장음표시 사용
311쪽
quibusdam quasi nodis implicatur idem redditur multo magis adsintrabile .quod potissimum a poetis spectandum esse docuit Aristote lac, cum dele Statioilem, quam illi sequuntur, lauditoribus asserre volunt, a rebus admirabilibus proficisci maxime pronunciauit. Ex his vero generibus , ut disputationem referamus ad caput, duplex lysis siue solutio nascitur quarum altera simplex dici potest. quia est Fabulae simplicis altera composita, quia est Fabulae compositae, atq implicatae Fabula simplex tum soluitur, cum post compositas in medio cursu res asperas, quae pestem comminabantur, sequiatur casus, qui ipso iam initio inde timebatur, unde profluxit quae si lutio merito plana dici debet, ac simplex . Altera lysis,4 solutio Fabulae implexae, complicitaeq. plus habet,quam superior artificij quia nodum aepenumero inuenit Gordium , qui expediri facile resoluiq. non possit. Quare confugiunt saepenumero poetae ad machinam: quae suppeditat quidem solutionem artificiosam , sed eam non sic probat Aristoteles, quemadmodum laudat naturalem . Solutionem perchinam habet Amphitruo Plauti qua in Fabula se prodit ad extremum Iuppiter, e nube mortales alloquens. Eandem habet apud SN necam Hercules Oetaeum qui loquitur etiam e machina, suorum dolorem alloquio consolatur . Eandem denique habuit,ut docet Aristoteles,Medea, vetus Fabula in quas Medea ipsa, quantum suspicione complector, ad extremum se proripuit e prosteni Draconibus alatis, per machinam porro subuectis. Huc, inquam, atque ad hanc solutionem se recipiunt multi sed ea quemadmodum dixi, non ma-8nopere probatur Aristoteli cui multo placent maxime solutiones
illae naturales, quae uascuntur e re , neque necesse habent tam longe, hoc est ab artificio machinae repetere modum , ac rationem Fabulae resoluendae. Non tamen illud genus damnat, cum in tempore adhibetur, ac loco. Quin ipse me argumenta Fabularum , ac tempora designat, quibus uti machina,&Deos inducere soluentes nodum .
cum laude possimus . Constat, inquit, in cap. xij sblutiones ex ipfixinet potissimum Fabulis proficisci, ae nasci debere: non autem ab aliquo praesidio artificioso ut in Medea quo sane artificio uti debemuς iiijs, quae extra Tragoediam sunt hoc est in i)s, quae vel prius fuere, vel alio modo ad hominum peruenire notitiam nequeunt, vel diuinatione indigent aliqua,4 futuri denunciatione . Intelligunt enim uniuersi a Dijs omnia conspici. Quibus verbis ostendit, duabus ser- me de capsis usos fuisse machinis probatos poetas in Tragoedi s priamo quidem ut exponerent res praeterita ante iam actas , quas ipsi nos aliunde, ouam a Dijs cognoscere nequeamus deinde Lut res de nunciarent futiti as, quas intelliger ac prouidere non possunt, nisi
Dir mortales nesciua meritu , ac prorsus ignor z. Ceterum quia
312쪽
Iaudantur maximε ab Aristotele naturales solutiones, quae sine a china fiunt eaeque pulcherrime acciduiit, ac iucundissime ab Agniationis certo quodam genere de Agnitione dicendum erit, quae v
MVltiplicem quidem Agnitionem facit Aristoteles r sed diuisi
nem quandam bipartitam ab eo traditam praetermittere tamen hoc loco libet; quae genus potius Agnitionis designat aliquod quam varium Agnitionis explicat modum . Dixit enim unam est O , cum e duobus, inter quos intercedit Agnitio, unus tantum noscitur ab altero , alter quia notus iam erat, non tunc primum agnoscitur. Vlysses enim agnoscebat suos; quibus tamen non agnoscebatur.itaque cum facta est Agnitio, Vlyises tantummodo coMitus est,alij qui noti iam erant,eo tempore non sunt repente cogniti.