장음표시 사용
231쪽
ros LEGuΜ DELECTUI, LIB. XIX. TIT. I. etiam, prius quam evincatur, utiliter me ex empto aeti 'riam putavit in id, quanti mea intersit, meam esse sectam. in vis enim alioquin veriun sit, venditorem hactenus teneri, ut rem emptori habere liceat: non etiam , ut ejus faciat: quia tamen dolum malum abesse praestare debeat, teneri eum, qui sciens alienam non suam ignoranti ve didit. l. 3O. f. I. XXIII. Si ea res, quam ex empto praestare debebam, vi mihi adempta suerit: quamvis eam custodire debuerim, tamen propius est, ut nihil amplius, quam actiones peti quendae ejus praestari a me emptori oporteat: quia cust dia adversus vim parum proficit. l. ue t.
Si irim duo eme- XXIV. Uterque nosmim eandem rem emit a non d
OVI n iρ si nuno, ctim emptio venditioque sine dola malo fieret: traditaque est: sive ab eodem emimus: sive ab alio , atque νit, hie a mn domi- alior is ex nobis tuendus est , qui prior ius eius apprehen- dit: hoc est, cui primdm tradita est. Si stet ex nobis a d ' mino emisset, is omnimodo tuendus est. l. 3I. f. est. V. l. 9. f. q. ff. de pubi. in rem in. l. I . C. de rei vita. floriam debet XXV. Venditor domus, antequam eam tradat, damnive ii , in f stipulationem interponere debet: quia antrium Va
. TUA . '' ' citam possessionem tradat, custodiam & diligentiam praestare debet: pars est custodiae diligentiaeque, hanc interponere stipulationem. Et ideo, si id neglexerit, ten bitur emptori. l. 36. Siυ.ndi ον ibi ν ii. XXVI. Quaero: si quis ita sundum vendiderit, ini Meeat-debuit pro. numiarum esse videMur , quia intra ter nos ipse postea t. nunciare de re ves- sciens tamen aliquam partem certam se non possidere, it , vel μ εθμσ-eertioraverit emptorem t an ex empto iudicio tenea
riar : cum haec generalis adjectio ad ea quae specialiter novit qui vendidit, nec excepit, pertinere non debeate ne alioquin emptor capiatur, qui fortasse, si hoc cognovisset, vel empturus non esset, vel minoris empturus esset, si certioratus de loco certo fuisset: cum hoc & apud veteres sit relatum in ejus persona , qui sic exceperat, servitutes, si ararae debemur, debebuntur. Etenim iuris aucto responderiant , si celetus venditor quibusdam personis
certas servitutes debere, tam admonuisset emptorem, ex empto Digitigod by Coral
232쪽
Ex LrBRIs DIOEs T. ET COD. 2o7 sempto eum teneri debere: quando haec generalis exceptio non ad ca pertinere debeat, qttae venditor novit, quae que specialiter excipere Se potuit, & debuit: sed ad ea, quae ignoravi , & de quibus emptorem certiorare nequivit' H rennius Μodestinus resipondit i si quid circumveniendi emptoris causa venditor in specie, de qua quaeritur, secit: ex empto actione conveniri posse. l. 9. VII. In venditione , super annua pensitatione pro οπεω μῶ duba
aquae ductu infra domum Romae constitutam, nihil com-- mmem memoratum est: deceptus ob eam rem ex empto actionem
habebit: itaque, si conveniatur ob pretium ex vindito, ratio improvisi oneris habetur. l. I. XXVIII. De sumptibus, quos in erudiendum hominem Si mictias . ιον emptor secit, videndum est: nam empti iudicium ad immoιuceo quoque speciem sussicere existimo. Non enim pretium continet tantum, sed c ne quod interest emptoris, se vum non evinci . Plane, si in tantum pretium excidisse proponas, ut non sit cogitatum 1 venditore de tanta summat veluti si ponas agitatorem postea factum, vel pantomimum, evictum esse eum qui minimo viniit pretio: iniquum v, detur , in magnam quantitatem obligari venditor . Cum & sorte idem mediocrium facultatum sit. l. 3 in M. &l. . V. l. 38. g. de rei vindic XXIX. Minuitur praestatio, si servus deterior apud -- α res ritirier aptorem essectus sit, cum evincitur. l. s. pu emptorem facta XXX. Illud expeditius videbatur, si mihi alienam aream vendideris, & in eam ego aedificavero, atque ita eam ω----ig.ν minus evincit: nam, quia possim petentem dominum
