Legum delectus ex libris digestorum & codicis. Ad usum scholae & fori. Accedunt Singulis legibus suae summae earum sententiam brevi complexae. Opera d. Joannis Domat, qui easdem leges methodo genuina disposuit

발행: 1703년

분량: 658페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

301쪽

LIBER XXVI.

TITULUS I

Turiti est tuitis

rores lunt tutis

U T E L A est vis ac potestas in capite libero, aff, tuendum eum, qui propter aetatem sitam sponte se defendere nequit, jure civili data, ac permissa. l. I. U. Tutores sent, qui eam vim ac potestatem habente fores O dos ores. exque re ipsa nomen ceperunt- Itaque appellantur tutores,, quasi testores, atque defensores. l. I. f. I. maiis, his Μutus tutor dari non potest , quoniam auctorita. surdus tutores -- prae se non potestia Surdum non posse dari tutorem , plerique & Pomponius probant: quia non tantiun Iovi, sed & audire tutor debo. L I. f. 2. & S. nus autem audiens, potest dari tutor. Lest. T de Ie-git.'tutam. Si minor vigintiquinque annis suriosus sit, eurat a rem ei non ut fiariosb, sia ut adolescenti dari , quasi aetariis diu , iam impedimentum: & ita definiemus, ei quem aeta curae vel rutelae subjicit, non esse necesse quasi dementi quaeri curatorem : & ita Imperator Antoninus Augustus rescripst: cum magis artati, quam dementiae tantisper sit confluendum. lἀ . . I. . V. Si pupillus pupillave cum iusto tutore, tutorve cum eorum quo litem Um vult, curator in eam rem petitur.

Assemia νιν. - VΙ. Curator substantiae SA debet ' ei cuius pater inrator darur, ua bona hostium potestate est , ne in medio pereat. l. 6. f. est. Iis, an hi, qui in locum absentis. Rei- νων tutores dati simi,. mortuo illo tutores perseriam, eo modus, verenti an alii petendi essciat φ Pasilus respondit, eos, qui . in lociam absentis dati sunt, non reverse eo, in eadem causi perseverare usque ad tempus pubertatis. L Iaia 6Ι. S Mistari δεινὴ

non propter demenis

302쪽

Lx L RRrs DIGEs T. ET COD. 277VIII. Solet etiam curator dari aliquando tutorem haben-G tutor propter

propter advetiam tutoris valetudinem, vel senium aeta- et ' τοῦ .tis: qui magis administrator rerum, quam curator esse in post, datur cu-telligitur. l. I . .

mittere tutoribus constituere , qui non possunt susticere administrationi tutelae: ita tamen , ut suo periculo eum constituant. l. II. f. I. Decreto Praetoris actor constitui periculo tutoris solet, quotiescumque aut diffusi negotia snt, aut disnitas, vel aetas , aut viletudo tutoris id postulet. l. 14. E de adm.&

X. Tutela pleriamque virile ossicium est. l. I s. Heminae tutores dari non possunt: qina id munus masculonun est r nisi a Principe filiorum tutelam specialiter postulent. l. est. Tutelam administrare vitila munus est, & ultra sexum saetaneae infirmitatis tale ossicium est. I. I. C. quando m lier oss . tui. f. p. . Μulieribus nos interdicimus tutelae subire ossicium, nisi mater, aut avia fuerit.. NOV. II 8. c. s. V. NOV. 94. c. 2. XI. Si sororis tuae filius tutore legitimo patruo consti- Nec tutor. tuto, nec ullo excusato privilegio , tutor clatus es e cum habenti tutorem alium iura prohibeant, necessitatem non uis. administrationis ad eum pertinere , nec te datione teneri, - sit Moneui, non ambigitur. Curatorem habenti neque adjungi, nisi camsa cognita, neque in locum ejus alium substitui, nisi ante priore remoto,. ambigui juris non est. I9.& l. Io. C. qui

dare tui. Vel cur. u.

