장음표시 사용
191쪽
I76 Interrogatio XXVII. De inueniente mortuum stri misericordia, humanitas, & alia huiusmodi. IO Item probatur quod hominis cadauer non sit homo inua. tenus aliqui docent, este bestialitatis peccatum habere copulam cum D mina mortua e Sic Gesualdus de Bononi js in Oper. Moritom. Σ. tract. I L. cap. I. num. 3. Ratio est, quia peccatum bestialitatis est peccatum luxuriae contra naturam mediante copula habita cum supposito alterius speciei, siue sit bestia , siue sit Daenion in corpore assumpto, suὲ sit cadauer . II Ex hactenus notatis a numero 6. usque ad I . quamuis videatur debere concludi pro casu nostro, quod res apud mortuum ignotum repertae nullius sint censendae, eo ipso, quod defunctus non est homo capax domini j, sicque fiant primo capientis, ocab inuentore possint retineri, si diligenter quaesito domino iste non compareat. Ratio est , quia in tali casu res iure naturae deuoluitur ad statum communem, fitque primo occupantis; neque iure positivo est danda pauperibus, nec in pia opera insumi debet, s sit res fortuito inuenta . non autem iniuste habita ; de hanc sententiam tuentur Sa verb. Thesaurus, num. q. BanneZ in Z. a. 66. art. . 6c Dianas art. 2. traft. II. res. s. cum alijs; igitur icet videatur sic debere resolui propositum dubium; tamen Omninb verius teneo, quod bona inuenta debeant inter pauperes distribui, vel pijs operibus applicari, domino non comparente. Ducor, quia talis est praxis vigens inter pios,& timoratos, quae vim legis videtur habere iuxta Cyria c. controuers forens tom. I. controu. I. num. F. Item, quia videtur eadem ratio de bonis fortuito repertis, S de alijs math acceptis, adeoque utraque erunt an pios usus eroganda, sicuti erogari debent male accepta, ut docent Authores mox citati. Uideantur dicenda infra, num. I Denique absolute loquendo res inuentae dominis restitui debent, vel istis non comparentibus, sunt in pios usus insumendae, ut Iolunt Lessius de iussi. σιur. lib. 2. cap. I .num.69. Card. Lugo de iusti. σ iur. disp. 6. se T. I a. num. I i. Caietan. in sum. verb. Fur ιum, oc ali), quos refert, de sequitur Noster Andreas a Matre Dei de iusti. ιuri tract. I 2. cap. 2. punct. 8. 3. L. nsim. 8s. 6c hanc sententiam suadent dicti Doctores, quia rationabiliter praesumere debet inuentor voluntatem domini non comparentis esse,
ut id eius bonum spirituale res distribuatur, de hoc procedit etiam respectu ipsius inuenIOria, quatenus potest sibi applicare rem in-
192쪽
Interrogatio XXVII De inueniente mortuum ine. I 77uentam si ipse sit pauper, vel petere a Confestario, aut a vir docto, ut illam in toto, vel in parte sibi applicet. Ita notat M. Andreas loc. cit. I 2 Cirea praedicta noto duor Primum est , quod si inuentor rei hane pauperibus bona fide dedit, vel in pios usus insumpsit ex praesumpta voluntate domini, qui quaesitus non comparuit, si postea comparuit, idem inuentor ad nullam tenetur restitutionem nec ex iniusta actione, nec ex re accepta. Ita Noster Andreas ubi supra, num. 87. ubi notat Pa lauru ,& Layman velle quod si pauper adhuc eonseruet in specie dictam rem acceptam, vel eam in aequi ualenti habeat, teneatur ad restitutionem si dominus comparet, suta ditior factus est,
S Respublica rem dictam, eiusque usum ipsi pauperi concedit
tantum quoadusquὶ compareat dominus. Tamen contrarium docent saltem pro foro animae Nauarrus G. . de restit. cap. 2.nmm. s. Solus iusti. lib. I. quast. 3. art. 3. ad 2. Ledeis a 2. pari. Φ.qNU. I. art. s. & alii, quia pauper non recepit mutuo, sed in eleemosynam, tamquam si dominus rei hanc ipsi misericorditer
Qui verb fibi tamquam pauperi retinuit rem inuentam, quae adhuc in se, vel in pretio remanet, tenetur domino comparente restituere, quamuis sinε culpa illam habuerit ; caeterum si nec in se, nec in pretio res existat, quam bona fide consumpsit in nihilo factus ditior, nihil debet restituere iuxta regulam comm niter receptam, idemque procedit etiam quando cum culpares fuerat acquisita , quia non tenetur nec ratione rei existentis, nequε ratione iniustae acceptionis, quia praecedens culpa remanet abstersa per voluntatem restituendi, & per diligentiam factam, ut restitueret domino, si inuenisset, & per restitutionem iam sibi factam tamquam pauperi. Ita docet Lessius de iussi. ιιλχ.dub.6.