Αlteram euenianire tum est, cum agnoscitur,tem ab utroq. prorsus i noratus . veiphisenia, Morestes . quippe perihme inter quas inopinata accidit Agnitio,ignotae erant vir'. cum nec Orestes Iphigeniamine Iphia genia orestem ipsem agnosceret De ha inquam,partitione non diaco:sed de alijs in quibus varios eo pressit --s Aristoteles quorum beneficio varia persenarum notitia comparetur . Eos igitur modos sic enumerabo per partes, quemadmodum ab eo mitti sunt in cap. poetices xiij. Primam Agnitionem,quam parum ingeniosam,parumq artifici sani appellat, eam esse ait, quae per signa quaedam accidit,vel ingeniata, ain. innata, vel aduentitia, alq. extrinsecus accersita. Inter in nata signa connumerat lanceam Terrigenarum sed quid haec lancea sit,non conuenit inter omnes . Robertellus existimat, eam esse, quam terra filii Titanes semper gerunt,cum exprimuntur,aut inducuntur. cui possis addere clatiam , aut spolium Herculis , hastam Palladis, Corgonem Lalia ex eo genere complura . Quae quidem ingenita, innata nominari putat,quia numquam ab illis absunt personis;videnturq ijs similia , quae natura singulis rebus insevit,in fecit prcpria. Numquam enim illi Dii sine huiusmodi notis insignibus effinguntur. ex quibus facillime, nulloq. prorsus artificio existere potest Agnitio;
cum nemo lanceam illam , aut clavam, aut Gorgonem repente con
spiciens, non agnoscat eos,qui nobilissimis signis, numquam fallentibus demonstrantur Maae igitur innata Rober tello sunt, atq ingenita signa Verior tamen eu aliorum prope omnium interpretum .
313쪽
sententia , crastimantium , hanc lahceam fuisse notam aliquam , aut maculam in corpore Terrigenarum, no quidem Titanum, qui pugnarunt cum Ioue, sed eorum,qui nati sunt e Cadmi serpente, lancea ab eodem Cadmo conissis,cum Thebas fundabat.Consecutis quippe teporibus,Thebis ea familia, qua ortum ducebat a crrigenis illis, habuit in corpore ciusmodi maculam, aut notam in lanceae figuram conformatam, quae singulis ex ea gente sponte naturae in irascebatur. Cum enim in primis illis extitisset ca lancea, ut esset indicium corum originis, nulli is exinde saeculis est per propagationem in posteris conseruata, quod testaturix Plutar. Pere Victor qui i cm illustrat prae t creati militudine petita ab naruis, alijsq. huiusmodi notis, cum quibus saepe in luccm excipimur quales praesertim sunt illis, quas feminae uterum gestantes tactu putantur imprimere pueris nascituris.Ηiscnim notis similes exiit imat Victor has inlitas, S ingenitas, de quibus loquimur. Laudat idem Aristoteles stellas a Carcino poeta fictas
in Thyeste quae Fabula desiideratur . Autumant tamen ala qui, Thyestem in ca Fabula silios, quos commanducabat, agnouisse demum caealiqua eiusmodi corporis ingenita nota, quae stella speciem, formamque referre videretur . Haec de signis ingenitis Aristoteles Extrinsecus adscita vultisse dupliciari alia quidem in corpore, extra corpus alia posita. In corpore altis se cicatriccs,aliaq. huiusmodi,vel morbi vestigia, vel vitia natura: cxtra corpus, monilia, torques, anul OS, sit milia quaedam ornamenta, vel instrumenta corporis , ac vitae, quae personam aliqua ratione distinguere, ac demonstrare i ucant. Itaque apud Homerum,ut idem ait Arist. V lysic cognitus cit ex signo,quod crat in corpore, hoc est cx cicatrice, quam ei reliqtierat per in latcre, dum in Parnasib venaretur feras. In vulcri vero Fabula, quae dicebatur Tyrus, accidisse docci Agnitionem uic:ipha, siue cunis quae scaphis similes sunt: ut locum illum Victorius interprctatur . Argia' mentum Fabulae nc scimus, sed videtur se prodere per se. Multae quiP-pe Agnitiones apud Plautum sunt, ex 1 lentes a cunis , a crepundi jS,atq. ab ornamentis, instrumentis'. corporis , quae sunt tamen extra
corpus,at q. a ijs dili incta signis, quae in ipso corpore sunt imprcsia. Secundum Agnitionis claus, superiori proximum cise vult, quod
fit, excogitatur a poeta, ac propterca dicitur din minuίνον factum Sic enim Aristot loquitur. ξυρομ δἰ ά- ιηι νι c. ιητοῖ hoc Cl.
