Tarquinii Gallutii Sabini e Societate Iesu Virgilianae vindicationes & commentarij tres de tragoedia comoedia elegia

발행: 1621년

분량: 519페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

401쪽

Albi ne doleas plus nimis,memor Immitis GDeera neu miserabiles - . Decantes elegos cur tibi iunior Laesa paeniteat e.

Quibus ita constitutis,ae positis, de materia dicendum est, quae tra ctanda Proportitur Elesiae

ogia materia. aput III.

CVMahonquestiolubus Elegiam esse natam, ac minitiatan ha - unus exploratissimum,videtur es consequens, nihil nisi sisenebre,vel querulum, ac miserandum in Elegiam cadere posse . Et ita prosecto edet, nisi antiquoriun pestarum, Rriptorumq. grauissimo rum auctoritas alia omniavinionstraret qui nullam pene materiam in qua cetera versantur emata,Ele aco verse tractare dubitarati mapropter existimaueriminitio quidem nihil, nisi lamentabile,n

merisElegiacis esse cantatum, siue amatorium illud fuerit,sive sine-num,siue alio nomine triste,ac luctuosum: deinde vero cetera etiam argumenta ijsdem versibus inclusa, comprehensa fuisse , qvie alio carminis genere tractantur ab alijs Iem argumentum hoc tam a plum, tam latEpatens, quod videmus nunc Elegia tractari,nouiuii est, Maccersitum iroprium vero, antiquum in quasi primitivum, querulum est,& flebile. qcod planissime docet Ouidius in Elegia pe nobili de Tibulli morte, confirmans illam esse veram, di propriaaria

Elegiam,quae versatur in funere Memnonas mater, mater purauit Aebilum, Et tangunt magnas tristiafata Deas ;FIebio indignos Elegeias ue eaprius: Ab nimis extero nunc tibi nomen erit III tui ales operis,luafama Tibulus Ardet in extructo eorpus inane rogo. Eodem sane modo suas ipse calamitates philosophus bonus, ae poeta non malus deplorans Boethius , haud dubie demonstrat, Elegiam

quasi propria quadam nota distingui a ceteris lucti, querimonia

velle a

Carmina qui quoviam Hudio ente peregi, Minibo maestis euor imire modos me mihi larer,di refer metrica raetis, Et ostis elegisti tisara ora rigant. Non tamen id propterea dico, quia creaam,argumenta flebilia, tristia, sinebria Elegia propria sic fuisse,n nulla prorsus alia poematis f. a

402쪽

sorma eanerentur scio enim eandem sibi materiam sumpsisse etiam Threnos,qui latine luctus dici possunt: qualis est ille cantus, quo Hieremias sanctissimus vates dolenter admodum excidium Hierosolymae,urbis nobilissimae lamentatur . cuius quidem carminis auctorem Linum Ethnicorum nonnulli esse voluerunt. Nec aliud profecto fuit argumentum Naeniarum, quae lusubri cantus inflexione ad feretrum admotae sunt,atq. ad funus adhibitae. Quamquam enim illas paulo superiori memoria Iovianus Pontanus traduxit ad nutricias cantilenas, non est tamen secutus antiquum,& proprium Naeniariam argumentum;sed voluit illis dare nouum pro arbitrixtu,eo permotus co

Rio,quod in Italia nutrices populari lingua cantiunculas illas, quiabus somnum pueris conciliant, amas appellent ataque apud tuum nutricula somnii ila euocat ad Lucilij cunas Somne veni mas blandule noveni Lurisius tibi dulo antisomne optime ne : me veni,ven ub duisf--e,veni o ui eat in thalamos te somnuis somne, Soninuis Iesculeabun Iesmnniciae. Ad unas Dauetolus vi L .ag omne Somne en ad cunas: ne ut Momne rara . Ad obitum, Lucisus orat; eia age δε-- , Ela et omne ventu induti somne eni. Lueiotas te ad pHuinum orat,instat orauit:

Somne veni,veniassemne age,somne veni. Luciolus te ad complexum oeat, innuit ipse et Innuit,en venias somne age somne eni.

