장음표시 사용
621쪽
oBsERVATIONUM LI B. II. I ILongius progressis jam Libanus mons nive oblitus apparere incipiebat: atquc in itinere eupatorium Me suae, absint litum Ponticum, centaurium minus, Zi Ziphaalba & rutila,populi genera. 3c cedri pumilae duo genera. videlicet Oxycedrum, Sc eam quae soliis non pungentibus sed obtulis conflat, reperimus. Incolae pyros, malos, armeniacas 3c amygdalas alunt. Nocte in paguna Calcous nomine pervenimus, de in Car.bassata fornicato atque in solida rupe inciso tveluti sunt reliqua ejus pagi aedificiaὶ noctem traduximus. Postridie, itinere quod in Libairima ducit, in lillcntes ut Tripolim proficisceremur, Antilibanum Syriae contiguum ad ii nistram reliquimus inter nos de Phoeniciam. Monasterium Caloierorum Maronitarum de Graecorum in summo Libani vertice est,qui praealtas Cedros ostendunt, iis quibus Salomon templum ut perenne esset, exstrui curavit, similes. Sola haec arbor inter reliquas sabiete excepta conos seri sursum erectos, magnos, duros, dc pineis illo bilis sere similes, nisi laeviores essent.
Caserea urbis, nunc Balbec appellata, antiquitates.
An itinere defleximus, ut in Balbec veniremus, vetustam celebrem phoeniciae
urbem, ad montis Libani radices sitam. Balbec vicini, in planicie sepulchrum invenimus, brevibus & crassis ex Thebaico lapide columnis fultum, in fastigium ascsurgens. Amoeno loco est Balbec, sed nunc sere omnino diruta: ex ruderibus tamen eam percelebrem olim fuisse colligere licet. Superest arx quasi integra, in qua novem praealtae columnae iis crassiores quae Constantinopoli in Hippodromo sunt , alia praetctea supra ut iam erecta, Pona peianae apud Alexandriam fere limitis,cinus scapo epistylium impositum est quadratum. Multae sunt extra urbem arcae, quadrato lapide sepulchrorum in modum exstructae, quae Arabicas habent inscriptiones. Incolae magna ex parte Iudaei sunt, qui Sa lomonem eam urbem exstruxisse aiunt. Sed Caesarea est Philippi, cujus D. Paulus meminit, apud quam Iordanis fontes defluunt. Moenia alta non fiunt, sed saxorum materia Mpulchritudine omnium aliarum urbium moenia superant, & sumptuosis opere substra ista sunt, fossa tamen carent. Antiquitatum studiosius integro ossiduo omnia in Balbec sipectatu digna observare vix posset, neque observare potuimus ob temporis angustiam. Vino atque victui necessariis comparatis, istic prandimus . & sub noctem egressi quandam substructionem invenimus ex valida materia coagmentatam ad collis cujusdam acclive, viginti quinque Passus longam, dc quindecim latam, utcunque capacem , cujus muti humiles quidem, sed crassitudinis immensae. Noctu in pagum Lubon appellatum venientes, antiquam fabricam Romani op ris adhuc integram Sc sblido saxo duas orni. astato exsuuctam vidimus. Egregiam umbram huic pago praebent ulmi Δ iuglandes ι riuus ex monte delabens aquam administrat. Inde in planiciem pervenimus; pauloque longius
progressi, collem subiimus, ubi Arabes invenimus magno gradu ad nos accedentes, exertis e manica brachiis, quo facilius saxa in nos torquerent; S cxpeditius arcu Ligittas emitte rent: Turcae nobis comites additi resist rc non volentes,secesscrunt. Eam ob causam Dominus de Fumet cum nobilibus Gallis eum comitantibus, Arabibus animoso sese opponentes, strenue cos propulsarum, aliquot tamen prius utrinqvie vulneratis : paulo post in planiciem pervenimus Damasicenae similem. in quam deducta per rivulos aqua, agros, aequoris instar planos, foecundos reddunt. Multi pagi hinc inde sparsi conlpiciuntur, in
quibus arbores diligenter coluntur, praesertim vero morus nigrati alba, quarum soliis hombyces aluntur: nigram autem morum S ficum silvulae in morem caedunt: quoniam folia in virgili tu eodem antionatis nascentia teneriora sunt. In itinere denuo invenimus
