장음표시 사용
201쪽
De Adoptionisus. i nis vel cognationis L. 25. U. h. L Id est, arrogatus quidem fiebat propinq*us patri arroganti,
omnibusque, qui ex ejus iam ilia erant, non autem uxori arrogatoris, Vel familiae. Hinc uxor arro- satoris non erat ipsi mater, ejus frater non erat ipsis avunculus, ejus Soror non fiebat, arrogati matertera. Contra , arrogator fiebat pater, arrogatoris frater patruus, eius Soror fiebat amita &c.
Inde sequebatur demum ) ut arrogatus p tria rogaturi succederet, Sc omnibus ejus propinquis Iamquam agnatus: non autem matri, non matris propinquis, g. 2. inst. Iegit. agn. success. Haec ' de arrogatione: proximum est, ut de adoptione
Hactenus de drrogatione , . jam de pro
prie sic dicta , quam ita definimus. Molyio est actio legis, qua liberus, qui in parentum DFH
te sunt, adoptamus imperio iii agistratus. triclinus
i aditonem legis. Supra enim . LXIX. a vidimus aditones legis vocari quae α coram serto magistratu, β) sollemni ritu & formula, γ sine
procuratore, conditione & die erant explicandae. q.alis vero erat adoptio. Nec enim privatim fieri poterat, sed coram magistratu, apud quem legis erat actio, qualis erant consules, proconsules, praetores, Praesides provinciarum. Explicanda etiam erat solemni ritu & formula: nam filius aratre alteri adoptanti ter vendebatur pet ars & liram , seu mancipationem, & emptor utebatur
formula, hunc ego hominem meum esse asso, est enim. mihi emtus Loc aere, hae aeneaque libra. Vid. Antiq. Rom. nost. h. t. Ita & paullo post videbimus, adoptionem nec per procurato retia fieri potuisse, nec sub conditione, nec in diem. Adeoque cum omnia adsint requisita actionum legis, adoptio recte ita dia sinitur. Addimus, qua liberos, qui in parentum potestate sunt, adoptamus imperio magistratus ; quibus verbis adoptio ab arrogatione discernitur. Hac enim , ut supra vidimus, adoptantur homines Sui iuris, vel patres
202쪽
familias; adoptione contra filii familias. Deinde arrogatio fit imperio principis: adoptio imperio magistratus, &quidem citiusvis, quamvis non sit competens, quia est actus voluntariae iurisdi
. H. hac ergo definitione facile responderi potest . ad quHrianesi qui adoptentur' adoptio Mir 3 quis eius effectus sit
quaritionem quod attinet: quinam adoptentur, ea definitione respondemus: Dberr, FG ιn potextat p.rentum sunt. Ex quo colligimus, i - η-
densum sincere. In diubi & arrogandus debet consentire & auctog neri Mi' Hic autem perinde est , Sive mio Pla-
in potestate est, consentiat. L. S. V. f. '
Patre Fer poterat venundari g. i53. . Adoptio utem nihil aliud erat, quam trina Venuudatio imaginaria, ut superiore g. mocham itaque in v ditione consensus, in adoptione. a m
adoviari vero possunt insantes. Cur I.
σις uia enim adoptantur liberi inpo
s . t. eo init ii, secundum definitionem nostram aeshexu: ' positam, liberi autem 'xtra n''-
eoncubina nati non sint in patria
z. .i e ncubili: matos adoptari non posse. - g. CLXXXV,
203쪽
Deinde II. quaeritur, quomodo fiat a Utio Resp. ex definitione, i) eam fieri debere imperio
magistratus, apud quem erat legis actio, quam iani g. 185. explicavimus. 2 Eam nec ad tempus, nec per tabulas s. epistolam, nec sine sollemni iuris vrdine fieri posse. Nam hoc natura legis adlion uni requirit. Nec diem illae admittunt, nec procuratorem; sed a quolibet in propria persona sunt explicandae. Ritum antiquum supra vidimus: hodie illis ambagibus & venditionibus non amplius opus est. Sufficit enim, a) si pater naturalis & adoptivus adeam judicem quemcumque, quamvis non sit competens; b) si declarent coram eo, se velle in adoptionem dare & adoptarei, hinc puerum , c rogentque , ut hoc in ad la reseratur. Eo enim actu totum negotium persectum habetur. Sustulit enim Justinianus veterem ritum', & hunc novum introduxit L. ult. C. de ad i.
