장음표시 사용
81쪽
M sentent. Exeomm. λ. αὶ sive in serendis Censuris, signanter Excommunicatione, tenetur se exhibere ut Medicum spiritualem, qui ad. curandum aegrum & sauciatum unuce sit intentus. Porro nequaquam partes periti Mediet imo pleret , si ad membri resecationem a coris pore Ecclesiae prosiliret, priusquam molliora remedia tentasset , exemplo Medici corporalis, qui numquam ad resecationem membria corpore deveniet, nisi omnibus aliis rem diis linpensis, videat vulnus alias incurabile; quin & perieulum Wideat, ne sauciatum ae tridum membrum, etiam reliqua corporis membra inficeret; quando tandem nece luate gente, membri unius abscissionem impen dit, ut reliqua membra ae corpus ipsum salva consistant.
Ita & Eeclesia numquam ad spiritualem hanc relecationem deveniendum iudieavit , aiis neceisitate erigente , & omnibus aliis mediis senstra praemissis. is Cum dolore enim amputatur ait S. is Ambrosius lib. I. Offici cap. 27. etiam, is quae pumit, pars corporis, & diu tracta- is tur, si possit sanari medicamentis; si nonis pollit, tune a Medico hono abscindirur. - Sie Episcopi affectus boni est , ut optetis sanare infirmos , serpentia auferre ulcera, is obducere aliqua, non abscindere t postre. λ mo quod sanari non potest, eum dolore ab-- fiuisu M. Et Canone I 8. eatis. 14. quo . ex PI spero, sive potius Iuliano Pomerio auctore Librorum de Vita Contemplativa , proponitur forma , quam Mediem spiritualis in Mirandis lauciatis peccatoribas servare debet. Atque in primis monet, quod crimina quaecumque non fuerint se patientiae leni mediis camento sanata. veluti igne quodam piae is increpationis urenda sint , & curanda .
se Quod si nee sit quidem aequanimiter sustiis nentis, ae dite increpantis medela more ., serit, in iis, qui Diu PORTA Tl & sA-- LUBRITER OBIURGATI , CORRIGI n
is luerint , tamquam putres corporis pariesse debent seno Excommunicationis abstindi, Verbo, Excommunieatione maiore , seu anathemate nemo feriendus, nisi qui Miter non potuerit eorrisis uti loquitur Coneilium Meldense apud Gratianum Coug. II. Θολῖ.
mtim RemediAm diei consuevit g eo quod non nisi aliis frustra adhibitis impendendum sit. His insiliens Synodus Tridentina Suget .
east. s. De Reso m. mandat omnibus Iudiis cibuς, ut in executione Sementiae, aut D creti, a Censuris omnino abstineant , ubi ipsa executio aliter haberi poteit . Rectoque in Annotationibus ad hoc Trudentini meretum, discursu a 3. num. 3. n
lavit Cardinalis de Luca , quod is ubi peris mulctas, ali atque poenas temporales proinis videri potet . semper erroneum sit, E is communicationis remedium adhibere t eum is ad illud non nisi in totale subsidium, aeis nimium parce & circumspecte remmia debeat, ut magis timeatur , dc in Uene is ratione habeatur ,, .
- nitione dignos Episcopos , aliosque Prinis latos , Praelertim quoidam Commissariosis Camerae Apostolicae, Sc Fabricae S. Pem, se qui in hoc adeo lubrici sunt, eum maxi-- mo huius Ecclesiastici remedii praeiudi
Eadem de eansa communiter tradunt Ca- non istae post Glossam in Can. HONORA Tusdistine . 74. verbo ADHUC, quod cum inter Censuras maxima sit Exeommunicatio, ad hane non sit deveniendum , nisi prius pro batum sit, num per mitiorem Censuram , puta suspensionis aut interdicti, contumacia stangi nequeat. Hate moderatio eo mit Patrum veterum praxi , qui ad Excommunicationem maiorem , sive anathema procedere non solebant, nisi prius ipsum emininolum per Canonicam enitentiam a soribus Eeelesae exesusillent; atque ita per Excommunicationem , quam vocabant medicinalem , curationem peccatoris probassent e quam ubi videbant corinctioni obtinendae & eontumaciae frangendae non sufficere, tune demum impendebant si premum remedium, scilicet anathema, quod
vocabant Excommunicationem mortalem ,
eo quod non nisi pene desperatis applicam tur , & per eam gladio spirituali quas necari , & in mortem spiritualem tradi πω eator eontumax & rebellis videretur. Vidimus supra Capite I. g. 3. S. Aug stinum utramque hanc Excommunicationem, media
82쪽
-AHualem & mortalem aperte diltinguentem. Quin ex verbis Angustini ibidem relatis intelligitur, quod Exeommunicatio medrematis , qu peccator ad hum liorem ρα- .itentiae tactim redigebatur, seseret praeeed
re Exeommunicationem mortalem sive anaia
hema, quo peceator a pvulo DA, sive a corpore Eeesesae separabat ν. Hujus ordinis etiam mentio Meunit apud
Gratianum Cain. . quast. a. can. PRAESEN-τtr obi sub nomine Sylvestri Panae refertur Decretum, quo decernitur, ut delinquentes se in primis persenal iter vocentur, 3t per se is rem dies ex nectentur, nullius Eeelesastieae se rei interdicta licentia: Huic vero expecta-- tioni iterum addantur septem dies, interdicta se E esiam intrandi licentia, & omnia diis vina Omeia audiendi . Post vem addan-- tur duo dies, quibus a pace fle Comm se nione sanctae Eeelesiae sint suspensi. D ,, inde vero aliis duobus diebus isti eadem se expectatione deportentur seu expectenis tur quiis; uno die superaddito, omniis expectatione velut iam des rata , remis mox Auathematis gladio feriatur ,, . Quamvis facile eredam , hoe mererem Sylvestro Papae ab aliquo tonfictore esse is positum , interim verisimile est, Auctorem hujus mereti, quit quis hie hi erit , volnsse exprimere ordinem, quem apud anti nos ripiscopos servatum fatile viderat. Verbo , intentio de spiritus Matris EGelesiae semper fuit, ut Episcopi , es: iq e I dices Eeclesiasticν, quibus hie spiritualis gladios eommimet est, illo lamm3 moderati
