장음표시 사용
371쪽
persi narum exoritur, tam patri eri quam diviti, tam despecto, misero, quam diis uenti honoribus ita gratia Dei Iluit sera, η χ' ς τοι Θμοῦ η σωτήριοe, apparuit omnibus hominibus. Tit. 2. H. 51oitctiam exortoible, cnebrarum Tina hae. operas deponcndunni cinclara diei lucc,ple, sancte, iuste&calfcinomnium oculis vivendum cit,sic exorta gratia Domini, omnibus tenebrarum operi bus renunciandum. piatat ac sanctitrati,omnibus hominibus Iliadendum . . Eruit enim nos ram Deislutifera, ut abnegantes impleratem, secularia desideria, morime iuste opi vivamus, in hocsecisis φζοῦν ς. - s, Hoc ἔ- Iu . r. ir.
III. Exponit, Propheta, qua Maiestate Dominus venerit, cum sonitu ni Di, b.
Zech. 43. V. 2. Vox erat et,quasi vox aquarum uuarum o terr plendebat a maiestiate eius Per aquae bnitum, natura, ikScilicacia doctrinae Evangelicae x pri Eva otii eων--mitur, quam Salvatore sinu patris nobis revelavit. Quemadmodum enim a ' ηι ιν
quarum multarum impetum, nulla vis inhibere poteit, neque fluctuu soni tum nemo prohibere: Sic Evangelica doctrina nemine cursum impediente, totum orbem pcrvadit,& nitu suo replet omnes terras. Nec magis Tyranni,Diabolus&Antichristus,Evangeli praedicationem con Epire possunt,qua fluctuum maris,aut alioruo altissimorum4 rapidissimorum fluminum,pos stat Edare fragores .Eadem de Christo leguntur Apoc. I.Is. V. Ad maiestatisθl Mimem quod attinet,ostendit ille,Christum non ta inD--
tum esse lucem illam aeternam&Verum Deum, scd lucem etiam gratiosam, y ora. utaminantem omnem hominem venientem in huncmundum Ioh. I.o Lumentare Chris-lax vetitionem gentium Luc. 2.32. Indc iussu Eappellatur Malach. . a. Si
autem totiens, illuminat totum mundum, si qui tamen splendorem illius is h. i. vel refugiunt, in tenebrarum latibula se recipientes, vel ex oculorum vi γημώναν non ti,adversus illum magis caecutiunt, in ipsis encbrarum causa est, non in ' latin radiorum claritate. Ita Christi salutaris cognitio, per Evangelij pKdicationem,univcrsς quidem crcaturae proponitur,sii qui aulcm inrationis humana latebris tenebricosi percunt,suo ipsbrum vitio, non negati luminiscausa
pereunt. Luxin tenebris lucet,setcnebrae eam non comprehenderum. Oh. I. s. Et hoe .hais... s. rit iudicium quodlux venit in nraudum,σ ilexerunt homines metu tenebras. quam Λ rem loli 3 lo. ἴ dpetram o Ππm est, arigebum nostrum in his,qintereunt operia 3- ρ tomes in quibus Deu huiussccub ex cavlimcntes Ud tum, vi nonfulgeat ei cisis. s. Corinn. nminatio Euangeli gloriae Christi, qui est mago Dei. 2 Cor. . 3. V. Propheta videns Maiestatem Domini, in rc pronu cadit,eamque re Minisantam verenter adorat.EZech. 3. 3. Cecia supersulem meam. Locus&meditatio si miηMm Pr ritualis est,deic verentiad pietate nostra erga Salvatore, venientem ad sanctu 'Templum situm. Proij ciamus videlicet nos,&omnia merita nostra adpcdes Salvatoris Osculamini Filium, mira casur Crpereatis in via. dcoenim ad nos pec Adore in sal
catores venit Dominus,non ut in peccat ix nos obstinatos redderet, sed ut redi imere nosab omni iniquitalc,o mundare sibi populum,pecularem,Zebum bonorum
V I. Postremo, Propheta noster Ezechiel,indoscriptione adventus Domi Advorsissimilis ni ad Templum suum,meminit de ciuidem a se, quem Propheta viderat, ante ruinam urbis, deierciatis templum S urbem, capit. o. 3. Io vers I. 4. 16. Sic enim ait Propheta EZcch. 3. 3. Similis erar decies Mus fiuniscluum Oribam prorsus visioni illi, quam videram ventensia peruendum civitarem,annim ciatum videlicta vcniens rabis perditionen . Loc in meditanos ritualis sistraremi aest,dc non fatali immutabilitate gratiae divinar quam Calvinian Doctores, Hi I Stoicam omnino&incertos quosdam hominc simpliciter immutabilentia
Qmniant. Vidit crina Propheta nosterani ea Dominum discedentem . Cc. Templo
372쪽
Templo suo Iam eundem ad Templum videt redeuntem . Deserit,init. rum Dominus IV pulum, seu hominem quemvis , impium , idololatrici i&in peccatis pertinacem atque obstinatum , sed ad cundem poenirentiam, Dami Wyamit/n agentem, gratia dc favore suo revertitur. Vis, vivo ego , mi Dominin Deus, , , ' istis, ' non risector norte impιν, ut converam uri iuda via Pror vivat. Eaechiel. 33. veri H. Et apud Ierciniam capitel8. vers.7 Repente loqMirariaversu gentem, se
adversus regnum ut eradum cs destruamas disteriam illud D paenitenIta egerit gens illa a malo uo, quod loquutinsium adversis eam, agam V ego poenitent; super malo, quodcogitavi visuerem et Exemplo siunt Ninivisae , qui cum ad Prophe- tae concioncm poenitcntiam css iit , Dominus , quod per Prophetam de-
nunciaverat malum, clcmcnter ab illis avertit. Vidi Deus opera Iorum, quia
consessunt deviasa mala, opaenituit Deum si per malo, quod loquuetus1uera , is
immin, nisi a faceret eu es nonserit Ionae 3 Vcr IO. Ninivitae tamen, poenitentiam agena μ p nil do, voluntatem Dei non reddiderunt mutabilem. Ista namque hypothesis,
. I ... si poenitentiam agerent , servatum iri , divinae voluntati iam antea inclitia
