Theologia dogmatica catholica concinnata a D.re Joanne Schewtz ..

451쪽

iii libris V. T. daemonii in seret: sustici titit utique inanifestissima in T. eslata. Νain Christus Dominus Pharisaeis blasphemantibus, quod in Beel Zebub, principe daemoniorum, ejiciat daemonia, longe abest. ipse, qui alias errores adversariorum Suorum summa liberiale profligat. ut neget, diabolum exsistere, quo certo illos de salsitate calumniae si hi inflictae quam facillime con icisset, et malignas eorum linguas r ludisset, sed potius ita de hac re disserit, se tamquam adversarium diaboli, Hiis lite regni sortiorem exhibens, ut quilibet adstantium persuasum habere deberet, illum exsistentiam daemonum non lantum non impugnare aut dissimulare, sed confirmare ac tradere velle ). Porro Salvator, ubi iterum adversus incredulos Pharisaeos disputat, hisce inter alia eos increpat verbis: Ilas ei patre uiabolo estis, i. e. patrem malum daemonem habetis: et desideria patris restri ruitis De re, ejus malis cupiditatibus obsequi studetis. Ille homicida erat ab initio, et in pyritale non stetit: quia non est reritas in eo , in reclitudino non Perse eravit, ab ea essesctus alienissimus: eum Ioquitur memiticium, einyroyriis Ioquitur, quia memi- est; et pater ejus, Cum malum VOS edocet, pro Suo genio .agit, siquidem perversus est, et perversitatis parens duo loco certe omnis ad erroneas audaeorum opiniones ad comi nodationis suspicio excluditur; cum Sane nemo studio animos audientium sibi conciliandi ductus, hosce ejusmodi affatur verbis, illos necessario exasperantibuS. Nec non ubi seorsim ad Apostolos verba facit, quos ab erroribus Judaeorum revocat, quibusque datum esse noSse mysteria regni

coelorum, affirmat ita loquitur, ut illi. si nondum daemonem dari credidissent, necessario in hanc fidem adducersentur. Sic discipulis parabolam giganiorum exponens, ait, inimicum qui Seminaverit gigania. esse diabolum ), et parabolam seminantis explicans, diabolum esse, qui verbum Dei tollat de corde hominum, ne salvi fiant '): porro ad Simonem dicit, satanam Apogtolos

expetivisse, ii t cribraret, si cui triticum ' : atque affirmat, se

452쪽

in judicio novissimo injustos discederct jussurum in ignem aeternum, qui paratus est ili ab Olo, et angelia ejus ). - Ρaulus autem, haud timidus superstitionis Iudaicae impugnator, fideles admonet: Propterea accipite armaturam Dei, ut possitis resistere in ille malo, et in omnibus Persecti stare. State eryo succincti lumbos restros in reritate, et induti loricam justitiae, et calceati pedes in pra Paratione Erangelii paeis, in omnibus sumentes scutum stari, in quo possitis omnia tela nequissimi ignea exstinsuere, et saleam salutis assumite, et stadium Viritus quod est rerbum Dei 3 per omnem orationem, et Obsecrationemorantes omni tempore in spiritu, et in ipso risilantes ). Ut non circumreniamur a satanae non enim lynoramus evitationes Uus Petrus: Sobrii estote, et rigilater quia adrersarius rester iliabolus tamquam leo rustiens circuit, quaercus, *usmaeroret: cui resistite fortes in si ). Et Io an nes: Oui facityeecatum, eae uiabolo est: quoniam ab initio iliabolus peceat, i. e. qui peccat, diabolo similis est, qui statim a mundi creatione peccare coepit, et nunquam peccare desinit ' . Deinde etiam T. Scriptorsis passim idololatriam, nec uoti persecutiones Ecclesiae. hominum incredulitatem, diabolo adscribunt. Νοn uti autem. in locis laudatis quoque Christum atque Apostolos solummodo usitatis meris dicendi sormulis, quivis primo Obtutu sentit, quemadmodum et quivis salsis opinionibus haud praeoccupatus intelligit, neque Christum Dominum, Dei Filium ac regni divini in terris landatorem, neque Apostolos, Legatos divinos, a Spiritu S. omnem veritatem edoctos, superstitionem, si qua in fide Iudaeorum in daemones suisset, dissimulare potuisse, nedum auctoritato sua tueri ac confirmare, quin ullum indicium alterius sententiae insinuaverint. B. Patres autem non tantum uno ore exsistentiam a n- gelorum tum bonorum tum malorum docent, sed et doctrinam