na adversus filios Ecelesiae maninre nee Gna extrema & umente meemtate , alii mnibus remediis fruitia tentam, illam exerant: nec nis summo eum dolore δε animi amaritudine filios a matre eiusque insteribas abstrahant & avellant. Cum autem iam pridem Fcclesia probaverit , ut dum Eccles astica auctoritas ex mendis Sententiis seu Dreret Iet eontra crintumaces ineffcax est , iung mr potμstas s ealari sive ut hodie loquimur , imploretur Briuhium sextare quemadmodum d elaratur Canoue V. Antiocheno, qui in Con-eilio Geomenito Chalcedonens Art. 4. re lictus fuit, ad Excommunicationem proce di non debet, si exreatio Sententiae aut D
creti per hanc implorationem obtineti queati quemadmodum & ipsa Synodus Tridentina
non cibstare insinuat Hine in Belgio Excommunieat in obdebita emisia vix loenm habere posiunt, ne que astari solent : eo quod per alia media ordinaria , puta per implorationem Regiae auctoritatis debitores contumaces ad stanti nem cogi queant. Quampter Hausula ex stylo Curiae R mana exprimi ibi ita in litteris reservatae pensionis , quod si Pensionariuςipensionem de bitam lapss terminis praetcriptri non persol. verit, sentinetiam Geommunicationis incumstat , hie in Belgio non est recepta, uti nec in Gallia , reputaturque pM Hausula in
Quin si rivretio lik. a. De Abusu e . . num. 29. creditur , clausula haee apud Gal-Ios indieatur abustis a cillenditque Brodeata in notis ad L etlum titt. C. num. 3 I. alia quando qui flem etiam in Gallia ustatumisisse , ut ad latisfactionem debiti ei uilia ooemio fieret per Censuras Eeeles asticas, sed eam consuetudinem tamquam abusivam tandem plane esse abrogatam. Notavitque iam pridem Gersenius, quod applieatio gladii spiritualis ad defensionem temporalium, magnam confusionem in E clesia, contemptum huius Evangelieae Cem serae . de laqueos animatas multorum, magis quam salutem animarum indueat ἔ in sui asserti prohationem experientiam in te
Itaqne ait Gersonius De Potestate Eo elu mea. Considerat . is scuti tempor is lita addita est Ecclesiae pro dote sua .is eideri posset aliquibus, quod ad eius de is sensionem smiliter addere suffieeret a
is versus impetitores poenam vel Censuramis temporalem, ut est mulctatio pecuniaria. is vel emporalis detentio, vel arrestatra b
Et in Traesam De Vita obituali
mae te'. a. asserere non veretur, quod Pra lari illi se qui pm temporalibus e serva is dis, ant noliticis incommodis evitandis, Emis remmunieatimes passim pruserunt , ade is que aeteme menis damnationem , smilesse sint illi , qui volens abigere mu leam in is fronte vieini, eam seram percutiens, visis ei num stolidius excerebravit , aut ei Din
is rem esse dixerim c ait qui suilens e
83쪽
16 Tractatus reporis Camnisus. se rationi modici vulneris in pede equi, p
se dem confeltim abrupit, equumque pereis mitis. Itaque omnia a Praelato ad curandum Fecatorem impendenda iunt , quaecumque ad eius conversionem conducere credit, antequam extremo hoc abscissionis remedio
Imo licet Iudex sorsan ea , quae forum exterius praetcribit, adhibuerit, si tamen ex aliqua erga excommunicandum passione, aut nimia in ipsum duritia , alia media ad ipsum redueendum idonea omiserit, licet e ram Ecclesia militante possit a poena esse immunis , coram Deo & Ecclesia triumphante plane immunis non erit.
Qiis attendenda respectu Ecclesiae. MEdicus emporis dum videt membrum sauciatum incurabile , eius resecati nem solet impendere , si timeat ex hujus membri insectione reliqua corporis membra infieienda. Medici corporalis exemplo, Medieus spiritualis videns aliquod membrum Ecclesiae eriminibus adeo insectum , ejusque curati
nem ita desperatam , ut nec appareat per Excommunicationem sue exteriorem a eo
pote Ecclesiae abscissionem sanandum ; nihilominus , si videat , a membri hujus infectione seu contagio , reliqua corporiς seu E esiae inficienda , merito tamquam peritus Medicus, conservationi non unius duntaxat membri , sed & totius corporis incolumitati praecipue istendens , ad resecati nem infecti hujus ae quas desperati membri procedet, ut reliquorum membrorum infectionem praeveniat, & corporis incolumitati consulat. Imo praecipuus a Patribus intentus se pus in Excommunieatione mortali, sive Anathemate infligendo su: sse videtur ipsa purgatio Ecclesiae ; sive per hanc abscissionem publicam & externam criminosi a corpore Ecclesiae , praecavere , ne reliqua Eetiosae membra ex eontagio & insectione huius membri inficerentur ; iuxta illud Apostoli, Gal. cap. I. vers. 9. Modicum fermentum t tam mutam corrumpit i & quod experientia notissimum, quia una ovis morbida to. tum gregem inficit. Hine illud S. Hieronymi apud Gratianum Q. 24. quaest. 3. eam I 6. - Resecandaeis sunt putridae carnes , & scabiola ovis ais caulis repellenda, ne tota domus, massa,
is corpus,& pecora ardeant, corrumpantur, is putrescant, intereantis.
