장음표시 사용
41쪽
suae requirantur di initiones in sacrae Theo gia Candidato Eaedem sere requiruntur, quae ad audiendum ver bum Dei , & ad Iegendam Seripturam saeram . cum TheoIogl sit serutari & explanare scripturas ,& Deus ipse in iisdem nobis loquatur . Ρorro aec denti ad Iectionem ςcrIpturae. sacraei quatuor potissimum necessarIa sunt. Primum , eordis mundities , , vel saltem voIuntas cordis mundandi, & morum emendandorum .
Probatur I. ex Scriptura L Sap. I. . Temersae cogitatis-ne1 separanx a Deo. . . . quoniam . in matem Iam animam
non intνoibit sapientia . . Et rationem mox , affert: υiritus enim sanctus qui Instar Magistri tradIt iaplentiae disti plinam disciplinae effugiet um , in aucteret
se a cogitationibus, quae sunt sine intellectu ε Quem autem fructum ex , Iectione L Scripturarum percipier discipulus sne tali Magistro, quoscunque alios interpretes adhἔ-beat 3 Nempe discet , se eundum litteram , quae occIdit non' fecundum splauum , . qu 'vIvifieat', ersique unus ex illis, qui videntes non vident, neci corde. In te III-gunt, blatth. e. II. Ergo initIum, sapientiae 'erissima est diseiplinae concupiscentia Sap. c. Probatur a. . ex sanctis Patribus, Sanctus Gregor Ius Naeianzenus orat. sic loquitur e , , Non cuiuis Is est de Deo dIsterere ; sed eorum dumtaxat , quiis corpus S animam a vitiorum sord bus purgarunt , D. aut iam hoc agunt , ut se a vitiorum labe pur-- gent ; impure enim: rem puram attingere pericu Io,,. non caret , quemadmodum nee aegris oeulis solis, , radἱOs IntuerI. - . Sanctus Bernardus sermone 67. In Canxica et Rei es, inquit, in Uictibus, nee ratione ade im pertingitur , sed confo=nnitardi. Probatur 3. rat one; quia quI Scmpturam, quam Iegit, mores eonformare non vuIt, peccata sua multiplicat, exaggeratque, & iram Dei contra se excitat
42쪽
v. 8. seqq. , , Sine lege, peccatum mortuum erat .. α,, seae eum; venisset mandatum , peccatum revixit. . . . ., & Inventum est mihi mandatum , quod erat ad vi- ,, tam , hoc esse ad mortem ut fiat supra modum ,, peccans peccatum. per mandatum .,, Enim vero En-- non , peccat A quν resistIt Deo ' dicenti in ' ScripturIsa quas prae manἰbus habet : Nolite diligere mundum, --q- ea s quae.ι in. m Mndo sunt . Iia Ioann. a. Annon sopitas cupiditates suscitat, adc praeteritis peccatIs eontumaciam superaddiici cum. Scripturis discordat , & Deo in iis Ioquenti contradχIt : Nam ex , S. Augustino lib. I. de doctrIna. Chrimana 2: Nulla a pagina fere / sanctorum librorum ., in qua non sonet , quod superbis Deus res it' humilibus autem, dat gratiam e & Iterum , non praecipit
Ergosassiduus Seripturarum lector ι qut neo illam n trire , aneo i stam : extinguere I aut- vIncere . curat, coni mo Deum sibi . loquentem, aud Ire eontemnit, & ide ι contumax, &: iudicium excepturus , de quo ait Christus , Ioann. 9ω V. 39.; In iudietam ego in hunc mundnm
deni .s me . . qui vident, bcaeci sarit. . Sacrarum ergo
Scripturarum studiosuti diligenter- observet. quod legitur Matth. s.; iuxth Interpretationem S. Augustini I. r.
