장음표시 사용
151쪽
non Palamitae, Ille ein divinam a Deo aeterno emicantem, instar splendoris radiorum e sole, Damique aspectabilem atque Corpoream, Deo coaeternam, et ab ipso diversam Alaluentes. - Cum rebusereatis non nisi immortalitas, non autem ipsa aeternitas communicari
potest. Differt lam n immortalitas in Deo ab immortalitate in hisee. quod Deus in i mortalitatem a se hahet, nec eam alteri debet, qui ipsi eam, si velit, auferre possit, et quia immortalitas in illo, recte eo, quod nil nepessaria, est eum iniimilabilitate conjuno laohserv. 3. Cum Deus solus aeternus, nullis bonum incommutabile ac perenne sit: a. ROlum ipsum quaeramus. Apernamusque bona peritura el sallacia , ne amittamus aeterna; alque h. praetereuntia mala pallenter seramus, nam hreve est tempus tribulationis nostrae. et non sunt condignae passiones hujua Iemporis ad futuram stloriam, quae rerelabitur in nobis ); nec non c. tempori parcamus, illoque ad salutem nostram Poriaequendan utamur, quum quovis ejus momento bonum infinitum lucrari valeamus.
Praeter iminutabilitate ui ac aulurnitate in , qtiao est aes hi ac temporis iiii mensitas, in simplici late Dei porro continetur alterat muleii silas, quae Spalium ac locum speciat, O inuenique riti Silem terminum ac extensionem excludit. Dupl x x idelicol a flectio omnem rem exsistenteni nuces Sari O
Sequitur, locus et aetas; quippe tum alicubi esse id, quod est,
oportet, tum ali litauit O. Uuorum Ilii ita, circii incriptaque est sub Stantia, eorum delinitum est spatium, iii quo e Si Stunt, ESSE E coeperunt. Nam quod cia pil. antequam inciperet, non fuit; ita
Gregor. II. MorisI. I. Iz. c. 33. κ. 38. Opp. a. I. e. 406. I. 2o. I. s. n. s. e. 79l. I. 32. e. 7. n. s. c. 105i a. Rotii. 8, 18.
152쪽
que certo iii letii piaris, nexique spatio initium habuit, et in eodem certo i mporis, aevique spatio, quoad manet, perse erat. Quod idem de loco, ubi sit, dicere convenit. Siquidem noli potest non esse alicubi, si est aliis i id limitibus cireum scriptum, ut ideo sibi ilicius arti habet causam et principium mox eridi sel quiescendi;
quod utrumque deterini natuin et tempus et locum requirit. Alvero quod in sinit uni est, id certum ac desinitum neutrum habet. sed omnem possibilis, uti temporis, ita et loci immensitatem EX- haurit. I iis modi jam, quem iera et Catholica religio colit,
Est itaque immensitas Dei, de qua hic nobis sermo e St, nil aliud. quam illimi lata ejus in rubus omnibu S in-e X Sistentia Seu praesentia, vel, ut adcuratius loquamur,
illa persectio, qua Deus omni termino spatii ac
loci, nec non extensione sev concrestione sdeὁ bene inanberse inὁ) carens, re S Omnes Per adit ac penetrat, iisque non tantum Sua polentia ac operatione, sed ei sua substantia inlime prae Sens e St, et quidem totus, et absque ulla limi latio uo ac termin O. Ilinc non est Deus in singulis rebus atque Sing ulis loci partibus praesens per dixi Sionem, et inultiplicalionein, hel per con- laclum phasi cuin corporis instar, Sed tamquam simplex omnino, ubique totus, modo simplicissimo. verum etiam porro rebus Omni bus ac locis non adest instar sentis alicujus simplicis liniti, seu Spiritus creati, qui totus est in loco, ac lutus ii, qualibet parte loci, et tamen loco clauditur ac conlita tur. Nam quemadmodum Deus Pro Sua aeternitate nullis temporis spatiis continetur, ita etiam pro sua immensi tale titillis locorum limitibus ilicii aditur, erum prout ipSe iii tempore non est, Sed tempus tu ipso, ita etiam in rebus noti est, Sed res in ipso, et Sicul ipse omni successione caret, neque Per partes Evol itur, ita quiaque caret Omni extera Sione, nec per Spatia dividitur. Vii de potius cum loco vel tem pore, quam in loco hel tempore Deus e St, ut ait a ii Selmus ,
atque noli tam hocce contineri, quam locum ipsum conlineres dic u-du S, ita ut, assii uita iii finita rerum ac locorum ni ultitudine, Omnibus adeSSel. MOdia S itaque, quo Deus immeii Silale Sua Omnia replet ac continet, quin lamen ab omnibus coiit ineatur, prorSuSSingularis est, atque a mente nOSira, phanta Sinatibus et corporeis imaginibus assueta, nec here concipi nee e Xplicari potest.