Et sub nomine Ana leti Papae ibidem
am 14. is Tam Sacerdotes , quam reliquiis Fideles omnes summam curam habere deis bent de his, qui pereunt; quatenus eorum is redargutione, aut corrigantur a peccatis, is aut si incorrigibiles apparuerindi, ab E is clesia rescindantur ,, . Apertius & proposito nostro convenientius id exponit Iulianus Pomerius, sive Auctor Librorum De Vita contemplatisa ibidem apud Gratianum Can. I 8. scribens,
quod hi is qui diu probati & portati , &
is salubriter obiurgati corrigi noluerint, tam- is quam putres corporis partes debent serm Excommunicationis abscindi: ne inquit is scut caro morbis emortua, si abscissa non ,, suerit, salutem reliquae camis, putredinis ,, suae contagione corrumpit ; ira illi , quiis emendari despieiunt , de in suo morbo is persistunt , si moribus depravatis in Samis ctorum .cietate permanserint, eos exeminis plo siue perditionis inficiant ,, . Unde & Scholaitiei annotarunt , in s rendis Censuris non tantum attendendum esse fructum , quem habiturae snt respectu privatae personae, sed etiam totius Ecclesiae: quia non solum ad salutem ejus, in quem fertur , sed etiam ad anorum exemplum diseiplinam ordinatur Cen ra , ait Suare sius dio. 4. fe l. q. num. I. At &. hic magna eum moderatione aecircumspectione Praelatus debet procedere; ne volens per abscissionem alicujus me
bri, reliquo corpori, id est, Ecclesiae , leumultitudini Fidelium consulere , magis ninceat , & malum augeat potius , quam Mutat aut diminuat. In primis a Praelato mente tenendum m nitum S. Augustini lib. 3. cap. I. contra Diasolam Parminioni . si omnis pia ratio, &,, modus Ecclesiasticae Disciplinae ianitatem is spiritus in vinculo pacis maxime debet ,, intueri , quod Apostolus sufferendo inviis cem praecepit custodiri , & quo non cu-
84쪽
is stodi , med elaa υἱ-ictae non tantum su- is anathematizatum videnq, sociam turbam, is perflua , sed etiam pemiciosa, & propter- is eum qu λ in delicto suo gaudeat, & b is ea iam non medicina esse convincitur, , . is nis iniuitet, non poteti invenire,, . Huie regulcae institisse Apostolum, multis Pergit Augustinuet num is olfendenς , ibidem ostendit Angustinus, laudatque num. quod id ipsum intenderit Apostolu , ddi inst. S. Cyprianum , & Episeopos Africanos, dixit : 3. Cor. cap. I. vers. II. Si is quἐquod eum hominibus , quin & Episcopis , frater nominatur: is in eo quippe quod ait, moribus de vita admodum eorruptis, unita- is si is qui , nihil aliud videtur significaretem servaverint , neque ab iis corporaliter is voluisse . nisi eum possir tali modo salua recesserint: si propter compensationem tali se briter corrigi, qui inter dissimiles meeat, is custodiendae paeis & unitatis, propter sa- is id est , inter eos , quos peceatores simiis lutem infirmorum,& tamquam latentium is lium pestilentia non corrumpit . In eois frumentorum, ne membra Corporis Chri- is vero quod ait, nominatur, hoc nimirumis sti. per lacrilega schismata laniarent ,, . se intelligi voluit, parum esse ut sit quisquaAnte omnia ergo attendere debet Praela- is talis , nisi etiam nominetur , id est , Distus , utrum per Excommunicationem eΣtir- is mosis appareat; ut posite omnibus digni iapare Volens etletania, una uis sit eradicatu is sma videri, quae in eum fuerit Anathe rus ct triticum. Matth. cap. 3. vers. 29. is malis sententia prolata. Ita enim & sal.
Quam Regulam ex dictis Christi confir- - v1 pace corrigitur , '& non interfectoriamans sanctus Augustinus Ioeo etiam , ait se percutitur , & medicinaliter uritur A. num. Iῖ. Nam & ipse Dominus servis si Et revera spmIequitur August. si conis .is volentibus Eietania eolligere, dixit i Sini- - tagio peexandi multitudinem invaserit, is re utraqMe eresere usque ad messem ἰροπι - Divinae disti plinae severa misericordia n, ., mist causam, dieensi Ne forte, dum vul- - eessaria est : nam consilia separationis Mis ris colligere Σi via , eradicetis simul π - inania sunt 8c perniciosa , atque steril ,, iriticum e unde satis ostendit , eum me- - ga ; quia & impia & superba fiunt , &is rus iste non subest , sed omnino de -- - plus perturbant infirmos bonas, quam ani.