I 3 Secundum quod noto est, dari alicubi in loco publico cap. sam dictam de rebus lacertis, in qua de iure aliquo positivo sunt
referendae, & reponendae res incertae, ut sunt res inuentae, &tale ius positiuum adeo rigorosh obligatorium volunt esse, ut delinquentes excommunicationis paenam incurrant,& con quenter grauiter peccauerunt, addita reserva tione talis peccati. Circa hoc audiui aliquos Theologos examinare, an reuera huiusmo-
193쪽
r 8 Interrogatio XXVII. De inueniente mortuum oee. di peccatum admittat, & sic censuram contrahat, qui rem imoenta m ab ipso, nec domino inuento, illam non deferat ad ea lam praedictam. Negativam partem tuebantur nonnulli, ea dum ti ratione, quod a iure positivo non potest derogari ius naturale ; sed ius naturale facit esse inuentoris rem de cuius domino, licet diligentEr quaesito non constat; ergo videtur non obstare
ius positiuum . Tamen alij amrmabant, quia stante obligatione quaerendi dominum, hanc obligationem non implet, qui retri inuentam non defert ad dictam capiam, ad quam dominus rei deperditae recurrens illam statim reperit, ac recipit tamquam ab inuentore, qui sic dominum inuenit. Vide supra, num II.
An Religiosus in Monasterio carceratus , si fugiat
ὸ carcere ad aliud Monasteriam eiusdem ordinis, in isto gaudeat immunitate e
PEr Ciuitatem Ferrariae dum tranfibam in itinere constitutus versus Venetias, fui requisitus a quodam Praelato Regulari, an Religiosus ab illo carceribus traditus in Monasterio, in quo deliquit, s E earcere fugiat ad aliud Monasterium eiusdem ordinis, in isto non gaudeat immunitate , sicuti non gaudebat in eo, in quo carceratus detinebatur Quaestio ista sub lite erat
inter quatuor Iurisconsultos, quorum tres amrmabant gaudere, id tamen mordicus negante quarto , dicti tres ad sponsi,nem trium duplarum deuenerunt eum quarto, qubd nec aliquam rationem, nequε aliquem Doctorem inuenire potuisset pro sua opinione. Sponsione acceptata a quarto, isse totidem duplas promisit se soluiturum unam scilichi pro singulo eorum . nisi secum sentientem , & solidis rationibus probantem contra ipsos inuenerit . Igitur me ignorante dictam sponsionem fa
194쪽
Interrogatio XIVIII. De Religioso E cercare fuitiuo σe. II P
Hoc certum est Reuerendissime Pater, Religiosum delinisquentem in Monasterio posse in eo sinis immunitatis violatione Capi- , di in carcerem detrudi ; si vero ad Monasterium ordinis non sui confugeret, sane ibi tutus esset , neque inde extra hi posset. Quando autem confugeret ad Monasterium, seu Ecclesiam quidem sui ordinis, sed non sui domicili, , videtur existere in loco immuni tamquam sibi extraneo, nihilque ad ipsum Religio. sum pertinente, adeoquE non posse in eo capi. Hinc pro nostro dubio sequitur fugitiuum de carcere sui Monaster ij euntem ad aliud sui ordinis Monasterium , in isto gaudere immunitate. Ita prima facie dixerim, fateor enim me nunquam de huiusmodi euentu cogitasse, propterea Venet ijs factum examinabo, Mex indE responsionem per postam mittam Reuerendissimae Patemnitati Vestrae. Responsio latὸ scripta.