Eupatorium Me sux&Absinthium Seriphium. Raro per Syriam & Asiam copspicere est
ruri elegantum aliquam substructionem: quoniam magna pars orientalium hominum, totius Asiae, Syriae, .ctgypti A rabiae, mancipia sunt, ncc ruri magnifice aediscant, ut in Europa: seam ob causam regio maxima ex parte cultura carci sed in ipsis etiam urbibus si ibstructioncs cx vili materia constant. Id vero contingit quia non eadem est apud Turcas nobilitatis ratio quae in Christianorum provinciis, ubi ad polleros transmittitur. Sed inter illos qui primam dignitatem secundum Turcarum Imperatorem obtinebit, ignorabit cuias sit, quinam sint eius parcntes: imo quisquis ab Imperatore stipendium accipit, tam nobilem se aestimat atque ipsemet Imperator: non transit cnim nobilitas ad libero , quemadmodu apud Christianos fle Graecos. Vcrum quidem est nobilitatem non aequaliter aestimari in omnibus provinciis: nam magna nobilium pars in Italia, ut Florentiae, venetiis& multis aliis Rebus publicis, mercaturam atque alias res exercent, quas nemo apud
622쪽
Is L PETRI BELLONII nos potest,quin nobilitatis titulum amittat: quod cum his convenit quae Herodotus de vetulia AEguptiorum nobilitate prodidit, qui prae reliquis sese efferebant, quod me clianicas artes non tractarent, quodque omnium primi ad bellum gerendum accerscrentur; qu. in nobilitatem a parentibus haereditario iure accepissent. Quoniam vero Respublicae diversas opiniones habuerunt de hominum nobilitate, asserimus illam pro arbitrio aestimari. Aristoteles enim inquit, Nobile id est quod ex bono prodiit genere: generosum autem, quod non a sua natura degeneravit. Quasi innuere vellet, qui legitimc utroquc parente. natus sit, nec a natura degeneravit, cum esse nobilem:&generosum qui a nobilitate non descivit. Summo honori sibi cedere Turcae existimant, Turcici Imperatoris mancipium is cle venditare posset quemadmodum apud nos qui sic Principis ministrum jactitet. Quia , porrib facultatum quas a morte mancipia relinquunt, pars Turcarum Imperatori cediti qui opulenti sunt, suis facultates in fabricas non expendunt: propterea illorum aedificiaciuntaxat mapalia sum. si cum nostris conferantur. Montes itineri vicini frondcbant arboribus Terebinthi, Adrachnes, Arbuti, & Elaeprini. Mons Libanus, quem si perioribus diebus pr.rtei gressi eramus, iam non conspiciebatur: atque montibus late hinc inde sese porrigentibus sit pcratis, in magnam planiciem ab ipsis inclutam descendimus in Cilicia si. tam . Paululum per planiciem progressi, quievimus in Car bassara,exiguo itinere co die consecto, quia ante meridiem vulneratorum gratia divertimus. Ceteriim Asiae Car. ba Dsara alia rarione gubernantur atque Arabica: nam ianitores illorum, viatoribus hordcumquod Camelis detur, vendunt favena etenim in iis regionibus non invenitur J curus rei causa tributum Turcico Imperatori pendunt.
contiquum manducandi siem Terebinthi morem etiam num in Cilicia σ Syria perdurare .
Cετε RVM rem quae nobis admirationi fuit, silentio haud quaquam premere vo.
luimus: rusticum videlicet Arabem in proximo pago conspexisse Camelum ducentem, Terebinthi semine onustum: ea arbore vicini montes sunt obsiti, ex qua gummi colligitur, quod Damascum venale desertur: nam quod in Cairo venditur, Asia-mia mittiti Astiniana Turcae appellant, quam Latini Chaldaeam scujus caput Babylon totam Mesopotamiam & Assyriam complectentem. Auctorum vero probatorum testimonio evincere possumus, jam plus quam bis mille annis Terebinthi fructu homines vesci solitos; atque Persas, ante panis usum eo vitam sustentasse. Adeo exquisito colore caeruleo praeditus est hic fructus, ut quemvis alium caeruleum superet: ea de causa veteres Arabes Gramm viris appellarunt, medius enim inter viridem & caeruleum color est.
