장음표시 사용
471쪽
oluntarii , adhuc tamen aliquid singulare circa hos occurrit. Nam i, liberi hereditatem non adeunι, ut extranei, sed ipso jure heredes sunt. 2 Extranei dic utitur pro herede gerere : liberi se immiscere. 5) Extranei hereditatem --: liberi ab illa abstinent ; quae vocabula accurate discernunt ICti nostri. 43 Extranei hereditarem nonduin aditam non transmittunt ad heredes suos: Iiberi autem, quia ipso iure, heredes surru , eam
g. DXCI. DXCII. Diximus de duabus prioribus heredum specia-bus; sequuntur ergo voluntarii, quales Sunt mnes, qui nec in dominio , nec in patria potest se testatoris sunt constituti. Quum ergo hi optionem habeant heredeS esse velint , nec ne: quae-
tio nasci lux, i, quomodo hereditatem adquirant λ quomodo repudient λ Ad priorem quaestionem respondemus, haeredi Iatem ab extraneo adquiri vel vel factis. Si verbis declaret se heredem futurum, dicitur aditio heredieati si ui ipso facto res hereditarias administret, agros co- Iat , pecunia; laenori locet &c. dicitur pro εere
aestia. Hic tamen cautoS nos esse oportet. Si enim heres institutus haec omnia agat, quae heres agere consuevis, sed protestatiouem tamen addat, se id non sacere animo pro herede gerendi, po- Iius pro negotvirum gestore habenduS eril, L. 2o
νη. ff. de a m ι. omiti. hexed. Hi sunt duo modi adquirendi hereditatem ; iam de singulis ex insti A
Am Tio est actus legitimu&, quo heres institutus voluntatem suscipiendi hereditatem declarat,. eoque ipsa heteditatem adquirit. Ex qua definitione tria fluunt axiomata .. i) Aditio est declaratio voluntatis. Q Eadem est actus legitimus,
472쪽
g o Libis II. TH. XIX. 54 Ι'et aditionem , ereditas adquiritur. Ex primo
axiomate sequentes fluunt conclusiones. Q Puriosi, mente capti & infantes hereditatem adire ne, uueunt. Quomodo enim usi rata te ni declarent , qui quid agunt nesciunt λ Ne tamen relicta sibi hereditate ideo priventur, pro Parentes, tutores & curatores. 2 Pupilli majores ipsi adire possunt, modo se
talem interponat. Rationem,ris opuS Sit , quum tamen conditionem Suam mellorem reddant, iam supra dedimus g. M sic aditio hereditatis erat actus Sine auctoritate tutoris explicari numquam p0I
L. I9. U. de aves. tui. tem adire nequeunt sine luSsu enim liberi, iure vetere, parentibus hereditatem, nihil aequius erat quam u Pnuoque consentirent. Sed id novo iure eatenus mutatum , ut si pater Sine rationelius etiam eo invito adire possit, &ditatem illam habeat tamquam peculium extra Or
rit enim declaratio voluntatiS, quae
cederet quod fieri non posse saepe monuimus. 6ὶ Hereditatem aditam quidem adquirimus ration dominii , non autem ratione Possessionis. ius enim ea natura est, ut non Solum animo , ed animo & corpore simul adquiratur Exgo etiam non sufficit heredem declarasse, Se vie Ile
em esse, sed debet etiam po ζζrum hereditariarum actu aliquo c porali adprehendere. L.325. pr. F. de udqu. Hae conclusiones ex primo axiomate hereditatis pditio eSx acto in
473쪽
gitimus, L. 77. f. de Reg. Iur. EN eo jam sequia
lut hereditatis aditionem neque per procuratorem fieri posse, neque sub conditione, neque ex die vel ire diem. Haec enim omnia non admittere ad ux legitimos , supra ostendimus g. 7o. Sequitur tertium axioma: per aditionen, hereditas adquiritur. Ex eo vero patet , 8ὶ hereditatem non aditam non transmitti ad heredes. Nihil enim ad ha-redes transire potest, nisi quod defunctus habuit: toe aditionem vero heres nondum habuit hereditatem, sed tantum eius spem; Spes autεm in contractibus quidem, non autem in ultimiis voliuntatibus ad heredes transmittitur. g. Una tamen observanda exceptio im liberis suis qui, quia uine aditione ipso jure heredes sunt, hereditatem etiam statim ad heredes transmittunt, g. 59o. ἔ- ω Ηereditate adita heredem in omne ius & Omnem Obligationem defundi, succedere, adeoque &: omneam hereditarium , quamvis vires hereditatis excedat, exsolvere teneri. Hinc si plures sint coheredes, singuli aes alienum Sol Vunt pro rara , quamvis id sorte cum summo detrimenta fiatia Quod cum durius esset, paullo post invenIa sunt quaedam beneficia, de quibus sequentibus Ig. agemus. io Aditionem hereditatis simul esse quasi contractum. g. b. Inst. de obIig. quae quasi ex contr. se. Dum enim heres adit, obligare se praesumitur legatariis & fideicommissariis, quod omnia ex testamento praestare velit. Unde etiam hi adversus heredem. habent actionem ex testamento ad legata,
α fideicommissa solvenda, g. 986.
Cum tam dura essed heredis conditio, ut omneae s. alienum desuncti Solvere teneretur: inventa
quaedam esse beneficia diximus, quibus uti posset, nempe Ius DELPBERANDI & BENEFICIUM IN-vENT REII. Ius deliberandi est spatium a lege heredi concessum, intra quod in vires hereditatis.& aes alienum inquirere, simulque decernere pos-
474쪽
sit, utrum adire an repudiare hereditatem velit. Hoc spatiunt non Semper unius ejusdemque quantitatis est. Aut enim creditores urgent solutionem, aut nemo est qui urgeat. Posteriore casu
hetes habet M. annos, intra quos deliberare pos- .sit, ta indiu enim durat hereditatis petitio. Priore autem casu aut a principe spatium deliberandi conceditur, aut a magistratu. Si princeps illud indulget, spatium erit annuum: Sin magistratus, novem mensium , L. uis. g. 15. C. de jur. delib. Sed huius beneficii hodie vel ideo non frequens usus est, quia mullo pinguius est alterum beneficium, quippe quo etfedium est, ut unusquisque sine omni periculo statim hereditatem adire possit.
Est hoc alterum beneficium INVENTARII a Justiniano nostro repertum L. MIr. C. de jur. dei. Hic autem dispiciendum, partim quomodo inventarium fieri debeat, partim quis ejus effectus sit. Modus conficiendi inventariuiri, vel ut alias in ure vocatur, repertorium, hic a Iustiniano pra, scriptus est: I Ut inchoetur intra So. dies a die notitiae; ubi simul ubique receptum, ut moriente testatore o statim fiat obsignatio auctoritate. publica, ne quicquam interea possit subtrahi, dum inventarium inchoetur. 2 Ut perficiatur intra M. dies, vel si ampla vel dissita sit here ditas, intra annum, ne sic creditores nimis diu 1rustrari possint. 5) Ut adhibeantur tabelliones, s. notarii , qui omnes res hereditarias in indicem reserant. 4 Ut citentur omnes, quorum interest, veluti legatarii coheredes, absentes. 5ὶ Ut si adesse non possint , tres saltim testes fide cligni adhibeantur. 6 Ut perfecto inventario heres summam exprimat, si irruique nomen subscribat, aut si scribendi imperitus sit, tabellionem subscribere jubeat. His observatis requisitis, effectus inventarii sunt varii, veluti iὶ quod heres non tenetur ad aes alienum ultra vires hereditatis solvendum;
475쪽
M quod impeditur confusio bonorum ; adeoque 5 heres etiam sibi ipsi solvere possit, si quid a defuncto debetur; 4ὶ quod si pecunia non sit in
hereditate, ipse possit agros, domos aliasque res, etiam invitis creditoribus, in solutum dare : quae omnia fieri non possent, nisi ab eo consectum fuisset inventarium. Hactenus de aditione hereditatis. Cum autem hactenus eamdem etiam pro lubitu possit repudiare, da hac etiam repudiatione quaedam dicenda sunt. Fit illa itidem vel υerbis , vel factis :verbis , si declaraverit institutus se heredem esse nolle; factis, si spatium deliberandi elabi passus sit, & interea nec adierit, nec pro herede gess ait. Id autem observandum , ineum hic non esse penitentiae. Unde qui semel adiit, deinde repudiare non potest, nisi sit minor, cui laeso praetor dat restitutionem in integrum, L. I. g. de minoribus. Nec qui semel repudiavit, deinde adire potest, quia facta repudiatione heredes ab intestato statim ius adquirunt, quod ipsis invitis auferri nequit.