2 Quia Deus in Antelis suis reperit prauitatem, mirum non est, si etiam in Monachis delictum in te edom irrepserit, propter quod aliquis eorum a Superiore suo Dei locum tenente sit mutietandus usquE ad carcerem inclusiue, sed si sempEr existens in Monasterio diceretur esse in loco immuni, sequeretur numquam posse a suo praelato capi, fic carceri tradi, propterea in Curia Archiepiscopali Neapolitana decisum fuit Religiosos non gaudere immunitate in propriis Ecclesijs, ac Monasterijs, bene verbin extraneis. Riccius pari. I. decis I 7 . num. . Peregrin. de immunit. cap. I nu. 3. b. 3. Um. Σ. arg. 3. Suar. de Relig. rem. I. tract.2. lib. I. cap. I P. uum. 6. Passerin. in Regulari Tribunal. quast. LI. art. I. num. 29. & alis.
3 Si autem Religiosus delictum commiserit extra Ecclesiam ,& Conuentum, volant aliqui ipsum gaudere immunitate etiam in propria Ecclesia,&Monasterio. Sic docent Cenedo qq. anon.
Nunc inhaerendo praemissis duabus opinionibus assero Reli. uolam in facto nostro, si fuit carcera tua in Monasterio , in quo Z ι desb.
195쪽
I8o Interrogatio XXI In De Religioso ἡ eerearefugitiuo cte. 8eliquit, non frui immunitate , ut dicunt Author es primae opinionis supra citati sub numero L. at si extra Ecclesiam, ac Mona- setium commisit delicium , gaudebit immunitate in omni MO-nal rio ,& Ecclesia etiam propria, ut dixi sub hoc numero I. cum
Noui, quod fundamentum trium Iurisconsultorum negantium non gaudere immunitate in Monasterio ad quod fugitiuus se recepit, est, quia eadem ratio cessationis immunitatis pro delicto Religios capti in suo Monasterio, dicitur esse, nὸ impunis ν maneat, sicuti remaneret, cum semper sit in Monasterio, quae rario procedit pr5 quocunque alio eiusdem ordinis, alias etiam in isto impunis remanere deberet: Sed ubi eadem ratio adest, idem
quoque ius dicitur comprehendi, per ι. bis istis, C. de rexocandis donat. & etiam per t. Illud, de Sac. S. Eccles f. de petit. baeredin tradunt Tiraquei l. in l. si υnquam, num. s.cr ψ6. Rehusf. ad i. in legeeensoria ΣΟΙ. f. de verbor. signis Surd. decU. 276. num. 8. Stephan. Gratian. ifceptat.forens tom. s. eap. 9I8. num. 66. & alij pallimconsequenter a Superiore saltem Generali ordinis poterit in quocunque Monasterio sibi subdito capi tamquam priuatus immunitate non minus ac in isso, a quo fugerat. Tamen tale fundamentum corruere patet, clam non frui immunitate in Conuentu delicti sit in paenam is ius, in paenalibus autem non fit extensio de uno casu ad alium similem, etiamsi subsit eadem ratio , ut benε firmant Calderin .eoU. I T. alias cons.
vnic. ut lite pendente. Portet. in tract. de censoribus, ct fideicom. c.rp. 6. n. II.& Tusch. lit. R. conclusi I. n. 3. Stat erg6 concius o fauore quarti Iurisconsulti asserentis fugitiuum de carcere Conuentus, in quo non gaudebat immunitate , ad alium Conuentum etiam eiusdem ordinis, in illo frui illa, vi dicam infra,
s Confirmatur faciendo paritatem inter totam Diaece sim unius Episcopi, & totam Religionem unius Generalis, nam quamuis Episcopus possi capere Clericum deὲ inquentem in Ecclesia eiusdem Clerici utpote non gaudentis immunitate in ea ,
tamen non potest in quacunquε alia, ad quam confugiat; similiter dici debet de Religioso fugiente ad aliam Ecclesiam , sed ad aliud Monasterium eiusdem veluti Diae cesis sui Generalis ubi non deliquit, sicque ibi fruitur immunitate. Passerinus loc. citato. 'Hinc
196쪽
Interrogatio XXVIII. De Religioso earcere fugitiuo se. I 8 rHinc muliti miniis potest talis fugitiuus capi a Superiore Conuentus , ad quem confugit, cum nullam iurisdictionem supra talem fugitiuum sibi non subdit uin habeat. Sed neque Superior Conuentus, a quo fugit potest in Conuen.