Si in locum ejus tutoris ad te in dati estis, qui Rei publicae causa aberat: isque jam finito munere , quod ei injunctum est, abesse desiit: quin ad ejus ossicium curamque pertineant negotia pupillae, ambigere non debetis: Sed consultius seceritis, si Praesdem provinciae virum clarissimiun adieritis, ut is ad administrationem tutelae compella- . tur. LI C. in quib. casib. tui. veI cur. hab. mpter latὰ diffusum, id est, in diversis locis consti tutum patrimonium , vel quod solus administrationi noni

303쪽

Persona maxλὴ, eum rei datur tutor.

Inser eontutores is gerit ,- quem major pars etigis.

Non superadditur

tutori tutor.

Tutor esse pol si non ejusem civitatis: aliud, si non jusdem M provi

1 8 Lrcv Μ DELECTus, LIB. XXVI. TIT. U. sufficias, an tibi tutelam administranti adjungi' aliquos cis

ratores oporteat, Praeses provinciae , si te non suffcientem deprehenderit, aestimabit. l. 3. C. eod. Licet rutorem habenti tutor dari non potest; tamen temtis ex causis alius idoneus substitui sententia competentis iudicis solet in locum suspecti, qui convictus ac remotus est,& in locum excusati , vel defuncti, vel relegati tutoris. L . C. eod. Cum ob augmentum sicultatum curatores adjungi s leant non prius dati tutores ab administratione eorum liberantur. Luit. C. d.

Testamentaria tutela.

L men tutor detur rei Africanae vel rei Syriacae, utilis datio est. Hoc enim iure utimur. l. I . l. I s. II. Non omnimodo autem is, qui satisdat, praeserendus est. Quid enim, si suspecta peribna sit, vel turpis, cui tutela committi, nec cum fatisciatione debeat ' Vel quid, si jam multa flagitia in tutela admist ' Nonne magis repelli,& rejici a tutela , qu m suus administrare debeat ' Nec satis non dantes temese repelluntur: quia plerumque bene probati & idonei atque honesti tutores, etiam si satis non dent, non debent rejici: quinimo nec jubendi sunt satio

dare. l. IT. f. I.

III. Si cui maior pars tutorum decernat, is gerat, quem major pars eligat. l. I9. f. I. V. inf. l. 3. f. 7. ff. de iam.& per. tuta IV. Tutorem habenti tutor dari non potest. l. 27. V. Quaero, an non ejusdem civitatis cives testamento quis tutores dare possiti Paulus respondit, posse. l. 32. Divi Marcus & Verus Comelio Proculo: Si quaa, d sinit in civitate , ex qua pupilli oriundi sunt, qui idonei videantur esse tutores: ossicium sit Magistratuum, inquirere Diuitigoo by GO Ie

304쪽

Ex LIBRI s DIGEs T. ET COD. 279rere ex vicinis civitatibus honestissimum quemque, & n mina Praesidi pmvinciae mittere: non ipsos arbitrium dandi sibi vindicare. l. 24. F. de tui.& cur. dat. Qui in testamento dati sunt tutores, renuent secundi mlages administrationem earum quae in alia provincia sunt posset sonum. l. Io. f. . ff. de excusat. . Sed & hoc genus excusationis est , s1 ciuis se dicit ibi domicilium non habere, ubi ad tutelam datus est. l. ult. f. est. ff. de excusat.

Legitimis tutoribus.

I. T L G Iri 11 AE tutelae lege duodecim tabularum adgna- ui onustatri , iis delatae sunt, & consanguineis r id est , his qui ubi spei successionis, ad legitimam hereditatem admitti possint. Hoc siimma providentia : ut qui sperarent hanc successionem , iidem tuerentur bona, ne dilapidarentur. I. I. Sublata agnationis & comationis differentia, ad tutelam vocantur cognati, quem nodum ad successionem. Nov. II 8. c. s. II. Interdum alibi est hereditas, alibi tutela. l. r. f. r. Interdum tutor

tutoribus is chratoribus datis ab his Di jus dandi habenti is qui , in quibus, causis specialiter dari possunt.

