Theologia dogmatica catholica concinnata a D.re Joanne Schewtz ..

261쪽

siori e In mortis. Propterea et mortis exant latis laboribus Patrem Christo tamquam homini summam contulisse dignitatem, ut ipsum omnes uaturae intellige lites cultu di in O prosequantur, elim tamquam rum Deum agnoscentes. Clarissime itaque Apostolus hic divinitatem in .Iesu Christo, elim lii se consubstantialem Patri praedicat. Eleiiiiii I)Ρaulus ait. Christum.1esumis μορφῆθεο si exstitisse: μογIη vero de es Sentia Astu natura etiam apud auctores pro sanos occurrit. in eodem Si enisic alii ac Οὐσια vpl-' , nunquam autem vernaculum Se tali in se iis a speciei vel similitudinis signi sical: atque in nostro loci, insupor opponitur Sequenti: δοίλον λαβων, quod sine dii bio veram humanam naturam Christi indicat, et hinc etiam oppositum μορφὴ θεον nil, quam naturam divinam significar potest 2 Porro dicit, Christum rapi

nam non arbitratum ess Q, es Ao ne aequat ira Deo, τὰ

εbαι ισα Sicque perse clam se ius cum Ρatro aequalitatem edis.serit. Nani herba illa lanium do similitudino accipi item propter

Sunt: quum his manifeste. Christum verum hominem sactum esse, non homini similem, affirmetur. 3. Tandem tradit Apostolus, Christo, et quidem una quatenus homo est, cultum divinum esse exhibendum, ipsumque tamquam Ρatri omnino a qualem, ab omni natura agnoscendum. Ρhrasin ro κά μπτειν nonnisi de adoratione siricli nominis accipiendam esse. docet ipse Paulus, in epistola ad Romanos scribens: Iti autem quia judieas fratrρm tuum' aut qua res spernis fratrem tuum Omnes stnim stabimus ant tribunal Christi. Scriptum est enim: rivo esto, Meit Dominus, quoniam mihi flectetur omneyenu; et omnis I iustus confitebitur Deo, i. e. me verum Deum pro silebitur i. Qiiod si ustro Christo cultus divinus prae.

262쪽

Atandus sest: ipse persona divina. et propter a unius. Hiisdemque curn Patre natura Soeius sit necesse est ).

Alter locus. in quo Paulus ilein divitii lat in . e sit Christi clare docet. invenitur in ejus epistola ad Romano A, ubi Apostolus

summa tristitia affectus ob porvicaciam . udaeorum, qua nomen Christo dare renuebatil, haec hahel: Q tabam enim mis ipse a nathema esse a Christo Pro trafribus meis, qui sunt eosnati mei sectinuum carn m, qui sunt Israelitae, vuOrtim auoytio est siliorum, et gloria dignitas , et festamentum foedus . ct lesis Iatio, et obsequium cillius dix in iis . et promissa: vitorum patres Ρatriarchao , t ex quibus est Christus secutiatim earn Em, uni est si Per omnia Deus bene die tua in saecula, δων ἐπι πήν-ων θεος εvior Πος M'. το Am n D. illor praerogati as ergo populi Israelitici, fratrum suorum, qua Ν enumeral.

petii et palom illam Paulus habet, Christum Dominum, ipii sit Supseromnia Deus. a ternum UrBridi Ν. Secundum carno in X ipsi Soriginsem ducere, et Aic Chri Stum Drum, rerum creatarum Dominum ac cultu divino pris A quendum esse, docet. Verba ultima: δῶν etc. r ra ad Christum, non ero sorsan ad Doum Patrem

pertinere, jam l. inde colligi iur, quoniam illud: ex quibus est Christus secundum carnem . necessario aliquod exigit additamentum, quod conditionem quamdam carnali Origini Oppositam exprimat, quamque solummodo in verbis illis despr hendimus. 2. Porro si verba illa non ad Christum, sed ad Deum Patrem referrentur: nec ses Sario doxologiam conlinerent; quod tamen quo minus assumatur, obstat affectus Apostoli, qui, se in tristitia, eaque summa versari. testatur, in immediate praecedentibus scribens: Otioniam tristitia mihi magna est, et continuus astor cordi meo ). Tristitiae autem deprecatio, aut etiam quietis animi ac patien.