D LvcvLo per supra memoratam late patentem plani siem iter fecimus, in qua
Smyrnium& Leonto talon invenimus, Ac per urbem ab Arabibus Hamza,Tur cis Haman, veteribus Emissa nominatam transivimus. Hujus urbis moenia olim ex selido saxo constructa suere, quae etiamnum persistunt: moeniorum ambitu includitur praealtus tumulus ex planicie facile consipicuus, in quo arx sita a Romanis olim exstructa. Superest adhuc extra urbem sepulchrum emo is, in Pyramidis quadrangulae modum fastigiatum, valido carmento exstructum, in quo C. Caesaris epitaphium Graecis characteribus inscriptum. Magna est in Haman serice istaminis abundantia : nam bombyces magna cura S diligentia aluntur,ob riguorum hortorum commoditatem, in quibus ficum, morum, & alias arbores fiuctiferas colunt, rivi enim c montibus delabentes, totam planiciem uberiorem reddunt. Istic fiunt strophiola Se pepla verticoloribus sericeis de aureis contexta filis: vel ex sericeis staminibus albis, rubris, de flavis, quibus admixta aurea, nomine illius urbis per universum Turcici Imperatoris dominium celebria. Si in autem est Haman in late patente
623쪽
patente planicie, quam elegantes rivi alluunt. Moeniorum ambitus adhuc integer serjest, sed interior urbis pars omnin5 corruit: nihilque spectatu dignum restat praeter Ba Zare, hoc est, forum, &Basesta Turcico more exstructum. Ipsa moenia celebrem aliquando filisse urbem testantur. Istic victui necessaria omnis generis invenimus. Quoniam vero per singulas urbes Graeci, Armenii,&Iudaei Turcis permisti sunt, quocumque pervenimus, vinum perpetuo reperimus.
Turcisa caupona, in quibus conveniunt adposionugenis bibendum Tosta vel Z3Ihum nominatum,a cerevisa disserens.
PR 3M V M in Hama observavimus, potionis illius veteris, Posca dicta, eonficiendae
rationem penitus non intercidisse: imo asserimus, nullam in Asia urbem inveniri, in qua cauponae non lint,ubi haec potio venalis non habeatur. Vulgus cius 'et appellat, vetores Graeci Zithum, Latini Poscam dixere, vel Puscam aut Phuscam, ut Columella &Suetonius, Serapio & Avicenna etiam meminerunt. Candida est ut lac, densaque & bo ni alimenti, valde autem caput tentat & inebriat, si quis liberalius sumat. Nonnulli existumarunt Poscam idem esse cum Oxycrato, attamen disserunt: nam Oxycratum id est quo Graeci & Itali nautae uti solent, & nautarum sex in venetorum navibus S triremibus vulgo bibit. Qui enim mare sulcant, aquam tam diu adsiervare coguntur donec plerumque Corrumpatur &foeteat: ut tollatur teter ille sapor ex nimia in vasis adservatione contractus, nonnihil aceti admiscetur, quod foetortim adimit, & jucundum saporem conciliatrid Oxyeratum est. Zythum vero vel Posica, nunc Posset vel Chousset dicta sa Cere visia disserens quae veteribus Cur mi appellatur. 3e ex integris vel contritis granis fit 3 paratur ex farina in massam coacta, quae incapaci alieno coquitur, ex qua deinde orbiculi confecti in aquam demittuntur, quae illico sponte ebullit, &calefit sine ignis adminiculo, atque in densam sorbitionem coit. Eius spuma alba ess&levis, qua Turcicae Mulieres sese illinere solent; erugat enim, tenerioremque reddit cutem, praesertim si in balneis ea fricen turrquam facultatem vetores in Zitho non tenoravere. Ut autem evincamus Poseam non esse Oxycratum, unus Suetonii locus sufficiat, qui reseri, fugitivum Caesaris mancipium Capuae deprehensum fuisse Poscam venalem habens: certe nisi ea potio aliud quam Oxyaratum continuisset, stigida admodum suisset ejus taberna,cxiguumque fecisset quaestum.
