Theologia dogmatica catholica concinnata a D.re Joanne Schewtz ..

101쪽

a. pati theismii S iliscrimeti necessarium inter spiritum et materiam respuit. unam nonnisi subflatiliam admittens, cilii tra testimonium Sensus intimi, pro quo nos di ursos a mundo DXlernoot eliam nostro corpore nox imus:

l, . id eam Dei destruit, et to eo erilis infiniti ens solummodo potentia infinitum, actu autem stillum constituit:

c. mundum limitatum ne linitii in una ah Knlullitii Seu neces-

Sarium, adeo lito infinitum ossu doson dii; d. litiserum lio minis arbitrium ι'l ni rat uia in Prondi facultatem hel a porto inficiatur. Et nomine relinet, reapse autem lollit,

ciei item Omnium. quae fiant. et cliam hunc se haud libero no ere, sed in q, ita hili xul ut salo compitis uni. ut quo Omnia ad suum sinum, qui lamen omnibus, si se honis Νi e uinii S. unus, idemque Sil. nec Asario Protruderct: ni lii o. immortalitatem animae, dum contendit, horninem post hanc hilam a Substantia di, ina absorptum et e si si tiliam Aiugii-loriam propriam cum hila E Stinctum iri, negat. Sic ergo panthoismus surida montuni erae in Deum pietalis Sustollens, luet in moralem omni auctoritate exuens, l νο- tius prorsus evertens, atque possibili talem tirtutis ac honestalis negans. satalismum inducit. Ommutiques Omni uis, qui facinori Sos collibere posset, obieem removet et destruit, nec non hominum omni solatio. tranquillitate ac felicitate pri ni. Duos revora effectus morales pantheismus producat, manifestum reddit, ut morum vel publicorum per orsitatem et animi abjectionem apud Indos, polytheismo systemati panthoistico cognato addicto R, silentio praetereamus. exemplum rocentium discipulorum comitis Η. de St. Si in ii. qui in hac vitae civilioris cultura. iii ipsa politiorum morum urbe principe. viri u liquo humanis litteris et scientiis i, robe DXculli. et honoris sui ac gloriae minime pstriae Si. eo devenerunt, ut noti lanium hase reditatis, dominii privali ac matrimonii jura, quae societatis ci ilis coluinnae et nes ossariae

conditiones sunt. Studio sel aperto tireta erini, ΝΡd ei uxorum Seu potius foeminarum communionem, prolium commixtionem ac

e sanae libidinis actus tamquam optimum divini cullus exercilium et sermone et opere commendarint, ita ut, nisi obstitisset publica indignatio, et magistratuum advesrsio. et praesertim pecuniarum post insanam prodigentiam inopia, societas h revi evasisset omnium obscoenitatum colluxies et quasi paridaenionium.

102쪽

De absoluta Dei essentia seu natura.

Non satis Esi, quod nis erimus, Deum e Si Stere, elitiique ita luria unum et a mundo diversum seu suli ramulidamim ESS , tiri Cumulo quasi sciamus, quae notio cum voce Dei conjungenda Sil: erum quo nostra Dei coirilitio clarior, amor in eum in lensior et efficacior, atque tranquillitas fi rinior evadat, oi ortet ulierius ideam Dei, quantum id fieri Iaotest, ex Oli re et in sitieulis suis quasi partibus considerare; quanto accuratius enim illa explicetur, tanto majorem in Onanum cogitandi, sentiendi et agendi rationem exseret influxit in . Sed obstat magnitudo di ina, quominus, quid proprie Sit Deus, seu quae propria ejus sit conditio, mente assequi aut sermone explicare aleamus. Deus enim in-

Eunoni ius et Aetius saeculo IV. eo superbiae et dementiae devenerunt, ut contenderent, se Deum tam perspicue cognovisse, ac tantam illius nolitiam esse eonseeutos, ut ne se ipsos quidem melius quam Deum nossent, imo Deus ipse se cognoscat, atque riun essentiam nobis ex ipsius nomine innotescere, quum id nominibus in universum proprium sit, ut internam rerum naturam nobis manifestent, utpote iisdem a Deo inditis, Idque propterea, quo facilius, Νου. Litteris Deum Patrem o γέννντον adpellanti. hiis 3 , divinitatem Filii negare possent ). Quem errorem postea saeculo XIV. saltem ex parte renovarunt Beguardi et Beguinae a concilio Viennensi a. 131 l. pro aeripli. Verumtamen orror hic adeo absurdus est, ut coiisiitatio ite in

haud mereatur. Neqtie est aliquid aliud. quod SA. Litterae aperitus doceant, SA. Patres et Ecclusia clarius tradant, atque ratio ipsa facilius perspiciat. quam dogma, neque intellectit in sint lilii .

