장음표시 사용
421쪽
De Testamentis Ordinandis. 4i 9 Iis mitteretur in Gernianiam, ibi quoque ratum suturum esset, quamvis ibi signacula testium abscissa requirantur. Praeclare hac de re more suo disseruit summus olim Frisiae JCtus Jo. a Sande Deeis. I. I. def. I 4.
taneum , quam ut conSiderata regula , & exceptiones expendantur. Regulas in testamentis onse vandas vidimus: iam ergo & de exceptionibus quibusdam erit dispiciendum. Nimirum test menta jure nostro sunt vel sollemnia , in quibus nihil omnino sollemnitatum hine nus explicatarum omittendum est, vel minus sollemnia S. pria vilegiatar per privilegium vel omnes vel quaedam sollemnitates adhuc recensitae remissae snnt. Omnes sollemnitates remissae sunt mitis bus , de quorum testamentis agitur g. DI-DVIII. . quaedam tantum per privilegium remissae sunt i 'paνentibus, de quorum testamento g. ω9. 2 rem oro pestis terrantibus, g. 5io. 5 ruri restantibu ,
Quod ad milites attinet, privilegium quidem iam olim habuerunt, ut in procinctu possent testari. Si enim in acie stabant, incincti sago vel habitu vel cinctu gabino & insertis scuto manibus , tribus vel quatuor audientibus, voluntatem suam eloquerentur, rata erat eorum voluntas,
quamvis nullae aliae sollemnitates essent adhibitae, g. I. Inu. h. r. Hujusmodi testamenta condebant milites Romani quoties in extremo periculo versarentur , & parum spei superesset se vivos acie
422쪽
exituros. Exempla sunt apud Plutares. - rioian. p. l . Vel . Paterc. I. II. c. S. Sed iam pridem ista restRmenta militaria in.procinctu sa
ela ab usu recesSisse, non modo Iustinianus noster restatur g. L. Inst. h. verum. etiam multo ante Justinianum Cic. de nat. deor. I. II. c. 5-
Et hinc plane ali sunt illa, de quibus jam erit
agendum. Nimirum testamenta militaria de novo inventa sunt ab imperatoribus, postquam , uti supra g. monui, abolita militia lecta , mercenaria elegerant, quippe magis congrue'tem Principatui , s. statui monarchico. Ut igitur eo libentius nomina militiae darent homines , eos invitarunt variis privilegiis inter quae etiam hoc fuit, ut omnibus omissis sollemnitatibus possent condere testamenta. Historiam hujus privilegibha mus in L. I. pr. F. ἡ. , ex qua adparet prumum Iul. Caesarem ad tempus, deinde Titum , Domitianum, Nervam, Traranum univerSis milialibus hoc privilegium conetessisse. Hinc Simul Nimadvertimus quam parum rem adcurate tetia gerit Tribonianus, dum pr. Inst. h. t. hujus privilegii rationem arcessit a nimia miliιtim /mperiaria. Nanὶ sane si non alia caussa esset tanti pruvilegii, inde sequeretur, ut illud ad, solos miliatas gregarios pertineret, quod, tamen fili sunt esse ex L. 44. ff. h. t. manifesto adparet. Sed tamen.
ad si mi icitatem etiam provecta Domitianus L. Mi. J. h. n.
Unum ergo de testamentis militaribus mi ma'est,. -ιes restaturus nuuam fouemnitatem adhiben penetur, neque externam neque internam di sed suia
scit nuda eUs voluntar, L. t. F. b. t. Quod ver imiles internis sollemnitatibus solutus sit, facile
demonstrabimus , si ejus testamentum eum testis, mentis papansriam contendemus. Nam x ) pagam' neminem mstituere possunt heredem , queni leges
inea pacem esse jubent, , 55, sessi, milites a
423쪽
m Militari Testamento. 4 Hiem instituunt Oscumque volunt, etiam inc paces, veluti deportat Os, L. i5. g. 2. h. t. a Pagani, si habent liberos, aut in&tituere heredes, aut nominatim & ex justa caussa exheredare te. nentur, g. in . Si quis tacite em praeterit, te. Stamentum est nullum, pr. Inst. de exher. lib. At
miles liberos etiam praeterit, L. 9. L. 10. C. b. r. 5ὶ Paganus, qui condito testamento decedit &viduam reliquit gravidam, frustra' restatus est, Si postumus vel postlinia nascatur. Nam hi puni. unt testa imentum paternum, β. I. Contra, mi itis testamentum non rumpitur, si vel maxime eo mortuo naκatur postumus, L. 7. L. 8. U. b.
