장음표시 사용
401쪽
Rex Quas Personia Cula. Adquirit. 599.
Da prosectitio peculio iam sequitur regula II.
Illud Heno. Drypiris est, adeoque filium in eo ni--ἡ I habet praeter administrationem , ut industriam suam exerceati. Inst. h. t. Ratio in promptu est.. Filius ratione patri 9 non est persona g. 155., acleoque patet & filius habentur pro una personain. negotiis privatis, gia IS9. 6; quumque una persona non possit paetum Seculi1 ipsa inire , g. 159. 7. , sequitur ut pater filio donare non possit, 458 2 Si pater filio donare non potest non potest etiam dominium donata re in filium transierreia Si dominium rei donatae non transfert, ipse manet ejus dominus. Ergo quicquid e re patris ad filium. proficiscitur , illius dominus pater manet; qc eia d. Quum itaque in hoc peculio dominium & usum stinctum habeat pater , posset aliquis existimare illud plane inutile esse filio Sed respondeo, aliquam tamen filio superesse utilitatem ,. & quidem duplicem Nam i) si patendet illum tam. enorme admisit, ut bona ejus omnia publicentur, vel fisco addicantur; quale quid hodienum fieri solet, si quis. criminis perduellionis,. vel laesae naajestatis condemnetur. L. 5. C. ad leg. Iul. mai: tunc filio non aufertur hoc peculium , quamvis itidem ad bona paterna pertineat L. 5. g. 4. ce minor. I Si pater filium. emancipet,. eique illud peculium expresse non adimat . quod potest sane, si velit: tunc illud pleno jure filio adquiritur. L. Si. g. a. ff. de donM. .
Multo utilius filio est peculium adventitium, de quo notanda reg. III .. Peculii a ventitii pro cprietas, ordinarie penes, filium. usu ructus , oea . ministratio. penes patrem est 3. I, Inst. h. t. Ergo hic ordinarie aliquid habet pater, nempe usum
fructum & administrationem ; aliquid etiam filius
402쪽
nempe proprietatem. Sic e. g. si filius habet bona materna 2 OOOO. flor., & inde quotannis usurae percipiantur iOOO. flOr., illas usuras percipiet parer, ipsa sors 2oOoo. fl. filio manebit. Dixinius ordinarie ita se rem habere, nam aliquando aliter se habet. Et hinc peculium hoc adventilium dividitur in ordinarium s. reguIare, quando filius proprietatem, pater usum ructum habet: &. extraordinarium s. irregulare , quando filius omnia , pater nihil habet. Hoc contingit 4. casibus: i) si filius renuente patre hereditatem adiit; a si filio ea conditione donatum vel legatum, ut nihil inde ad patrem perveniat; Sὶ si pater & filius sint coheredes: quod contingit, quoties aliquis moriens nullos liberos, sed patrem & fratrem germanum relinquit. E. g. Fig. 5o. Tab. II.) moriente secundo heredes erunt pater primus, &frater germanus tertius, & si reliquerit 2oooo. Carol. pater accipiet loooo, frater germanus IO OOO.
Sed in his pater usumfructum non habebit. 43 Si pater in bonis filii dolose versatus sit; tunc
enim omitaem usumfructum amittit. Ceterum posset aliquis existimare inter peculium castrense &adventitium irregulare nullum esse discrimen. Sed di flerunt tamen quam maxime. Nam in castrensi& quasi castrensi peculio filium loco patrissam. esse, & hinc testamentum condere posse diximus: id non potest filius in pec ullo adventitio s. extraordinario, qua natum vis baseat dominium.
Superest quaestio, an & per alium quam servum, & filium nostrum possimus adquirere λ Idque negatur ob idem axioma nostrum f. 460. Potius observanda regula, a Iii per atium adquiri nequit. Hinc e. g. Si ego ita stipularer, tune fratri meo dabis centum, & alter responderet se daemrum , ex hac promissione nec ego actionem haberem , nec frater. Non ego, quia mihi nihil promissum : non frater, quia cum illo non contractum
403쪽
De TesIamentis Ordinandis. 4or, ctum est. Vid. g. 4. Inst. de inut. stim I. Attamen cum alter alteri mandari possit, ut hoc vel illud saciat, merito recepta est regula, Per procμ
ratorem nostrum ex mandato nostro O dominium mpossessio nobis adquiri potest g. b. Inst. h. t. Mandatusta enim etait, ut quod per alium fecimus , id ipsi steisse videamur. Hinc e. g. si mandavi patri , ut mihi emat aedes, harum aedium dominium de possessio, modo frater eam adprehendit, aeque mihi adquiruntur, ac si ipse emissem &adprehendissem possessionem.
