장음표시 사용
51쪽
24 . Fractatus Historic Comicus restindendii a eorpora Eeelesiae, dependere a potestate Clavium, non secus atque aucto inritatem solvendi & ligandi meeatorem in foro poenitentiali, indubitatum est. Cumque utraque potestas ex intentione Chrufi, & mente Eeelesiae collimet in Iutem & eonversionem mecatoris , necnon in aedificationem aut purgationem ipsius Ee-Hesiae ; non mirum quod eodem Clavium actu iam pridem uterentur Episcopi Se S Cerdotes in excommunicandis peccatoribus obduratis di rebellibus , quo utebantur in meonciliandis, aut ligandis poenitentibus in foro pinnitentiali. Verum est , quod ligamen peccatoris in foro poenitentiali fieri queat secreto dc pri- atim, etiam pro meratis occultist ligamen vero per Excommunieationem fieri nequeat,
nisi publiee pro peccatis publicis de scanda. Iosis uti infra ostendetur ; sed di lcrimen
hoe non nisi accidentale est: in effectu enim est eadem auctoritas Clavium, a qua utrumque ligamen procedit. Unde notat Morinus lib. t. De Admini
Sacram Pamitent. eap. Io. num. I. quod
,, partem illam fori Ecelesiastici, quae πω is cata omnia , eorumque medelas ipectat , se maxima cum auctoritate & in dissoluta &is individua fori utriusque interni iurisdicti
is ne, annis centum supra mille administrari rint Episcopi, eorumque Viearii. . . Nec is erat alius, qui Excommunicationem, alius is qui peccata solveret, ad quem soluta Ex- ,, communicatione peccator esset remitten-- dus: nee aliud erat Tribunal, in quo Ex-- communicandus vel Excommunicatas iu-
dieabatur, aliud in quo poenitens Excomis municatione soluta ; sed unus & idem h is mo, Episcopus scilicet, vel Presbyter unius is ejusdem Tribunalis P es id praestabat , , vel si antiquissima tempora respicias , id is p stabat Epitcopus Presbyteris assessoribus
is emctus is . Haec Morinus. Plurimis in hujus probationem antiquo rem testimoniis adductis, ait num II.,, Ni-ἡ hil a se inventum, quod probet, ante se- ,, eulum duodeeimum forum extemum abis interno fuisse separatum, aut Iudicem pe- is culiarem Excommunicationis solvendae , se alium eulpae eluendae destinatum fuisse ,, . Monet quidem Morinus, quod seculo sexto eceperit publicorum peccatorum confessio , poenitentia, absolutio ad Episcopos, eorum. que Delegatos pertinere occultorum autem ad quoslibet Presbytemst sed tamen ad idem forum reserebantur, atque ad eumdem amam Clarium pertinebant e quemadmodum abs lutio a peccatis Pontifici aut Episeopo r servatis omcedit ab eodem actu Clavium . quo absolutio a non reservatis per quosvis Consessarios impensa. Agnostit quoque ibidem Morinus num. I 3. quod absolutio ab Excommunicatione fuerit etiam primitus diversa a sacramentali peccatorum absolutioner quin Sc fila hane ει-quenter praecederet. Imo notat ibidem Mois rinis, , quod Excommunicatus censeretur ab
Excommunicatione solutus, dum ab Episco. pis ad Poenitentiam sive inter poenitentes admittebatur. is Nam eum essent tali omniis prorius communione privati; ad aliqualem is communionem admittuntur, & pro i igis preces certae concipiuntur . . . . Formulari absolutionis ab illa Excommunicationeri nulla alia legitur, quam ipsa poenitentiaeis impositionis tormula , nec aliam opinoris fuisse. Recipere ad poenitentiam ipsis erat, A Excommunicationem illam solvere . Ita- is que absolutionis vicem gerebant precessi illae, & Benedictiones, quibus poenitentia
si imponebatur,1 .is Sed ex prax i illorum temporum inquaeis Morinus P ad idem forum omnia pertiis nent, atque ut praeparationes ad prome-.is Iendam a peccatis absolutionem usurpa-
is tantur, vinculoque necessario ex Ecclesiae is mente eum absolutione Sacramentali ab iiDis dem Judieibus aeeipienda connectebantur,se Fatetur quoque Morinus ibid. num D, in Excommunicatione , aliaque simili poenitentiali eriminum publicorum vindicta , is multa tui letalia tantum dc caeremonialia is adhibita fuisse, quae indirecte & per acinis cidens, non ex natura, ad Sacramentum
is Poenitentiae reserebantur. Imo ait viis detur necessarium t cum poenitentiae publiis cae non initituerentur solum ut Deo sa-o tisfieret , sed etiam ut Ecclesia Reorum is pinnitentiis aedificaretur e verum Antiquiis ad unum & idem Tribunal utraque reis vocabant M.
52쪽
m Censurἰs Deles okἰs. CAp. II. XII. III.
Quo tempore forum iudiciale a Dro interno cc erit totaliter separari, O auctoritas excommunicandi ad itidietati
SEculo duodecimo, decrescente antiquarum
Poenitentiarum Canonicarum usu, coepit iudicialis Episcoporum auctoritas in ca sis eivilibuς mirum in modum crescere, uti notat Morinus De A iu in Geram. Poeni leui. lib. I. cap. 9. uum. 8.
