장음표시 사용
71쪽
, nore , Presbyter removeretur Apiarius ,
, di accepto Epistolio , ubi eumque alibi is vellet, & posset, Presbyteri munere tu
is geretur 4 : uti latius haec exponunt in Litteris ad Bonifacium Papam , qui Losimo immediate lisecesserat.
Porro inquisitione iam , & aeceptis ab
Orientalibus Canonum Nicaenorum sinceris Exemplaribus , cognoverunt , Canones a Romanis pro Nicaenis productos, inter Nicaeam minime reperiri. Quare decrererunt, disciplinam Nicaenis Canonibus expressam eonstanter retinere. reiectis Canonibus Samdicens bus, quos Romani ut Nicaenos Canones allegaverant, & qui haedinus ia Africa noti non fuerant.
At hune seu ia zelum pro distisina Nicaenis Canonibus decreta praecipue demon-ιbrarunt in Litteris datis ad Cceiel inum Papam immediatum Bonisaeli iactessorem. Occasio scribendarum Litterarum haec suit. Apiarius, cui pacis causa , & Faullino Zosimi Papae Legato inliante , hanc gratiam secerant Patres Africani , ut Sacerdotio alibi fungi posset, modo id esset extra Dice-cesim Episcopi Siccensiς , a qno ob varios
excessus depostus erat , rurius m nova crimina relapsus a Pati ibus Africanis denuo depositus fuerat. Hic vero cum semel expertus esset resu-ium ad Romanum Pontificem sibi lavora-ile, iterato ad Coelesti muri Papam refugit: qui rursus ejus artibus ti fallaciis seductus, ipsum benevole in eommunionem suscepit , necnon Litteras commendat itias ta ejus sa-vorem ad Patres Africanos dedit . quia &Faullinum drnuo in Africam ablegavἰt . ut&. pro Apiatio intercederet , & privilegia
Receptis his Litteris, Ne i mellecto adventu Paullini , Patres Africavi in Cone ilium
coierunt, ut causam Apimi in gratiam Romam Pontificis de novo dilauerem , ac i- pium Faustinum audirent. Cum autem sperarent, & cetiam optarent Patres Africani, ut opera Fauaini Apiarius a criminibus, de quisus fuerat aecusatuς &convictus, potuisset se purgare, & innocens declarari, e eontrario cum dolore invenerum,
Fasilinum non venisse , ut de Apiarii e mininibus examen inuetueret de iudicaret, sed potius ut ejus patrociniam & defensionem eontra Patres Africanos susciperet, quemadmodum in suis ad Coelestinum litteris expo
Ex quibus litteris quoque habetur Fauisis stinum omni Congregationi Patrum Afri is cauorum obstitisse ἱ diversas injurias ingeis rendo , quasi Ecclesiae Romanae asserens,, privilegia , volens eum a nobis inquiis uni in communionem luscipi, quem Tua is Sinstitas credens appellasse, quod pro- is bare non potuit communioni reddiderat; si quod minime tamen licuit , quod etiamo gellorum ex lectione melius cognoscetur . Post haec exponunt, quod is laboriosissimori triduano agitato iudicio, cum diversa A-- piario obiecta amicti mimi quaererent , velis moras Fauilini Episcopi , vel tergiversa- ,, tiones ipsius Apiarii, quibus infandas tur- ,, Pitudines occulere conabatur, Deus judex is iustus, sortis & longanimis magno comis pendio resecaverit A.
Apiarius enim postquam omni modo erimina sua occultare studuerat, & magna impulentia constanter negasset, tandem is Deciis nostro inquiunt eius conscientiam co- ,, arctante, & occulta , quae in ejus eoiae is tamquam in volutabro criminum iam da -- mnabat, etiam hominibus publicante, re is pente in innsessionem cunEtorum obieet is rum flagitiorum dolosus necator erupitis.
His quasi praelationis vice praemissis, impendio deprecantur Pontificem e se ut dei in ,, eeps aiunt ad vestras aures hine veni
se entes non facilius admittatis, nee a nobis ,, eXcommunicatos in Communionem ultrari velitis excipere: quia hoc etiam Nicaeno,, Concilio definitum lacile advertet Vene- ,, rabilitas Tua; Presbyterorum quoque &is sequentium Clericorum improba refugia
, , taς Tua e quia Sc nulla Patrum deficii- ,, tione hoe Ecelesiae dorogatum est Asri- ,, canae, & Decreta N icaena, sive inseri is ris gradus Clericos, fioe ipso Episcopos, is suis intropolitanis aperiissime commis
Ulterius, aequitatem Memorum Decretorum in hoe puncto dem strant. dicentenis Prudentissime enim, tu fissimeque proviis derunt euacumque negotia in suis locis .is ubi orta funt , sulenda e nec unicuiqueis Pr
72쪽
D. Censuris Ecclesiasticis. CAp.V. 43. Provinetae gratiam S. Spiritus defuturam, is qui aequitas a Christi Meerdotibus & --ὐ denter videatur, & constantissime tenea- tur έ maxime quia unicuique concessumis est, si iudicio offensius fuerit civinitorum, is ad Coneilia suae riminHae , vel etiam se univeriale provocarer nisi forsan quispiam is est , qui credat, unicuilibet posse Deum is examinis inspirare iustitiam . & innume-M rabilibus congregatis in Concilio Saee se dotibus denegare Deinde ostendunt , Romanum Iudicium s quod Transmarinum voeant de negotiis
in Africa ratum esse non poste, utpote ad ., quod testium necessariae personae, vel pro h pter sexus, vel propter senectutis infirmi- ratem, multis aliis intercurrentibus imp is dimentis adduci non poterunt At quia hute incommodo occurri posse videbatur, s aliqui tamquam a latere Pontifieis Romani in Africam mitteremur, negotia examinaturi 3c iudieaturi ; respondent Patres Asrieani , quod id nULI iuvenerint
Reperiebatur quidem simile quid, saltem Gad causas Epilcoporum , in Canone Sa dicensi, quem ut Canonem Nicaenum alissaverat Faustinus r sed illum in Conciliis . rioribus , seu exemplaribus Concilii Niceni. a C itu Episcopo Alexandriue Ecclesiae . a Vener δili Attico C instantinopolitam Aistis ite ex Antheutico missis, & que ei: am ad Bonifacium Papam fuerant missa, non reperiri rescripserami. Cum autem petente & instante Apiario. o. per Zosimum. 8c per Coelestinum missus
esset Fauliit ut, ut iudicata ves resoluta n mine Pontificum in Astea exequeretur ἔe4ue occasione non mediocres motus & dis- cultates exortae essent, rogant tandem Coelestinum his verbis et, Exeeviores etiam Cle- ricos vestros , quibuscumque petentibuq , ,, nolite mittere; nolite concedere , ne su-- mosum typhum seculi in Ecclesam Chri se sti. quae lucem simplicititis , & humilia
si ratis diem, Deum videre cupientibus praeis sere, videamur inducere Ex hix manifestam est Patres Asricanos, e qu bus erat S. Augustinus . non dubitasse,
uin iuxta Canones Nicaenos, negotia tra
fanda in locis, ubi orta sunt , atque ibidem terminanda essent.
