장음표시 사용
61쪽
Possum fratres a Idricommisso inviiscem tiberari pertransectissem, etiam
Transactio non re scinditur propter
nsia sustra. Ba essent. Par judicato transactis. Non transigitur nisi aliquo dato, vel
Non ι transactio.x falsis is rumo- sit, etiam cum μυ- jurariis. Error calculi υρνι- tali non praejudicat.
is LetouM DELEc Tus, LIB. II. TIT. XV XVII. Transectionis placitum ab eo interpositum causae actionem, non decisionem litis mandasti, nihil pet, tioni tuae derogavit. l. 7. C. eod. XVIII. Nidus erit litium finis, si a trans donibus bona fide interpositis coeperit facilὸ discessi. l. Io. in L C. eod. XIX. De fideicommita a patre inter te & fratrem tuum vicissim dato , si alter vestrum sine liberis excesserit vita,
interposita transactio nata est e cum Patrum concordia, r moto captandae mortis alterius Volo improbabili, retinetur Et non potest eo casia rescindi, tanquam circumventus sis, ctim pacto tali consenseris : neque eam, cui subvertiri solet, aetatem agere te proponas: nec si ageres, iisdem illis de ca sis in integrum restitutionis auxilium impetrare deberes. l. D. C. eod. v. l. r6. C. de pact.
. Sub praetextu instrumenti post reperti, transactio nem bona fide finitam rescindi iura non patiuntur. Nisi cum eo transactum sit, qui inruimentum, quo Veritas argui potuit, subtraxerat. l. I9. C. d. Sub praetextu spmetum post repertarum, generali transamone finita, restindi prohibent sura. I. 29. C. eod. XXI. Non tinem auctoritatem transactionum, qu3m rerum iudicatarum esse recta ratione placuit. I. 2Ο. C. eod. XXII. Transactio nullo dato, vel retento, seu promissiν, minimὸ procedit. I. 3 8. C. eod. XXIII. Si ex fissis instrumentis transactiones, vel pacti nes initae fuerint, quamvis jusjurandum de his interpositum sit, etiam civiliter falso revelato, eas retractari praecipimus. l. penest. C. eod. I. I. & seq. C. s ex falsi instr. XXIV. Error calculi nunquam veritati fiat praejudicium.
62쪽
I. I OsTULARE est desiderium suum vel amici siti, P. uia adlara, in iure apud eum qui jurisdictioni praeest, expon
A re, vel alterius desiderio contradicere. l. r. F. 1. - si II. Ah tor, fi habebum .iavocatum, ego das . d. I. Dor. a vocari f. 6. Hanc humanitatem Praetor solet exhibere, si quis sit - ωemiam. qui certis ex causis, vel ambitione advinarii, vel metu, patronum non invenit. I. . f. q. m. Q vis caecus pro alio postulare non possit, ta in magistra. men & Senatorium ordinem retinet, & judicandi ossicio nen iι- singetur. Numquid ergo 3e magistratus gerere possit i Sed de ruκ deliberabimus. Extat quidem exemplum ejus qui ρομst. Appius denique Claudius caecus consiliis pubscis intem ierar, Se in Senam severissimam dixit sententiam de Pyrrhi captivis. Sed melius est ut dicamus, retinere quidem jam coeptum magistrarem posse, adspirare autem ad novum 'nitus miliberi : idque multis comprobatut exemplis. l. I. f. s. in fine. IV. Αssinitates non eas accipere debemus, quae quondam A tam' a suerunt, praesentes. l. 3. 3. I. V. Imperator Titus Antoninus resiripsit, eum cui advocationibus in quinquennio interdictum esset, post quinquen- reluserinium pm omnibus postulare non prohiberie Divus quoque . . . Hadrianus rescripserat, de exilio reversum postulare poste, ' .' . of nec adhibetur distinctio, quo criminestentium, ves exilium sit irrogarum: ne scilicet poena tempore determinata, contra sententiae fidem, ulterius porrigatur. L8. v.l. 3. f. ff. de
VI. Ex ea causa pmhibitus pro alio postulare, quae insa' caryαόν is u. am non is v, toeoque jus pro omnibus postulandi non Mim es , in ea tanturi Provincia pro aliis non rectὶ postulat,
63쪽
38 LAGυM DELEG Hus, LIB. III. TIT. II. in qua Praeses fuit qui sententiam dixit: in alia vero non prohibetur, licet ejusdem nominis sit. l. 9. VII. Hi qui fisci cauta amni, sitam, vel filiorum, vel parentum suorum, vel pupillorum quorum tutelas gerunt, causam & adversus fiscum agere non prohibentur. L Io. Lia, δρ illa qua- VIII. A Principe nostm reisiptum est . non prohiberimm tutor sit, tutorem adesse pupillo in negotio, in quo advocatus contra
I Sed & illud permisitim ab eo est, agered meama. maria tutorem pupilli causam adversus fiscum, in qua adversus parauione. trem pupilli antea advocatus fisci filisset. l. cit. Illicisum pactum IX. Αrceantur a professione advocatorum, qui de certa de quota litis. fuerint. l. s. C. de pessul. .