Dominω destim crat. Et vicissim, licet gratiari favore complexus sit aliquem Dominus Ἐνε .ὸν Hrm it tamen deficiat ad impietatem, gratiain misericordia Domini ipsum deseret Ι--ιαν. atque deficiet. Subito loquar inquit D aininus 2 de gente si de regno, Gad tem septintem EDd. Si ecerit malum in oculis meis ut non audiat vocem meum, parin:Ientiam agamsiper bono, quod loquutus sum, viscerem ei Ieremiae is vers o. Et apud EZechielem capite 33 vcrs i 3. ιιamsi dixeratusto, quὶ vita vivas secossus in iustitia uafeceri iniquitatem omnes iustitia eius obbvioni tradentur, o in
iniquitaresa, quam operatissest, in ipsa morιetur Daulem iuxero impio, morte morieris,segentpaenitentiam apeccatoseo feceratque Maecium ori itiam. N. omnia peccatamus, quaepeccaveru, non imputabunturei, taurumor molitia ecit, metu
A X o M A mei. Utrumque igitur firmia in & indubitatum est. Spius a pietate dese-27s, 'Iz. cerit, desierit Dominus. Si tu ab impietate uia redierit, ad illum
ibin anuini,Mis gratia suarCdibit Dominus. Id quod Paulus illo valde illustri exemplo rete Ram./a.as tionis Iudaeorum , assumptionis gemitum gravissime illustravit. Diud, ni quiens, bonitatem , meritatem Dei. In Iudaeos quidem, qui tectarunt verita rem in re amem gentili bonitatem spe aristris in bonitate , aboquin is tuebe cinderis. Sed risii s non permanserint in incredulitate Inferensum Potens in enim Deus iterum inserere illos Roman. II. a. Ex quibus ibicineridiano clarius apparet, abiici a Deo, qui prius fuerunt in gratia, quam primum in incredulita iteminina pietatem fuerint prolapsi. Et vicissim rccipi in gratiam a Deo, qui prius abiccti,fracti damnati fuerant , quam primum poenitentia acta ad ν;liis. n. i. - Deum: fidem redierint. Hin seri potes, est, proh dolor, quotidie, ut qui QMeti re potest, hodie est filius Dei . cras perscccatum D incrcdulitatem fiat filius Diaboli. st Visunt omnes, qui Bapti simi verbi Evangelici gratia neglecta, in peccata&scelera ruunt, atque in illis sine poenitentia aeternum pereunt. Et vicissis, qui hodie est Diaboli filius & ehennae mancipium , poenitentia acta
fieri potest filius Dei αὐitae aeternae haeres uirorquot enim receperunt Chraasom, illis diari potesatemfilios Dei eri Iohannis I. vers. Ia. Tales sunt omnes poenitentes peccatores,qui perscccata, gratia divina exciderant, sed per mdem iesipiscentiam revertunturi cuiusmodi sunt, David, Manasses, pereus, Paulus, Thomas, incredulus filivsperdius, Mulier c atrax aber latronum ii finiti alii quibus omnibus pereundum luisset,nisi per poenitentiam ad Deuar&salutem rcvcrsi fuissent. --isca mi Neque hic locum habet, vana Calvinitarism exceptis, qui dicimi, in. IN V illis, qui tandem salvantur, gratiam Dei nunqctam totam extingui, adeoque
373쪽
qiusi sub cineribus igniculum oeptiliam: sotam fuisse. Idem illis de Petro,
delatione, de Paulo persequutore, omnibus, qui salutem tandem conld quuntur iudicuim est, . a quam inanis& nugatoria sit haec imaginatio , ex omnibus citatis&tcstimoniis ci cxempli, conitare potcst. Donatiuis enim apud Erechielem de illis loquitur, qui actu moriuntur percunt. Non de lector morte morientis evertiminio vivetis. EZcchici 18 a. Audis Donati- nun te illis loqui, qui moriuntur, hosce ad poenitcntiam , iidem cistam invitat. Revertimin id vivetis. Audis, quod rex crtcntes ViVunt, I non re ivcrrentes moriuntur.Et ipsi ilii qui moriuntur percunt,ex Voluntate beneplacito Dei, reverti dcbuissent, vivere ita capi c ri. v. l. ι ego nolo moraeim: ,se ut convertatur 'm a vias C vivat, convexi mi, conuertumni a vi
vestrupe simis, ci quare mori me domus Israel. Audis,quod Deus non delecta
tur morte impii, qui in mapictate illa Oritur&aeternum perit Ilic, qui reprobus iam Sc damnatus cst poenitentiam agere, perfidem vivere debuit 1et. Ira Christus desilio perdito Hic mortuus erat, O reuixit, pera a C Inmn-rusebis Luc. I s. 32. Maxime omnitura autem illustre est cxemplum Hebraeo
veri r s. Hos tamen rur u reconciliari oliv. v inseri, adlidem converti, crigi, illuminari, miscricordiam consequi, S salvari posse, Paulus elegantist misvi gravissimis verbis contestatur, Roman .i I. avcrLI .vsque ad capitis finem . Vanum igitur cit,tantum illos con Herti ad poenitentiam, qui Calviniano stoicaelcctione, innumero clectorum sint, donunquam divina gratia excidant. Peroicuum enim J planum, d irrefutabile est cxcilbs incredulos Iudaeos, pers' unitentiam rursus inserta salvari possc. Potensentincit Deus,rterum infreres os Roman. ii.23. Et ministerium meum honorifiscabo inquit Paulus si quomodo adaemul indum ovocem carnem meam, Orsalvos faciam aliquos excissis. Haec doctrina confirmatur& illustratur per visionem nostram Prophetic. Im: EZechiel namque Dominum vidit e recedcntcna&rcdcuntem. niversa autem haec e di. ametro contraria lint imaginationibus&sbmnijs Stoico Calvinianis, tua neutiquam concedunt,hominem absbluto, aeterno, praeci id simplici decreto ad vitam electum, grati. illa excidere, fidem amittere ierire post '. Et xicissim somnia illa Stoico Calviniana neutiquam concedunt, hominem praeciib absoluto decreto, quia Fh unt,r probatum, Vnquam Vcram poenitentiam agere, aut salvari posse. Qtubita figmentis, tota scriptura sa
giis sicrificiis, s omni religio se ulli.