Secundo, ipsis suisse indubitatum , iuxta
Canonm Nicaenos , nec per appellatio es , aliave refugia, posse negotia haec ad Transmarinx sive Romana Tribunalia pertrahi.
Tertio, hanc fuisse eonstantem Eeclesae politiam, ut negotia Clericorum in Africa exorta ibidem ultima te essent terminanda , omni plane appellatione & eonfugio ad peregrinum Iudicem, etiam Romanum Po tificem, exclusis. FIane disciplinam non semel expresso Cainnone, tamquam iuilitiae, aequitatilque regulis admodum conformem, firmarunt Asricani , adiecta etiam poenarum comminatione in
Et quidem in Coneilio universali Asrieano anno AIS. Canos 22. statutum legitur eis ut Presbyteri, Diaconi, vel caeteri inseri is res Clerici, in causis, quas habuerint, si se de iussiciis Episcoporum suorum questi sue m rint, vicini Episcopi eos audiant; & i is ter eos quidquid est, finiant adhibiti ab eis is ex consentu Episcoporum suorum t quod si &is ab eis provocandum putaverint, non pro P
is cent, nisi ad Africana Cone ilia, vel adis Primates Provinciarum suarum. Ad Trausinis marina autem qui putaverit appellandum, is a nullo ait intra Africam in commu- se nionem suseipiatur is . Exstat hie Caninin Codice Africano apud Dionysium Exiguum sub num ras. a)Cum autem controversia de Appellati nibuet non tantum Presbyterorum , & i ferioris ordinio Clericorum , sed etiam Episcoporum , erea hoc tempus mota sui n
lum ae Philippum Presbyteros . per Σ smum Papam in causa Apiarii in Ahiram ablegatos, rursuq in Concilio Carthaginens VI. anno 4i9. hie Canon iisdem plane ve bis renovatus legitur , adject1 , post verba ad Primates riminc arum Darum , hie elausula, sicut oe i Episcopis saepe constitutum est . Resertur & hie Canon eum praedisti elatifula in Codice Dionysii Exigui sub num 22. in Colice Asticano sub xum. 28. & in
73쪽
46 Tractatus Historiem vomicar diis Graeeo sub num 3I. itaque planum est Afri eanis persuasissimum
fuisse nullo praetextu, caulas, notanter criminales in Africa exortas , ad peregrina &extema iudicia , etiam Romanum esse tris istendas is
Refert praedictum Canonem 21. Concilii Carthaginensis Gratianus Cavs I. quaest. 6.can. 3 . labiuncta hhe moderatione : Nisi
forte Romanam Sedem appellaverint. Natum est, Gratianum ineptiIsmas non raro modificationes & et ansulas Canonibus adiecisse, ut Canones ad sui temporis receptam disciplinam inflecteret. Et sane quid ineptius, quam a prohibitis appellationibuet ad Trai marina judicia excipere appeIIationem ad Romanam Seism ρ uasi Africaui trans mme appellantes , alio quam ad Romanum Ponti rem appellare eo fumi ent , ait in notis ad hune Canonem Severinus Binius; una notans , Gratianum
non sitis convenienter huie Canoni dictam Iimitationem addidisse. Haec disciplina etiam exoressa legitur, ipsis gne verbis, quibus ex diressa esl in Epistola atrum Afrieanorum ad Ccelestinum Papam, in Capitistis, quae vulgo dicuntur Hadriani Papi I. Ela suae dicuntur ab eodem ex Latinis oe Gnis Canonibtis , o Synodis Romanis, atque Decretis Praefkltim , ae Prim
mae ab eodem Hadriano Papa tradita au. 733.& sub hoe titulo passim referuntur ac D vissime sub eodem titulo inserta sunt tonio LConciliorum Generalitim, & a Gratiano quoue saepius sub nomine Hadriani Papae a d
Horum Capitulorum captit I 2. habet ro Prudentissime justii limeque Nicaena siveis Africana Decreta definierunt, quaecumque se negotia in suis locis , ubi orta fuerint , ,, finienda Uerum poli invectam Isidori Mercatoris eoilectionem, una eum confictis sub nomine primorum Romanorum Pontificum Epistolis Decretalibus, coepit disciplina Nicaenis Canonibus exposita , & a Patrihus Africanis
summa constantia & Zelo retenta, non pa rum labefactari.
