장음표시 사용
251쪽
ipso salsum esse constat cum aeuidentia morbi res praeter naturam sunt, minime tamen essentialem lamionem operationum, nisi mediante morbo faciunt. Disci etiam malumfrancum rasentialiter laedere operationem proventu primo, sed hae proprietas occulta, ut causa morbi, per aegritudinem laedit, et non Proventu primo. Etiam tu, praeclare et unico commentator, ni dicinas, cum philosophia naturali subalternetur, principia habere negabis, et sic medicinam nec quicquam demonstrare, nee concludere posse portendis communia licet recipiat, propria denique ex hoc non habere putasti, tanto ei insudavisti conatu, ut ipsam principiis carere palam asseras. Nunquid et renesael, vam praeter militarem propria habere Hucipia negabis ZNonne et probe alias Errata, deliramenta et niugas infinitas L finxisti, tuam deniqii doctrinam miserabundus iactitas. Si pro simulatis tuis doctrinis quicquam adversi doceatur, opitum refricari vulnus querularis. Et nonne errores apertos, qu nunc in philosophia, nunc in medicina temerario tuo usu impudenter omnium denique medicorum sententiis aliene nimis confinxeras, impudentis tui simulabo amore RAsis de medico praecepta in medium duxerim, tu sera molesto tibi conscius, cui denique tuo iudicio, quid hac in arte egeris, reliquerim. Principi servire, quod tibi quam gloriosum visum est, si doctum quem saceret, revera longe to peritiores non pauci stabulari evasissent. Asia ego sententiam ecutus, qui docuit, in urbibus famosis medicum debere morari, ubi et aegrorum opia exitiam saceret ampliorem, nusquam et principum si libuisset negata mihi sunt stipendia Velim, opere quam verbis tuam
monstrare peritiam , et certe fama, quam summam et solam et unicam optas, longe maior tibi crevisset.
Consutali conssalorum . MARTINI MELLEBST Tcirca conclusionem impei linentem. X, p. 202.
Lalius hic evagari opus esset, si cuncta errata ac dicia frivola consutare veIlem, quae non in me solum, verum in GALIENUM, AVIc ΝΑΜ , PETRuΜ E BAxo cunctosque artis medicae peritiores, quos omnis academiae ludiosa vetustas colit Et admiratur, commentatus es ni hoc mihi persuasum, has rivolas ac ineptas luas cavillationes neminem nisi mentis experterri coepturum, quibus G1L1Exi peritiam imminuere, eum de suser-Djsiligo by Ooste
252쪽
vacanea doctrina non parum incusare videris Ponu DE ABANO sicut ignarum penitusque neglectum Praetereundum esse. Quae omnia non ratione ulla, sed ingenita tua temeritate fieri arbitror, summam tibi gloriam accumulasse existimans, quod si te illis non solum aequare, verum etiam Ionge anteferre credideras, in hanc insaniam inductus simili ut opinor occasione EssiLLO, cuius GALImpus primo de ingenio sanitatis meminit, qui intertextrices laudatus contra irrocn ATE etiam erigebat auimum. Si tibi pariter aliquid laudis venisse, cum inter satellites hominesque literamni expertes non pauca admiratio sit novae anteaque non visa doctrinae tuae, teque vehementer laudatum, ut pueri Iunonis avem, arrogasti animum. Peculiar hoc malum omnibus, qui artes profitentur, priusquam didicerint praeeeptoresque audierint, graves autorum sententias pro arbitrio intemPretari, Priusquam mentem autoris habeant, ac non intellecta si salse abiicere atquo abominari. hominem ignarum Omentem corruptam, multoque elleboro gallinisque atris expiandum facinus Duodsi praeter sententias maiorum dixerim, astrologiam seientiam esse utilemque, immo necessariam medico, peritorum, oro, in arto verba aequo animo audias, Gsis praeeipue in suis secreti sententiam accipilo, eum post longam de astronomiae utilitate admonitionem inquit et conveniunt sapientes medicorum, quod res omnes temporum et aeris et aquarum