장음표시 사용
441쪽
mines instimes , Lή r. ff. de his qui mi. rQam; nostri autem comoedi saepe in dignitate vivunt, & plerumque patrum dignitas non admodum laeditur, si filii hoc vitae genus eligant. i5 5
Ilus patrem earceri inclusum fideiussione liberare nolit. Haec quoque caussa propria tantum filiis. Filiae enim tamquam mulieres pro aliis intercedere non possunt, impediente SCto Velleiano. Vid. L. I. g. ra. ff. de Scio Vellei. 14 Si fiIta vitam meretriciam eIigat. Non ergo susticit, si stuprum passa sit: sed requiritur ut quaestum corporis faciat. Immo nec id quidem sufficit, si sed id quoque leges exigunt, ut sitiminorennis, ut patet lorem obtulerit, eamsue elocare voluerit. Tunc sane si honestae conditioni hanc turpitudinem praeserat, merito exheredatione digna iudicatur.
Caussae, propter 'parentes hereditate privari possunt, pauciores memorantur. μυ. CXV. c. 4. nempe octo tantum; cujus rei ratio in promptu est. Quum enim major sit liberorum erga parentes , quam parentum erga liberos obligatio , pa
ciores etiam oportet esse casus, quibus se ingratos praebere possunt parentes adversus liberos. Ex hisce octo caussis prima coincidit cum decima superioris 3 : secunda cum tertia : tertia cum unde cima : cum sexta: cum octa va : sexta cum Septima: septima cum nona: Octava sola singularis est. Ex iusta enim vindicta pater a filio exheredari potest, si matri venenum praebuerit,
. vel mater, si patri intulerit manus violentas. - - . DXXXII. Supersunt caussae, ob quas exheredari possuut fratres & sorores. Et sane hi impune praeteriri possunt , adeoque ne opus quidem est eorum exheredatione , modo personam turpem non instituant. Si quis Rutem e. g. meretricem, lenam vel aliud
442쪽
ejusmodi carcinoma instituat, fratres & sorores querela inofficiosi istud testamentum rescindent , nisi ex justa caussa suerint exheredari. 'Et tales iustae caussae tres occurrunt in . XXII. e. 47.1ὶ Si stater fratris vitae struxerit insidias. 2 Si criminis illum accusarit, & 5, si bonis ejus insigne detrimentum attulerit.
- Hae sunt exheredati oliis caussae justae, ubi quaestio incidit, ausaliae atrociores Amittantur Z Id merito negandum videtur , quia solas has sumere voluit Justinianus. Sic e. s. non esset rata eL redatio filii ideo facta , quin hominem occiderit, vel surtuam. secerit. Quamvis enim atrocia haec sint deliicta, inter caussas tamen exheredatiOnis non Occurrunt. .DiSi guendum ergo inter caus- fas diυersara , quamvis atrociores, & caussas Aem generis. Illae non admittuntur, hae admittendae sunt Omnino. Sic e. g. quia patrem po Sum exheredare, quia matrem veneno sustulit, pro cul dubio etiam valebit exheredatio, si matrem pladio occiderit. Adcurate ea de re regu Uix. Hubstrus in PraeI. ad Inst. h. t.
EX heredationi contrariam esse diximus 3 redis institutionem ; de qua ita h. t. agitur . ut I) ostendamus, quinam heredes institui possint λ α quomodo as dividendus sit hereditarius λ 5 quo- ruplici modo institutioi heredis fieri possit
Quandoquidem vero in heredis institutione in-
443쪽
terna testamentorum Sollemnitas consistit, adeo
ut veluti caput & sundamentum totius testamenii adpelletur, 3. 34. Inst. de Iegat. , quaeritur primo omnium, quid sit haeres ρ Resp. HEREDEΜ esse successorem in omne jus , quod defunctus latait. Qua definitione heres statim distin uitur a lega- rario, & fideicommissario singular . Neuter enim horum succedit in universum desuncti ius, sed tantum in rem aliquam singularem, e . g. domum, agrum, bibliothecam &c. Unde quam legatarius& fideicommissarius nihil aeris alieni a defuncto contracti solvant, hoc onus omnino incumbit heia redi, quia est successor in universum ius, quod defunctus habuit, L. 24. de υerb. sign. Praemissa hac definitione, facile intelligetur prima tituli nostri quaestio , heredes institui Id enim explicamus axiomate generali ex defini
tione nostra ἀμέσως derivato. Quicumque temporrfacti res amenti, mortis testatoris cir aditionis, ejus conditionis est, tit: in uniυersum jus civis Romani possit succedere, is, feres institui potest. Axiomate hoc nihil clarius est. Testamenti enim factio , de qua hic loquimur, est jus Quiritium, i. e.