263쪽

tiae assiirmatio, ii Oii autem laus convenit. 3. Delii doXOlogiae adversatur ipse quoque usus loquendi. Νam iii omnibus doxologiis, quae frequenter iti N. ac F. occurrunt, nunquam dicitur: θεὸς εvλοr rος, sed constanti ac fixo usu loquendi, quemadmo

dum et in vernaculo dicimus: Moti vobi et nunquam: eo b Sotti ad imitationem Hebraici: , Gior τος ὁ θεῖς adhi

betur 3. Insuper 4. si Apostolus herba illa ad Christia in referre noluisset: certo adjecta particula di aut Simili lectores attentos reddere non Omisisset, quem ad inodum et alias sacere solet. Quod si autem verba illa: ὁ ων ἐπὶ πάντων θεος εολογχὶ τὰς εiς τους αiῶνας, tamquam pra dicatum ad Christulti reserenda sunt, unde ingratus audaeorum animus. Salvatorem ad Se pertinentem reSpuentium, praecipue pateat: non potuit Apostolus uti xerbis significantiori bii S ad heram, sit in mainque Christi divinitate ui designandam ).

illinis loco huic est locus epistolae ad Titum, in quo pari modo Ρaulus Jesuui Christum Deum adpellat, qui judi

caturus sit orbem. Cujus loci verba haec sunt: Δὰν vos hortare) minis suis subditos esse, in omnibus Placentes placere Studetit ES , non contraiecules, non fraudantes, sed in omnibus si mo Oniam ostenilentes, ut uoctrinam Satratoris nostri Dei ornent commendent) in omnibus. AP paruit enim gratia Dei Sal notoris nostri omnibus hominibus, erucliens nos, ut abne- sanies impietatem, et saecularia aestaeria: sobrie, et juste, et pie

264쪽

Diramus in hoc saeculo, Paeveetantes beatam Veni, et aiarentum

mayni Dei et Sa Inatoris nostri Iesu Christi, ἐπιgανειαν τῆς του μεγάλου θεοὐ καὶ σωτῆρος ημων L X. Licet e iiiiii de verbis prioribus dubitari possit, nil in illa ad Christi ini, an vero ad Deum Patrem reserenda sint, quum Deus universilia. ut ita dicamus. spectatus in A. F. saepius Salvator adpelletur: nullum tamen dubium praesto eSSe potest . verba ultima: του ιυγάλουθεos καὶ σωτῆρος μιον, ad Chri Slum pertinere : quum 4 επιφανει τῆς δοξης, quae hic de Deo praedicatur, ubique non nisi adventu ui Christi Domitii ad judicium sieniseel et insupor utrique Ο-cabulo θεου et, dumtaxat unus articulus sit appositus .

0uartum argumentum ex epistolis Paulinis pro divinitate Filii soli Jesu Christi nobis exhibet caput primum epistolae

ad Hebraeos, quod ita se habet: Multifariam, multisque mouis olim Deus loquens Patribus in Pro 'hetis: Norissim' aiebus istis locutus eat nobis in Filio, quem constituit haerea ni unirersorum, Per quem fecit et saecula, δἰ ον και τους αiῶνας ἐποχσεν : qui cum ait splena or floriae , et fisura substantiae ejus, ος ων ἀπαυγασμα τῆς δοξ ς καὶ χαρακτὴρ τῆς υποστάσεως αυτου, Portansque omnia re rho vir Iutis suae, φέρων τε τὰ παπια το θήματι τῆς δινάμεως αvros, sper se' pursati ο-nem peste aio r um s ac iens, δi ἐαvrou καθαρισμῖν ποιησάμενοοῦ τῶν αμαρτων ημων, sedet aa aeteram majestatis in eaecelsis:

tanto melior Anselis emeetus tanto magis prae Angelis honο- ratuS , quanto uimerentius nomen prae illis haereditanit. Cui enim minit aliquando Anselorum: Filius meus es tu, es λοα te senui te, viος μου ει σὰ, ἐγὼ σήμερον γεγέννηκα σε Et rursum: Eso ero illi in patrem, et ipse erit mihi in filium ' Et eum iterum introclucit primos nisum in orbem terra aieit: Et auorent eum omnea Anyeli Dei, κω προὐκvν - σάτωσαν αves πάφες αγγελοι θεοo. Et ad Avelos de Angelis

CL Allianaa. De comm . essent. P. eι F. et . S. v. 27. Opp. T. 2. P- Cyrili. Alex. Theanur. Affert. 32. T. 5. P. I. P. 298. D.