His quippe fictis Decretalibus peregrina quidem judicia, di ad ea evocationes reprobantur ; at sollieite in omnibus passiim hiseonfictis litteris appellatio & evocatio ad
Sie in eonficta 's. a. Stephani Papae Levite 8. refertur consti retio Valentis Imperatoris , ut is ultra Provinciae terminos a se tutandi Ilcentia non progrediatur, sed o-- mnis aeculatio intra Provinciam audiatur,
is & a Comprovincialibus terminetur Relata hutem h)e Consti mtione , Me
eator harum putridarum mercium , totu ad
amplificandam auctorisatem Sedis Romanae intentus uti ad Caunum 3. Dictatus Gr
sorii VII. monet Christianim Lupus adsedit hane limitationem : Nis ad Apostolia
eam Sedem fuerit tantum appellatum . Hoe fragmentum hujus conlis .i Decretalis eum addita limitatione retulit Gratianus Caus. I.
Similiter hie fallarem Decretalium CoitDpilator , loquens de prohibitis Iudiciis peregrinis , sollicite in gratiam Sed is Romanae eamdem limitationem adiecit. Sic Iegit ut inspuria L. sua 3. Fabiani Papae cv. 2. M P ,, regrina vero iudicia fatis in omisibus se Apsotica auctoritate P generali lanctioneis prosi hemus Fadem omnino leguntur in Epistola su postilia Sixti III. Papae, qui Coelestino I. successit; quod fragmentum exstat apud Gratianum Cain. 3. quaest. 6. Gn. I 2.
In Epistola 2. Julio I. adlcripta east. II. dicitur: is Nullus Episcopus extra suam Pro-- vinciam ad iudicium devocetur se . Sed Ilicite praemisia h e modi fieatione : DIMApostolicae Ecclesiae aus oritate. Cum ergo iam pridem tum Principum Constitutionibus, tum sacris Canonibus, signanter Nicaenis, iudicia peregrina essent generaliter sebmota ; omniaque negotia tam Clericorum , quam laicorum, suis Provinciis, sua locis, in quibuῖ essent exorta, adstricta forent, ut in illis finem acciperent, in quibuς habuissent originem , fallarum illarum Decretalium fabricator, se Sed is Romanae sinisdus adulator, a generali Legum de Canonum sinctione Romanam Ecclesiam, sive Sedem
Apostoli eam exceptam declaravit: atque subvenerando nomine Pontificum , qui tritas primis seculis Ecclesiam gloriose rexerunt ,
fictas Decretales mundo obtrusit, & perni-eios. imposuit.
74쪽
D. C. uris Euli sucis. CAP. V. ine igitur harum eonfictarum Decretallisum , tandem invalueritiat appellationes , &evocationes etiam in prima taliantia quorumcumque negotiorum , praeserit in tamen Epitcoporun & Clericorum , ad Curiam Romanam e creditumque suit, iudicium Romanum non comprehendi sub proscriptis .in die/is peregrinis . Hare autem causarum devolutio ad Curiam Romanam praecipue invaluit, poliquam fragmenta dictarum Decretalium , tamquam sincera veterum Pontificum Ddereta , tu Gratiani Decretum relata , una cum hoc
Decreto in scholis publicis exponi , & in
indieiis pro lare communi recipi coeperunt. Quantum excreverit hale appellandi ad Sedem Apostolicam licentia, quam horrendos ac multiplices induxerit abusus , plures
Viri sancti , & Eeclesiae mala deplorantes
suis scriptis testati sunt 3 ae prae caeteris S. Bemardus hos abusus graphiee exposuit Eugenio III. lib. 3. De Consederintone, cap. 24M Quousque ait murmur univer e terraeis aut dissimulas, aut non adςertis P Quousque is dormitas 2 Quousque non evigilat conmis deratio tua ad tantam appellatiooum con-
,, fusiomem, aut abusemem p Praeter ius &is fas, preter morem & ordinem fiunt. Nonis loeus, non miam , non Lempus, non cau-
,, ta discemitur, aut persona . 1 raesumuntur M leviter Passim , plerumque & nequιter Tametsi nemo non viderit , multiplices
illas & sne modo ad Sedem Apostolicam
a pellationes variis incommodis esse obnoxias , nihilominuς per universam Romano
stoli eam Ecclesiam seu sim appellationes hae invaluerunt, & tandem uis receptae sunt
cum quadam tamen moderatione, quam vel polieriora Concilia, aut patriae cujulque iu--tprati mores adhibuere.
Nee tantum in secunda aut ulteriori instantia, via appellationis causae ad Curiam Romanam delatae suere; sed & tandem plures etiam causae in Provincius egoriae in prima instantia iudieio Romani Pontificis reservatae fuere, notanter poli inductas Reguiarium atque etiam Clericorum stequeates
In hoe igitur praeiens Eectesiastica politia a priIΗna illa disciplina Nicaenis Canonibus
expressa. & per Patres Africanos tam eonstanter Samoque labore conservam, Iecessit,
quod moderna permittat negotia in Previnoctis exorta per appellationes, aut etiam tu,
inde in prima initantia ad Sedem Aoost 4icam deferri: pristina autem non admitteret appellettiones a decisone Synodorum , aut Primatum seu Metropolitauorum curvi ae
Attamen ut occineretur multipliei ς &gravioribus incommodis, quae ex translatione negotiorum ad peregrina iudicia oriebantur , quod nimirum in remotis illis locis diu sellis haberi posset probatio; nee sine mestis immensisque impensis , quibus pauperes haud essent ferendo, testes necessarii eo adodaei pollant, nee Partes instructione causa. rum ad loca illa sine multis incommodis a cedere, ae ibidem vacare: ut his, inquam, incommodis occurratur , pallim in omnibus pene Regionibus eatenus peregrina iudieia , etiam Romana submota manserunt, ut licet ad exteros Iudiera, etiam Romanum Pontificem , vel in prima vel in ulteriori in stantia , iuxta modemam Ecclesiae politiam causa Pertineat, nihilominus causae inlimctio& deeilio in ipsis ProWinciis, in quibus ca is exoria et , fieri debeat. Haec enim eonflans ae notoria tam Belgii huius, quam aliorum Regnorum iam pridem recepta praxis, ut si caula quaevis , praeseditim eriminalis, ad exteras Iudices, signanter ad Sedem Romanam fuerit devoluta, debeninstrui de decidi per Indiem delegatos in pamribus, dc in Pro neus, in quibus caula est
Hinus praxis in Belgio usitatissimae meo minit Ludovicos Gnieci ardinus nobilis Fl Tentinus in Belgica, sue inferioris Germania defer thme; qui pag. 84- edit. I 2. inter alia harum Provinciarum privilegia, vel eo ventiones inter Pontificem , dc harum Pinvinetarum Prineipes, refert, quod se Pontiis sex nullius omnino praetensionis vel e ris , rectionis praetextu , quemquam hominem se sue Ecclesiasti eum , sive lateam evocareis possit extra Proianetam: unde si quid is
is te Occurrat, oportet ut mittat, vel hie deis, putet Commissarios, qui de praetent, ea se si cognoscant 4. Huiuq Belgiei moris meminit Renatus Chopitius lib. 2. De Sacra Polit. rit. Φ. num.
