Die ältesten Schriftsteller über die Lustseuche in Deutschland, von 1495 bis 1510 nebst mehreren Anecdotis späterer Zeit, gesammelt und mit literarhistorischen Notizen und einer kurzen Darstellung der epidemischen Syphilis in Deutschland

발행: 1843년

분량: 473페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

191쪽

dederit eampiamque vicius liquerit paraphrastes, maiora gravioraque sequentur. Plura in hunc modo dicenda essent sodns amare Prolixitatem et esse oneri vobis videar, iudignationis modo vela cadant; sicque ad errata sua singula discutienda, dullitus ac refellenda radicitus praecipiti nunc sero calamo, rem posteritatis acturus, quorum nonnulla annotavimus ideo in ingressu operis, ut magis nota fiant et amici nostri possint itinos salso obiecta veritate ipsa retundere, atque etiam ut quam pauca lacuissent, cum tam multa e scriptis suis displicuerint, intelligeretis.

Annotatio errorum principaliter aut consequenter conleti loruni in alabandiea declaratione D. SIMONIS ISTORIS. PraelationiS.

. Dare Iocum patientiae, ubi veritas contemnitur, error. 2. Studium rerum et nominum eidem non inesse, error. 3. Non servare id, ad quod alios inducis, error.

Conclusionis primae.

. Dare instantiam in tota salsa, error. 2. Malum Daneleum non redueere ad III parti aphorum. error. 3. Morbus epidemicus i. e. adveniens, error. 4. Docere sine auctoritate vel ratione, error. 5. Cholicam quandoquo et quandoque non epidenateam e83e error. 6. Utramque cholicam eiusdem nominis et species esse, error. 7. Bubonem botho et elera tempore pestis recipere epide-micam denoininationem, error.

8. Asserere, quod Avicxxx ponet holicam epidemicam, error. 9. Distare labri Pestit a putridis per venenosam qualitatem additam, error.

10. Dicere malum rancicum exanthimata esse, error. 11. Direre albumera epidemialia error. 2. Errorestraelatos et consimiles esse in medicina vulgatos error. 3. Malum rancicum solum de melancolia esse, error. Disiligo by Ooste

192쪽

Correlarii primi. l. Glossare improprie i. e. non speeisce error. 2. Dici denominative esse dici improprie, error. 3. Duo hoc modo GALExus denominationem accipiat, error. 4. Transcelidentia significare improprie, error. 5. Generalissima significare improprie, error. 6. Individua substantiae significare impropria, error. 7. Aecidentia praedicabilia significare improprie, error. 8. Propriissimum nomen dei, qui est, significare improprie, error. 9. Denominare improprie signifieare, error. 10. Rebus nos significare, error.

Cori se eundi. . Voluntates hominum sine externo Mella nosse, error.

2. apbati quadrifidam divisionem applicare morbo gallico error. 3. Similitiidinen de elephantias leprae applicare, error. q. Morbus gallicus est epidemicus, ergo aphati additur epi-demiale error.

5. Alius morbus a aphati est epidemicus, ergo aphati error. 6. pidemieum non constituero morbi speciem, error. Errores conclusionis secundae. l. ivrocnATE non comprehendere III part aphorism morbum

gallicum, error.

2. Declarationem alabandicam landari in ImrPocnATE, error. 3. Apliorismum de aestivis non comprehendere morbum sine

lemporis mutatione, error. q. Aestivos esse et non constitutionem aestivam, error. 5. Mutationem aestatis dicere temporum mutationern error.

6. Aestivos esse, qui saepe sunt et parum durant, error. 7. Genitalium putrodines esse de cholera illuc luente, error. 8. Aliter agi de malo francico quam aestivis connumeralis, error. s. alum francictim cum Iepra curari, error. 10. Malum rancicum distare per venenosum esse a lepra, error. l. odos speciatim in lepra esse, error. 12. Leprae materiam esse putridam, error. 13. Corruptionem membrorum in cancro rationem esse maleriae putridae in lepra, error. Disiligo by Ooste

193쪽

Cori primi. . orem propria qualitate epidemiam parere, error. 2. egaro calidum et humidum sufficienti causa esse morbo gallico error. 3. Non naturalia ut sic morbos epidemicos parere, error. 4. Dicere occultam Proprietatem secundum medicos coeli insuentiam, reor. 5. Qualitatem aeris concinnam morbos, error. G. Existentiam quantitatis sine subieci in eueharistia dicere modum sacramenti, error. 7. Procedere qualitatem concausantem morbum gallicum non solum a calido et tumido error. 8. Procedere influentiam coeli ex qualitatibus elementalibus, error. 9. Exemplum de causonide apropriare morbo gallico error. 10. Antipathia i. e. actionem occultam agere mediantibus qualitatibus, error. Cori secundi. . Falsis glossis res tractare, error. 2. Dicere morbos III part aphorism epidem tales, non pestilentiales, error.