Superest III. uaestio, quis sit hujus adoptionis Q ectus P Hic vero sciendum, jus vetus & novum hac in re maxime' differre. Iure vetere adoptionis& arrogationis effectus erat unus idemque, nempe patria potestas. Hinc Caius & Lucius, Caesares, quos Augustus adoptaverat, non minus erant e ius filii, quam Tiberius, quem postea arrogabat. Adoptio enim omnis erat modus adquirendi patriam potestatem L. 25. pr. L. 57. g. I. V. de a-EUt. Λt Ius nουαm a Justiniano in L. pen. C. h. t. invectum rem plane mutavit. Hinc enim imperator distinguere nos iubet utrum adoptio facta sit ab aliquo adscendentium; veluti ab avo materno, an ab extraneo λ Si qui si adscendentium adoptat, ille adquirit patriam potestatem; ck hinc est, quod haec adscendentium adoptio a doctorib is plena & perfecta dicitur. Sin extraneuῖ adoptat ,
patria potestas non transfertur ad adoptantem, sed penes matrem naturalem manet, adeoque adoptivus hoc easu magis alumnus fit, quam fi
lius; unde Sc imperfectam vel minus plenam hanc
204쪽
adoptionem vocant doctor .. Existimare quis D Set, ita nullo ira, 'esse adoptionis minus. plenae vel imperfectae effectum , quia eae non adquiratur patria potestas. Sed respondetur, illam non omnino carere effectu. Nam adoptivus, quamvis non fiat filiussamilias , ei tamen tamquam filius succedit ab intestato, g. 2. Inst. l. t: Dico, intestato-Fam nihil prohibet, . quo mi sus adoptans, . condiro testamento, . eum praetereat , -& a Sperata hereditate excludat. Regula enim, quod . liberi. sint aut instituendi aut exheredandi, tantum ad suos vel in potestate constitutos. pera et , non ad extraneos, quorum in numero . etiam est imperfecte
adoptatus. Unde & id singulare est, quod , cum alias jura successionis sint reciproca , . id hic non observetur: adoptivus enim. hic succedit patri. ab intestato, sed non adoptans adoptivo succedit-Quia enim hic in potestate patris naturalis manet, hic in filii sui hereditate. adoptanti: praeser
Subjicimus quaedam de usu hujus doctrinae hodierno, adeoque quaeritur, an adoptiones etiamnυmam receptae sint 2. Sunt JCti in Belgio celeberrum , . qui id negant , veluti Gudetinus , qui de mre no- ωissimo ad Novellas scripsit, & Arnoldus Vinnius m. Commenti ad Inst: l. t. sub D n. Sed .err e illos experientia docet. Multa & exstiterunt: exstant in Germania adoptionis exempla , . qualia a
Strychio & Culpisio in Singulari dissert.. collecta sunt. Nec desunt exempla in ipso Belgio, ibi motin Frisia, uti Huberus inpraeIect. ad Inst. h. t. i4. docuit. Nec dubium est, quin omnes eiaiectus & hodie locum habeanr. Negandum tamen non est, rariores in his regionibus esse adoptiones, quam apud Romanos, quia rarius in climate sei-gidiore steriles sunt seminae, quam in calidiore Italia , ubi plerumque mares, antequam ineant matrimonium, sestinata, venere vires procreandi sobolem deterere Selent.
205쪽
In usu quoque est apud Germanos uso proIium, quam plerique doctores pro adoptionis specie venditant. Dispicimus itaque i quid sit, & αὶ an
cum adoptiolis quidquam commune habeat λ.r. Unio prolium locum habet, quando viduus, quilam liberos e priore matrimonio habet, viduam itidem diυersorum liberorum matrem usoreum ducit. Tum enim saepe parentes paciunt ineunt, ut hi liberi privigni cum iis , qui in posterum prodierint in lucem, aequo jure utrique parenti succe dant. Id vero paelium fieri debet a) coram magistratu competente, . b) praevia caussae cognitione. ne sorte una pars liberorum laedatur, c) constitutas liberis curatoribus ,. eorumque adhibito consensu. Extat Richii JCti tractatus de unione protium , ubi plura hanc in rem occurrunt. Iam e
Eo a) facile intelligitur, is haec unio prolium sit adoptioni similis λ Negamus vero eam quidquanaeum hac commune habere. Nam non est modus adquirendi patriam potestatem. Vitricus ideo non fit pater privignorum,. nec ullam in eos poteStatem exercet. ESi ergo tantum pactum successorium. Talia jure Romano erant prohibita, uti infra Lib. II. Tit. X. dicemus, apud gentes autem originis Germaniae sunt frequentissima.