R 6c ex illo Michael Rouss es in historis Iu
75쪽
M Tractatur Hy oris Ca=umcur. Imo quod amplius est , Principes Belgii iam pridem in tia inauguratione Urejuram do is obstrinxerunt, se non permitaros , ut Subditi sat extra Pmvincias suas, etiam ad Eeclesiastica Tribunalia eo arentur , & se Mere deberent : sed se effecturos, ut sing Iis in sua respectivi μουincia ius dicatur ; ti nominatim exprimitur in additione Laeti Introitus Caroli V. de ais. Aprilis I i .
. Sub extraneis sve per rinis iudieiis e
iam comprehensum esse Tribunal Romanum, atque ad hanc evocationem etiam iuramentum sitim Princides extendi existimarunt ,
uti significavit Maximilian Belgii Princeps
Sixtus IV. Papa litteris Rome datis a. Iunii is . Theodori eum Tulden Coenobii
Pareensis extra muros Lovanienses Abbatem, in urbem emeaverat, ut de laesa auctoritate Sedis Apostolieat eoram ipse caulam diceret,isibens in hare verba : A Uolumus, & subis ExCOMMUNICATroNIs TR sententiae is poena mandamus, ut infra terminum duorum se mensium a receptione praefentium compu-
D ta dorum, nostro conspectui te praesentes; is alioquin scias te privationis periculo subis Iacere Da Maximilianus notiti huiuς evoeationisaeeepti , & sui iuramenti , ae inveteratae consuetudinis Patriae similem evocationem non permittentis memor, scripsit huie A hati , ne Pontificiae evocationi morem gerat: se Vobis ait γ districte praeeipimusis mandamus, ne eam ob causam extra pa- is trias nostras vos absentetis , imo statim se visis praesentibus ad nos venia is se.
Et aὸ Pontificem similiter litteras dedit,& eivilibus vobis ei tationi intercedit, addens : si si denique vestra Sanctitas causam
is cognoscere cupit, eam ut committat aliuis mi in his partibus PGlato, Viro probo, is partibus non suspecto , &e. nee ut secusis Natur, facile ferre potero Cum nihilominuς Pontifex persisteret in sua sententia, alteras ad ipsiim litteras dedit Maximilianus , prioribus nonnihil acriores :- Si Abbas ait) cuiuspiam delicti reus aniis madversione qualibet dignus existimetur , is non adversabor, quin Apostolicae Sedis ho- is noris ratio in hoc habeatur, dummodori Iudice IN PARTI aus dato idoneo, &ne is trali, id iuris ordine compertum sit. Quosis ait' sie aequum sustineo , ut frustra smis tus aliquid a me exigatur, adjuvante D is mino,, &e.
His litteris aliquanto placatior famis Pontifex , eausae discussionem dei aVit Ρmp sito Ecclesiae S. Ioannis in urbe Traiectensi ad Rhenum . Is igitur diem dixit Abbati
ad respondendum in Dioecesi sua. Sed eum hoc pacto rursus Abbas ei tare tur extra fines suae Provinciae, scilieet Br bantiar, contra iura consuetudines Belgii, in haec verba ad dictum Praepositum ieripsi Maximilianuq : is Verum quia is modus a-- gendi Nobis , & Subditis nostris gravisse admodum est, & intolerabilis, ae aperte se eontrarius publico statuto , privilegio, quo se fidelibat nostris , populo & Statibus Du- is eatus nostii Brabantiae , rureiurando pro- is misimus, non sinere quemvis ex eis extrais Ducatum ipsum ad iudicium evocari, quo is minus frustratoriis vexetur molestiis , &is expensis eum intus non desnt, qui exisis peditam administrent iustitiam ; Vos sese rk se requirimus , ut eum Judici compr-
is tenti relinquas iudicandum . Quod s secutis fieret, id nobis ingratissimum esset , α
,, no ortuno remedio refelleremus, .