3. Alicubi comprehendere genus et non speciem, error. 4. Morbos tertia partici aptior sequi mutationem aeris in na

tura, error.

5. Postem brulis non in genere, error. 6. Distinctionem inter pestem et epidemiam applicare morbo gallico error. 7. Inse et insicero aerem sine aliena materia, errori

Errores conclusionis tertiae.1 Sententiam theologorum do peste medicis alienam esse, o Tor. 2. Aspernari dogmata astrologorum transfugam Me error. 3. Astrologum noscere constellationes, quibus contemporaneus sit morbus gallicus error. 4. Esse necessarium medico, scire ausas morborum inter sidera, error.

5. Ignorare astrologiam et defendere, error. 6. Ab erroribus resipiscere, errorem ε8e, error.

194쪽

7. Explodere et non noscere monstra artium, errori 8. VICE NAH quaerere Ex coelo causam pestis universalis et non particularis, error. 9. Poner aliam causam immediatam Pestis Praeter aeris con

versionem, error.

10. Faciam in geminis coniunctionem ponderosorum causam esse pestis, reor. 11. Praelatam propositionem tribuere AvIcxxxΛΕ, error. 2. GALExuM ex principiis medicinae quaerere causam eruis per

astra, error.

13. Medicum in hoc solum imitari GALExuΜ, error. 14. Ignorare, quid sit assirmatio vel negatio, error. 5. Me morbificam universalem coeli influentiam, errori 16 Corrumpi aerem in substantia sine qualitatibus, error. 7. Non posse substantiam aeris subaudiri per calidum et humidum, error. 18. Particularem pestem et non universalem seri sino influxu coeli, error. 19. Intelligero e stellas vel illarum eonsgurationes Per res coelestes libr. IV, error. Errores conclusionis impertinentis. l. Quempiam prius carpere, quam intelligere, errori 2. Veritati resistere et errores incidere, error. 3. Astrologiam et astronomiam unam eandemque scientiam esse,

errori

4. Definitionem astronomiae tribuere astrologiae error. 5. Inutilibus opinionibus oecupare iuvenilia ingenia, error. 6. Confundere species reale et legitimas, error. 7. Confundere coniecturam et scientiam, reor. 8. Confundere vocabula astronomiae et astrologiae error. 9. Praesagire ex astris in stilurum et mellai eoestim idem esse, error. 10. Idem secundum idem movere se ipsum, errorii l. Lumen naturae confundere cum lumine prophetiae vel fidei,

12. Astrologiam vel rationem vel legem esse, error. 13. Figuras coeli reales confundere cum astrologicis setiliis, error. 14 Significata 1 domorum coeli per naturam esse, error.

195쪽

45. Iudicia astrologica referre ad 2 domos error. 16. liter apud Graecos et aliter apud Arabes signiscare 12 do

nios, error.

17. Molum coeli et astrologieum confundere, error. 18. Hylegia dirigere per saltum et temporis Praeposterationem,

error.

19. Proprios et communes essectus coelestes confundere cum astrologicis error. 20. Causam demonstrativam astrologorum notam esse, error. 21. Verificare iudicia per NYΜODAR PYTHONEM, Pror. 22. Verificare iudicia per trutinam EnMETIS, Error. 23. Ut trutina HEnΜETis secundum verum moliam, error. 24. Diversitatem declinationis solis, quae est inter Λ ossuu otPYTHO ΕΜ, non esse causam incertitudinis, error. 25. Astrologiam esse partem medicinae, error. 26. Adminiculativas esse partes Principalium, error. 27. GALxxv non desecisso in supputatione mensis me inalis,

errori

28. Av1cxxs Maoqui de stellis fortunatis intentione propria, error. 29. Cantica vicENNAE esse canonem vel partem eius, error. 30. Placii astrologorum esse astronomiam, error. 31. Astrologum plus sapere quam Piscatorem vel agricultorem,

error.