nisi, impensain aedificita um selvat, doli mali exce ne
summovere: magis est, ut ea res ad periculum veniatoris non pertineat. l. 43. 4. I. XXXI. Debet venditor & instrumenta iundi,& fines ostem In --ta riderer hoc etenim contractui bonae fidei consonat. L 48. in M. v U Τμ XXXII. Si & per emptorem & venditorem mora fumet, quominus vinum praeberetur & traderetur, perinde esse ait, timorat- -
quasi si per emptorem selum stetisset: non enim potest videri mora per venditorem emptori sacta esse, ipso moram faciente
233쪽
Loc Arro & conductio, cum naturalis sit, &om
nium gentium, non Verbis, consensu contrali,
tur: sicut emptio & venditio. b r. ΙΙ. Locatio & conductio proxima est emptioni & venis. τε disimi ditioni, hisdemque juris regulis consistit. Nam ut emptio με ρ- & venditio sitaJ contrahitur, si de pretio convenerit; sic& locatio & conductio contrahi intelligitur, si de mercede
ΙΙΙ. Adeo autem familiaritatem aliquam habere videmtiu emptio & venditio, item locatio & conductio, ut inmui δεν virum quibusdam quaeri Eleat, utrum emptio & venditio sit, an locatio & conductio' in ecce, si cum aurifice mihi venerit, ut is ex auro suo annulos mihi faceret certi πω ris, certaeque formae, & acceperit verbi gratia) trecenta r utrum emptio & venditio sit, an locatio&conductio ' Sed placet, unum esse negotium, & magis emptionem &ve vitionem esse. Quod si ego aurum dedero, mercede pro opera constituta, dubium non est, quin locatio & conductio sit. l. a. f. I. V. l. 22. f. a. i. IV. Cum sundus locetur, & aestimatum instrumentum Cum quid assim colonus accipiat, Proculus ait id agi, ut iust mentum rumis ur. Vt inust pruni habeat colonus: sicuti fieret, cum quid aestimatum. In dotem daretur. l. 3. V. Locatio precariive rogatio ita facta, quoad is, qui Lorario quoad ve-ram locasset, dedissetve, vellet, morte ejus qui locavit Γι εαι IU tollitur. I. q. . VI. Si quis domum bona fide emptam vel si dum locaverit mihi, isque sit evictus, sine dolo malo culpata, si parem secator que ejus, Pomponius ait, nihilominus eum teneri ex comm ...is., GusM ei qui conduxit, ut ei praestetur, sem, quod c-- duxit, licere. Plane, si dominus non patitur, & locator paratus sit aliam habitationem non minus comm dam praestare, aequissimum esse ait, absolvi locatorem. l. 9.vII. Diqiligoo by Corale
234쪽
Ex Lia ars DIGrs T. ET COD. 2o9'. Si quis fundum Iocaverit, ut et an si quid iri rim major f-m Iota accidisset, hoc ei praestaretur, pacto standum esse.' - , si is
divnori aliquid praestare debeat, videamus ' Servius ---fra u. nem vim, cui resisti non test, dominum colono praestare de re, ait: ut puta fluminum, graculorum, mimorum,& si quid si te accideriti aut si incursiis hostium fiat. Si qua tamen vitia ex ipsa re oriantur, haec damno coloni esse: veluti si vinum coacuerit, si raucis, aut herbis sester corruptae sint. Sed & si labri saetis sit, omnemque