g. DCI. DCII. -JUstinianus hie paullisper ab ordine, quem Semel eleperat, deflectit. Nimirum suum modi adquirendi, de quibus hic agitur, sint vel ianiυersales, vel sin Iares: hactenus de universalibus agere coepit, nempe de hereditate. Iam ordo postularet, ut & reliqui modi adquirendi universales exponerentur. Sed iis in initium Lib. Ill. reiectis , hic intermiscet doctrinam de Iegatis, quum tamen legatum sit modus adquirendi singularis. Enim
476쪽
Enimvero sequendus nobis ordo est imperatoris. Primo omnium quaeritur quid sit LEGAT uM λ Modestinus in L. 56.-delegat. a. illud definit quod sit donatio testamento relicta: Justinianus autem pr. Inat. h. t. quod sit donatio quaedam a de iuncto relicta ab herede proritanda. Sed neutra definitio serenda est. Nam i) donatio est pactum, quod
non potest consistere sine utriusque consensu: legatum autem est liberalitas unitateralis, quae etiam
ignoranti legatario relinquitur. 2 Falsum quoque est, legatum semper ab herede praestandum ESse. Potest enim & legatario injungi, ut legatum prae- Ster. Quum 'ergo utraque definitio salsa sit, rectius describi poterit LEGATu Μ , L. I 16. U. de legat. r. , quod sit delibatio hereditatis, qua restator ex eo, quod universum laret heredis, alicui aliquidi collatum uult verbis direictis. Si quis quaerat, quomodo disterunt legata & fideicommissa , ex hac definitione non difficilis erit responsio. Nam i fideicommissa reliquebantur verbi τprecativis: legata verbis directis, i. e. imperativis. Et inde etiam legatum nomen habet; siquidem LEGARE est legis modo praecipere, jubere ,
mandare, ceu recte observavit Ulpianus Fragm. Tit. 24. g. r. Exemplum extat apud Plautum in Casin. Aci. I. Sc. I. v. II. Qtiin potius id, quod ι ibi legatum eat, negotitim, Id curas.
Inde etiam legati dicuntur, qui cum mandatis adaxteros mittuntur, & relegati, qui lege civitatis ex urbe vel provincia adesse iubentur. Quare ex ipso vocabulo fuit, quod legata verbis imperativis relinquenda sint. 2 Olim etiam ita distere bant legata & fideicommissa, quod haec relinqui
etiam possent codicillis testamento non confirmatis : illa autem nonnisi confirmatis testamento. Apparret non modo ex Ulp. Fragm. Tit. 25. g. S. 8, verum & ex loco memorabili Plinii Lib. I. m. i6. , ubi eleganter Plinius: non codicillos confirmatos testamento pro non Scriptis haberi, etiam
iis notum esse, qui nihil aliud sciunt. 5 Fidei
477쪽
coirunissa etia in graece relinqui poterant: legata nonnisi latine, quae vera erat lingua legislatoria Ulp. Tit. 25. g. 8. 9. 4ὶ Legata strictius, fideicommissa benignius erant interpretanda. Tantum erat olina inter legata & fidei coni missa discrimen Sed illud plane sustulisse Justinianum, & Iegata fideicommissis , haec autem illis per omnia aequi-
Parasse, Paullo post monebimus.