civibus Romanis proprium, adeoque & nemo ex testamento civis quidquam capere potest, quam qui in jura testatoris tamquam civis Romani succedere potest. Istud autem probe observandum tribus temporibus spectari, an aliquis institui possit. Capacem enim esse oportet r) tempore δε- Em testamenti, 23 moriente testatore, 5 quando adit hereditatem. Si quis enim intermediis temporibus inhabilis suisset, id non nocet, L. 49. s. r. U. h. t. Ε. g. Cicero a Clodio in exsilium eiiciebatur, adeoque tunc incapax erat hereditatis, si vel exsulem aliquis instituisset, vel restator durante adhuc ejus exsilio decessisset, vel tamquam exsul adire voluisset hereditatem. Alias nihil nocuisset Ciceroni exsilium, si tribus istis remporibus in civitate suisset.
444쪽
Iam ad conclusi es ex hoc axiomate fluentes , Nempe I. inde sequitur, aes s iervi heredes insti-- Huint. Distinguendum tamen inter servos proprios, & alienos. Propoeii nonnisi cum Iibertate heredes fiunt, quia alias no' possunt succedere in ius civis Romani. Alieni autem etiam sine libertate recte instituuntur. Obiiei es, servum non posse succedere in ius civis Romani λ Sed facilis est responsio , servos non institui ex propria persona, siquidem nullam habent, sed ex persona domini . L. Si. pr. f. h. t. Hinc hereditatem non sibi, sed dominis adquirunt, adeoque susscit, modo domini eorum succedere possint in ius uni versum civis Romani. Quamvis autem expediti iuris sit, institui posse servum: singiuaris tamen
notanda est exceptio ex rescripto Smeri & antonini, W. Inst. b. a. quod nimirum , ra domina a--Iperra suspecta remum , cum quo rem habuiso diacitur , ειννdem seripserit , ea heredis imitutio anidi sententiam facta irrita habeatur. Ratio in promptu est. Ita enim servus heres fieret liber, adeoque po- Stea non posset torqueri, scit. quaestionibus diris subjici, & sie. delictum maneret impunitum.
Ex eodem axiomate II. colligimus, solo ei er 'Romanos, non autem peregrinos posse heredes institui, L. 6. i. h. 3. Quomodo enim posset peregrinus in ius civis Romani Suecedere ρ Vulgo tamen illud jus abrogatum putant per Auis. omnes peregrini C. commvinia de furens. Sed in illa Authentica Fridericus II. non constituit peregrinos posse heredes institui, sed. tantum eos testamenta condere & ab intestato bona proximis agnatis relinquere posse. Interim Cum a Schillen o ita dissiade fure peregrinor. recte observatum sit, hodie inter peregrinos & cives parum differentiae super-
445쪽
esse, non mirunt est hoβ etiam rem heredes scri.
Quaestio II. oritur , an personae incertae hodie boredor esse possint λ Et observavimus jam supra g. 523. eos olim institui non potuisse. Institutio enim heredis est titulus lonorabilis: quis vero honoraret personam incertam, cuius nullam ideam animo subjectam habet Valuit sane hoc jus tempore Plinii sub Traiano, ceu ex ejus Lib. V. ep. 7. patet, ubi OStendit , id quod munielmo νε-
ιisium erat, nulIius momenti esse , non aliam ob caussam, quam quod municipia essent personae in- coriae. Enimvero istud ius Sensim mutatum est,
adeoque jure novo distinguitur , an persona incedita ex post fadio certa fieri possit, nee ne λ Si certa itullo modo neri potest , res ipsa docet irritam esse heredis institutionem, e. g. Si vis heredem scripserit,& inter tot mile Johannes incerium sit de quo testator senserit. Sin autem ex post facto certa fieri potest, valet omnino institutio , e. g. qui moximo anno consul furarus eriν, eum heredem instituo g. 26. 27. Inst. de Ieg. Hinc jam facile reddi ratio potest cur hereditas hodie relinqui possit pauperibus, ecclesiis, civitatibus &quibusvis corporibus licitis, i. e. a principe confirmatis, quae Onania olina fieri, non potuisseculenter demonstravimus in avi. Rom. H. i. g. 5.