Venisi bon omne adioni pater alme soporis ,

ut euras hominum, eorporaq agra leuas. Sed hoc Narniarum genus nouum est,ut diximus, a Ioviano Pontano excogitatum: cum Narnia funebre carmen sit, neq multum ab Elegia distare videatur. Quo loco illud etiam dicere oportet; ad hoc senus pertinere quoq Monodiam, hoc est solitarium cantum, in quo solum assectum, Iamentationem posuerunt, xθοποιιιι vero , hoc est morum effictionem,& prosopopoeiam plane nullam. Hoc argumentum, atque hanc poeseos formam tractauit Sapho, nobilis illa poetria, quae multas dicitur scrIpsisse Monodiam, ac propterea cantum Mitalodium inuenisse, ut docet Patritius in Poetica . quo de genere videtur esse scantus isse,quem Politianus arctioribus solutum numeris, ac propemodum exlegem in obitu Laurenthraedicet scripsit, reliquitque γ' steritati.

auo dabit capiti meo

403쪽

Aquam quis oeulis meis Fontem uer marum dabiti Vt nocteseam. V Iuce fleam.

Laurium et=---ris, Musarum choris , mpha et eboris Sio euius patula coma

Et Phoebi is blandius, Et vix dineius infimat

Nunc surda omnia Suis dabit rapiti meo Aquam quis oeulis meis Fontem Leomarum dabis λVt nocte seam. Vitaeeseam. Huius imitandi carminis studio nos etiam abrepti, quaedam olim in

Mariae Magdalenae Melancea lusimus ut leuissime dicam, iuueniliter. Ea quaecumq sunt,publicis typis,hoc est hominum iudicio sunt perinmissari quorum arbitrium est, constituere quid eo conatu simus assecuti antiquum certe nos carminis argumentum , poetam haud ignobilem Politianum secuti sumus imitando . Ceterum, ut ad institutum reuertar,haec Omnia poemata locum in funere, 'uidem initio,in bio funere obtinuerunt Threni, Monodia: Narniae, ac Elesiae. Elegia tamen traducta postmodum est ad amores, atq. ad amantium tri es insanias exprimendas, quales sunt, ut de Graecis hoc loco taceam, uidi j, ibuni, Properti conquestiones. Quid enim aliud illa Properti,sibi volunt in libro tertio,Elegia duodeuisesima tme certi deferta Aea,e lariturea querenti Ei Oisui Hembri u et aura nemus . me heri recultos proferre impune dolares, Si m Uia inanisaxa teneres dem Vnde iminimum repetam mea senibia fusus,

404쪽

Qii id illa Tibulli , ibus Elegia septimi e libri teriij ita ducit exor-Hei mihi di elle es imitari gaudiasalsa

Dineile es trinisvere mente iocum Nee bene nenda ea Vias componitur ore , Nee bene sulcitis ebria SerbaΛnant.

Quid denique illa , quae in Ouidianis e stolis expostulant Heroides, Dido, Hypermnestra, Ariadna milail his fieri potest luctuosius, nilissElegiacis versibus accomi nodatius. Ita igitur a senere digressam 'tisper Elma, in amori,is initio sic versabatur, ut nihil nisi amanti querimonias amplecteretur . Factum deinde paulatim est, ut etiam gaudium animique laeti ii,quam amantes prae se serebant,ubi voti compotes fuissent, orem genere carminis exprimerent , quo dolorem antea lamentati erant. Docet enim haec planissime duobus hiscu

versibus Horatius in poetica.

