장음표시 사용
561쪽
s ras μvitur, prius in Muras imis putatur, reliqua is sortem. Procurasori rem seisitur, generati
aliud si sciem. LEGυΜ DELvcΥUs. LIB. XLVI. TIT. III. stipersuum ordini secundo, vel in totum, vel pro parte minuendo videbitur datum. l. 97. IV. In his, quae praesenti die debentur, constat, quoties indistinete quid selvitur, in graviorem causim videri solutum: si autem nulla praegravet, id est , si omnia nomina similia suerint, in antiquiorem. Gravior videtur, quae& sub satisdatione videtur, quis ea, quae pura est. L 1. V. Si quid ex samosa causa, & non famosa debeatur: id solutum videtur, quod ex famosa causa debetur. Proinde
si quid ex causa iudicati, & non judicati debetur , id p
tem Elutum, quod ex causa judicati debetur. l. 7. VI. Quod generaliter constitutum est, prius in astras nummum solinum accepto ferend- , ad eas usuras videtur pertinere, quas debitor exsolvere cogitur. l. s. f. a. in LSi sorte userarum quoque rationem arbiter dotis recuperandae habere debuerit: ita est computandum, ut prout quidque ad mulierem pervenit, non ex universa sinum decedat; ωd prius in eam quantitatem, quam usurarum nomine mulierem consequi oportebat: quod om est .iniquum. l. 8.
VII. Apud Marcellum quaeritur, si quis ita caverit debitori , in jortem est usuras se accipere : utrum pro rata &isti, & usiuris decedat; an vero prius in usuras,& si quid superest, in serte ' Sed ego non dubito, quin haec cautio, in serie est in usuras, prius usuras admittat; tunc deinde, si quid superfuerit, in sortem cedat. l. s. f. ult.
VIII. Vero procuratori recte solvitur. Verum autem accipere debemus eum, cui mandatum est vel specialiter, vel cui omnium negotiorum administratio manciata est. L IE are. Sed & si quis mandaverit, ut Titio selvam; dei de vetuerit eum accipere: si ignorans prohibitum eum a cipere, tavam, liberabor; sed si stiero, non liberabor.
Si Titium omnibus negotiis meis praeposuero ; deinde vetuero eum ignorantibus debitoribus administrare negotia mea: debitores ei Blvendo,liberabuntur. Nam is qui omnibus negotiis suis aliquem proponit, intelligitur etiam debitoribus mandare, ut procuratori Blvant. l. g. 3. X. Sunt
562쪽
Γx Liastys DIOEs T. ET COD. Fue X. Sunt quidam tutores, qui honorarii appellantur; sunt tutorum oui rei minia dantur; sunt qui ad hoc dantur, ut gerant: &hoc, vel pater adjicit, ut unus puta) iia, sunt qui tirant. ves voluntate tutorum uni committitur gestus, vel Praetor ita decernit. l. Iq. f. I.
. XI. Sive legitimi sunt tutores , sive testamentarii, 've ex inquisitione dati: recte vel uni selvitur. l. 1 . f. s. '' XII. Curatori quoque furiosi recte selvitur r item cuia ra curato . ratori stibi non sufficientis, vel per aetatem , vel per aliam iustam causam: sed & pupilli curatori recte selvi constat. l. Iq. f. T. XIII. Cassius ait, si cui pecuniam dedi, ut eam creditori meo solveret, si suo nomine dederit neutrum ti m. mibiis Mi
ri: me, quia non meo nomine data sit; illum , quia alie nummos alteriusnam dederit : caeterlim mandati eum teneri: sed si credi- debitoru , pro quo istor eos nummos sine dolo malo consumpsisset, is , qui ιι-is' nomine eos selvisset, liberatur: ne, si aliter observaretur, croditor in lucro versaretur. I. IT. XIV. Solutione pro nobis & inviti, & ignorantes rari possumus. l. 23. libe- ignorans
Solvere pro ignorante & invito cuique licet: ctim sit iure civili constitutum, licere otiam ignorantis invitique meliorcm conditionem facere. l. 3. V. inf. n. qO. XV. Debitores selvendo ei, qui pro tutore negotia ge- Geremi pro tutorerit, liberantur, si pecunia in rem pupilli pervenit. l. 28. - XVI. Inter artifices longa differentia est, & ingenii, naturae, & doctrinae, & institutionis. Ideo si Axediem a se Inter i a quo ar-
fabricandam quis promiserit, vel insitim addicandum, ID ε με samve faciendam, & hoc specialiter actum est, ut sius ope ris id perficias: fideiusser ipse aedificans, vel fossam sodiens,
non consentiente stipulatore, non liberabit reum. l. 3 I. XVII. Si nullo mandato intercedente debitor fallid existi- Inutiliter solvitur
maverit voluntate mea pecuniam sie numerare , non libera-laitar. Et ideo procuratori, qui sie ultro alienIS negotiis Of- dominus ratum M.
seia, Blvendo nemo liberabitur. l. 3 . : f. . buerit. Si quis offerenti se negotiis alienis bona fide siluerit,quando libetetur φ Et ait Julianus, cum dominus ratum habue . .rit, tunc liberari. l. 8.
