장음표시 사용
201쪽
vero in eodem primo Georgicoriam, siquidempavio post, neutram probat opinionem, ubi meridiem , ac septemtriones, hoc est mundi partes extremas sub geminis collocatas polis dextram nominat, ac sinistram . Semperμε misens,iniorrida semper ab igni. Quam cirra/-extremae dextra, laeuari μαιων Caerulea glacis concretae,asque --λuatris. Neutram liquam, intonenti probat quia cum in primo Aeneid erili caput,ac verticem facit meridiem, facit etiam sine dubio dextram, sinistramq occasum Morientem; polum Arcticum pedes . cum vero in primo Geors constituit mundi verticem Arcticum pollini, statute
etiam necessario pedes in meridie,dextram, ac sinistram in occasu, &oriente. At hic, quia dextram, sinistramq. ponit inpolis, necessario caput in oriente constituere debet in occasu pedes . Quae opinio de caeli constitutione, ac tigii ra mundi,videtur fuisse Augurum apud Liuium in primo libro,& omnium prope Vulgaris, atque communis se
intelligere licet ex loco laudato Caelii odisini
An versimilesit , Aeneam nomine illum sto appellasse.
Lueager nulla tu currus fga segnis equorum Prodidit , aut Danae,ertere ex hosius umbrae. Ita pius Aeneas Rutulum illum,quem etiam interficit, dictis agatur amaris. Quem ego locum perpendendum existimo, quia Caste uitrus in Virgilium vehementer inuehitur, quod Troianos,Rutula'.
inducat inuicem e nomine compellantes suo . Non enim est hoc verosimile, inquit; cili ibi tum primum versari coepissent Troiani illi hospites, aduenaeque nec nosse possent eorum nomina , quibus cum nulla eis erat alia consuetudi , nisi digladiationis δε pugnae . t e neas Luciigum hic nominata perinde ac si Troianus aliquis esset, aue notus ex longo convictu. Neque vero est, cur ad Homerum confugi Disitire by Corale
202쪽
eur; qui Troianorii duces, Graecorum. eodem modo se inuicem appellantesinduxit . Nam illi diu , multumq iam consueuerant simul,& ex longa tam multoriim annorum obsidione alis alijs erant no rissimi . Quin etiam duces simi, qui suo te nomine nuncupant apud Homerum,non gregarii milites qualis est apud Virgilium hic Lucagus , qui a Troianorum Imperatore appellatur ex nomine. Ego vero non video primum quid causae sit, cur uniuerse Virgilius idcirco sit reprehendedus,quod Troianos, Rutulo'. sic, ut dicitur, indueat inuicem se compellantes, cum praeter Aetaeam inductum inueniam omnino neminem, qui Rutulum aliquem appellet. Deinde negauerim,omnia nomina Rutulorum Troianis ignota fuisse , Aeneae praesertim exercitus Imperatori. Fieri enim potuit;immo vero etiam debuit, ut aliquis ei nomenclator nomina significaret non pril norum modo ducum , sed minorum etiam laominum , aut gregaris alicuius nobilioris;qualem hunc fuisse Lucasum,conijcere licet ex curru, qui ducum, aut nobiliorum militum fuit . Huic vero cognitioni
adeo longum tempus necessarium non est sederat illiniuis, superi. ex quo Aeneas cum suus in Italiam venerat,4 versabatur in Latio
An Virgilius Orodem moribundum Mezentio vatio nantem exitium recte secerit
III autem expirans . Non me quicumque es inutio Victor, nee tingum laetabere Te quoq.fata Prospectant paria,atque eaciem mox arva tenebis. Ita plane res accidit, ut Orodes vaticinatus est sed quaerere tamen hic oportet an liceat ita vaticinantes inducere vulgares milites eum diuinandi ratio,& vaticinium apud omnes gentes tributum
sit sacerdotibus, Sibyllis, aliasque spiritu diuino initinctis ,&numine correptis hominibus Qui tenent quod saepe diximus' Virgilium esse plane Platonicum, intelligent ficile,quamapposite fecerat eum hominem iam mor i proxima prosphaentem in ara , di diuviantem.Platonici enim dis
203쪽
Mmine, duo esse animae nostrae vesticula unum appellaninio ririum, hoc est fictile, siue testaceunt, fragile, terrenum; quod corpo- revin est , nec ab ipse videtur corpore distingui ales inominarunt aethereum, hoc est igneum,siue caeleste. Animam enim illi putarunt delibari,decerpiq; de caelo,quasi particulam aliquam,ae scintillamaeaelum vero ipsum igneum,seu potius ignem esse credideravit. Ergo cum instat,atq. appetit tepu mortis,paulatim incipit animus, inquiunt ipsi, ab ostracio vehiculo recipere se in aethereum , qu,