r. 43 Si pater paganus filium filiamve sine justa
caussa exheredavit, testamentum ejus rescinditur
querela inoff. testam. g. 58i., idemque obtinet, si parentes a liberis sint praeteriti, vel iniuste exheredati , vel fratres & sorores praeteriti instituta turpi persona.: ibid. At militis testamentum rescindi nequit. querela inofficiosi testamenti, sive ibberos, sive parentes, Sive fratres sororesve neglexerit , L. M. f. tile. m. b. p. L. 27. Lma. f. L. 9. C. da i s rest. b) Paganorum nemo p rest pro parte intestatus decedere, g. 49 i. At id potest miles. E. g. si tantum ex fundo heredem seripserit, & quantum ad residuum patrimonium intestatus decesserit; tamen ratum eSt ejus testam tum L. G. V. h. t. non minus ac si ad tempuς heredem instituerit, L. I S. g. 4. h. t. , quae omnia in pagano secus sese habent. 6M P ganorum nemo cum duobus testamentis decedere potest, g. 4bi. 4. prius enim a posteriore rum
pitur , 5. 5. 2.: at militi id licet, neque prius
ejus Iestamentum rumpitur per posterius, nisi sibi invicem sint contraria, L. 29. pr. U. . it. 7. Paganus non potest heredem instituere codicillis, sed testamento Soblemni, g. 652. a . Sunt enim codicilliinon instit endorum heredum, sed lega torum & fidere amissorum relinquendorum caussa
inventi, ibid. n. 5. Sed miles & eodicillis factis heredem recte instituit, L. 56. pr. ff. h. t. M P
424쪽
sanis licita est substitutio, sed pupillaris tantum teibus, qui liberis impuberibus possunt hereis em scribere in casu, Si intra pubertatis annos decesserint, s. 56i. 5. At miles substituere potest filici ouoillariter etiam in casu, St. pubes decesse-
iit, ia ulla alia regula ad tubstitutionem per
tinente tenetur, L. 5. L. I 5. g. b. L. 28. f. t. 8). Si oaganus ita hereditatem legatis exhauserit, ut heredi nequidem quarta hereditatis pars salva sit, licet heredi secundum L. Falcidiam Iantum singuli; legatariis detrahere, ut quartam bonorum paristem habeat, g. 65o. At heres a milite institutus hanc quartam Falcidiam non detrahit, si vel nihil salvum habeat, sed universam substantiam in legata exhaurire tenetur, L. 17. g. ult. ν. h. t.
ouum ergo ipsae sollemnitates internae remissae sint militibus, multo minus profecto obstringentur legibus, quae tot Sollemnitates externas requirunt. Hinc o si in scriptis testetur , nulli requiruntur testes, nulla eorum rogatio , multoque minus quaeritur an habiles sint, &-Ρ Σt restamenti factio. Sufficit, modo militis tabulae reperiantur, & certo constet, eas scri mille HI subscriptione firmasse militem, L. 4o pr. v. o. s. ouod adeo verum est, ut & illud testamentum valere dicatur, quod miles vulneratus litteris sanguine suo rutilantibus vagina gladii , vel gladio , arenae inscripserit, tanuncupativum condere Velit testamentum, sui ciunt duo testes, non Sollemnitatis sed probari nis caussa, ut constet militem Ita disposuisse. Ouoties enim in jure nostro de probatione quaeritur, non de sollemnitate: toties duo testes fusi
fieiunt. & plenam faciunt probationem. 'de re lib. Et id quoque innuit Pra Ianus imp. dum in elegante rescripto g. I. Inst. h. t. dicit uoluntatem a milite nuncupandam esSe eoas vocatis auiae hominibus. Quum vero hi homines non Sol-
425쪽
lemnitatis se sed probationis caussa convocentur, per se patet testes illos non esse Sollemniter rogandos , cea in testamento paganorum id fiet.
