei, v. g. Christum eae Patri coniubstantialem , Ied evincit solummodo illud e sese a Deo revelatum, ae proinde fide. divina credendum, essicaciterque re se illi quidquid contra obiicitur.. Illud autem Religioni Christianae utilissimum esse nermo non videt. -
ia est Deus Theologicus PO R. Est sedes, ae veluti promptuarium .
inde Theologus sua argumenta depromit instar Rhetorum & Philosophorum, qui habent suos Iocos com munes, ex quibus omnis eorum argumentatio reperitur. Q. a. Quotuplex est locus Theologiens R. Dufex, internus & externus . . Internus is dicitur , ex quo Theologia eruit principia sibi propria, quales sunt propositiones a Deo revelatae. Externus est sedes principiorum extraneorum, quae
Theologia repetit ex Philo his, atque Historicis , Melucidanda Religionis nostrae mysteria, & eorum mn,inaria; Theologus ehim utitur ratione & auctoritate tum P Iosophorum, tum Historicorum prosanorum, ut sit eat MIIgionem Christianam nihil docere, quod
IumInl naturali repugnet... Q. 3. Θος - es lacus internus I . R. Duplex, necessarius, & non necessarius. - . Necessiarius continet propositiones expresse revela..tas, quae sunt principia, ex quibus certa di Insallibilla deducitur eonesvsio Theologica . Non necessarius subministhat principia, ex quibus ηἴEIuntur coriclusiones magis vel inimis 'probabiles , prout principia illa sunt magis aut mInus probabilia . Q. 4. ompleκ est raeus internus necessarius P
Triplex , nempe scriptura sacra, Traditio divἔ-
54쪽
tu, ac Ecclesia. Theologia quippe In hoc . d ffert ab
aliis latentiis vulgaribus , quod istae omnes suas oonclusiones reserant ad aliquod principium, omnibus natu-caII lumine notuml Illa vero ad revelationem seu Dei
revelantis auctorItatem: atqui inuet nihil revelavit ad communem hom num salutem -quod non contineatue in Seriptura & Traditione e ergo Scriptura de Traditio sunt Ioel, quos Theologus necessarIo consulere debet. Cum autem nobis non constet nisi per Ecclesiam, quo sit vera Scriptura, .ut infra dicetur, obscuritasque. ita scrIptura & Traditione passim occurrat, necesse est Theologum ad Eeelesiam recurrere tum ut veras Seriapturas & Traditiones a falsis discernat, tum ut veram earum IntellIgentiam assequatur/; Ergo tres omnino lana necessarIi Ioel Theolog Iei , nimisum Scriptura, Tradi tio, st Ecclesia , , ad quos cetera revocandi sunt . Ad Traditionem divinam revoeatur omnium sanct rum Patrum consensio in uno dogmate s ut enim ait
Vineentius Urinensis, Illud recte habetur ut ab Ap stolis traditum, quod semper, dc ubique, & ab omnibus creditum est . .
Dixi , σmnium Sancto m Patrum e Onfensio I si enim separatim spectentur, quamvis eorum auctoritas sit maximi ponderis, non est tamen ineluctabilis, nec ore nino certa, nisi ad eam accedat iudicἔvm Beeleta .
non ideo merum potem, quia 's ira se erunt: sed quis
Atque hae mente s. Doctor reiicit sententiam S. priani & ConeIllorum partIcularium ab ipso, celebra torum eἱrea baptisma ab Haerescis collatum, quae erat contrarIa traditioni Eeelesita, ct aliorum Patrum Do Orinae, δc a posterIoribus Conei liIs , maxime a Concilio NIeaeno generali, emendata . . , .