Plurima sunt quoque Principum Belgii Edicta, quibus evocationes ad Uregrina iudieia reprobantur, & singulos in. sua respectiva Provineta iudieandos scire decernitur equae eitata videri possunt apud Antonium Anselmo in suo Tribouiam Belaico cap. 2. 4. 3. Cum autem nonnulli ius hoc , tametsi sacris Canonibus, signanter Nicaenis & Afri-eanis , atque Principum Catholicorum pristinis Sanctionibus , quin & iuri naturali ,
aequitatique plane conforme , convellere &traducere tentarent, quas auctoritatem Principum secularium excedens , & auctoritati Sediet ' Apostolicae contrarium; Carolus V. Belgarum Princeps , Bullam Pontificiam a Leone X. anno I r . impetrandam censuit, qu1 hoe iug Subditis su contra multifarias vexationes adeo neeessarium, auctoritate e iam Pontificia firmaretur: quae Bulla int gra exstat Parre r. mici. Flandriae lib. i. Rubr ed in eaque decemitur, quod Vansilii & Suhditi pisdicti Caroli Archidueis
Austriae & Belgarum Prineidis, pro quibus- eumque musis forum Ecclesiasticiim quomod libet
76쪽
De Censuris Getesiastic s. CAP. V. Ulibet emeementibus, quammcumque litterarum Apollolicarum praetextu extra loca Archiduei Carolo subiecta, in prima instantia citari , aut quomodolibet ad iudicium evocari non possint, nee debeant e sed hujul- modi tantum in partibus illis in prima i stantia cognoscantur , dummodo tamen per ipsos iudices in partibus infra annum a die
Addit insuper Pontifex urgentissimas clausulas, quibus decemit: si quidquid alias ie- is secus , quam Bulla praetcribit , a qu is quam etiam est per Nos attentari tio Sedem praedictam , & quavis auctoritateis scienter vel ignoranter eontigerit, nullius 6, roboris vel momenti existere Insuper declarat , praesentibus per Nos, is aut Sedem praedi tam etiam motu proprio, is & ex certa scientia, ac de Apostolicae po- is testatis plenitud:ne, etiam de eonsilio fra-- trum nullo modo derogari posse . neque is eis derogatum censeri , nisi id per Nun- tium, per litteras Apostolicas sub plumbois trinis vicibus, ita ut temper qualibet viis ce trimetire intercedat, eidem Archidue iis fgnincatum fuerit, Sc non alias, aliter,m nec alio modo Denique is irritum rurius declarans , Mis inane, si secus super his a quoquam quari vis auctoritate , scienter vel ignoranter ,
se etiam per Nos ait aut Sedem praedi-
Elam contigerit attentari ri. Haec iura tum longa eonluetudine usuque, tum Diplomate Pontificio firmata, ipsique saetis Canonibus , ac Principum Sanctionibus adeo consona,& per quae Subditis & Reipublicae adeo consul itur, Belgici Μagis iratus non minori Σulo, quam iam pridem Patres Africani, tutati liint: idque notanter osten, derunt, dum de publieatione Concilii Tridentini ageretur. Admodum enim sollicite praecaverunt, ne quid hic admitteretur, quod vel in i ciem his iuribus adversaretur, sive evocationi Subditorum ad iudicia peregrina faveret. In primis ad cap. S. Sus I 3. De Resormat. ubi decernitur: in causae Episcoporum, cum pro criminis obiecit quastate compareredabeo ut, coram Poutifice Maximo referantur, ae per ipsum terminentur, speciatim Brabantini annotarunt, hae ratione is Subditos eκ-
is Ira patriam lore trahendos, quod directerium ripen Tom. IX. is alversatur indulto Summorum Pontificum se Leonis di Clementis, de Constitutionibus se suae Maiestatis , dc Illustrilsimorum eius Praedecet lorum, qui non sine gravi Sc praeis gnanti causa id c te iserunt Rursus ad cap. 3. fef. 22. quo statuitur de cognitione adhibenda in Dil pentationibus,
monent , eum hae cautione accipiendum esse, ne Subditi hac occasione extra Pr ineias ficos
Ad caput 3. SQ. M. ubi eause quaedam eriminales dc 'raviores Episcoporum iudicio Sed s Apostolicae reservantur , Brabantini , Flandri, aliique monuerunt , posse Reteis inhoere υeteri Furi , auctoritati Da ad Ue avdam securitatem oe tranquillitatem R/ipublicae oe subditorum . Hie Consilia Resia reflexisse ad ius υ
tus de nun evocandis negotiis extra Proviα-
ciaς, nequaquam obscura m est. NuIlum enim alius Di intus erat , quod in speciem per hane caularum reservationem laedi posse videbatur: quodque ad conservandam tranquillitatem Reipublieae Sc subditorum sum m pere conducebat, nisi hoc ius non evoca ὸi subiitos extra Provincias . Haς Magistratuum Annotationes in comispendium contractas recitat ei latus Antonius Anselmo in Triboniana Belgico cap. 32. Hanc praxim tantopere tranquillitati Reipuolicae dc subditorum convenientem , dc pristinis Ecclesiae Canonibus, necnon Principum Sanctiombus stabilitam, non tantum Belgium , sed dc alia passim Regna Romanum Pontificem ut Ecclesiae Caput recognolce tia, sellieite sartam tectam conservarum. De usu Regni Galliae uno consensu te stantur huiuet Regni Pragmati ei : atque inter caeteros allegatos Michael Roussol in Him is Juri . mutis lib. 4. caρ. 9. PoliquAM enim ostendit num. 7. multis ex capitibus longe tutius Sc convenientius esse , ut eausa: Vigore appellationis ad Romanum Ponti fieem devolutae, per deleaatos Iudices in pirtibus instruantur, Zc decidantur, quam ut haec Romae fiant, subjungit num. 8. M Itaque usus is demum obtinuit apud nos, ut quaecumque is appellationis eausa decui debeat in parti-- bus; dc si contrarium fiat , appelletur ad is Senatum, tamquam ab ab v, atque coninis damnetur Pars in expensis , damais , &
77쪽
m Tractatus rei oris Canonisus Et quidem resert ibidem ex Rehusso ris id aὸeo stricte interpretationem subit, ut is delegatio Summi Pontifieis, qua appella