de . Sermone; Domini ian- monte dieso consentiens' adver farso tuo cito dum via eum. eo . . Ranctus enim
Doctor re ἰectis tribus i huios tex ux interpretationibus. suam. sic statuit: Reliquum est, ut ille adversarIumis-praeceptum Dei esse intelligamus. Quid enim sie a B-versatura peccare. volantibus, quam praeeeptum Dei, ,, id est lex ejus de Scriptura, diu Ina , quae dat est ,,, nobis ad . hanc, vitam , ut sit nobiscum in via , cuis, non oportet contradicere, ne nos tradat iudiei, sed , , ei oporte di consentire cIto 3- Quis autem eonsentitis. Seri murae d vinar, . ni si qui legit & audit. pie des 3, rens er culmen auctoritatIs, ut quod intelligit non ,, propter hoc oderi t, quod i peccati s . suis adversari sens,iatii; . sed ma s. diligat, correptionem suam, de gaudeat, a quodi morbis suis, donec sanentur, non parcatur Z,,
Sscundum, quod ma3na cura di sollicitudine praemit
43쪽
ua eas addiscat non ad inanem soriam, aut curio sit Ret tςm, aut aliquid simile, sed tantum ad 'ard i fieatione n suam prius , deinde aliorum . is Sunt namque , air
3ν Iunt eo fine tantum , ut sciant ipsi ; & turpis 'eurIositi tas est . Et sunt qui scire volunt , ut scientiam suam σν Vendant, verbi caussa pro pecunia, pro honoribus,di. dc turpit quaestus est. Eu simi quoque' qui scire vo ,ν lunt ut aedificent; & caritas este & Item qui sc Ire , , Volunt ut aedifieentur; & est prudent Ia. Horum omis nium soli ultimi duo non inveniuntur In abusione 'D scientiae , quippe qui ad hoc volunt Inteli gere, ut 's, beneste iant . Reliqui omnes audiant, scienti bonum di, facere de non facienti, peceatum est 'ei. At si per similitudinem dIeat, sumenti cibum & non digerenti
m perniciosum est ei. . . . Nam multa scientia ingessa B stomacho animae, quae est memorIa, si decocta ignet caritatis non fuerit , ct se per quosdam artus ani m ιδὶ s. mores scilicet & actus transsula atque digesta H nonne reputabitur' in peccatum, tanquam cibus con inis Versus in pravos nox 'pe hunrores Annon malus 3ν humor peccatum est Annon Inflationes & torsioniseis in conscientia sustInebit qui huiusmodi est , - selens vi ,, delicet bonum non faciens Advertis ne iam quam dis verum sensit Apostolus, quia seientia inflat ξ - volo
proinde animam primo omnium scire se Ipsam , ,, quod id 'postulet ratio &utilitatis& ordinis . Et sy Ordinis quidem, quoniam quod non sumus, primum ,, est nobis militat7s, vero, quia talis scientIae nonis inflat, sed humiliat , & est quaedam praeparatio ad is aedificandum, nisi enim super humilitatis stabile funda-,ν mentum, spetituale aedificium stare minime potest . ,,
Rectus igitur ordo postulat, uti Theologiae ρ discipulus suo Pprius , deinde abiorum desectus In Script ris tanquam im speculo Intueatur, & ex seipso quae sunt proximi intelligat , - ut dicitur EeeII. D. Hoc est, euiis quae, in se deflet , ad alIorum vitia eorrigenda humili' & prudenti Eelo incitetur. Namque ex S. Basillo humi L ao. In Nexarieroni sacraescriptu ae divinitus exa
44쪽
innata superbia perspleaces sunt ac detegendos aliorum
defectus , interiorem vero anImae suae faciem non vi'
dent reflexo ea testis luminIs radIo proprIas sordesdc maculas eonspiciant , detergantque ; iuxta illud Eccli. a I. Verbum sapiens , quodcumque, audierit sesus ἰaudabile is ad se adssisset, id est, sibi accommodabit, Iibi recondet , & In proprios esus assumet , ut cum Propheta dicere possit, V. sa. adipe oe pingum driae repleatur anima mea , ω labiis exuItationis laudabi os meum, Infundi nimirum prius volens, Be sie effin deres nee soIum Infandi prius, sed& ImpIeri s quae tenus de plenitudine eructaret, non oscitaret de ina nitate. Contra vero Insiplens veIuti fastidiosus eonvi- , ex ScripturIs tanquam ex mensa Iaute praeparata nihil sibi sumit ε sed cuncta alIIs frangit , dἔvidit ac ministrat, hoc est, quidquid Iegit , in argumentum docendi & corrIplendi convertIt . Ies erant Scribae qui clavem seIentiae deferentes non Introibant . Matth/ at tales hypocritae , quos Increpat ChrIstus Matth. 7. qui vident festucas in oeul Is aliorum , trabem vero ambitionis & InanIs glorIae In suis non advertunt. Quuautem sibi nequam , cui bonus erIt 3 SaItem et , qui laujusmodi est, deeIarat Ecclesia per os P. Bernardi Serm. I 8.