Bliam iii inities gloriae alii litui, plene ac distincte naturam dixi. Nam percipere et EX aequar , noque linguam nostram est ari x alere.

103쪽

4. In SA. Litteris enim dicitur Deus mas ti u s, r in censscientiam nostram ), Deus rere ab se onai tus ), qui Iu-e m inhabitat inae e es sibi Irm' , quem nemo D i a i t u νι- uuam, sed unis nitus Filius, qui est in sinu Patris, ipse enarrarii ), quemque nemo, niSi ipse Soliis pnSSit cogno Scere, quae vim Boi sunt, scribit Apostolus. Nemo e noscit, nisi miritus Dei' . - ue quoque pertinent ea loca. quae toties in A. Nori-

plura leguntiir de incomprehensibilitate consiliorum et operum Dei. Iuuieta tua. ait Psalmista. abyssus multa' . Et Apostolus: Ouam incomprehensi hilia sunt judicia ejus, et in- restis ahi Iea riae sus f - Porro praedicatur ille, cui nomen

non Sit, quemque nemo enarrare Rut praedicare, uti est, queat.

Ouo a nomen, legitur in Proverbiis, est ejus Dei), et quod nomen fuit ejus sapientiae , si nosti' 3 Et Siracides: Terri-hilis D ominus, inquit, et magnus vehementer, et mirabilis potρntia ipsius. - laboretis, Non enim comprehendetis. O u is r laebit e iam, e t enarrabit' et quis mas nitie abit eum, sieut est ab initio' 3 - Haec, Deum nobis omnino incoinprehensibilem Et inestabilem osse. D stendunt. - ImpQ r. etionem autem cognitionis, quam in hac vita habemus, clare N. Paulus describit liis verbis: Ui mus nunc per sye eulum in

aenis mater tunc aut m meie aia Dei m. muc eosuos is sex Parte: tunc autem cognoscam, sicut et evnitus sum J. llaque

cognitio nostra obscura et imperfecta ES l. et persectior, licet etiam haec non comprehensi a , ut Mittit, utpote cujus sens lini tu incapaX prorsus non est. suturo statui reServatur, ut aurora velu-li contenti, meridiem in altera vita e Spe temus. B. Id ipsum ore unanimi tradunt NS. PatrDA, qui docent, neminem, et quidem non lanium oculi S corporis, sed hel ipsa mente, licet sit purissima ac limpidis Sima, Deum id re posse,

104쪽

iiiiiiii sit iii filii liis ac in ea pabilis, ut Irenae iis Origenes 3. I regiari iis N ag. i. Cur il lus Λl x. i. Hilarius P i c tav. 3,

4 ii re iis t i ii iis ): illius coni prelieii Sio ite in liciti sollini ineliteit

ii huer. I. a. e. 29. n. a. p. 25 . Secundum muνnitui inem qui Iem ejus, et mirubilem OIDrium . .nemo riuebit Deum et riret se in eis bilis enim Puter. Cf. l. 2. P. II. n. M. P. 130. De Drinciν. l. f. n. A. Dp P. T. i. p. 5 l. r. l. o. Sicut enim si rideamus, tiliquem ria nosse scintillum luminix, aut direrissimae luceruue lumen asDicere: et eum, cujus uries oculiarum vitia luminis ruyere, quum suuru diximus, nonra et, si relimus ae claritute ne sylen δυre solis e forere: nonne Ovortebit