s, iis causaeommittitur, extendi non debeatis extra partes maeresimque litigantium Addit quoque: is Neque posse Papam deis legare Iudicem extra Partamentum , tuiti subeii uterque litigans, alias abusus erit, is etiamsi vieiniores sint finibus alterius Pa ti lamenti,,. Eamdem praxim, eiusque fumdamenta latins adstruxit novissime Carolus Fevretias De Abusu G. 4. ωρ. 2. num. II. in tanta est apud Gallos cura avertendi fori Romani, ait ibidem Rousset, sem. 9.is ut inde nata sit ratio reprobandae quasiis ab ab M clausulae hujusmodi , nostis seuis Apostolica auctoritate: quoniam illa m
. nente, oporteret a Pontificio delegato is vocantem eommeare Romam . Qua in
,, pter ait qui Bullam impetraverunt, euiri nate clauIula insit, ni sol ta est , ne imis pediantur in executione , adpellatione abis illa, ob eam clausulam tamquam ab abu- ,, Iis , solent & debent protellari , se imis suum velle prosequi non Apollolita aucto- ritate, sed O divari 1 Tandem ita concludit: si Denique rei ieiis tur apud nos quidquid aliquo praetextu cinis geret Nostrates ire litigatum Romam Si quis plura de hoe Gallorum inveterato usu videre cnpiat , consulat Probationes Iibertatum Ecclesae Gallicanae east. 9. Eodem jure uti Hispanos multis ostendit Salgado in supplieatione ad Sanctissimum
is dam Consultum supremi Consilii Regii,
is quo dispositum stat, exemptum non pos- ,, se eligere Conservatorem extra Lee R is gna Hispaniae , ne naturales homm R se gnorum molet entur , nec convenianturm extra Regnum quo etiam Decreto ait se generaliter prohibetur, naturales impetrati re eommissiones Iudieibus extra Regnais Hispaniae r quod si fecerint , proviso in is Senatu conceditur, ut afferat Indicem inis Regno is . Integram consultum Hispanico idiomate ibidem subite itur, .
t Asseritque num. 83. quod destrina rem bans evocationes extra Regna is habereis possit fundamentum in Regula generali, is quae habet vim fieri ei , qui extra R is Laum ad Romanam Curiam citatur diis extrahinar pro lite tractanda , pcisqueis Principem & Senatum ita oppressum de fi fendere , ne extra Regna Hispaniarumis extrahatur; tamquam ait hoe si R is in proprium munus, Regale offetum, se ne Subditi tali molestia opprimantur ris maxime cum Clerici , EeMesalli eaeque is personae eives reputentur, sintque pars p
is puli , & membra Reipublicae tempora. o lis, ad quorum protectionem simul Primis ceps tenearur M.
Testatur quoque reum. Io I. is Ex identuis tale rationis, aliisque moti Wiς, & ineonia se venientibus vitandis similiter decretum is fuisse per Senatum Supremum in Deo se to I . inter IMPREss , quod Epistoriis Regni Arragonum habentes loca sibi is, is tecta in hoe Regno Gallieiae Uieariosis e stituant in illis , emam quibin natu
Idem terituri in Ducatu Burgundiae testis est Ioannes Grivellius decisione Dotaua 3 scribens num. I 6. - Ab antiquo vetitum etisi solemnibuq Edictis Principum nol rorum, si subditos distrahere , 5c extra rimineiam se ad litigandum vocari, sive coram Melsis fiastico, sive emam laico, aut alio quo is eumque Judice ,, . Quandoquidem ergo Censera . signanter Excommunitatio, infligi nequeat; aut se tentia iniuctiva Censurae, aut Declaratoria contractae contra quemquam proferri , nisi servato ordine iudiciario , ejusque defectus essentialis Centuram reddat nullam & in. validam ut so ra ostensum eli facile intelligitur, eansam Censurae examinandam& definiendam esse per Iudices in partibus, ametsi etiam eausa alias ad sedem Ap stolicam in prima aut ulteriori initantia spectaret
Praeterea ex hactenus deductis intelligitur,rnod ei tatus, etiam eriminaliter, quacumque e causa, etiam haeresis , extra patriam ad quemeumque Iudicem , etiam Romanum Pontificem, possit eatenus de incompete tia Indicis excipere , quod extra Pruvi
eiam nee comparere, nee respondere tene
tur ; sed eausa in liruenda ae decidenda siteoram Judiei delegatis in partibus . iuxta
notoriam receptamque praxim, sacris Can
nibus & Prineipum Sanctionibus conformem. Denique, quod si eontingat, sic evocatum sive
78쪽
sne eitatum. & exeipientem de loci ineompetentia , ob non comparitionem Cen iuris vexari, hie pol sit contra hane violentiam ad Regem eiulque Seiratum tamquam huius iuris pretectorem & desen sorem habere recursum: uti infra latius ostendetur, tibi de hoc recursu adversus iniustas, ae ui --cti inflictas Censuras speciatim tractabitur. 6. U. Qua specialito in fere is Censuris abfer
P Raeter ordinem iudieiarium in omnibus
causis, signanter eriminalibus in som Helia tico usitatum, quaedam specialia in prolatione Censurarum observanda sunt, quae ad obviandum immoderatae & te meis rariae Censurarum instimoni ordinata viden
Et quidem circa medium leculi XIII. a
mngrigato Concilio Lugdunensi sub Innocentio Papa IV. M a nonnullis fuit exposiis tum ait Glossographus 1n eap. I. Da,, Ieniret. Excommunicati in VI. is quod ,, nonnulli Praelati saepe suos Suhditos indiis screte excommunicabant , & lieri Ex- is communicatio ab initio fuisset introdu-M m ad medicinam, tamen tendebat adis mιrtem et propter quod fuit se plicatum, se quatenus Concilium dignaretur de remeis dio p videre opportuno Supplicationi annuens Conei lium statuit in citato eap. I. quod quisquis excommunicat , Excommunicationem in fer tis proferat. Neque enim dubium, quin maturius e pendi re pondetari toleant , quae scriptis mandari debent, quam quae solo uerborum sono committuntur, & cum seno facile
transeunt. Praesertim quia Coneilium praeterea Iu- diei excommunicant insumit, quod exemplum huiusmota scripturae teneatur Excomm nicato tradere intra menjem se requisitus Dexit.