153쪽
Adversus iiiiiiiensitate iii Dei peccaverunt praeter an liquos Plat o n i e o s, qui Deum intra sphaeram quamdam igneam commorari existimabant ), et illos philosophos, qui Deum in coelis dumtaxate se aAseruerunt '), e veteribus haereticis Valentiniani, Gnos li-c i. M a n i c h a e i, qui eum duo rerum principia agnosterent, unum bonum, alterum malum, illud in regione lucis, et istud in regione tenebrarum collocabant, ne videlicet bonum a malo contaminetur δ), nec non omnes illi, qui Deum corporeum linxerunt. Inter recentiores haereticos huc pertinent Nociniani, qui contendunt, Deum tantum inodo quoad virtutem et operationem rebuA omnibus adesse, quoad substantiam autem solo cuelo contineri ε). Eamdem opinionem erroneam saec. X VI. Ν t e ue si ii s Ε v g u b i n ii a lenebat. Doctrina alite in x sera ac Catholica esl, Deum iminen Silli e SSe, reb u Squct omnibus ac locis noti tantum cognitione et operatione, Sed QS S utia intime, Summo in gradu ac immediato praesentem ad ESSE. Uitalia . S. Ν cripi u ra pulciter rimes et in infinitis sere locis exponit. Ex quibus tantum principali Ora adseremus. Ex Scriptoribus A. T. jam M o 3 se S, loquens ad populum Israeli licum, ait:
Mito cryo houic. et cositato i ι cordes tuo, quoa Domi uua ipse sit Deus in coelo sursum, et tu terra ac υι sunt Et in libro sol, legitur: Eae celsior coelo est, et quia Lucios ν yro unilior inferno, et uuac cosnosces r L n-sior terra mensura ejus, ct latior mari tuo utro
que loco modo populari Deus ubique prae Setis, nullisque spatiis linitus describitur. Νiiuili modo Salomon in inauguratione tem pli immensitate ni 1 sei profitetur, cum Orans ait: Si enim
coelum, Et coeli coelorum te ca Perct Non νυ ssu ut, uuanto massis uomus haec, quam aeuisseari τὸ ν Cui consonant Isaiae herba: IIaee uicit Dominus: Coelum se ae A mea, terra avtym scabellum pellum meorum: quae est ista
simus, quam aeuisieabilis mihi ν et quis est iste loeus quietis
154쪽
mpae 3 - a eremi as autem Delim loqtiei item inducit sequen-lem in modum: Putas1ιe Deus e rie tuo esto sum, dicit Dominus, et non D stus de lonyer Si oeeu Ilabitur rir in absconui I iae set e so non rive ho eum ν dirit Dominus: Numquid non coelum, et terram styo impleo ν dicit Dominus Sensus est: Deus ubique praeSens est, et quidem Sub Stantia, quum replendi vox ad me talis ac volunt alis actionem restriti iri nequeat, ei proptera iiiiiii coram eo Est absconditum ' . - Εod in prosus sensu canit Psalmista: Otio ibo a spiritu tuor et quo a facie tua fusium ν Si ase ni roin coelum, tu illic es; si a se vi ro tu infernum, aves. Nisums ro Mennus meas diluculo, et habitur pro in ea tremis maris. Menim illuc manus tua usta Meet me: et i uehit m ae aeter a tua. Et illaeie Forsitan tenebrae eone ulcabunt me: stinoae illumina in mea in ite ieiis in 'is. Ovia lyraehrae non Doscurabuntur a te, et Nox sicut ui es t Ilum in ah i t ur: sicut tera Phrae ejus, ita