Di v ante lucem ex Haman digressi, in tenebris per locum in colle situm transivi
mus, quem Scbas opolis urbis rudcra csse nonnulli cxistimatit, ubi adhuc pleraeque rei hae columnae conspiciuntur, quas aliqui e Palatii Herodis, alii Herodicani esse asserunt. Vulgaris innicn inquilinorum opinio est, columnas esse templi D. Ioanni consecrati, cui istic caput ademptum fuisset. lnde in vallem de se ndimus,ut lapideo ponte superaremus amnem quem plerique Oroum existimant, alii Irin, alii Martiam, magno impctu labentem, molasque versantem. Rursus dcinde conscendendum fuit, ut in planiciem perveniremus amplam ει unius diei itinere patentem, ab arboribus plane liberam, quae, meo iudicio, antiquitus Sabaeus campus nominabatur. In ea seritur sesamum Se gos-sipium. Postea pervenimus in urbem Hama, sive Hamsa, olim Tarsus dictam, dimidii diei itinere ab Haman quam nonnulli ncolerici Apamiam veterum putant) distantem. Sita est haec urbs in valle olim admodum populose, ut ex moenibus late sese explicanti bus , & ruderibus apparet. Arcem ha t in collem sublatam, ut ea quae in Haman est. Conspiciuntur adhuc multae veteres magnae praealtaeque turres . Nulli regioni commodius comparari potest Ciliciae regio in qua Tarsus, quam mule Galliae. Vcrum quidem es , secundum Cudnum flumen, quod mediam urbem secat, ficum, morum, iuglandem, aliasque fluctiferas arbores provenire: sed eampestria ab arboribas libera. Magna aquae commoditas qua horti irrigantur, facit, ut haec regio mediocriter culta fit: nam cum fluminis alveus ac modum depressus sit, magnis rotis aqua ex eo sublevata, per canales non
modo in hortos distribuitur,sed etiam urbis balneis servit. Habet etiam magnas Mesgue das satis bene instructas: privatorum aedificia hinc inde spatia sunt in colliculis. Fluvius vado
624쪽
vado sere superari potest: nam cataractis quibusdam exiguis sistitur, ut per canales molas versare queat. Propterea parvum ligneum pontem duntaxat habet. Hama sive Taifus Divi Pauli patria est, licci istic non nati, sed pago Gischali in Galilaea apud mare Tiberiadis. Tat si parum haesimus : nam simulatque nostra jumenta pasta fuerunt , iter prosequuti
Citiis plana,m cinerna in terra reconditae, pra aqua pluvia implentur.
PSR argillaceum solum&campestria loca latὶ patentia aquaeque expertia iter facientes, in Mause, vel Lodunensi Galliae regionibus versari videbamur: nam vix ad or-gyiae altitudinem sodere quis possit in Cilicia, quin saxum inveniatur, quemadmodum in Lodunensi tophus. Ciliciae incolae, ut commodius vitam traducere queant, rati nem conservandae aquae in suum & jumentorum usum invenerunt: nam cisternas in ipsbsaxo sub terra excavarunt,angusto superius ore, qua pluvia aqua ingredi possit: si interdum ea aqua defit, plus quam quatuor miliaribus inde petenda est. Nullas istic plantas observavimus praeter Asipliodelum S: Ferulam. Licet Cilicia Mause Galliae similis sit, agricultura tamen differunt, nam ea frequens es la Mause , in Cilicia vero propemodum nulla rimo ligna illis petenda sume montibus plus quam bidui itinere inde distantibus. Ejus rei penuria, granum quoddam serunt Italis N Gallis ignotum, Sorgo Insubrum fere similei a quo colore solummodo differt: Sorgo enim rutilum est, illud vero album. Ejus apud
Graecos& Latinos Audiores nullam mentionem invcnimus: Arabes' Harcoman appel-l1runt. Incolae ejus calamos pollicati magnitudine crasses diligenter colligunt, ex illis ignem, alterius ligni penuria, structuri. Molas domi habent quibus grana conterunt, atque ex farina massam pinsunt duram, quam tenuiter admodum complanatam, radiis solaribus coquunt, aut veteri Romanorum militum more, qui calefactae ab igne lcgulae aeque lapidibus utrinque sustentatae pistam massam complanatam imponentes coquebant. Eadem ratione rustici panem coquunt: at urbani in clibano. Nos antea illud idem triticum in Epiro nascens observaveramus, cujus rustici magnos saccos Corcyram in forum deserunt, quo insulae illius incolae columbas alunt. Ea nocte in Car.bassara pervenire non potuimus: nam imber in pago quodam manere coegit, ubi panem Jam memoratu In invenimus, de alios cibos, vilique precio redemptas gallinas & OV a. Postridie summo mane discessimus, ut quod pridie decesserat, com niarentus: de per campestria loca iter facientes, sub vesperam in colliculos incidimus coccigero frutice abundantes, deinde iam nocte ad Marat rudera pervenimus.