Observatum est, eo circiter tempore leges civiles, legumque formulas in forum Ecelesiasticum miratis, atque Episcopos tum per se , tum per suos Delegatos seu Uiearios
sive Ometales, coepisse causas triatare, iuxta formulas iudiciales isti Civilis. M Cum autem ait Morinus Theologiae
si Seholaiticae fundamenta eodem temporeis iamrentur, brevique Scholas omnes occuse pastet, forum poenitentiale in praxi sepa-- rari coeptum est a judiciali. & in variasti personas transferri; ne Episcopi, eorum-- que Vicarii negotiorum tam Ecclesiastiis eorum , quam laicorum mole opprim
Et lieet forum poenitentiale sive Sacramentale, auctoritate , virtute , 8c Spiritus sancti eommunicatione multum praevaleret,& dignius est et iudieiali sive contentioso , nihilominus hoc iudiciale & minus dignum tandem is primario alicui Presbytero caeterisse dominaturo delegatum est, prioris sive -- is nitentialis exercitium inferioribus & vili ribum Presbyteris demandatum is r uti re-e observat Morinus ibidem.
se Ille igitur pergit Morinus 3 primarius is Presbyter Episcopi Vicarius qui hodie
se Omcialis dicitur civiles omnes crimina-- lesque Clericorum causas, necnon laicorum se plerasque iudicavit, sed eum Juris sormu- is lis, strepituque & tumultu forensi, Cen-- surasque Eeclesiameas pro prudentia sua is solus pronuntiavit, vel a Iure illatas solusis deesaravit & executuς est M. Quinimo hic primariuς Presbyter sive Vicarim Episcopi iudiciali Tribunali praepositus, soli sibi absolutionem a Censuris attribuit is quam culpae & peccatorum expun-- ctricem esset noluit ait intinus j ne
Han-Eoo Tom.IX. - forum suum iudiciale & externum eum is poenitentiali confunderet; neve, quod ne-- cessum fuisset, longas ti multiformes seis cretae Omnium peccatorum consessionis a
si bages audiendo, defatigaretur is . Hae tandem Fori iudicialis a poenitentiali separatione inducta ; & eum una persuasum estet ae receptum, Forum illud iudiciale neque rationem Sacramenti , neque remissionem eulpae in foro intemo sive coram Deci attingere, sed duntaxat ligamen, vel abs lutionem in soro externo reisicere e visumisit Theologis Scholasticis, & recentioribus Canonis is , quod ad forum hoc spectantia,
atque inter caetera auctoritas excommunicandi , s Aarent quidem ad actum Clavium ;sed omnino distinctum ab actu Clavium .
quo utuntur Presbyteri in foro paenitentiat. ad solvendum vel ligandum peccatores in foro illo interno & coram Deo . . Ulterius existimarunt, actum illum Clavium Fori juileialis spectare ad ea, quae jurisdictionis sunt: actum Fori poenitentialis, ad ea, quae sunt ordinis. Hinc concluserunt, ea quae ad Forum iudiciale reseruntur , ut est auctoritas serendi
Censuras, posse competere etiam non Pr bytero , uti inter alios quoque docuit S. Thomas in IV. dist. I 8. quas . a. an. 2. dicens: A quod quamvis non Sacerdos nonis possit ligare, & solvere in foro luterno , si possit tamen habere iurisdictionem in f ,, ro contenti or & ideo possit Censura ς se se re; & licet non habeat Clavem ordinis, is habere possit Clavem iurisdictionis
Imo cum iam receptum esset pro exercutio spectantium ad forum iudiciale, vel A vem iurisdictionis, non requiri elavem O dinis , & hoe exercitium ad hane clavem non pertinere, tandem dicere coeperunt, &in praxi receptum est , ad forum iudiciale Ecclesiastieum spectantia simplici Clerico posse competere, modo iurisdictionem in fomexterno vigore alicuius ossieti aut Dignit iis obtineat. Notavit Morinus citato libro I. cap. 9.num. 7. quod ex hae sori utriusque separatione se Iudiceς laici occasionem arripuerint se iurisdictionem Ecclesiastieam sibi vendi- ,, candi , ac semel vendicatam confidenteris retinendi. Quid, inquiuntὶ Quod simplexis Clericus sibi tribuit, nobis Clericis &J D si dici
53쪽
,ε Tractatus m rareae mmeusis dicibus Regiis convenire non poterit is At maiorem inagisque deplorandum ab sum in usu Censurarum , & notanter Excommunicationis hinc invaluisse compe tum et . Nimis quippe notorium , quod a tempore, quo haec Censuras instigendi potestas ad etales , aliosque inferiores Iudices dev lata est, haec non raro ab his in Dominatum , & turpem quaeitum, iuriumque suorum amplificationem impensa fuerit. Ut non immerito dixerit supra eitatum Morinus , quod potestas serendi Censuras eum foro iudiciali delegata sit primario Presbytero eaeteris δε- minaturo : & in decursu hujus Tractatus amplius patebit.
cώ;bus iuxta modemnam dis livam competat Atictoritas serendi Censuras. OBservatum est praecedenti, quod tandem labente laevio duodecimo coepexit forum intemum N poenitentiale totali ter separari a foro iudiciali & contentiosor atque ad hoc forum tandem devoluta sit auctoritas ferendi Censuras.
Duplex quoque Clavis ligandi & Blve di sub idem tempus dillingui coepit, scilicet
Iurisdictionis altera, & altera ordinis. Ad Clavem I risdictionis relata sunt mma ad forum judiciale pertinentia: ad Clavem autem ordinis omnia ad forum panitentiati & internum spectantia.
Cum igitur Eeclesiastiea surisdictio , &
intemum Ecclesiis regimen mecipue & principaliter sit penes Episcopos, etiam semperluit , & etiamnum hodie primario residet potestas ferendi Censuras tamquam ab hac Iurisdictione dependens, penes Episcopos. Et quia hare potestas necessaria est ad PM
43 Ex separata Iurisdictione a potestate absolven. di natum quoque est illud privilegium, quo nonnulli abbatissa utuntur, ut nominent presbyteros, qui Tent in eomini Monasteriis confessiones excipere , Dei erbum annuntiare. Hoe privilegium Atibatis. . Fontis Eb aui ded i Honorius Ill. an. II 4. eum hune ordinem ab Emseoporum iurisdictione exemit . Eamdem quoque praerotativam stii verusicarunt , at que etiaci num arrogant complures Abhail fla in se mania . in Beleio , in Lothat inpia . inde prosecta manavit sormula, quae in solemni Abbatitarum Aeneiad etaisne dicitur, his verbis: is Accipe gregia Domini
storale munus exercendum , quod Episeopis vi sui muneris competit; ideo ex proprio iure & ossicio hane potellatem habent, sicut
& potestatem iudicandi & puniendi , dcc.
ait Suaressus De Censuris disp. a. Iecl. 2.