Aliae Agnitiones sunt illae, quae fiunt a poeta . Quod cum dicit , non signiticat, aliquas Agnitiones ecth, quae pociarum ingeni non e Xc gitentur in fiant omnes enim inuenta poetarum sunt sed hanc, de qua loquitur, non esse depromptam excipia rerum scric, S texturaFabulae, verum a poeta propemodum cxtra Fabulam licenter LX cogita- tam, ac Propterea carere artificio, vel parum artis habere, quem ad
314쪽
modum ipse docet, de huiusmodi Agnitionibus haec verba subiun
genS. διλατεχνοι. quare artis expertes sunt inae ut probe intelligantur .animaduertenditim cI artificiosissimum Agnitionis geniis, at que ingeniosissimum ab Aristotele illud haberi, ac dici , quod nascitur ex ipso contextu Fabulae , ex rerum , qua tractantur, visceribus prope ducitur neces ario sic prorsus , ut alio modo res euenire non potuit se videatur.quod protecto tum cernitur, cum remita compositae, dispositaeque ni Fabula sunt, ut poeta cogatur quodammodo Certam quandam Agnitionem confingere,videaturque non posse modum illum Agnitionis praeterire . Huic agnitionis generi, modoque perfectissimo.eum opponit,quo de agimus in praesentia . Is vero tunc apparet, cum Agnitio non petitur a rebus, quas ipsa suppeditat Fabulae necessitas, aut compositio, Teries earum rerum, quae tractantur, sed ab ijs,quas pro arbitratu suo poeta comminiscitur,4 exc
gitat. Vt enini in illo perfecto Agnitionis genere non potest poeta
quibuslibet ex rebus Agnitiessem duceres, sed cogitur in certis quia bustam consiste lita in ioc intur arbitula suo. ex aliquibus A lutionem petit, quam facile petere posset ex alijs . Vtriusque Agniti ius exempla proponit Aristoteles ex Euripidis Iphigenia in Tauris Est enim in ea Fabula duplex Agnitio vii quid emperfectissima,atq. artis siosissima;qua nimirum ab Oreste cognoscitur Iphigem semi, ab ea moetidum cognitumaltera impersecta,ma Orestes UAE A Iphis genia cognoscitur. Illipetitur ab epistola, qua Iphigenia fassi or stis socio committebat mittebat inor mam ad Orestem ipsum,
quem praesentem esse non intelligebat Ata quippe se res apud Euripiisdem habet. Duo illi hospites,Orestes, Pylades,Taurica thymis 'nem,Dianae,ex Thoantis domini lege, sius Iphigeniat inu Wane immolandi.quae cum cognouisset esse Graecos,eoru alteri parcere secreuit, ut per eum literas in patriam mitteret ad suos. id quod etiam ab Ouidio canitur,& narratur his versibus in eleg ij. li hine Ponto. Parfuit his aetas, ctam in equorum alter Oretras,
Alter erat Diades nomina fama tenet. I. Protinus immitem Triviae ducuntur ad aram, Euinctigeminas ad sua terXa manus.