D mentorum certa stabilitate, eerta securi- ω mosos malos,,
is tas manet , iiu est , quando ita evinRue Et ne id putetur , tantum eontinetera in is crimen notum est, & omnibus execrabu paruit meratis, ostendit num. 9. quod & in is te appa i , ut vel nullos prorsus , vel gravibus atque enormibus criminibus e litis is non tales habeat defensores , per quos gat, ut multitudinem invadant, dc ubi eam is possit schisma contingere , non dormiat invaserint, parva aestimentur, eo quod tuncis severitas disciplinae, in qua tanto est es- is pensen in ea non in statera aequa divinais scacior emendario pravitatis , quanto est is tum Scripturarum , sed in statera dolosais diligentior observatio charitatis ,, . se eo uetudinum Darum . Quidquid enimis Tunc autem hoe sne labe meis & ,, steteris & iniquitatis inebriat multitudio is nitatis, & sine laesone frumentorum fieri is nem, amittit examinis veritatem is .is potest inquit ibidem Aug. eum Con- - Igitur Domino in Evangelio direnti ,
is gregationis Ecclesiae moltitudo ab eo eri- is in illo obtemperare debemus . ubi ait ris mine, quod anathematizatur, aliena est si . ,, Π ne e Getesiam audierit, sit tibi tam- Rationem, cur tune Exeommunieationis is quam Ethnicus o Publicanus : & in illo.
Etus sit ex flandus , & perieulum sei, is ubi pini it tolligi zizania , ne simul
dendae pacis & unitatis timeri non debeat, is eradieetur & triticum. Potest enim ait subiungit 1 is Tune autem magis adiuvat is Augustinus num. Is. utrumque custodiriis Praepositum corripientem,' quam inmin, is ab eis, quibus dictum est: Beat/ pacifici, is sum resistentem: tune se ab eius eonium is quoniam Filii Dei iscabuntur is . ω ctione salubriter eontinet, ut nee et bum l Haee igitur a Praelatis & Iudicibus Eccleis quisquam cum eo sumat, non rabie ini- siasticis servanda regula , ut ad Exeomm is mica, sed mere itione fraterna ; tune eti nitationem &Censuras non facile procedant, ,, iam ille & timore perentitur , & nudo. s videant, erimen, de quo agitur, inebrias is re sinatur, eum ab universa Eeclesia se se multitudinem, vel persenam excommummam pen rimiam. H ean-
85쪽
Simili autem easu oeeurrente, merito imis pendet Praelatus, quod idem Doetor ait num. 16. is Turba autem iniquorum, eum faculis tas est in populis promendi sermonem , is generali obiurgatione ferienda est, maxi- is me si oecasionem atque opportunitatem is praebuerit aliquod Domini flagellum des M Per, quo eos appareat pro suis meritia is vapulare M
EFis sit Exeommunicat On s essectus ex instituto Christi RPER Exeommin)eationem maiorem, quae
olim mortalis, & vulgo Anathema dicebatur, & hodie communi nomine Exco municaramis significatur , Excommunieatas scinduor a torpore Ee lesiae, & tamquam Ethuleus & Pullicantis reputari debet iuxta
illud Christi t S. Melisam non audierit, stribi stetit Ethuleus o Pallicantis. Matth.
Ad hane a eo ore Eeclesiae rescissionem,
uae per Excommunicationem contingit, re-
nectentes SS. Patres, eam esse gravis imam enam asseruerunt . - Nihil enim se de-- bet formidare Christianus ait S. Angustinus Caus. II. quaest. 3. eam 33. ex TraEL . in Ioannem is suam separari a Corporeis Christi. Si enim leparatur a Corpore Chriis sti, non est membrum eius .. Si non est se membrum , non vegetatur Spiritu eius .is Quisquis autem , inquit Apostolus , non se habet Spiritum Chri iti , non est eius Hine apparet, quod proprius Se essentialis effectus Excommunieationis ex finstitutione Christi sit, ut Excommunicarus tamquam reis bellis Ecclesiae, a eo pote Eecleste sve Christi rescindatur , & haheatur 'tracteturque μeut Ethnicus is Publicanus , qui est extra Ecclesiam, sive Meletatem illam, quae Ee etesiam Christi eonstituit. Itaque ex Christi institatione in Exeos
munieato neganda sunt ra omnia, per quae agnoscererur ut membrum Ecclesiae, quaeque Ethnieis & Publicanis tamquam extra Ee-elesam existentibus neganmr. Hae ratione Exeommunieati exeludendi
sunt a Sacramentorum perceptione, necnon
a publieis Conetentibus Ecelesiasticis, a quibus Ethesei & Publioni erant exclusi. Unde jam pridem statarum legitur Canoue x vulgo Apostolorum: Si quis eum Exeommu nicato, vel in domo una precatus fuerit, δε-
Ideireb & moris fuit, Exeommunicatorum nomina e Dyoticis Ee lesiarum eradi . N mina enim hilee Dyptieis inseripta, sesebant inter Missarum Solemnia recitari r quo palam fgnifieabaint , hos inscriptos esse de corpore Ecclesiae, uti recte omisit The dorus Antidori EpiseopuI in Expositisne C
- turgiis celebrarur memoria , ut Subdit ri rum erga Superiores obedientia, & vive fi lium m eadem fide ae mysteriis unis dem mmmemmineio indiearetur
Ab omnibus igitne publieis ossietis iaprecibus, quae vel a Fidelibus celebrantur , vel pro Fidelibus ramquam Mesesiae & Christi membris funduntur, omnino exeludendi sunt Excommunieati, non secus au Ethnici& Publicam .. De hae proinde orandi ratione praecipuemtelligendum quod dicitur, pro Excomm nicatis non esse oraudum, nimirum 'blice& ea oratione , quae pro membris Melesiae suntitur. Nam pro i Ilis orare, quemadmodum pro Ethni eis & Publieanis, aliisque pMlam ab Eeclesia extraneis, vetitum n ain paret, sinem ex Christi institutione ; quia qui taIiter m Exeommunitatis orat, nullatenus illos pro membris Eeclesiae agnoscit scuti nee H metiem, nee schismaticos mtalibus recognoscit Sacerdos, dum publice in die Parasceves ex prascripto Melesiae orat, ut deposito errore, ad veritatis lumen , &Eeelesiae unitatem revertantur. Quod & advertit Navarrus in Mauuali east. 27. num. 71.