hanc diserte Ecclesiae peculiarem declarant '), atque inter fidei

453쪽

articulos reserunt. Anyelos norimus eae si , ait S. Augustinus, et multis a maruisse seriptum Dyimus; nee inde aubitare

fas nobis erit 33. Et hinc nonnisi tam scriptum, quam traditum verbum divinum proponitur, quando in Catechismo no m. ,

exposita creatione coeli et terrae, docetur: Praeterea spiri- tua Iem naturam, innumerabilesque Anse Ios, qui Deo ministraresul atque assisterent, ipse eae nihilo crearit, quos inde admirabili oratiae suae, et potestatis munere auinit, atque ornarit ).

C. Ratio autem doctrinam hanc de exsistentia Angelorum eo lubentius admittit, quum licet sibi relicta dari spiritus superiores

certo cognoscere nequeat, id tamen, ut supra jam indicavimus, suspicatur. Nam cum una ambarum naturarum, ex quibus homo est compositus, corporea, per se subsistat: ratio, etiam alteram, Spiritualem videlicet. per Act subsistere, non improbabili illatione conjicit. Haud improbabile Porro est, quum mundus corporalis non unico, sed multis constet rerum ordinibus seu speciebus, quae a minus persectis ad persectiores ascendunt, et quasi continua serie decurrunt, junctae inter invicem arctissimo nexu progressionis, neque regnum spirituale uno tantum spirituum genere seu ordine, qui insuper ne per se quidem solus persistat, absolvi, sed quod in mundo physico observamus, etiam in mundo spirituali obtinere, et ita intervallum inter Deum, spiritum supremum, et inter homines, qui in infimo naturae rationalis gradu constituti sunt, spiritibus persectioribus illis quodammodo repleri. - Denique Deus mundum creando se ad extra manifestare voluit, ita ut hic ipsius persectum ε--ον exsistat; et hinc non possunt in mundo deessΘ natura pure Spi-ι In Pa. I . serm. f. n. 15. Opp. T. . c. I 40. CL Justin. AMOI. I. n. 6. Opp. p. 47. DiaI. c. Tryph. n. 57. γ9. p. 162. 185 n. - Tatian. Or.eon . Graec. n. F. S. Ib. P. 263. 26 . - Athenag. Lep. pro Christ. n. IO. 24. 23. Ib. p. 305. 322. 323. - Ire n. Cont. aner. l. a. eo aν. n. s. P. 282 . . . I. c. 23. n. I. P. 320. c. 24. n. a. p. 322 etc. - Euseb. nemonat. Erunst. . a. c. a. p. l06 s. I. a. e. 6. P. 155 a. I. I. c. II. p. 238. l. h. e. 6. p. 155 2. - C3rlli. Ille ron. Cat. Ia. n. M. Opp. p. 337. Ctit. 16. n. 23. P. 256 etc. - Tertuli. Apolost. n. 22. Opp. V. I. p. 49 a. - Ambro a. Epist. 29. n. II. Opp. T. 2. e. 856. ete, - Lactant. Din. iustit. l. 2. e. s. Opp. T. I. p. 1 3 a. - Augustin. De cir. D. I. S. e. 22. Opp. T. I. c. 29s a. ete. Hi lar. In Ps. 29. n. 7. Opp. T. l. c. 494. Et rel. Onan.

454쪽

rituales. quum nec iis r et persectissima. quae dari potest, Dei imago iti rerum natura desideraretur .' Observ. Quod illorum sententiam attinet, qui putant, doctrinam de diabolo et daemonibus rationi repugnare: observamus, no-lioinem biblicam Angeli alia culpa mali esseeli tam parum rationi, vel potius sanctitati ac benignitati divinae adversari, quam parum notio hominia perversi sibi repugnat, et ideo minime, ut illi praecipiunt, narrationes biblicas de daemonibus jam propterea ad ani Iea fabulas

esse amandandas.

g. 4. Continuatio.