MA R Aτ, olim amplam εκ elegantem urbem fuisse, ex ejus ruderibus applreti olim
Maronias nomine insignitam, facile nobis persiuaderemus: nihil tamen assere te volumus. Mirum est non aliter habitari, cum & fontibus & rivis non destituatur: nonnullae solummodo Meluedae conspiciuntur,&pauca quaretam aedificia sub se nicibus. Istic hominem paloam xum Turcarum more vidimus: sic enim flagitiosos plectere selent. Nam simulatque aliquis, facinus admisisse convictus est, illius manus &pedes quatuor palis solo defixis alligant, deinde praeacutum palum ligneum ano impositum malleo incutiunt, donec aliqua corporis secundum caput parie cuspis emergat, eaque ratione affixum attollunt x reponunt, expansis brachiis, & pedibus pendentibus. Hoc sudiplicii genus novum non est: nam Herodotus de 'Scytharum s a quibus Turcae originem trahuntὶ sepultura agens. scribit; mortuo quopiam Scytharum Rege inter reliquas cer monias observarisiolere, ut quinquaginta adolescentes ejusn ancipia palo per spinae longitudinem ad caput usque transfigant, deinde circum Regis sepulchrum palorum crassi rem partem & infimam terrae infigant. Dicimus ergo hanc palis traiiciencii rationcm, Gorum majorum consiuetudinem reli pere; quae tamen quantum ad scpulturam attinet, apud eos amplius non observatiar. Marat aequaliter distata Tarsis& Halep. Campestria eius regionis loca frumento, hordeo, gossipio de scamo sunt consita: nullae autem arbores vel
625쪽
frutices consipiciuntur. Noeti ira traduximus in earbas ara. Postridie iter stelinus ad noctem usque, per loca ad ch plana, ut aequor planitis csse nequeat. TCria cadem ratione ex, colitur quam, de Syria agentes, commemoravimus. Praecipuus regionis proventus est Goisi pium &les anilim quod Iunio mense seritiae Non dubito quintam facile in Gallia proveniret quam in Alia, ii quis pcriculum faceret. Cui in rei testimonium halia prebere posset, quae Itomam imperii tempure sesamo&g6ssipio consita fuit, nunc vero ne unicam quidem eorum plantam alit. Gossipium integro sem stri in tetra non permanet: nam Septembri demetitur, Maio autem vel iunio setitur: Κd lingulis annis repetenda filio: Invenimus tam re in Caici hortis perenne,& homdnam altitudinem superati . Aliud porro est Golli pia genus quod ex India vel Brasiliaria regi otie desertur, ab eo quod in Asia crescit limge div et silm. Nam Bratilianum, semen habet crassiuna, nigrum, simul inde vel duodena grana congestum: Aliaticum vero lingula grana habet separata. Sub vesiperam invenimus rivum vellus Halepum labentem, quo praetergresso, mollius solum desiti sequutaque est a sipeta per mont A saxa via: deinde bibas, maris , pyros, pria nox mygdalas conspeximus. Distat is rivus tribus ab Halepo missi ambux, quo seris admodum per venimus S excepti sumus apud nobilem quendam Venetum, queos Respubliea Veneta
istic alebat negotiationis gratia. 7 : .i . . t I
Urbs Hal , antiquitis Perrhoea disti: Rhabarbarum
HA L E ν ab omni antiquitate celebris fuit: nam totius orientis maximum empirium est, caput etiam est magenes. Nomen Arabicum adquisivisse creditur, quod quemadmodum Alepli pruna Alphabeti littera est, sic Halcp primaria eius regionis in qua sita est, urbs sit. Ex Neotcricis nonnulli. veterum Hierapolim esse existimant: at Gillius Berrhoeam esse censet. Caravannae ex India, Persia, Mesepotamia, aliis- qtie Orientis regionibus advenientes . in Halc p onere liberantur. Qui vero in Indiam, Persiam, aliasque Orientis regiones proficisci cupiunt, semper istic negociatores teperiunt, qui ultro citroque commeant. Quia porro in eam ur m omnes totius Orientis merces deferuntur, Veneti Consulem ibi pili motantem habent,tamquam Legatum, ut merces comparet, easque ad vicinos maris Mediterranei portus Tripolim N Berytum d vehi cureti Ut autem rerum Orientalium negotiationem commodius