et tum n ous i. - Atque Baruch: Mastius stat, inquit. Deus, I non habet finem: raece sua re t im mensus q). In his omnibus locis inanifeste de substantiali Dei ubique praesentia sermo sest. quum illae dicendi formulae, licet mola plioricae, nonni Si illi, nequaquam autem cognitioni tantum aut ellicaciae hirtutis di inae ad comino dari po Asini. - Νon minus aulem porro ex . I'. colligitur, Deum ubique, et quidem Substantia, non oro in coelo tantum. aut aliqua hujus parte praesentes in sesse. Nam C li risi iis D i in i ii iis docet,
coelum es ηρ throuum Dei, terram autem se abeIIum pereum ejus ), nil herba isaiae respiciens, cujusmodi erbomina figura lota rerum uni Drsitas, Extremarum partium mstiatione facta. exprimitur. 4iques Paulus apuit Areopagitas
Quem in locum pulchre adnotat Ch r sostomu R: Papae, inquit,
1 . er. 23, 23. 24. CL Anautas. Nili. Dr. 2. ε e Incircumseris . n. I. In Galla id. Bibl. PP. T. 12. p. 2 5.
155쪽
omnibus prope esse dicit, quἰ sunt in orbe terrarum. Ouia hoc maius liue quom ouo art i tos qui ui parte aliqua colloca iit Deum) confutet. Ouia ui eo pro eu νIta Prope est, ut sine lys o u on riratur. In lyso enim ririmus, et movemur, et sumus. Ouasi corporeo exem 'IO hujusmoui quid 'iam dicit: sieut in ossibile Pst ignorare, aErrm, ubique aufusum, non procul ab unoquoque nostrum esse, imo et in nobis esse; ita etiam omnium Creatorem. Et mox etiam
illud observat, itoli dixisse Apostolum per illum, sed in illo nos moveri, quo magis illius intimam praesentiam ostenderet B. Eamde in doctrinam de immensitates Dei quoque Ecclesia se in per ProseSsa est. s. uod probatura. ex comiti uni SN. Patrum sententia. Sic Hermas: Ipse, inquit, ea Pa in universorum, solus immensus
Nili S Θt en rum Supremum .Io uin certis assiXos Sedibus putabant, eum υρi altissimi et omnipotentis et reri Dei est non so Iumuhique esse, s a stilum in Uic ry, Omnia audire, uegiae Ioc eontineri δ). - Clemens . lex. do bono et sancto Uiro sermonem faciens: Talis, ait, est, eui est ρ rsuasum, Deum ubi-quc adesse, non autem certis ac definiti s Io eis esse
rerit, noctu sti interatu intomperantiast se astant set libidini. Per totum ergo nitam di m sessum venises, ubique et omni p.r ρ arte Deum Ga esse Mersuasi, tauilantes Gyros co Iimus, etc. ). - rigenus: Deus omni loco melior O mnia com-ν rehendit, nec ulla r com Prehen citur' . - . nonymiis Commentarii in Iob, do erbis . obi agenR: ,, Nerunt Anyeli Dei, ut starent unire Deum , Humana, ait, usuR consue- tuuiue - atquμ locutione uicit: Venerunt ante Deum, qui omnia repIet, qui ubique Praesens est, et non est ιocus, neque in eoelo, neque in terru, Neque in eaec Flsis, Neque apud inferos, uhi non sit Praesctus Deus ' . -
νι- 2. T. 2. p. 689. 695. εὶ Com. Cela. I. r. n. aa. Opp. T. I. p. zi T. F. Cf. I. s. n. TI. p. 6Ν6. D. Hom. I2. in Genes. n. 2. T. 2. p. 92. c. I D. C. In Iob. l. I. Opp. Origen. T. 2. P. 8GO. c. 2. C.