Die TESTAΜENTIS ORDINANDIS. CCCCLXXXIV. CCCCLXXXV.
SEquitur iam materia pulcherrima de testamemtis, cujus nexus cum superioribus capitibus erit paullo adcuratius expendendus. Agere supra cc pimus de modis adquirendi dominium. Eos divisimus in naturaIes 5 eisiles , g. 5 o. Νaturalium erant tre*, occupatio, accessio, & traditio, de quibus Tit. l. huius Lib. II. g. actun . Civiles supra divisimus in singu ares, quando tantum rem singularem adquirimus, non autem in omne ius antecessoris transimus: δι unisersaIes, quibus ita adquirimus, ut in omne alietius j transeamus. Sic e. g. emptor, quia non transit in obligationes, & jura venditoriS , vocatur rue
cessor singia aris , Contra, heres est successor univerraiis, quia de iura Ad obligationes defuncti in
eum devolvuntur. Singularium adquirendi modorum erant quatuor, g. 457. usucapio, de qua actu iri Tir. IV. douatio. de qui Tit. VII. Iegatum de fideleommissum, de quibus iam esset agendum. Sed placuit Iustiniano de legatis, & fideicommissis demum poeti materiam de teStamentis agere. Et hinc transit ad modos adquirendi universales,
404쪽
quorum primus & principuus est hereditat, g. 536. Per HEa EDITATEM hic intelligimus successionem
in omne ius, quod defunctus habuit, L. 24. mdo V. Sig. L. 62. F. de R. I. lsa vero duplex est:
vel ex testamento, quando quis ab ipso defuncto ad hanc successionem vocatur; vel ab intestato, quando quis ab ipsa lege ad successionem voca iur. Tertia species non datur jure nostio Rom. g. 6. Inst. per quas pers. cuique adqti. E. g. miar
tuo Carolo ll. Rege Hispaniae, duo se pro heredibus gerebant, Philippus dux Andegavensis,
quem Carolus moriens testamento ad hereditatem vocaverat ; & Carolus Austriacus Imperator, quem lex tamquam proximum agnatum vocabat, quia
testamentum illud nullum judicabatur. Philippus
ergo volebat heres esse ex testamento, Carolus
ab intestato. Sed quaeritur, an non detur etiam Iertius succedendi modus per pactum Z Sane potentissimae familiae, Saxonica, Brande burgica &Bassiaca inter se inerant pactum, quod vocant eonfraternitatem, eine Erti erbruderAM , quo cautum , ut si prius extinguatur Saxonica domus, ei succedant Hassi S Brandeburgici, ita ut Ilassi accipiant Electoratum & Μisniam; Brandeburgici Thuringiatn: si Brandeburgica semilia exaruisset, electoratum Hassi cum Marchia electorali, alteram partem Saxones acciperent: denique exti fiagente Ilassiaca Saxones A Brandeburgici terras aequa lance inter se dividerent. Hic habemus sane exemplum successionis per pactum. Simile /suit olim inter Brandeburgicos & duces Pomera. niat, quod tam feliciter cessit prioribus, ut pimguissimum istum ducatum , mortuo ultimo duce, adquirerent. Simile etiamnum est inter Brande- burgicos & Mechiel burgicos duces , quamvis id non sit reciprocum. Nam si extinguatur semilia ducum Mechlenb. succederent Brandeburgici, qui
ideo jam titulum & insignia Mechlenb. serunt:
non autem emortua Brandeburgica gente succederet Mechlenburgica; cujus pacti inaequalis ratio ex jure publico discenda est. Quum ergo tot pacta
405쪽