Vidimus quid sint legata et iam quaeritur qNotu-plieia sint λ Olim erant legara quatuor generum, quam divisionem nobis servarunr Theophilus in Paraphr. f. r. Inst. , Ulpianus in Fragm.& Caius Inse. Lib. II. Tit. 5. Alia nimirum legata relinquebantur peν υindicationem, verbis: do,
Lego, sumito, ea ro, 'labete . 'ula sormulis tantum legari poterant res, quae in dominio testatoris erant, ejusque Iegati is erat effectus, ut legatarius mortuo testatore fieret dominus, remque tamquam suam vindicare posset. Alia legabantur per damnationem, verbis: here& meus damnas esto
dare, dato, facito, eum dare iubeo. His formulis Iegari poterans res tam propriae, quam alienae. Unde legatarius non statim fiebat dominus, sed lexatum petebar actione personali ex testamento. Alia Iegabantur sinendi mori, verbis: heres meus sinito legatarium sumere. Ea formula relinqui poterant res testatoris vel heredis propriae, & effectus is erat, ut legatarius actione personali cogere posset heredem, ut sineret rem sumere. Denique visam relinquebantur tesata praeeipiendi modo , verbis r heres naeus praecipiro, praecipuam hanc rem habetoia vicari hoc solet praelegatum , & non alii relinqui potest, quam uni ex heredibus Unde ejus effectus est, ut antequam heredes hereditatem dividant , coheres hoc praelegatum ex communi massa praesumato Unusquisque videt huius quadruplicis differentiae magnum olim suisse montentum. Et tamen ejus in T.numquam fit memtio v
478쪽
tio, quia Tribonianus, ceu iam Salmasius observavit, haec vocabula ubique expunxit. Rationem videbimus g. sequente.
Nimirum eum Iustinianus animadverteret tot disterentias ius nostrum paulio dissicilius reddere :consilio satis prudente duo ex vetere jure immutavit. i Dum statuit, ut in posterum inter fidei commissa & legata praeter verborum sermulas nihil differentiae esset, sed ea per omnia ejusdem naturae & indolis haberentur. α) Dum sanxit, ut nec illa legatorum differentia esset, sed quacum que sermula illa essent relicta, omnia ejusdem effectus essent. Cessant ergo hodie discrimina le- gatorum & fideicommissorum, quae g. 6o2. tradidimus : cessat legatorum differentia 6o5. expli-eata, adeoque nonnisi unum genus legatorum usulari hodierni receptum est.
Progredimur more nostro ad axiomat', quae ex hactenus dictis fluunt. Quorum 1 hoc est, Omnia legata & fideicommissa quibuscumque formulis relicta ejusdem effectus sunt, st. Inst. h. t. Hoc axioma ex eo fluit, quod superiore f. omne tefatorum & fideicommissorum discrimen a Justiniano. Sublatum esse diximus. χ) Legata smnia & fideicommissa ita exaequata sunt, ut quod fideicommissis deest, ex natura legarorum, & quod legatis deest, ex natura fideicommissorum suppleri possit. Sic e. s. supra diximus, legata Olim tantum latine potuisse relinqui, fideicommissa etiam grince. Sed quia hodie legata & fideicommissa per
omnia exaequata sunt, etiam legata graece & qua libet lingua recte relinquuntur. 5 Legatae speciei
dominium sine omni traditione sistim ad legalarium transit a momento mortis testatoris. In hereditate rem se aliter habere supra vidimus. It
479쪽
Illi ius enim dominium non transit ad heredem, nisi post aditionem. Sed . ratio differentiae non obscura est. Hereditas enim quodammodo periculosa est ob latitans aes alienum ; & hinc male consuleretur heredi, si statim hereditatem adquireret. Legatarius enim nihil aeris alieni solvit, adeoque etiam utile ipsi est, quod statim lepati fiat dominus. 4 Legata sine sollemnitate etiam in codicillis relinquuntur; suo ipso disterunt ab hereditate , quae non potest nisi sollemniter relinqui. Obiicere quis posset non valere tamen legata nisi adhibiti fuerint 5. testes L. ult. C. de Iur. eodie. Sed respondetur, testes illos non sollemnitatis.caussa adnitari, sed probationis gratia , & ad evitandum salsum. Hinc etiam non rogali testes susticiunt, immo & mulieres recte adhibentur,
quae alias in testamentis testes esse nequeunt quamvis rationibus satis Ievibus contrariam sententiam defendat BERNΗ. HENA. REI NOLDus in
Variis , C. 5. p. 55. f. DCVII.