mulo,s vales , acuva mer sin autem, parcito tibi Tertium , quod exIgἰt sacrae Scrἱpturae lectio , estiumma reverentia di humillias. Verbum enim Dei est, quo nihil sacratIus, nihII reverendum magis . Ibi De ipse loquitur , Ibi interpres SpIrItus- sanctust. Ad Τηρον ostem respuiam, se DomInus Itaae 66. vers. M uis ad pu perculum , ω contritum spiritu, ω trementem sermo Rei meos , quod repetit v. s. . Asiate verbum Domitii , v i tremitis ad erbum ejus. Ut enim habetur Deut. F.
omnis caro , ne audiat moeem Dei vietentis
Quamobrem S. Chrysostomus homil. a. de verbis Isarae' monet ,, ad scripturarum IectIonem aecedendum, quemadmodum si in caelum Ingressuri essemus, nam Serim plurarum lectio caelorum est reserat;o : ora Prophe- tarum,. Dei sunt os. Et s. Aususthitis lib. 3. CO ,
45쪽
sessionum c. i. Institui , inquit , animum Intendere,, . in Scripturas sanctas , ut viderem quales essent e,, & ecce. video rem, non compertam superbis, neques, nudatam pueris , sed: incemu humilem , .successu eκ- is celsam, & velatam mysteriis, & non eram ego talis, ut intrare In eain possem , aut inclinare ce , , vicem ad eius gressus .... tumor enim meus refugiebat modum eius, dc acies mea non penetrabat Inte- ,, riora eius . . Veruntamen illa erat quae cresceret cum, , parvulis , sed ego dedignabar esse parvulus et is Easerm. 63. de diversis Cum primγ. puer ad ScrIpturas ,, divinas ante vellem afferre acumen discutiendi, quam
ν, pietatem quaerendi , ego ipser contra . me claudebam is ianuam Domini me I. Cum puIsare deberem , ut aperi-ν, retur, addebam ut clauderetur, superbus enim audebam quaerere, quod nisi . humilis non potest invenire.
Quartum, quod ad sacram lectionem disponit , e Rardor d l scendi :. Quin is qui arat ω seminas, accede ad
.llam , ait Saepiens Eccli. c. 2 3. . In omni . animo tu accede ad illam . Trita est S. Augustini, sentent a , I. 3a . cap. I 8. . contra Faustum ζ Non intratur fa veritatem , nisi per obaritatem quia ut Ipse alti Tractatu I g. in Ioann. . ipsa licitur dilectione , , ut plenius is meliaescamnoscatur . Hunc autem sacrae lectionis ardorem accendere debent Immensa. rerum addiscendarum utiliatas , . mira profunditas, & attemperata obscuritas . PrImo , . ea est ScrIpturae. sacrae utillias , ut illius
audiosus merito eum Sapiente dicere possit, Venerunstmibi . omnia bona. paritem eum illa , innum abilis honestas, . Graece , innumerabiles divitiae per manus illius ,
Sap. 7. . Est aegris & peceatorIbus , omnium medicina rum thesaurus , . ex: S. Chrysost. . homil. 3 in Joann. Omnis marbus: animi , inquit S. Augustinus in Psal.