metum admota. Abstine- A. cim a coaruistis e rinione , - obmtorum. certente againt quod cains desider- : btem ex imiastria misprotratam: oblatum a partibus honorarium non assememur ex
L 6. C. de ροφα A Drae prolatum XI. Ea quae Advocati praesentibus his quorum cauta a- censitur, em -- untur, allegant, perinde nabenda sunt, ac si abipsis domi , , . ia, . U litium proserantur. I. I. C. de erri advoc. sunt ιδεδεω in XII. Non dubitandum est, judicem, si quid a litigettori, jure, quod a partia bus, vel ab his qui negotiis assistunt, minus fuerit diehim, id ἡμ/-- ρωψ. s sepssere, & prostiis quod sciat legibus& juri publico cost venire. l. un. C. ut quae des adv. pari. iussi suppl.
Mi . ab exreeitu L T N F A ΜIA notatur, qui ab exercitu ignominiae eati ai nominia causa, W3. I ab Imperatore , e6ve cui de ea re statuendi potestas Iudie Amst intum, dimissus erit r qui artis ludicrae , pronunciandive ruatis in pubbeo jua causa in scenam prooemi: qm lenocimian fecerit: qui indicio, itfamia no- iudicio publico Calinuriae, praevaricationis causa quid secisse jugicatus erit. l. I. . Fatotin crimen II. Intelliftur confiteri crimen, qui paciscitur. l. s. Mi pacifitur. III. Sed si furti, vel aliis famosis actionibus quis com
ini iam ista pendente judicio nondum inter 2 mos
64쪽
Lx Lia RIs DIGEs T. ET COD. 39mosti hesino. Si autem omnia tempora provocationis i psa simi, rem infamis est: quamvis si inium appellatio ejus visa sit, hodie notari puto, non rem notatur. I. 6. 3. I. N. Heres neque in tutelam, neque in secietatem succe- 'mum π-dit, sed tantum in aes sienum defuncti. l. s. f. s. in fine. V. Poena gravior ultra Iegem imposita, existimationem Pama q- modum conservate ut & constitutum est, & responsum: ut puta si , existim--- eum qui parte bonorum multari debuit, divis relegaverit, dicendum erit duriori sciatentia eum eo tranfictum de existimatione eius, idcircoque non esse in m. L I s.f. 7. Quoniam scirtentiae severitas cum caeteris damnis transigere videtur. l. q. ins C. ex quib. caus ins h . VI. Crimen stellionatus infamiam irrogat ' damnato, St. -- quamvis publicum non est iudicium. l. 33. f. est. VII. Ob haec verba sententiae Praesidis ovinciae, callido Pors pudor a- commemo videris accusationis instigaror 'sse e pudor potius -isi Mig-- oneratur, q-n ignommia videtur imgari. l. 2o. VIII. Debitores qui bonis cesserint, licet ex ea causa ce umbonaeorum venierint, instinci non fiunt. l. II. C. exquib. --caus ins irrcs.
IX. Ea quae pater 'testamento suo filios inerepans, scri- P Him Mampsit, infimes quidem tam jure non misi:
stum est. l. I s. C. d. l. q. f. pen. ff. eod.
Procinatoribus is defensaritat
x mini administiti. I. r. ma damma. II. curator autem vel ommum rerim, Ves unius rei μι--ουν HI esse potest. I. r. 3 r. stmnium rerum, via ΠΙ. Usus autem meismom perquam necessarius est: .
ut qui rebus suis ipsi superesse uti nolunt, ves non possimi, - zz-
65쪽
Prior pro ravor 'oβι Nore constituto rohibetur. Procuratonem in Idem qui Wιor oc-evat μιeros ex eludit. Procurator as a- genium defendi re debet. Impendia procuratori restistienda. Proeurator domi ni eansitionem non
amniato generali potes exigere, pe mutare. solvera.