Sparsit aqua captos Iusrali Graiasacerdoi,
Ambiat Uuluas infula longa comas Dumq. paratfacrum , dum velat tempora vittis, Dum ea aetardas inuenit isto morae: . . Non ego crudelis, iuuenes ignoscite, dixit:
315쪽
Dixit, ct audiis patriae pia nomine virgo, Consortes orbis comperit esesua. Merυιδ obis, inquit, eadathos lassacris
Ad patrias sedes nuncius alter eat. Ira iubet Pylades earum periturus Oresem, Hic negat, inq. vicem pugnat terq mori Extitat hoc unum,quod non conuenera aula Cetera pars concors, sine lite fuit. Dum peragunt iuuenes uuri certamen amoris,
Ad fratrem scriptas exarat illa notas. Adfratrem manuata dabat , --q. tua dabanum,
Humami casus aspice stat risu. Ita canit Ouiditis sed Euripides in illa amoris certamine vi reniis est Orestem qui Pyladem reuerti iubet in patriam'sum se supplicisaddicit,&sacrificio Deae. Itaq Pylades apud Euripidem resuru
turi decernitur in Graeciam nuncius; ineste interim ictum securis ad aram expectante. Cum ergo scriptas iam litteras Pyladi traderet. Iphigeni verita,ne quid ei grauius in itinere,ac bene longa nauigatione continseret, ipsaeq. perirent litto earum argumenta retexit, o Pyladiocata his pene verbis Oresti Agamemnonis filio sic nu elabis. In Aulide interfecta mittit has litteras uiua Iphisenia quae illi qui istic vivunt non vivit amplius.Deduc me Argos fraterant ' ouam moriar ex hae tera a barbara,M.Cum Aulidem audit Orest seq. Agamemnonis filium appellari, sororem illico agnoscit,4 com pHctitur Iphigeniam'iue cum ei fidem non haberet,aliquod postulae ignum Multa illi sigivi propcmit Orestes, in primisque duo vestem, quam Iphigenia texuerat ipsa.& hastam Pelopis, quae domi seruabatur in eius dena Iphigenia conclaui Orestis verba sunt haec, vestem commonstrantis. Non ne scis haec te pretioso subtegmine contexuis. se, Din tela imaginem solis deficientis expinxisse Quibus illa sic respondet . Texui nanc ego imaginem subtilibus filis . Alijs vero signis enumeratis plurimis,hastam illam ita describit Oresitas. Seda ea quq ipse vidi certissima signa preterea commonstrabo: hoc ei Pelonis antiquam in aedibus hastam quam manibus vibrans, puellam adeptus
est Hippodamiam, Oenomao interfecto . hanc, inquam, hastam in tuo COIiclaui coiadita ego vidi. Quibus inauditis,uic ta, sic exclamat Iphigenia. O carissime nihil enim es aliud es, inquam,carissimus Teneo
ne te inest c. Priorem igitur illam Agnitionem per epistolam ait Aristoteles ingeniosissuraam, atque artificiosissimam esses quia necessario nascitur ex ipsis Fabulae visceribus , ipsoque rerum contextu, nec ingenio mutat licenter excogitatur, di fit. Ita quippe di-
ωλα res sunt, ut Iphigetua, uis plane desipiat , di amens sic, o
316쪽
easioneni nacta phlcherrimain, Mauriemus in patriam litterisco inare debeat,& pericula maris reputans, argumentum eam ho
ei socitare. Posteriorem dicit imperfectam,& artificio carentin aquia tota pendet ex arbitrio poetae comminiscentis libere signum Quemadmodum enim hastam Illam commemorantem facit Orestem, sic potuisset facere aliquid aliud indicantem cum ex ipsa rerum textura, ct serie ad aliquod certum signum non adigatur me hasta vero hic die, nihil de veste qui puto Aristotelem hic de sieno illo a veste petito non loqui . Vestis enim illa , quamquam impersectam aetiam facit Agnitionem opertinet tamen ad primum Agnitionis eis nus , quod fit ex instrumentas corporis externisci cuiusmodi monilia sunt , vestes, aliaq. de quibus diximus, ornamenta. Quare cum hoc velit esse genus Agnitionis ab eo distinetum,de alio signo verba facit, sine dubio de hasta illa Pelopis; quemadmodum pleriq. putant interpretum. Neque enim id in codice declaratur . immo vero lacunaquaedam oflanditur in quibusdam libris hoc modo Secundae Agniti nes sunt,'irae fiunt a poeta: quare expertes artis sunt. Ceu Orestes