magis appropinquat morti, hoc magis attenuatur, atque ad suam illam regionem redit caelestem, a qua decerptus est, & delibatus. Itaq- multa tunc intelligit, ac prouidet, quae in ostracio vehicuIo intelligere,ac prouidere non poterat. Quin saepe fit, ut diuinet,ac futura praesentiat, quemadmodum praesentiebat antequam e caelo diuelleretur. atque in corpus impurum deflueret Nata est haec opinio S doctrina
a Zoroastre manauitq. postmodum ad Platonicos qui etiam versus ipsius Zoroastris laudant huiusmodi
c rum versuum haec in limina sententia est,si verba latinε reddenda sint singulamam anima nostra Patris potestate ignis evadit splen
didusci teque ducit immortalis animae prosiuiditas, facitque ut in sublime oculos tollas: non tamen sinens corpus concretum, crassumque deorsum in praeceps serri. Secuti sunt hanc Zoroastris opinionem antiqui illi Persarum Magi secutus & Plato iecuti Platonici ad unum omnes,ut docet Eustathius, meri versus illos explanans,quibus Patroclus vulneratus, nimiens victori proximEfuturum de nunciae interitum ab Achille
Vnum Boe nune dictum tibi baba, quod pector in imo Condere te iubeo,nee enim tibi vita supremi Ista diu,ne virtutis sciri e manebit. Iam te fata meant tibi iam lux intima vitae Imminet, inuicto quam mox sub Aebiue subibis. Η , inquam, explanans vaticinium Eustathius ita disputat. Doctrina est antiquorum animam a corpore solutam ac liberam diuinae natiuae propinquam fieri, & diuinandi nancisci facultatem . Nomia.
204쪽
Dinnii, militiam in se ipsam quodaminodo coactam, atque a corpore diuulsam evadere diuinam, futuri prouidam in iudicando. movero Plato ipse in Apologia Socratis hac de re loquitur in hune modum Ventum eo ruptam est, ubi mortales diuinare solent solent autem cum morti proximi sent. Haec Eustathius eo loco protulit,iex aliena sententia, Vc sua : cademq. prorsus de integro repetiuit in lib. xxij. Iliad. ubi moriens Hector Achilli propinquunac vita blatam caeden ch sic vaticinatur,interprete alta moriens tu e Priameius Heros. Ferreus es:nee te vlla mouent,necflectere possunt Verba prece . meae nranis ab nimis a per Achilles.
His saltem annueres dabis Θ,dabis improbe poenas, Improbe te Paris, edi lunato Detius arcu Prose et medio Scaeae sub timin eportae. Haec ne audis i hoc omen habe, tecumq reporta Neque vero Tullius hoc vaticinandi genus silentio praeterijt, cum de diuinatione accurate ac sedulo disputaret. Diuinare,inquit, morientes illo exemplo confirmat Possidonius, quo affert, Rhodium quem - dam morientem sex aequales nomitiasse;&dixisse,qui primus eoruna,
qui secundus, qui deinceps moriturus esset . omnium vero maximi probat hoc dogma Porphyrius in lib. de abstinentia ab esu animaliu Contendit eniti posse nomines etiam dum vivunt uti illo vehiculo cariest tamquam abstractos a reore,ac diuinare,si cibo elotuque
contineant, nec plus alimenti capiantiquam quantum tolerandae, re tinendari vitae sitiatis . Simplicius oro etiam libentius doctrinam I anc amplectitur,& explicat planius in commen.xxxvij li,h.de caelo. Ceterum,inquit,si quis terrenum corpus segregatum, caeleste vesticulum, quin in eo sunt sensus puriticatos' beat , is aut propter
bonam fortunam,aut propter vitae probitatem, aut propic sacerdotalem perfectionem videbit quae ab aliis videri non possunt Maudiet quae ab aliis non audiuntur. Loquitur hic Simplicius de Pythagorae , quem eius discipuli dicebant audiuisse illam caelestium orbiti in harmoniam, quae a nemine umquam audita suistiet; eiq. similes iureconfirmat,qui se recipiunt in caeleste vehiculum. ' Haec a Platonicis traduntur, atque ab ipso Platone. Quae tametsi falsa sunt,sunt tamen ea,quae Virgilio diuinationem illam in moribun do milite comminiscenti, praestare potuerint olim apud legentes idoneam fidem.Id enim,quod a tam magnis dicebatur philosophis , crat , ea tempestate credibile;non multitudini modo, quod satis poetae fui
set vertam etiam doctis, eruditis hominibus,qui philosopniam, crerum sciςntiam prolitaresitur
205쪽
LOCUS PRIMUS. DE CT NIL LO EU ACISUS. An hoc epitheton in cygnos rectes, appositeque
Haud secus, atque alto in taeo eumfortὸ eater Consedere aurum , piscosove amne Padus, Danisonitum rauci per Hagna loquacia crani.