chium tulerit: damnum coloni non esse, ne supra damnum seminis muss) mercedes agri praestare cogatur. Sed & si uredo mictum oleae corruperat, aut selis servore non adsueto id acciderit, damnum domini suturum. Si vero nihil extra consuetudinem acciderit, damnum coloni esse. dic um, si exercitus praeteriens per lasciviam aliquid abstulit. Sed c&J si ager terrae motu ita erit, ut nusquam sit, damno domini esse: oportere enim agrum praestari conductori, ut frui possit. l. I s.f. 2. V. l. 78. in L ff. de contri empl. Vis major, quam Graeci Θες βίαν, id vim divinam , mimus νιων
appellant, non debet conductori damnosa esse, si plus quam Ilerabile est, issi fuerint fructus. Alioquin modicum
damnum aequo animo ferre debet colonus, cui immodicum lucrum non aufertur. Apparet autem de eo nos colono di- 'cere, qui ad pecuniam numeratam conduxit: alioquin par- . 'trarius colonus, quasi societatis iure, & damnum & l erum cum domino sundi partitur. l. 2 s. s. rmissionem quis colono dederit ob stetit, Misitam eum annis contigit ubertas: nihil ρ γημ' obesse domino remissionem: sed integrag pensionem, etiam ' : us anni,' quo remsit, exigendam. l. I s. f. q. Licci certis annuis quantitatibus fundum conduxeris: si tamen expressiim non est in locatione, ut mos regionis postula: , ut siqua lue tempestatis, vel alio coeli vitio da in
235쪽
gro LEGuΜ DELECTUs, LIB. XIX. TIT. II. Rintur; rationem tui iuxta bonam fidem haberi, stulabis: camque seimam, qui ex appellatione cognoscet, sicquetur. l. 8. C. de locato. Rε on luxisse vide- VIII. Qui impicto tempore conductionis, remansitur qui contem ηις conductione, non sollim reconduxiss. vidcbitur, sed pignora videntur durare obligata. Sed hoc ita ve- et '. rum est, si non alius pro eo in prior e conductione res obligaverat. Hujus enim novus conscnsus erit neccsarius. l.
ib. f. II. Si tempus in quo locatus sendus fuerat, sit exactum, &in eiacm locatione conductor permanseriti tacito consensiueandem locationcm una cum Vincula pignoris renovate videtur. l. I 6. C. de locato. Exiguitatis fru- IX. Cum quidam do suetum exiguitate quereretur. Puum ratio non M' esse lationum ejus habendam, rescripto Divi Antoninis tur: nec incWμm. Item alio rescripto ita continetur: Novam rem desideras, ut propter vetustatem vinearum remissio tibi detur. l. I s. 3. F. Ex si pra rictis ' X. Ubicumque .lamen remissionis ratio habetur ex cau- - V θηρή -- sis relatis, nun id quod sua interest conductor conse dii exotaaiion/m quitur, sed macedis emnerationem pro rata: supra dense colonui consequitur. citie damnum seminis ad colonum pertinere) declaratur.
l. I . f. 7-G vit*se, XI. Si quis dolia vitiosa ignarus locaverit, deinde vi-cRuxerit ten bitur in id quod interest: ncc igno-Gima, pastua rantia ejus: erit ciciiset Et ita Cassius scripsit. Aliter atiscat, de pecore de-que si silium pascuum lucasti, in q- herba mala nascebam tuo levttur, si enim si pecora vel demortua sunt, vel etiam de
teriora facta, quod interest praestabitur, si scisti: si uncis
rasti, pensioncm non petes, & ita Servio, Labeoni, Sabi- ho placuit. l. I p. I. , i Peasnantis ioctuM XII qui mulicta mychendam navi codduxisset, deincra naso insanie non de in navi infans natus suisse , probandum est, pro infantqHuetur, deberit cum 'ne ille vectiun nus magna sit, neque his omnibus utatur, quae ad havigantium usum parantur.