in Iphu'MMquid serorem agnouit agnitus ab ea est Issa videmexeris,la agnita est ille ero . . . . . Haec, i in , lacuna in qui m Mam inmitur codicissius, quam inimias in alijsic expletam , - - - - , ex vestimentis hoc esse commentum alicuius vi ex ingenio laevincorrise re voliterit, putemus nec , se est,nisi ve limus hario Agnitionem asuperiore non disserreiqvidi tamen differro plurimum debet. In alijs reperias Hira ex hasta quod pla comem . nisi tamen adiunctum id etiam ex ingenio sit. In alijsHὰ-μμων, ex sigius, indicijs quod magis pro iri nobi' liberam relinquit optionem arbit uidi, sisevdiique ex tanta sisnorum multitudine id,quod ruic loco conmientius est videtur aut meo
gruentior esse hasta , quae corporis non est ornamentum, ut monillia, aliaque signa superioris Agnitionis . In hunc igitur modum declarauit Aristoteles hoc Agnitionis genus; comparans nimirum illud cum perfectissimo, atq. absolutissim, quod quia neeessario nascitur ex
Fabulae contextu,videtur a poeta non excogitatum de inuentum: hoc autem quia ex illo contextu necessario non oritur, factum dicitur,dcfictum a poeta,non natum ex Fabula . Sic enim loquitur ipse de Oreste, signum illud describente,ex quo vult renosci aecisitur ipse dicit,quae vult poeta,non quae Fabula Tertiam Agnitionis formam ait fieri beneficio reeordationis &memoriae . Ut cum is, qui debet agnosci, audiens, aut videns aliquid, veteris suae recordatur fortunae, dicitquciaut facit quidpiam ex quo
Hesse cognoscatur . Memoria enim, ut idem dceet Aristotcles in ii, Milo do Reministin corris quibus amauitatur locis, notis equi,
317쪽
β milii Leontrario a proximo, alijsque huiusmodi. Huius generis Agnitionem altaristoteles quandam fuisse in Cyprijs , veteri Di -
caenogenis Fabula . Argumentum,in summa eius Αgmtionis haec esse videtur Petro Victorio. Iuvenis quidam tabulam Iiaspiciens pictam , suae recordatus fortunae, illico lacrymari coepit: ex qua collacrymatione statim cognitus est. Erat enim in tabula expressum aliquid iis simile figuris , quas in templo Didonis oflandit aeneas, cum lacrymas effudit uberrimas, eius recordatus excidij earumque calamita tum, quarum ipse pars maxima fuerat. Exeniplum vero eius Agni tionis , quae accidit ex auditi, repetit Aristot ab lysi apud Alcinoum:ubi cum citharoedum Demodocum canentem audiret,suorum recordatus malorum,quae pertulerat in bello Troiano,ileuit adem. agnitus est ab Alcinoo Canebat enim citharoedumea, quae tam lamam tempore,tantoq.labore gesta erant a Graecorum ducibus in expe
Quartam fieri docet per syllogis in vicum ratis canando, eo algendo, quasi composita quac uti argumenta libra aliquetro dentiam agnoscimus Asiau lauru reminit -- las quomun priuatim petit a Chioephoris, sue C murias quae Tragoedia, ut deprelimidule testatur Victori . est Esthyli, eon sita librariorum sertasse vitio cum Agamemnime. Agniti mus vero ratio sic est . Cum Electra ad bustium, rue ad omiutinii mi et memnonis patris sui una cuin vicinarum grege mina compo is, quibus placari possent parentis Maries, re ibi Cesariem, ae panum, antiquorum more detontan, honoris Mac doloris ergo sit pra sepulcrumimpositum. Quam illa caesariem, quia suae similan
videbat esse, argumentando coniecit,urmammas restem illuc advenisse, quem adhuc abesse procul se in longiliquis versari prouincijs exulem existimabat. Sic enim, ut diserte ait Aristoteles, rationem syllogismo subduxit. Uenit hue aliquis similis mihi.mihi autem praeter Orestem, nullus plane iurii lis eis. Venit igitur Orestes . Alterum huius Agnitionis per syllogismum proponit exemplum da)olyde S phista, qui Tragoedias olim scripserat, accersitum quod est huiusmodi. Cum Orestes in eas intrasset aliquando terras I hoainis, ubi Dianae humanis host ijs litare mos erat, captusq. ab incolis, imm Iandus iam esset ex Regni legibus , quae Dea mactari nominatim iubebant hospitcs, ac peregrinos, ita lamentari sub mortem coepit infortunium suum. O domus, ac gentis nostrae forcunam peracerbam. o. ianam nostrae familiae iam fatalem: cuilitata quondam rorestrcui germanus ipse mactandus irem,atque immolandus accedo. Hane vocem Iphigenia Dianae sacerdos cum excepisset, suspicari confestimc pit, eum, qui sic expostularet, Orestem esse fratrem sium a inde