Hos Angelos autem, si vo honos sive malos, non forsan. ut Gnosti ei, Manichaei et Priscillianistae somniabant, edivina substantia per generationem aut et nanationem processisse, sed a Deo e nihilo procreatos esse, aeque dogmatica certi-lud in se, ac Angelos e SiSter , confitat. A. Moyses quidem mundi creationem enarrans disertam Angelorum mentionem halid facit: quoniam rerum solum aspectabilium scorporatarum , creationis hominis ac Hiis divinae educationis, seu revelationis datae historiam pertexere sibi proposuerat. Attamen in decursu historiae suae non tantum, ut Supra vidimus, Angelos commemorat, Sed ubique tamquam Dei nuntios ac ministros describit, atque lalibus characteribus distinctos exhibet, quibus appareat, illos a Deo diversos esse. et ab ipso per omnia pendere. - Quod autem auctor Pentateuchi magis tamquam cognitum et ab omnibus admissum ponit aut indicat, manifeste ac directe docetur in aliis S. Scripturae libris. Sie in Psalmis diserto traditur, Deum mmuisse hominem paulo minus ab Angelis, i. e. paulo inferiorem Angelis constituisse D: Anseli ellus ministri, qui metunt noruntatem ejus, declarantur, et inter opera ejus enumerantur . Atque Apostolus desinitis verbis ait: Ouoniam in .so Filio) condita sinu universia in eoelis, et in terra, risibilia, et invisio i Iis, sive

throni, sive clominationes, sins yotestates: omniat CT. R. Tho m. f. q. s . n. l. Uschen maher, Neligionεphilosophie. asib. 18lγ-24. 3. m. p. 20 I s. - Tubing. Quartalae ri'. a. Iη43. 1.

455쪽

per ipsum, et in lyso ereata suuι ). Ubi sub invisibili-hus, Seu thronis etc., aperte Spiritus superiores seu Angeli iii-telligendi sunt, uti jam inde clare elucet, quoniam invisibilia, utpote coelestia, visibilibus Seu mundanis opponuntur, ii ec u

ex aliis locis colligitur, in quibus Ρaulus docet, Christum in

futuro saeculo constitutum es e ad dexteram Patris in eo elestibus, supra omnem princi Patum, et potestatem, et rirtutem, et dominationem, et omne nomen Seu Omnem dignitatem , quoia nominatur non solum in hoc saeculo, sea

etiam in futuro Quae apud Petrum his verbis descripta occurrunt: Oui Jesus Christus) est in deaetera Dei, aemuliena

mortem, ut ritae aeternae haeredes emiseremur: profretus in eoelum, subjectis sibi an se Lia, et potestatibus, et virtuti bus '). B. Haec est porro unanimis Patrum doctrina, qui uno ore contra Gilos licos ac Manichaeos tradunt, omnes omnino Angelos a Deo, et quidem honos conditos esSD, ni alost autemper peccatum e bonis esse factos ). Quam veterem doctrinam deinde, quum error Manichaeorum saec. XII. instauraretur, S

tenni judicio in Cone. Lator. IV. Ecclesia proposuit, desiniens:

Unum unirersorum μν inclytum, creator omnium inrisibilium et risibilium, viritualium et coryoralium, qui sua omniyotenti virtute, simul ab initio temporis, utramque ae nihilo eo naidie ereaturam, spiritualem et eorPoralem, Ans - Col. I, 16.

456쪽

ιi eam ni lieet et munaanam ). Caeteriim jam Conc. Bracar. a. 563. constituerat: Si quis animas humanas, res Anse Io s, ex Dei er ea it sub stantia exstitisse, sicut Mantehaeus et Priseiulanus as erunt; a. s. ' . C. Tandem id ipsum secvndum ea quae Supra de Creati ο ne mundi disputavimus, ex ipsa rei natura sponte sua Consequitur. Νani qiro dctimque praeter Deum eXsistit, DeuS non est, neque eSSe potest, sed est ens sinitiitu; quod itaque nonnisi peractum creationis a Deo omnipotenti e nihilo ad exsistendum vocatum es Se potest.