conc. . . . babet in . Scripturis medicamentum suum . Ea
IneIpientibus, & parvulis.In Christo lact s alimonia , grandἰoribus solidus eibus . Quisquis, ait S Augustinus
Tract. I. in Joann..is novit natum esse se eu Spiritisis. sancto 3 avide inhieti uberibus matris , & cito crescit . Est autem mater, Ecclesiae & ubera eius duo,s tectamenta . Scripturarum divinarum , hinc fugat uni
46쪽
meologiae. 63is Iae omnIum Saeramentorum temporalIter pro aeterna, salute nostra gestorum, ut nutritus Re roboratus Per- ,,. veniat ad manducandum elbum , quod est: In prinei pio erat Verbum Est afflictis de maerentIbus emcax.& uni- eum solatium, ut testantur Maehabaei calamitatibus oppressi, I. I. c. I 2. Mu enimi eum , nullo horum indigeremus, babentes solatio sanctos libros qui sunt in manibus nostris. . Est locupletissimum promptuarium, unde Pastores gregIs , assumant arma potentissima Deo; sagittin potentis acutae , mega Dei sunt . inquit S. August. in
Psalm. II9. . Nemo pulcrius sagittat ad amorem, qησm qui vere merbo sagittae r immoe sagittat cor . amantis , ut ad ver amaritem a fagittat vit factae ammtem . .
Secundo, mira est Ser plurae profundItas, ex S. Ai gustino epist. I 37. alias 3. ad Volusianum: is Tanta,n inquit, est Christianorum profundi has litterarum, uta, in eis quotidie proficerem , si eas solas ab ineuntes, pueritia usque ad decrepitam senectutem maximon otio, summo stud Ici, mesis re ἔngenio, eonarer addi is stere ualet, altItudo sapientiae, ut annosissim Isadis acutissimis, flagrantissim Is . eup ditate addiscendi hoedis contingat, quod eadem. ScrIptura quodam Ioeo hams, bet: cum consumaverit homo tune ineipit'.2S. Chrysostomus expendens ChrIsti verba , sexutamini Scriptu ras , hQm. 4o. In Joann., & hom. x . In . Gen. sic loquitur: .aIte et diendum G i in profundo enim delitescunt ibesauri , sicut gemmae in profondo aquarum, Q nise sum
mam adhibeamus diligentiam, nihil inveniemus . HOma I. In Genes. Scriptura sicut aromata, quae quanto megis digitis atteruntur , tanto majorem .fragrantiam reddunt . Et S. GregorIus IIb. 4. Moral. cap. I. Sicut ino cursu facies hominis eernitur , inferiora nisi eκ fami lara
ηο usu conjugitur , ejus nimirum mentem quasi eN cs locutionis familiaritate penetramus . .
Tertio, divina arte. SerIptura aperils dc obscuris attemperata est . ut omnIbus ad eam pateat: accessus,st paucissimis studiosis sit penetrablIis . o Placuit Deo, i, inquit S. AugustInus cons. 3. In Ps. io I. reru* fi- a Suris
47쪽
is tibus. M epist. I 37. alias 3. ea quae aperta conti- ,, net, quasi amicus familiaris , sine fuco ad eor Ioiais quitur indoctorum atque doctorum .. Ea vero, quae ,, in mysterio occultat, nec ipsa eloquio superbo eri-D gἰt , quo non audeat accedere mens tardiuscula diis & inerudita , quasi pauper ad divitem ; sed inultat
,, omnes humili sermone quos non solum inanifesta se pascat, sed etiam secreta exerceat veritate . E praefatione In Piaim. 93. is ad hoc clauduntur quaedamo sacramenta Scripturarum , non ut denegentur, sedis ut pulsantibus aperiantur . Si ergo affectu pio , dcis sincera cordis caritate pulsetis; ille aperiet, qui vi- ,, det unde pulsetis . o Beati ergo , qui scrutantur testimonia eius, I non quia scrutando laborant , se a quia sapientiam , quam tanto ardore quaerunt, Inve nient ; scriptum quippe est Iob 3 6. in manibus absconsedit lueem , scilicet negligentibus et In manibus tamen habet paratus eam effundere , si quis oculos eord ἔς aper adi; subditur enim , annuntiat de ea amico suo, quod posisto 6με sit , ω ad eam posse aseendere . Quae eum ita sint, facile intelligit Theologiae Canis didatus se persectum In sacra Selaola non evasurum, nisi animum a. vitiis expurget , afferatque rectam Intentionem, humilitatem , ct discendi ardorem ; nullus, quippe in qualibet arte aut scientia peritus esse pote st, nisi eius prIncipia apprime noverit; atqui principia Theologiae potissimum petuntur ex SerIptura saera , cuius plena notitia non habetur sine. laudati sadispositionibus: Ergo
Utrum Theologia si necessaria a R. HeologIa generice spectata est EeeIesae simpI A cited necessaria, non singulis Fidelibus; si v mi specifice. sumatur pro scholastica , est quidem Ioum.