Cum autem Regimen & Iurisdictio Episcoporum solum extendatur in eorum subdiis tos , seu ad cujusque Episcopi Dioecesim , sequitur, quod nee hare Episcoporum aucto
ratas ultra queat se extendere.
Praeterea quia electus Episcopus post oia tentam confirmationem , & introductionem in possessionem, habet omnia, quae Iurildictionis sunt, etiam ante consecrationem , re
eeptum quoque eit, & in praxi usitatum , quod sie confirmato Episcopo, licet nondum consecrato competat Clavis iurisdietionis , '& vi illius auctoritas excommunicandi , alias ue ferendi Censuras: quod antiquitus, nonum inducta Fori iudicialis a poenitentiali separatione, inauditum erat; ut scilicet is , qui nondum ordinem Episcopalem esset adeptus, potuissEt vigore Clavium aliquem sobvere aut ligare a . Quin hae fori separatione , & distincti, ne utriusque Clavis introductis , invaluit opinio , quam praxis recepit , quod Cent inflictio non dependeat ab Ordine: quin nee ordo etiam Sacerdotalis ad eam sum-
eiar ; sed neeessaria si iurisdictio in foro
externo sive iudieiali. Ex hac dependentia potestatis ferendi Censuras a Clave Jurisdictionis , concluserunt Scholastici R Iurisperiti , quod scuti hare Iurisdictio qui taliam competit iure o dinario , aliis vero jure dimtaxat delegato;
eodem quoque iure eompetat auctoritas ferendi Censuras . Ulterius , quemadmodum
illa potest acquiri consuetudine aut praestruptione , ita & haec , uti latius deducunt Seholasti ei , ae inter alios Suaresus De
Cen- ,, maternam providentiam & imarum procuratio. nem . . . Aeeipe plenam & liberam potestatem re se etendi Me Monasterium ti Congregationem eius , n omnia quae ad illius tegimen interius di exte-- rius, s Hirtiatio. R temporaliter pert nere notium M tur ... Haee illa est Drmula, quae in Benedietione Ahiatigarum Fontis Ebralli. Nivelli . Re. pronum tiatur e nihil mirum quod iIlae in suorum ordinum sacerdotes sibi .endieent iurisdictionem etiam spiritualem, quos ad domos sui ordinis regendarum antismarum causa diligunt.
54쪽
Censuris asso. 2. fes. a. oe R. quae omnia demum poli sep.irationem utriusque fori s-mul cum Theologia Scholastica invaluerunt. Una igitur est tam Theologorum, quam Caninitiarum opinio etiam praxi comprobata , quod non tantum Episcopis , seἡ &inserioribuq Judicibus , sive iure ordinario, sive delegato, variis titulis competere queata toritas excommunicandi. Attamen advertentes in saeris Canonibus hanc sultoritatem praecipue asseri Episcopis; atque Episcopos , assis lente etiam sibi Clearo, eam auctoritatem plerumque exercuisse, coeperunt Canonillae distinguere duas species Excommunicationis majoris e unam simplicem ; & alteram solemum , quam Anathema dixerunt, uti supra ostensum. H e dii tinctione induti1, una dicere coe perunt , Excommunicationem quidem mmidirem simplieem competere Iudicibus inserioribus t sed solemnem reservatam esse Episcopis ; & eo modo Canones cum reco a tandem opinione praxi e ei liari posse erediderunt. Hanc reservationem solemnis Exeommunicationis notavit Glo graphus ad cap.7. f. INFER ORA , verbo ARCHIDIACONATUM μDe Elea. Postquam enim dixerat . Archidiaconum , qui habet inquirere ρο υ; stare PMochiam suam , posse excommunicare ho deis r ae deinde sibi in eontrarium obieeis Iet Camnem VISIs Cain. I 6. quaesiet.& Canonem CORR PIANTUR Gug et . quc . q. ubi dicitur, quod Anathema sit mu-ere Episcopi ; pro solutione & eone illatione subjungit: Aeehidiaconi vel alii 'alati
non possunt excommunicare eum Iolemnitate
illa , da qua traditur Cain II. quc . 3. n. DEBENT , & Can. CUM A Ll is, ut Capitula illa intelligantur oe liquauturri ilia solemnitate. Hane solutionem amplexi sunt passim Seholaifiei, & in praxi invaluit ; redditque rationem relervationis Suaresius dio. i 8.ses. q. num. I in se Quia huiusmodi sole. ,, mnitas non frequenter, sed raro & in grais vissimis causis adhibenda est et ideo soliis Principes Ecclesiae ea utuntur , ad quosia huiusmodi eausae spectant se: non reflectenς, ex sensu Patrum, ac intentione Ecclesiaemnem Excommunicationem maiorem non
requenter ,& non nis in gravissimis causis adhibendam esse Quae sit solemnitaς in Excommunieatiois ne illa solemni adhibenda , & quando haec
Utrum auctoritas aliqua eirca Censuras eo erat Principibus lateis.
I Ndubitatum est , Auctoritatem & usum
Clavium, atque ab his dependentem pote
statem ligandi & solvendi , ipli Ecclesiae, eius que Μim liris a Christo fuisse datam , uti
supra exposuimus: neque penes laicos etiam Prinei pes, hane potettaaem Cimium, elaque exercitium esse , aut unquam fuisse.