ei dicere, quia omni hoc lumine, quod rides, ineffabiliter et inaestimabiliter melior ne yrnestuutior est solis sylendory Ita mens nostru, Dum intra urnix et xuusivinis σωvstru con Iuditar, et Dro tulis materiae Durii intitione heθetior n/qtie obtusior readitur, liret ad comνurationem nuturae Dorporeue vraecellens Arehetitur, tamen aum uia in Oryorea uititur, utque e&rtim rim fur

intuitum, itine scintilliae titicujus uvi ivrerniae ris obtinet locum. Puta autem in omnibus intelle et Mulibus, iis e si incor ν or et s. tiam Dra est una omnibus, i u m in e t fu h i I i t er a t o v o i n ti e si i m ti b i t i Ie r Draecellens, quum Deus f Cujus utiquenti furti reeie humanis e mentis in te uisi istu intueri. qua mria ea sit Murissima meus u c Iim v i a i s si m π.

r. a. . Opp. T. I. c. 75. Eoo isti notius ilicendum censeo, Dei nu-tur am nullis quidem rorbis e Xylicari Mosae, ianimo utilem utque in tellectu comprehenai musto minua ιν o a se. Xum quoia quis unimo et ru uoue Domnlexus fuerit, id fortrasse sermone quoqtie ae Iurtire queu . si non Su tia nilucide MD Mersyi ve. ut a Item obscure. - At rem tunium uulms Comin Drehen inere omnino impossiθile est, non modo iuniaris et Innouidisaeorsumque Ceryentibus, aea in ovis etitim et excelsis ririx Deique remore Drne- uiris. uc mortulibus veraeque omnibus, quibus nil reri eoonitionem calisis huecet curnis crasxities tenebrias offundit. Cf. I b. e. 80. H. Or. 3Ν. c. 5 6. D. O .us. c. G60. 'iarm. Iumb. 1 S. T. 2. c. lη5. Thegnur. sfert. II. Opp. T. S. v. l. p. 267. Xos autem, Dum mensuram, Pu e n bis auiti est, ercessere non nossimus. reluti in xv eculo et aeui simu te Deum in romvrehensi hi eis cernimus.

De Trivit. l. 2. n. a. Opp. T. 2. c. 29 s. Dp ili vinin APrmonstiti in lituens: Uerborum fioni ierantiam rei insitis natura consumit, se usu contem ν Iutionem in vera pica hi e Iumen o b eo erat, intellis en tine ea naci intem. quia quia fine nu Ito continetur, excedit. Et

paulo poni. n. 6. e. 30: Deus, inquit. inrisibi Iis, i n es fa b ilis, in in i

tuas ud νuem et eloquendum sermo silent, et in restipandum sensus hebetetur. et complectendum intellisentia coaretetur. CL II. n. 47. r. 40 . In Ps. 56. v. s. IO. T. I. c. I 37. Pa. 2 s. n. I. c. Do M. Ps. 144. n. 2. e. 527. Eu . ist. I. r. ad Ptivlin. n. v. Opp. T. 2. r. Ri. Xon Dei ν lenitu-uinem vulsu utim, non solum s vlix corporis, sed rei iusti mente rati- qtiundo romvrehendit. Aliva est enim riclere, tiliud est totum ridendo

105쪽

humanam, sed omnem Italuram ratione praeditam Superare,

ipsum sibi soli notum, atque 4ngelos et Beatos Deum quidem videre, Sed tantum, quantum capaces Suni, ut Clemens Al ex. , B as i lius ), Cyri it u s Hieros. 3. Ε p i plia ni ii s ), Gregorius Νyss. ), Joannes Damasce n us' , C liry.

eo inprehenuere. ouando qui dem id ride ur, qvod Druesens utcumque sentitur: totum autem comprehenditur riclenao , quod ita ridetur , ut nihil ejus Intent ridentem , aut ecus flnea circum syici Dossunt. CL Neam. H7. De rero. DD u. c. a. n. s. T. 5. e. 582. e. 5. n. r. c. 58 . De Trinit. I. T. e. a. u. F. T. 8.e. 858. D Strom. I. I. u. 12. OPP. T. 2. p. 695. Adr. Eunom. I. f. n. Id. Opp. l. p. 22G. MD rero ivatus com Drehenaionem non homine a solum, se a omnem etiam rationa Iem nuturam excedere arbitror. Nunc autem cum ilico rationialem, creatum dico.