55쪽
Protigomena Ad Ecelesiam reducuntur i. Conellia generalia ,. ε 'Iam quippe repraesentant , Infals biliterque definiuna quae sunt fidei, de a Deo revelata. Decreta summorum Pomificum universaliter recepta, Ecclesia enim dIspersa non potest recipere doctrinam fallam , sicut nec, sa Concilio congregata docere, ut infra probabitur. DIxl universaliter recepta , nam Romanus Pontifex sub dupliei velut satu spectari potest, vel una cum Eeelesia aut Concilio generali: vel extra generale Concilium. Priori modo peeuliarem & separatum ab Ecelesia Iocum non constituit. Posteriori vero, Iicea summam habeat in Ecclesia prae reliquis sigillatim Episcopis auctoritatem, sanctionesque ipsius maximae venerationi omnibus esse debeana ; ex eius tamen Deeretἰs praeelse firmum omnino , & apud omnes indubitatum argumentum educi nequit, cum bene mu ii, & maxime Theologi Parisienses negent eJus Iu illela esse irreformabilia, nisi Ecclesiae consensus acinee sterit I alioquin frustra convocarentur Concilia ge
R. Quadruplex, primus .est auctoritas Sedis Apostolieae seorsim spectatae, quae apud omnes Catholicos maximi est ponderis, ut iam diximus; secundus, Coniselliorum Provincialium & Nationalium: tertius, S S. Patrum I quando se paratim spectantvir e quartus Theo- Iogorum e in quacunque enim arte peritis credendum esse, ratio Ipsa docet. Immo concors & constans coninstnsio omesum Sehesarum In aliquo fidei aut morum dogmate. tradendo tantae est auctorItatis , ut ei re pugnare temerarium sit. Quoti pleis es Iocus 3κtemm 2 R. Triplex, primus auctorἰtas rationIs e secundus Philoisphorum ; tertius Historieorum . sed Historia duplex, alia EcclesiastIea, alia profana. Prior non est Theologiae extranea ; si enim habeat Seriptores fide dignos, & secum Invicem consent entes, non est con temnendum TradἰtionIs testImonium. Posterior vero , licet extranea, alIquando inservit ad intellIgendas &explieandas saeras Limr s. .
56쪽
. Εκ mIraculis etiam Theologus eertas elleIt eoneI sones. Sed miracula, quax in ScrIpturis non resere tur, ad H storIam pertinent. c. Ergo sunt omnIno decem Ioui Theologrei. 'imus' est Scriptura. Secundus, Traditio, sub qua contineturi S S. Patrum consensio. Tertius , Ecclesia, in qua Intelliguntur Concilia generalia . Quartus x Decreta Sum morum Pontifieum seorsim ab aliis EpistopIs spectari Torum intus, ConeIIIa particularia. Sextus. Sanscii .Patres separatiis spectati, quando a eommunἱ alloia Tum sententia non recedunt. Septimus, Seholae Theo Iogl et Octavus , ratio naturalis. Nonus auctorItas Philosophorum . meimus, Historia
R. Est verbum Dei seriptum ipso aia
DIcitur T. Verbum Dei , In quo Rhiptura convenis eum Traditionibus divinis, quae sunt verbum Deio Dicitur a. seripium, quo distinguitur a Traditionibus divinἰs, quae non sunt Deo amante stripto trad tar, sed voce duntaxat. Expendemus autem Capite se quenti, utrum Christus nonnulla dixerit, quae non
. Dicitur 3. ipso ossante, quibus terminis Seripturae divina differt a Canonibus de definitionibus Ecelassae in materia fidei, quae quidem definitiones, IIem sint verbi Dei explieationes scriptae Spiritu sancto assistente, non sunt tamen Seriptura sacrae; quiae scriptis traditae non sunt Spiritu sancto, amante . allud autem diat
57쪽
domIno sto a steretis . Ipse enim epistolas duplicis generis seribere potest. I . Si. eum possit viva voce per serre mandata domini. sui, ea transmittat per epistoistis quas proprio motu & sine domini Impulsu exara vit . a. Si domino dictanti solam manum praebeat . Epistolae primi generis sunt revera fanis i , IIcet alIud