265쪽

nistros suos flammam lynis Aa silium autem: Τhronus tuus Deus in sape ulum saee ut id rirya aequitatis, rima reyni tui.

Dilexisti justitiam, et odisti iniquitatem: propterea unxit te Deus, Deus tuus oleo exsultationis Prae 'articipibus tuis ). Me τυ in ν rinci μ i o Domine terram fundasti: et opera manuum tu arum sun t coe I i. Ipsi peribunt, tu autem perma-Ne his, Omnes ut rystimentum resera se uir et relut amietum mutahis eos, et mutabuntur: tu autem luem istae es, Pt anni

tui non ue ieient' . Ad quem autPm . v lorum dixit aliquando rSeae a ustae tris meis, quoauusque yonam inimicos tuos scabellum p dum tuorum ν Nonne omnes sunt administratoriis Miritus, in ministerium missi propter eos, qui haeredita em vi ni salutis

Cui loco ,h si initi ludii te in sequentia i tuo loca epistolae ad C Olossetis es adiungi possunt: Oui Filius est imago Deii ne i sibilis, ne ἐστιν εiκων του θεοδ τον ἀοραrον, Primosenitus omnis creaturae si . e. ante omnem Creaturam genitus, Seu supra Omnes creaturas eminens): quoniam in ipso eo nil ita sunt unirersa, ora ἐν ἐκτίσθηὶ τα παντα, in coelis, et in t rra, risibilia, et inrisibilia, si re throni, sire reo minationes, sire principatus, sire potestates: omnia Per lysum, rei in lyso creata sunt, τὰ πάντα di αντον καὶ ε0 αὐτον εκτισται : et lyse est ante omnes, καὶ αντός ἐστι προ πάντων, et omnia in ipso constant, καὶ τὰ παντα ἐν αὐτ0 rvi ευηκε. Et isese est caput eorporis Ecelesiae, qui est Principium, Primos uitus eae mortuis: ut sit in omni-hus ipse primatum tenens, quia in lyso complaeuit, Omnem pleni tuainem inhahitare: et per eum reconciliare omnia in ipsum, purificans Per suns uinym crueis ejus, sine v viae in terris, si re quae in coelis sunt . Et: Ovia in ipso inhabitat omnis plenitudo atrinitatis corporaliter, οτι ετ αυτψ κατοικεῖ πῶν τὸ πληρωμα τῆς πιοτ τος σωματικως ' . CL Pa. 103, 4.

266쪽

0uibus tradit Apostolus: l. Christum ess ct verum Dei silium. Nam non tantum euin in oppositione Mo' sis, quem fidelem famulum Dei qitide in . non autem silivm dicit Prophetarum et Angeloruin, qui ipsum adorare jubentur, adeoqtie sensu eminentiori Filium Dei adpellat, sed et diserte docet, ipsum a Patre genitum esse, quum verbum quod per: ἐγω γεπενν κά σε, exprimitur, alium

Seu sum, quam: mo te seu ui, aut tamquam a me senitum ostem i, non admittat.

2. Esse Christit ni ejusdem cuni Patro ossentiae ac naturae, Deum verum. Dicit enim magnus Apo Stolus, a. illum esse ἀπαυγασμα τῆς Scilicet του θεον mTrρος, et χαρακτηρα τῆς ἡποστάσεως αντον, seu, ut habet in epistola ad Co

lucem emissam Significat, quae cum luce emittente aperte unius, ejusdemque est naturae; unde, quum Filius dicatur splendor gloriae seu majestatis divinae, quae a natura una et individua, iitpote simplicissima, non est diversa: ejusdem cum Patre ESseu tiae seu naturae Sit nece Sse est. Id ipsum autem pariter per verba: χαρα His τῆς ὁποστασεως et εiκων το u θεου indicatur. Nani χαραατ ρ proprie Significat uotam incisam, porro signum, quo una res ab altera distinguitur, deinde vero, ut etiam εiκῶν, imaginem, in omnibus partibus persecto exprimentem ac repraeSeu tantem τὸ αρχέτυπον, illique congruentem, et hinc utraque vox etiam τῆ σκιs opponitur. Unde ipse auetor epistolae ad Hebraeos scribit: Umbram, σκιὰν, habens Leae futurorum bonorum . non

ipsam imas inem, την εiκονα, rerum 3. In hocce vero Sensu vocabulum χαρακτηρ accipiendum esse, alterum σν--μον enuntiationis membrum, porro argumentum totius perico pae . nec non adjectum: τῆς vποστάσεως, postulat: secus enim, si Apostolus verbis illis imaginem Dei substantialem, ipsam essentiam divinam reserentem. indicare haud voluisset: non intelligeretur,

i in Hebr. 3, 5 .