Quum ergo hactenus ostenderimus quinam heredes institui possint, proximum est, ut & qui non possint ν videamus; quorum duo sunt genera. Alii enim omhibent --, ita ut a nemine neque ullo casu instituι possinta alii freti inmquid, ut imum certis casibus ineapaces habeam
quos ad tam miseram conditionem adegit Lex tr culenta , b. C. ad L. Iul. mai., ut non solum
446쪽
I, Mν II. Tit. XIX. . A reditatis paternae & maternae, red&' nusso ex taneo quidquam cape te PQGidy- Τιζ' . ni eam prohibitionem tantum ad hiloscimus autem ς' η ζ conditionis sunt D''VCibu, ab Icendentibus maternis legitimasti', 'u' V= μ' ue cis Simpliciter etiam γ L eri ut aliquid ex hereditate caperta apost 's, prohibentur Ri q*Τ momodo intelligen
p h. -- matum. Hi simpliciter erant
447쪽
tur altera, quomodo as hereditaritis sit diυidendus λAs vocabulum est origine graecum; & idem significat ac renum, totum, integrum ac indivisum. Graecum enim επι a Doribus & Siculis solebat pronunciari ἀς. Solebant autem Romani omnem universitatem AssΕΜ vocare. Nam e. g. quod per i tum annum usurarum nomine Solvendum erat, vocabant assem usurarium. Et hinc etiam totam massam hereditariam vocabant assem tereditarium.
Umnis as ab iisdem Romanis dividebatur in XII. Muciar, quae a prima usque ad undecimam singularia nomina sortiebantur. Nam i) Si quis unam unciam vel duodecimam partem hereditatis acciperet, dicebatur heres ex UNCIA.
5) Si tres uncias s. 5lia. erit heres ex quadrante. 4J Si quatuor uncias s. 4III. heres erit ex triente. 6) Si quinque uncias s. 5Ii 2. heres erit ex quin-
6ὶ Si sex uncias s. 6112. heres erit ex semisse. 7) Si septem uncias s. 71I2. heres dicitur ex ae-
83 Si octo nneias p. 81idi. heres erit ex baesse. 0) Si novem uncias s. 9III. vocabitur heres ex
io Si decem uncias s. rori 2. heres dicitur ex decunce, Vel dextante. ii Si undecim uncias s. II 1ia. heres erit ex
32 Si duodecim uncias s. Isti 12. heres erit ex
Haec sunt unerarum vocabula: quid υero, si quis usu totam unciam accipis, sed verbi caussa inaέλTunc haeres dicitur ex semitineia. Quod si ex quarta unciae parte institurus sit, adeoque aeccipiat 2148 λTunc dicitur heres ex Meillest. Sunt & alia hujus
448쪽
generis vocabula, sed in iure nostro rariora, unias ea hic merito praetermittimus. Legi autem possunt duo auctores antiqui, MIustus Meeianus de Bautis de asse, quoS aureo suo libro de pecunia vetere subjunxit JO. Frid. Gronovius.
- Hiς praeinissis lacile intelligitur quomodo dividenaea sit heredi f., maxime si testator in distribuendo asse erraverit. Λxioma enim generale est ita divi, dendam orae hemeditatem, quid ex isto asse super' ait. Quia entur nemo pro parte toratus, pro parte intestatus potest decedere, 49I. S., earumque rerum naturalis inter se pugna est, L. 7. F. de R. I. Consequens est, ut totus as hereditarius inter hermees sit distribuendus. Alias enim pars.superflua cederet heredibus 'ab intestato, & sic textator pro parte intestatus decederet. Ex hoc axiomate jam Sequitur, ut si tintis heres in parte institutussir, is totum assem accipias. E. g. testator relinquit Mo . , & heredem instituit Μaevium ex semisse, nec alium ipsi dat coheredem, tunc Maevius loco semissis accipit 5Oooo. L. I. g. 4. h. t. τὶ Inde sequitur, ut si muribas institutis heredibus χmui pars ati a adscripta sit, Omnes parte aequales accipiant. Hinc Si superior testator sex instituerit heredes, nec adjecerit quantum quisque habere debeat, singuIi accipient booo. Ceterum hic observandum, personas plures conjunctas semper pro uua haberi, L. II. II. f. h. t. E. g. Si superior testator ita scripserit, pνimus heres esto: se--ndas & tertius heredes sunto : qtiartus, in1MI, sextus, & septi s heredes sunto : partes fient tres Ac primus accipiet i oo, secundus & tertius singuli booo, reliqui singuli di5oo. 5ὶ Inde Sequitur , ut si ex asse aιiquid supresia, id singulis pro ratin adcreua . E. g. testator reliquit Mocio, &primum instituit in semisse, alterum in quadrante super sunt ergo romo, qui dividuntur inter duos coheredes, ita ut prima. duplo) plus inde accipiat