Nam soli Filio notus est Ptiter, et viritui S. . CL Hom. I. I. De sid. n. I. T. 2. p. l 30 s. t. s. n. 6. Opp. p. 89 a. Puid iyitur, inquiet tiliquis, nonne a ristum est: Anoelia Dur Iorum rident semuer faciem Putris mei, qui in coelis est y Uerum Anyeia rident, non sicut est Deus, ae a st uiant um in si ea Der e vossunt. - rident istitur Austeli, quantum couces sunt; et . rchanueli, ut nos-runt; et Throni et Dominutiones eaecellentius, quum illi primi, tumen rei di-onitate multo inferius. mer. γo. n. 7 s. Opp. T. l. p. 8lη Pt 819. Neque rero . ubium est. quia Deus rideri comprehendique nequeat. - Porro cum inrisibile illud et insinitum usνicit humana natura , non quatenus influitum est, illud intuetur; sed quun- tum illius, quod imbecillum esι, natura canere potest. Quod quidem duplici comparatione explicat, homiliis scilicet, qui se sublimiori speculo mare in intuetur, aut coelum per angustum foramen conspicit: ille quidem inare videt et Coelum, sed non totum, nec quantum ad omnem maris et coeli ext nai

onem.

- Cont.. Eunom. I. 12. Opp. T. 2. p. 755. Xumen quomo, cumque re δε beret, secundum naturam omnem fustii laetum sensumque, et intellectum au-Pertit, omnique comprehensione, quae riationibus constra ι, au-blimior est et altior: humanu autem intellioentia curiose et stillicite verre- tipuus et verscrutans, stuibus votest aryumentationibus, Maecessam et eree - um e etiι et ut instit naturam, neque tam rectile cernens, ul e Iare et eri- uenter, ouoia in aspectabile est, queat intueri, neque omnino ita haccessu et Drovin quatione sejuncta, ut nu/Itim Mosait, quod quaeritur a umbratam imuinem canere; sed Martem aliquam de eo, quod quueritur, Merrutio inutionem tactum, conjectura assecutu est, yurtim Tero Ea eo, qu a ne ςueαι insum nerspicere, quodammo o eo orit, relut essenitionem erissentem, quod suyer omnem acientiam ait, id quo a quaeritur, a latuens. Etal. sae p. De Aia. Orrasa. I. f. r. a. Opp. T. l. p. 127. Puoia iιανue aiι Deus. I. uuido constat: quiri nutem seeundum essentium et naturum sit, uti lia uror

106쪽

pterea nullum nomen imponi posse, lil pote qui, uti omni ratione ac cognitio uo, ita sel omni sermonis eloquentia sit elatior, seil esse ipsum inenarrabilem et inexplicabilem, nosqtie solum posse dicere, quid non sit Deus, non autem quid sit, ill

humanae I in suae rim superantem, mortalia mentis e o mur e flensionem excedentem, Anse Iis non restipabilem, Ser ανδε in is inrisi- θ item, Cherubini a inin te Ilio ib ile vi, i na sv ect a b ile in γ r in in ut ib v s, M o te stati θ u a, uirtuti Bus, aca impliciter omni cretitur et a soloiautem Filio et u iritu S. coonitum. lii Od deinde ii herilis explanal ae dν