Quaestio iam porro est, quis legare possit λ Id patet ex ipsa definitione. Dicimus enim legatum esse delibationem hereditatis, g. 6o2. Quicumque
ergo potest heredem insuturae vel testamentum condere, idem potest legata relinquere. Unde repetendus hic est totus titulus Lib. II. ML do/is , quibus non est perm. rest. De. Sic e. s. in illo titulo vidimus impuberem, vel filium iamilias non posse condere testamentum. Ergo per se patet eosdem nec legata relinquete posse. Contra, quia didicimus filium a milias testati posse de peculio castrensi & .quasi castrenSi, nena o dubitat quin etiam legata ex isto pro lubitu dare possit.. g. DCVIII. Nec dissicilior est quaestio, quibusnam fideicommissa & legata relinqui possint λ Resp. i
480쪽
Omnibus, qui possunt heredes institui , de quia bus egimus supra L. II. T. XIV. g. 555. seq. Hi ne quia vidimus collegia illicita non posse heredes institui, consequens est ut nec legata accupere possint. Exceptum est solum legatum alimentorum, quod Iam favorabile habetur , ut etiam incapacibus relinqui possit. L. XI. V. Est alim. eo cibar. Ieg. Duemadmodum 2 supra vidimus h redes instirui posSe personas incertas, Pauperes,
civitates, collegia icita, post humum alienum rita iisdem legata relinqui possent. Inutiliter contra legatur servo heredis , quum enim servus quidquid adquirit domino adquirat: sane si servo heres juberetur legatum solvere, perinde essetae si sibi ipsi solveret legatum; id quod sane es-
aet absurdissimum. Uid. L. II 6. M Iegar., δ.
Porro quaeritur, a quo Iegari possit λ Sed ante omnia recte intelligenda est phrasis. Ab alios enim Iegare significat iniungere alicui, ut legatum solvat. Quemadmodum igitur haec significatio vere est iuridica, ita sensus quaestionis est, Cui nam testator injungere possit, ut legatum praestet inesp. Olim legari tantum potuisse ab heredibus, fideicommitti autem ab omnibus, qui aliquid ex testamento acciperent. Sed postquam legata &fideicommissa per omnia aequiparata Sunt, regula observanda : . omnibus, qui aliquid ex testamento accipiunt, injungi posse, ut legata es fideicommissa solvant, moti non magis onerentur quam honorati sunt. Hinc nullum est dubium, quia hodie legata relinqui possint ab herede, legatario, fideicommissario, donatario mortis caussa. Sic mg. testator dicere potest: Sejo lego landum Cornelianum, Sempronio 3ooo, a Sejo solvenda. Istsi Seio relicta essent Soco, & ipsi injunctum ut legatum solveret Sempronio 4 o, absurdum hoc esset legatum, quia Sejus magis oneraretur quam honoratus erat. Ex eodem patet , nemini legari