Attamen nec illud negari potest , quod Ecclesia ipsos Ptineipes seculi semper habuerit tamquam suos protectores & defensores, quibus non tantum Reipublieae, sed & ipsius Eeclesiae tranquillitas & pax conservanda ineum ret; adeo quidem ut ipsis non tantum de Republiea , sed etiam de Eeclesia Deo ratio reddenda st . Hoe Regum & Frinei m Meium diluiseide & terminis sat umentibus eis ob oculos posuit Coneilium Parisiense ex quatuor Pro- vinetarum, stitieet Rhemensu Senonicae, Turonicae , & Rothomagensis Epileopis, anno
829. celebratum, lib. 2. eap. I. is Principesse secuti ait )nonnumquam intra Eesesam
is potestatis adeptae culmina tenent, ut peris eamdem potellatem, disciplinam Eeelesia-- sticam muniant . Caeterum intra Ecel siam potestates necessariae non essent, nisiis ut quando non praevalet Sacerdos emeereis per doctrinae sermonem, potestas hoc imis ,, Deret per disciplinae terrorem . Saepe per ,, Regnum terrenum Cceleste Regnum pro- is ficit: ut qui intra Ecesesiam posti, e -- tra Fidem & disciplinam Ecclesiae agunt, is rigore Principum conterantur ἔ ipsamque se disciplinam, quam Eeclesiae utilitas exerinis cere non praevalet, cervicibus superborum is potestas Principalis imponat, & ut veneis rationem mereatur, virtutem potestas im- ,, pertiat. Cognoscant Principes seculi Deo se debere se reddere rationem propter Ec ,, oesiam, quam a Chrillo tuendam suscia is piunt : nam sive augeantur pax & distiis plina riclesiae per fideles Principes, sive Da is seu
55쪽
28Πactatus H; OrlimGnonlius se solvantur , ille ab eis rationem exiget, is qui eorum potestati suam Ecclesiam os,, didit ,, . Si igitur Principes seculi vide Ut, Iudices Ecclesialitem auctoritatem hane ligandi &solvendi , sive ferendi Censura, , non impendere iuxta regulas Evangelieas & Ecclesiasticas Sanctiones ; sed lisb praetextu & pallio huius potestatis , Ecclesiam & Rempublicam turbare, subditosque opprimere: indubie omeli eorum erit, auctoritate & p testate sibi a Deo data , Iudicum illorum audaciam & violentiam comprimere ; ipsamque distiplinam sacris Canonibus expressaan,& quam integram ipsa Eeelesia sua auctoritate conservare Mn prevalet , cervicibus superborum Da potestate Principali impone
re, uti loquitur iam ei latum Concilium. Hae auctoritate utens Iustinianus Imperator , Novella I 23. cap. II. is omnibusis Episcopis, & Presbyteris interdicit segre-- gare aliquem a sacra Communione, auin i tequam causa monstretur , propter quamis sanctae Regulae hoe fieri iubeant Si quisis autem ait praeter hoc a sancta Comis munione aliquem segregaverit , ille qui- ,, dem, qui injuste segregatus est , tolutus,, Excommunicatione a majore Sacerdotem linctam mereatur Communionem . Qui is vero aliquem a sancta Gommunione i m gregare praesumpserit , modis omnibus ais Sacerdote , sub quo constitutus eis, lepa- ,, rabitur a Communione, quanto temporeis ille perspexerit; ut quod injuste fecit, i ste tui ineat
Quanti pretii autem fuerint apud Romanam Ecclesiam Novellae Iustiniani, lcitur. Et quidem S Gregorius Ioannem Desensorem euntem in Hispaniam instruens , quid in eausa sibi delegata sequi deberet , eum remittit ad hane Novellam ia3. Iustiniani, lib. a. Epist. 37. Hi marus Rhemensis in opusculo so. Capitulorum cap. i . scribit: is Sed & le-- ges Romana ab Imperatore Iustinianom promulgatae , quas probat Eeclesia , de-m cemunt de Episcoporum sive de Metr se politani sui auctoritate, profectione is &α S. Ivo Episcopus Carnutensis de hae Novellarum approbatione tellatur Epist. 28o. scribens : is Dicunt instituta legum Novel- larum , quas commendat & servat R is mana Ecclesia is &e. Nee tantum Novellae in generali, sed &speetatim hoc Decretum circa modum ferendae Excommunieationis seu separationis a sacra Communione , probatum suisse legitur. Ioannes VIII. Papa monens Episcopos, ne quem non probata causa excommuniacent , hoc Decretum urget, ipsisque ob oc
los ponit: se Scitote salt) quemadmodumis in centesimo Capitulo Cone ilii Asrioniis legitur , similiter in secundo No-liarumis Iustiniani libro , ut nemo Episcopus autis Presbyter aliquem excommunicet , ant is quam causa probetur is . Citatum Concilium Parisiense auctoritatem hujus Decreti adducit , dicens : ,, Deo illicita Exeommunicatione Lex Iustinian; is Imperatoris Catholici , quam ait pr is bat & laudat Catholica Eeelesia, dea
δε vit, ut nemo Episcopus,, &e. Apud Gratianum Cain. 24. quo. I. Can. 6. Quin &Gratianus integrum Me Decretum pro Ca
noae retulit Caug. 2. quaese. I. Can. II. tam
quam de libro Constitutionum. Nulli proinde vel incidit , Iustinianum Imperatorem Catholicum limites suae auctoritatis excessisse , aut potellati Ecclesiae in usu Clavium vel in minimo derogalla ; quia modum , qui in serenda Excommunicatione servari deberet , praescripsit , seu potius precepit, ut Episcopi & Presbyteri hae p
teltate contra normam Evangelicam & Ω- eras Sanctiones non abuterentur.