De Testamentis Ordinandis. έoIcta successoria in historiis occurrant , procul dubio illa erunt licita λ Sed respondemus, quarn vis ea jure Germanorum vetere non fuerint illicita,& etiamnum iii iri possim inter principes, ea tamen non tolerari Jure Romano, quod illa plane rejicit Hinc Justinianus ea vocat odiosa cr plane tristissimi eυentus L. So C. de pact. contro hon. mor. factia Iulianus L. 61. f. de V. O. & Dioclet.&ὐMaximianus L. 4. C. Ee intitit. sis. Papinianus quoque in L. 59. g. 2. U. de donat. --ejusmodi paciscentes ait adversus bonos mores jus gentium festiniare & Ulpianus denique L. I. g. I. f. de vulg. cir pup. adibit. eum improbum esse, adfirmat, qui solicitus sit de vivi tereditate. Omnia ergo haec testimonia satis indicant, non valere iure nostro pallia Successori aia Rationes sunt
duae-:ι Quia inde paciscentibus magnum imminet periculum. Nam is, qui se scit heredem so- re, modo alter prior obierit, habere mallet hereditatem quam expectare, adeoque facile euanimprobitas subiget, ut veneno illi struat insidias. Et hinc est, quod Justinianus ea pacta vocat odiosa, ω plena tristissimi evenius. I) Quia ita fiet, ut privati voluntas tolleret leges de successione; quod fieri non posse ex L. 58. ff. de pact. nouimus 2 ergo omnia pacta successoria in universum reiiciunt Ieges, voluntque, ut quis vel ex testamento vel ab intestato heres fiat, & ita qui
dem ut successio testamentaria anteferatur succes
sioni ab intestato, & quamdiu successor ex te- Stamento speratur, ab intestato heredibus locus uota detur. L. 59. de adqu. υel omiti. her.
Sel hic nova nascitur dubitatio. Si enim verum est, ius publicum, privatorum pactis mutari non posse, L. 58. F. de pact., quomodo permitti potuit privatis, ut testamenta conderent, dc contra leges de successione ab intestato privata vo-Iuntate heredem sibi scriberent quemcumque vel
406쪽
lent λ Non est hoc dubium sane de nihilo, sed istud tamen eleganter & facile nobis eximit v. a.
Corn. van Bynchersh. Obs. L. 2. c. I. Nimirum negamus antiquissimam testandi rationem in privata voluntate constituisse. Sane ex g. I. Inst. h. r. discimus, olim testamenta facta esse in comitiis
ealatis. Calare veteribus erat convocare, a grae co καλειν, vocare. Convocatis itaque comiciis magistratias rogabat populum, velintne, jubeantve,
ut hic illi tam jure legeque heres sit, ac si filius ejus proximusve heres esset λ Hinc populus ibat in sustraria, & si plures curiae huic rogationi assensi essent, ille erat heres. Jam quaero, quid testamentum hujusmodi aliud suit quam lex publica λ Sane, etiam Iegem apud Romanos fuisse,
quam populus Romanus senatorio magistratu i terrogante in comitiis constituit, supra ostendimus g. 46. Itaque si civis Romanus in comitiis calatis testamentum condiderat, non mutabat jus publicum de successione agnatorum per voluntatem privatam, sed lex per novam legem tollebatur; id quod fieri posse nemo dubitat. Ceterum
jam etiam facile reddere possumus rationem, cur tot ambagibus opus visum suerit Romanis, si quis testamentum condere vellet. Nimirum receperant illi regulam juris , nihiι ram naturale est, quam eodem genere quidque dissolυi, qtio colliga-νum est. L. 55. ff. de R. I. Jamicum successio proximorum agnatorum lege esset introducta &stabilita, non aliter dissolvi, tollique poterat 'quam nova lege. Ergo testamenta erant leges; quumque hae moribus Romanis tantum in comitiis fieri possent, sequebatur, ut & testamenta conderentur in comitiis calatis.