156쪽
Auctor Orationis contra yrmases Aaleuii: Ne quaῬralis to ei ma-ynit uilinem tautam, ut quae possit Dei maynit uili
Non Pnim eo Deus omnia implerit, quoa aia omnium Malia paelem ritur, Num ill/Ia eo mori so Ium competit: - seu quasiris quaedam omnia contin te ris enim in coryor a , invisibilis es , non circumclat, uec circumdatur 3.
Λ l lia ii asilis scrit,il : hique Filius est, eum in Patre
sit, et Passer in lyso. - staturae nut miti clirisis sunt locis: sol guidem et luna ea feravuse luminaria tu sirmamento, in eoelis Anycli, et homines in t rra. Ouodsi Filius, cum non sit in atris is lo eis, s u in Patre sit, ubique est, et cum eae tr a omnia sit, Non est ca statura, consequent r Nec Spiritus S. erit creatura, cum Non sit in atri sis Iocis, sed omnia impleat, ae extra omnia sit ). Et alibi ait: Deus, uui Per ηρο rere est, omnia eontinet, et a Nulla re ipse copulin tur: in omnibus sest sua bonitate ρt Mot lia; at Paetra omnia Pst Propria Naturas i. e. ab iis lati eli omnibus itali ira sua di sersiis ' . - Ε iis i lia ii ii s apud . . Datii a se iiiiiii: Deus uni rersa re Plet, Nullo ei reum termino aesiuit u s. Oui enim a toro minime et rcumscri hitur, is yr Drsus, ut Dariis rautico fertur, in omni loco erit. Oui si
enim extra locum aliquem esset, νυν loret Usum illo terminari, a quo Qestitueretur. Cum erso totus in unirerso caesistat, Nequaquam ex aliis in alia loca mistrat, a quo replentur
omnia ). - Cyrilliis Ale X. Duillit, de imitteti Silate rius agens, DCnt ατοπον, i. e. illi calent, magiiiiiiiiiiiis et circumscriptionis pellitus exportem . - Basili iis: Neque Pater, inquit. in Io es, neque Filius in ambitu ullo, aut certa circumfer i-ytione comprehenditur: sea i n finitus απειρος Pater, infinitus e at δ' ili us. Ouia quia eositareris, et et uocumque mi- ritu tuo perrexeris, omne i a Deo plenum in renies: ubique oonaes pariter eo eae tensam Filii hyρο stas in ' . -
157쪽
Gregorius RA .: Ovis est adeo puerili animo et insenio, ut
ad unirersitatem aviciens, in unirersitate non crevat esse Deum, eam in auentem sti eontinentem et
ei insidentem ν Ab eo enim, quoia est, P dent omnia, nec steri potest, ut sit aliquia, vuoa in eo, quoa est, non habeat essentiam, το εἶναι εχυν' . Et hinc elia in ex substantiali praesentia Dei in rebus ouinibiis, Incarnatio rhetia I erbi, qua Deus iti est iii naturantistra. nillil novit in est ius calens habere, ileuior Strat. - aDR I. Dama sentius: DPus. ut qui materiae e stra sit, yt in cireum- scri ytus, in Incis non est. Ips uim sui ipsius locus est, omnia impleras, ac su Pra omnia Paesistens, mnia νυ ipse complectens. Attam u in loco esse ilicitur, D ique a mellatur locus, ubi ejus rirtus Pi DPeratio sunt λ. - Ρra OIi inibiis
autem ex graecis Patrihus lauilari mersetur Anastasius, Patriarcha 4ntiochenias. qui librum de in circii inscripta Dei essentia exara it. atque, D iam non At tum actio tu, tit quidam suo temporo contendebant. Sed etiam substantia praesentem esse, et ubiquct in exsisterse. demonstrat: et quidem primum ex nia, quod inseparabilis est a natura Dei energia ejuR: si quiuem, ut ait, ve-