563쪽
Ex una solutione dua liberationis.
138 LEGUM DELECTus, LIB. XLVI. TIT. III. XVIII. Rco criminis postulato, interim nihil prohibet recite pecuniam a debitoribus Biri. Alioquin plerique innocentium necessario sumptu egebunt. Sed nec illud prohibitum videtur, ne i reo creditori selvatur. l. I. &42. XIX. In omnibus speciebus liberationum etiam accessio. nes liberantur: puta, adpromitares, hypothecae, pignora. l. 4 Lib. fo ρεν ω - XX. Inter creditorcm & adpromitares confusione saeia,
an m favus ore, reus non liberatur. l. s. in LXXI. In numerationibus aliquando evenit, ut una numeratione duae obligationes tollantur uno momento. Vettiti.
si quis pignus pro debito vendiderit ciet ditori: Evenit enim, ut & ex vendito tollatur obligatio, & debiti. Item si pupillo , qui sine tutoris auctoritate mutuam pecuniam accepit , legatum a creditore suerit sub ea conditione , si eam pecuniam numeravis, in duas causis, videri eum num rasse: & in debitum suum, ut in Falcidiam heredi imputetur; & conditionis gratia, ut legatum consequatur. l. .
XXII. Si quis aliam rem pro alia volenti solverit, &atia solata est, mβ- in icta suerit res : manet pristina obligatio; & si pro partenei pris μ ρ te fuerit culina, tamen pro solido durat obligatio. Nam non accepisset re integra creditor, nisi pro solido ejus fieret. l. 6. XXIII. Satisfactio pro tautione est. l. 32. Solutionis verbum mortinet ad omnem liberationem quoquo modo faetam: magisque ad substantiam obligationis rescrtur, quam ad nummorum tautionem. l. q. XXIV. In perpetuum quoties id , quod tibi det eam, set, μη te pervenit, de tibi nihil absit, nec quod solutum est
i ' repeti possit, cometit liberatio. l. 61.
Mεο er ditori mihi XXV. Clim iussu meo, id quod mihi debes, selvis credi-dεόitiam solveni, o tori meo: δ: tu , me, & ego S creditore meo liberor. l. , .
, P IA; XXVI. Quod certa die promissum est, vel statim dari
ρ,tis nam m/dium potest 2 totum enim mcdium tempus ad solvendum pro- r. ias ad selven- missori liberum relinqui intelligitur. l. 7o. A.- XXVII. Modestinus respondit, si post solutum sne omne, quod ex causa tute ' debeatur, actiones post aliquod intervallum cessae sint: nihil ea cessione actum, cim
564쪽
Ex L in Rets DIGEs T. ET COD. 639,cum nulla actio sit perfuerit: quod si ante solutionem hoc
Lictum est; vel cum convenisset, ut mandarentur aetiones, tunc solutio facta esset, mandatum subsecutum est i salvas esse metndatas actiones: cum novissimo quoque casu , pretium magis mandatarum actionum sellitum , quis actio quae fuit, perempta videatur. l. 76.