48쪽
σε utisssima , sed absolute non neeesiarla . Quatuos
sunt responsionis partes. Prima pars probatur 1. ex Scrῖptura , Ephes. 4.,, Ipse dedit quosdam quidem Apostolos . - allos auri tem Pastores R Doctores ad eonsummat onem San- ω ctorum', In opus ministerii; in aedificationem Corinis .poris Christi . . . in ut iam non simus Parvuli flu- ,, ctuantes, & circumseramur omni vento doctrInae In D nequitia hominum , in astutia, ad e reumventionem D errors s . Et e. I. ad Tit. Oportet Episcopum sineis erImIne esse . . . amplectentem eum , qui secundum ,, doctrInam est , fidelem sermonem , ut potens sie , exhortari in doctrina lana., & eos qui contradicuntis arguere ; sunt enim multi InobedIentes, vaniloquin & seductores . Ergo ex Apostolo Doctores sunt Ecelesiae necessarii ad consumationem Sanctorum , in aedificationem CorporIs Christi , ne hominum Inconstantia & astutia seducantur FideIes , & pereat Idea . Probatur a. actoritate simul S ratione S. Augustini IIb. 34. de Trinitate cap. D ubi quatuor Theologiae ossicia recenset et Es scientia, inquIt, qua Mes saluber .
rima , quae ad meram beatitudinem ducit, gignitur , nutritur , defenditur, is roboratur atqui quatuor ossicla sunt Ecclesiae simpliciter necessaria; Ergo,
Ad r. quidem fides non gignitur sine praedicati
ne; quomodo credent ei, quem non audierunti ait Apostolus Rom. Io. quomodo autem audient me praedican
te Qui vero praedicant, ii non modo mysteria & pra cepta Evangelica simplicIter exponunt, sed etiam ominni momentorum genere firmant, ut auditores non so- . Ium ea memorIter teneant, quemadmodum pueri, sed corde Intelligant , & moribus exprimant, quod pra stare non potest, qui Theologus non fuerit . a. Fidem Inchoatam nutriri necesse . est spirItuandoctrina, ut coIlIgitur ex Apostolo a. Cor. I. tanqualm parvulis in Chrso , inquit , Iaa mobis potum dedi, ut stilicet In eo crescerent . in salutem . I. Petri 2 Et inmensuram aetatis plenitudinis Chrisi , Ephes. 4. Quid enim proderit, quod fideles didieerInt , quae ad salu-φοm sunt necessaria, si ea corde arido marcescant, aut
49쪽
curis & sol e tudinibus taculi suffocentur 3 Assidue emgo commoneri debent, & argumentis TheologIcIs excitari , ut ex fide vivant & operentur s Nam: fides me operibus mortua est . 3. Vindicanda & destrenda est fides contra Haere' ticormm Impetus, & carnalium vaniloquiae atqui pro- prium & peculiare Theologiae omelum est sanam doctrInam munire, HaererIcos comprimere , pestilentes revineere , & adversariorum tricas di I vere . 6 Fi- ,, dem , InquIt S. HIIarius lib. I a. de Trinitate, non ,, nudam ApostoIus atque Inopem rationis reliquit , ,, quae quamvis potissima sit ad salutem , tamen nisi - , , per doctrinam' Instruatur, habebit quidem Inter ad-,ν versa ζ tutum refugiendi recessum , non et Iam retἔ- ω, nebit constantem obsistendi securitatem , eritque ull,, infirmiorIbus sint post fugam castra, non etiam ut is arma habentIbus adsit InterrIta sortitudo. is . RoborandI & RIeiendI sunt fideles, ne pro liU- mant Ingenii Imbecillitate cIrcumserantur omni vento doctrinae , ne mundi