32. Non erravisse Eaenu A1 oKENfEM graviter, etiam in multis, error.

33. Plus mirari Eisu Aros ubi solitus est magis nugari,

34. Astrologiam necessariam esse medicinae necessitate finis, error. 35. HierocRATEM Orluum Primo octogesima olympiadis annosuisse astrologum, error. 36. ligere horam comestoriam secundum astra in regimine a- nitatis, error. 37. Confugere ad astra in ingeniis curationis, error. 38. Non posse canonice exercere medicinam siue astrologia, error. 39. Ferro non tangere membrum luna existente in signo membri, error. 40. Superaddinim medicinae esse pariem medicinae, non 41. Particulares vel dose vel gradus secundum individua Partem medicinae 3Me, Tror. r Disiligo by Ooste

196쪽

Cori impertinentis . . PartIcularia sutura contingentia ex signis et causis determi

nate cogno8cere, error.

2. Consimdere praevisiones medicas una astrologicis praesagiis error. 3. Per ecIypses et coniunctiones magnas certe Prognosticare, error. 4. Auspicationes vel Ieclione consulare et revolutiones ad

struere, reor.

5. Ordinationem omnium apud nos sub ration sati ad coeliini

referre, error. . .

s. Conietam et alia ex astris prognosticam, error. 7. Theologos persuasionibus solum disceptaro, error. 8. Theologos de deo minus quam astrologos de coelo demon-

Εtrare, error.

9. Non adversari astrologiam theologiae error. is Confirmare astrologiam per illud: invisibilia dei per ea, quae facta sunt etα, error. l. Confirmare astrologiam perillud: coeli enarrant gloriam dei, error. 12. DIcere, astrologiain illeologium naturalem esse, error. 13. Nollo detestari astrologiam es fidei et scientiae, error. Qua omnia ut salsa et a veritale devia accuratius, quam viros ingenioli mei sufferunt, forent refellenda. Credo aulonisaeilo solumna, ut ex iis, quae quamvis sub molo negotiorum)hrovile conscribam, clare percipiatia declarationis errata atque machinamenta singula corrutura, quod, si mihi lamen ulla vollegendi vel studendi dabitur saeuitas, non deero tempori onge sortioribus indulsurus.

Castigatio errorum contentorum principaliter aut consequenter in declaratione I . SIMON PISTORIS:

conclusionis priniae. lX,4 157.

Quod si paucula illa, qua in defensione Leoniceniana nuper seripsimus, conserantur declarationes conclusionis primae, luce clarius constabit, quod legitime et rationabilite cum auctoritalibus, tum rationibus contra ipsam a nobis disputatum sit Patebit et item, omnia, quae pro relaratione nullo tamen ordine)eongesserit, Parum convenire vel penitus nihil quadraro, sed magis intentioni sua contrariari et invicem oppugnare atque 12. Di iligo b Cooste

197쪽

opposita esse quando Praesertim nimis inepte, inconcinno atqtie salso, quod adverius illam conquisiverimus, nomina antiquoruniniedicorum, quibus nec docendum, nec discendum sit, nobis imponit uno in defensione Leoniceniana tamen auulimus, cum

supervacaneum arbitramur, repetere in animo non est monemus tamen, cur Priscos illos ac recentiores medicos graecos et aliarios contra conclusionem Primam adduximus, diligentius egat atque accuratius revolvat. Sed cum, ut aiunt, omnia hora, imo momento sprelis et inconsultis, quos tamen maxime debuit, ex- collentissimis auctoribiis cogitat et in arenam nobiscum accedit,sacilius corruat necesse est Porro cum in LEONicΕ - tam v leres quam recentiores Per inflantiam contra totam falsam satis irrationabiliter allulerit, aestimandum est, eum, ut quemque Vo- leniem hoc concludendi genere uti oportet, omnes legisse, omnes