Versibus imp ribus iuncta eH querimonia primum, Posi etiam inclis es otisententia compos. uasi dicaninitio quidem Elasiam a funere traducta, alq. adhibitam uisse ad amantium querimonias significandas; sed postea illos ipsos,

iamicarum animum peruicissent. Elegiacis versibus animi laetitiam expressisse . Prolatis hoc modo Elegiae finibus,& quasi pomario

amplificato,cum diu, multumq in rebus amantium laetis,prosperis q. versata esset, ita licenter, ac libere postremo vagata est,ut nihil propemodum Elegiaco carmine scriptum non sit. Nam Solonem, num e Graeciae sapientibus in quidem principem , Diogenis Laertii testi-inonio leges Athenicialibus Elegiaco versu descripsisse accepimuS. Cuius fortast carminis mentionem facit Demosthenes in Orat. πρὸ πρεσβει : certu laudat Solonis Elagiam. Hunc vero morem scribendarum poetico numero legum indicauit Aristotcles in Probicimatis co doco, ubi quaerit, cur naulta leges appellata sint cantiones ,respondetque id fusis factum,quod illae leges poeticis modis,ac versibu cane rentur in urbium vijs atq.in foris a pueris ipsis; vi facilius inauresai 4ientium innuerent, ac pertinaci animis inlia rescerent. Extae praeterea eius consuetudinis insigne testimoniti Athenaei, qui causam adprobat eandem, cur leges olim versinas scriberentur . Ait enim hoc ideo factum, ut facilius & comprehenderentur animo dc mena ria retinerentur. Quapropter Ariu in poeticis, ubi de his subtilius

disputat, inter ceteras poetica formas etiam νομιών, hoc est legum poclina adnumerauit, eamque solitam ait fuisse res imitari sermone, rhythmo, atque harmonia Hoc autem muscos genus,quod a legibus ita nomen inuenit,diciturque propterea νομική non debore ab Elegi

distingui, pluribus a me demonstrabini alio loco, bifatuendum

erit,

405쪽

erit,ad quam Poetica formam Elegia reuocanda sit. In praesentia i men id veluti certum, exploratumq. ponatura Elegiam ita libere vagatam esse,ut ne leges quidem, quae sunt Philosophorum ciuilium a gumenta,recusarit. Quid quod bellicae quoq res Epicorum propriae versibus Elegiacis scriptae sunto citatur hoc vel ipse Tyrtaeusci qui tametsi claudus esset,gibbosiis,lustus,deformis in paucis,ac ludi magister, militiam tamen nescio quo casu secutus, copijsq. tandem aliquando praesectus , adeo militum suorum animos Elegiaco carmine, quasi belli classico incitauit, ut in hostem non iam ferri consilio, sed caeco quodam impetu veluti furentes ruere viderentur. in itale

strinxit Horatius in arte,vel epistola nobili ad risines Tyrtaeusq. mares animos ad Martia Muri sibus exacuit. Quem sanE Tyrtaeum Elesiarum misse scriptorem docuit ex Lycurgi oratoris auctoritate Harpocration, ut est apud Gyraldum inviiii ria poetarum, cognosci potest ex iis huius γεtae versibus,qui apud

Stobaeum hodim legimtur. Testatur praeterea quae diximus Mimne inus quidam,iive Mnimermus,qui mirnensium,Grai' bellum Elegia complexus est Testatur Ceus ille Simonides:qui facta Camby sis, ac Dari superioris, Graecorumque naualem pugnam cum Xerse iis

dem plane nutrieris decantabit quos secutus Callinus totum Cimmeriorum bellum modulatus est Elegis . Immo vero ipsam quoq rerum naturam, ipsos mores, ac moralis Philosophiae praecepta sibi demum vindicarunt Elegiae scriptores. quorum primum a Xenophane, alterum a Philone, ac deinde a Theogni de homine sapientissimo, factum est:cuius etiam nunc libellus moralis argumenti circumfertur, legitur. Haec igitur a Graecis ita licenter, ut exposui,versibus Elegiacis tractata sunt quorum exempla nostri libenter amplexi, nihil in eo genere intentatum reliquerunt sic prorsus, ut ipsam quoq humana vitae breuitatem, inconstantiamque,philosophorum more saepe proponant deplorandam . Propertius hoc egregie in libro tertio Elegia sextadecima praestitit ubi Marcelli obitum ad Baias,qui sui Octaui Augusti seroris filius,grauissimo sane carmine conquestus est. meridisser m feros rara ingesimus a iuunt rima tam paruo laser in orbe dies.