TEmpli gloriam&maiestatem vidimus, proximum est, ut de Templi cultu LU ut
meditemur. Hic enim Templorum primarius finis&vsus est. Hasce au tem Templi leges Propheta noster cap. 3. delcripsit, quas brevitcricpctituri, d meditationes nostra spirituales subiecturi tinnis. I. Prima&principalis Lex est, rerum divinariun S spiritualium cognitio. LEX I. Sic enim Propheta noster cap. 3. io. Tu sit hominis, in uadomui In e domo P
mis omnibus fluuiis eius, omnibus legibus citi I. ii iis, CT describe ante ocuis eorum. Haec e lexi ius omiu. c. Primam nimiruna Sc principem lcgem dictamus, ut in Ecclesia novi Testamenti, Dei, rerum jucc i inarum, omnis religiosi cultus,notitia&cognitio vigeat. Hoc enim illud est , quod Prophetae a nosti O .
374쪽
nostro, tanto cum studio&diligentia iterum&iterum atque tertium repeti tis verbis mandaturin inculcatur, ut tranc domum, cum omnibus partibus, figuris,lorinis,lesbus statutis suis,omnibus Istraelitis, hoc est, omnibus ii- delibus d Ecclesie menabris demonstret.Maior liquidem hicin . T. orta est, quam patrcs V.Test. Hiderunt. Nuncenim opior est Hus nostra, mim Aim credidi .Nox abscessit deformia rvmqtrauit. IROna. 13. Ia Qua de re Dominus,apud Ieremiam: Non docebis ultra ivroximusiuum irhair suum dicens: Cognosce
Dominιm. Omnes enim cognsent me a minino eorum,et que ad maximum aut Dominus Ierem. 3l.3 . Et apud El s .iti Quod Christus citat Iola. o. . Sι raptum est, inquiens,in Propiatu erunt omnes silis tui ostia Dem no.EtPaulus ad Corinthios: β . in hodiernum dem, cum legitur Moses,et time posita es uper comebraeorum,sirc. Nos vero omm revetit acie,sloriam Domini,tanquam in eculo intuentes eandem imaginem Iransfor namura claritatem claratalem tanquam a Dominis uratu 2 COr -3. V.ls. Is .Qti cum omnia de luce,claritate & perspicuitate doctrinae Evan ogelicae dicta sint, merito ad maiorem diligcntiam in studium omnes excitan ur,Vt omnia,quae nobi Srcvclata sunt,quantum in hac vita fieri potest cxacta cognitione assequamur Indua domus Isi e domum istam,ut metirauu exem- I. plar,inquit Dominius apud Prophetam nostrum Formam si conflutionem do musimnesia Ius,exum guraF,omniastatura es leges eius. I in cras. ride Chri Pstus laos exfiortatilr: Scrutanum rapturas,purpuratis In fis Ita aeternam habe ιν , se insunt, quae restimonium rhibem deme Ioh. s. 30.ωIoh. II. 3. In cognitione Evans elica vitam aeternam politam esse idem Salvator gravist unis conte , testatur. Haec tanquit, vita aeterna,mcognostasse ob verum Deum opum mi 'Asti Iesum Chriseum. Et Patrius ad Timothesi Dum venio attendi lectioni. exhorta trum, si Prura'. l. Tilla. . I 3. Et rursus V. I 6. Atrende tibi do Iranae persa in illis, Hoc mi aciens ne sumsalvi acres,crem,qui teaiulint. A doctoribus igitur, simul, ab auditoribus Evangelicis,summum,uaflammatum&ardens atque pericve urantissimum discendi: cognoscendi res divinas studium, hac prima legere quiritur Aeati enim, cuius in lege Domini volu aseis est Grquim legerem die ali no Iesesica cum prosectu med latitur Infeliccs autem Vtcrq; quaterq inscii ces qui varijs suis desiderijs circumducti vel nihil discui, vel cmpcrdiicentes, nunquam ad Veritatis sicientiampervcniut. I.Tim.3.v.6.7.Hqc prima lex esto. Secunda lex,cst de doctrin. ae,in qua nos studium diligentiam nostram ponere debemus,conscri anda Prisate Sicinina Propheta noster Ezechiel C. 3.V. 7. 8. Domud praelis senonrensanssuatis mea non contamina insunt ambus apponendo limesuum limini meo,c post situm a possem meum, hoc cit, veli mei cultores,& vera membra Ecclesiae meae ad dona uni nicam,quae est Ecclesia nihil suarum factionum aut traditionum humanaruna,apposivi;ri, scd domus naeae incolae patris familias voce ubiq; auditurivi observaturi sinat. hi primu ormObservandum est quid stat tria tiones humanae, positionimirum limmis adi MDomini sepos, adpostem Domini. Quicquid humana confingit ratio, non ad Ecclesiam pertinet,sed Ecclesiae tanqua υελας adhaeret, non exornans aut protegens, scd conspurcans contaminans domum Domini Proinde nihil tale cuiquam audendum. Nihil enim verbo Domini ad icndum, nihil detrahendum cst. Sic edicente Mole Nihilia tis adver&umcluod obu Aquor, necau- scietis ex eo ut custodirtis madata Domani Dei vestraquae ego pracipio vobis. Deut. .a.
