장음표시 사용
141쪽
portionalis sit lapsus, cum advertentia venarum amplarum quae si visae fuerint tumentes, cum aliis adiectis onditionibus, fiate vena, quam Purpuream seu mediam dicimus, competens phlebotomia non tamen, ut quidam male aestimant, usque ad Iipothymiam, ex eo, quia morbus non adeo acutus, dans indocias. inutione sanguinis celebrata dentur sanguinem mundisi- cantia, inter quae plurimum valet aqua laetis, nisi maius praeceptum humorale superstuat, quo invitamur adiimum terras, tanquam medicinam leviorem, tandem ad soli sannas, in aqua Iactis cocta, cum admixtione epithymi. Si sortasse inobedientialiumorum visa sit, consectionem Hamech non abhorrebimus, cum diaphoenicone in sexu muliebri vel phlegmatica habitudine. Styplica mediocria quidem, ut esse possit decoctio ex rosis rubeis, semine acetoso semine Portulacae, cum addition modica spodii, sumach, bolaustiarum, indubiae, bona tamen cautione prode8sent, si uniciens fuerit praemissa evacuatio alias nequaquam. Curae modus brevis.
Si pustularum aliquantula visa sit apparentia per cutem sparsa, nulla in principio fiat phlebotomia, neque ulla per
ventrem solutio, sed naturae porrigentes auxilia eam imitemur, consulente nostro IIIIaeocRAT Priina particula Phor his verbis: quae ducere oportet, undecunque maxime natura repit, inde ducere ex convenientes regiones. ALIENus commenio eiusdem cutem purgationum naturae convenientem Ioeum dicit.
Hinc est pannis calidis uti appositis, poros dilatantibus, aliis- quo mediocriter quidem calidis fieri adiutorium. Stulas vero
nimis calidas aut aereum arte lactum balneum quodam ex Mia abhorreamus haec enim lenitudinem agitant, non educunt. Hinc multa possunt emergere nocumenta. Decoctiones aperitivae tunc proderunt, adiunctis quibusdam lenientibus, non posthabita modica stypticitato, in hac forma: Rec Ficuum siccarum, seminis laeniculi PassuIarum, seminis foenu graeci radicis petrosilini an unc semis, lentium X- corticar. myrtillorum ana drachm unam et mediam. Coquantur in aqua pro onsumptione medietatis colaturae addatur auocaris. Illud annotetur: si in solis pudendis pustulae ulcerantes apparuerint, alias in cuto non apparentes, et phlebotomiam et solutionem ante pustularum exitum ad culein seri posse. i Cooste
142쪽
Postquam certum habeatur, non plus de pustulis pullularo, sat sanguinis minutio, ubi fieri debet, ventrisque evacuatio cum his, quae superius dicta sunt, ut electuario Isamech, pitulis domino terrae in corporibus teneris, cum decoctione soliorum sennae, in qua dissolvatur aliquid diacatholiconis, praemissis diagesilvis secundum diversitatem materiae. Plurimum valet syru-pus do Byzantiis ob ingredientia partim humida et partim resolventia cum sympo de sumo terras Sympus acetosus in legmate salso non est postponendus. Sed neutiquam electu rium do succo rosarum aut reubarbarum tanquam medietnae basis adhibendum est, quum colerae purae evacuativum utrumque est, cuius praeceptum puri humoris hic non cernitur, quo Plurium est error, nec antecedens causa videtur.