tu alterius Superioris actum iurisdictionale in exercere, ideo nec potest in i jcere manus in dictum se receptum in aliena domo, sic enim esset perturbare gubernium domus alterius Superioris, cui fieret praeiudicium nemini faciendum, uti lura,&DOcto res Omnes clamant, i. ius pignoris, C. de remi . pignor. cum se l. Bald. in ι. ei, qui C. de bon. 6 Ulterius certum est in Iure, diuersitatem loci inducere diuersitatem delicti, & facti. Bero. eonfr . num. Il. σ IL. ιιb. I.
Quarε tametsi ob delictum Religiosi in proprio Conuentu non teneat immunitas, non est faciendum idem iudicium de eo quoad alium locum, seu alibi, ubi non deliquit, seque recepit; igitur in isto tenet, & ipsi iuuat immunitas. 7 Insuper, delictum qualificatum ex eius admissione in Conuentu v. g. Sanctae Crucis, perdit hanc qualitatem in Conuenta dicto Sancti Francisci; si ergo est dispositum, quod non faueat immunitas Religioso existenti eum delicto qualitatem habente admissionis in Conuentu Α. talis dispositio non comprehendit illudquoad Conuentum B. ad quem fugit; nam diuersa qualitas
diuersificat dispositiones, & actus. Ruin. cons. II col. 2. num. Ialib. s. & Rimin. con 29. v m. q. lib. I.
8 Item facit, quod diuersitas in qualitate facit unum ab altero differre, ut habent Cardinat. Tusch. to L. Practicar. coninclusonum, lit. D. conclusim. 327. per tot. & ROta in Pistorim. Bene ficu, I I. Maη I6I8. coram Burrato impressa per Virian. post Praximur patron. cf. I 6. num. II. Proinia non est asserendum idem
de dispositione, quae priuat immunitate, ac de alia tali immunitate non priuante elaia, adeoque si illa sit sub dabio, erit aceu pienda stridia, utpote odiosa, ut notaui etiam supra sub numero
in fine. Et hoc roboratur per diuersitatem nominum, unum conquentus Sancta Crucis, aliud Conuentus Sancti Francisci, quae diuer stas diuersitatem inseri rerum, S locorum, t. si idem, C. de codicit. Bal . cons I94. col. sin vers. Deit etiam, lib. I. Alexand. cons. num. 4. lib. ι. Uide infra, num. IO-
. Ergo quod amrmatur de non immunitate pro capto in Con-
197쪽
I82 Dtenuatio XXVIII. De Religioso Eeareere fugitiuo σα uentu Sanctae Crucis, non sequitur fore idem quoad Conuentum Sancti Francisci, ideo fugitiuus de illo Conuentu ad istum, in hoc gaudere ex hactenus allegatis concludendum est .s Ad argumentum in eo ut rarium patet responsio ex dictis supra, nam. q. m fine , & uum. S. Io Ex praeallegatis sequitur esse saltem sub dubio, an Religiosus in casu nostro sit priuatus immunitate etiam in Conuentu, ad quem fugit, propterea ad firmandum non esse priuatum, affero verba Cyriaci controuersia I 39. num. I . dicentis sic t In dubia facienda est interpretatio ad exclusonem priuatioms, etiamsi ageretuo
de commodo Ecclesia. Alba cons 97. num. I. Mantica de tacit. Erambiguis eminent. lib. 13. tit. L. num. LO. o quia in pana priuationisuquidissima debet esse probatio. Dec. cons. 289. alias est cons. 39Ο. Haec ille. IN T ERROGATIO XXIX. An ad aliquid teneatur nouus Rector Hospitalis ab immemorabili eones quibusdam, de quibus hodia nulla extat
OCcasione, qua cursum Quadra gesimalium Concionum Disciebam in Cathedrali Ciuitatis Tridentinae, venit ad me ex consilio, seu potius de mandato Celsi sumi, & Reuerendissimi D. D. Ioseph victori; de Albertis ibi Episeopi, & Principis