oportebat , g. 49 5. 5 Unicum ergo est huius
militaris testamenti essentiale requisitum, ut constet militem animo deliberato , non Sermone sortuito, haec dixisse. Nam si,. ut fit, jocatus miles inter pocula dixerit se hunc vel illum heredem sibi. instituere , nullius momenti erit haec nuneupatio, & quidvis potius quam testamentum ;ceu eleganter ostendit Trajanus in laud. rescripto ad Catilium Severum,. g. l. Inu. h. t
Jam porro quaeritur, qui snam hoc privile gium concessum sit λ Res p. Id ex rationei privi. Iegii iudicandum.. Si simplicitas militum esset hu)us privilegii caussa , ad solos gregarios milites pertinere oporteret id, privile- Dium, ut Jam supra. g. 5oa. diximus. Sed quamvis. fieri. possit,. ut Domitianus initio. propter simplicitatem id privilegium militibus dederit, L. I. g. i. f. s. t.., & postea Antoninus L. 4. C.
eod.; non tamen ea fuit sola ratio, sed praecipue eos movit periculum imminens militibus praesentissimunt, & quod non patitur eos de sollemnitatibus testamentorum esse sollicitos. Haec ratio eleganter exprimitur in L Mn. pr. V. de Mn. ρου.
ιest. nul. mon Asiam est, quin debeans ratae esse voluntates eorum , qui in hostico. Ioco suprema
judicia sua quoquo modo ordinassent ,. itaque diem suam obiissent.. Et paullo post additur,. etiam praesidem provinciae aliasque personas in exercitu posse testati militariter, quia ipsi in. pro tantiu υersentiar er eodem periculat eve tantur. Haec est vera & adaequata hujus privilegii ratio, quam ex glossatoribus jam Decius, ex recenti Oribus JCtis. Arn.. Vinnius ad pr. Inst. h. t. p. 5ι o.
cile respondere licebit ad quaestionem, quibusnam: hoe privilegium competat λ Omnibus . nimirum. Κ*ii in hostico, loco sunt, . iisdem exposita per
426쪽
culis etiam non militantes, g. I. Inst. h. t. ve- .luti praesides provinciae eoruntque legati, qui in lcastris vel acie reperiuntur, l. t. L. un. lpr. U. δε bon. poss. ex test. miI., etiam navarchi classium , nautae, vigiles, novitii , qui nondum in numeros relati sunt. d. L. un. g. l. 2. Meed.
Ergo & hodia concio natores, medici , chirurgi , ljudices castrenses, teurs, quaestores, Kriegs- Commissarii, legati a republica missi, Gede- sputiste etti Felde, immo & coqui & mercatores castrenses marqυetender ) , & alii. Id mirum ,
etiam surdum de mutum posse militare testamentum condere, L. 4. f. h. t. , quod quosdam sollicitos habet. Nam quomodo, inquiunt, milites esse possunt surdi & muti, & si surdi muti Sunt, quo pacto declarabunt animi sui sententiam λsed salva est res. Surdi & muti milites non fiunt; si tamen in acie vulnerati aurium & linguae usum amiserint, ideo non statim desinunt esse milites, antequam missionem impetrarint. Ergo & jure militari concedere possunt testamentum, modo litteris animi sui sententiam exprimere poSsint.