intellixisse et pariter omnes menti tenere, quod do iis maxime, quos non labemus, vere dicere laud otii ii do aliis vero utriusqii linguae medicis, tamquam in nomine non sit aut saltem sibi incognitus, in declaratorio suo nullum hactenus reddidit quod si intra annum reddiderit, verisicando suae instantiae in i H quoquo conceptae, praeiacentem levabimus digitum continuo gratias pio medii aeturi Celerum post initia huius deelarati ni curioso nimis sciscitatur a me, si quovis capitulo speciali aut speeisco nomine morbum gallicum legerim, atqui capitula ab eo nominata, licet perperat si suppulentur demptis, quae

adducere cum taedet sex vel septem Pauciora haud erunt, a serente eo morbum gallicum nune pustulas, nune anthimala,

item alliumera epidemialia, posteaque coli ante ipsum et subsaphat et elephantias atque postremo ut lepram curante. Adhuc misero illi quasi Rhodi exulanti nullus in catalogo morborum Iocus concedituri suo iusti per LoxicExo ignorantiam obiicit, ut mere ridiculum praetereo is enim satis superque, quid sit et

rande constat morbus gallicus, novit, nemino in tota Italia omnium honarum artium alumna alias diserepante, et qua est iu ulraque lingua et dicendi et intelligendi subtilitato non effugiet, quin sibi aliquando respondebit scriptaque sua ita firmabit, ut nee

declarator, nec paululum eo docti' refellero poterit. Continuans insuper invectivam suam voco suam, non quod cogitaverit, sed

quod in ipsum se quam nos plus invebit aliquammulta me docet, quae verum lateor nondum didicernin At vero ne in-

198쪽

gratiis viderer, vellem illi rependere vices, si parumper sistendo gradum ad finem uritie Pacato animo auscultaverit. Audiamiis igitur, quid praeclarum, inusitatum, vitium, splendidum, inauditum et oculis et iirthiis dignum magno ocior ille serat litalia ego, inquit, dico tibi eum morbum epidemialem i. e. advenientem. Nova Prosecto doctrina et exquisita graeci vocabuli ratio, quam in tanta turba scribentium nemo a consule nux declaratorem Praeter hactenus cogitavit. Quis Ialinam linguam augendo vetiistissimi Ηnioenhaeis epidemiarum volumina de advenientibiis morbis inscripsisset Trexotiosus G A, uterque

Favrorsus Et si exoticos non recipit, ex nostralibiis, ne illos debilis honoribus fraudet, audiat OANIE VALLEM HENSEM

tiores utriusque linguae sitidiosi littores praesalam Moni latinam reddentes pro epidemiis vulgarios morbos subscribunt, eo, quod ii morbi statis duntaxat temporibiis et ut dicere est iiii malim quasi, quod advenientibus minimo convenit, invadant. Nam et id voeabuli accidentis non morbi est, ideoqtie ad volumina de risibus atque prognosticis et non de epidemiis

speetat, quemadmodiim de iis Pa/x GonAs inlegrum volii mei ad NicasDnu seripsit, addens ἱ dilobus do notis convinclis eidem dictis. Qua etiam deinceps declarator docere Praesumit siue auctore, sine ratione proponendo continiio, subiungam: D-lica, inquit, aliqua epidemialis est eiusdem nominis, speclei atque apituli cum non epidentiali, et labris pestilentialis piilridis haud distat nisi per venenosas italitatis additionem, bollior item et postemata glandos at suo bubo tempora eslis recipiunt epidemicam denominationem. Quibus praemissis Pro-

199쪽

seelo subtiliter nimis subsumens ita colligit sic et in praesentia intelligo morbum gallicum nunc pustulas epidemiales, exanihi- mala vel alliumera epidemialia debere nuneupari et sic secundum diversitatem, quam videmus, diversimodi etiam oportere curari. Divolam, o ridiculam, nec unquam satis irrisam doctrinam, quae neminem adeo docet, sicuti sibi Perelatem insert et quod maius est, nullo resistento ipsam se prorsus dissipat. Febris enim pestilentialis imposito ut ait nomine a qualitato ven nos non solum habet speciale capituliim, sed et tractatum longum ab AvicENA per capitula et per intentiones proprias in digestum ergo et colica epidemialis, si saltem ponitu velinita-drat similitudo, similiter et morbus gallicus habere debent ad minus capitulum speciale. Quaerere etiam vos velim ab eo, cur bubon, parotides, abscessus et apostemata glandos plus quam phlegmatica aut cholerica febris vel alius bi hiis recipiunt tempore pestis epidemicam denominationem. Cuius profecto extremae ineptino iis argumentationibus refelli facillimo possunt 1