bum,quode praecipio vobisillud custodietis ut faciatis: Noad Uuper Lud nega mi
nuram isto. st pro '. 3 o. o. Omnissem Deipurgat/ssimus clypeus es recipientibus stadiυῖm. Maia cito adverLrram necorripui te cibis, mendax Esa. O. 2 l. Mutuae audent verbum post regum ano;:eniis Haec estvra ambulate in ea non decb iis,nes addextram,nes ad iniuram. Hac eandem leFem Christus Apostolis suis re-yctili,dicens Euntes,docere oesgisei, docentes eos eruarae aera tiora quae vobis vid: huntur sed quaecus madam et ovis. Et Paul.ad Tim. A tedeletition Eoa. TIm . . a.
375쪽
yraegra verbum. Et Tit. 2. v. I. Loqurre quae decentsanam do Irinam. Et Petrus I.Petr. . V. H. Siquis loquisur, quasi monem Deiloquatur. Denique considerandiim, quid clusimodi Architecti, qui ha limina divinis liminibus apponunt, Iucri tandent itilitatis habituri sunt. Primum enim illae superfluitates 5 additiones supervacaneae Echet alben vuti tororcii ' citer auferentur. Nam omnu ploratio. qaram non niauit ter meus cortessis, eradicabitur Matth. Is.Veri i3 qui lignum faenum orsi timsiseraedificaueris, hoc cit, traditio . nesin opiniones hunaanas, uni cum opus manifestum erit, o qu.iles ignis probatit. I. Corinth. 3. Versia. I3. Non autem limina apposita, de1tructa peri
bunt tantum, scd&ipsi falli doctores, qui doctrinae impuritate alios seduxerimi, poenas eductionis, cum seductis aeternas hient Caecus enim si caeco ducatumpraestet,ambo insuam cadunt Matth. Is. I . Eisquis apposuerit adhaec, ap-
ponet eius risium plagas siriptas in bbro isto Etsi quis: diminueri de verbis
Tertia Lex est de beneficii uprivilegiis Dormas illa vero , tum Altaris, DE X III. tum sacrificiorum descriptione nobis delignantur. EZecisci. cap. 3.1 v. II. usque adfinentis. Min. In isthac sacrificiorum descriptione primiim observandum cst discrimen F. Distri-- μὸν iacrificiorum legis dolacrificioruni domus visionis nostrae Propheticae hoc est se ' is sacrificiorum Veli sacrificiorum Nox t Tellamenti. Nam legis expiatorium ' st' ' ' '
requirebat duoSarieteS. Exod. o. v. I s. I9. Expilatorium autem nostrae domus, Arietemes Hircum deligirat EZech. 3. v. 22. 23. 21'. Ita reliquis etiam sacrifi cijs, plura discriinina occurrunt. Hinc manisestum evadit, legisteremomata, eremoniam νυ
in N. Test mulie antiquanda. Licet enim N.Testam facrificia, visio nostra Prophetica, verbis Scitibus Vct Testainenti delici ibat Illa ipsa tamen differenso varietas, ceremonialis legis finem in Christo defigit, in quem omnes illae celrcimoniales leges resipexerunt, ut pote, qui coniis se risectioi rgu Rom. Io.
sum. Galat 3. 2. . Hoc cli, kx umbram habui uturorum bonorum inoni mima -Hcbr. Io. I. Hanc antiquationem legis observare pollent, ac debeabant Hebraei in Ezechiele nostro nili ante oculos ipsorum velamen positum μήδε' η Ἀε-
esset,id ipsum velli ab oculis nostris renὶotum esse, gratis in Deum animis, ognoscamus dccclebrcinus. Deinde ipsum Utare, & lacrificia expiatori , beneficia NOVi Testamenti .s..daia . . . nobis describunt: Milericordiam videlicet Dei patris, remistioncm peccatorii, uian enti di m iustitiana, gratiam,&omnia merita Christi per Christu gratuita, persectissima seM- μ.. ab Ilitissima. I enina est λ; Π :ς vitiatio vereatis nostras. I. Iohar . 2. 2. Illesii mίδια ὀ λύρον reden ptionis reum .pro omnibus. V ore, quem Deus o '. . , uir ας ρι-i propitiatorium Osdem ins/guinei us Rom. .as uisucrinest nobissapientia a Deo, ustitia,c amiti ratio, rrede Iso. sinuo. Haec qiudi uigil,scribit Paulus ad Corinthios, homuic videlicet peccatores dc secicini,sedablutiesis diu lisseati era,m nomine Domini Iese, crinθiritum Dei noliri. I. Cor. 6. II. Sed quia de hisce Onanibus, in contemplatione & medita-
tionibus Altaris, qui Christus cst, Hcbr. 13. io se tali mus, brevitatis ' .