Inun tomani rict Deum vel Θή-phos, tun tio inplausum tota TZ atra uirent Attalica uperaveses,at 'omnia magnis Sed tamen huc omneses ueprinetus, visimus ordo.

Ese malas dono, satum via es. Quin

406쪽

Quin habet praeterea multis sane locis hic Vmber poeta praecepti ne admirabiles, in omni vitae parte salutares; temperantia leges,detestationem libidinis uaritiae reprehensionem qualis est illa Ele ae sextae,libri tertij, quae scribitur in mortem Paeti Ergo sollicitae tu ea a pecunia uita es. Per te immatura mortis adimus iter. uitys bominum erudelia pabula praebes, Semina curarum de capite orta tu,

Cui concinit alter Elesiarum scriptor Tibullus, tuin, libi 'pe, tuniin libro praesertim tertio,ves in uitiliam, strealitatem, vitam denim commendat antiquorum , ab omnia ritiae struito prorsus abii se

rentem .

Nondum eae Aspinio contem ero mydat, sem ventis praebueratque -m. o in aries,non irastat, non bella:- ensem Immitisaeuus duxerat artefaber. ne Iouesus ino caedes,&--ras pers ne mare,num Iethi mille repem. Dixerim in summa ea omnia Etesiacorum esse poetarum argume ta, quae a Lyricis ipsis tractantur in Odis.Interdum enim somnia describunt id quod a Propertio sinum est in libro tertio,

eunda.

Vifus eram molli recubans Heliconis in antra, Bellerophontae quas it humor equi Et a Tibullo in libro tertio,Elegia quarta.'j melioraferant,ne intinsomnia vera, z ua tulit hesterna pessima nocte quies Interdum viros egregios, ac Principes quasi panegyricis quibusdam exornant id quod iecit item Propertius in libro tertio, Hesu

octaua .

eaenas eque Etrusco desanguinem reum, trafortunam qui cupis es tuam. Interdum vota concipiunt, ac futurum triumphum, vel vatieinando, vel narrando describunt. Vaticinatur enim Propertius in libro te iis, Elegia quarta.

407쪽

Hune eeeinere diem Pareaefatalia nenus Stamina,non ut diso Enda Deo mn ore Aquitanas posset quifundere gentes tuem tremere orti mitite Uictus Arar. Euenere. nouos pubes Romana triumphos Vidit, Meuinctos brachia eapta duces. Interdum Deos implorant,corumq laude S,ac sacrificia moIli nume ro persequuntur.Propertius ita libro tertio,Elegia decima sexta. Nuned Bacche tuis humiles aduoluimur aris: Da mihi paeato elaseeunda Pater.

Tibullus Elegia sexta, libri tertii. Candia ober adessest tuum a ratis; Mehederasemper tempora vinistiferas. Interdum pusnas,& praelia canunt ut Properi. inalbro quarto,Ele sta sexta: cuius initium est Sacrafacit res,cte. Phoebi fugiens Albamana adiutoris με sub

Quasnus Ioniae m. - condit aprae. Actia Iulo lagus amumenta carina, mistarum uis non operosa via Hue minxia olere manvis Hetit aequore moles Pima,nee remis aequasauis trius. Inter rum antiquas Fabulas,ducta,perpetuaq.narratione describunt; quod legimus apud Propertium in Vertumno multoque maxime in

Tarpeia Deniq. Ouidius hoc poeticae genere omnia omnium rerum argumenta comprehendit nam Tristium libris,ac de Ponto, nonnullis q. alijs exceptis Eleg ijs, quae ita flebiles sunt, ut iiij veram, atq. antiquam Elegiae formam agnoscas,in ceteris adeo se libere iactauit, ut quiduis aliud potius , quam Elegiai. scribere videatur . In Ibin , quasi Diras , non Elegiam scriberet, maledicit. In Fastis, Annaliuntiquidem, sacrorumq descriptionem habet, I abularum doctrinam; sed nihil omnino , quod veteri simile siit Elegiae in libris de remedio nihil nisi documenta, lege' cantauit. Ceterum, uti legi libere,licenterq vasari possit, amores tamen in hoc poema videbantur antia quis,ac maioribus nostris aptius cadere hoc enim in argumento itas miti sunt, ut Ouidiusceteris descriptis poeseos serinis , hunc admodum depingat suis quasi coloribus Elegiam Venit odorat Elegeia nexa capitios, Etsi/to,pei illi Angm alter erat. tarma decens sis tenui uis initus amantis In pedibiu vitium causa decoris erat Hoc enim amatorio carmine ad amicanun expugnandas seres ut