scandalis S pravis exemplis excidant a simpIIeitate , quae est In Christo, aut daemonis astutia & inatae eoneiipiscentiae Inconstantia seducantur. Nullus autem ad haee idoneus sine ope Theologiae . Secunda pars, nempe quod Theologia non sit singulis necessaria , probatur I. ex ScrIpturis, quae do cent fidem ad salutem sufficere, MarcI Is. Dui crediderit, oe baptinatus fuerit , D us erit, I. Cor. I a. nunquid omnes Doctores a. ex Sancto AugustIno I;b. I . de
Trinit. cap. r. ubi de TheoIogia sie scribit ,, Qua scientia non pollent fideses plurimi , quamvis poI- , , leant Ipsa fide pIurImum . Allud est enim scire
D tantummodo quod homo credere debeat propter ,, adipiscendam vitam beatam , quae non nisi aeterna ,, est; aliud autem scire Hoe Ipsum quomodo & piis, , auribus opituletur & contra implos defendatur. ,, Tertia pars, quae est de ut litate TheoIoglae Scho- Iastieae , probatur contra Pseudore formatos, qui eam impetunt, ut Rel gioni noxiam, δe contra Theologos Scholasticos , praesertim Sorbonicos, Impotenter debaco
chantur: r. Auctoritate conellii Cmstantiensis sess. 8.
50쪽
, Inter aIIos V Icleii articulos , damnat eum, quae ruebat; Universitates, Studia & Collegia, vana ga uulitate introducta esse . a. Quia Scholastica tria dumtaxat addit positive , quam omnes laudant , nimirum Hylum pressiorem, methodum certam, di dialecticam, seu Philosophiae usum, atqui tria haec non mediocris sunt utilitatis, r. iidem stylo simplici & aperto mellus cognoscitur quaestionis propositae status , ambiguitates si quae sint, accuratius enodantur , effugia emcacius praeclu- untur , . Haereticorum sophismata Rei enucleatius
a. Methodus, qua utuntur Scholae, maximam dis, putationi lucem affert , dum res singulas . ad propria. Capita revocat, quae connexa sunt, copulans: quae Ris invicem . discreta, seiungens o .
dei muniendae , & contra Haereticos tuendae non pa- Tum utilem esse docent antiquiores Patres. S. CIemens Alexandrinus lib. I. Stromatum vocat Philosophiam Propugnaculum & vallum veritatis . . ER, inquit, Persei am perfecta , oe nullius indiget doctrina Salmatoris, Mi Pote facultas θ' .sapientia Dei . Porro Graeea Philosopbia ad eam accedens, non potentiorem facit veri:ate sfed sopbistar adversus eam impressiones imbecilles red--dens , propulsansque dolosas seontra meritatem insediai,
congruHm veritatis propugnaeuium cs' mallum dicitur .
S. BasilIus in caput primum Isaiae scribit Dialecticami esse dogmatibus nostris i In star murio. S. Augustinus lib. a. . de doctiina Christiana cap. 3I. Disputationis disciplina , inquit , ad omnia genera quaestionum, quin in irreris sanctis sunt penetranda is dissolvenda , plurimum valet . Ibi cavenda est libido rixandi, is puerilis. quaedam ostentatio decipiendi admersarium .
Quarta pars, scilicet quod Scholastica nec privat s , nec Ecelesiae sit absolute necessarIa , probatur , quia sine esus ope Ecclesia diu stetit & floruit , nimirum apud Graecos usque ad octavum saeculum, quo vixit S. Ioann. Damascen. qui dicitur eaus parens I & apud Latinos usque ad duodecimum saeculum , quo Petum