Quare etiam sanctissimi Principes us sunthia sua . auctoritate comprimendi injustas Censuras , in destructionem potius , quam in aedificationem Ecclesiae & Reipublicae
Atque inter alios de S. Ludovico IX. Galliarum Rege legitur, ipsum sub medium laeuli desimi tertii edixiste, quod nemo tu
rum Uassallorum impolierum teneretur respondere coram Iudice Ecclesiastico in materia Civili ; & si Iudices Ecelesallici ob
hanc negatam coram ipsis responsionem , ipsos excommunicarent, juberentur levare Ericommunicationem per apprehensionem ipsorum temporalium.
De eodem S. Rege legitur apud Pithoemin Probationibus libertatum Eeclesiae Gallucanae cap. 36. num. 3. Cum Archiepiscopus
56쪽
Rhemensis exeommunieasset Cives Rhemen- is salutem spiritualem induxerint , Nel inses ob praetensas iniurias sibi & suis per is ducant. dictos Cives illatas , Ludovicus delegavit Ad praeveniendas similes m Republiea&duos viros , nimirum Abbatem S. Dionysii Ecclesia turbationes , & praecavenda standa- in Franeia, & Praepositum S. Rudomari,& la, iam pridem Principes Catholiet inhibus praecepit, ut is abolete tων dicti Cives adi- runt , ne iudiem Eeclesiastici in conflictuse cto Archiepiscopo in forma Ee lesiae: & Iurisdictionis, aut ad tuendam suam iurisdiis emendabunt iniurias eiὰem Archiepiscopo ctionem, vel immunitatem, contra Judicesse illatas, de quibus isti duo Viri videbunt Regios, eam praetense violantes per Ce-is emendandum esse, & de Emendis ait ras procedant: sed si credant, quod Iudiemis sive pro Excommunieationibus , five pro laici iurisdictionem aut immunitatem E se iniuriis dicto Archiepiseopo & suis fatiis, etesiasticam violaverint, ad ipsum Prineipem is non poterit aliquid lavari , nisi de consi- recursus habeatur , ut hic sua auctoritato se Iiο σ aufensti di florum duorum Virorum qua tionem exortam decidat ἔ atque ita tur is a nobis electorum, qui assistent eidem AN hationes & seandala ex simili conflictu oritIis thiepiscopo, quando inquirit, sive iudica- eonsueta, ipse sua auctoritate comprimat aut si bit de E-ommunieationibus . Et si quae praeveniat. se Excommunicationes inventae suerint in-- Hae de re exstat pro his Provinetis Eduis flae, pro illis prorsus nulla fiet Emenda, ctum Caroli V. Imperatoris & Belgarum
is aut aliquid inuabitur Principis de 4. Octobris IIV. relatum pam Licet ergo sanctus Princeps probe nosce- te I. Edictorum Flandriae lib. 3. Rub. r. ret , sbi Clavium auctoritatem earumque quo interdieitur Iudicibus Ecclesiasticis , nctexere itium non esse concredita, sui tamen per Censuras aut Monitoriales preceὸantineti esse non dubitavit, potestate sua Re- contra ometarios Regios, aut Iudices lac gra providere , ne per censuras subditi sui Iares occasione eorum, quae ossicium ipsorum in ulte vexarentur modusque a Canonibus Bectant; sed procedere debeant per Requi-
in serendis Censuris ab Ecclesia prascriptus fltor alia, post quarum intimationem si dicti servaretur. ometarii vel Iudices iudicent his Requisitori Eadem auctoritate plures Principes Catho- Iibus non obtemperandum teneantur dot OLIiei usi leguntur, ad procurandam publieam etales ti Judaees eaulam saltem per mentem Ecclesiae & Reipubi icat tranquillitatem, quae suspendere , ut interea Iudices Eeelesiast, per Censuras leviter & injulla inflictas non ei, eorumque Promotores & ossiciarii queant parum turbari solet a . Iudicem Superiorem dictorum Iudicum labEt quidem Censuras, quibus Iudiees Ee- eorum informare, & institiam obtinere. clesiastici suam adversus Iudices Regios & Rationem edendi hoc Edictum praemisit,
seculares iurisdicti em tueri & manutene- is ad praecavendas qmessiones & contenti Te pratendunt, nimium funestos effectus fre- is nes quotidie exsurgentes inter Ecclesias Lquenter habere experientia docet : hasque is eos & ieeulares Iudices, & praecavenda Censuras potius ad deliructionem, quam ad se scandala inde nascentia . aedificationem Ecclesiae esse , magisque in Arthesiani Regii Magistrarus in sua ad scandalum Fidelium , quam in eorum pro- Decretum Concilii Tridentini Ses. 23. cap. lectum aut salutem cedere compertum est. 3. De Reformat. Annotatione , poliquam Ut non immerito de Censuris hisce dici monuerant Iudices laicos semper arrellasse queat, quod de Censuras ad conservationem bona temporalia ludicum Ecclesiasticorum, temporalium impensis iam pridem dixit pius ad impediendum eorum Censuras , addideae doctus Gersonius, quod pariant is consu- runt: is Neque possunt dicti Ecclesiamei utiis sonem magnam in Ecclesia , vili pensi, is ipsis Censuris & Excommunicationibus is nem vel contemptum Evangelieae hujus is contra Iudices laicos, ita prohibente Giis Censurae suae , quae est Excommunicatim is cto, & Ordinatione Regia M. se nis gladius extreme formidabilis: denique Ita legitur apud Bertrandum Loth in Reis laqueos animabus multorum magis quam solutionibus Belgicis Trasi. 2. an.9. num. I 6.
- Non ca Quid hac de ra in Galliis obsera ui debet, latitur is Edicto, quod dedit Ludovicus xlv. arti1οys.