studio, illuc renaittimus studiolbs lectores. Videliari. g. ro 6.&seqq. Tertio hoc vii una ctiam attingere libct, quod anguis expiatori lacrificἱj si quatuor Altaris cornibus,inquatuor angulis proiecturae circumquaque in i spei gendus praecipitur Ezechiel. 3. V.a O. Ea namquercglatiae divinae, sicut etiani meritiin beneficiorum Christi universi ta , respectu hominum desi gnatur. Cornua namque Altaris, qua apprehendi possit, inquatuor Altaris angulis crem conspiciuntur,&nc quis ine expiamnus reconcibamni stam ...prehcnda , omnibus quatuor cornibus , omnibuSque Altaris aligulis, expiato
376쪽
. , expiatorius sanguis inspergendus est. Hinc emicat misericorda Dei patris, novul qum quamperare sed omnes homines adagnuionem veritatis mentire se uari ' Iaimoth a. . . Pctr. 3.ς mundum dilexit , mimisit sum Salvitorem. . . . lah. LI 6 iustoriis emtia apparuit omnibus homini b. Tit. 2. II. Ostentant hςcquatuor,expiatorio languine inspersa, dc inquatuor mundi plagas directa cornua, Christi Salvatoris, toti mundo expiationis parta bene ficia. II cenim seipsum deditpretium redemptionis o onmibus. l. Timoth. a. 6. Hic propitiauisest, non prono ris totum, sisero totius mundpeccuis. I Ioli. 2.2. Qua de re similiter, copiosius in meditationibus Altaris. . . 4 βμ... Tandem in sacrificijs describendis , visio nostra Prophetica specialiter mentionem facit*u EZech. 3. 24. y obtuser coram Domino, SMerdotesint, cieisdem se fierent Misca tam Domino. Et niversalem sane legem de a. crificiis condiendis , in Levitico legimus Levit. 2. a 3. Luicquid obtulerissuri Dy, siae contes , neque a feres sal foederis Dei tui deswrificio tuo in omni ob tisione eres sal. Id quod Christus Marc. o. o. repetijt Oninis τι Tima lales heiur. Huius salis ustim, visio nostra Prophetica,ctiam in Novo Testamento, vult esse frequentissimum Mento inturAis praestantiam nonnihil medita via disia mur Homerus talem divinum nominat unde hoc ille, nescio, nisi sorte, quod olim mos ierit, ut divini gentilium resiponsuri, ex superstitione sa-
iam& salem proponerent. Et hodis quibusdam superstitiosic pane sis, diabolum pelli posse, persuasum est, quemadmodum etiam sagarum convia viales apparatus sine me seque celebrari reseruntur. Nos salem inde diviώ num appellare possiimus, quod&in Vcteri,&in Novo Testamento sacrifiarijs adhibendus,lege divina Mosis cautum,& visione nostra Propheticareve. latum est. Cur autem hoc dispicicndum nobis Primum, quia sal, iam iii scripturis sanctis, quam apud gentiles Ethnicos spientiae bolum in Him,. ιών;-- Salvator de Apostolis: Vosestis sal terrae s psim ualu inris, in tios
'm,otum lietur. Hoc cst,vos; in stientia&cognitione rerum divinarum, mundum sa -- condietis. Quod nisi vos&alij Doctores seceritis, quis tandem mines sapientiam doccbit Si enim alios docturus, sapientia vacuus est, quid alijs communicabit Et apud omnes scriptores usitatum est, ut orationem doctam&elegantem, rerum&verborum ponderibus resertam , politam dei eonaeum, vicissim orationem indoctam abiectam,agrestem&im o ni grandi camus. Nam sal&acetum pro ingenij acumine, subtilitate uapientia sua
Maximassium muntur, Persius, Mordaci lors aceto In Veteri autem, novo Testamento,
η- summa patris sapientia Christus est. Hic enim a Deo factus est nobis sapientia. I. Corinth. I. v. o. In huius cognitione consistit omnis sapientia. Qui
Christum didicit vere sapit,qui Christum nescit, bique desipit.
Sic sum distis,stis est,scatera nescis. Si Christum nescis, nihilia scatera tam
a. -ώ- - . Deinde salem omnibus ciueis condiundis adhibemus, quo sine omnes insipidi&ingrati sunt, adeoque sal condimentum est condimentorum o - tinnium sis Christo nimirtim vero capientiae sale Deo patri nihil gra-L-c,r M. - tum aut acceptum est. Hic, est , principium&finis,omnis alutis nostrae v μ' ' gratia apud Patrem. Nam MFoso dilecti orgruisse Deus nos gratiosis red-m-μυ--sa dat Ephesi. 6. Sinemenihilpotest facere Iohan. I s. verss. Necabudnomen est diastis hominibus, in quo oporteas nossivo eri. Acl. .la. Quicquid igitur sacria ficaverimus, semper cum tale, hoc est, quicquid salutis nostrae speraverimuri
377쪽
-ui 'iid patrem precati fiterimus, o mitin nomine Chrφι Salvatoris, Oh. I . 'a 3I . . dc Io. 23. Angen, Amen dico vobis siquid linit pasrem omImmeo - . . , iis vobis. Et Pauliis omne, quodcunsfunis In verbo,ormopere mmam nomine . Domini nostri Iese gratiin agentes Deoc rura ripsum. Praeterea Sal corruptioncm C ουσι. rr.&putredinem pcllit,&conservat atq; tuetur, quicquid occupavcrit. Christit a. RA Laurνι--niminina verbumq; ipsius sapientiae vitaeque sal ubi hominiscor occupaverit, peccatum: peccati consequens mortem, atque putredinem abigit. O senim oui habetistemineo sinctificas sciuis Hesancti eis, Ioli. 3. 3. Et mox V. 6. Omnis,quim eo manet non peccat,s v. v. nu,qui nanu in es Deo,peccatumno a-cit. quoniamsime Esitudineon et,s non tenpeccare,quia ex Deo natus eis. Ainec sat alnicitiae' symboliim est: Salenamque&panc, adeoq; mensae vitaeq; consue tussin amicitia&contrahituro confirmatur. Hinc Origines de Iuda, Christi Orit ura . Iovi proditore meminit, quodlsalem semensonstpraetergressus stem, Isto negsatis ' 'eiusdem ines mense inessipanis communicat memineriI Id quod ChristuS hisces, cr- ih.n. 3.ιε. his expressit Gm inducat mecumpo Ieιa Ut contra castaneumsum Quae verba in Plalmo,unde desumpta sunt,ita habent virpacis mea in quo co/sdel εχ Mens panem meum sustuli adversumesia m. Palm. I. IO m μή μ' jgi sat ch. stia. tu amicitiae ius: mensae communis holpuluin,temper sanctii limum fuit, ita
1alem Christianum praeterire, quo sime nulliina sacrificium offerri potest, hoc est, dilentionem se charitas staternam Mere, gravissimum inter Christianos . .