r i a e r i v o te st, risu elarior est; nee comvrehenili votest, turtu Murit res nec raestimari, sensibus MD jor est, infinitus immensus, et soli sibi unius, quiantus es , notus. Nobis rero na intellectum Me tua iany urtum est: et ideo sic eum ilisne ues tintimus, Jum inti ea im tibilem alcimus. μυἰος. c. γ. Opp. . I. p. In risibilis eat, etsi rideatur: in om-yrehensibilis, etsi ver ortitium renrnesentetur: inneatim ubi is . etsi hu- intinis aensibus nex imetur: isses rerus ei tantus es . trieterum . quod riderico in muniter, quod comνrehendi, quoia aestimuri votest, minus est oculis, quibus occvMutur, et munibus, quibus contaminatur, et sensibus, quibus iurenitur et quoia rers immensum eat, soli albi notiam est: hoe est, quod Deum uestimari Lucit. dum uestimuri non ennit: iIn eum ris intiynitudinis et notum hominibus obiicit et tonotum. De idolor. runit. c. I. Opp. V. 2. p. ill . Hic nec rideri pote ais risu clurior est: nec eo in Drehendis tactu Murior est: nee Mestimarisaeusti metior est. Et ii eo sic eum clione uestimuinus, dum in uestimabilem uicimus. ne β. . l. I r. Isi. n. Ios. Opp. T. 2. c. 465. De Incuru . nom. Iucr. e. s. n. 94. T. 2. c. 72 . η Mortit. I. 1υ. c. F. n. 13. Opp. T. i. c. 3 5. - Iu retributionis tu mine reνeriri omniyotens ver contemulationis sueriem potest, se tumen Maver feelum non μοι est: quin etsi hunc quundoque in cluritate sua con- Di imias, non fumen ejus ea sentium v lene contuemur. Anyetieti etenim relhumana mens eum tia incircumscristum lumen inhiat. eo ἐν so se, quo est Creu-turra, cora 9uxtui; et svyer re uvidem ver urorectum tenditur , sed tumen ejus fuistorem eo in ν rehendere nec rei Intretis suffitit , qui et trunscendendo et portando omnia, et implen o coneluvit. C s. l. S. c. 64. n. 93. c. G02 s.

107쪽

que hoc squando signuli alti r non, lii id D us sit, sed quid non Mili, ut ur-

nec rerθo a e finir i, nec mente conet vi potest. y L. C. 9 Ad Autol. I. f. n. a. a. Opp. Iustin. M. p. 361 A. Audi O homo: forma Dei nec ilici, nec nur ruri votest, nec oculis Doryoreis riueri. ram nec ejus glorin unimo cuni, nec maynit Milo com Drehendi vot-e3t, nec altitudo eoo ituri, nec ova roour in com Durationem Focuri, uec stivientia tissimi iuri, nec eius benionitas imitabilis. nec h e ne fleentia enurru bilis. Num si lucem eum nicum, Mus ejus ilicor si Verbum dicum. Uus yrineipulum inies: si mentem vicum, ejus Drudentium ilico: si iritum ilicum, lysius resnirntionem dico: si sapien tium ilicum, estis vrooeniem dies: si robur ilicum. Uus Potentium aιcor sirirtutem uicam, Gux overutionem ilico: si νro ridentium uirum, ejus benivnitatem dico: si rosenum Grum, ejus o orium clicor si clominum aicum, Iudicem ilico: si juclicem dieram, justum eum oleo e si Matrem clitum, omniti eum aio δsi lynem inicum, irrecundium ejus ilico. Dices tot ur mihi: Irascitur Deus: .uu ime s irascitur enim mule noeulibus, hontis rero et beniyntis et misericDrs est in eos, qui evm remunt ac timent. Est enim mnoister viorum ac utiter justorum. Iu ea rero et rini X imniorum. Curet Drincinio, quin inpenitus est: immutu bilis est, quutenus immortulis. Deus reicitur δια τὼ τε9εικένου, id est. vvita omnia in sua insitis alubili ut e Mosuit, et Jιῶ τυ θδειν quoia issem est. tic Currere, et morere, et operari. σι nutrire, et prori ere, et Cirificare Omnis . D minuε est. quiu omnibus dominutiar: puter, quia unte omnia: Conditor eι creator, quia omnia condidit et cretirit: ultissimus, quia svyrti Omnisse OmniPotens, quia Omniu tenet et eo muleetifur. X m et tilia coelorum et Dromnati abyssorum et termini orbis terrue sunt in munis ejus: nec est locus, in quo moretur

et Putescat. Est enim coelum ejus onus, terres eι mure ejus ovisi tum, homo ejus δε- stinentum et imusto. MI. lunu et stellae sunt effvx elementia, in xisinu et tem Orre, et dies et anno a conssitu, ut minixtrent et serriunι hominibus. Atque omnia Deus fecit, cum untea non essent, ut ex operibuo coonosentur et intellistitvr ejus m uestus.