intelligere queant, quosdam ex suis liberis illic educandos curant, quemadmodum &in aliis regionibus ad indigenarum mores observandos,& linguam edisicendam. Ciam Caravanna mercibus quibusvis onusta Hale pum adpellit, unius diei spatio omnes distrahuntur: nam praedivires & opulenti sunt mercatores, qui illico eas regimunt. Maxima pars Rhabaibat, quae in Europam infertur, in Hesepo empta es leo enim in te idum duodeni cameli Ritabat baro onusti. ex Asamia, ubi diligenter colitur, simul adveniunt. Neminem unquam videre contigit, qui asserere posset se Rhabarbari stirpem consipexisse, de cujus facultatibus Mestiaeus auctor Arabs luculente scripsit: Rha pontici vero, quod Graeci aded commendarunt, nusquam meminit: ipse vero qui vel Damasci vel in Halepo commorabatur, ait sua aetate Rha barbatum ex India & regione Seni thoe est. ex ' Asamia vel Assyria deinde ex Balbaria & Turcomannia solere inferri. Addit praeterea, indigenas Rha barbari fragmenta maia cerare aqua solitos esse, succumque exprimere e quo densato & cxlaccato trochiscos enformarent, deinde Rhabarbari fragmenta res antes, nacicatoribus venundarent. Ipsius aetate id fieri selitum a mercatoribus credibile est: at mmccum non ignorent magnum
626쪽
t sc P E T R.I B E L ἔ, o N I I , quaestum ex I habat baro accedere, quod apud omnes nationcs in usu sit . aded diligenter
illud colunt, eaque quantitate, ut cum in Halem essem, Mna eliis pondo duntaxat duo. denis ducatis vaenircin. Sempcrtamen istic aequalis prccii non est: nam cum Caravanna. ejus exig3 iam copiam ex Asemiavi maiit, sequent eam cis rius aesti rur. Colitur, ut diximus, in Asaeuia, iri c. cu, M csopor ι aia,S sc ne sentur: radices crassas agit instar B1yoniae, quaS in taleas Oibicularcssecynt, paulat m absiimcnte se tui more corrugantur. Pleriquccam ob causam abs ex prcssione id contiumre cxistimant: cxperieri tia i imen contrarium docci. VI certiorcs essemus, diligenter in liuisivimus a nac eat Oribus Hale pum constitentibus, si aliqila se*ςt eius maceratio: sid modi amentorum quae Ria a barbarum recipiunt, usiunx, paucos,i apud qx os nascitur, nosse comperimus.
uando huius seculi Scriptorum comm csta Ri4, dc Rhal baro disputantium. lego,ative te ribm Fgnitum fuerit Arabes quctores pro rccc miseribus collationc ad Graecos facta, ham i Me sive nin quatuor gelicra illud distilagi μ' u lxp ape de Ri potarico mentione pilaςere anim verto, Λ Carav/nnas .ex Ri mi a t4qxum adferre. Rha barbarum pro comperto habeo: Mς sum per qu*rHim Ri abλxbari gemi, x Turcia dc Atum , intelligere Iut 'it si una assero: atque, ut ucrum satςar, Riis pomis Rin Ritabarbaro admodum sit mile est:&licet idem esse non dicam; proxumis tamen utriu Ruc esse facultates, liquido
pr.xstantiores lacrymae gumm stliae x atoniatat ut Galbanum , opopanax, Styrax, La Rr,sag. penum aliaque iri justem , Halcro ad nos descruritur, quemadmodum S: sca ligail e , Fit miseIes dactyli ex Mesopotamiallaic putu. inseruntur: AEgyptiaci enim x-- pingvc. sunt, ut scorsim conservari nequeanx thd mmasiam simul com-
is Tridis ἀuntaxat itinere ab Halepo Tripolis distat, quo Veneti appellunt, ad suas naves
merinis in Hesepoe mptis onerandas. Sequens dies dicatus fuit visitationi urbis, quae amplitudine Rufestanae ur hi Galliae comparati potest. In cius umbilico tumulus assurgit rotui id uis, cui ma posita cist arx, fossis aqua plenis cincta , qtiam Sangi acus cum suis militibus inhabitat: elus moenia veteri more exstructa sunt, decum edito lit loco. procul conspicua est in ipsis sollis inclusus erat assinus seriis onager dictus abalino Indico qui unicoris nis est. dincrcns. Istic etiam avem vidimus Glui tore similcin sed minorcm , Oculorum ambitu rii bro colore tincto, ardeg cauda, dcv c cccxiliore quam grus: balcaricam gruem a et cribus suiss) nuncuparam credimus.