236쪽
Ex L In RIs DIGEsΥ. ΕΤ COD. It IXIV. Quotions faciendum aliquid datur , locatio est. Diat qui dat ali-I 1 1 3 1. qiud sciendum. XU. Clim insulam aedificandam loco , ut sua impensa Si a frium imconductor cmnia faciat, proprietatem quidcm eorum ad me transfert, tamen locatio et . Locat enim ani sex operam suom, idost, faciendi neccssitalcm. l. 2 2. f. 2. XVI. Qilcmadmodum in emcndo δέ vendendo naturali- Impunὸ vel
ter concestim est, quod pluris sit, minoris emere; quod minoris sit, pluris vendere, de cita) invicem se circumlatabe si asu Alus. re: ita in locationibus quoque, & conductionibus juris cst. Et ideo praetextu minoris pensonis, locatione facta, si nullus dolus adversarii probari possit, rescindi i alio non potest. l. 22. f. uti.&l. 23. XVII. Si in lege locationis comprehensium sit, ut arbitra- Collara in alterius tu domini opus adprobetur, perinde habetur, ac si viri bo--ρ
m arbitrium comprehcnsum fuisset. Idemque servatur, si akὴhritim eam
alterius cujussibet a lxtrium comprehensum sit. Nam fides ρνιέε m Disset. na exigit, ut arbitrium tale Praestetur , quale viro bono ΠVenit. l. 26. . XVIII. Si colonus locaverit fundum, res poste tori, con- si primus condu- ductoris domino non obligantis : sed fiuinis in causa pigno- fiorsecundo β' mxi i manent, quemadmodum esknt, si primus colonus eos perceptilet. I. 2q. f. I. - Nemo p ohibetur rem quam conduxit, serendam alii lo- Pots contactiscare, si nillil aliud convenit. l. s. C. de locato. Pera tocure. . XIX. Si domus vel sundus in quinque -- fionibus lo- Si colonus vel iniscarus sit, potest dominus, si deseruerit habitationcm vel sum quilinus destrueris, di culturam colonus vel inquilinus, cum eis statim agere. 'ς μ
Sed S de his. quae praesenti die praestare debuerunt, velut Opinali quod esticerent, propagationes facerent) agere simi- 'litor potest. l. 2 . f. r. & 3. XX. Colonus, si ei sis non liceat. totius quinquennii ἀυnu, ex υβι
nomine statim recte aget: etsi reliquis annis dominus sun- ante tempus, totiuι
di imi patiatur. Nec enim semper liberabitur dominus, m ης μ' eo quod siccundo, vel terito anno patietur fit o frui. Nai με, oris, is 2,2& qui expulsiis a conductione, in aliam se coloniam contulitia venerant. non suifretinnis duabus, neque ipse pensonum n ine obligatus erit,& qaintum per singulos annos compendii factit-
237쪽
1xx LEGUΜ DELECTus, LIB. XIX. ΤΙΥ. II rus erat, consequetur. Sera est enim patientia fruendi, quae offertur cotempore, quo frui colonus, aliis rebus illigatus. Pinnis re licει νε- non potest. Quod si paucis diebus prohibuit, deinde poeni bu et M. tentiam agit, omniaque colono in integro sunt, nihil ex obligatione, paucortim dierum mora, minuet. Item utiliter eη condino agit is, cui secundum conventionem non praestantur, quae convenerant: sive prohibeatur frui 1 d mino , vel ab extraneo , quem dominus prohibere potest.
Diario si is υ- XXI. Qui sundum fruendum vel habitationem sicili loccatis' '. cavit, si aliqua ex causa iundum vel aedes vendat, curare debet, ut apud emptorem quoque eadem pactione , & c lono frui & inquilino habitare liceat: alioquin prolubitus is aget cum eo ex conducto. l. 23. f. I. Emptorem quidcm iundi necesse non est stare colono, cui prior dominus locavit: nisi ea lege emit. l. 9. C. de locato. Dis r.linqu/ν. XXII. Si vicino aedificante, obscurentur lumina coenacon.Iuctionem inqui- culi, teneri locatorem inquilino. Certe , quin liceat c lono vel inquilino relinquere conductioncm, nulla dubia dominus eois pia De mercedibus Pli ue , si cum eo agatur, re- non resiti t. putationis ratio habenda est. Eadem intelligemus, si stia senestrasve nimium corruptas locator non restituat. l. 2 . f. a. Colonus sensum XXVI. Conductor omnia secundum legem conductio G re empor nis facere debet. Et ante omnia colonus curare debet, ut opera rustica suo quoque tempore faciat: ne intempestiv cultura deteriorem fundum faceret. Praeterea villarum in ram agere debet, ut eas incorruptas habeat. l. 2 s.f. . Si eia a retini inita XXIV. Culpae conduinoris illud adnumeratur, si propter micus ejus nocuerit, inimcitias eius vicinus arbores exciderit. l. 21. 3. . V. infrenebitur colonus. Blui. mair. l. 66.