quidam Dinoe saeeularis mihi scripturam praebens, ut de eo tentis in ea meam dicerem opinionem. Erat autem scriptura tenoris sequentis: Quintum iam voluitur saeuiam ex quo Titius uisus ressis Episcopolaci quod Mia Ius habebat, vel habere poterat in Eeelesia , o Hose pilati N. Acceptauit Episcopas omnia , statimque disposuit de sibi ress cum facultate disponendi de illis, prout voluer e sine contradi time etiam baradum eiusdem Titis. Inuestiuit regis Episcopus quemdam Religiosorum ordinem de eodem Ecelesia, σ misi tali eum onere distria eηdι in pauperes, o iniugentes in illo tantum loro omnes fruges. De dicti Hospitalis p laeua fundatione nulla extat memoria, tamen eo fax, quod Δ immemorabili tempore Hospitalis obseruauia in eo non viguit,
198쪽
tites oratio XXIX. De eoneessiore Hospitalis M. I 83 viguit, atque quod dicti Religiose raris aliquam eleemosynam paupebus iti aduenientibus facere consueuerant. Demum extinctus fuit pra- satus ordo , o Dataria spostolica dictum Hospitale Clericis fatalariabas in administratisam commisit iuxta formam clementina : Quia . contingit, s. Vt aurem, De Relig. Domibus, ita quod liceat illius Reetori debitis, O consuetis supportatis oneribus, de residuis illius fruetibus, redditibus , o prouentibus liberὸ disponere, σ redinare , sicut illius Rectores, qui pro tempore eidem praefuerunt de illis di ponere, o ordinare potuerunt , seu etiam debuerunt. Stantibus praedictis, vnne modernus dicti Hospitalis Rector dabitae de tribus, de quibus interrogat. Trimὸ, an teneatur ad Haras cam sicas solum ob iam strationem
dicti Hospitalis e Secundo, an in proprios usus eonuertere post redditus, atqia fra tus eiusdem Hospitalis, s aliqui extent Tertis, ct quatenus nou possit dictos redditus , σ fructus is proprios usus conuertere , qualiter de illis disponere debeat, eum figura Hospitalis iamdudum in eo exolaerit, σ locus sit eampestris, σ alaceoIis distus e Lecta a me suprascripta scriptura coram Doctore mihi illam
praesentante respondi. . . Responsio oratenus data eisinu r .
x Tria sent, quae per hane mihi exhibitam seripturam re.
quiruntur, ad quorum singula censeo respondendum esse seriard primaem, non teneri ad Horas. ad seeundum, posse sibi retinere redditus, & fructus. Ad tertium, teneri dare pauperibus.
Ita dico, & probabo per seripturam fuse scriptam. Responsio lati seripta. . Nouum Rectorem non teneri ad Horas Canonicas, ad quaa
abentes Ecelesiasticum Benefietum ex Ecclesiae institutione obiugantur, ut liquet ex Concilio Lateranensi sub Leone X. θελει ex Pio V. de qua loquitur Nauarrus eap. L . num. I . Hos
tale amem non venit appellatione Beneficij Ecclesiastici quando datur
199쪽
ditur in administrationem. Rebussi in reg. de deuolui. num. TI. &in tract. nominat. quaest. II. num. II. & tradit Rota decis. 739. n. 9.pa t. I. recent. & in una Alexandrina, Beneficis, I 8. April. 1623.
coram Merlino. Esset tamen Bene fietum, & ad Horas ligaret, si esset datum in titulum. Rota deess. 667. apud Farinacium etn col-ιect. nouist. At in casu nostro expresse dicitur a Dataria datum
3 Et urget non esse Beneficium, eb ipso quod fuit cessum Epis. Copo a viro laico, qui illud possidebat ; laici autem nisi saltem sint tonsurati sunt incapaces Benefici, Ecclesiastici, cap. ex litteris, de transactionib. & eap. 1. de instito ubi Abbas , & alij, & tradit
Hieronym. Garcia de Bene c. pari. I. cap. Σ. num. 28. cum pluribus.
Immo si Beneficium eoneedatur laico, eb ipso saecula riZatur, fitque ius saeculare consistens in mera temporalitate percipiendi fructus,& quidem sin Esi inonia. Cum igitur ciui Episcopo cessit Hospitale esset omnino laicus, nullum cessit Beneficium ad DLuinas Horas obligans.