dieensi Ecclesia si orat pro Ethnicis, Hinis reti eis, & Schismati eis, licet excommunia is eatis , non orationibus institutis pro suisis membris, sed aliis institutis pro iis, quiis tales non suntia verba Christi unice attendantur, non
86쪽
De Ceugur s Ecclesiasticis. CAp. UILapparet, per Excommunicationem aliter ab Ecclesia, & Fidelium communione inparandus Excommunicatus ,inis ut Ethnicus &Publicanus. Hi autem a Societate Fidelium sve Ecclesia non erant separati, nisi quoad ea, quae Fidelibus ut Fidelibus de membris Ecclesiae erant propria, atque communia . Itaque inspectis verbis Christi, etiam Excommunicatus ab his omnibus exclusus haberi debet, utpote habendus fictit Ethnicuso Ablicanias. Hinc ulterius consequens est, quod attentis solis verbis Christi , non sint neganda Excommunicato, quae Ethnicis & Publicanis non negabantur. Cum ergo Ethnici &Publicani non excluderemur a communi &civili Fidelium commercio & communione, etiam nee Excommunicatus vi verborum Christi ab hoe eommercio & communione segregandus apparet
Quomodo obligatio misauri Excommunica tum, per Apoesos, eorumque Succes
OUantumvis ex Christi institutione non
videatur Excommunicato negandum
commercium civile, quod & Ethnico & Publicano a Fidelibus non negabatur, uti f. praecedenti ostensum est: nihilominus Ap stoli eorumque Succetares, tum ut ipsos Fideles a contagio malorum efficacius praeservarent; tum ut ipsos scandalosos, obstinatosque peccatores amplius confunderent, & h2e salutari confusione a vitiis retraherent , U luerunt, ut di a civili 3c vulgari conversitione & commercio hu)usmodi rebelles catores excluderentur, nullumque eum ipsis amplius colloquium familiaritatis haberetur,
iuxta illud Apolloli Ioannis, Epistoa 2. vers. Io. Si quis venerit ad vis, hane doctrianam uon adfert, nolite eum rec pere in d
mum, nec Ave ei dixeritis; ρtii enim dicit ei Ave, communicat operibus ejus malignis . Sed quia haec Ex communicatorum & publicorum peccatorum exclusio a civili convertatione & commercio, non ex Christi ,39i sed Apostolorum , eorumque Successorum institum ad majorem cautelam profluxit, haec non Iuri divino, sed humano duntaxat adscribenda videtur a . Hate & Canon illae &Scholastici notarunt. Et inter alios Covarruvias ad eap. ALMA
MATER parte a. f. I. num. 8. expresse nO tat, quod si trafiemus de communicatione cum Exeo uuicatis in HUMANIs γ TEMPORALIBUs , ea jure humano si interditia. Similiter Almainus in Traiiatu De Potesate Ecclesiae, ait: is vitaere Excommunicatum , is quantum ad collocutionem , & illa, quae is sunt mere ei vilia, non videtur esse de)uis re divivo n. Et Christianus Lupus tom. 3. Schol. ia
uoues pag. 33 milqRam annotasset, successii temporis multa circa hanc exclusionem
Excommunicatorum quoad civilia , a Fidelium communione esse mutata, subiungit et Omnis Me res nou es dogmatis , sed dia sciplina ; ideoque per Ecclesam potes edi care sit disponi varie, atque mutari. Notat & Suaresius in Trufiatu De in furis, disp. II. feci. a. num. 2. is Quod i is xta omnes Doctores secluso a communi is ne civili, secundario tantum. &in directe
is tantum per Exeommunicationem intenta
,, st. Cuius ratio esse videtur ait ; quia is spiritualia hona, eum sint propria filiorumis Ecclesiae, merito ac primario deneganturis ei, qui ab Ecclesia abscinditur . Imo in is hoc videtur potissimum consillere talis a , , scissio & separatio ab Ecclesia . Item , uia Excommunicatus proxime, & perseis fit indignus usu spiritualium bonorum : usuis vero civilis communicationis privatur, adis maiorem terrorem ac correctionem, di in
is ordine ad spiritualia Non mirum proinde, quod circa hae punctum aeque ae circa alia puncta iure humano inducta, variatum in disciplina suerit pro varietate temporum & locorum. Primis Ecclesiae seculis, cam rariores essent Excommunicationes , & suinina cum moderatione , non nisi propter enormia &scandalosa crimina indigerentur, haec etiama eivili & communi commercio Excommunicatorum seclusio dc evitatio a Fideli et
caJ Sunt tamen Cano stae , qui docent hane ex .elusionem esse de Iure divino ; quia Apostoli ad eam instituendam inspirati fuerunt: at contendunt, huius exelusionis moderationem dependere.& restrictionem ab Ecele a
87쪽
i oriactatus ustoris camicust sollieite servabatur, in quantum videbatur ,& ad salutarem ipsius Excommunieati conis fusonem , & ipsorum Fidelium a eontagio criminis consereationem esse conveniens; utilatim ostendit Gabriel Albaspinam lib. I. Obsereationum Lech s. obervat. .