peccatum est. Hinc Christus Salvator,Marc. s. so. Habete in i obissi, c ac ' fabrae Inter vos, ἐαυτοῖς ἀλας η - , ἀλληλοις. Et Paulus Sermo vester .rma sati omia
semperingratiassesit contatus,vs asu, quomodo oportear vos nota restondere . Colos . o. Nam charitatisvi amicitiae lex, ad honestatem,sanctitatem, proximi utilitatem aedificationem omnia meditatur, loquitur,facit Qu condimentorum genus omnem ciborum, etiam, iam pretiositatem Mapparatum longissime silperat. Quemadmodum e contrii Paulus omnem sermonem ιrmasturcinis spurcum putridum gravissime prohibuit omnis sermo spurcus
re ς ex ore vcstro non procedat, Ephes .ao. Sicut enim putredo naribus molesta est,&omnia corrumpit,ita sermonum purcities piis omnibRs adversa est,& bonos corrumpit mores a Corbis: 33 Corrumpunt mores bonos costoqui a prava Sicut etiata sala corporibus cmortius, putrefactioncmarcet,&ium ' si quasi vice fungitur ita pietatis Scharitatis divinus sal omnia contra corrua ptionem&interitum praeservat Pietas&fraternus amor, anima est honestae
ConVerlationis.Pietas ad omnia est utilis,l.Timoth. . s. Tanin niat temperan tiae quoq; frugalitatis&αὐταρκει- Symbolum est: Nam salis nomine passina stugalitas innuitur, ut apud Horatium in odis:
Splendet, in mensa tenui,salinum:
Hine qui maxime inter se finitiares&amici sunt,&ificotigressibiis illis fullos ciborum apparatus aut sumptus requirunt sim cummu ne are dicuntur. Vnde jocus octavii Caesaris, quicum, quodam invitarus, convivio admodum parco&fugali acceptus esset, dixisse sertur Neficiebam me tibi , L istamsmiliarem. Familiares igitur tenui sale, cumino, pane&caseo contenti sunt atqu Chri m habet, erum sapientiae &felicitatis Uem,is cum ipso' testac debet maxime contentias, lucre. λdenim adie hi Domine,in coelo terra. Piaim. 73. vers s. λ φι magn/ eupκι- , cum animos sorte contento.
378쪽
Mhilenim hettulimus in ham mundum, hauddubrum quia nec auferre quid' sumo
Habentes autem Oninita, or uibus tegamur, hus mus contenti. I. Tim. 6. 6. Thom. Mortis. Nu in havicter suem,nudus quoque abibo. quia rustrasudo uneram e . H videns. d. iis,.., -. QVyrt Lex Templi est de morum sanctitate&iustitia piorum ac fides tu aaiatia .mhram. Sic enim Propheta noster. EZechiel. cap. 3. v. 7. Fili hominis nefLm ob mei negocumplantarum tam meorum ubi has laturussim intersilios raselui cu - N. nomensanctitrium e contaiminaturi uni Domu racisci si nec Reges ipsorum inhormcalionibussis incariveribus Regumsuorum,o in exceps. Et vers. S. Ap a. sana. vi- nendo murumsius a Ietem interme ri s. x tapri. An onmium gravistiinum , HV - 1anctitatis praeceptum observandum Nulla debet esse inter Christianos mo P . rum pollutio, nulla impietas, nulla Idololatria. a. Cati sesne titatis observeti rasa. D. 'ur. Ecclesia namque Domus Dei lancta cst. In sancta igitur Domo, sancte con versandum. In Ecclesia Domo sancta Dominus, qiu omnium sanctissimus ' s. OMN/β est nobiscum habitat In illius lotur consipectu,sancte conversemur. 3. Prae ceptivmum sitas uoletur. Non enim aliquibus tantum sanctitas pr. xcipitur,rc. liquis peccandi libertate concessa Sed tam Regibus, quanipvuis, i uictitas edi Na. M. his, citur. Nec ipsi, nec Reges, polluent sanctitatem meam. Nullum igitur Ma mutam haben gnates , Principes Sc Reges, prae subditis, peccandi privilegium habent, si cst si quanto , caeteris dignitate illi praeminent, tanto pictatis etiam&virtutum laudibus alijs praecessant. Non enim, qui alijs praelati sunt, ipsiis tran*ressi nibus tantum , sed plus exemplis peccant Cum Regis ad exemplum toti . componatur orbis. Et
Omne animi vitium tanto conflectius inse. Crimen habet,quanto maior, quipeccat habetur.