Neque dictum Hospitale fuit ab Episcopo redactum ad statum
Ecclesiastici Beneficii, quod definitur, Ius percipiendi fructus ex bonis Deo dicatis persona Ecelsiasticae propter Diuinum vicium eo- petras, vel obsequium, nam illud tradidit Religiosis cum onere distribuendi in Pauperes omnes fruges eiusdem Hospitalis, unde apparet dictos Religiosos nullum ius habuisse ad pro se recipiendum fructum aliquem, ae proindε nullum Beneficium ab Episcopa fuit illis concessum, quod sit Ecclesiasticum obligans ad Diu num pensum quotidianum. Haec sum ciant pro responsione ad dubium primum. fecundum dico , integrum esse moderno Rectori fructus.& redditus Hospitalis in proprios usus conuertere sicuti fecerunt praedecessores in eodem Hospitali, siue fuerint praefati Religiosi, siue fuerint Rectores, supportatis debitis oneribus, dempta Hospitalitate. Sic patet ex verbis concessionis nuper factae a Dataria Apostolica , quae apertε sonant hane concessionem ; seli conuersionem in usus proprios per similitudinem ad praestita ab aliis Rectoribus; nam dictio sicut importat omnimodam similitudinem, & identitatem,l. si quis obre erit, s de falsis, & cap. olim, de verbor. signis di tenent Tira quel. de aure primog. quast. ψO. u. 3 P.
200쪽
Menoch. cons. Σ32. num. 22. Socinus Senior cons. 233. Mys, num. I tib. 2. 6c alij passim . . . '- Immo, per hoc qubd Dataria Apostolica concesserit, & di posuerit perdictionem Sicut, voluit indicare causam, acsi dixit set, Quia ; nam in dispositione de sui natura ordinata ad concedendum, ut est in praesenti, dictio Sicili ponitur pro Quia, per tradita a Bossio intit. de Principe, ct priuil. eius, num. 3 I. 6c Alexand. coU. I I. Quoniam, num. q. ιιb. Σ. ubi apostil. in verb. Sicul; sicque stat sensus Datariae tamquam si aperte dixisset: concedo nouo Rectori posse sibi retinere redditus, Quia sic fecerunt praeteriti Rectores , qui quod sic fecerint probat immemorabilitas. Bald.
in I. I. C. de emancip. liber. Innocen. in cap. novit. deludi. 6c in cap.--
per quib9sdam, g. Prater ea, de verb. signis. Et qu5d immemorabilitas probet Religiosos, ae Rectores amtiquitus sibi ipsis retinuisse redditus, cantatur in scriptura supra is sita ante numerum I. dicente, quod ab immemorabili tempore Hosepitalis obseruantiae in eo non viguerint, nequὸ Religiosi in eo inaestiti eas plenὸ adimpleverint, certe non quia praesumendum sit, quod vanis redditus proiecerint, sed quod sibi retinuerint, nequE hic habet locum praesumptio credendi fuisse factas debitas reddituum distributiones , ac solutiones in praeteritum , nam ad inducendum talem praesumptionem requiruntur tres solutiones annuae, & continuatae ,& vltimae, per text. l. quicunquὸ 3. C. de apoc. pubi. Gabr. conclus. II. de praesumption. num. I. fol. 22. Iacobi n. de S. Gregorio tuis tithen. Qui rem, num. T. C. de Sacros Ecclesia , fol. 9. & alii; huiusmodi solutiones in casu nostro non dantur in tempore antiquo δε multo magis in antiquissimo, quale est nedum quingenti
anni, sed etiam tantum centum, teste Cephal. cons. 4 3. num. Issi fol. 779. & de Amatis in decisionibus Rota Ferrariens decis I. n. ID Hacten lis allegata procedunt pro tempore, quand6 locus Hospitalis extabat,& non erat campestris, id est destructus, propterea dispositio facta a Dataria iuxta Clementinam Quia contingit, . Vt autem, de Religios domibus citatam supra , stat supponendo dari bona , quae commitantur administrationi alicuius viri prouidi, sed talia non dantur, elim locus Hospitalis factus sit totus eam pestris, sed quomodb peruenerit ad extraneos dominos illius possessores, antiquitas facti memoriam deleuit; pronterea eadem
Clementina loquens de bonis, ac iuribus Xenodochiorum dest LΛa natis