Vis minoris dii - XXV. Vis maior, quam Graeci Θεου id est, tamnum modicum ferre disinam, appellant, non debet conductori damnosa esse, si
is Atar' quam tolerabile est , laesi fuerint fructus. Nioquin
i modicum damnum aequo animo ferre debet colonus , cui immodicum lucrum non aufertur. Apparet autem de eo' nos colono dicere, qui ad pecuniam numeratam con
duxit : alioquin partiarius colonus, quasi s etatis tu re.
238쪽
XXVI. Qui columnam transportandam conduxit, si ea tmufortam dum tollitur, aut portatur, aut reponitur, stacta sit, ita id is conjuxu, periculum prpestat, si qua iplius, eorumque quorum opera uteretur, culpa acciderit. Culpa autem abest, si omnia fi- quiq7ue Itisset aut iacta sunt, quae diligentissimus quisque observaturiis suisset. Idem scilicet intelligemus, & si dolia, vel tignum transportandum aliquis conduxerit. Idemque ad caeteras res transferri potcst. l. 2 . f. 7. XXVII. Habitatores, non si paulo minus commode ali- Lευε incommo- qua parte cccnaculi uterentur, statim deductionem ex mercede facere oportcr. Ea enim conditione habitatorem esse, gut, ii quid transvenarium incidit let, quamobrem dominum aliquid demoliri oponcrct, aliquam panem par iam incommodi sustineret. Non ita tamen, ut eam partem coenaculi dominus aperuisset, in qua magnam partem usus habitator haberet. l. 27. XXVIII. Iterum inte ratus festJ, si quis timoris cau- et i metu nigrat si cmi rasset, deberet mercedcm, necne ' Respondit, scausa misset, cur periculum timeret, quamvis periculum, M. vere non fuisset, tamen non debere mercedem: ted si causa ratissa iis
timoris iusta non suisset, nihilominus debere. l. 27. f. I. Qui contra legem conductionis sundum ante tempus, sine justa ac probabili causa, deseruerit, ad Blvendas totius tempta is pensiones ex conducto conveniri potest, quatenus locatori in id, quod ejus interest, indemnitas servetur. l. s. f. a. XXIX. Qui insulam triginta conduxerat, singula coena Soliata meatis, cilla ita conduxit, ut quadraginta ex omnibus colligeren- necessaria domus Datur. Dominus insidae, quia aedificia vitium facere diceret,
demolierat eam: quaesitum est, quanti lis aestimari deberet, ΣΞ.. sic
si is qui totam conduxerat, ex conducto ageret ' Respon-ria,inia quod Immindit, si vitiatum aedificium necessario demolitus esset, pro te' 6r, reuetur portione , quanti dominus praediorum locasset, quod ejus temporis habitatores habitare non potuissent, rationem duci : & tanti litem restimari. Sin autem non fuisset necesse
239쪽
. Gyonus factumdem meorum prἀ- Iu locato e ducto proramών doluscusodia, non casMI. Legatarius non metur sare colono. Si colonus vi ma-
tur, mercede tamiam exoneratur. Si ea ex
causa qua domini periculo sit, is idquo.l interest colono prauabit.