108쪽

Λ e c nomen Dei γ r o ν r i v m νυι est eclic i. v Mon tu in non votest neo concivi. I. enim nomine continet V, vulι quid etium ea nuturiae suae comti ione romyrehen litur. I meu enim Eisu lycun in est ejus rei. quiae com-yrehemii Motuit ea nomine. t guunuo iis, ae νυο restitur, tute est, ut condione nee lysis intellectibus collioratur; quomodo aisne Gyyelliationis rOcabulo νronun iubitur, quoa clum extria infellectum est, etiam suνru υνν Iliationis sisen euntium sit necesse est y c. 2. p. 2ηΝ. c. l. I . De hoc erys, nc de eis, quue sutillysius , et in eo sunt, nec meus hominis, quue sint, quuntre Aint, et Outiliti sint,isione concivere votest, nec eloquentiti sermonis humuniis equis bilem inti est uti ejus rirtutem sermo νι is e Xyr mit. . arooitundiam enim et ad eloquendum illius in Uestutem, et eloquent in omnis multa es , et mens omnis eae totiu est; major est enim mente insu, nec rostituri possit, quuutus ait; ne si potuerit copilari, mente humtinnminor sit. uva con tyi possis. Miajor est quoque Omni aer mone. nec euici Mossit: ne si voluerit edici, humiano sermone minor sit, vus, quum e. i-ritvr, et cireumiri et collipi vossit. Puidquia enim ite illo eopitulum fuerit.

minus ipso erit: et quidquia enuntiatum fuerit, minus illo DomDurnium circum insum erit. Sentire enim illum tu citi a ivunt entia vos sumus: ut Mutem ivse est, sermone eanti cure non Dossumus. - Pui. quid omnino ue tuo retuleris, rem reliquum lysius mayis et rirtutem, quuminatim e licureris. Pvia enim ine eo connione nut ilictis, uui sentius, vulom nib M a s er m O ni b v s e ι s e n si se u a m uJ o r e sty Aisi quod uus msas, uvia sit Deus, mente Duyiemus, at cooitu rerimus. ia illum esse, quod, vvule etvvuntum sit, uisu νυxsit intellivi, nec in is sum vvlaem cositiationem nossit reuir . . Et C. 7. P. 291. c. 2. Id enim, quoia est, secundum lia, quoa est, nech ti m uno se r in on e edici, nec δε vis unis Muribus Merci Di, ne Chvmunia sensibus collissi votest. ldr. Geui. l. 2. n. 19. li. 118. luit quia cle Deo iniXeris, quidquid tacitiae mentis cDyittitione conreveris, tu hum unum trunsilit et corrumuitur sensum enechisbet yropritie sipnistrationis notum, quod nostris dicitur rerbis utque ua ne-yο in humiann comvositis. Untia est hominis intellec/vs de Dei nuturn eertissimus. si acius et sentitis, nihil ue i IIo Mosae mortiali oratione aevromi. Dir. instit. I. I. r. M. Opp. T. I. p. 33. His luitur tot et tantis testibus romyrobretur unius Dei potestate uc Drori tentiu muri aum pubernuris evus rimin certutemque fiantiam esse aieiι in Timueti Pluto, ut e iam neque mente Incivere, neque rerbis enarrare quisquam possit. Ob nimium estis et inuestim ubi em votestatem. murr. in Ps. Ν5. n. 2. Opp. T. . c. 909. Hoc solum νυ ui dicere, qui unon sit Puneris, quid sit y liuoa oculus non ri ait, nec in cor hominis res conuit. Puta quaeris, ut ascendiat in liuoreum, quod tu cor non re a ce nil ity CL De Trinit. I. 7. c. a. n. 7. T. 8. o. 857 . . U CL Talia it. lint. c. u. Opp. . Istin. M. P. 260. - Allienale.