Ei taris Excommunis atorum subsequentibus Metilis crevit , m nimio cum νι re a Fiistibus exacta a
VIx diei potest , quam frequens seeuto
decimo & sequentibus usus Excomm nicationum esse coeperit , & quam levibus de eausis a Judieibas Eeelesiasti eis Excommunicatio infligeretur, notanter dum hoc spirituali gladio ad tuenda tua iura , etiam temporalia , Ecclesiarum Praelati uti ecemia
Ut autem essectum optarum per haec vi-hrata , aut saltem comminata Exeommunieationis sulmina facilius assequerentur , i terdictionem commercii cum Excommunieato, tam in Civili et quam in Saeris i tissime extendebant, summoque cum rigore servatam volebant. Praetendebant in primis, neminem posse Excommunicato communicare, nequidem d . messiem, liberos, uxorem: neque Excommuis
lateato licere eomparere in iudicio , neque iudieio experiri. Ulterius, quod amplius est, Excommunicanas spoliatus dicebatur omni honore & muniis publicis r adeo ut Vinalli soleti essenta iuramento fidelitatis, quo fuerant ipsi o stri hi; quin & omnes eius Sabditi a fidelitate & subiectione debita liberati. Legitur apud Gratianum Caus i s. quae
6. eam 4. ex Gregorio VII. - Nos Satiis Elarum Praedecessorum statuta tenentes , is em , qui Excommunieatis fidelitate autis saeramento constricti sunt, Apollolica au- is ctoritate a iuramento absolvimus, & ne is eis fidelitatem observent, omnibus modis is prohibemus
Et Canone s. ibidem ex Urbano 1 L si Iu-- ratos milites Hugoni comiti , ne ipsi ,
is quamdiu exeommunicanas est , serviant , is prohibet; qui si saeramenta praetenderint,ti m camar Uortere Deo muli obessire . is quam hominibus. Fidelitatem enim, quam ,, Christiano Principi juraverunt, Deo, e unis que Sanctis advecanti, & eorum praece- 'o pia ealeanti, nulla cohibentur auctoritateis persolvere is . Preterea , cum iuxta antiquos Canones Communicans cum Excommunieato incideret in eamdem Excommunicationem, ceu sebant , quod rursus Communieantes cum hoe Excommunicato in eamdem Excommunicationem inciderent, & ita ulterius t itant hoe ex capite una Excommunicatio plures saepe Exeommunieationes produceret, &sie eontagium hoc Excommunicationis in infinitum quasi traducebatur.
Quanta ex his sui minatis Censuris , praesertim in Reges & Prinei pes , scandala &motus ae divis es, & strages animarum in Rempublicam & Ecclesiam tune redund rent , notius est ex temporum illorum Historiis, quam ut probari debeat. Si enim Patresamilias exeommunicato O mnes mox eius domestiet commercio, quin& alloquio ipsius censeantur interdilii lubpoma Excommunicationis: si Principe, aut Rege , totius Ditionis aut Regni Subditi eum sugere , & eommercium declinare t neantur, imo nee amplius ipsi fidelitatis iuramento teneantur; quis non videat , hinc horrenda scandala, & turbationes , quin &homicidia in familias, & Rempublicam mdundanda Ut mirum non si, si moderari hanc Exeommunicationis extennonem opor tuerit, uti ex sequentibus apparebit.
De Temperamento effectus Excommunicationis quoad mirationem Excommunicari aia
lata per Gregorium VII. subsequentes Pontifices, uisue ad Martimιm R. excluse
Irie Gregorris VII. euias Decretum de
evitando Excommunieato retulimus f. praecedenti; quique ex Romanis Pontifieibus gimus legitur excommunicasse Imperatorem Regno privasse, atque eius subditos a Ndelitatis iuramento absolvisse: ipse, inquam, videns, quanta scandala & motus ac sediti
nes, necnon animarum strages Excommunucatio produceret, dum ejus effectus tam I
88쪽
tum hoe editum legitur in Concilio om-no IV. sub Gregorio VII. & exlut apud
Gratianum Caus. D. 3. IOI. . In Decreto praelatur Pontifex , quod is multos, peccatis nostris ex gentibus, pro cau-V sa Excommunicaticina Iaerire quotidie cer-
neret, partim ignorantia, partim etiam' nimia simplicitate , parum timore, par-
His praemissis subiungit: is Devictus mi-- sericortia . Anathematis sententiam ad
tempuς, prout possum , Opportune tem-
Tempera'mentum hoe in primis consistit
in quorumdam a vinculo Anathematis per communieationem cum Excommunicato
contrahendo , substractrone' . . Apostolica namque auctoritate subtrahit ab hoc vineulo is Uxores , Liberos, Ser D vos, Ancillas, seu Mancipia, necnon ru-' sti eos Se servientes, & omnes alios, qui
se non Curiales sunt, ut eorum conlilio ice-M lera perpetrentur, & 1llos, qui ignoranteris Exeommunicatis communicaut is . Addit insuper pro mitigatione ζ ri L is cumque autem aut Orator sve Peregri' nus, aut Viator in terram Excommum ' catorum devenerit , ubi non pollit emere . vel non habet unde emat , ab Lx-- communicaris accipiendi lieeritiam da-' mus. Et si quis Excommunicatus non' superbiae , sed humanitatis emia aliquidia dare volnerit, fieri non prohibemus,, . Exceptos a vinculo Anathematis per u Decretum recentiores Seholastici sub his veraseulis expresserunt tinile , Lis , Humis , Res 1gnorata . Neresse: me quinique solvunt, Anat nema ne pet βι obesse . Qui autem sub his nominibus centeantur
excipi, ut queant impune commanicare eum
Excommunicato, singulatim &futas inquirunt & disputant Scholastici, & recentiores
Cano istae. Praeterea in hoe suo Detreto aliud temperamentum effectui Excommunicationis conia trahendae per communionem eum Exeomis municato induxit per haec verba sui Deer tir in Anathemmis innodo Lberamus eos,
ρηι communιcant eum eis, stu communicant eum Excommunicatis.
