Probabilismus methodo mathematica demonstratus

371쪽

3 M MONUMENTA AD PROBABILIs MI qualiter inseructi sunt , illustrati in notitia e rum , quae pertinent ad quaesiones terminandas, qua assectione in determinando moveantur , qualia hactenus determinabant ipsi, vel amici eorum , ad quae sequitur forte , vel non sequitur id, quod ntine super proposita quaesione deteτminant , qualia con-

sua dare super casu proposito quaestionis ipse , vel

conjuncti eis consueverunt . Facilius enim Homines sententiant secundum talia. Secundo rationes , o fundamenta Doctorum in sententiando respicienda sunt , quorum rationes e cariores , validiores , auctoritates expressiores . Tertio conditio Auditorum , an sint litterati , discreti potentes discernere determinationes , ct ea comparare , an smplices , quos oportet alteri parti

creuere , oe etiam an utraque pars Doctorum quoad omnia aequaliter nota es eis, an altera tantum . Et secundum hoc combinando praedicta varie tenentur conscientias suas ipsi Auditores informare . Et secundum hoc- est aliquando uni peccatum mortale exponere se dubio illi , periculo, o non alteri. Si enim Atiditor peritus sit , o novit saltim Doctoris, qui sentiat contra partem periculosam,

habere omnes bonas conditiones praedicitas , aut plures ex eis, quam alius , nobis etiam rationes ejus

esse oecaciores , expressiores auctoritates , quas adducit , die procul dubio exponens se illi periculo , mortaliter peccat, quia quod agit non es ex Me ,sυe conscientia, sed contra dictamen conscientia , Rationis recta. Si vero Auditor simplex st, non potens discernere Doctorum determinationes , neque conditiones

praedictas circa Doctorem, qui sat contra partem periculosam, sed novit probos esse illos , cui sententiaue contrarium , aut praesumit eos esse magis de

372쪽

ae dignos, se exponendo se illi periculo , non pe

cat mortaliter, quia non reputat illud periculum,

si in rei veritate. Quod se non si in rei veritate, licet non peccet exponendo se illi periculo, peccat tamen moris talitem faciendo quod Aegula Fidei prohibet, licet occultum si ei, quod illud prohibet, quia hujusmodi ignorantia non est facti, sed juris, quae neminem excusat . Nisi forte distinguendum se inter ea, quae pertinent ad principia Legis natura- Iis, ut junt illa, quae sunt expressa in praeceptis Decalogi , quae neminem habentem liberum a Lerium ignorare licet; ερο inter ea, quae sunt posilla principia, ex illis ductu rationis eliciem da , quae forte licet aliquos smpliciores ignorare, o maxime habentes ignorantiam invinci item ex debilitate ingemis ad illa cognoscenda . Per haec patet primum ectum. Ad secundum . Quod tune multi esseκt in periculo mortalis peccati, dicendum . Quod ex casu propositae quaesionis non sunt aliqui in periculo mortalis peccati, nis solum illi, qui contra conscientiam illi periculo se exponunt, forte

uent multi, qui peccant ratione rei fasiae, utpote potentes ex se ipsis circa hoc veritatem dijudicare ', non quia ille, qui hujusmodi periculo se exponit , semper duo ex hoc peccata incurrit, unum ex temeritate, aliud ex fasto ; sed quin eis fa-Hum non esset mortale in veritate, propter temeritatem tamen in agendo contra conmentiam , qua illud reputatin mortale, esset mortale. Cen

373쪽

366 MONUMENTA AD PROBABILIs MICensura, & Declaratio Conventus Generalis Cleri Gallicani congregati in Palatio Regio San-Germano An. MDCC.

IN MATERIA FIDEI, ET MORUM.

R Eligionem Chrisianam. Fidei , m Moribus

consare, Dogmatum autem tum Fidei , itim Morum eumdem e se fontem Sequuntur autem damnata Propositiones , nec probatis aliis Propositionibus , aut erroribus , quoFpro anguillia temporis praetermisimus.

CENSURA PROPOSITIONUM.

DE Observandis Innocentii X. , Alex. VII. Consitutionibus , oec De opinionum Probabilium usu.

Amit vero, ut probemus eorum errorem , qui negant licere sequi opinionem , vel inter probabiles probabilissimam: sed ad refctum usum probabilium opinionum , has Regulas a iure praescriptas agnoscimus . Primiam , tit in dubiis de salutis negotio. tibi aequalia utrinque animo se Ieoferunt rationum momenta, sequamur id quod turius , sue quod est eo in casu tinire tutum: neque id consilii, sed praecepti Ioco habeamus, dicente Scrι-Eccl. 3. plura: Qui amat periculum peribit in illo. Haec 27. prima Regula. Altera, ut circa probabiles de Chrissiana αἱ trina sententias , sequamur id quod Hennense ZEcumenicum Concilitim circa infusas

tam Diqitiroo by Cooste

374쪽

CONTROVERSIAM PERTINENTIA . 367 tam parvulis, quam adultis in Baptismo virtutes decrevit his verbis. Nos hanc opinionem ....

tanquam probabiliorem , & dictis Sanctorum ,

ac Doctorum modernorum Theologiae magis consonam, & concordem . . . . duximus eligendam.