109쪽

Consulto adversus Euno inii errorem calamum strinxeriti il

eiter consitemur, quoa unus solus οβι r rus Deus, aeteruus, Di

imm usus, smuipotens, incommutabilis, in e o myr he n sibilis et ineffabilis, Pater, et Filius, et Spiritus X. δ . Nec non in C o lac i lio Vien nensi, quod errorem contrarium ne tardorii in et Heguitiarii in condemii avi l. D. Tandem ratio ipsa, quae So titillam esse novit, atque in- sienti tales in in ipsis rebus creatis cognoscendis ut, i lue sentit, sa-ciles intelligit, di initatum, quae non gradu, fictu ipKn unlura ni essentia ab Oinni biis rebus diAlal, eSAM m3 Alerium, quod neque homo neque quaevis alia natura intelligetis finita cognitione por- secta et adaequata assequi possit. Ul 1 euin conlprehendere inleremuS, aut Deus noti PONS et esse Deus, aut ii Os desiveru de heremus esse homines.

g. S. ossori tamen revoIati i ratio Mussicient ni Dei notitiam.

erum licet non valuamus divinam stili filantiam, lim ni tu majestatem comprehendere: multa lamen de Deo, Hiisque persectio uibus seu attributis per re elationem, nec non per rationem ipsam eo noscere halemus. Et Si noli ΘΚ loti . lamen OX pari cogni Scimu S, atque Sallem per Speculum in aestate male hi domus: nam, ut bene Obser, ut Fu lg en i i u s, non si is vorahitis

D e u s, cum sit inenarrabilis, s u a fluetibus cognoscitur, ut iam tur , quam ris nec humavis tinsuis, nec anyclicis narr tur '3.

110쪽

Umle sic iit tinia inae iii iii et enit. Se it tria gliae Stultitiae arennae iiiiiiii forest, i a S milari Claric Ailis. quae otii nurn inelitis nostrae aciemessii militii, ita sessset ingrati est hebetis animi. ne illud quidem intelli uero x elle. quod nosse datum si nobis. Nanse enim, si sparsos in N. Nori litura est Traditione atque rerum natura radios diligentius colliei inus. stam asses qui possumus divitii Numinis cognitionem. quae peregrinanti inis in hac terra Rufficii , tum ad inunt Qui illustrandam, tum ad xii lulis studium promo endum, tum ad cor ira nil villandum. Et quamvis claram omnino nobis notionem l ei estor maro, atque neque con Siliorum ambitum neque internam ratioti m prorsus perspicere ni a muS: lamen in tolligimus. qualis Deus cogitandus. vel potius qualis non sit cogitandus. Uini ind . rex et alio dixina non tantum eo tradit, quoniam nobis noli tiem l ei, Piusque altri hiatorum suppedilal, cui hene facimus at

fenu utys, quasi lucer me luc 1 ti tu calfinoso loco ' . et qua se manil este inanis esset ac vana. si metis nox tra ad Deum cognoscendum

prorsus non esset apta; sed ol definitis xerbis docesl, hoininum. sellam sit pernaturali r v stlatione desii lutum. ad cognitionem Dei consideratione ejus operum per enire posse, atque non nisi mentem praxi tale Db coecatam in opere artificem non in unire, ita ut propterea nemo sil excusabilis. Docol hoc n. Pa ii lus, gentiles repreheiulens, qui r ritalom D i in injustitia uestin te quia quod notum est Dei, manifestum si in illis. Dous enim illis manifestarit. In v isi b ilia εmim ipsius acrratura mundi, per ea, quae facta sunt, intellecta, eo uspici utitur: μ Niterna quoque sus virtus, et a trinitas: ita ut sint in aerusahites i. xl lite pariter in Areopago dispi ita iis, quum ail: Hvu Deus in ex uno omno senus humanum inhabitare sup r faciem terrae, a siniens statuta te orti, Pt iserminos habitationis eorum, uti aer ere Deum, si forte attrecte ut um, aut inveniant, quam Dis non Ionssct sit ah unoquoquρ nostrum. In ωso enim ririmus, moremur et sumus' . Docent porro idemb. SN. Ρ atres. Sic C l otii eii A l ex : uir rso, inquit. seueri humano, praecipue rero illis, qui in studiis litterarum rorsati sunt, uirina qu aeuam semina sunt in si i II utar aqvibvs Lateri rei inriti et reluctantes rosuntur, quoa unus sit