57쪽
3o Tractatus Mysorum anomeusNon .dubium quin ad hoe Caroli V. Eductum reflectant hic Arthesiani. Eumdem pene proeedendi modum super eonflictu Jurisdictionis teneri voluit Phili pus II. in Edicto suo ad Synodum Cameracensem anni II 86. decemens articulo I 6.
ut si Epiteopi praetendant per Iudices laicos violatam suam Jurildictionem, recurrat pro remedio ad Principem , seu Consilium eius priuatum, ut hune Iurisdictionis consti tum, inter Iudieem Eesesiasticum & laicum de .eidat Et per Concordatum inter Carolum V.& Episeopum Leodiensem conventum est 1it. 29. art. 9. quod, si super articulis Con-eordati diffleuitas oriatur inter Jullitiarios Principum et se talis diffficultas terminari Scis sedari debeat mutuis eommunicationibus se vel litteris, ita quod una Iurisdictio aliam is non turbet aut impediat , . Hic sat aperte Censurarum inflictio e eluditur. Unde indubie ad hoe Conmesarum reflexit Zypatus, dum dixit in Iure novo tit. De sent. Excommunicati num. 6. seuod MLeia nostrorum Principum , aut Concordata
eon aliter exerceri Censuras vetent quam
contra metarios Regior : satis insinuans . quod contra hos exerceri per Edicta& Con
Quam religiose id iam pridem ad haeensque tempora in Gallia observatum , &Regiis ordinationibus confirmatum sit, mstenditur apud Pis eos in Probationibus libertatum Ecelesiae Gallicanae cap. I. ac una ibidem referuntur plura Partamentorum Argesta, quibus dudices Eeclesiastiei, etiam Ε- piscopi condemnantur ob Censuras in Magistratus Regios in his, quae ad eorum OL fietum spectant, latas; easque revocare Iussi
Recitatque Petrus Pithoeus in Commentario ad libertates Ecclesiae Gallicanae, annor 629. Ludovi eum XI H. Regem Galliae intimsormitatem ordinationum suorum Prae-deeessorum & Indultorum Papalium , in hi- ilIe omnibus Praelatis, & Judieibuq EMesa ficis uti quaeumque Censura contra sucis Iudices & Osticiarios , occasione eorum , quae egerunt ex Oilicio suo, sub poena apprehensionis i plorum temporalium , & quod procedetur contra ipsos tamquam infraciores Osed inationum Regiarum. Et in easu, quo ducti Iuditas Ecclesiastici se gravatos reperient per praedictos Iudices Regios, querelas suas apud Supremas Regis Curias proponent et quod si gravatos se reputent a Supremis C riis , recurrent ad ipsum Regem in suo Consilio, ut ibi ipsis provideatur, ut i ullum &rationabile erit. Quod plane conforme est supra citato Edi. et o Carolinn . Hune a Principibus praescriptum modum sopiendi controversias super conflictu Iurisdiactionis inter Iussiees Ecclesiasticos & lateos,& Uetitum illum Censurarum contra ossiciarios Regios obtentu violatae Iurisdictionis, aut immunitatis Ecclesiallicae, pluribus probat Petrus De Marea Archiepiscopus Parisiensis Iib. 4. De Concordia Sacerdotii σImperii cap. 2I. qui num. I. se non inficiasis It , quin potestati Ecesesallicae liberum sit se per Decretales summorum Pontificum, fi-- nes sum Exeommunicationibus vel Interisse dictis tueri , unde crebris contentionibus
is saepissime foedata est Respublica Christia-- na. Illud contendo ait Regiis Constiis tutionibus praescriptum esse ordinem, quem si sequi oporteat ad dissidia avertenda D. Praeterea notat, praedimim Edictum Regium de anno et 629. ad Postulationem Ε elesiae Gallicanae latum esse . is Em mo-
is res induemni inquit Episcopi nolitiis ducentis Sc amplius abhine annis , ut se Libello Causarum Ecclesiasticarum au ,, cationem a Curiis peterent ; non autem si iura sua Censuris sibi vendiearent, quem
is admodum docuerunt Ioannes Galli , Scis Guido Pape
Pergit De Marca osten8ere, ordinem hunc praescriptum aequissima ratione niti . In priamis , quia uti observavit se optatus Mileis vitanus, Ecclesia es in Imperio, id est , se per Imperii Provincias sparia, ex civibus se constat, dc sub palmeinio Regum degit; is ideoque in his contentionibus tutiora &M aequiora consilia amplectenda sunt Epite ,, pis, quae ad pacem eum Imperio retinenis dam vergant M. M Ratio quoque, evius in Principe aucto-- ritas duei potest ait De Marca num. 7. se ex ossicio & munere Principis, qui cumis constitutus sit a Deo , ut Ecellasiam fo- is Veat, ejusque tranquillitati prospiciat, quo- is damis
58쪽
is da m modo vigetur arbitrium componenda.
is rum huius generis eontentionum in se s is impisse is Unde & iam pridem limites controversastiae eognitioni reservasse Principes legimus rae in primis exemplum suppeditat Metella 23. ev. 2I. Iustiniani . Si enim iudicio eriminali adversus Clericum instituto e re versia emergeret inter Civilem Iudicem,&Episcopum se ad N ait Iustinianus yis neutium tam ab Episcopo, quam a I ,, dice reseratur, ut Nos hoc agnoscentes , is quae Nobis videntur iubeamus is . Si e legimus quoque in Capitularibus Regum Franeorum lib. cap. 77. - Ut Epiis seopi, Abbates , Comites, & Potentioresis quique, si eausam inter se habuerint, &se se pacificare noluerint, ad nostram se is licet Principis iubeantur venire pratae is tiam; neque ilIorum contentio alibi dij ,, dicetur, ne propter hoc pauperum, &miis nus potentium iustitiae remaneant H. Igitur Principum proprium ossicium est, contentiones, & publica dissidia in Republia ea & Eeclesia exorta lua Regali auctoritate compescere, & essicaciter comprimere & d eidere: quod Ecclesia gladio materiali non utens, sua auctoritate facere nequit. Itaque apparet, quod Episcopi ali que Pra lati eam auctoritatem Principibus eorumque Ministris pmtextu tuendae Iurisdictionis &Immunitatis Ecelesiastieae disputare non debeant; presertim quia non de Fidei , aut essentiali Religionis Catholicae artieulo agiatur, sed de puncto disciplinae; in qua ad via tandas contentiones & meavenda diffidia , scandalorum & multorum malorum staturigines, dispensative similia multa saltem tolerari & dissi mulari pollunt.