XXVIII. Si lancem deposuerit apud me Titius, Si pluribus heredibuq relictis decesserit: si pars heredum me in , ,- iis,
terpellet, optimum quidcm esse, si Praetor aditus jussisset me parti heredum eam lancem tradere : quo casu depositime reliquis coheredibus non teneri. Sed & si sine Praetore, sine dolo malo, hoc secero; liberabor: aut, quod verius est, non incidam in obligationem: optimum autem est id
per magistratum facere. l. 8 I. . I. . . O .XXiX. Quasi generale quid retinendum est, ut ubi obligationi, quae sequelae locum obtinet, principalis acce dat. sabit utraques..it, confusa sit obligatio; quoties duae sint principales, al-si cor tera alteri potius adjicitur ad actionem, quam confusionem si
parere. l. 9'. 2. XXX. Stichum aut Pampiniam, utrum ego velim , diare In oὀtigatione alter
spondes ' Altero mortuo, qvi vivit selus petetur nisi .liis. . ι' mora facti sit in eo mortuo quem pctitor elegit. Tunc onim M. perinde selus ille qui decessit, praebetur, ac si solus in obligationem deductus suisset. l. 9 s. Si eraAraris culpa XXXI. Si crcditor a debitore culpa sita causa ceciderit, risib ratur sit, prope est, ut actione mandati nihil a mandatore mudebeat: cum ipsius vitio acciderit, ne mandatori innit 'si . in ἐδεm ρi .actionibus cedere. l. 9 s. f. II. gnussimul in MXXXII. Cum eiacm tempore pignora duobus contractibus obligantur, pretium eorum pro modo pecuniae contractus creditor accepto ficere debet. Nec in arbitrio in hae vota rasitatim jus electio erit, cum debitor pretium pignoris consortioni det subjecerit. Quod si temporibus discretis supersuum pie -- p 'rum obligari placuit: prius debitum pretio pignorum lure 4 solvetur, secundum superfluo compensabitur. l. 96. 3. s. Damnum passum XXXIII. In perpetuum sublata obligatio restitui non mia iter μι forma num-test. l. 98. f. 8. mo Gipere non coin XXXIV. Debitorem non esse cogendum in aliam sor- 'Creditorem.
565쪽
ue o LEGυΜ DELECTUs, LIB. XLVI. TIT. III. mam nummos accipere, si ex ea re damnum aliquod passi rus sit. l. 99. si re . ira 'lutis. XXXV. Creditor oblatam a dcbitore peciiniam, ut alia vim in aliam die accepturus, distulit: mox pecunia, qua illa respubli- distulit. μι μιρ Φη ca utebatur, quasi aerosa iussu Praesidis sit blata est : item . .' pecunia, ut possit idoneis nCmini biis credi serva-
ze iis ιν qui ρο- ta, ita intercmpta est: quaesitum est, cujus detrimentum ob cuniam pupiliaram set Z Respondi, secundiim ea quae proponerentur, nec ae- strvare de μς - 'duoris nec tutoris detrimentum est e. l. Io 2. Duod is d/blio XXXV I. Elus quantitatis, cuJUS petitionem ratio com- compensatur, uraι pensationis excludit, usuras non posse reposci manifestum
mn pH t. l. 7. C. de solui. & lib. O gnatione βο- XXXVII. Obsignatione totius dcbitae pectiniae solenni,' a. aj., 2. , liberationcm contingere manifestum est. Sed ita dcmum oblatio dcbiti liberationem parit, si eo loco, quo debetur, solutio fuerit celebram. l. 9. C. ecd. XXXVIII. Pecuniae solutae prosessio collata instrumen'to majorem rei gestae probationem continet , quam si chirographum acceptae pecuniae mutuae fuisset redditum.
YYXIX. Eum, a quo mutuam stet ipsisti pecuniam, in
sollitum nolentem suscipere nomen debitoris tui , compelli juris ratio non permittit. l. I s. C. eod.
XL. Manifesti juris est, tam alio pro debitore solvente,
Alvere pρtes quam rebus pro numerata pecunia, consentiente creditore,. ..ti,, . ' i' ' 'paratam obligationem. I. I7. C. cod. V. s. I. 23. V. NOV. q. c. s. At stit. decess. Nan. Ei lucrum non XLI. Cum pro pecunia quam triuiso acceperas, setoli Mum, quidam-cundum placitum Evandro te sundum dedisse prosilcaris en m trot pessu με - industriam , vel eventum meliorem , tibi, non ipsi prodosie, contrarium non postulaturus , si minoris distra . xisset, non juste petis. l. 2 . C. eod. Salutionem a e- XLII. Solutioncm assiveranti probationis onus incumbit: ἔκω prριβη. 4e ti, cliirographum condicere potest. l. aer. C. Cod.
Plus probat apo cha Iolauom m. quam si reddatur
566쪽
De Acceptilatione. I. D L υ R ia υ s stipulationibus factis, si promissor ha
L accepto rogasset , -d ego tibi promisi, habesse acceptum siquidem apparet quid actum est , id Elum per acceptilationem sublatum est : si non apparet, omnes stipulationes solutae sunt. l. 6. Et uno S pluribus contractibus , vel certis vel incertis, vel quibusdam exceptis, caeteris, & omnibus ex causis una acceptilatio & liberatio fieri potest. l. 18.1I. Species acquirendi est, liberari obligatione. I. II. III. Ex pluribus reis stipulandi, si unus acceptum sec rit , liberatio contingit in solidum. l. I s. f. est. IV. Si ex pluribus obligatis uni accepto stratur, non ipses,lus liberatur, sed & hi qui secum obligantur. Nam cum ex duobus pluribusquer ejusdem obligationis participibus uni accepto sertur, caeteri quoque liberantur: non quoniam ipsis accepto latum est, sed quomam velut selvisse videtin is, qui acceptilatione tautus est. l. IS. V. Per Aquilianam stipulationem pacto subditam obligatione praecedente sublata , & acceptilatione quae suit inducta, perempta: ei qui ex nulla causa restitui potest, omnis agendi via praecluditur. l. Ut. C. de accoptil.