II hoc aliquibus videriis; quod Virgilius obstrepentes, raucos, loquaces, appellet cygnos, quos plerique omnes faciunt suavisi
sinae dulcissimcq Canentes . Plato enim , ut hinc exordiar, in Phaedones deterrior,inquit, cygnis ad esui iamdum vobis esse videor illi quid maeum se breui praesentiunt morituros, tunc dulcius admi dum canunt , quam antea consueuerint. Idem tradit Aristoteles, idem Cregor NarianZ qui cygni cantum musicorum omnium concentui, ac suauitati anteferre non dubitat. Eius haec verba sunt . Quis una cum cygno canit, cum ille aeri alas expandit sonumq reddit melodiae plenissimum mihil de poetis dicatur qui de hac dulcitudine, ac suauitate cantus ubique commemorant. Vnus Ouidius omnium no mine praecinere potest.
Utq senex ripa cantare Catabius ales Dicitur res V sciente necem.
206쪽
'testonderi posset: non id avi s sonentes insu ues esse , sed sonitum fundere clamore rauco Id vero non ingrax es. inritatis indicium cum saepe apud poetasoucam lyram, aut cithar, strepitum legamus , tametsi iura, di clibara cum initim fu
Hunt,suauiter accidunt ad aures posset, inqua hoc modo responderi , sed non bluitur nodus . quia, si rationem,& causam videamus. cur Virgilius raucos,loquace' dixerit cyrnos, inueniemus,non metaphoricri ut fieri solet in fidibus, quarum ipsa quoque placet asperitas. sed propritim in illos appellasse rauco Minsuauiter obstrepentes Comparat enim eorum strepitum ac loquaestatem cum confuso illo clamore concilij,ac multitudinis apud Latiniundiissentientis qui clamor nullam profecto potuit habere suauitatem Flent moestomussantq. patres hinc undique --γDisensu magnus,arios tollit in auras Haud secus atque alto in luco cum riὸ eat ruin consedere auium,pisosiue amne Adus Danisonitum rauci per sagna loquacia eunt. '
Immo ait, yeiues, arrepto tempore, Turnus, Cogite concilium, dipacem Iaudate fedentes Itaque respondebitur ortasse melium in hoc etiam nos videre oportere quod monet Aristot ut diximus in Prolegona defen xv. an idem de eodem plane dicatur, an eodem modo se habeat, an referatur ad idem Nam si varia intueamur tempora, ad quae referri cygni canentct possunt, aliquod inueniemus fortasse tempus, quo strepere illi potius , quam canere videantur. Et profect o haec de cygnis opinio vulgaris est;suauiter eos canere sub interitum, atq appetente iam morte . mare cum Virgilius de hin modi tempore nihildicat,sed 'hominatim , quo ipsi tractim , gregatimq. feruntur ad pastum circa Piduam , nihil affirmatiis contrarium , qui volunt, y nos morti piaximos canoros, ac muscos ei. Haecone responsio mihi inaxmprobaretur, nisi cygni dicerenturascriptoribus siniterquidem et citium. tum maxime, cum sinit morituri . Id enim ubi volunt ea erba Platonis supra laudata . mic dulcius canunt, inquit , quam
- Rectius ergo sic dicemus esse etiam de cygni cantu varias, distraeda' scriptorum opiniones, Quo ni alii suaviter admodum cos canentes faciunt' obstrepentes, asperos,insuaves. De superiora usauctoribus,qui cantum ijs attribuunt sit e dixi sine posterioribus videamus Lucianus in libet .de Electro,cum cygnos vel describit, vel commemorat,crocitant hi ad inodum, inquit discordes,ac languidi. Idem videtur docere Menander Myndius apud Athenaeum in lib.