De medicinis loca Iibus. Localium medicinarum in hoc morbo compositionem seri
oportet ob variam intentionem removendas materiae Peccantis. Considerare oportet medicinas vim abstersivam cum quadam eu-tis consortatione, hoc est, modica stypticitate, cum ulceris o siccatione et mundificatione adustionisque extinctione, non neglecta in fine consolidativa medicina cicatrisaliva seu cutis factiva. Haec alterare oportet varietat decursus temporum morbi, Principio,
augmento, statu et declinatione, quas soli ingenio docti medici sunt relicta. Medicinae abstersiva non sint nimis calidae, ne ulceribus sat mordicatio, nisi aliquid sit ad hoe invitans sordidun et virulentum, indigens evulsione sui. in est, quod vitriolum, alumen ustum nonnuIli non quidem semper male opponunt. Vulgaria abstersiva sunt farina cicerum, sarina labarum X- eorticatarum, sarina lupinorum, lithargyrium cum infrigidatione, myrrha cum mundificatione. Sed pulveres ellebori nigri staphi-sagriae, reos, nisi in modica quantitate, loco stimuli, apponendi sunt, si ulla sit pustulas removendae grO8sities. Pro sola pustularum exsiccatione aqua salsa sussceret, lanae ovium infusa et apposita aliquid olei rosarum ob lenitionem et infrigidationem admisceri potest. Sed ulcere laeto,
remota escar detur illud Gu1L1ELΜ1 LacENTINI. B. Lithargyrii arto abIuli, sarinae risi, ossium vetustorum, seminis melonum, sarinas cicerum, labarum excorticalarum, Iupinorum X rticato-
143쪽
rum ana. Pulverisentur et misceantur cum mustilagino de psylli aut foenugraeci, vel seminis lini. Loca ulceros emplastrentur, et vestigium ulcerum non apparebit. Si vero tanta fuerit viceris sordes, alumen ustum in principio non negligatur, donec deposita virulentia, susscienti habita mundiscatione, consolidationi ulcus obediat. Poterit seri et istud unguentum R. Thuris, masticis, litha gyri an partem unam, aluminis usti Partem quartam, eru sas partem mediam, terbentina et olei oliva quantum sufficit pro unguento. Ab argento vivo, quantum poterimus, aveamus, Praesertim circa regionem stomachi et hepatis et capiti plurimum obest
Aloepaticum, myrrha, sanguis draconis, tanquam familiarissime exsiccantia, non sunt posthabenda. Pro ulceris sigillatione cortices malorum granatorum, flores malorum granatorum primum Iocum tenent. Defensivum gutturis et saucium, ne ulceratione moIestentur.
R. quam rosarum in aliqua dos et aliquantulum sumach et modicae carnositatis granali ana. Pistentur et bulliant cum aqua rosata, colentur et infrigidentur, quo fiat gargarismus, antequam ulcera supervenerint sed illorum praesentia mundiscativis ciunquadam addita stypticitato procedas, ut mello rosalo et aliis. De his localibus medieinis nulla certa poterit dari regula, sed experti medici ingenio omnis limitanda.
144쪽
PER DOCTORE SYMONEM PISTORIS IN LMO GYMNASI LYPCENSI DISPUΤΛNDA.
146쪽
Utrum morbus iam currens, malum rancum appellatus, non proprie male morigeratum dictus, ex mutatione aeris in qualitatibus manifestis, ut calido et humido, aut oeculta in aere proprietate sit causatus p
Nec veteres, nec iuniores medici sub aliis capitulis morbum gallicum posuerunt, quam quod eum pustulas anthimata aut athumera epidemialia nuncupaverunt.
a. Cor. Primum. Cum male morigeratum in humoribus, ebribus et aliis dicatur, improprie malum rancum eo nomine appellatur.
cor secundum. Qui simpliciter malum rancum elephantiasim, aphati, al- humera aut Pustulas dicunt, male de morbis talibus epidemialibus sentiunt.
Inter multos morbos ex mutatione agris in qualitatibus causatos ab Hippocrate tertia particula aphorismorum positos Prae-3ens maIe numeratur, quamvis Ioprae plusquam alii morbo in disposition et materia, quas solum est atra bilia et nunquam pituita, assimilatur. i P. a. Cori ramum. Etsi qualitas aeris manifesta aliquid in talium morborum generatione operatur, non tamen causa sussiciens eorundem
147쪽
h. Cori secundum. Duamquam morbi ex mutatione aeris in qualitatibus opi-demiales dicantur, non tamen ex hoe recte Pestiferi nuncupantur.
Morbus iam currens e celeri pestiferi ex formis coeli causati non immediale ex universali causa et coelesti sine pariteulari ei errestri sunt generali un. Or. Pr alnum. Si causa universalis molestis sussceret ad talium morborum generationem, in omnibus locis simul et aequaliter uno tempore videremus operationem. b. Cori secundum. Malesrancum non ex aeris in caliditate et humiditate mutatione solum procedit, sed ex quadam in auro occulin proprietate homines laedit.
Licet astrologia pars medicinae non dicatur, mulium tamen medico utilis, imo necessaria, ut conciliator refert, com-
a. Cor finale. Medici possunt ex aegritudinibus ventura prognosticare; similiter astrologus ex astris sutura praedicare. probatur
Morbus iam eurrens, malum rancum appellatus, non Pro prie male morigeratuni dieius, non ex mutatione aeris in qualitatibus manifestis, uia calido et humido, sed ex occulta in aere proprietate est causatus. impressum Lypia per Mancum Baam a. 1498.