Quo autem tempore Angeli conditi fuerint, utrum ante hujus mundi aspectabilis creationem, ut plerisquo Patrihux Graecis placuit' , an post eandem, ut tenent plerique Patres Ibatini . et

quidem aut Primo, aut secundo, aut quarto, aut se to, aut plane octavo cosinoeoniae Mosaicae die, an vero simul, ut pariter non nemo sensit - , nihil certi statui potest. Certo autem inter omnes constat, universam Angelorum multitudinem ρodem momento procreatam a Deo exstitisse, in qua doctrina consentiunt Patres omnes ' .

0vod ad naturam Angelorum attinet: alia fide dogmatica

constant, alia non item. Dogmatice certum est, Angelos esse spiritus, i. e. naturas intellectu et voluntate praeditas, eoA-

que sinitos. Id docent

CL P et a v. l. e. e. 16. n. 2. P. SI.

457쪽

A. SS. Litterae a. eo, quod Angelos diserte spiritus, et quidem sensu proprio adpelleiit. Nonne, ait Apostolus, omnes sunt ariministratorii spiritus, in ministerium ad operam praestandam missi Propter eos, qui haereditatem emient salutis P Atque Christus Dominus ipse de daemoniis ad Apostolos verba faciens: In hoc, inquit, nolite saudere, quia spiritus nobis su ieiuntur ). 1ii quo utroque loco spiritus manifeste naturam intelligentem ae volentem significat. Deinde b. eo, quod Angelis, tam bonis quam malis, intellectum atque voluntatem, qui hus spiritus natura constat, trihuant. Scientiam, et quidem majorem hominum scientia, ast simul limitatam, Angelis Christus adscribit, quum de extremo judicio

disserens ait: De Me autem illo, reι hora nemo scit, neque Ανι-ye Ii in coelo, neque Filius hominis, nisi Pater Intellectum autem et voluntatem Angelis attribuit Salvator. quando a scandalis avocans inquit: Vi te, ne eontemnatis unum eae his pusillis, i. e. qui Voluntate tales sunt, quales aetate parvuli, humiles scilicet, simplices, ambitionis et invidiae expertes: dies

enim vobis, quia Anyeli eorum in eoelis semper rident faeiem Patris mei, qui in eoelia est, i. e. Deo sunt conjunctissimi, unde et in promptu ipsis est, injurias clientibus suis illatas Deo judici ac vindici quasi exponere, atque eum ad illas

ulciscendas excitare' , Et iterum: Gauatum erit coram A se ι is Dei super uno νeecatore poenitentiam a sente 'in.

Quod uti factae resipiscentia8 cognitionem, ita et voluntatem in hono Ohfirmatam arguit. Id ipsum inest verbis Petri: Ouae nune

nuntiata sunt nobis per eos, qui erangelizaverunt robis, Spiritus misso ae coelo, in quem, Christum videlicet, tamquam principem suum charissimum ac gloriosissimum, vel potius juxta textum originalem, in quae, εk α, desiuerant Anseli prospi- 'eere '). - Simili modo docetur, daemones cognovisse, Chri-

458쪽

stum Filium Dei esse porro ipsos credere, ast contremiscere '), perverse agere, et homines ad perversitatem sollicitare '). Insuper c. talibus officiis praeficiuntur. quae nonnisi naturae rationales exequi possunt M). B. Quod autem ad sensum Patrum attinet: res adeo certa et ab omnibus admissa est, illos omnes unanimi ore, Angelos spiritus esse, docuisse, ut nec opus sit eorum effata hic in medium proferre: et si nonnulli eorum videntur Angelos corporeos

habuisse, ut Tertullianus et quidam alii ', id nonnisi inde

factum est, quoniam generatim de natura spiritus sinistre sentiebanti

C. Dogmatica tandem decisio prostat in desinitione Concilii Later. IV. jam saepius laudata, in qua natura angelica

et spiritualis, ut mundana et corporea, eadem declaratur, et ex utraque naturam humanam, ex corpore organico et anima rationali constantem, esse compositam statuitur; adeoque, ni directe. certo indirecto voritas nostra solenni illo judicio fidelibus credenda proponitur. Porro Angelos, seu naturas illas spirituales, inter Deum et homines intermedias, quoad vires suas nativas intellectus et voluntatis nobis praestantiores esse, nullo quidem solenni Ecclesiae judicio desinitum, attamen certissimum est, et

tam in SS. Litteris quam a SS. Patribus claro enuntiatum. Etenim vi illis diserte docetur, hominem a Deo inferiorem Angelis sesse constitutum '); deinde de die judicii no ipsos Angelos quidem, et eo minus itaque homines scire traditur; tum intel-