. j- ut aliquid fortasse amplius . - eium Og ios se sicut umesie
207쪽
esse quam olita imos, me a morientibus quidem ullum sequam ea
tum auauis. Athenaei verba sunt laec . Mare pertranseunt , palmi pedesque sum cherbi, vescuntur . Menander Mundius cum multos securiis esset, qui morituri essent, eos se non audisse canere dicebat. Non debet exsego reprehendi Virgilius,ii eorum secutus opinionem, qui cygnos i condit in discordes volunt,strepentes hoc loco dixerit,ac loquaces, non canoros in musicos.At reprehendi saltem ideo debet, dicet aliquis quod alibi suauiter canentes idem ipse eritiqui fruit hoc lo coloquaces, asperos. Ceu quondam niuei liquid interm lacum,
Sed haec profligata iam supra quaestio est decretumq. licere poetis in eodem prorsus poemate, atque adeo in eadem poematis parto probare philosophorum opiniones anter se varias, di discrepantes Vide locum ij. lib. x.
An illae Eurymae verisinulas sint.
PHiberi equus possis insigni sint in DIMO ns,gumis humeriaigrando uim pallantis hic est equus, qui pompam sequitur funebrem , domi num vita functumluau, lacrymisq. prosequitur. Ab Homero tincta res est . apud quem in Iliad. xvii Achillis equi , quibus e curru pu gnans cum myore fuerat Patroclus vis infeliciter, eiusdem Patrocii mortem cum lacrymis,& magna doloris sisnificatione conelaxat. Iamque, Achiis praeuia cernimine pugna
Disurrere vagigemini. ct ore fremebant, Cum primum dominum ρr stratum in pulveresico Auriga enseresub Hectore Principe Troum. os tamen Ati tomedon Dioreos inebia proles
208쪽
Illi neepictas naues,ct littora cursu, Aequora nec uri repete an milesonti, Non in dura retro potuerunt ali co L. Sed inlut immotosatua uis marmore so Signasepulcralis tumuli, qui continet D. Mortua ue viri defunctastae puelia, Sie illi immoti, firma in effigia nixi
Per Iabant eurru iuncti, Iacuma . cientes tuae miseris eatidae malas per, Mora fluebant. Hunc, ut dixi, sine dubio locum exprimit Virgilius, lacrymantem
equum faciens ex desiderio Pallantis , non ex aliqua praesensione interitus sui,quemadmodum arbitratur Germanus. Putat enim Virgilium eo figmento voluisse significare, equum illum praesensisses, cum ips se eadauere Pallantis exustum iri,ex antiquorum more perueteri qui una cum demortuorum hominum cadaueribus res qua'. carissimas, arma,vestes,canes,equos, instrumenta,tum bellica, tum domestica cremare soliti erant . Homerum, inquam, imitari voluisse
Virgilium reor, ex Pallantis obitu sentem equum facere potius. quam praesensionem tam incredibilem finyre . Sed tamen id etiam quaeri potest, utrum verosimile sit. Maii liceat equum describere cumantem ex desiderio selibris, atque ex obitu domini mon enim minus sertas ab ova natur ingenim alietium est, ob domini mo
tem, Quam ob imminentem interitum suun lacrymari cum soli li mini datus esse fletus videatur. Similem huic loco quaestionem,supra tractauimus in lib.viij cum de admiratione disserisimus,quam Tyb ii, siluis impendentibus idem Virgilius ex aduentu Troianorum attribuit . itaq responsio posset hic eadem adhiberi . Diximus quis dicemusci copiosius in libello de Eleg. cap. iv S , duo esse imitati
nis poeticae genera; unum, quo personae inducuntur agentes, aut loquentes:alterum,quod non inductione aliqua personarum,sed expres-none, ac significatione urborum singulari,in quodammodo spiranti continetur quae spirans expressio. significatio dicitur a Graecis ἐναργια, euidentia: ut cum res , quae describitur, oculis cerni videtur. Dici adeo potest enargia esse vis oratiotys, rem excellenti modo ponentis ab oculos; quae apud poetas, cum narrant simpliciter, obtinet locum inductionis, & praestat idem prope, quod praestat inductio personarum cum haec verborum efficacitas , iis a superlationibus, a metaphoris , allegorias petita,quoddam veluti rei simulacrum ob oculos ponat. Quid enim est aliud,ridentia prata, vel campos natantes dicere, quam virentis prati, vel fluctuantis maris emgiem oculis ipsis quodanmiodo proponere ad igitur est hoc loco memoria repo