267쪽

quid addita oce hac significare voluerit. Ita quoque non potest

esse dubium, vocem hiκων in loco sepistolae ad Colos senses citat , Dodem. Et non alio sensu Sumendam ESSE, quum hujus. Christum

se ilicset imaginem Dei in i sibilis esse, statim causa ista addatur, in ipso condita esse uni orsa in coelis et in terra, hi sibilia et in i sibilia, quod non nisi ipsius divinitatis ess se potest: quemadmodum ut alibi gloriam, τὴν Christo adscribit, quia estimaso Dei, εiκων του θεου ). - b. Deinde ait Doctor gentium, in Christo inhabitare omnem Plenitudinem stirinitatis, παν τοπλῆοωμα τῆς θεοτητος, i. e. non piartionem aliquam, sed totam di initatem, set quidem coryoraliter, σωμαΠκωψ, Ieibbasti g, i. e. Don σχετικως, αλύ ονσιωδως, ut scribit Mesci menius, seu τιμον ri. mirilii, gaiit ei senilist. Haec est enim loquendi ratio Pauli, qui statim in serius xuritatem religionis Christianae in oppositione umbrarum antiqui Testamenti corpus, τὰ σωμα. adpellat ). Quapropter et in mox praecedentibus dixerat, in Christia . esu esse omnes thesauros sapi sentiae et scientiae ab Sconditos. Astu re Onditos μ). - c. Tum vocat Paulus Christum d e si ii i t e Deum ac Dominum Sensu eminentissimo. atque . aeternum ac immutabilem esse, aperte praedicat. Ad Christum enim verba Psalmi resert: Thronus tuus Deus in saeculum saeculi, etc. Et iterum: N in yrineipio Domine terram fundasti, etc. 3. Lysiperibunt, tu autem permanebis, est omnes ut restimo tum veterascente et relut amictum mutabis eos, et mutabuntur: tu autemiuem ipse ea, et anni tui non aesie ient.

2. Cor. 4, 4. CL Gregor. Aa E. Dr. 36. Opp. T. I. c. 523 A. Qui fieribit: Imreps Dei mihi uici ri tur , u/ ejusdem eum Putre substiantiae, eι qui

ex illo est, ut eaemii αν suum imitando referat. Puum quum hic tinnyo eremvlar uum e ιressius refer . Illic enim rei rirne nc motu yraedit e mGrtua et motuse era imaνω est: hie nutem riri eremν Iuria rira quoque est e si pies, multostue minus a Pratre cimerens, quum sta tib A uino, stitiaque omnia ti nurente suo. ucusmodi niamque simplicium rerum nutura est, vi non Murtim inter se similes sint, yurtim dissimiles, aed totve totus reνraesentent, eaedemque notiua sint utim similes. - Augustin. L. MI. vunest. v. 74. Opp. T. G. c. g6. Re truc/. I. I. c. 26. T. I. r. 39. Pui nioenitus tintummodo im yo est, nontia imustinem.

268쪽

3. Christum causam, το -χέτυπον et sinem rerum omnium finitarum eΝSe, per quem et propter quem omnia Cor illi a Sint et coii servet illir, quiques nos Deo reconciliet. Creationem tribuit Christo 1 aulus verbis: I er quem l Filium, fecit et

saeculia, αιῶνας ἐποίησεν, i. e. res in saeculo Seu tempore exsistentes' . I orro Scribens: Τυ in Princiyio terram una ast id et opera manuum tuarum sunt coeli. Nec non quum ait: Ouoniam in ipso conuita sunt unirersa, ἐκτίσθητα παντα, - omnia Prer ipsum, ec in ipso , di αντον. καὶ αὐτον, i. E. Propter eum, crEata sunt, εκτισται. Duo minus demorali mundi reformatione per Christum facta cogitemus. NOCR-bulum παντα, quod di Serte omnibus omnino rebus creatis, Sive coelestibus Sive terrestribus. explicatur, nec non verbum κτίζειν nude sine ullo addi lamento, quo ad illam significationem restringeretur, po Si tum noS prohibet ). Conservationem verbis: Portans omnia verbo Dirtutis suae, qερων τα παντα τεν ἐληματι τῆς δυναμως αντον. Atque: Omnia in ip so constant, τα παντα ἐν αtirip σννέστηκε. Utraque autem, tam creatio quam con Servatio,

ad actiones divinas pertinet 'i, quelii admodum et gratiae divinae reconciliatio, quam Christo Apostolus attribuit verbis: Puryatioue m et u e pec e at o rum faeiens, δι' ἐαυτον καθαρισμῖν ποι -