Enimvero mox Romanos taedait harum amba, gum. Quam molestum enim erat , testamenti conficiendi caussa totum populum Romanum convocare, renque ejus suffragiis submitteret Accedit,
407쪽
De Te ἰiamentis Ordinandis. 405dit, quod ita semper heres institutus cuivis notus fuerit, & hine facile contingere idem potuerit, quod paullo ante de pactis successoriis diximus,
nimirum ut heres habere mallet hereditatem quam exspectare, & hinc testatori veneno strueret insidias. Quum itaque has ob caussas molestissimaeSSent testamenta in comitiis calatis facta, aliud genus invaluit PER AEs ET LIBRA M. Meminit ejus Imp. g. a. μυ. '. t. , meminit Gellitis NM. Atii. XV. 26.: sed illud nemo adcuratius descripsit Ulpiano Fragm. tit. XX. g. 9. Observat hic in hac aestamenti factione duas res actas, familiae mancipationem & heredis nuncupationem. illa fiebat i convocatis quinque testibus, civibus Rona.
2 Lipri pende, qui libram aeneam tenebat, S) a
testato, qui praesentium testium tangeret auriculas, eosque moneret, ut memores essent ; ac denique
4 familiae emptore, qui heredem repraesentarer,& familiam, i. e. hereditatem emeret in Speciem. Itaque primo omnium semiliae emptor nummulum
injiciebat in lancem librae aeneae, dicebatque, hanc
familiam hereditate De suam esse , quia illi empta sit hoc aere, hae aeneiaque libra. Deinde testator eam in jure emptori cedebat, & sic sequebatur heredis nuncupatio. Nam testator sublatis manu signatis tabulis, quibus ultimam suam voluntatem inscripserat; addebat verba sollemnia, hisee uti in his tabuIis cereis scripta sunt , ita do, ita lego, ita testor, itaque vos, Quirites, testimonium praebitore. Denique antestatus tangebat testium praesentiu in auriculas, eosque totius actus
memores esse jubebat. Cur vero hi novi ritus inventi λ Ratio haec est. Per pacta successoria non transferri posse hereditatem superioribus fg. diximus. Quum itaque lege XII. Tabb. cautum esset,
paterfam. Ati Iegaσσit de pecunia tuteIave suae rei ,
ita jus estor dCti, qui actiones legis excogitabant, solliciti erant de ritu, quo quam commodissime hereditas vel familia in alterum trans serri posset. Itaque quum viderent hereditatem, tamquam rem
408쪽
pretiosissimam, esse rem na; nr pi, . 55 . res mancipi autem vendi tradique solere pet ritum mancipationis: collegerunt inde , hereditarem quoque illo ritu transferri posse. Et hinc hoc testamentum erat nihil aliud , quam venditio sollemnis imaginaria. Imaginariam voco emptionem vendi. tionem. Nam3nec iustum pretium solvebatur, sed nummulus: & emptor hereditatem non adquirebar, sed heres in tabulis aeneis scriptus.
Hoc testamentum diutissime in usu fuit. Nam Ulpianus Frag. T. XX. g. 2. sua aetate, i. e. rem poribus Alexandri Imp., illud unum in usu fuisse restatur. Sed interea tamen praetor aliud plane in venerat testamenti genus, quod praerorium dicebatur, & nihil aliud requirebat quam septem signa. Si non minus quam septem testes annulis suis signassent tabulas: praetor secundum eas non quidem hereditatem dabat, id enim non poterat: sed , n rum ροMenionem , quae in effectu ab hereditate nihil differebat. Μeminit hujus testamenti praetOrii Iustinianus noster I. u. Inu. l. r. Fuisse tamen illud antiquissimum, ex Cicerone in Verr. orat. I. c. i 5. , ubi ipsum praetoris edictum occurrit. a
Sed cyr haec omnia ex antiquitatibus & historiis copiose enarravimus, quum tamen hodie nec in calatis comitiis, nec per aes & libram, nec more praerorio testamenta condere soleamus λNonne hoc est in antiquis fabulis morari λ Μinime vero. Ipse Imp. Justinianus easdem teStaomentorum species recensuit, & ne quis existimaret illam recensionem esse frustraneain, ipse monuit, nihiι -ιiquitatis hic penitus nos ignorare ἐν fero. .Ratio haec est, quia ex testamentis his cliversis unum ac novum genus conflatum est,