318쪽
inde originem per ratioeinationem , ac syssogismum duxit Agnitio Putabat enim ore ites, occisam iam in Aulide, ac Dianae sacraticatam fuisse olim Iphigeniam et sed seruata erat, atq in regnum illud asportata; ubi Dianae sacerdos facta, tam tristi, crudeliq. ministerio addicta fuerat. Itaque fratrem cognouit ratiocinando in colligendor
immo etiam colloquendo ut indicare videtur Ouid.in lib. Trist in
Eleg. iv Etiam eonHiterat Dicto mucrone facerdos , Cinxerat Graias barbara vitta comas rCum ieeseaemonis diem cognouit, Otui. Pro nec ram exui Iphigenia dedit. Quintam esse vult huic ita similem, vi vix secereatur . Ait enim accia ere per paralogismuri .paralogismus autem est ratiochiatio; sed
captios intralia qua plerique decepti selidis se,ontimisque putant arguinermitionibusώre iudieare Laudat vero in hoc genere Asnitionem Vims, Falsi Nuntis Me enim appellabaturvetus aliqua F bula leuius hoc tantumniodo sim est nomen argumentum ex alis quorum suspicione, coniectura sie insentiatur Falsus Nuntius, piis Vlyssem comininiscebatur, ad Penelopen venit amovi feminae fidem ficeret assimabat, se cognitur messe lysiis arcum si mota retur. Quo factum est t& Penelope, alij qui aderant falso decepti syllogismo , omnino crederent illum hominem Ussem esse perinde
achnenio posset eum arcum, nisi Vlysses agnoscere. Ita,inquam,MNqui putant accidisse Agnitionem in Fabula, cui nomen erat Vibies, Fallus Nuntius . exedunt nimirum, in 'in inductum, qui Penelopi
vellet imponere. Sed credunt alij inprimisque Vincentius Madius. eum fuisse verum Ulytam qui quoniam ab uxore non agnoscebatur, optionem dederit perieuli faciundi, adeoq. arcum petierit, quem se cogniturum esse profitebatur. Verumtamen utcuinq. se res habeat, paralogismi vis in eo posita est, quod nullus praeter Vlyssem crederetur eum arcum cognosceres: cum vere multi esse post ent, quibus aeque atque ipsimet lydi cognitus esset. Quo loco animaduertendum est etiam illud hanc ratiocinationem prauam , perperamq. dispositam appellari ab Aristotele paratos ismum Theato, siue spectatorum . quia non Penelope modo,verum etiam ipsi,qui aderant cum Penelope , ac fortasse Chorus, eum, qui arcum posset agnoscere , lyllam omnino
esse existimarunt Chorus autem dici potest in Fabulis obtinere vice Bectatoriim qui quoniam loqui non possunt , videntur partes suasorinandare, ac permittere oro idem Choras pro spectatoribusio 'tur, ac de actione tota, hoc est de Fabula thdicat . Qua uum enim supra distinui, Chorum tinere locvin ciuium, nitu tamen . hic contriumna assimamus: qi iaspectat ires vi videntur ciues, ut
319쪽
erte aliqua ex parte etiam peregrini, in eam urbem prosecti,inii ritur res. Ex peregritu quippe interdum Use quoque componitiit Chorus,ut docuimus alibi . . Ex his tam multis, vari R. Agnitionum sormis eas ait Aristotcles optimas esse, quae magis sunt Verosimiles, quaeq. ampliorem pariunt ad nurationem : cuiusmodi sunt, inquit, in Oedipo atque in Iphigenia Nam quia metuebat incestum Oedipus, credibile, ac verosimile est , eum multa quaesiue eumautem exquisituis scrutatus omma,
intelligeret iam , suam non esse matrem eam, a qhises tantopere metuebat; agnoscit denium, veram ematrem habere pro coniuge. unde summa quaedam oritur.admirati, Iphigeniam vero Euripidis verosimile est voluisse litteras in Graeciam dari quibus de statu suo certiores propinquos merat . eas vero dum Pyladi semitas daret,
qui seruabatur a nece.&μgumenti in earundem litterarum euola
retia inscitura Ox est q- m incredibilem parit auditoribus --
mirationem. Secundum has probat omnium in me opum ount sirin monilibus, alijsuesignis, sed tantummodo per syllogismuri ...iam εδεά - συλ ισαιοῦ Secundae vero sunt, siu.s WMunia iiii: ta ui
De alia, iam Agnitionumpartitior.