. Nec alis νε iasi qua facio corrumis
O LEGUM DELECTUs, LIB. ΠΙ. TIT. N. per alios possint vel agere, vel conveniri. I. I. 3. LTU. Iulianus ait, eum qui dedit diversis temporibus procuratores duos, posteriorem dando, priorem prohibuisse videri. I. 3I. ulti V. Uuribus procuratoribus in selidum simul datis, o cupantis melior conditio erit, ut posterior non sit in eo quod prior petit, procurator. l. 32. . VI. AEquum Praetori visum est, eum qui alicujus nomine procurator experitur , eundem etiam suscipere desensionem. l. 3 3. 3- Α- VII. Litis impendia, bona fide saeta vel ab actoris procuratore , vel 1 rei, debere ei restitui aequitas suadet. l. k f. s. VIII. Ignorantis domini conditio dcterior per procuratorem fieri non debet. l. 49. IX. Tutores qui in aliquo loco administraverunt, eodem loco & defendi debent. l. sq. f. I. X. Procurator cui generister libera administratio rerum commissa est, potest exigere, aliud pro alio permutare. Sed . & id quoque ei mandari videtur, ut sol at creditoribus. l. 1 8.
XI Mandato generali non retineri etiam transactionem decidendi causa interpositam: , ideo si postea is qui man
davit , transactionem ratam non habuit, mn posse cum re pelli ab actionibus exercendis. I. G. . XII. Procurator totorum bonorum, cui res administrandae mandatae sunt, res domini neque mobiles vel immobiles,
neque servos, sine speciali domini mandatu alienare potest: nisi frictus, aut alias res quae facile ccnumpi possunt.
uod euis iis misersitatis nomine, Ses
contra eam agatur. E O, E secietas, neque colleium, neque huius corpus passim omnibus haberi conceditur. - Nam
66쪽
'Ex LIBRI s DIC Es T. ET COD. qr Nam & legibus, & Senatusconsultis, & principalibus constitutionibus ea res coercetur. LNII. Quibus autem permissum est corpus habere collegii, Cinusis meam secietatis, sive cujusque alterius eorum nomine, proprium-, inere mest, ad exemplum Reipublicae, habere res communes, adicam communem, & actorem sive syndicum, per quem tan quam in Republica , quod communiter agi fierique oporteat, agatur, fiat. l. I. g. r.
IV. Si municipes, ves aliqua universitas ad agendum det AH.ν actorem, non erit dicendum, quasi a pluribus datum sic haberi; hic enim pro Republica vel uni tale intervenit, non ι pro singulis. l. 2.
G. Nulli permittetur nomine civitatis, vel curiae e in Cis is nomina , nisi ei cui lex permittit, aut lege cessante ordo dedit, vir με-im. Cum duae partes adesimi, aut amplius quis duae. I. 3. - ευε permis s. V. Plane, ut duae partes decurionum adsuerint, is quo- Num m in isque quem decernent, numerari potest. I. . qui ingit r. . VI. Illud notandum Pomponius ait, quoel& patris stara- um patris
gium filio proderit, & filii patri. I. s. Σες--. VII. Item eorum qui in ejusdem potestate fimi r quasi decurio enim hoc dedit, non quasi domestica peti a. c d mma quia agan& in honorum petitione erit scivandum, nisi lex municipii, vel perpetua consuetudo prohibeat. l. 6. VIII. Siquid universitati debetur, singulis non debetur e nec quod debet universitas, singuli debent. I. 7. f. I. m. In decurionibus, vel aliis universitatibus, nihil restre fas
utrum omnes idem maneant, an pars maneat, vel omnes im- m ---
mutati sint. Sed si universitas ad unum rediit magis admittitur posse eum convenire, & conveniri r cum ius omnium in unum reciderit, & stet nomen universitatis. l. 7. 3. 2.
I. TYOC edictum necessarium est, quoniam magna ut,
67쪽
2 LEGUM DELEc Tos, LIB. III. TIT. V. sonem, aut venditionem patiantur, vel pignoris distractio
nem, Vel poenae committendae actionem, vel injuria rem . sitam amittant. l. I. Ait 'aetor: si os negotia aberius , flve quis negotiae rime, cum v moritur, fuerint, gesserit: judicium eo nomne dabo. l. 3.