408쪽

bantur, ut significat idem Ouidius, eum Elegiam Tragoediae antepo- est,his verbis. I uam non muris duro ferare cothumi, mae. Handitise tantia Iaxa meis. quod quidem ad Latinos a Graecis fontibus, ut cetera , ductum est iapud quos Elegor poetae multo ante in amoribus versati iam erant. Nam, ut de alijs taceam, Theognis morum ille praeceptor, philosophus verius,quam poeta, Vargumento se contaminauit. AN. haud scis,an hunc secutus postea Marcus Varro Latinus, vir apud Romanos longe grauissimus,ingenium quoq.sium in illo scriptionis nere periclitari voluerit.Video quippriis Ouidio in ordinem Galli ibui E,Proper ij,allorii l. mollium poetarum etiam tantu talem virum fuisse relatum.sic igitur ille suos auditores iussimae Disi etiam duphcigenialia nablis palma

Venere eonueniunt duutibus uti iocis . .

Siti ibi uimaebiisit Coi nota pona, Si quoq., se cognitam a senis. Notas Sappho quid enim laseivius tui . tu Pater ast Iudi Harte Getae . . Eitorei seu armen legisse Properii:

Siti usquid Gaulotae Tibulle mum . . . Di q. Varronisfulvis insignia vivis, . . . . Vellera germana Phryx querenda tuae. Et profugum Aenean alta primordia S meta auo nullum Latio clarius extat opus. Forstan nostrum nomen miseebiturisis, Nee mea Lethaeis scripta dabuntur aquis Atq. aliquis dicet,nof r lege eulta magiri ri Carmina,queis partes infruit ille duas Deue tribus bris, titutas quo ignat Amorum Elige:quos Metti mouiter ore Iegas Sed vereor, utrum hic Varro sit ille Romanus, de quo dixi, an alius

Varro Atacinus Narbonensis. Duos enim Varrones hosce fuisset sit nos putare, e dicere sidonius Apollinaris in quarto Epistolarum. ortasse,inquam,fuit is Ainorim,qui laudatur hic,alibique ab ubiuinquod scripserit Argonautica,ut in primo Amorum. o Varrarim, primamq. ratem Panesciet aetas, tire eq. Uomo terga petita tari, cumme tamen is fuit E duobus, non Aronautica modo scripsit. vetam etiam amores cantauit,ut in libro secundo Tristium idem docet Ouidius.

409쪽

mn potuit Veneris flarea tacere sua. Romanum ouidem fuisse Varronem hunc putat Cataneus vi Commentariis in Plinium Iuniorem,sed ne inestio inuoluat errore,si sortasse fallitur,volui Atacinum alteriim arronem hic commemorare. Ex his,ut breuissimesomnia coniureiadamus,lytelli ere licet quae muniit Elegiae proposita,at'. obie moria, quod initio quae unerae . Duplicem enim Ele jam constituendam piit, vermina pro priam unam mimis propriam alteram, nomiihil a vera EIegiae x tione discedentem. Illa nihil complectitur, nisi funera, querint Haias: haec latissime patet, di per omnia pertinet laudat ubsecraturi Ulla historias, sacrificia describit salutaria morum 'cepta non poterit,eaden, illi assignare,ac permistere possiimus argumenta, quae Scaligeriantiquorii obseritatis m, mentis, ei tractanda proponit , laudationem,execrationem,querelin olimstulationem,pr

os,vota grataeationem, tum,conuicium; lectionem vitii ecantationem, propriae explicationem vitae, sui cum riuali comparati nem,comniinationem ianuae,ianitori,ancillae, matri, marito tempestatibus, caelo ipsi conuicium Lexoptationem mortis, exilium voluntarium, cum imprecationibus coniunctam desperationem epicedia,

epitaphia,epistolas ipses,quibus lamenta,vel alia id genus animi sensa explicantur . Iegia enim Propertii duodecima libri quarti, ubi Paulum coniugem Cornςli iam vita functa compellat, epicedioniveIepi aphion est . . Desne Patile meum Laer mi vetere sepulcrum:

Panditur ad nurus ianuamgra preces . Neme aeternas intramis funera leges, Non exorato Hant adamante via, e .

Neque ad aliud genus, nisi ad epistolas reuocari possit EIegia tertiae libra quarti ubi Lycotam conisiem degentem in castris sic alloqui-tur Arethusa.

Si qua tamen thyinum mi initis dram,

erit Z rem caesa situra meis A inqua mereto Dure te litteras trami,

Maena mea dextrae iam morientis erunt. Nunc qii sae numero in superioridi *utatione velut explor tum,certumque proposui,est hic diligentissime perquirendum veram poeseos serina, habenda. nominanda sit Ele.. vcniusta quae subobscure ante dicta sum,planiora sant; si Pae proelivior minis hoc poemate disputatio

410쪽

CVm quaerimus an vere poesis sit Elegia, quaerimus, an imitatio

sic earum videlicet imitationum aliqua, quibus omnem poeticae naturam, ac vim Aristoteles circumscribit . Complures enim

fuisse video, qui poeticam illam Aristotelis tum in Iatinam, tum in

popularem nostram , tum etiam in Arabum linguam ex Graeca eo uerterint et permultos qui scriptis,4 commentationibus illustrarine suis: Petrum Victorium,Vincentium adium, Robertellum, Alexandrum Piccolomineum, atq omnium, vel optime, vel acutissime C steluitrum Scio praeterea nonnullos, paulo superiori memoria, aut etiam nostra perapposite de poesi disputauisse Mintumum,Iacobum MaZonium, Torquatum assum, sui non multo ante Pisis philosophiam docebat, Franciscum Bonamicum vis, inquam, tales, tan-

eo'. viros de poeticae vi,ae natura se hilo, accurat 4 disseruisse stumus; sed qui eam diceret imitatione non contineri, contra, quan Aristoteles ipse,contra,quam Plato in onmam. insopia tradid ris, stimus eorum fuisse omnino neminem . Sed tamen iuuentus est vitando unus, qui vellet, poesim imitationis finibus eontrahi aeterminari non posse. Et habet ad Aconfirmandum rationes, ut ipse putat haud infirmas sed tamen grauissimam Aristotelis, Platonisque

auctoritatem infirmare non poteli. Ceterum cum ipsum imitationis nomen multas, sq. dissimiles habeat notione videndum est, ouodnamimitationis genus patio tribuant sapientes:vt statuerepomerimo possimus,an in Elegiam conueniat imitatio. imitationem ergo ut alias praetermittam hoc loco imitationis larmas, quas persequitur studiosε Patritius nihil aliud esse putarim

Aristoteli, nisi.expressionem, eflictionem, similitudinem, atq. exemplum.Vt enim pictores cum effingunt Alexandrum insidentem Buce phalo, certam illam Alexandri habitudinem imitari dicuntur, quam ab informata prius in animo Alexandri sic insidentis Bucephalo no tione simillime describunt, ita poetae cum Achillem iratum, aut dimicantem faciunt,Achillis iram, ac pugnam imitantur,quarum formas habent in animo consis'atas. Quapropter id,quod ab illa poetae descriptione in lucem existit, quoddam videtur exemplum ab exemplari ductum,expressumve, quod ab animo,atque a ratione, illa principertominis parte, velut ab architecto compositum est. Sed tamen,

uvia illa, quae animo matur effigies, a certis expressa fuit, hau

sa rebus , quas videmus oeulis, ac sensu tractimus, poesis esse dici-'Cc a tur

SEARCH

MENU NAVIGATION