HI s qui in ea causa fiunt ut superesse rebus suis non Curatores dantuν ssint, dare curatorem Proconsulam oportebit.', qui rebui suis Nec dubitabit filium quoque patri curatorem dare di quam ivit 1lt,' 'ηρ φ.

vis enim contra sit apud Celsum & apud alim plerosque et relatum, quasi indecorum sit patrem a filio regi; attamen

305쪽

Dantur turatores proagis.

Aut extusa ionem a legare debet tutor . Aut gerere. ni. ω honorari. g rerutum auxmnise

18o LEGOM DELECTus, LIB.XXVI. TIT. m. Divus Pius Iustio Celeri, item Divi Fratres rescripserunt. filium, si sobrih vivat, patri curatorem dandum , magis

quam extraneum. l. I 2. d. l. f. I. V. ins tit. de cur. sur. ΙΙ. Divus Pius matris querelam de filiis prodigis admisit, ut curatorem accipiant, in haec verba: Non est novum quosdam, res mentis videbuntur ex sermonibus compotestamen Ac tractare bona ad se pertinentia, ut, nisi subveniatur his , deducantur in instarem et eligendus isaeru erit, qui eos consilio regat: nam quum s , prothcere nos etiam eis, qui, quod ad bona i rumpentinet, 'ridum faciunt exitum. l. 22. 3. 2. V. ins tit. de cur. sunΙIL Fides inquisitionis pro vinculo cedet cautionis. l. II. in LTU. Cum reliquis oportet Μagistratum & mores creandorum investigarer neque facultates enim, neque dignitas ita sufficiens est ad fidem, ut bona electio, vel voluntas,& benigni mores. l. 2I. L F. V. Simul plures tutores dari possunt. l. 13. V. tit. seq.

TITULUS VII.

administratione is periculo tutorum o cav-ratorum qui gesserint, vel non : o de

agentibus, vel conveniendis uno

I. E R E R Ε atque administrare tutelam , extis ordi- Inem tutor cogi Elet. l. I. II. Ex quo scit se tutorem datum , si cesset tutor, suo pericii ocessat. Id enim a Divo Marco constitutum est; ut, qui scit se tutorem datum, nec excusationem, si quam habet , slegat; intra tempora praestituta, suo periculo cessit. l. I. f. I. l. s. f. ult. III. Caeteri tutores praeter eum qui geritJ non administrabunt; sed erunt hi, quos vulgo nonorarios appellamus et nec quisquam putet, ad hos periculum nullum redum

dare: Diuitigoo by GOmle

306쪽

Ex LIRRIs DIGEs T. AT COD. 28r darer constat enim, hos quoque, excussis prius facultat,bus eius qui gesserit, conveniri oportere : diti sunt enim, quasi observatores actus eius, & custodes. Imputabitudique eis quandoque, cur, si male eum conversari videbant, suspectum DeumJ non secerunt. Assidue igitur & rationem ab eo exigere eos oportet, & sellicite curare , qualiter conversetur: & si pecunia sit quae deponi possit, cur re, ut deponatur ad praediorum comparationem. Blam diuntur enim sibi, qui putant, honorarios tutores omnino non teneri. Tenentur enim secundiun ea quae supra ostem dimus. l. . f. 2.

IV. Id agit Praetori , ut per unum tutelaJ admin, Milius umi a stretur: quippe & si pater non destinaverit quis gerere debeat, attamen id agit, ut per unum administretur e sane tenim facilius unus tutor & actiones exercet, & excipit; ne per multos tutela spargatur. l. 3. f. s. l. I. C. si ex plur.tui. .