11 LEGUM DELECTUS, LIB. XIX. TIT. II.ti conductoris intcresset, habitatores ne niigiarent, tanti condemn iri oportere. l. bo. XXX. Colonus villam hac lege acceperat ut incorruptam redderet, praeter vim & vetustatem. Coloni servus villam incendit, non fortuito casti. Non videri eam vim exceptam respondit: nec id paetum esse, ut si aliquis domesticus eam incendisset, ne praestat et: sed cxtrariam vim utrosque excispere volui ste. l. 3 o. f. ult. In judicio tam locati quam conducti dolum & custodiam, non etiam casum, cui resisti non potest, venire constat. l. 28. C. de locato. XXXI. Qui siuidum colendum in plures annos locaverat, decessit: & cum fundum lcgavit. Cassius negavit posse cogi colonum , ut eum fundum coleret, quia nihil heredis interesset. Quod si colonus vellet colere, & ab eo cui legatus esset fundus , prohiberetur , cum herede actionem colonum habere : de hoc detrimentum ad heredem pertinere : sicuti si quis rem quam vendidisset, necdum tradidisset, alii legasset, heres ejus emptori , de legatario esset obligatus. l. 32. O XII. Si coloniin tuus fundo frui a te, aut ab eo prohibetur , quem tu prohibere ne id faciat possis, tantum ei praestabis, quanti ejus intersucrit frui: in quo etiam luci Tun ejus continebitur. Sin vero ab co interpellabitur, quem tu prinhibere propter vim majorem, aut potentiam ejus non Dot ris, ni nil amplius ei quam mercedem remittere, aut reddere debebis. l. 33. in fin. XXXIII. Opus, quod aversone locatum est, donec adprobetur , conductoris periculum est. Quod vero ita comductum sit, ut in pedes, mensi asis praestetur , eatenus con ducitoris periculo cst, quatenus admensum non sit. Et in utraque causa nociturum locatori, si per eum steterit, quin minus opus adprobetur, vel admetiatur. Si tamen vi majore opus prius interciderit, quam adprobaret , locatoris pericula est : nisi si aliud acitumst. Non enim amplius praestari locatori oporteat, quam quod sua cura atque opera cons cutus csset. Si prius quam locatori opus probaretur , vi es, qua consumptum est, detrimentum ad locatorem ita perti- Diqitigod by Cooste
240쪽
Ex LIARI s DIGEs T. ET COD. 2Ismet, si tale opus fuit, ut probari deberet. l. 36. dc I. 37. . Marcius domum faciendam a Flacco conduxerat: deinctoperis parte effecta, ici rae motu concussum erat aedificium. blassii rius Sabinus, si vi naturali, veluti telTae motu, hoc acciderit, Flacci csse periculum. l. 69. Si rivum, quem faciendi m tamduxeras, & seceras, antequam cum proluies , labes corrumpit, tuum pericillum est. Paulus: imo, si soli vitta id accidit, locatoris erit periculum : si operis vitio accidit, tuum erit detrimentum.
XXXIV. Qui operas suas locavit, totius temporis meris Debetur mereracedem accipere debet, si per eum non stetit, quominus ope' ueras praester. Advocati quoque, si per eos non steterit, quo discito m mn si iis minus causam agant, laonoratia reddere non debent. l. 38. ut rastaremur.
d. l. f. I. XXXV. Qui mercedem accipit pro custodia alicujus rei, is hujus periculum cit stodiae privstat. Sed de damno ab alio sitis, . civim ais
dato agi cum eo non posse, Julianus ait. Qua enim cilstodia non castim . ctii o consequi potuit, ne damnum injuria ab alio detri possit' Sed Ibit Mucellus, interdum esse posse ait: sive custodiri potuit, nedulamim daretur , sive ipse cnistos damnum dedit. Quae sciatentia Marcelli probanda est. l. o. &qI. ' b. XXXVI. Locare sci vitulcm nemo potest. l. . Fumo semit Anc. XXXVII. Cum apparebit emptorem , conductoremve pluribus vendauem, vel locant , singuloriim in solidum vis i-η ων in selia
intuitum persenam: ita domum ad praestitioncm partis sn--si singulimum guli sunt compellendi, si constabit c se omnes solvendo. fucator m-Quamquam fortasse justius sit, etiam si solvendo omnes in
emni, electionem conveniendi quem velit, non auferendam actori, si adtiones suas adversus caeteros praestare non recu-iat. l. 7. Sublata est haec electio Novella99. v. I. de duob. reis n. Iue. XXXVIII. Paulus respondit: si in omnem causam con- Pensinis Uura
ductionis ctiam fideiussor se obligavit, cumquc ue, exemiaps mo m debemplo coloni, tardius illatarum per moram coloni pensionum praestare debere usuras. l. q. XXXIX. In conducto fundo, si conductor sua opera Necessariasse ut aliquid necessano, vel utiliter auxerit, vel aedificaverit, vel' st'μ op