Deinde ex eadem privilegii caussa patet, quando eo privilegio uti possint homines. Glossa distinguit, sintne milites in acie constituti, an iri castris, an in prataidiis. Primo casu nullis testibus opus esse ait, secundo duobus, tertio omnes sollemnitates observandas. Enimvero quamvis hanc sententiam confirmarit etiam IVIaximi l. I. imp. Const. a. III a. or. Nou Testamemen I. g. unae. lsoIIen, ea tamen jure Romano salsa est. Milites λenim sive in expeditione sint, sive in castris . lpossunt hoc privilegio uti. In praesidiis autem & ihibernis, merito iure ordinario testatur, quia itunc extra periculum sunt. Observavit id iam iFrisius JCtus, vigilius Zuichemus, Comm. ad X. Tit. Inst. Istr. CiviI. p. 82. aeq. Itaque extra peri- eulum constituti milites Plane jure communi te- i
427쪽
Do Militari Testamento. 425stantur, nulloque uti possunt privile o. Quid
vero si miles in expeditione testatus sit, sed salvus redierit, an tunc depulso periculo testamentum istud expirat λ Res p. Non corruit, si miles manet: sin missionem impetravit, distinguendum est. NIissio enim est vel honesta, quae fit stipendiis exactis : vel eatissaria, quae fit propter
vulnera & inhabilitatem supervenientem: dctgnominiosa, quae fit propter crimen aliquod famosum. Si missio est honesta vel caussaria, test mentium adhuc per annum a die missionis valet,& hine si intra hunc annum moritur testator, ex illo testamento heredes Succedunt, L. 26. pr. b. t.
quamvis conditio heredibus adscripta elapso demum anno extiterit. L. M. pr. s. eis. Convale- Scit etiam testamentum, si quis honestam vel causariam consequutus missionem, intra annum iterum det nomen militiae, L. 58. g. I. U. l. t. Quod si quis autem ignominiae caussa misSus eSt, Iestamentum ne quidem per annum valet, sed statim a missionis momento vigorem amittit. L. 27. pr. h. r.
Absolvimus doctrinam iuris Romani de testamento militari. Una tantum superest quaestio, id o tantum pertractanda, ne quis in errorem incidat. Nimirum supra g. 478. a. monuimus filiumfamilias in peculio castrensi ita haberi pro patresamilias, ut &intestamentum de eo condere possit, quod alioquininon potest filiussamilias, g. 5 i5. 4. Si ergo filiusfamilias in castrensi peculio habet testamenti satinionem , an & eo privilegio gauderet, ut. Possit more militari testati λ-Besp. Neg. Potest quidem inlue testari ac miles, sed non eo modo , quo miles, sed omnes merito sollemnitates supra descriptas adhibet, L. An. C. de incle. test. Ratio est repetenda a caussa privilegii militibus dati, quam diximus esse immi. nens periculum. Filio autem lami fias testanti da
428쪽
peeulio castrensi vel quasi, non semper imminet periculum. Potest ergo & debet sol Iemne testamentum condere. Si tamen sit miles & in expeditione, vel castris constitutus, dubium nullum est, quin reliquorum militum iuribus utatur. - . DVIII.
Ut dei m colophonem hese doctrinae imponas mus , more nostro adhuc despiciemus , an huiu modi privilegium etiamnum competat militibus. sp. Illud adhuc omnino. obtinere. Exempla in Fr si ani pertinentia habet Ula. Huberaesi. F. h. e. In Germania extat eam in rem lex publica , nempe conaturaio Naacintiliani l. Imp. v. is a. Sed in eo liua a iure Romano discedit Amis in expeditione nullas sollemnitates, in casestris duo testes requirir, quod imperatorem a glossa deceptum statuisse dissimus paullo ame
Hactenus de primo genere restamentorum privilegiatorum nimiruti, de militari. Sequitur alterum, testamentum PARENTUM INTER LIBERO S.