Pecustarta piatearum per ditionis Ttircita pagoso oppida descrpim.
PER universium Turcae dominium, vehicula aut currus per pagorum x oppidorum
plat 'as. vel sora ducere non licet: sed in medio platearum semita est de industria fa-tia i cum ut aqua illac c filuere possit, tum ut equis viam praebeat: editiores sunt utrinque viae, & quasi in scananorum speciem sublevatae . atque pluteo tectae, ad imbres arcendos & solis ardores aestate : cum enim Τurcae longis talaribus vestibus & ad terramu que demissi ii tantur, eas omnino conspilrcarent , nili haec ratio in singulis urbibus observaretur. Inde , ut plateae non sint lapidibus constratae; sed ne pulvis ira foro & Baete stan oblongis illis vellibus aestate excitctur, quisquis tabernam habet, aspro singulis mcn- si hiis numerato, redimit operam baiuli, qui singulis diebus mane ex utre aquam promit, deest undit ante ipsius tabernam. Omnes omnium urbium tabernae Turcarum Impera toris sunt, qui eas mercatoribus elocat, neque permittit ut in illis familiam alant . praese tim in foro. Matium etes ctenim vetat ne mulieres vendant, emant, in publicum pr deant. Ciijuscunque generis opifices, boni consulunt quem die tim faciunt quaestum, neque noctu laborant. Aliquot diebus in Halepo I simus, atque moenia ambivimus, Dama cnis latius sese expandentia, multis locis G bliqua uti Hierosolymitan quorum turres in ambitu sitae valde sunt seiunctae. Octo portas habet Hale pum , frequentia vineta viretaque AE clegantes hortos in moeniorum ambitu ,in quibus brassica capitata, Iactucae, beta, portum, cepa coluntur, in forum deinde vaenum cxponendα Veteribus numismatibus
627쪽
OBSERvATIONUM LIBER II. IIT utuntur Turcae ponderis vice, unciarum videlicet, semunciarum & drachmarum: qua de cauta nos muliis locis Graeca & Latina naisti sumus: qumdo vero illa exquirere voleba- Inus, tabernas mercatorum adit ramus, atque Giaur mangour, hoc est, Claristianorum monetam expetebamus: tum nobis proponebant quae ha bant. Turca'. Arabes, AEgyptii aliaeque cimnes Orientales nationes Turcico Imperio subiectae, nullam habent monetam nili auream vel argent cam: aurca obri Zi auri ducatorum argentea, depurati argenti, non mixti: aliua tamen est monetae genus apud Turcas, Mango ures appellatum, ex puro aere, quorum sedecimaspruna conficiunt: sed quia grave est, nemo eo te onerat, cusium etiam duntaxat fuit, ut asprus permutari possit, cujus pretium aequiparari potest caroteo Gallico decem aerea minuta pendenti. Utraque autem cum aurea, tum argentea,
inscriptionem habet Arabicis characteribus expressam. Arabcs autem S AEgyptii aliud moneta genus habent Meid in nuncupatum, quod a siprum cum dimidio conficit. Halepi incolae Arabica lingua utuntur, non Turcica, sed & per AEgyptum, Arabiam, Syriam, Ciliciam, aliasquc vicinas Provincias, solius Arabicae linguae usus est
η NTIOCHIAM profecturi, Halepo a meridie discessimus, & per excultos rignos ita que agros iter fecimus: sub noctem mature in pagum nomine Farrou pervenimus, a. Iuxta quem in agro pra altae columnae scapus crectus stat sine epistylio. Postridie diluculo paulum progressi, agris relictis, per confragosa loca & colles equitantes, Arcis r deta conspeximus, ad cuius portam nascebatur Hedera alba, novum nobis spectaculum, nam a Corcyrae distessu similcm non videramus: Adrachnem in tumulis nascentem etiam reperimus, cusus ramos suo fructu onustos quilibet abstulit ut in itinere ederet. nam maturus crat, clegantique suo colore singulos ad edendum invitabat: Racematim cohaeret, magnitudine&colore fructus Rubi idaeae, quem Galli DamMisera appellam, mollisque ut At-huti fructus& ' Suberis quem sapore refert. Ariam item, Esiculum, Terebinthum, Elin prinon, Latinis Alaternus dictum, Italis emi & Narni incolis, Alinterno. Per valles in terdum iter