Guod Concilii judicium eo magis ad regendos mores pertinere consat , quo magis ex ipsis Fidelium sanctitas ac salus pendet. Ex hac igitur Regula set consequens. Primum , ut in rebus Theologicis ad Fidei , Morum dogmata Deflantibus , Theologos quidem etiam modernos audiamus, s tamen consonas Sanctis Patrihus tradant sententias . Deinde , ut s ab eis recedant , harum opinionum inhibeatur cursus , nedum earum aliqua ratio habeatur , aut ulla eis tribuatur auctoritas. Denique, ut nemini lierat etiagere eam sententiam , quam non veritati magis consentaneam duxerit.

Quod ergo in praxi eam nobis liceat sequi semientiam , quam nec ipsi ut probabiliorem eligendam judicemus, hoe novum, hoc inauditum, hoc certis , aut notis Auctoribus poseremo demum Saeculo proditum , ρο ab iisdem pro regula morum positum, repugnat huic emto a Patribus celebraro, Quod ubique, quod semper, quod ab omnibus , nec habete potes Chrisianae Regulae securi

tatem .

Hoc initium malorum esse, aitque omnium ante dictarum conruptelarum caput , Doestrinae consecutis, series temporum Uendit. Hoc ab ' Antecessoribus noseris viris fortibus, ac religiosis censoris notatum, hoc saepe reprehensum, hodieque reprehendi , nullo incinante , immo bonis probant bus, dissieri nemo potes. Nos quoque iis de causis, has novas sententias, in

Clem. una

Common. I. cap. 3

375쪽

I. Thess

Ibi d. IIa I 3. Aless. VII. in Praefat.

Decret.

aq. Sept. 1663. 368 MONUMENTA AD PROBABILIs MI in salutis negotio periculosas , re diligenter inspe-tia, summa ope caveri, ac prohiberi oportere cenis fuimus, ac censemus . Placet autem illa prudentia, ut ante omnia cuilfodiamus , in tuto collocemus id , quod Unum est necessarium, fiatque illud dominicum , Estote prudentes sicut serpentes, qui protecto , quod praecipuνm es , capite sibi consulunt; neque qui quam in dubio salutis ad n-dium prosiliat , nisi ipso dubio , non ad nutum voluntatis, aut ex cupiditatis instinctu , sed eae refla ratione deposito , dicente Scriptura : Rationabile obsequium vestrum ; iterum: Sapiens timet, & declinat a malo, stultus transilit , &confidit : postremo audiatur Apostolicum illud romnia probate, quod bonum est , tenete et siterum: omne quod non est ex fide: ides ex conscientia, sive ex persuasione, peccatum est: denique rei timoruum reddente illis conscientia ipsorum, non aliorum utique, sed ipsorum, fitia.

ADMONITIO, ET CONCLUSIO.

ADmonemur autem Compresbyteros nostros , sive Saeculares, sive Regulares , quicumque Episcoportim audioritate, vel verbiam Dei praediscant , vel Sacramenta adminiserant: Ne ullo unquam tempore viam salutis, quam suprema veritas Deus, cuius verba in aeternum permanent,

arctam esse definivit , in animarum perniciem dilatari, seu verius perverti sinant, plebemque Christianam ab ejusmodi spatiosa, lataque, Perquam itur ad perditionem , via , in rectam semitam evocent . Quae Chrisi Verba ab Alexaη-dro VII. inculcata , alte animis insidere optamus, oramus , speramusque in Domino fore, ut Vm-

376쪽

. CONTROUERSIAM PERTINENTIA. 369samque hactenus, laxiores illas sententias , nulla certa ratione, sed alii alios secuti docuerunt , docere ipsas iam de aut quippe quas , Epι- scopi , ipsique Romani Pontifices reprehendant s

Haeretici vero, immerito illi quidem, sed tamen pro more suo Ecclesiae imputent , atque inυidia Ῥertant: filii quoque saeculι, ut Uanas , rideant. Quare inanem , adeoque , hominibus eis fani sophisicem aliquando aversati, auflore Sancto Hieroumo, ad resto se conferunt: Ut qui prius populum blandimentis decipiebant , postea vera annuntiando deterreant, & ad rectam revocent viam ; & qui causa erroris fuerunt , inciniant mederi vulneribus, quae intulerunt, & esse occasio sanitatis. Datum in Palatio Regis San-Germano , in Comitiis Generalibus Cleri Gallicani, die qaarta mensis Septembris anno Milesimo Septingentesimo.

Sic signatum in Originali. L. A. Card. de Noailles Archiep. Parisiensis

Praeses. q. Carsus M. Arch. Dux Rhemenses. Anna, Arch. Auxttantis. Armandus, Arch. Viennensis. ' Loo P. P. Arch. Bituricensis. f. Armandus , Arch. 'Burdipalen sis.