Uti enim recte advertit Christianus Lupus in Scholitis ad praetens Gregorii VII.
Decretum tomos. pag. II a. is Praedicta D , , creti verba Excommunicationis conta gium, antea eonfitetum traduci in infiniis tum, contrahunt ad solam immediate eoin ,, municantem personam, dc in tertiam n
is lunt deinceps derivari Porro ex tenore Decreti patescit , hoe Gregorii VII. Decretum duntaxat suisse ad tempus, nimirum durantibus scandalisti di Lficultatibus per Germaniam ob Excomm nicationem Henrici Imperatoris exortis , quod & notavit Bert idus Constantiensis. Reserens enim hoc Decretum monet: Non fuisse perpetuum , sed Mutaxat ad tempus. Verum , Decrerum provisionale occas ne Excommunicationis Henrici Imperat ris editum , nonnulli Pontifices Successores probarunt, uti monet Lupus tom. s. Seha. 3n Cauones par i 29. ae deinde in Decretum Gratiani Caus. II. quaest. I. ean. Io3. rei tum pro iure communi invaluit. Unde Innocentius III. in Litteris ad Cruineesignatos apud Bosque rum in eius vita pag. 8α huius Decreti meminit, tamquam vim iuris obtinentis r is Eii cautio in iure,
- ait quod si quisquam per terram Hae-
is reticorum , aut quorumlibet Excommuniis Catorum transerit , necessaria emere adis recipere ab eisdem possit, praeterea si P ,, tersa milias domus Exeommunicationis se se tenti fuerit innodarus , a participuloneis ipsius familia excusaturis. Ulterius , Pontifices succetares Gregorii, non tantum hoc Decretum probarunt quoad limitatum contagium Anathematis ad immediatam personam communicantem eum Excommunieato ; sed experienti edocti, quantam confusionem in Rempublieam &Eeelesam induceret, etiam vel solum Anain thematis seu Exeommunicationis majoris contagium in ipsam immediatam personam
eum Excommunicato communicantem, Pr pagatum, contagium hoc contrahe dum uuterius censuerunt .
Quod Ac in Scholiis ad Me meretum om. I. pam IR L. notavit Christianus Lupus, scribens : is Scabiosum contagium sueeess - res Pontifices adhuc amplius mitigarunt
89쪽
ε1 . nauatus uisorie Canonisus se & contraxerunt : a pinima , nisi si in is ipse erimine, Excommunicati communisse ne statuerunt contrahi solam Excommuisse nieationem minorem ,,
Non dubium , quin ex contagio huius
minoris Exeommunicationis non tanta es sent timenda incommoda , quam e toni gio Anathematis per communicantem eum Exeommunicato contrahendo.
Illa quippe Excommunicatio minor pansiva dumtaxat Sacramentorum pereeptione Excommunicatum privat : at Excommunicatio maior sive Anathema omni civili &Lero commmio Excommunicatum interdi-ἀit , ipsumque Excommunicatum a reliquo
Corpore tam in civilibus , quam in saeris abstindit: quae interdictio ira abscissio plurima indubie incommoda in civilem & seo ram Concivium secietatem nata est ita
Observavit & hoe Vir eruditus Ioannes Doniatius in Notis ad Institutiones Iuris Canon iei Pauli Laneelesti ad Titulum De
Sententia Excommunicationis j. 27- minus, communicantes Excommunicatis initio maiori Excommunicatione fuisse Iigatos , ad uitandum tamen ait se animarum pericum lum, invaluit, ut minorem tantum Excomis municationem incurrerent, qui extra crum men, nec per Clauium contemptum, aut m non speciatim moniti communicarent: ne
is in infinitum per eos quoque , qui cumis his communicarent , serperet Anathem
De hae minore Exeommunieatione astam est supra cap. r. f. a. ibidemque annotatum est . hane speciem Exeommunieationis esse meentioris instituti , neque reperiri mere- eum, quod illius expresse meminit ante Gregorium IX. qui illius mentionem facit in cap. pentiti. De Sententia Geommunicat. &in cap. M. De Clerico Grammanicato nunt O Non parilio, id est, unperii seu mandati deis
De Temperamento essectus Excommunkari nis per Decretum Concilii Constant in sis, sive Extrae intem Martiat V. Ad evitanda ia
NIhil tantopere Rempublicam Eecles
sti eam & Civilem turbabat , quam necessitas evitandi tam in Civilibus quamin: Saeris omnes illos, qui ob alicujus legis aut precepti MI mandati Ecclesiastici prae-
tensam transgressionem , aut non pariti nem ca) videbantur incurrisse Exeo unucationem pleno jure , nulla Judicis praee dente Sententia declaratoria super praetenta transgressione aut non paritione , vel super eontracta Censarae ob eam transgressionem sive non paritionem Haru turbatio & ineommoda Iabentibus seculis in suere maiora & frequentiora , quo irequentius levioribusque ex ratas tandem fuere inflictae similes Excommunicationes radeo ut vix ullum e Curia Romana, vel a Judieibus Eeclesiasticis Decretum prodiret, sine adiecta Excommunicationis commina
tione ipso facto , sue pleno iure per transnetares , aut non obedientes incurrendae. Itaque temperamentum praecedentibus eructaeius attulisse dicitur Concilium Constantiense. circa initium feeuli XU. sub Maditisci U. celebratum bin. Sub nomine enim huius Conei Iii exstat Decretum seu Extraυuans, quae incipit Admitanda , apud S. Antoninum in Summa