148쪽
N ER EDIT IN FELICI STUDIO LII ZENSI.
149쪽
salutem dicit. Cum editum nuper libellum doeiissimi naturae consulti domini Leonicen de morbo gallico, cuius non solum causa apud medicos sermo mues, verum etiam nomenclatura incognita suit, offendissem perspexissemque, In eo multa nedum docte egregieque conscripta, sed et omnia rationibus et hippocraticorum virorum auctoritatibus adeo solidala atque firmata inveni, ut audeam aperte dicere, aliquot annis eius generis nihil vel absolutius vel consummatius scriptum, nisi sorte me fallat amor et auctoris et eius, cui libellus inseriptus est. Ea novitate captus, volens Prosessioni meae satisfacere, utque tradita doctrina unciis redderetur notissima, ausus sum iuxta gratiam, quae mihi a deo praestita est, gymnastico certamine eius rei utilitatem publice in lucem ducere tradereque praecepta, quibus singuli etiam minus docti non sugere tantum, sed quoque habitum morbum et Pellere et curare ipsum possent, alio quam eorum, quae dicto libello continentur, interpretalione non sundati neque puduit Post tantae aestimationis virum, quem ut audio tota colit Italia,
propriam quibusdam locis posuisse opinionem, ratus id, quod erat utilius, laudabiliusque esse, aliquam partem studii mei conficere, quam territum, ut aiunt, in carceribus me tePescere atque rigere. Verum iis diebus Eophistes unus in hanc invehendi cupidinem prorupit, ut quaestiunculam nudam litterariis formis Pressam absque omni ratione in auditorio publieo nobis opponeret, qua bene dicta nostra, nescio quo spiritu, dicacitate quadam Procaei et soluta lingua convelleret atque redargueret. Quem quidem imprimis empiricum existimavi et hominem, Mi poena indigeret accuratius tamen rimatus eius conclusiones atque correlaria, quae non nihil de formis coeli et oeculiis pro-Prietatibus continent, vidi hominis ingenium altius et in numero apollineorum Iocandum. vile, ut auguror , invidia, quam d-
150쪽
versum me a cunabulis et natalitio sidero hausit, aut bili ira motus, seu ira Percitus, incIementius delirando vano, salse prorissusque inepto contra nos nisus est disputando oblatrare, et i
lia quaedam obpetendo produxit in medium. quae dedisco
oportuit, vel non egisse sit melius. Quae si veritatis gratia intra nos ventilandae saltem formis non impressisset, sivissem eum ita perpetuo deviare, nec tam utilia aniliaque deliramenta, quam irrogatas nobis salso calumnias coarguissem. At vero cum titilla officinae sint nullaeque aromatariae, in quibus ophista isto non male francum,anthimata at humeraque epidemialia x- ita enim remolioribus ommentis delectatur, vel palliare obscurarequo, et id quidem falso nil iliar, vel solus ea novisse videri), veritus, ne lectio novi operis cui plerique auritam operam radidere, avidum lectorem decipiat ac pii in quoqua ingenia a veri tramite in errorem abducat, et eo magis, quia non deerunt, qui errata sua defensuri sorent, quod veterum auctoritate probatissimorum quasi auctorum niti videretur non potui sane pati hominis arrogantiam, nec nostrae Prosessionis tironea si errare et decipi, Sed Priscorum morem servans, qui veri habendi gratia nec vehamicis, vel praeceptoribus parcebant, conatus sum ex Paucis multa saltei probabiliter redarguere, quae sine iudicio et te-Inere, ut opinor, Posuit in suis conclusionibus, ut se tandem cognoscat Ii Ominem et bene sentientibus obtemperet memineritque, Omnem superbiam humilitate, ut dicitur, castigatum iri, inexcusabilem denique errorem ossa, quod homo alioquin in operibus,medicinae sana reserente bene eruditus parvo in opere multa tam eontemptibiliter peceaverit ad id officii certe non motus aliunde quam veritatis et apollineas scientiae amore, et non lacessendi aut oblatrandi studio, cum quidem tantum id a meo instituto abest, ut etiam nihil magis oderim, quod quamquam ex me alia η, tum vel hoe argumento percipi potest, quod zophistae nomen sublice tibique serat ergo ipse aequanimo hanc nostram defensionem, quam ita institutam in nomine domini