tia amarabilis; est istitur c irca ian irer sum, et in universos uti stantia D i. Dei nil ero inde. quod alio liti certo spatio terminata ac definita illius esAsel substantia. Et vim si ab uno solo, lices minimo loco , a re a fur, moilus cire umscriptionis est; siquiuem ab altero terminari substantium, terminati eireum scriptam sessse a monstra ). - Εx latinis Patribus Cyprianus ait: Ouod templum habere possic Deus, eo us temptum totus est mundus p et cum homo latius maneat, intra uuam aediculum rim tantast mnj statis inem m P nux est, et ubique totus ili fusus ρst J. - mbrosius: Dom-
158쪽
ne trans On via, Nusquam ipse penetrandus: ubique t o tus, et e suem tempore re I in eoe Io, relin terris, rei in
Norissimo muri y ra eae tis M' - Hieronymus: Deus ubique est, et tolus ubique est, a quo quis Potest separari, eum in eo sint omnia )ν - Hilarius: Nullus sine Deo,
Neque ullus Non in Deo loeus esI. In coelis est, in infer-ND est, u Gra maria est. In est interior, excedit eae terior. Ita eum habet, utque habetur, neque tu aliquo ipse Negue non in omnibus ipse est 'i. - Augustinus: Nusquam absens est, qui coelum et terram implet; nec spatiis in eluditur p arris,maynisque aiffunditur, sed ubique totus est, et nullo e ontinetur Io eo q). - Alibi: Esterso Deus per euneta aiffusus. - μα sic est Deus per euneta aususvs, ut non sit qualitas munilis seu substantia creatriae muniat; sine tubore restens, et sine Overe contin ras mundum.
Non tamen per spatia locorum, quasi mole aiffusa, ita ut in ulmi illo muniat eorpore sit almidius, et ina Ilo uimia in climia ius, atque ita per totum totus; se a
in solo eo e Io totus, sti in sola terra totus, et in eo ε'Io et in terra totus, et nullo contentus loco, sed in se ipso ubique totus Atque rursus : eritas est Deus. Veri tus Nee quadria est, nec rotunila, nee Ionsa. Ubique Priae sens est' . - Gregis ritis M. : Ponamus eryo ante oculos mentis, uuae illa natura sit, uuae tenet
ne δε f. I. I. r. 16. n. 1O6. Olνp. T. 2. c. G5. CL D Ps. IIS. u. aS a. T. I. c. 12 is u. De Cain et Abel. f. s. c. κ. n. a G. c. 197. De Osir. S. I. I. C. γ. T. 2. e. 61 7 n. - Pa. At ibros. Tr. εω Trin. a. ae rub. Apost. D. 22. I l . Append. r. 335 u. De disinit. cona. hv n. e. 2. I h. c. sit. De M'. orth. c. s. h. c. 352. In Enist. ad shea. 2, Ia-I4. Opp. T. z. c. 5ηo. Cf. In Is. e. 66. T. 4. c. 798. E. R. De Trinit. I. I. u. 6. Opp. T. 2. p. 5. CL I. S. n. 24. c. 230. et a l. saepisu. 3 ist. νώγ. c. 12. n. 29. Opp. T. 2. C. 485. mist. IS T. quae est tota de hoc argumento. e. v. n. Id. e. 682. CL ist. 222. n. 2. c. 362. In Pa. 39. Enu. 2. n. 7. T. 4. c. 149. Serm. 52. de rerb. Er. Matth. c. I. n. II. T. 5. c. 306. Serm. 5s. c. A. n. 7. c. 3I . Confess. I. 7. D. I. T. l. C. 3I a. Gen. ad liti. I. S. e. 26. n. 4S. T. 3. P. I. c. 2 2. Cont. eniat. fundum. c. II. n. 2O. T. 8. e. io I. De Trinit. t. G. c. I. R. 2. e. 833. Et c.