449쪽
Do Heredi bus Insi tuendis. 4 7 quam alter. 4 inde sequitur, ut si iusto pliares tineiae distributae sint, id quod deficit, singulis prorata demeseat. E. g. testator reliquit ramo, &primum instituit in semisse, Secundam, tertium, quartum, Sinsulas in quadrante. Jam cum unus quadrans deficiat, ille singulis pro rata debet decrescere , & hinc primus accipiet simo, secundus 2ooo, tertius 2ooo, quartus uoco, perinde ac si hi in sextante essent instituti. 5ὶ Inde sequitur ut si partes in quibusdam heredibus 'pressae sint, in quibusdam non expressae , hi posteriores accipiant quia superest, vel sisnibit supersit, Ox asis far DUPONDIUΜ , i. e. hereditas disidarur in XXIV. uncias. E. g. restator primum instituit ex quadrante, secundum ex triente, tertium, quartum& quintum sine portione expressa heredes Scribir. Massa hereditaria est Istooo. Ergo primus accipiet Sooo, secundus 4ooo. Jam cum supersint booo, ea inter se dividunt aequaliter reliqui, quibus nulla pals adscripta est. Contra si ita scripserit testator, primus heres esto ex triente, secundus ex triente, tertius ex triente, praeterea quartus heres esto: tunc primus accipit amo, secundus 2Ooo , tertius tantumdem, quartus 6ooo.
Reliqua est tertia tituli pars modis instituenaei heredem. Fit autem institutio vel ptire, vel ob conditione. Annon etiam in diem, vel ex die λ Neg. quia sic statim testator pro parte testatus, pro parte intestatus decederet. Non sane si quis scripsisset, Titius heres esto post decennium: tunc eo usque hereditas manere deberet penes heredes ab intestam, quod jura nostra non permittunt. aliud tamen dicendum , si dies adjectus incertus sit, adeo ut non Constet an umquam sit constitutus. Hujusmodi enim dies incertus pro conditione habetur, & hinc valet institutio ita iacta dies eris consul ere tus , feres esto. An enim umquam consul futurus
sit, incerium est. Quum ergo & xub conditione
450쪽
fiat heredis institutio, quaeritur, quid ει quotuplex sit conditio λ Definitur conditio, quod sit eir m
stantia , a quo rex suspenditur tamquam ab incertoeυentu. Unde facile patet conditionem non esse,
quae in praeteritum tempus consertur. Quomodo enim incertum esse potesr, quod jam factum ρ Aliquando tamenis loco conditionis est, si ratione notitiae nostrae.fes incerta sit; id quod frequenter occurrit in sponsionibus; e. g. dabisne I Oo, si portus S. Andreae est occupatus λ Dividitur porro conditio a doctoribus in possibilem & impossibilem ;sed parum commoda est haec divisio, nec divisioni quadrat: conditio enim est, quae suspendit rem ab incerto eventu. Impossibilis autem conditio numquam est eventus incertus, quum jam tum constet eam numquam adimpletam iri. Ce-Ierum quia aliquam utilitatem praestat haec divisio, illa merito in jure toleratur.
Possibilis eonditio denuo dividi solet in potestae-tiυam, OsuaIem Sc mixtam. Potestativa est, quae in nostra. potestate posita est: casualis, quae a
fato pendet, mixta, quae partim ab arbitrio nostro , partim a fato pender. Sed si satendum est, quod res est, ne haec quidem divisio adcurata est. Vix enim exemplum potest potestativae conditionis dari, ubi non providentia divina simul utramque paginam laciat.
. Impossibilis conditio itidem triplex est. Aut enim impossibilis est legibus, vel bonis moribus,e. g. heres esto si fratrem occideris, vel in foro nudus Saltaveris; aut natura, e. g. heres esto si flumen ebiberis; aut permexitate verborum, si ita sibi repugnent verba, ut res exitum habere nequeat; - e. g. si primus heres erit, secundus heres e to: si secundus, primus heres esto. Tot species