Id enim & natum est reddere Iudicem
in pinerenda Exeommunicatione circumis
spectiorem, dum praevidet, Exeommunicationis exemplar publicandum, & aliorum iudicio sub)iciendum.
Hoc Concilium habitum est anno 124s. In ea
Ad hare eontingit, quod hoe medio fiat Excommunieato facilior Excommunicati nis contra se prolatae probatio, & ad Sup riorem facilitetur feeurius r dum alias rem re mlath verbo duntaxat Excommunica tione, disitellis haberetur illius probatio. saltem quoad formam & modum ἔ nee Mius defecius adeo dilucide pateret. Tametsi Coneilium videatur Iudici i iungere, ut Excommunicationem usa minferat in sis iis, nihilominus praxis & miseeptus stylus eam Decreto interpretationem dedit, ut sufflatat per Actuarium causae. sive Seeretarium seu Seribam sententiam Excommunicationis de mandato Iudicis mscripto reeitari. Ultemus, statuit Coneilium in allegat.
v. l. ut non tantum sententia pruferatus
municat mis evresse e scribat , propte quam Geommunicatio profertur.
Quis vero dubitet, quin iudices in f rendis Centiaris laturi sint moderatiores , at que maturiuq caulam ferendae Centum e pendent , ubi intelligunt cavlam latae Ce surae in ipsa sententia esse exprimendam, &publice Oropalandam ; & se omnium ita,eio publice probandam , vel improbandam exponi λContingit per hane expressionem, ut is, in quem Censura ei lata, faeilius se ire queat, num tulta vel iniusta sibi sit inflicta Censura; & utrum te lententiae & Deerem Judieis tamquam iusto iubiicere debeat, vel
utrum per recursum ad altiorem Potelitatem de remedio contra latam Centura m tamquam
intullam sihi prouidendum sit. Declarat autem Concilium haee eadem quae eirca sententiam Exeommunieationis decre
communicatio seu anathema profertur.
malae conceptis verbis expressae, quibus Excommunieatio esset proferenda : ita sufficiebat , seaventiam Excommunicationis Ira' G a Pro
excommunicatus fuit Imperator Fredericus M.
79쪽
communicatio, & persona excommunicata.
At poliquam seculo ncino Zc sequentibus ob frequentiorem & non satis circumspectam Censurae inflictionem , notanter ad tuenda iura & praerogativas Ecclesiarum, ipsae Ce surae , ac signanter Exeommunicatio minus timeri, quin dc a multis vilipendi coepit ;coeperunt excogitari sormulae quaedam Excommunicationum ad terrorem incutiendum Conceptae, nec non terribilem ideam de etifectu Excommunicationis populo vivaciter imprimendam. Inter veteres formulas Excommunicationis. ex manuscriptis Codieibus per Edmumdum Martene, Monachum Benedictinum , Congregationis S. Mauri, tomo 3. De an liquis Ritibus Ecclesia lib. 7. eap. g. descri-Ptas, refertur ordine primo sormula Excommunicationis ex Pontificali Anglieano Μ nallerii Gemmetieensis , exarato ut ipse
credit ante annos P . Haec sormula concepta est adaptatis terminis ad horrorem & terrorem incutiendum, ac inter caetera haee in ea habentur: ,, Niliis cito resipuerint, & nostrae mediocritati , ω quam laeserunt, satisfecerint, aeterea ma- ,, ledictione eos confundimus , dc perpetuom anathemate condemnamus, iram Supem i,, Iudicis incurrant , ab hereditate Dei Scis electorum eius alieni existant, Zc neque is in praesenti tempore Communionem cum se Chrillianis habeant, neque in laturo cum
,, Deo & Sanctis ejus partem obtineant ;- sed cum diabolo & ministris eivi socienis tur , dc poenas ultricis flammae eum sem- , , piterno luctu possideant , coelum ti temia ram exosi habeantur, & gehennae suppli-M eio crucientur in seeuto . Maledicti sintis in domo, Μaledicti in agro. Maledictari esca Ventris eorum, &-ctus. Maledictari sint omnia, quae possident, a cane, qui illis is latrat, usque ad gallum, qui illis cantat. Sitque pars eorum eum Dathan dc Αbi- ω ron , quos infernus deglutivit viventes,&M eum Anania 3c saphyra , qui Apostolis
,, Domini mentiti suerunt, statimque moris tui sunt, dc eum Pilato & Juda tradit
is re Domini; nee habeant alteram, quam ,, almorum sepulturam , 8c se extinguatur ,, lucema eorum in mediis tenebris. Amenis.
Reliqua: formulae ibidem descriptae ex v riis manuscriptis Codicibus, exaratis, nil dictus Auctor credit, ante annos Go. limiliabus pene terminis concipiuntur.