D J. Benignus ... Disc. Meldensis. Henricus, Episc., Comes Cabilonensis. FB Ioannes Baptiua, Disc.. Rhedonensis H Carolus, Eesse. Μαθsiliensis. Henricus, Diso. Montis albani. Henricus, Disc. Cadurcensis. F Carolus , Episc. Glandatensis.

in Mich.

ba: Haec dieit Do

377쪽

37o MONUMENTA AD PROBABILIs MI Ludovicus, Dise. Sagiensis. D. Franciscus, Episc. Trecensis. Io. B. de Casius. Rogerius de Bu ssis Rabulin. C. Mauritius de Roquepine, Abbas S. Meo-ui Andegavensis.

micus Carolus Arnauid de Pomponne, -- has S. Medardi. Ioannes Franciscus Paulus de Gumartia , Abbas B. JII de metuo. Joannes de Catellan. Iacobus Benignus Bosel, Abbas Saviniaci . Ludovicus Armandus de Gurgue. Franciseus de Thomassin de S. Paul. Clutidius is Mover. . de Biet. de Mubranches. I. Franciseus Petit de Ravanne. Hodoardus Moret de muriaenu , Praepori S Ecclesiae S. Andreae Gratianopolis. Franciseus Prosper Choari de Bu nval. H. de Eeauieu. militis te Tellier de Lumis. Caresus Mauritius Codbera de Villaeers, nuper Agens Generatis o Promotor. Gabriel de Cosnac, Agens Generalis in restis Curi. Cariatis Andrauis de tingeron mulemur Agens Generalis in rebus cieri. Aiacentius Franciscus Demarete nuper AgenF- rebus cieri, nunc a Secretis.

i Diuitiam by Coral

378쪽

MNTROvERSI AM PERTINENTI A. 37 I. Aliquorum ordinum. Resularium Decreta ad Quaestionem Probabilismi pertinentia . '

oRD. M C. IEsU CONSTITUT. Par. q. cap. I. n. q.

SEquantur in quavis facultate securiorem ,

magis approbatam Dolinam , eos Auct reae , qui eam docent. Haec Constitutio pluries renovata est , sed praesertim in Duodecima Congregatione celebrata anno I 68a. Decret. 28. his verbis. Quamvis contra novitatem , laxitatemque opinionum , praesertim in rebus moralibus, abunde proin

visum si , ct Praepositorum Generalium ordinationibus , o Superiorum Congretationum Decretis, Constitutionibus ipsis , quibus jubemur sequi

in quaυis . facultate securiorem , magisque approbatam Doctrinam e in re tamen tanti momeyti, pinulante pro suo Zelo Patre Nostro , omniumque eo pirantibus votis , nihil praetemmiuendum rata Congregatio praesens, Decretorum , quibus nova iliae , laxioresque opiniones doceri , t isque mandari prohibentur , vim totam renovat , robo iso eonfirmat.

PRaelector Casuum Conscientia breviter dubiadi1solvat, o omnes opiniones in tutiorem par tem incumbens , semper sequatur. A A a ORD.

379쪽

37 a MONUMENTA AD PROBABILIsMrORD. TOTI Us FRANCIS C. ut est in Directorio Trium ordinum. S. Francisci Romae edito I 688. , & ab Innocentio XI.

approbato n. 63.

Omibus nutri ordinis, ac aliis sub nostra

directione, seu Obedientiai degentibus persionis in Domino suademus, ac maniamus, ut Doctrinas tutiores , oe probabiliores semper doceant, σ amplectantur. ORD. SANCTIssIMAE TRINITATIs de Redemp. Captiv. IN Opinionum delectu habeant Patres Lectores sperialem adυertentiam , enixe suaeseant communiores , magisque probatas sententias tueri, ne ad ostendendam ingenii subtilitatem , adducant

Opiniones . . . . . minus probabiles. ORD. PRAEDICATORUM in Cap. Generali celebrato anno I 636.

C Aveant ab omni proritu exoticarum , minusque cum littera S. Thomae cohaerentium opinionum, praecipue vero in moralibus, ubi pressius de salute, ac indemnitate animmum agitur. Porro in his sudeant omni cautela evitare opiniones laxas, novaF, ac parum tutas, absineantque a paradoxis , o monseris recentium placitorum , seu problematum , quae magis innitati , ac periculo ostentationi militant, quam Ῥeritati. Denique salvant Mon tantum Melissime in omnibus adhaerescere sanae Doctrinae Nostri Angelici Praecepto

380쪽

CONTROVERs IAM PERTINENTIA . 37,m, quam ille ex limpidis , o incorruptis Sanctorum Patrum fontibus integerrime in Alveos suorum operum corrisaυit Uerum etiam assuescere propriae ipsius phrasi , m modo loquendi , ita quod quantum feri potesne quidem ab ipso verborum ejus ordine , iis , emphas longius disce-'

datur.

Haec sunt Decreta, quae peculiariter, & distincte, a Probabilioristis contra Probabilis mum afferuntur, quae propterea eodem sicco modo, quo ab iis afferri solent, allata sunt. Attente consideret Lector omnia eorum Verba, & manifeste perspiciet , num vere adversus Probabilis mum nostrum quippiam universe conficiant,& num propterea contra eumdem a Probabilio-ristis legitime asserri possint.