Hinc I: anates&Ν ii ustratus,non tantum Impuniuntur. Num. 2s.ψ. . , Tolli cuncIos Princi spopuli, uspendeissos Dominocontrasilem nparibu&,utaver- taturo or meus abyrael. Sedgravius etiam puniuntur, quam reliqui,quos eX- emplis luis corruperunt,&ad imitandum seduxerunt. Exi Mnamim Pu --. diu concedIur potentes autem potenter Iormentapruientur. Sapiciat.6. 7. Minimum igitur lubere debet, quibus vulgo plurimum licitum esse, falso persuasum P ς ε - μη - . In hac rad lege natura, vis,in gravitas peccatorusra obseriandae
.is Irisiis. Dicit cnim Dominus peccata esse murum sυe parietem inter ipsi se homines
tu,s ipsum illud est, quod Esaias habet: qiutares vel bae, divio Deum ves um,especcata vestra absiondemn sciem erus a vobis,ne exaudiret,Esa. so.2. O iratur nefastum parietem,dccxitioltim murum,qui homines non tan- tum in hac vita, agratia&misericordia divina separat, scda conspectu quoque in fruitione vitae aetcrnae excludit. Hoc enim cs chaos illud quo inter vitam σ mortem inter coelum se infernum=rnisum est, Luc. I 6. Emoris a sint nes,su nesici,se impudici, o homicidae, Gridoli ervientes, omnis, qui amar sescit men- . . . dacium, Apocal. 22. Is QuisquiSigitur impccnitens peccata culDulat,admu- rumcxclusionis&damnationis suae a ternae,congerit caemcnta. Onciarias peras,aeterna poenitudine deplorandas.
ta, in V. In hoc legum Catalogo, quae ad Ecclesiam Novi Testam spe Lint,
Daconversito Iu nactatio quoque fit conversionis Iudaeorum. EZcchicl. 3. .lo Dis hominis u-- ' Domui si uelis domum istum, pm pudore usu uerint propter inliquitates Sin orc. s. Et crs. it. C.mpudoresussin iurInt,propter omnia quaefecerunt. Ex quibus colli- gimus cmpore Novi 1 cstamenti lare enim ei Domus in nostra Prophetica ali quos Hebraeorum ad agnitionem Delin Christi Salvatoris conversum iri. Qua de re Pauliis in Epistola adRoman. sollicite cripssit. Dicoergo NunquId Deus repubtpopulumsuum Absit Na-ὐον paelitas um, orc. Non repub Deuspidiam. ri tam .utavit. Hoc est,licet Inagira Hebraeorum pars, Christum rei mauctici
379쪽
wersetur,4 inde Liacie gratiaq; Domini reprobata sit non tamen in universum totus populus reprobattis, alioquin &isgo Paulus reprobatus cssena . . Quam ipsas nitarientiam Dominus apud Ieremiam cst eloquutus Icr. l. . 37 μ
deorsum; eg 'alyciamum sumsimens e propteromma quaesecerunt nunsu. Et iurium PauluS Rom. lla 3. Egommisterium meum honora cabosiquo A ad ulandum ovocem carnem meam, essi ossaeiam aliquoi exutas. Ergo nec isthzabsblute,nec omnes Iudaei abiecti sunt. Et tertio Paulus Rom. H.2s. No vos OMNEs .iinii ignorarestatres,' larium hoc,nestis into Oimo,quia caecitas praucontgr: in si .el, donec id uitias etentia Intraret, scomnis Ibael Si s seria Ouod ipsula L. MISI FR/VM Paulus ex Elaia probat Sicut raptum est, in liuens, veniet ex Sion, I u rapiat G ι .., tim. avertat impietatem a lacob. Et hoc istis a me Testamentum, Him abstulero, peccata eo iarum.Elai.s9.2O Myileri tun hoc, nos,qui iam sumus in Eccletia, Donao Do mini, non leviter,aut obiter perpendamus uti madmodum cnim vaticinia de vocatione gentium quae non mini sadmirationis habuerunt,quam Iudaeorum con-τerso in temporis plenitudine exactissim completa fucrunt, ita promissiones&vaticinia de Hebraeorum conversione, non minus certitudinisvi veritatis habent.. .emeia laIIo nos admoncre S informare dc bet, ne gentem He Piarm μοι εbraeam,vrsicri solet,abominemur sed promissiones divinas, de ipsbrum con ' ἔφ/μή μ' vcrsionc,animis recolentes, syncerae 'μπΠΘεi aiiectu, miseriam caecitatis deis ploremus, conversionem autem ad Christum, ex promistis divinis& spere inus firmiter,&eadem ut maturetur toti animi,comprecemur. iu non tanii salus ex Iudaeis G, Chtallo esse, Ioliata. . 22. Sed quipropter incredi Utatem
facti sunt, persidem rursusin eripossunt potens enim in Deus rursusinserere ins It
iniquitatis suae cclinis, i ubditos suos emunxerint,&totos exhauserint, ipsbs illi ceu repleras aqua spongias, inproprium commodum exprimant, nequi p de subditorum salute, neque de idaeorum convcrsione nihil quicquam Ibl- iciti. Qua in re, utrum Iudaei subditorum expilatoresin exuctores, an vero Nagistratus spoliorum Hebraeorum inhiatorcs, traulus peccent, non difficile est definire. Nota itidenacii Regula: stum ui pre aliis rit, υ ci uo dus Quin id potius operam dent Magistratus, Ut cx honestis laboribus victum habeant Hebraei, quibus fieri potest rationibus ad Mestiaevi parata salutis notitiam alliciantur, promoveantur,adducantur Ali araequidem non potcst, multis privilegijs Hebraeos, nobis gentilibus antecellere.Hibraei enim promis PNυi9 ia r susvi ex lubitus est Salvator: Ex Hetiuis exorta salus Hebraeo sanguine&familia αprmnatus est Messias Hebraeis primum concredita sunt Testa enta, Prophetae, cultus&eterbum divinum: Ipsi Ilib. ecarynomi fuerunt atq; aded sane lideles 3 β tk