Sane Episcopi aliique Judices Ee lesiasti-
ei, qui adeo facile ex aeto , ut praeserunt , tuendae Iurisdictionis & Immunitatis Ecet fastitae, ad Censuras prosiliunt, merito expenderent, quam exigua exinde profectui spiritu alis spes affulgeat, & e contrario quanta seandalorum & malorum staturigo metuendi sit. His si sequi lance inter se librarent, vinderent consultius esse, in his Zelum temp.rare , quam rigorem impendendo, Ecclesiam D Rempublieam turbationibus , scandalis ,
sine ullo mimarum prusinu replere. Nee dubium hine semim , quod ab his cum Principibus, eorumve Magistratibus disceptationi- , sanctissimi & pro Mesesia zelosissimi Pontifices re Episcopi , fiorenti Dsimis Eeclesia' seculis abstinuerint. Nec enim legitur, hos ad stam iurisdictisnem ruendam Exeommunicationibus aut Censuris contra Principes, vel eorum inliciarios decertasse rimo nee id primis Ecclesiae octo vel novem seculis ab ullo sancto Pontifice , aut Episcopo tentatum scitur.
De Contumaeia & innitionibus Canonicis,
quae inflictionem Centurarum praecia re debent. f. I. De Contumacis , quae' Censuram pracedera debet. NEMi ΝΕ M virtute Clavium a eo ore Ecclesiae tamquam Ethnicum o Publicantim esse rescindendum , tametsi enorismis eriminiς reum, nisi in scio crimine eo tumax & Eeclesiae rebellis suerit convictus, evidenter evineti Textus Evangelicus, quo
haec potestas Clavium Petro, & in ipso E clesiae a Christo data fuit. Voluit enim Christus, ut peccator primo
privatim , ae deinde adhibito uno alterove teste, de suo preeato admoneatur sive eo ripiatur et ae dem si his eorreptionibus noupermotus in suo peceato perleveret , tum vult denuntiari Ecclesiae; ut per ipsam eorripiatur : Quod si autem Leaesiam corripientem nou audierit , rum demum subiungit rSit tibi fieri Ethnistis edi' riblicanus. Matth.
Evidens proinde est ex verbis Christi . ad
Exeommunicationem non esse procedendum, nisi constiterit de eontumacia in peccato , sue inobedientia erga Ecclesiam eorripientem : quod etiam passim notant Scholasti ei, observatque Suaresius disp. 4. seM. 3. num. 9. Quod is conditionalis haee r Si Dessam is non aua erit , indicet adaequatam eausam is talis poenae seu Censurae r ita ut possimus
is cait ex illa insore numquam nos posse obli,
59쪽
Tractatus V orkocoonlius se obligari ab habendum tamquam Ethnicum se m Publicanum, donec Ecelesiam non auisis dierit : quia Christas solum sub ea condbis tione id praecepit seu permisit ,, Notandum deinde, Censuram non infligi per modum mnae in meram vindictam, sive punitionem delicti commis p sed per modum medicinae, ad praecavenda peccata in futurum, vel ipsius Excommunicandi, vel aliorum , qui occasione peccati, in quo haeret Excommu
Ecclesia quippe per hane Censuram primario intendit curare peccatorem a peccato corruntiso, necnon eum educere e statu ,. in quo pertinaciter haeret ratione peccati: atque
hae ratione Censura dieitur specialiter poena medicinalis tu Cap. r. De sententi Excommanicati in VI. Itaque priusquam Censura feratur, Iudici constare debet, quod peccator in suo peccato persistat ; neque Ecclesiam corripientem audire velit, recedendo a peccato , & E sesiae obediendo. Unde recte advertit Suaresus citatὶ diapa fea. I. num. II. quod ,, si peccatum se- , mel commissiim tale est, ut omnino trans- eat , nec relinquat vel obligationem aliuis quam latisfaciendi, vel quasi continuatio is sem moralem ipsius peccati, num quam si Ecclesia ratione illius ferat Centuram M. Itaque Censura infligitur quidem ob de- Iictum commissum, at non utcumque , sed ut habens adiunctam contumaciam, quae ecta tumacia quasi formaliter consimmat causam Censurae, ut Suarusus ibidem num. I 8. Et uti recte notavit magnuς ille Unive statis Parisiensis Cancellarius Ioannes Ge senius De Vita Spirituali lect. q. eoua. I A. is Dum enim semper est paratus audire E is clesam, cur habebitur tamquam Ethnicuso Publicantis P Cur ab ea retandetur si Unde & expediens esset pergit Geris. se ni nullam Excommunicationis serriis sententiam , nisi pro manifesta eoutumacia, is qua se monstrat aliquis audire Ecclesiam is non paratum B.
De Monitione Canonisa, sine de Mon toria libus, quae Censuram praecedere debent. CHristum demum post trinam moniti nem, siue correptionem permisisse pee-eatorem Ecclesiam audire renuentem rescindi ab Ecclesia, & haberi tamquam Ethnicum σ Publicanum, s. praecedenti ostensum est. Verum quidem est , has trinas moniti ora, de quibus Christus, non esse moniti nes publicas & iudieiales , sed duas saltem
priores dun taxat correptiones privatas & iraternas : nihilominus exemplo sui Magii rinoluit Ecclesia quemquam, quantumvis publice denuntiatum, Censura feriri, nisi post denuntiationem iactam trina monitio fuerit praemissa ; & tertio monitus , Ecclesiam , Iive eius Ministrum vice sua monentem, non audierit, atque ita in sua contumacia perstiterit. Unde I ait ad hunc textum Evangeli eum Iansenius Gandensis in Concordiam Evangelicam cap. 72. & hunc moremis servat Ecclesia , ut denuntiatum non e se eommunicet, nisi post binam aut ternam is publicam monitionem, cum scilicet decla- is ratuς fuerit contumax & praefractus - .Hune morem etiam primis seculis ab Ee- sesa servatum reperimus. Synodus tacumenica Ephesna in relatione ad Imperatores de depositione Nestorii, postquam exposuit, Nestorium secundo vocatum renuisse se Synodo sistere . subiunxit e
Porro autem cum Canones praescribant, TERTIO quoque contumacem esse admonendum ,
missis iterum ad ijum Episcopis , durum mim morigerum eumdem invenimus. Exstat haec relatio tam r. Concilior. Generat. col. 37S.