σαμνος των αμαρταῶν ημιῶν M . Et hinc, quatenus Est verus Deus, rerum omnium Dominus ac sinis. h. Christo etiam tamquam homini competere Summam dignitalem, Sit premumque in rct S crisata Silo minium. Uuapropter ipso haeres universorum con StilutuS. Porro sedere ad dexteram majestatis in excelsis, in oppositione Angelorum ministrantium, alque primogenitus omni S Creaturae.

principium ac primogenitus ex mortuis, in Omnibus primalum tenens dicitur, et oi Summum cultum exhibendum esse docetur. Hi S e quam maxime congruunt, quae alibi in epistolis Paulinis de desu Christo occurrunt. Quando nimirum 4 PO- stolus relate ad Christum Deum Patrem sensu eminenti adpellat, et Christum Jesunt eodem sensu Filium Dei. Fi-

269쪽

liu in Dei proprium alit Filium Dei persectum i ii aetertium Iocat ): ipsum esses, ait, heri, et hodie, ipsum et insapeu Ia': Quin Domitium σloriae perhibet , propter vuUm D multi, pyr quem o mni a , et nos in illum ); qui sit

Do minus rinorum es mortuorumq): qui sit sanetus, s yrsyalu s a peceatoribus' , nostraeqlID salutis ac

sanctitatis auctor' . Pt ideo Evangelium pra dicantibus assistat, omni hiisque necessariam gratiam largiatur ' , n O s t er autem et j v dex ex A i s ta l. ante cujus tr/huna I nos omnρs manifestari opori ty): in quem itaque e re de nil u in '). sp ser a nilii m et qui ab omnibus. et quidem super omnia sit diligendus. ita ut nos a charitate Christi neques tribulatio, neque angustia. neque fames, nstque nuditas, neque periculum, nequct persecutio, neque gladius. Neque mors, neque vita. neque 4ngeli. neque Principatus . neque irtutes, neque instantia, neque sutura, neque sortitudo, neque altitudo, neque profundum, nequo creatura alia Aseparet Ui: cujuS nomen propterea a fidelibus invocetur a quo. uti a Deo Patre. nobis yratia et Pax contingat ). cuique tribuenda sit floria in saecula saeeutorum m. Quae omnia totidem sunt tam aperta ac luculenta divinitatis Filii seu . osii Christi docvmenta, ut non nisi ab iis . qui in meridiana luce coectit ire malunt.

rejici queant.

270쪽

Nec tion Apostoli cuncti iii illa oratione, qua ante ele

ctionem Ilaithiae Christi Domini opem implorant, ipsius illvi

nitalem palam sal ontur. quum Munt: Tu Domi ur, qui eoru a

etc. ); nain illum non tantum Dominu in cum excellentia adpellani, quo nomine . u laesi non nisi . eho am ita signire cor Sueverant' , sed et scrutatorem cordium esse dicunt, iiii Kecundum S X. Litteras solummotio omnis ius Deus est

Deinde, ut . oannes est Paulus, ita et r liqui discipuli Domini ubique, a sum Filium Dei sensu eminenti esse tradunt. adeo, ut si des haec, Filium Dei esse Iesum Christum, primum, ut ita dicamus. Ecelosiae Sumbolum sit ): qui in terramae Au r sum, ac eos Io venerit. et super omnes Sit, ut . O Ru-nes Η. loquitur 3, omni v mque Dominus, ut ait Petrus ): alque qui omnia sciat, hominum ques cogit at in nes videat '). Porro eum sanctum ac justum κατ' ἐξοχην vocant 'i, atque auctorem ratae perhibetii. in quo oporteat nos sa nos flori ); qui sit in ae aetera Dei uos Iutiens mortem, ut vitae aeternae haeredes efficeremur '), atque eonstitutus a D st o jtiae in virorum et mo rtu orum U). In Christi nomine denique miracula patrant V), ipsi morienteS Se commendant ), elimque esse docent, cui debeatur floria, et imμe

라틴어 텍스트