ct diligentes, ut Canonica Prophetica scripta non fideliter tantum Iu P ue
diose custodierint,scd singulas quoq; divine scripture iteras numerarint.Quadere in manu thnt τες,ςαα Hebraea Rabbi Sedaiae,hominis in scripturis di T. res χα vinis&earundem integritate conservanda minandum studiosi. De singulis abri Siaaia. enim lit. Hebraicis ετ, cecinit paucissimae, ut Caph,Nun, rade, ς ςαν requirebatu illisq; quoties quaelibet litera in scripturis extaret, mirando in genii acumine, nec minore rerum sacrarum studio felici tibiae expressit. Nolo omnia referre, sed diras tantum vel tres delibabo literas Irarisma omnium inis tota scriptura sacra est litera Thet. Haec enim non saepius, quaan Iosa hoc est, undecie millies quinquagies&bis legitur Frequentu a omnium cst litera em, haec enim recentente Rabbi Sedaia 77778. lioc est, septuagies septies millies, leptingenties,septuagies octies Occurrit inlacris., finima nitatu Hcbr. 4lit.Iod de qua Christus apudMattha si c. s. la. Amen dico volis don cIta fasces rior erra, Iota alaturum Ψex, praurabisaliae,donec omniastat. Hsc ne omnia
380쪽
minima litera, Carmine Sedaiano censente,in currit in sacris 6ὐχ o. hoc est,shxagies sexies millies,quadringenties,vicies.Ex hoc numero, Christo pr nunciant nec unicum periturum cit. Eadem est ratio dc diligentia in omni bus Hebr. literis apud Rabbinum Sedaiam. Haec autem idebattingere volui, ut non tantum admiranda Hebr. diligentia di studium in asservanda scriptu- rarum integritate innotesceret, Vcruinctiani, ut hanc ipsam ob causam, Bi bliothecuriositos ros ex quorum manibus, ctus cs lamentum, tam studiose Mi. Maismis, adservatum accepimus,mligere,&ad Messia cognationem, quamvet. scriptu- . . . ris promissus & adumbratus,in Novo aulcmTcstamento cxhibitus, I vangelistarum, Apostolorum4; scriptis praedicatus cst, maiori studio&Zelo. quam E. -- - hactenus factum, allicere atq; adducere incipiamus. Sed N pudorem haec ea ute/n Ar iliam dem nobis incutiant,quando audimus,Vcteres Hebraeos, tanto cum studio&admiranda diligentia in scripturis lanctis versatos fuisse, ut singulas etiam li-tcras,quoties quaelibet in sacris occurreret, in numerato haberent, qua certe . . cum diligentia pauci nostru certabunt. Sed Sc vatoris exhortatione attenda. mus Scrutaminiscripturas cruranunt rutamim Scripturas, inquit Christus.Quae res& Hebraicae literatura cognitioncm,&ardens frequensq; Lectioni sic studium Rassiduitatem requirit Pudeat nos Christianos, ab Ucbraeis, quorum tamen ante oculos velamen positum est, inscripturatum studi j pric ripi
piorum s membrorum Ecclesiae muneribus atque Piu.
LEGE TEM ,Aistenus de Templi gloria,&I egibus ciusdem generalibus: Iam,de 'Li' LGl trineribus&oscpeorum,qui in Templo vivunt,ubi in specie, de muneribus Sacerdotum ossiciis Principiana ac populi: mcditandum. Sed de hisc omnibus,tanto brevius,quanto clarius patcnt cx textu.
1κ x. Prima Lex est, de constituendo ministerio, ubi primit per remotionem mimii ni, Et is ostenditur,quinam administerium sint inhabiles,&hoc per cxprobrationem μ' 6 μ Ezech. 4. . Imroduxistis ahenigenas,praeputiatos corde, CT praeputiuoscarne . Hia. DOctbj., siam,spDoctores Picudoprophetae, homines infideles animis,&corruptis . . moribus, hoc est, ordiSScarnis praeputium. De his grauiter Christus Caine vobisal opropietis,Matth. 7. Is. Et Paulus ad Philip. 3. 2. Videte canes,videre
.. abis, Hi sim tristi, Videte sis sio . Sed non tantiimilli ad verbi ministerium non ρ sunt,qui non habent fanam doctrinam,sed illi, qui pollutis in ribus sanae doctrinae cursum inhibentin infringunt Qui enim docent taliatum, nec faciunt illi praeceptis tuis detrahunt pondus. Quis enim obtemperet clim ipsi Preceptores,&Ecclesiae Doctores doceant non obtemperare 3 7 num eis rectacthonesta aeripere sidnisi actin, memticium eis docentis videli .cet respectu Et incongruum ais ineptum ea non inpectore sidi lubidis habere bonii,
mittendi, vel osticio removendi, vel etiam si poenitviitiam non egerint,ipsa