tendum mer illa duoimitatimus genera hoc ine discrimen, quod ea pers
209쪽
similes, S id , quod vulgo credibile est,aut fieri potestis cum id, quoa
in ea dicitur, no proponatur a poeta tamquam credibile,& tamquam
id, quod fieri simpliciter queat, sed tamquam aliquid, quod, si fieri
posset,ita plane fieret. Itaq. cum dicitur Aethon equus Pallantis lacrymari, ac flere , non proponitur ille fletus, lacrymatio tamquam credibilis, sed eius metaphorae beneficio significatur, ita magnam eta materiam luctus in Pallantis funere,ut equus ipse,si possit lugere, flere debeat, uacrymari multo autem spirantior est expressio,si dic tur equus omnino flere, lacrymari, quam si dicatur lacrymari deberes, si possit. Quare simpliciter in Eclinga v. dicuntur interitui
Frigida Daphni boves adsumina ,-m neque πι-οπIubauit quadrupes, auigramini attin herbam Da mi mon Poenor etiam ingemuist in res Dueritum, monte'.fri aeq. Α-ntur. Ita,inquain, ponderi potest, ainulis nodus simili ratione dissolui sed tamen est alia respondendi via milior,& explanatior, quae OG sit etiam hanc magis magisq. communire. Non enim necesse est in tarum lacryinis ad by perbolem, & metaphoram confugere,quem-
ritum in rebus, quae numquam factae iunt, vel fieri non possunt, coniugiendum nobis esse docet Aristoteles,quod diximus in Proles menis defenfvii.Nam Plin. in lib. viij cap.xlii.dat equis pugnae pri sagium,& veras lacrymas, indices, teste' doloris ex obitu dominorum. Praesagiunt pugnam, inquit, Damillas lugent dominos, lacrymasq. interdum desiderio fundunt. Quinasidorus in lib. xii .cap.j non dub1tat dicere,fletum,& lacrymas solius hominis esse,& inter belluas tantum equorum .De ipsis enim equis ita loquitur.Interfectis,uel morietibus dominis,mula lacrymas effundul. Et paulo post Solius equi, inquit, est, praeter hominem lacrymari,in doloris assectum sentire . Sed hoc postremum non vere dicitur, cum etiam aliae plures animantes doloris,&tristitiae sensun. apprime significent,ut docet Ludovicus Cerda locum hunc Virgilianum illustrans in multa proferen poetarum, aliorumq. testimonia scriptorum, qui cane S, leone S, elephantOS, tauro gementes ex dolore faciunt , immo etiam lacrymantes. Sed cum lacrymantes dicunt, gementes opinor, querentes intelligunt,
squidem selis equis verae lacrymae datae sunt , ut contendit grauis auctor Isidorus. Ceterum equorum lacrymae suem non numquam prodigiales, innia
nota calamitatem imminentem obnunciantes. cuius
210쪽
heris sunt in Iuliis saris equis paulo antequam occideretur,ut scri hit Suet in Iul. cap. lxxxj. Equorum greges, inquit, quos inmunaine, Rubicone traij ciendo consecrarat , ac vagos sine custode dimiserat, comperit pertinacissime pes ulo abstinere, ubertimq. flere. Sed siue ex dolore,ac tristitia, siue aliquo ex proaigio profuderine equi aliquando lacrymas, idoneam Virgilio praebuerunt causam,cur caneret,equum Pallantis lacrymabundum tristem esse prosecutum domini linus.Non enim fingit quicquam,quod fieri non possit,quodq- vindicari ab accusatione permet, horam necesse sit cum aliquid simile iam factum olim este,testentur historiae. Recte enim ait Aristoteles in cap. vij.poet id hominibus esse credibile, cuius aliquid simile tactum stiunt quod dictum explicauimus accuratius in loco pri molibria