non contIneant, quam verba domino accepta, RadaLos perferenda. Epistolae ver seeundi generIs proprIe adseribuntur domino, e st enim auctor Se caussa prineeps huiusmodi seripturae, manus vero famuli've Iutἰ instrumentum. Priori modo Concilia generaIIa IndesinitIonibus fidei verba Dei litteris consignarunt. s. posterior I vero Seriptores sacri . Q. a. Quid es se Pri as tua. respectu. Scripturusacris p R. Antequam hulece quaestIoni gravissimae fiat satis, advertendum est triplici modo concipi posse Deum mentem allevius Seriptoris assicere, scilIeet vel revelatione, vel InspiratIone, vel assistentia quadam spe-
ReveIatἰo est Ignotae antea verItatis facta divin Ilva manifestat Io. Ita Istias e. 4y. revelatione dIvἱna noverat Cyrum aliquando suturum populi Israelέtici liber
. InspIratio est i Itallo quaedam Interior, motusque ansolitus , quo quis ad loquendum vel agendum imperuΚtur, sine rationIs aut libertatis periculo εSpeelans assistentia est peeullare auxilium , quo Deus adest Scriptori , non quasi singulis verbis aut sente praeeat, sed ne interseribendum interrorem laba-- . His praemissis. Respondeo r. Res alIquae SeriptorIbus saerIs fumeunt revelatae sed non omnes . Duae sunt responsio asis partes . Prima pars probatur: quia revelatIo est Ignotae a tea veritatis facta divInitus manifestatio p atqui multa Prophetis mani se stata sun ,. quae prius Ignorabant, V. g. uatae quod Virgo esset ρ ritu , e. 7. v. 1 . quod
Christus multa passurus esset, uada cap. 33. In medio
58쪽
ia argenteis a DiscIpulo tradendus, Zaeli. I I. &e. Secunda pars probatur, quia saeris ScrIptoribus m a se stari non potuerunt, quae vel . oculis viderant, us oyses aegyptiorum pIagas, Iosue ΙΘelItyrum victois rias In ingressu terrae promῖssionis, S. Ioannes Chrianum pendentem & morientem in Cruee, vel eκ t
Ribus fide dignis didicerant, ut S. Lueas , seipso
asseria eap. I. Evangelii V. a. . . a
Respondeo a. non lassicis .: specialIs spleItus sancti assistentia, alias eanones Eeesesiae essent Scriptura diavIna, in iis enim eondendis non defuit illa speeIHIs assistentia. Respondeo 3. praeteri speelalam Spiritus sancti, assiastentiam, admittenda est In Scriptonibus caeris In N
ph.tia id est Seriptura saera , sed Spixitu sancto inspirati, locuti furit sancti mi homines , graece legitur,1piritu sancto acti O impias Tim. 3 . v. x ε. omnia
Seriptura divinitus in irata, utilis es ad docendum e. Matth. cap. 22. U. 4 I. Quomodo ego David in Spiritu sancto vocat eum Dominum dicens e Nisit Dominus D mfino. meo; sede a deviris meis 3 Lue. I. v. ' sient mineutus est per os Sanctorum .
Probatur a. ex constans traditione, in Symbolo ConstantinopoIItano dieitur de SpirItu sancto, qui I εutus es per propbetas I S. Ignatius Epist. ad Magn fimos, s. Iustinus Apol. a. S. CIemens AIexandrinus Ita admonIlIone ad Centiles, orygenes in prvoemio lib. Periarchon, Athenagoras In legatione pro ChristIanis, S. Hieronymus Praefat. In Epist. ad Philemonem, R Augustinus lib. I8. de CIvIM. Dei cap. 38. & allidoeent auctores saeros ad seribendum fuisse inspIr
Ergo nihil est in SerIptura saera, quod non sit verissimum sive In dogmatibus , sive in hῖROHIs', sive in diisnologia D quia singula, sunt Dei verba, es autem
59쪽
diei hune timorem Boncremque deforee, ων nullum estνMm
auctorem scribendo erra se aliquid fimi me credam, ues aliquid in eis σεndero libris qMod videatur contrarium meritati , ut contIngit aIIquando In chronoloagia & HIIs Iecioribus, nibit aliud, quam mel me