bris pestilentialis ipso dicente superaddit qualitatem venenosam aliis putridis, ergo a simili morbus gallieus erit morbus

venenosus alteri non venenos additus sed quis hic sit, confingi non potest quem etiamsi confingat ut multa fingere novit), sequitur nihilominus Pro utraque extransitate hineindo specialia curationis capita necessario dari. At postquam, ut audistis, ex propriis in ipsum sumus argumentali ostendemus insuper robur suorum dogmalum iis mediis convulsum iri atque prorsus destrui; uhicunquo enim una eademque essentia est et specie natura, illi et eadem desinitio exprimens essentiam semper reperitur; in creatis namque nulla potentia definitio et essentia separantur. Sed colica epidemialis est morbus ex mutatione vel acris vel aquarum Proveniens, ergo et colica non opidemialis. Praeterea si quid ex sua Gsentia potens est aliquid facere, in aliquo esse eandem essentiam, in quo non git eadem virtus, esse nam vel consequens vel ipsi eadem contradietionem claudii sed colica epidemialis, ut declarator somniat, provenit de homine ad hominem, de regione in regionem, orgo et olim non epidentialis.

Amplius colica est morbus diversus IIIPPocnATI, A .ENO, V sENNAE, ceteris ergo in consecutione est, morbum epidemicum non esse, cum ii morbi toto genere sui distent priino do con-Victu acularum aegrotationum; nec ubi legere est, quod olim Diuiligo b Cooste

200쪽

morbus si epidenilaus, itantum in emet ipsa agitiir, sed quod

aliquando febribus pestilenitalibus secundum modum et semilam aliorum a Metilium advenientium superveniat, iactit pilepsia, dyssenteria ileos ut cetera ita quod hae omnia et id genus

sua vi et natura sunt morbi diversi, in quantum vero ex vehementia causae transmutantis nonnunquam stiperveniunt febribus pestilentibus, vocantur illarum accidentia advenientia, non aia Deilonaria; sed in quantum pernicitatein committationis et in- eonflantem transducibilem atque titantem conditionem indicant,

critica iudicantur, quemadmodum Id. 3. tracti . captio 7 dicitur, quod tympaniles accidit in febribus pestilentibiis, et t. 4 labris tertiana in constititiione sicca supervenit sobribus pestilentibus, non quod sit morbus epidemicus aut pestis. Eodem quo quo modo Hiri ou Tκs, ubi supra dicit, quod hydrops ei quartana

quandoque morbis acutis au perveniunt, acuti vero non sunt.

incivile ergo quoddam declarator egit, qui tamen reis de civi libus legibus etiam platonicis sociaelat, quod ne totae persperia lege ausus est iudicare; nam sedeciniam 3. AvicENNAE de eotica incipiens si ad linem usque egisset, erisIm perminationis febris pestileniis et colicam et ileos didicissael, non morbos epidemicos. Videat ergo, quam mim ei Avic ΣΑ et aliorum scrutator sit,

qui non solum, quod eis inest, sed et illud, quod nec in illis,

nee aliubi continetur, invenerit. Postea etiam eodem luto haesitans neque false a ponit, quod febris pestilens ab aliis putridis disserat per additionem venenosa qualitatis, quod labe lactare enicacissimae argumentationes pleraeque in promptu sunt; tum quod labris est calor naturalis mutatus in igneum GAL in aptior et quod eadem desinitio convenit labri pestilenti. Sed nulla

qualitas venenosa est ealor naturalis mutatus in igneum, neque addita calori natiirali potest ipsum laeere febrem, cum sobris eris et ex propria natura et non ratione alterius extraneus caloret ut Minus dieit in genere suo praeter naturam est; dein quia disseremia, qua illorum a se singula i. o. species, constitutiva speciei est secundum PoneuYRiuM. Sed qualitas venenosa speciei febris non constituit, quia sic ipsamet esset immediaia causa aedendi et non alor, esse quo aegritudo et non febris pestilens. Videtur orgo dieendum uiocnATL, ALIENO, AVi-cENNAE, celoris quemad inodum febris est calor naturalis mutatus

in ignotini, sic febris pestilentialis est calor naturalis mutatus in

SEARCH

MENU NAVIGATION