et omplexionum et aegritudinum ex motu planetarum mutan tur, cum in longitudine et latitudine consistunt e minus videnda est aperiissima ipsius HALI autoritas in librum ipPo--Αxis est enim dixit HierocRAs, medicorum optimus, cuiusmodi medicus est, qui astronomiam ignorat est enim tanquam caecus viam baculo Mininans, huc illucquo miserabiliter cespitans, pro qualibet boni malive apparentia antastica et inani ut saluus trepidans et exultans nullus homo se dimittere debet in manus illius, quia non est medicus perfectus, nec nomine medici meretur decorari cognovi ergo, quia opus erat studendi astronomiam, et aspexi in libro HippocRATIS et inveni librum arvum, sed optimum, quem qui bene sciverit, efficietur magivis, et est
valde necessaritis omnibus inedicis haec ΗΑ1r. Essent revera testimonia amplissinia, si res et lora omnia in mediuni ducendi sustinerent. Ad conclusionem ipsam iii se nunc venio. Divolam et Petulantem tuam ambitionem neque disserendum te-Djsiligo by Ooste
253쪽
eum statui: nam cum ubi ex astronomi PTOLOMAEuΜ, ex me
dicis GALiκπυΜ, ex philosophi, PETRUM DE ADAuo allegarem,lios omnes, quorum nequo et si vivi tibi loquerentur aptus scolaris dinosci posses, suspeetissima tua praesumptione erravisse dicere ausus es. O frivolum ingenium O mira hominis temeritas CATOsraque censura digna, qui nondum tiro essectus,
voteranos ae in arte medica consummatissimos in certamine pr vocare non erubes, GALiEsu scilicet et mnuM DE ABANO V ni deniquo in mentem lumen unicum naturae, ut HIERONYMus
ait, ARISTOTELES, quem procaci tuo ore haud admittes, arbitror; ipse secundo physicorum astrologiam scientiam aperte dixit, eum ait amplius astrologia aut altera est aut ars physicae etc. N quo ratio desit, animadverte, diversitas actuum diversitatem scientiarum non facit nam ordinatio motuum, signorum, quae in astronomia est principium est actus secundi, puta iudiciorum astrologicorum pariter etiam medicina de rebus speculari pro Parte una docuit, pro altera vero operandi modum putara, gerendi, minuendi, evacuandi, confortandi, emplastrandi, una denique scientia et habitus unus quare nemo ambiget astrologiam et astronomiam sciantiam unam. Sed quam efficacite pro-Ponis, miramur, non sit astrologia ratio multorum, quemadmodum reliquae scientiae, cum quidem rationem sorte tuam et ali rum imperite vaticinantium, qui ad magisterium artis spiraverint, Priusquam rudimenta nacti essent, turbaverit: essica est revera sibi etenim, si stulta agens infatuetur, imputabit, non arti quanto namque scientia sublimior, tanto cautiorem indagatorem requirit. Tametsi circuli quandoque et alia imaginentur tu astronomia, nec vana sunt, cum etiam reales partes coeli sint, sicut duodecim signa, stellae fixae, quibus innituntur. Praeterea quod domus variari dieis, in artis venit persectionem: nam sic cres natura, puta terras dispositione, variantur, ubi cunque enim quis constituitur, semper sex signa super terram
et sex inis habebit, licet propter obliquitatem odiaci signa
aequaliter non dividuntur in domus, oportet namque cuSP des ad terram referre etc. Habo ergo astrologia causam a rebus et non ab imaginatione solum procedentem, et sic abstrahentium etiam secundum philosophum, ubi supra, non est mendacium, nam mathematicae scientiae a materia abstrahentes in primo gradu sunt certitudinis Velim et ego, tua bene subsisteret opi-
254쪽
nio, salubrioraque nobis protenderent astrologorem iudieia sed quis dissileri poterit, quae etiam vulgo manifestissima sunt coniunctiones namque magnas pestes et morbos dirissimo per annos indictos nobis intulerunt. Quare astrologia, cum sit de his, quas semper aut ut plurimum contingunt, scientia esse dinoscitur et si in applicatione artifex quandoque allatur, non miareris, immo et alii artistae quandoque fallibiliter subsumunt,