intelligitur autem hic non pater dumtaxat, Sed ει mater, imo & avus & avia. Hi si inter solos liberos disponant, vel id saciunt petr scripturam,
vel per nuneupinionem , s. υμ voce. Si per scrHyturam, nulli planei testes, nequae ullae aliae sollemnitatem requiruntur, modo r) ipsi scripseri rattabulas, vel iisdem subscripserint 2 annum, mensem & diem, nee non I) uncias , ex quibus instituant heredes liberos, expresserint , & quidem non signis, sed litteris. Hoc enim tantum exigi. tur in μυ. CVII. e. I. Sin vero per nuncupationem inter liberos disponant parentes, res ipsa docet, testes adesse debere , qui se hanc horum voluntatem audivisse confirment. Sed quum & hi testes non adsint sollemnitatis, sed probationis caussa, duo sufficiunt, per eg quae diximus ad
429쪽
. M . arg. L. L2- ff. de testam. Sed hic adhuc notandum, privilegium hoc parentibus competere tantum ratione liberorumia Unde, si quis moriens inter libros suos sine testibus in scripto disposuerit , eodemque testamento etiam viduam, fratrem patruum M. heredes instituerit vel lega
tis donarit: dispositio illa valebit quidem rati
ne liberorum , sed non ratione personarum extra
nearumia Clarissime id inculcatur in Noυ ILe. r. ubi dicitur, si pater iisdem tabulis. legare velit, id fieri debere eoram testibus. Et quamvis aliud reperiamus ita Amia quia sine Cia de restam. quae ex Novella lisa desumpta est, iam supra tamen monuimus, ubi authentica a suo exemplo discrepat, ejus nullam esse auctoritatem 5. 16. 5. DX. Reliqua testamenta privilegiata minore labore
exponi possunt. Tale est III. testamentum, rempore pestis factum. De hoc id unum observandum,
omnes in. eo. adhibendas esse sollemnitates, pra terquam quod sola unitas contextus remissa est, L. f. C. de testam. Quum enim tempore hoc tristi, tanto, metu homines perculsi sint, ut vix sperandum sit, fore ut septem homines in unum locum conveniant; hinc permittitur ut,. st test in tot hodie duos testes rogarit,. ut subscriberent, cras tres, Perinde duos, aeque valeat hoc test mentum, ac si septem illi testes uno eodemquae tempore suissent congregati, omniaque uno com- textu acta essentis
'ivilegiarum quoque est testamentum Iv. ruri conditum, eatenus, ut I) si septem testes haberi nequeant, quinquae sufficiant2 ut, uno ex
his seribendi artis imperito ,. alter pro illo scri-herct possit; quod secus se habere in testamento sollemni supra observavimus, g. M. L. MIt. α
430쪽
cie test. Quid si vero impugnantes hoc testamentum dicant, plures testes facile haberi potuisse ,
si quidem pagus sit frequens, & plures quam rustici patresfamilias ibi habitent Resp. la Uallegante probandum est. Semper enim Praesum 1-tur , in pagis septem testes haberi non posSe. Nec sufficit, si testamentum impugnans dicat , 5o. ibi rusticos habitare. Non probandum praecise , eo tempore illos domi fuisse, adeoque po- insSe convocari. Rustici enim modo in urbibus , modo in agris, & extra hiemem raro domi agunt. Ceterum ex hac rationeosacilei patet id privilegium non solum ad rusticos , verum etiam aciat lustres, nobiles, honoratiores viros ibi habitantes pertinere; unde etiam id genus testamenti
non vocavi testamentum rusticoru , uti a PleriS que vocatur, Sed ruri testantiam.
Becensent DD. & alia quaedam exempla testa-
meatorum privilegiatorum , quae hic uno lasce complectimur. Tale est V. testamentum Principi oblatum, vel VI. insinuatum actis, aut coram 1m dice consectum, vel ut paucis dicamus, pubιι cum. Quia enim haec itestamenta publica fide sustinentur, hinc ea nihil sollemnitatis exigere iam Supra menuimus, g. beo. L. 39. testam. VII. e
Stamentum posterius imperseetum, quo nereae :ab intestato priore praeteriti ad successionem vocantur. . Quamvis enim prius testamentum alias
de iure subsistat, nisi posteriore aeque perseelorumpatur , g. 572., 2. , quum nihil Sit tam naturale, quam eo iure quidque dissolvi , quo colligatum est, L. 55. f. de R. I. , nihilominus tamen,
uuia maximus est successionis ab intestato sayor, permiserunt leges , ut & posterius imperseetum testamentum prius perfectum rumpat, si in eo proximi heredes ab intestato vocentur νen. C. de testam. Denique hoc reserunt VII. testamentum adaptas caussas. Piae caussae autem