Theol. Part. I. tit. 13. cap. 2. in haec verba e se Ad mitanda scan ala, & multa pe- ω rici la , subveniendumve conscientiis ti-- moratis , statuit, suod nemo deinceps ais communione alicuius in Saeramentorum ,, administratione vel receptione , aut aliis is quibuscuinque Divinis, vel extra, praete-- xtu cuiuscumque Sententiae aut Censuraeis Ecclesiasticae, iuspensonis aut pmhibiti ,, nis ab homine , vel a iure , generaliteris promulgatae teneatur abstinere , vel aliis is quem vitare , aut Interd Rum Eeelesia-- stieum observare , nisi Sententia , pmhi
is bitio, suspensio , vel Censura hujusmodi
90쪽
is suerit in vel eontra pesionam , Colle. ,, gium , Universitatem , Ecclesiam , autri locum certum a Iudice publicara vel de ri nuutiata specialiter ω expresse, i alvo, siri quem pro sacrilega manuum inlectisne iuri Clericum sententiam latam a Canoneri adeo notorie eoniliterit ineuilla , quod ri factum non possit aliqua tergiversationeri celari , neque alio Iuris suffragio excusa- , rii nam a communione illius, licet de- , nuntiatuς non fuerit , volumus abstineri 6 iuxta Canonicas Sanaiones,, . Hujus Decreti, vel ut vulgo vocatur, mistraυagantit , licet nulla in Actis Coneilii Contiantiensis mentio oecurrat , nihilominus Ita aptissimum visum est reprimendis scantis & perieulis animarum ex frequenti re Excommunicationum & Censurarum usu provenientibus, ubique tamquam verum Deineretum Concilii Constantiensis & Mattini V. communi consensu probatum & r ceptum est. Imo Decretum hoe iuxta eum tenorem, quo exstat apud Antoninum , usu receptum est, etiam neglecto tenore ejusdem . prout reperitur in Concilio Basileensi Sessume χαnee non in Concilio Lateranensi lub Lemne X. Sessione it . uti notant Doctores com
Quinimo licet Deeretum habeatur inseditum Concordatis inter Regem Galliae Franciscum I. &. Leonem X. Papam cum Cla sulis expressis in Coneilio Basileensi, nihilominus neglectis his Clausulis, usu receptum est , etiam in Gallia , prout legitur apud Antoninum sub nomine Concilii Constantiensis , uti multis ostendit Eveillon in suo Tractatu Gallico Da Excommunicatione cap. 3. an. I. Et post ipsum Dominus Du-Casis Archidiaconus & Officialis DicecessCondomensis in sua Praxi duri Sestonis E
Ratio reeeptionis huius Decreti iuxta e pressionem Concilii Constantiensis potius, quam secundum expressionem Concilii Basleensis , aut Concilii Lateranensis., aut Concordati Gallicani est; quia prior expresso Deereti magis contrahit essectum Excommunicationis, notanter quoad devitati nem Excommunicati.
Inspecto enim tenore Concilii Constantiensis, nullus qu cumque Censura innodatus, evitandum est, nisi Sententia eaurea Ipsum a Iudice publieata vel denuntiata specialiis ter o expresse fuerit , I alvo , si quem profarei legan manuum iniectione in Clericum ,
sententiam latam a Canone adeo notorie combiverit incidisse ,'quod factum non m sit alia
qua reta resatione celari , atque alia Iuris fusagio excusari. At in Decreto prout exstat in Cone illo Basileens, Lateranensi,& Concordatis Callitiae . clauiuia haec sine restrictione ad sacri legam percussionem Clerici est generaliter expressa r ita ut inlpecto hoc tet ore , ev
tandus esset omnis , quem Excommunica tionem quamcumque adeo notoris constiteriae
incidi e , quod factum non possit -III te grversatione celari , neque isto Iuris fuctra
Itaque ob receptum hoe mererem iuxta expressionem a S. Antonino relatam, hodie nullus est evitandus, etiam in Sacrament rum administratione vel receptione , aut aliis quibuscumque divinis, vel extra, textu cuiuscumque Sententiae aut Genium Ecclesiasticae ab homine , vel a iure seu raliter promulgatae, nisi Sententia , vel Ce sura huiuimodi contra ipsum fuerit a Iudiace publicata vel denuntiata Deri Itur in expresse ; tametsi etiam constaret , inaeam
Excommunicationem aut Censuram adeo
notorie iuridi e , quod factum non posset alia a tetatver atione celari , aut alio Iuris Magio ex fari, solo notorio Clerici per
Non dubium, quin seopo inducti tempe ramenti magis faveat dicta Concilii Co stantiensis expressio, quam illa seneralis e ceptio noterit Excommunieati iacta in D creto, prout legitur in Basileensi & Lato. ranensi Conciliis., necnon in Concordato Gallicanor: ,, quae uti notat Cova vi is ad Cap. ALMA MATER , parte I. L 2. is uum. 9. non admodum .ecinvenit fini , ,, in quem illa Constitutio dirigitur; nemisis pedad evitanda scandala,& sedantiet oro is horum Virorum iconscientilag r idcirco
si ait magis recepta est in Christiano orisis be Martin i V. & Constantiensis Conilia
Itaque, ut quis hodie tamquam Exeom. municatus si evitandus, non sufficit, Ce suram ipse ture., autietiam ab homineu per sen