38. Opp. T. 3. P. 32. Pa. 8, 6.

459쪽

lectus perspicacissimus atque singularis justitia ac bonitas similis perspicaciae, justitiae ac bonitati Angelorum declaratur i,

et Christus cum Angelis, ut ejus praestantia ostendatur prae omnibus rebus creatis . comparatur atque tandem a Petro expresse estertur, Angelos vi ac potestate longe homilies superare. Ubi Anseli, ait, fortitudine, et virtute cum sint majores, non portant serunt adrersum se illos execrabile Daieium 3. Admonet Apostolus Christianos, ne malum imprecentiir dignitate conspicitia, licet execratione dignissimis, quum ne ipsi quidem Angeli coelestes, vi ac potestate illos longe superantes, adversus eos sententiam serant maledicam. Et ante Apostolum Psalmista: Benedicite Domino, omnes Angeli ejus: pote ιea virtute, facientes rerbum iuius ). Quod caeteriim jam ipsa nomina ἐξουσίαι et μναμεις, potestates et virtutes, innuunt. B. Idem tradunt S S. Patres. Sic Augustinus de Angelis loquens ait: In quo mundo nihiι melius instituit, quam spiritus, quibus intelligentiam aedit, et suae eontem lationis habiles ea paeesque sui praestitit Similia habent omnes caeteri ' , unico Tertulliano excepto ' . C. Verumtamen nec opus est hisce testimoniis, quum jam ipse locus, quem homo inter naturam angelicam et mundanam occupat, intermedius id postulet, ut scilicet altera natura mundana seu corporalis eo inferior, altera vero, angelica seu spiri, tualis, superior sit. In quo autem illa Angelorum praestantia sita Sit, ex natura spiritus dubium esse non potest. Praestant videlicet hominibus , majori vi facultatis cognoscendi et validiori appetendi ac agendi potentia. Attamen qualiscumque demum sit Angelorum praestantia: ipsa limitum haud est expers aut ignara. Quod jam

460쪽

itide manifestum est, quoniam Angeli ad naturas e nihilo creatas pertinent. Quod enim e nihilo conditum est, limitibus circumscriptum sit necesse est. Id ipsum quoque diserte tradunt SS.

Litte r ae, liiii in doceant, hii gelos minime nos Se Occulta consilia divina ), nisi ipsis a Deo patefiant, nam quae Dei sunt, nemo co-ynorit, nisi Deus '). Nec sciunt ea, quae Deus humanae salutis causa ordinare decrexit, in quae, ut scribit Petrus, uesia aut ProsDicere D. Quin imo ne humanas quidem cogitationes naturali perspicacia cognoscunt, ita ut quae occulte apud nos animo revolvamus, et sola voluntate interius agitemus, uni Deo perspicua sint. P unum, ait Propheta, est eor omnium, et inscruta-ttihile: quis comιoscet illuar Ego Dominus scrutans, et probans

renes ). Voluit enim Deus naturae intelligetili, pro ejusdem idea persectum dare domini uin actionum suarum liberarum, ita ut de iis absolute possit non lanium est iciendis, sed et patefaciendis disponere, nequo illae cuidam enti sinito, nisi illa consentiente, possint patere. Eo minus itaque sciunt sutura contingentia, seu a libera hominum voluntate pendentia, quorum cognitio Soli divinitati propria est. Hinc Isaias salsos deos ad edenda vatici-

cinia tamquam certissima divinitatis teStimonia eXcitat. Annuntiate, inquit. quae rentura sunt in futurum, et sciemus, quia uti estis nos: b c quoque aut male, si Potestis, facite : et loqua

mur, et rideamus simuι . Ubi autem iii telligentia certis limiti-

t. U. l. c. c. F. P. zi fis.

Is. I. 23. Cf. 4 , τ. Dan. 2, 28. Deut. 18. 22. Jer. 23, s. Ter tu i l. Aνοι. n. 29. Idoneum testimonium uirinitatis est peritas dirinationis. Opp. V. i. p. 45. - Cyrili. Alex. In Joan. l. h. p. 39 . Num alii , quum uni ne soli naturali Deo futura norse convenit. - Ηllar. De Trinit.