CVm omnem omnino Agnitionem error aliquis antecedat eorum, qui personam agnoscunt,quam prius ignorabant ex errorichu itis iodi varietate variam etiam esse Aristoteles intelligi Hiit Agnitionem . Quapropter quatuor ait est e modos exponendi erroris Tragici hoc est eius errati, peccatiquc,unde calamitas, pernicies oritur extrema, quae vel timetur, vel deploratur in Fabula quorum duo Agnitionem habent, duo cadem carent Agnitione.
Primus igitur errandi, peccandiq. modus est, cum aliquis suo iudicio, ac voluntate labiturin exitium, vel, ut planius id declaretur, cum volens e prudens re ipsa patrat sagitium aliquod intelligens exempli gratia, eum , quem interimit , suum silium , amicum, propinquum, aut parentem esse qualis est apud Euripidem Medea,tilios occidens, ain discerpens , quos suos esse non ignorabat. Huncis dum ait Aristoteles vittatum maxime fuisse apud poetas veteres,sine Agnitione, fae Peripetia.Exponebant enim factum aliquod atrox, aut caedem immanem simpliciter,&explanate,satis' se putabant a tificiose scripssisse Tragoediam,si hoc modo argamentum per collocu riones, inductione' Hrsonarum explicassent. Hucautarum pertia nee
320쪽
net scelus Atrei qui sciens,ac prudens statri filios comedendos pr potati huc ira Phaedrae,quae priuigmini de industria in discrimen e pilis vocavit huc Orestis,huc Alcmaeonis parricidiumqui suo iudicio,volente R. matres intersecerunt.
Secundus errandi modus,ac ratio est, cum aliquis ignorat quidem vita, grauitatemque flagitii, quod in praesentia perpetrat, sed paulo
post intelliget,quantum sceleris imprudens admiserit. Cognoscet,in quam, necessarium se, parentem, propinquit mue occidisse , aut aliose crimine contaminasse cuiusmodi Oedipus est apud Sophoclem is, qui parricidium , incestumq iam ante Commissum per ignorantiam, iii ipsa intelligit Fabula, quae peragitur. Hoc enim quod perpetratum est scelus, vel in eadem actione Tragoediae, Madmittitur,4 agnoscitur vel admissum iam est extra Tragoediam, extraq illius actionem diei,quam imitatur poeta, sed ita ea detegitur,4 cognoscitur ab auctores. Superioris Agnitionis exemplum expresserat Asti damus in Thelegono: qui in eadem Tragordia inducebatur interimens ex ignoratione patrem, Min eadem agnoscens
Tertius est, cum quis per i rantiam paratus est ad sectendum scelus,ex quo reddatur miserrimus sed mox agnoscens,intelligensq. minus,hon perficit,quod aggressisserat iam assecerat. Huiusmodi est Iphigenia illa tam saepe laudata, quae prope fuit, satrem ignoransine nesciens immolaret Quartus den'. modus erroris in eo ponitur, veparatus item alia quis sit ad perpetrandum facinus malum,sciens, intelligensque non tamen emiat,aut ad exitum perducat inchoata, quia vel impedituri vel poenitentia rapitur Ex quatuor hisce modis duo tantum, ut initio diximus , Agniti nem habent, secundus , ac tertius reliqui duo, primus , quartus
omnino carent Agnitione dicuntur tamen errores,quia etiam ij,qui scelus agnoscentes peccant, aberrant a legibus,& recti vim videntur penicias ignorare . Sed eiusmodi ignoratio non est,ea, quae constituere posmi Agnitionem in Fabula. Cum vero ex his erroribus duobus, qui vere , ac proprie dicuntur errores propter ignorationem personarum,quae notae non sunt, duo nascantur Agnitionum genera, num eum patrato iam scelere, alterum cum solo sceleris apparatu,&quasi procinctu quaeri potest, quod nam praestantius, ac melius esse videatur Aristoteli. Sed haec explicabimus in cap. xx. bi non de his erroribus modo, qui habent Agnitionem, sed de alijs etiam est decerne