Si duobus simul tutela gerenda permissa est , vel a pDrente , vel a contutoribus , vel a magistratibus: benigndaccipiendum est, etiam uni agere permissum: quia duo simul agere non possunt. l. 24. f. r. t V. Is gerat cui maior pars tutorum tutelam. decreverit. maior Praetor igitur jubebit eos convocari r aut si non coibunt, tu ι' - - aut coacti non decement, causa cognita ipse statuet, quis 'tutelam geret. l. 3. 3.7. VI. Plane si non consentiant tutores Praetori , sed ve- Sia Prasina HV-lint omnes gerere, quia fidem non habeant electo, nec pa-μ. t νω δε, δε-tiuntur succedanei esse alieni periculi, dicendum est, Praetorem permittere eis omnibus gerere. Item , si dividi la-bas, Albsidum ' ter se tutelam velint tutores, audiendi sunt: ut distribuatur inter eos administratio, vel in partes, vel in regiones:&, si ita suerit divisa, unusquisque exceptione summovebitur pro ea parte, vel regione, quam non administrat. I. . . pen.&ult. l. q. l. I 8. f. I. l. I. Tutorum s ericulum commune est in administratione imtelae: & in selidum universi tenentur. l. s. Si divisio administrationis inter tutores, sive curatores in eodem loco, seu provincia constitutos secta necdum sum

rit, licentiam habet adesescens, & unum eorum eligere.

307쪽

de potio tibinuo exigere: cessione videlicet ab eo adversus caeteros tutores seu curatores actionum ei competentium facienda. In diui nem autem administratione deducta , Gue a Praeside, sive tostatoris voluntate, unumquomque pro sua administi atione convenire potcst : Ficulum inuicem

tutoribus flau curatoribusJ non sustinentibus: nisi per d

lum aut culpam suspectum non removerunt, vel tarde suspicionis rationem moverunt, cum alter colum non solve

do effectus se , vel suspicionis causam agendo sua sponte jura pupilli prodiderunt. Nec prodest eis dieentibus eum.

contutorem suum non administi asse res pupillares.. Sin vero - ipsi inter se res adnuuistiati ix divis erunt i non prohibetur edolescetas imum ex Lis in solidum conuetare, ita ut acti nes quas aduersus alios habet ad elacitum transferat. L 2. C. de divid. tui. Tutor ane lusui VII. idam decedens filiis suis dederat tutores, &quq μη pG adjecerat, rei u eclogi a esse volo : dc ait Iuliamis, tutores, nisi bonam fi&m in admirustatione praeuiterint, damnari debete , quamvis testimcruci comprenensium sit,' ut aneclogist essent: nec eo nomiae ex causa fideicommissi Qincquam consequi citabunt , ut se Julianus: & est vera illa sententia: nemo tium jud publicum rennuere pars

l. . f. 7. Tutor, VIII. Pater tutelam filiorum causso mareis manda- patra vii & eo nomine tutores liberavit. Non idcirco.

nm exoneμ ιυν-Πcitim tutorum integrum erit, sto vim bonis conveniet,.

νεαι moti salubre consilium matris admittere : tametsi neque libera- Τὰ tutoris, neque voluntas patris, aut intercessio matris turioris ossicium infringat. l. s. f. 8. Contra patris το- IX. Usque adeo autem Ecet tutoribus miris praeceptum tantarem αφω- ne agere, ut si pater caverit, α - rei sua disiacram :/μη - p QU) Me miscipia dubia furiis)-ι- , H- μή, sucum aba rti periculo Maecia liceat cis contemn re hanc patris voluntatem. L D 3. 9. or cessaverit in distractione carum verum quae tem

Non Diqitiroo by COOglu

308쪽

Vμω paeiania pupiliaris proia tutor post laxamen.