ei si tu tua forte imperitia aliis denique magis oberravisti, arti
ob id improbo derogare conaris; nam et medicus et astron mus ex ausis essectus et e contra ut plurimum iudicant, et ea propter medicum eius notitia et perfici et iuvari ponebam. Si tibi ne ratio maioris cuiusvis sententia digna videtur, saeopera medicina aspectibus non observatis in brutis velim, hominibus minime. Quodsi in hominibus, in coniunctione aut oppositione Iuminarium purga, i clade in brachio venam Iuna ingeminis existente, o ni sensu tandem careas, peritior evades et pertinacior minus maioribus etiam fidem tribues, ratum 11 heo. Certissimum essera nullum tanti autorem, qui de errore suspectus habeatur, tu denique solus super cunctos et unicus propheta in Israel, sententiis et rationibus apertissiine convietus, rixis et nomenclaturis inventiones tuas palliare conaris. An ignoras, prudentis primum ore signum errorem cognoscere Picus, quem tu tantopere colis atque observas, in philosophia si plus digesserit, quam Eous D ABAso, qui utrosque studiose legerunt, iudicent tua vero non vana tantum, verum etiam odiosa
et in multis est sententia, quod, nisi anilibus deliramentis v nisque vulgi plausibus te animum dedicasse Ompertum esset, ferrem et ego molestius. InocnΛ si astronomiam ignoraverit, ex libro eius de regionibus et nonnullis aliis, si quandoque his operam impenderes, satis tibi constaret quantum etiam omni medie conserat, multisariam scripto traditum est, nam primi latitudines terrarum et civitatum res coelestes aerem quomodo immutant, palam docetur Medico ad potiora sua instrumenta maxime servit, diaetam puta, potionem et hirurgiam deprehendens etenim medicus aerem alterari, diaetari studebit secundum contrarium in curando, conservando vem ex simile in gis. Secundo vero numquid prudens saltem medicus laxativam malo sub aspectu ministrabit 2 Terito venam scindas in nullo observatis astris. Revera haec si non comperisti, admodum miror.
255쪽
An vero vestem induere et membrum inscindere par sit, luna existente in parte odiaei, membrum corporis respiciente, a peritis huius artis diiudicetur ego, quantum experientia capere potui, longe disparia esse comperiebam. VIcEtis etiam quam dissus medicinam tradiderit, nequo tamen dissitetur, minus, quam medico necessarium sit, suum comprehendere canonem, et quis dubitabit, ut tu contendere volebas Crude nimis multa
et assumis, et intelligis. De camoneae autem administratione revera medico loqueris scamonea enim, etsi sua occulta proprie- late, quam sine singulari coeli influentia non liabet, ex se semper operari possit, ob id aegro indisserenter danda, nullaque
temporis commoditas exspectanda sit, ex mente Ioquaris, miror. Canonico de processu loquor, non coacto, quo quandoque cogimur, priusquam digeratur, evacuare, ita et venam, maius ut vitetur nocumentum, inscindere: haec non arti, sed rerum circumstantiae ascribimus. Quod si praedictiones medicas nihil ex astris accipere dicis, hoc ipso dicto Rasis in continent salsum esse claret, cum ait, cesses malas quibusdam fieri propter acee sum planetarum ad loca nativitatis infortunata. Similiter si ea- per quis velit, instans coniunctio trium superiorum planetarum in cancro si nil mali ac novi ex morbis attulerit, laudabo tuam
pro eo sententiam interea artem, non opinionem etiam quamvis me observaturum certum habeas Demum cum de philosophia tibi sermo habendus esset, theologiam insimulas, quae si de cancello vulgo declamasses, commendarem, utiquo nobis hie alia habenda ratio est quod enim diem neque horam sciamus, salvator dixit, nihil obstat recto enim sapiens, dum de causis oeundis loquitur, rimam nusquam abdixit, immo in prima sine mediis essectus referro ordinem universi et de opus esset