TIT XIT QUIBUS MODIS JUS PATRI E. POLESTATIS SOLVITUR. s. CLXXXIX. CXC.
uia opposita iuxta se posita eo rectius intelliguntur, hinc recte, postquam de modis adquirendi patriam potestatem actum V etiam agitur de modis, quibus ea solvitur, vel finitur. Modos illos derivamus ex uno' principio , Quibuscumque modis dominium Quirinarium desinit , iisdem sit r. patria potestaris solvitur. Illuddemonstramus
206쪽
hunc in modum. Patria potestas erat dominium in liberos' g. 156. ; quumque nulli sint homines, qui tali potestate utantur in liberos, quali utebantur Romani, g. 2. Iust. de Patr. potest. erat dominium civibus Romanis proprium , adeoque Quiritarium. Ergo quibus modis solvitur dominium Quiritari uin , iisdem patria potestas solvitur.
Videbimus ergo iam modos singulos, qui ex hoc principio fluunt. 'l'alis est 1.ὶ mors naturalis. Mortuus non amplius est in mundo , non potest ergo quidquam habere proprii. Mors omnia sol, vit. Distinguendum tamen est jnter liberos primi & ulteriorum graduum. Primi gradus liberi morte patris statim liberantur patria potestate: halteriorum graduum non liberantur,isi aliquis. supersit, in cujus potestatem possit recidere. E. g. Fig. ii. Tab. II.) Moritur primus relictis duobus filiis,isecundo & tertio ; ex secundo duobus Nepotibus, quarto & quinto; ex quarto pronepore, sexto. Jam hi omnes in priini potestate erant
tempore mortis; moriente ergo illo , secundus &Iertius patria potestate liberantur, quia sunt primi gradus, quartus, quintuς, sextus non liberantur, quia sunt ulteriorum graduum, sed recidunt
in potestatem secundi. Fingamus jam & secundum mori, tune sane quartus & quintus exibunte patria potestate, utpote primi gradus; sextus in quarti potestatem recidet, non prius liberandus quam quarto mortuo. I l. mors ciυilis , i. e. capitis deminutio maxima & minima , quae morti aequiparatur L. 2o9 ff. de Heg. Iur. Per maximam enim quis fiebat servus , per mediam peregrinus. Atqui nec servus nec peregrinus poterat aliquem habere in potestate, ergo illa his capitis deminu-utidem n solvebatur. III. Etiam minima capitistionibusone solvi dicitur patria potestas per adoptionem plenam , si adscendens descendentem
adoptat; & emancipationem si quis filium
207쪽
Ouib. Modis mer. Pot. SOIυ. 2-5 suum e potestare sua di iniittit. Sed prior modus magis transfert patriam potestatem quam Solvit :Posterior proprie eam solvit: sed de ea paulio
Vidimus, patriam potestatem solvi media capitis deminutione, qua civitatis iura amittuntnr quod jure Romano fit per aquae & ignis interdi-elionem, deportationem vel exilium. Sic in exiliun a P. Clodio actus Cicero omnia jura civita. tis amisit & peregrinus factus est, adeoque &patriam potestatem juris Romani non amplius exercuit in filium & filiam , donec sust agiis populi restitueretur. Quaeritur itaque, an & relegatio solverit patriam potestatem y 1d vero negandum. Inter exilium enim & relegationem multum interest. Illud iura civitatis adimit, & exulem redigit ad peregrinitatem ; haec quidem jus in urbe commorandi adimit, sed salvo iure civitatis. See. g. Ovidius ab Augusto ob delictum, nescio quod, relegatus luerat in Pontum, sed non ideo uesinebat esse civis Romanus; unde ipse exilium& relegationem accurate distinguit sibique gratulatur , quod non exsulem eum fecerit, sed tantum relegarit imperat Ota Hinc L. V. Trist. Eleg. 2. Nec vitam, nec opes, jus nec mihi civis ademit, Nil nisi me patriis iussit abesse socis.1pse relegati, non exsulis, utitur in me
Quum itaque per relegationem jura Quiritium non adimerentur, ea nec,dominium iuris Quiritium
tollebatur, adeoque nec patria potestas solvebatur relegatione, id q. e. d. Ex eodem patet, nec per dignitatem sublatum esse ius patriae potestati Hinc sive consul esset filius, sive praetor, Sive sacerdos; manebat tamen filiusfamilias, & ratione
officii quidem pro patres a milias habebatur, sed domi erat in poregia te, patris, & quidquid adquirebat, patri adquirebat. Luculenter id docet Di DyS. lI .ilicarnass. L. II. Antiq. Rom. ubi reserto, saepe
208쪽
dignitates P xxx.m concessit patr/cN ym '' c.,,isi Pec patricios autem hic non S risi e Lente patricia nati, uti olrin
se reservav*yyy ibi; h is retinebδα potestate exced r*RI 20 h manebant 'similiae, in odiosis illa cessabant.