Ex LIRros DIGEs T. ET COD. 283 Non quidem praecipiti festinatione , sed nec moratoria cunctatione. d. f. in fin. X. Tutor , qui repertorium non secit, quod vulgo in- Inmensimum γλventarium appellatur , dolo fecisse videtur. Nisi sene ali tuiρη, ςqici necessaria & justissima causa allegari possit, cur id fa- ω ὰ, -- M. ctum non sit. Si quis igitur dolo inventarium non secerit, capiunt. in ea conditione est, ut tentatur in id quod pupilli interest. l. 7. Nihil itaque gerere ante inventarium factum eum oportet; nisi id, quod dilationem nec modicam expectare possit. d. l. 7.

Tutores, vel curatores, mox quam fuerint ordinati, sub praesentia publicarum per narum inventarium rerum om-- nium, & instrumentorum Elenniter ficere curabunt. l. 26. C. de iam. tui. V. l. ula. f. I. C. arbitr. tui. XI. Usurae a tutoribus non statim exiguntur, sed interiecto tempore , ad exigendum , ad collocandum. l. 7. f. II. Si tutor constitutus, quos invenerit debitores, non con- venerit, ac per hoc minus idonei cssiciantur: ves intra sex primos menses pupillares pecimias non collocaverit et ipse in 'debitam pecuniam , & in usuras' pecuniae , quam non sceneravit, convenitur. LI s.

XII. Sciendum est , tutorem & post ossicium festum fimis uμ- usuras debae in diem, quo rutclam restituit. l. . f. rs. XIIL Generaliter quotiescumque non fit nomine pupilli ossi iam iti ονί quod quivis patres milias idoneus ficit, non videtur defen- patri/di: sive igitur Blutionem, sive iudicium, sue stipulati nem detreta, defendi non videtur. l. IO. l. 33. Tutor qui tutriam gerit, quantum ad providentiam ρο- - - pillarem , domini loco haberi debet. l. 1 . Τ' Tutores debita pupillaria , seu deposita reposcentes , ad erg/- satisdationem compelli non posse, manifestum est. L 13. C. - - '

XIV. Nimhanest, licere tutori, respectu existimationis inpr pri. pupilli, e Me ex bonis ejus, quod ex sise non honestissimh fuisset erogaturus. l. I a. f. Σ. V. ins l. I. de tuteI. & rat. XV. Cum tutor non res in duntaxat, 'sed ertim moribus Puputas pro di- pupilli praeponatur. in primis mercedes praeceptoribus,' non 'st facis i- Nn a

309쪽

' Unius tuto ἰs δε- ctis eateros nori liberat: sed prior eonveniensis, qui ad gninistravis.

lans, aut sie excu- Iam non est audirus , ex quo non ac verit, 3enebitur.

Tutor utilia pupilla γαes Iacere s

non donare.

Tutoris o ium lupillum ueseodere, ab injustasmemia pellare. Interdiam salarium

nentur.

28 LEG ΠΜ DpLr os, LIR. XXVI. TIT. VII. quas minimas poterit, sed pro facultate patrimonii, pro dignitate natalium constituet. l. I 2. 3. 3. XVI. Ex duobus tutoribus, si cum altero actum fuerit, alter non liberabitur. l. I 8. f. I. Heredibus quoque pupillorum electio eadem adversus t tores, in quo potissimum consistere velint, competit, quae ipsis, quorum tutela administrata sit. l. 3 3. f. a. Licet tutorum conventione mutuum periculum minimesniatur, tamen eum qui administravit, si Eluendo sit, primo loco, ejusque succetares conveniendos esse, non ambigitur. l. 3. C. de divid. tui. XVII. Tutor, vel curator, cuius injusta appellatio pronunciata erit, cujusve excusatio recepta non sit, ex quo a cedere ad admini bationem debuit, erit obligatuI. l. 2o Tutor datus adversus ipsam creationem provocavit: h res eius postea victus , praeteriti temporis periculum praest bit: quia non videtur levis Oilpa, contra juris auctoritatem mandatum tutelae ossicium detrectare. l. 69. f. CXVIII. Tutor ad utilitatem pupilli& novare dcrem in iudicium deducere potest. Donationes autem ab eo factae pupillo non nocent. l. 22. l. 46. f. ult. XIX. Tutoris praecipuum est ossicium, ne indefensum pupillum relinquat. l. O. Si bonam causam ea , cujus tutor es, habuit, & adve sus latam sententiam non ampellasti, seu post appellationem provocationis solennia implere cessaveris: tutelae iudicio indemnitatem pupillae praestare dches. l. II. C. de adm. tui. XX. Sumptuum , qui bona fide in tutelam, non qui in ipsia tutores fiunt, ratio haberi selet : nisi ab eo qui eum ciat, certum sidarium ei constitutum est. l. 3 3. f. ult. XXI. In eum, qui tutelam gerere noluit, post cierems qui gesserunt, actionem utilem tutelae dari placuit. Quod tamen ex tutela non pervenit ad eos, qui se negotiis miscuerunt, sed communi negligentia periit, citra su stitutionis ordinem, aequaliter omnium periculum qκctat. l. 99. f. II.