Legitur 3c huiusmodi Excommunicationis formula apud Reginonem Abbatem Prumiensem qui floruit sub medium seculi deeimi lib. 2. De Ecelesias. Dis l. cap. 4 . Ex Reginone eam verisimiliter seripsit Burchardus Episcopus Wormatiensis in suo
Deereto lib. II. cap. 3. dc ex Burchardo
Ivo. Episcopus Carnutenis pari. I . Di Decreti cap. 76. Ex his Canonum eollectionibus verisimiliter tandem haee sormula transvit quas inius commune I 8c sie tandem in Pontificale Romanum fuit relata . ubi similis formula legitur sub titulo: ordo Exeommunicandi rufo endi. In hac sormula, postquam per Pontificem
excommunicantem enarratum est , qualiter peccatorem Canonice saepius monuerit , Ο
mnibulque mediis ad poenitentiam illum reducere si uerit ἔ atque deinde exposita po-
tellate ligandi de sol .endi , quam Chri ilus
Ecclesiae dedit, tandem ipsam Exeommuni cationem his verbis pronuntiare iubetur τ- Eum cum universis complicibus fautoria si busque suis iudicio Dei omnipotentis, Pa-- tris, Sc Filii, de Spiritu sancti . de B.
is Petri Principis Apollolorum, δc omnium se Sanctorum, necnon Zc Medioeritatis no is tirae auStoritate Ec potestate ligandi 8c solis vendi in eoelo de in terra nobis divinitus is collata , a pretiosi Corporis Sc Sanguinisse Domini perceptione, 6c a societate omni-- um Chrillianorum separamus, de a limi is nitas S. Matris Eeelesiae in ea o dc in
is terra excludimuς, 8c exeommunicatum Scis anathematietatum esse decemimus, fle da-- mnatum cum diabolo dc angelis ejus, Zeis omnibus reprodis in ignem aeternum iudiri camus, donec a diaboli laqueis resipiscar, is de ad emendationem 3c poenitentiam reis
is deat, Sc Ecclesiae Dei, quam laesit, satis-- faciat; tradentes eum satanae in interitum is camis, ut spiritus eius salvus fiat in die
omnibus pene sermulis apud citatum Mam tene ex vetustis Codicibum descriptis, additurhaee finalis clausula: Et se extinguatia ν Ia rema eorum in mediis tenebris, vel uti h bet sormula 2. Extinguatur tu armum.
80쪽
In sermula 4. legitur verbis magis ad te torem expressis : Et scut Leerna Ha exti guirur, ' exrmstiantur anima rerum in seis rore inferni . Clarum est , hane clausulam reflectere ad ritum Excommunicationis, qui circa idem tempus invaluit , quique destriabitur a Reginone, Burchardo,& Ivone i eis supra citatist re ex illis exstat apud Gra
bis expressus : is Debent duodecim Sacerdois tes Episcopum eireumstare , & lucernas , ardentes in manibus tenere, quas m c ninis clusione Anathematis vel Excommunica is tionis projieere debent in terram, &mnis culcare pedibus Hune ritum hactenus Graecis esse ignotum notat Christianus Lupus tom. 3. Setit. m Canones pag. 829. & monet, eum etiam in Eeclesia Latina esse recentiorem. Verisimile aes , hune ritum extinguendi lucem as una eum se adictis sermulis eirca seculum octavum aut nonum invaluisse ; postquam Excommunicationes ob frequentiam &minus exactam moderationem vilipendi Meontemni coeperunt, praesertim a Potenti ribus, & enormiorum eriminum reis. Notandum enim, hane ritum & formulas non in omnibus indifferenter Excommunicatiombus , etiam majoribus, adhiberi, sed duntaxat in Excommunicatione solemni, qnae anathema posterioribus seeulis diei ecepit:&quam dii ingvi ab Excommunieatione etiam majori, quae sine externo hoe ritu & -- dictis sormulis a Iudice smplieiter pronuntiatur in lorotis eum causae expressione , s Pra cap. I. ostensum est. Hine m modemo Pontificili Romano Io- eo supra citato notandum praemittitur, quod triplex sit Excommunicatio ; scilicet, minor, maior. & anathema . Deinde monet, quod maior Excommuniis ratio fit, quaendo Pontifex per sententiam feriptam pronuntiat. Deinde subiungitur smplex hujuς Excommunieationis proserendae formula, qu1 peccatorem excommunicat in striis pris , & tamquam Exeommuniearum esse ab omnibus vitandum denuntiat , donee adimpleuerit quod mandatur, ut obitus ejus in
Anathema , id 6 , solemnis Excommunicatio pro GRAvio RIa Us cuipis fieri debet , ait Pontificale. PQ hane anathematig deseriptionem tu iieitur predicta solemnis Excommunicationis formula, qui pronuntiata, tam Pontifex ait Pontifieale quam Sacerdotes debent proiicere
in irream candelas ardentes , quas in manibus tenebant. Debere esse duodecim Saee dotes constat ex precedentibus , ubi praeeiapitur, quod Pontifex ad pronuntiandum anais
thema procedere debeat , assissentibus sibi DUODECiM Presbrteris superpebiceis indutis, tam las, quam Presburis eandelas ediderares in manibus renentibus.
Ex his nequaquam obscurum est, praeductum ritum e mereto Gratiani in Pontia fleale Romanum transisse. Hoe ritu solet quotannis die Caena mismini Blemniter pronuntiari anathema iα violatores Iurisdictionis & immunitatis Ee-elesasticae, ex preisog in Bulla , quae exinde diei eonsuevit Bulla Coeus Domini r quam tamen non obstante hae annua solamni promulgatione, nee Belgium, neque ulla penae Provincia extra Statum Ecclesiasticum Romano Ponti fiet in temporalibus lub1ectum .hactenus recepit. Infisper constat, hane diversitatem formularum & rituum , quibus hodie Mathema pronuntiatur, & distinguitur a simpliei E communitatione maiore, duntaxat esse aecudentalem; atque labentibus seculis ad terr rem majorem incutiendum demum invaluita se e neque magis ab Ecclesia restindi si mniter anathematietatum , quam fmplieitGExtommunicarum ἔ uti supra cap. I. 3. 3.
Quae a Praelato excommunieante attendenda.
f. I. Quid a tendise debeat Praelatus elica persiis nam feriendam Censurἰs ρIN ferenda sententia Excommunieationis debet Judex ostendem, se prosequi quia eorrigentis est medentis ait Coneilium Lugdunense sub Innocentio IV. in cap. I. . D.