Desipulationibus Praetoriis. I. Q Ι quid vel addi, vel detrahi, vel immutari in stipuID
o tione oporteat, Pretoriae erit jurisdictoris. L r. f. ult. II. Praetoriae satisdationes personas desiderant pro se inte venientium: & neque pignoribus quis, neque pecuniae, vel auri, ves argenti depositione, in vicem satisdationis sungitur. l. 7..
situlanti solus alis celsum faciens liberat. ω-- eo resarum debendi acce- ριtiatione Γεerat , amnes liberas. Areotititio extis. uis obligationem.
Satissatio Harocria solo persena mo
rerventu ad si rur , non pignori A.
567쪽
La υM DELECTus, LIB. XLVI. TIT.VI. 8 e Pν toria sti titit -- III. In Praetoriis stipulationibus , si ambiguus sermo a nis interpreι ροα- ciderit, Plaetoris erit interpretatio. Ejus enim mens aestimanda est. l. 9.di sti istis. IV. In eiusmodi stipulationibus, quae ortis pro qumtirer s. ex- missionem habent commodius est certam summam com-δMN prehendere: quoniam plerumque difficilis probatio est
ra. quanti cujusque intersit, α ad cxiguam summam deduc1tur. l. ult.
Rem pupilli , vel adolescentis salvam fore.
Tutor moram δε-Ι. posteaquam pupillus ad pubertatem pervenerit. tutor in restituenda tutela aliquandiu moram secerit:
O6m Hyre . poris, tam fidejutares ejus, quis ipsum teneri. l. Io.
Fidjussorisδι- L N stipulatione judicatum selvi, post rem iudicatamia Z aisi , ΑΣ , exactio in tempus reo princi- ἐυε ν M. indultum differtur. I. I. V. Instit. de saliud.& l. Ut.C.
Ratam rem haseri , is de rasthabitione.
JULiANus ait interesse , quando dominus ratam habet e deberet solutionem in procuratorem factam: an tunc demum, cum primum cenior factus effeti Hoe
568쪽
i Lx LIa Is DIGEsT ET COD. 1 3 autem εν πλατει , id est, cum laxamento amplitudne accipiendum, S cum spatio quodam temporis, nec minimo, nec maximo , & quod magis intellectu percipi, quam elocutione exprimi possit. l. I a. f. a.
bstinum , in tantum competit, in quantum mea intersuit: agitur id est , quantum mihi abest , quantumque lucrari potui. si
In stipulatione qua procurator cavet, raram rem dom num habiturum, id continetur quod intersi stipulatoris.
I. I v I L I redes non teneri, nec caeteros quidem successores. Idcirco nec surti conveniri possunt. l. I. V. s. l. 26. de obl. Rach. II. Heredem autem furti agere posse aeque constat: ex
cutio enim quorundam delictorum heredibus data est. Ita& lcgis Aquiliae adtioncm heres habet. l. I. 3. I. III. Sed iniuriaeum actio heredi non competit. I. I. f. I. in f IV. Numquam plura delicta concurrentia faciunt, ut illius impunitas detur : neque enim delictum ob aliud delictum minuit poenam. Qui igitur hominem subripuit , S: occidit: quia subripuit, sunt; quia occidit, Aquilia tenetur e neque altera hartam actionum alteram consumit. Idem diccndum, si rapuit, & occidit. Nam & vi bonorum raptortim, & Aquilia tenebitur. l. 2. d. l. f. I.&2. constitutio est, poenakbus intonsius heis Actionis paenalu
unius poena poenamatierim non cons mit.