Similiter in Concilio Chalcedonensi , Dioscorus, ante prolatam ur ipsum Excomm nicationem , ter vocatus dicitur, idque secum dum factos Canoues. Ergo non dubium , m rem praemittendae trinae monitionis, ut quis eontumax in ordine ad excommunicationem
iudicetur , ad nos ex traditione Apostolica in citatis Christi verbis landata, dimanasse. Recteque advertit Suaretas di p. g. sin. 9.- Quod Jura , quae de illo rure trina misis nitionis laquuntur, non significent, se illudis de novo statuere; sed illud supponere, ut is perpetuo in Ecclesa observatum is .is Dis
60쪽
Legitur apud Gratianum Cain. I 6. quas . 7. Can. I. iub nomine Concilii Rothom agensis, ut si Decimas solvere nolentes seu is dAm Domini nos i praeceptum admonean is tur temel, & secundo, & tertio; qui si
is non se emendaverint, Anathematis vine
is lo feriantur Hic evidenter supponitur praxim praemittendi trinam monitionem in praecepto Christi landari. Quapropter licet in multis, in hae Censararum materia deflexerit recentior disciplina a primaevis Patrum Regulis & praxi, nihilominus hane praxim praemittendi Can
nicas has monitiones e stanter servavit, &servandam praescripsit, non tantum ut verbis Christi, sed etiam materno Eeesesiae in filios assemii plane conformem et utpote quae non vult quempiam filiorum perire ἔ nee peccatores e sinu suo materno elici patitur, nisi postquam vocem eius audire renuunt ; &ipsos in peccatis obduratos, omnino contu
Et quia haee Monitio tertio facienda, saeris Canonibus 1am pridem fuit expressa , sensim invaluit, ut simpliciter monitio Canonica , vel competens fuerit dicta. Unde ubi Innocentius IV. in cap. s. De sentent. Excommunicat. in VI. mandat Av-chiepiscopo Rhemensi, eiusque suffraganeis, ut is nee in specie, nee in genere pro cul- ,, pis tk offensis praeteritis vel praesentibusis Excommunicationis sententias absque is COMPETENTI monitione praemissa promulis gent, & si contra praesumpserint, injustasse noverint esse illas is : ipsum de trina hae monitione loqui, uno consensu notant
Ex hae Decretali patescit quoque, Ce suras latas , non praemissa eompetenti moniasione , injustas esse: hoc eit, quod tamquam tales ob solam hanc omissionem sint hahendat a Iudice. Proinde non tantum ut intulla reputanda est in foro intemo, sed praeci me in foro externo : adeo ut invalid, sit habenda , nulliuiaque effectus, uti communiter docent etiam recentiores Interpretes. - Quia ait Sua-
is resus dio. feci. 7. num. 3. si nulla
is monitio praemiiIa sit , nec contumacia ,, pnrcedere poteli, & conloquenter nee vera
A & sufficiens causa Consurae. Et ideo talis ,, Censura semper est nulla ex defecti causae,,. Hum yea Gm.M.
De ntervallo temperis, quia Inte cedere debet inter mouitiones ; er formatis his femora. SIeuti Christus non determinavit interis
valla temporum , quae inter eorrepti nes fraternas, & monitionem Eeclesiae i tereedere debent , ut peccator tamquam contumax , 3c Ecclesiam non audienς rescinis dendus sit, ita nec leguntur haec temporum intervalla per Ecclesiam fixa aut dctermunata suisse. Uniee enim Eeelesia intendit, ne praecipitanter ad restissionem peccatorum proce
datur; sed quantum possibile est, laboretur
potius , ut membrum eorporis sui per pe eatum sauciatum sanetur & integrum se
Itaque monitiones eum eo temporum intervallo premittendas iudicavit, ut, si nte ea peccator se monitus non se emendave rit , monitisque non paruerit , de eius iupeccato contumacia dubitari prudenter ne
Quod autem ex Concilio Lugdunensi sub
Gregorio X. in eap.9. De sentent. Excommin VI. permittitur Judiet , ut subinde pro
tribus monitionibuς una utatur , recentioris
eli disciplinae ; desumptumque , ut apparet sex Jure Civili , quo Iudici permittitur in L r. E. De Iudieiis, uti uno Edicto pe
emptorio citatoriali pro pluribus. Formam similis monitionis sive eitationis resert Glcissa ad eitatum Capittiliam 9. ubiti notatur , quod sive tres , sive una pro tribus fiat , semner tamen quaedam tempo ris intervalla debeant dari Reo ; atque una illa monitio ita eoncipi , ut tribus aequivaleat in ordine ad eonvincendum Reum de contumacia : notatque Suaresus De Cens ris diosea. ii. num. . quod, quando fit una monitio pro tribus , oporteat hoc ita explicare ei, qui admonetur, ut intelligat, terminum sibi tune praefixum, esse ultimum
ad parendum , poli quem statim si Cens
ra serienduS. Et qu:dem ex praeseripto moderni Pontuficalis Romani protestatur Praelatus excommunicans : Monaimus excommunicandam Ca-E . noni