dosumaesse eodicem, vel interpretum non assecis eum est, quod dietum es- , vel me minime inteuexisse non- -- bigam .Q, 3. Singula Scrum e vreba faeni ne a visitis fa Rio Aspirata oe dictata, ita ut vocabulorum eo ostio G si ius ad ipsum νε serenda sint λ. R. Duplex est in.Scholis opposita , sententIa I T satus In eap. II. Num. Est Ius In cap. 3. a. ad FP moth. & pIures graves Theologi illud assimant, immo Lovanienses & Duaeenses Sententiam 'Oppositam notant, ut minus orthodoxam, si , enim Inquiunt Imnis censuris, is IntoIeranda prorsus & grandia blas , phemia est, si quis veI.verbum asserae in script moris InvenirI otiosum ...4 LIngula verba SerIpturam, rum singula sunt Sacramenta , singuli sermones, syIM labar, apIees, puncta divinis plena. sunt sensibus, ait enIm Christus intili. s. iota unum, aut ranns aperinyn praeteribis a Iete I do S. Chrysostomus hom l. t ηι in Genes. seribit nihil temere vel fortuito, loqui dἱvinam Scripturam; sed & syllabam di aseeulum remussitum habere thesaurum; S. Augustinus tract. Ia . in
D: ad haec verba , unus. militum lancea latus 0Ms aperi
ruit; S. Bernardus Serm. a. In Cant. & alii Patres passim docent . ex pecul IarI Dei consilio factum fuisse , ut unam prae aIia voeem Scriptores saerἰ usurpaverint. Et illud suaderi potest ratione , quia tanta est senten clarum Inter & verborum delectum eonnexio, ut iratae a Deo sine istis Seriptori saero InspirarL non po
Nee obstat, InquIune, viversum gerἔptorum sacrorum sylus; nam Spiritus sanctust rationem habuit status,
iugenii , Q ωucationis eorum iis quos ad scribendum,
60쪽
mbetebat: Meebat quippe ut Amos gfegum pastor Iin
miliori styIo scriberet quam Isaias ex regia stirpe oriundus ; Ioannes olim piscator , quam Lueas liberalibus disciplInis Instructus. . BeIIarminus tamen & alii ThioIos sat communIter negant SpIritum sanctum inspirasse & dictasse omnia &singuIa ScrIpturae verba.' Dico , omtria, concedunt enomea fuisse, insipirata, quibus exprimuntur mysteria, de a Ia graviora, quae eaptum scriptoris steri superant , cum ad exponenda, quae adeo ab huittanis' sensibus remota simi , naturalis loquend facultas non videatur
sussirere ; sed contendunt in faeiIioribus de perviis , puta in historiis describendis, SpIritum sanctum seria moribus saeris permisisse verborum delectum , specia.
IIterque duntaxat adstIlIsse, ne alicubi laberentur . Probant autem suam sententiam. qui a Idem aucton res easdem aliis' verbIs, alἴoque ordine nonnunquanae
de ribῖt, ut videre est in Moyse, qui DeeaIogum refert Exodi et, de Deut. s: alio verborum 'delectu. a: quia auctor libri a. Machab. c. a. v. 27. testatue se opus Illud ' confecistb multo labore Se sudore, Cain p te vero ultimo v. 3 9. dubitans num effectus votis suis responderit, opus coneludia 'his' verbis, ει 'quidem bene Θ ut hisoriae' eo erit se hoe γ ipse meώ'lim, sin autem minu3 digne, eoneedendum est 'mihi. Ergo non manum duntaxat de calamum' tanquam ama
mensis praebuit Spiritu sancto singula verba dimanti, sed propriam industriam adhibuit ; erimen enim' est i
dubium revocare, num SpirItus sanctus verba congrua delegerit, eaque apte de eoneinne ordinaverIt', blasin 'phemum ' quoque petere, ut venia et concedatur. quia huIc- sententhe, favent S. Dionysius Alexandrinus apud Eusebium IIb. ' Hist. cap. as: Arnobius tria I. contra Gentes S. Hieronymus Epist. ach ΑIgasiani S. Augustiuus lib. a. de consensu Evangelistarum c. 28. num. 67. de ali I. Quare illi ut probabiliori δe eonis' risinior; subseriuendum videtur.'Neque, vero ex hac sentensa sequItur saeran scel-'pturam integraliter sumptam, non esse verbum Dei; sud partim verbum Dei, partim verbum i homἰnum . . si Nam