arguere. Prudens namque dei praemisso timor et iudicio imcumspecto astronomia aut quavis arte probe utatur, nemo sapiens, etiam theologus ocius unquam prohibuit. Tu autem in eam insaniam prolapsus mors vulgi omnia in primam ausam immediate reserenda forsan arbitraris ignemque et solem non
lefacere, sed deum Quam digna philosopho sententiali quam
vanus est intellectus AxΑxAGORAE immo potius tuus Quaerens possibilia in persuasiona o blanditiis non magis quam ego insisteres, revera brevius Ionge contendisses Theosim sacram desuper esse et dei nutu, absoluta potentia, omnia posse seri, non
256쪽
ignoro ordinatis denique causis res subesse, quis dubitat, de quibus humanae scientiae, pro quibus nostra disputati semper existit, quam in scholis Philosophorum et studiosorum palam disseruimus. Prognosticum vero basiliense salse me vidisse asseris medicinam profiteor, pro qua, quantum expediebat astronomias insudavi; quapropter prolixius super eius defensione tecum rixari haud velim. Gum BoriAmys , de scientia demonstrativa loquens, theosim in nullo laesit, nec puto theologos de
deo demonstrare velle contendere, nec inepte amaricensisPgrair theologiae astrologiam non adversari ponebat esseclusnamque Per eam ostensi opera sunt summi dei, divina providentia per medias causas essecta, verum namque ero SemPer
consonat. Si etenim lumine et luco dei gloriam investigamus, num et motibus et coeli figuris ceterisque tum varietate, tum admiratione nobilioribus in dei agnitionem manuducimur itidem et DΑvi et apostolum attestari, non inepte dixerim immo pras celeris humanis scientiis astronomia ad haec aptissima quamquam aliae possent dinoscitur rectissime etenim magis
sapientem elicem magis ARISTOTELEA decimo ethicorum attestatur. Quamobrem et eum PETRO DE ALIAco astronoiniam naturalem theologiam sentiebam, cum primum in cognitionem operum et tandem per medias causas ad primae agnitionem nos perducat, quam quidem amor et cultus dei ex ordine sequitur, nequo fidelis diffiteri debet. Haec denique cum longe praeter institutum dicere compellor, brevius quo potui eum de nostris non sint)retexebam. heosis sacrae commendationem, quorum studiis commissa est, ex aequo relinquo his vale et modestius disputa, si libet. De fraterna tua commonitione, qua mihi ut scorpius frater es, eas, quas debeo, gratias habeo, quae nisi mihi erroribus luis comparanda esset, gratior fuisset tu enim si sa-Peres, aliorum sententias expectaro debuisses; suspecta enim est, quam ipse tibi fingis, opinio et aus inanis. Terminos
non exposuerim, iterum causaris putabam, cum doctorem te reputas, harum te rerum gnarum, nec incipientibus conversabar. Si puerorum mors horas non triverim, nemo perilus imputabit. Consigniscativis partibus grammaticae curiose usus non sim, quid latra, Possunt etenim inter scribendum varia applicari non est quod medicum in hoc turbare debeat; si etenim Vulgari verbo te convicero, superatus non sis, sorte aestimabis 2
257쪽
Vos denique artis medicae et Patres et maiores praestantissimi, mento demissa adhortor et oro, mea haec seripta ea moderatione et gravitate, qua Par est, revidero dignemini, altercantibus nobis dicite, uter nostrum garriat magis Vos censores deposco nec adversantis more mea verecundo audare suaque ambitiose diiudicare conabar unquam vestrum hoc, nus palam profiteor vobisque sicut ames censoribus annuo, pro eo denique ingenium et vires uti praestantissimis moderatoribus ossero et dedo.