569쪽
Gla togisatio non facit puram. Furtiam es con- ἔν elatio frauauisio a Furtum aut m nis stum est. aut me max sesium. Fur manifestus squi cum furto δε- pretendisur. Furti agunt quorum interes.
nihil Lalet. Creditor de pignore furti agit eιιam adis versus uomιnum Colonus quoquo de furto agit. omnes quorum
interest furti agunt. Ex delicto plu-νitim singuli selia
furtis. I. Q O L A cogitatio furti faciendi non facit furem. I. r.
f. I. II. Furtum est contremtio rei fraudulosi, lucri faciendi gratia, vel ipsius rei. vel etiam usus ejus, possessionisverquod lege naturali prohibitum est admittere. l. r. f. 3. III. Furtorum genera duo sunt: manifestum, & nee
manifestum. l. 2. IV. Fur est manifestus, quem εστ' ,οzωρω appellant,
hoc est, eum qui deprehenditur cum furto. l. s. Nec manifestum surtum quid sit, apparet. Nam qu Hmanifestum non est, hoc scilicet nec nisestum est. l. 8. V. Cujus intersuit non subripi, is actionem furti habet. Tum is cuius interest, furti habet actiorem: si honesta causa interest. Itaque sullo qui curanda, polienda vestimemta accepit, semper agit: pnestare enim custodiam debet.
VI. Qui non habet quod perdat, eius periculo nihil est.
VII. Sed c&) si res pignori data sit, creditori quoque
damus sueti actionem, quamvis in bonis ejus res non sit. Quinimo non sellim adversus extraneum dabimus , vertam & contra ipsum quoque dominum sunt actionem. l. I 2. f. 2. VIII. Praeterea habent surti actionem coloni, quamvis domini non sint: quia interest eorum. I. Iq. f. 2. IX. Et puto omnibus quorum periculo res alienae sunt, veluti commodati, ilcm locati, pignorisve accepti, si hae subreptae sint, omnibus furti actiones competere. l. I . f. I 6. X. Si duo pluresve unum tignum strati sunt, quod sim guli tollere non potuerint: dicendum est, omnes eos furti in solidum teneri: quamvis id contrectare nec tollere Elus posset: & ita utimur. Neque enim potest dicere pro parte
570쪽
Ex LIRRIs DIC Es T. ET COD. 1 surtum fecisse singulos, sed totius rei universia: sic fiet, singulos Meti teneri. l. 2I. f. s. V. l. I. in L ff. si is qui test. lib. esse juss. eri l. 6. ff. ain. sint. caes. XI. M pubes furtum facere potest, si iam doli capax sit. Impubet issis pax surtum facit. XII. Qui tabulas, vel cautiones amovet, furti ten tur non tantum pretii ipsarum tabularum, verum quod interfuit: quod aci aestimationem resertur eius sem- ἐπιὸν 1 .mae quae in his tabulis continetur: scilicet si tanti interfuit. l. 27.
XIII. Qui iumenta sibi commodata longius eduxerit, alienave re invito domino usius sit, furtum facit. l. qO. Dr-XIV. Falsus creditor hoc est, is qui se simulat cred, iom fatis. torem si quid acceperit, furtum facit. l. 3. Ium qui se simu XV. Si quis nihil in persona sua mentitus est, sed verbis fraudem adhibuit: fallax est magis, quam furtum facit. ' Missi a Q. fidUt puta, si dixit se locupletem, 11 in mercem se colloca- do, fatis qui frauturum quod accepit, si fideiussores idoneos daturum, vel pecuniam conscium se soluturum. Nam ex his omnibus ma Rgis decepit, quam surtum fecit: & ideo furti non tenetur.
Sed quia dolo fecit, nisi sit alia adversus eum actio, de dola dabitur. l. - . f. XVI. Si alienum quid iacens, Iuoei faciendi causas, mi MimumΡ-stulit, furti obstrinmtur, sive scit cujus sit, sive ignoravit. Nihil enim ad furtum minuendum facit, quod cujus/sit ignoret. l. 3. f. q. INII. Solent plerique etiam hoc facere , ut libellum Rui aliquia ον- proponant continentem invenisse, & redditurum ei, qui desideraverit. Hi ergo ostendunt non furandi animo se se- Φcisse. l. 3. f. 8. in LXVIII. Qu id ergo, si εμ ετ os, id est, inora, ioms rectὸ ρο- mia quae dicunt, petat ' Nec hic videtur surtum sacere, Σ etsi non probe petat aliquid. l. 3. f. 9.
XIX. Inter omnes constat, etiamsi extincta sit res sunt- Eserrasiinreptova, attamen surti remanere actionem adversus iurem.
XX. Recte dictum est, qui putavit se domini voluntate Fur H ut d rem attingere, non esse furem. Quid enim dolo facit, qui mino iamito scios putat dominum consensurum fuisse, sive falso id, sive vere ZZZ