159쪽
omnia, imp Iel omnia, c ir eum P tecti tu r Omnia, superexe ea te omnia, sustinet omnia. Negue alia eae parte sustinet, at gue alia s My e re incedit: neque aliaeae parte implet, algus aιia circumplectitur: seu ei reum ple et enco im μι et, impleuilo cireum M lectitur, sustinendo super caece ait, super exectilenas sustine ι ).- A ii s e liiiii A: Idem est esss Dei, et potestas ejus. Stetit
itaque potestas Dei est semper et ubique: ita qui aqui aes ιDeus, ubique et semper est ). - Praeter aliquos '), quos tamen iii re certa et clara Silentio praetermittimus. solummodo versus Abae lardi, quibus pulchre immensitatem divinam cavit, adhue astere lites:
Super cunesa, subtus cuncta, caetra cuncta, intra euncta. Intra euneta nec inelusus, eaetra cuncta nec eaeel usus, Subter cuncta nec subtractus, suseer euncta nec elatus.
Super totus possidendo, subter totus sustinenas. Eaetra totus complectendo, intra totus es in leuas. Intra nusquam coarctaris, eaetra nusquam vitalaris, Subtus nullo Lallyaris, s er nullo sustentaris ).
opp. p. 230. εὶ Bith. Trinit. v. 3 fi .
160쪽
h. Εκ soletilii desiit ilione Concit. Later an . IV., qua decernitur, Deum immEνι sum credenduni atque consit ridiim 3,
nec non ex Sunt holo 4 lli an a s i ano, quod habet: fm-
me us Pater, inranensus Filius, immensus Spiritus Sauctus.
C. Veruin etiam ratione immensitas Dei demonstrari pot-eSt. Sequitur enim illa a. necessario ex Summa et infinita Dei Itersectione, ac ejus asset late. Nam cum inam iasilas sit porsectio simpliciter simplex. quae omnem imperfectionem Sua notione arcet: enti persectissimo tribui necessario debet: ntque Si non iri hueretur, Eo ipso Di Aillud perseelissimum nec ASE nec concipi POSSel. Porro omne estis circum Scriptum n cesSario, uti finitum, ita et haud necessarium est: et ideo Sublata Dei immensitate . non tantum infinita jusdem persectio. Ned El nrisei laΝ toli retur. h. Deus 1 et alicubi est, x et nulli bi, aut ubique. Deum Suhsiatilia sua nulli bi esse, ipsi Sociniani lia iid concedunt. Ergo necessario κατ' ovσων alicubi esse debet. Si hero alicii hi est: ubique sit necesSe ESi cum Sit Simplex, neque reddi possit ratio, quare in uno potius. quam in altoro loco exsistat seu praesens Sit. c. duiim Deus rebus omnibus, quae in universo mundo exsistunt. jtile iter esse dei: nece Asario, eum ubi lue ag re atque operari. statuendum est. Λt Deus non agit per operationum ab Essentia divulsam et distinctam, istud quippe non patitur, quae Summa erit ejus simplici las, sed per operationem a sua natura indistinclam:
atque hinc, Deum in rebus omni hu A non Solum Secundum Suam operation 'm, rum etiam Secundulia naturam et Sith flatiliani in limes praesentem esse, intelligitur. Veruli tamen non tantuni robus
omnibus exsistentibus Deus in exsistit, sed etiam ad exsistendum iii rebus omnibus possibilibus ex eadem causa est a plus, quum hae lautum per eum exsistere possint. Est itaque Deus intra omnia, et implet omnia, ita lamen, ut locis haud contineatur, sed ea omnia contineat atque complectatur. Seu est . ut illum Dion ustus 3 adpellat, ἐγκοσμιος, περικοσμιος et ἡπε'κοσμιος Seu vπεDOvρανιος Observ. l. Licet Deus sit iihique tolua substantia sua simplici praesens: sua emeaeia lamen diverso modo in diversis lotis ac rebus adest. Hi ne sedem suavi in eoelo habere dicitur, et ApE-ciali ratione coelo inhabitare ac inesse, quia nempe ibi potentiae