258쪽
. Hexastichon ad SIMONEM PISTORIS.Cui totiens non es vertius nova bella movere, Insurgit contra pulverulentus eques. Quare age non opus est pistor modo panibus Ilaec res Indiget armali viribus ingenii. IIae tibi cum desint, en, quae non ante videbas, Tela tuum seriunt sanguinolenta aput. lGDjsiligo b Cooste
259쪽
Anno tali auctoritatum medicinae, quas Sirio PisTonis male legit. Quinque VicENN. GALEM , HierocRAT. et EsuEs loci notantur. Annotatio auctoritatum medicinae, quas Sivo PISTORIS contra mentem auctorum allegat. Septem loci auctorum indicantur. Annotatio auctoritatum medicinae quas iΜo PisTonis male negat.
Sex allegantur. Additi et duplati errores ivosis PISTORI in medicina. Circa medicinam in generes, circa praelationem 3, circa
epistolam , circa conclusionem primam 29 circa corret primum , circa corret secundum , circa conclusionem secundam 13, circa corret primum 10 circa corret secundum , circa concius tertiam 43, circa corret primum , in correl. secundum 40, circa conclusionem impertinentem 50, in summa 2l errores enumerantur.)Sequuntur eonclusiones et correlaria 1Μoxis 1sTonis in medicina adversus LEONIcENUM, occasione quorum sequens disputatio cepit initium.
Velim insuper te scire, lector, quaecumque Xtremae temeritatis homuncio illo sub suo nomino conducta tamen opera adversum me nuper edidit, non tanti facio momenti et ponderis, ut lectione digna a nobis emendentur, sed quo superbiae et iu- scitiae argumento, ita barbarismi et soloecismi stilo, videlicet vel hoc ipso minus valitura, quemadmodum ab auctore Publicata, nulla prorsus adhibita correctionis lima a nobis iterum sunt X-
260쪽
Alnii gyni nasii Jipe etensis moderatoribus
go omnena meorum laborem ludiorum ac vigilias a primis rudimentis ad honorem vestrum atque reipublicae literarias communem utilitatem magis, quam ad amoenitatem propriam retuli, clarissimi, doctissimi ac denique humanissimi viri, putaviquo nefas multo expiandum thure, dicta gravia, sententias clarorum auctorum splendidas inventaque, siqua laxetit, ublica non traditione communicare, vilatis cuiusque semper contumeliis et odio. Testimonio esse possunt in gymnasio vestro versantes et hi potissimum, qui hac mea doctrina post frequentes scholas in eximios aliquando viros evasere. Sed nonnulli, nescio qui, ita enim genus hominum est et detestabile, ut, quicquid nesciunt et nequeunt, in aliis reprehendant laudatissimuin et saluberrimum meum consilium et mentem multiplici et quovis conatu deturbare cepere, invidia, sic creditum est, impulsi. Sed huic pesti qua antidoto medebar, hunc surorein qua virtute repressi, quo ingenio superavi, Vel exurgentes errores confundam, bonis
liquot, invidi dissimulant. Anno huic proximo ut cuncta a principio repetam egregium NicoLA LEONicExi, viri in medicinatam experii et philosophia iam memorabilis, ut nemini cedere videatur, opus de morbo gallico gravitor simul luculenter scriptum, vobis memoria tenentibus, publico auditorio narravi, quo et communi saluti consulerem et humanae societati in quam omnes iiiii aequum est aliquid ferre opis et lanium virum Osteritati commendare viderer Quae eripia uillissima invido laniare dente ac quoque etiam NicoLAu ipsum, quem saepe nominaViet quouiam hoc nomine dulcius nihil est crebrius nominabo, ignorantiae nominis morbi gallici inclementer accusare SIMONEM PISTORIS, ignorationis antistitem, nihil puditum est Tum ego quaedam accuratissimorum scriptorum testimonia in eius defensionem qua non indiget adducere non dubitavi ratus, quam 16Φ