II. Si quis absentis negotia gesserit, licet ignorantis, tamen quidquid utiliter in rem ejus impcnderit, vel etiam ipse se in rem absentis alicui olui gavelit , habeat eo nomine actio m. Itaque eo casu ultro citroque nascitur actio, quae appcllatur goti com gcsiorum. Et fand sciit aequum est, ipsum actus sui rationcm reddere , 8c eo nomine com&mtam , quidquid is nim ut oportuit gessit, vel in his negotiis retinet: ita ex dis resis iust- est, si utiliter gessit, praestari ei, cpiidquid eo nomine vel abest ei, vel abiturum
III. Interdum in negotiorum gestorum actione Labeo scribit, doliun Hlummodo versari r nam si affectione coactus ne bona mea distrahantur, negotiis te meis obtuleris, aequissimum esse, dolum dumtaxat te praestare: quae sente tia habet aequitatem. 9.Lννον vin pria f. IV. Sed & si cum putavi Titii negotia esse, cum essent Scmpronii, ea gessi, selus S pronius mihi actione negotiorum gestorum tenemr. I. s. 3. I. Glis impetiae d. V. . Videamus in persena eius qui negotia administrat, si . O . F - ά .uit quaedam gessit, qu dam non : contemplatione tamen ejus, atas ad haec non accessiti &s vir diligens, quod ab eo exigimus , etiam ea gesturiis fisit, an dici debeat, n tiorum gestorum eum teneri & propter ea quae non gessit' quod
Tutori vel curatori similis non habetur, qui citra mandatum , negotium alienum siponte gerit. Quippe superio ibiis quidem necessitas m σε administrationis finem, huic autem propria voluntas facit: ac satis abundexpie siissicit, si cui vel in paucis amici. labore consulatur. l EO. C. de neg. gest. 7ia x sp ut VI. Tantumdem in bonae fidei judiciis ossicium judici I. 3 , inmuri in-ncaestinatim ejus rei ficta im
68쪽
admiatim quod utiliaer gestum est , necesse est apiὼ-r prisari. dicem pro rato haberi: ita omne quod ab ipis probatum
est. l. 9.Vli I. Is autem qui negotiorum gestorum agit, non Q- Eventvi gestora
Ium si effectum habuit negotium quod gessit, actione utenae, scd sufficit si utiliter gcssit, & si effectum non habuit
negotium. Et ideo si insulam sulsit, vel servum aegrum cit- ' .ravit, etiam si insula exusta est, vel servus obiit, aget negotiorum gestorum: idque R Labeo probat. l. IO. f. I. IX. Is enim negotiorum gestorum inquit haiat actim Non habet actionem, qui utiliter negotia gessit: non autem utiliter nenotia gerit, qui rem non necessariam, Vel quae Oneratura eri pa ad .dituri trems lias, adgreditur. l. Io. 3. I. X. Si negotia absentis & ignorantis geras; & culpam, & De Mo culta
dolum praesta debes. Sed multis , interdum etiam ca- 2: δε- sum praestare debere: veluti si novum negotium, quod non ' . . . si
sit solitus absens facere, tu nomine eius geras, veluti Vem noum negotium les novicios coemcndo , vel aliquam negotiationem ineun-pra avnte gerat.
dor nam si quid damnum ex ea re secutum fuerit, tesmu turr lucrum vero absentem. Quod si in quibusdam lucrum ιδ., sactum suerit, in quibusdam damnum ; absens pensare lu- pensato lucro. crum cum damno debet. l. II. Non tantum dolum & latam culpam, sed & levem pri
stare necesse habet D negotiorum gessis. J l. 2o. C. de ne-
XI. Debitor meus, qui mihi quinquaginta debebat, dγ Gsπβιο 'rimiscessi : hujus heriaitatis curationem suscepi , & impendi Npsim 'cuniam deccm r deinde redacta in venditione rei hereditariae cem
tum in aera reposui: haec sine culpa mea perierunt. Quaeli ribtis: nisi iustatum est, an ab herede, qui quandoque extitisci, vel cr terveneris causa re
ditam pecuniam quinquaginta petere possim, vel decem quae impendi ' Julianus ictitat, in eo verti quaestionem, ut animadvertamus an iustam causam habuerim seponendinrum centum: nam si debuerim & mihi& caeteris heredit,riis creditoribus scivere, periculum non selum istaginta, scd & reliquorum quadraginta smissiumJ me praestaturum: decem tamen quae impenderim retenturum, ia est, sola no F et naginta Disit jg oste
69쪽
LEGvΜ DELECTus, LIB. III. ΤIEV. naginta restituenda. Si vero iusta causa fuerit, propter quam integra centum custodirentur, veluti si periculum erat, nopraedia in publicum committerentur , ne poena trajeistitiae pecuniae augeretur, aut ex compmmita committeretur; non selum decem quae in hereditaria negotia impenderim, sed etiam quinquaginta quae mihi tibita sunt, σει herede me consequi posse. l. I 3. XII Pro qualitate peti arum & actio sormatur, & comdemnatio moderatur. I. I s. in fine. XIII. Is qui temporali actione tenebatur, etiam post tem- scri t μήτι - δε--exactum negotiorum gestorum actione id praestare cogi
tur. l. I9. Usura, debit XIV. Non tantum sertcm, vertim etiam usuras ex pec perceptas negotiorum cestorum iudicio praestabi-
' mus, vel etiam quas percipere potuimus. Contra quoque usuras quas praestabimus , vel quas ex nostra pecunia percipere potuimus , quam in aliena negotia impendimus, se vabimus negotiorum gestorum juvicio. l. I9. f. q. v I 8.