209쪽
quid per aes & libram, adhibitis nempe 5. testibus civibus Romanis, antestaro & libripende. Ergo & emancipare liberos nihil aliud est quam liberos. per sollemnem hujusmodi venditionem tria
sicem ex potestate sua dimittere. Quotiescumque ergo Pater Sponte filium e potestate Sua hoc titu dimittebat , toties dic in tur, emancipare. Et sane id principio nostro g. 39O. quam maxim est conSentaneum. Quemiamodum. alias res in do minio nostro conStilutas per venditionem. P0Ssu iniis abdicarti, ita & liberos. Est tamen haec emancipatio triplex , vGuF, quae est: ex XIJ.. Tabb..derivata; Anastasiaua, inVenta ab Anastasio imperatore L. I. U . emancip. lib., stinianea, quam Datinianus introduxit, L. MD. C. de emanc. . Jam de singulis seorsim . .
Prima est vetus, qua pater praesentibus
bus libri pende & antestato vendebat filiu& toties tamquam servum manumittebat. Nimirum primo pater filium: alteri praesentibus 5. . te. stibus vendebat, emptorque nummo tin libram in imo dicebat, hunc hominem jure Quiritium meum
esse πιο , est enim mihi emρtras hor aere , hac aenea que libra. Eo fatilo antestatus tangebat 5. testium auriculas, eosque, monebat, ut memores eSsent
hujus venditionis. Hinc porro filius ita venditus
tamquam Servus manuuiittebatur. His peractis iterum eodem modo vendebatur & manumitteba-Pur, idemque & tertium repetebatur iisdem riti-hus. Et tunc ter venditus, totiesque manumis ..filius erat sui iuris. Rationem hujus ritus ex Xl I. Tabb. dixi: arcesarelam. illis.enim cautum tuerat, ut parer posset ter. filium venundare. g.
M. 2 . Ergo ter venundatus in speciem & termanumissus patria potestate exibat. Observandumtaci
210쪽
se , in illarum , & horum emanciparione se-i ri in facta in .esse venditionem. Ceterum duravit usque ad tempora Anastasii im--atoris, quibus temporibus exspiravit.. - Ο g. CXCVI.r: Tunc enim novus invaluit emancipandi modiis, quia Anastasius imp. L. S. C. de emane. ιib. Sanindierat, ut si pater liberos emancipare vellet, is tantum rescriptum a principe impetraret, eaque emancipatio ejusdem esset essed us ac illa vetus
per venditiones imaginarias facta. Hic ergo requirebantur I, niterat supplices, principi a patre os ferendae, α) rescriptum principis, quo fili uin pro emancipato declararet. Sed & hoc non parum videbatur molestum. Nam si quis e. g. civis in Africa habitans vellet filium emancipare, is litteras supplices Constantinopolim tenebatur Imrttere, &ibi impetrare rescriptum ;Wid quod fieri non poterat sine magno temporis & pecuniarum dispendio. Visum ergo est Iustiniano & hoc emendare,& invenire modum a mancipandi longe facillimum, de quo g. seq. agitur. Ejus materiae sedes est in
g. CXCVII. . Nimirum Astiniasse emanespatia fit non coram principe, sed coram mice, & quidem non coram
iudice competente, coram quocumque, quia
est actiis voliuntariae jurisdietionis. Requiritur ita que, s ) ut adeatur Iudex qualiscumque sive die eriato sive judiciali, sive pro tribunali sedeat iudex, si vel comi sit. Nam actus voluntariae iurisdimonis, quia nec citari Onem nec causSae cOMitionem requirunt, & diebus feriatis & extra judicium possunt explicari, L. 2. L. 8. C. de ferit , g. 2. Inst. de Iibertinis. 2 Ut filius adsit& consentiat. Hodie enim emancipari non potest invitus sed consentiens, L. 5. C. de emanb. IV. μυ. m. e. Ir. S Ut declaret pater, se hunc filium velle e patria potestate dimittere, & filius