Licet tutorum conventione mutuum periclesum minime

finiatur: tamen eum qui administravit, si solvendo sit, pris

310쪽

Ex LIBRI s DIGΕs T. ET COD. 28 rno loco, ejusque succes res conveniendos esse. I. Ut. C. de divid. tui. XXII. Tutelae judicium ideo distis non oportet, quod Alim visi νι- , fratris & coheredis impuberis idem tutelam sustineat. L finita ejus tutiis.s judicium misia XXIII. Paulus respondi, pmpter ea, quae post puberi rem, nullaneoessitate creente, sed ex voluntate sua, tutor Tutoris Mose administravit, fideiussorcm , qui sal rem fore cavit, non teneri. l. c. f. . μει XXIV. Tutoribus concessum est, a debitoribus pupilli Ipso jura libararu pecuniam exigere, ut ipB iure liberentur. l. 46. f. ult. si putto , vuXXV. Uuantum filio meo dismum Iussi φη, Marina p. sena. Inuinia aestimatam. Quaero, an contenti esse debeant tu- arbitrium eoliara'

tores arbitrio mulicrum' Respondi, silmptum boni viri aria Vimatio, viri boni bitrio faciendum. l. 7. f. I. v.l. 76.&seq. ff. prosec. l. 24. 'ff. locat. l. 3 o. ff. deoper. liberta XXVI. Inter honorum ventrisque curatorem , & inter Alia curasores ascuratorem suriosi, itemque prodigi, pupillive, magna est st i m, alu M differentia : quippe cum illis quidem plane rerum admin, Ummis Hi 'em. stratio, duobus autem superioribus sela custodia, & rerum, quae deteriores futurae sunt, venditio committitur. l. 48. XXVII. Si res pupillaris incursu latronum pereat; velar--c sum m gentarius, cui tutor pecuniam dedit, clim suisset celebere, imus, solidum reddere non possit: nihil eo nomine tutor praestare cogitur. l. so.

XXVIII. Chirographis debitoriim incendio exustis, reinventaria tutores convenire eos possint ad Blvendam pec niam, aut novationcm faciendam. I. 17. Mem satiet. XXIX. Lucrum facere ex tutela non debet stutoro l. a-sH lucro tu-3 8. in fin. princ. . rora es non isset.

XXX. Quod a debitore pupilli nomine usurarum cum pvit rersorte datur: tutori) qui accipit, totum sertis vice sun -- ς -ut tur, vel sungi debet. l. 38.3. I, in fis. Omnis pecuniae, quae ad cur atores transit, parem causim . 'esse: quia omnis seri eruitur. d. l. 38. f. est. in LXXXI. Cum hereditas patris aere alieno gravaretur, & res Tutor , inmineo statu videretur, ut pupilla aes heressitate mlemastineretur, unus ex tutoribus cum plerisque creditoribus ita

SEARCH

MENU NAVIGATION