409쪽
De Testamentis Ordinandis. 4or quod paullo post describemus. in ili' quaeda in Sunt, quorum ratio reddi non potest, nisi ab eo, qui vererem illa in testamenti factionem in comitiis calatis, & per aes & libram probe perspectam
His ergo praemissis, ad rem ipsam progredimur,& quidem ad definitionem, divisionem & sollemnitates testamentorum. Definitio hoc ipso g. tradita facile intelligitur. TESTAMENTUM est voluia. ratis nostrae 1 sta sententia de eo , quia quis post mortem fieri velit. Dicimus i .esse sententiam υoluntatis. Nam qui vel non possunt voluntatem
de rebus disponendis habere , veluti impuberes , non magis restari possunt, quam qui voluntatis sua sententiam declarare & explicare nequeunt , veluti surdi & muri, insantes &c. Dicimus porro
u) esse Iustam sententiam voluntatis nostrae, ut discernatur testamentum a codicillis. Hi enim etiam sunt voluntatis nostrae sententia, sed non
3 usta, quippe omnibus sollemnitatibus destituti. Iusta ergo hic significat sollemnem , in qua omnia requisita, quae lex exigit, observata sunt. Additurb) de eo, quod quis posν mortem suam fieri velit, i. e. de universis bonis. Simulac enim quis tantum de rebus aliquot singularibus disponit, & neminem heredem instituit, non condidisse censetur Iestamentum , sed codicillos. Testamentum ergo debet continere dispositionem de universis bonis, ut sciamus quis heres suturus, & in omnia desun-cti jura successurus sit.
Jam sacile etiam patet, quotuplex sit testamentum. Diximus esse justam voluntatis nostrae sententiam : illam voluntatem nostram declaramus aut scriptura, aut viva Voce: Si Scriptura , testamentum hoc erit scriptum ὼ Sin posterius, nuncupativum. In hoc autem considerandum non quid notarius faciat, sed quid intenderit testator. Si ille voluit in scriptis testari, testamentum erit
410쪽
Scriptum, quan is etiam testibus obiter enarraverit, quid in tabulis illis disposuerit. Contra , si ejus intentio sit viva voce nuncupare heredem, manet testamentum hoc nuncupativum, quamvis notarius memoriae caussa hanc nuncupationem in chartam conjiciat. L. xli. C. deitestam. Jam Se quuntur aliquot axiomata , quae lacile intelligentur. I Potest tinusquisque vel scripto testari , veι Per nuncupationem. Emundus Merillus, JCtus eximius, Obs. l. II. c. I. I. IV. e. 59. excipit mulieres, quas non nisi nuncupative, non autemper scripturam, testari potuisse contendit. Sed sane scriptorum a mulieribus heredum mentio fit in iure nostro L. I Q. F. de Q. rest. L. 57. g. 6. mde legat. I. L. o. C. de inoff. rest. L. 55. ff. do vula. oe pv. subst. Imo & apud Stiet. GaIb. c. b. min. I. II. m. Io. Itaque in errorem hunc pholapsus & laudatissimus Merillus ob L. 77. g. 24.
F. de legat. I., quem tamen ita explicavimus incoin ment. n. ad L. IAI. Pap. I. II. c. XI. p. 24O., ut non opus futurum sit hic quicquam addere. Il Alterum axioma est, testandum esse de tiniυersi. rate omnium bonorum, & Ill nemo potest pro parte ιesraetus, pro parte intestistus deceaere. Quod adeo verum est, ut in L. I. V. de R. I. dicatur, naturalem harum rerum inter se pugnam e se , testati & in restati . Hinc e. g. si quis heredem aliquem institueret in o. B. non adderet autem quis reliqua bona habiturus sit , is accipiet universa bona, qui in i O. B. scriptus est heres, quia nemo pro Parre restatus, pro parte intestatus potest decedere. IVὶ Nemo potest eum duobus piari- sυe restamentis decedere. L. I9. C. de test. m I. Ratio in promptu. Testamentum est ultima voluntas; voluntas hominis est ambulatoria usque ad mortem ; Si ergo recentius extat leuamentum, prius non continet ultimam voluntatem, adeoque rumpitur per posterius, quemadmodum prior lex per posteriorem tollitur. Obiter hic quaeri potest, cur in ultimis voluntatibus valeat regula: volun tias hominis est ambulatoria usque ad mortem, quum