IImmo mortuo XV. Si vivo Titio negotia eius administrare coepi, inte Isor ἡμι - μ' mittere mortuo eo non debeo: nova tamen inchoare necesse
ruboas. Vetera replicare , ac conservare necenanum
est, ut accidit cum alter ex seciis mortuus est : nam qua cumque prioris negotii explicandi causa geruntur, nihilum remet quo tempore consummentur , sed quo tempore i choarentur. l. ZI. f. 2. Da se ris XVI. Mandatu tuo negotia mea Lucius Titius gessite νω - U- quod is non recte cessit, tu ista actione negotiorum ein rum teneris: non in hoc tantum ut actiones tuas praeltes, sica
etiam quod imprudenter eum elegeris , ut quidquid det menti negligentia eius fecit, tu mihi praestes. l. 2I. f. I. G. 3ον qui . ill- XVII. Sive hereditaria negotia, sive ea, quae es ut rer gor non rene- essent, gerens aliquis, necessario rem emerit; licet ea interi rit, poterit quod imperulerit, judicio negotiorum gesto rastis . . cons es: veluti si stamentum , aut vinum familiae par πεris. verit, idque casu quodam interierit, iste incendio, ruina. Sed ita scilicet hoc dici potest, si ipsa ruina, vel incendium sine vitio ejus acciderit: nam cum propter ipsam ruinam , aut
70쪽
Εx LIBRI s DIGEs T. ET COD. sincendium damnandus sit, absilidum est eum istarum rerum nomine quae hac sumptae sunt, quicquam consequi. i. 22. Negotium gerentes alienum , non interveniente speciali pacto, castim sertuitum prestare non compellimur. l. 22.
XVIII. Titium, si pietatis respectu semris aluit filiam. oimo res actionem hoc nomine contra eam non habere res Mi. in μα- is
. 27. f. I. XIX. Nesennius A linaris Iulio Paula silutem. Avia De alimentis qua nepotis sui negotia gessit. Defunctis utrisque , aviae here des conveniebantur a nepotis heredibus negotiorum gesto- 'rum actione , reputabant heredes aviae alimenta praestitan . poti: res,mdebatur, aviam iure pietatis de suo praestitisse, nec enim aut desiderasse ut decernerentur alimenta, aut d creta essent: praeterea constitutum esse dicebatur , ut si m ter fuisset, non posset alimenta quae pietate cogente de suo praestitisset , remere. Ex contrario dicebatur, tunc hoc recte dici, ut de suό aluisse mater probaretur e at in pro εposito, aviam quae negotia administrabat, verisimile esse de re ipsius nepotis eum aluisse. Tractatum est, numquid utroque patrimonio erogata videantur. Quaero , quia tia
bi justius videatur ' Respondit haec disteptatio in Emim
constitit. Nam & illuci quod in matre constitutum est, non puto ita Frpetuo observandum: Quid enim, si etiam protestata est, so filium ideo alere, ut aut ipsum, aut i tores ejus conveniret ἰ Pone peregrὸ patrem ejus obiisse,& matrem, dum in patriam revertitur, tam filium, quam samiliam ejus exhibuisse, in qua specie etiam in ipsum pinpillum negotiorum sinorum dandia actionem Divus Aus 'Antoninus constitvit. Igitur in re facti facilius putabo, . aviam , vel heredes eius audiendo , si reputare vesint alimenta : maximὸ etiam , si in rationem impensarum ea retulisse aviam apparebit. Uud' nequaquam admitte dum puto , ut de utroque patrimonio erogata videamin.