sacientes, vetustum aedificium dirutum, monasterii cujusdam forma, cujus umbilicum Occupabat elegans turris,ad sinistram reliquim us: aliud oraeterea elegans aediicium e quadrato saxo exstructum, Latinis characteribus insculpto, sed dirutum, Romanorum haud dubie opus. Praetergressi deinde sumus rivum ab ipsa sontis scaturigine tantum aquae effundentem, ut ad lora quibus nostri cameli cincti erant, pertingeret. Pcrnoctavi. mus ad basim arcis Hcirim nuncupatae, omnino dirutae, & descrto loco sitae; qui si coleretur, non mimis foecundus esset, quibusvis ex Italiae uberrimis. In tumulo sita est, ut eaeqhiae in Halem & Haman sunt: vix credibile est, decena hominum millia illam intra biennium excavare, S scopulum ad fossas quibus praedita est faciendas perfringere potuisse. Videtur natura claborasse ut hunc tumulum in scopulo coli arct, quo ista arx exstrueretur. Postremus is est Turcicae dominationis locus, in quo nascentes Colocasiam & Musam conspexerimus. Ibidem in scopulis crescunt Adrachne S: Alaternus: nec aliis lignis usi sumus ad parandam nobis coenam. Ceterum in Car bas ara noctem non traduximus, at in quodam illius pagi aedificio: rarissime enim accidit ut in iis regionibus inveniantur qui peregrinis hosipitium praebeant: si autem praebent, locus duntaxat aliquis sub porticu vacuus, nulla supellectile instructus datur, perinde ac si quis in vacuo horreo exciperetur. Istic observabam dignum quidpiam quod adscribatur. Noster ille caupo pugionem falcatum Arabum more habebat, eumque nec auro nec argento exornatum, quem noster interpres quatuor ducatis ab eo redimere volens, impetrare non potuit, sex ducatis Damasci emptum esse assirmante: similes tamen duodecim vix uno coronato in celeberrima totius Galliae urbe emptum iri arbitror. Pleraque unguenta habebat,uti metopium, rosatum, aliaque similia quorum in Syria & Arabia usus est; nos vero spernimus.' Saberis isti νυ Luge S genustuam quis t. ignoraro me, ingenuis reor: quod ui--Ho
628쪽
Su B sε V B NTE die cain pestria loca late admodum patentia invenimus, S fluvium Orontem, cuius cursum diu praecedente die sequuta, donec in stagnum quod Olini
Meandriopolis nuncupatum credimus, sese effundatὶ cloganti Sc magno ponte longe supra Antiochiam superavimus. Antiochia bidui di in taxat itinere ab Halepci distat: at quoniam imbres decideram,& cameli onera portatues disticulter gradiebamur,duos cum aimidio dies in sum limus. 0t porro ad eam urbem quae sub stagno sita est venirem iis . a recta via Constantinopolim ducente defleximus, illam ad dextram relinquentes: recta enim ad Amanum montem proficiscendum nobis fuerat,& inde in Adena: quem tamcn, licet Antiochiam deflexissemus, superare oportuit. Is quoniam niger apparet, Turcico Arabico idiomate Niger appellatur. Perelegans est Antiochiae situs, quique paucis vc bis vix describi queat: nam moenium structura illam admirabaliorum reddit alia quapia in urbe in plano conssitura, testimonium insigne praebens, Antiochum ingentis animi &: in comparabilis magnificcntiae virum fuisse. Murorum ambitus non minor est Nicomedia aut Constantinopoli: sicquens habitatur a Graecis, Armenis, Iudaeis S Turcis. Fontanis aquis abundat, e rupe muris incluta scatur iciatibus: pars moenium montem ambit: altera pari per duorum montium juga porrigitur , qui valli vicem illi praebent: nam tres montes murorum ambitus complectitur, qui non sunt tumuli, uti Romae vcl Constantinopoli sed praealti montes. Nullam urbcm in Gallia novi, cui Antiochiam comparare possim praeter Lugdulium : nam quemadmodum Lugdunum altos D. Iulti montes claudit, sic Antio. chia altos montes cingit,in quibus exstructum eth Antiochi palatium,nondum plane diru tum: pleraquc enim adhuc integra restant, ut magna cccndicula SI cubicula, & cis crinae immensae capacitatis, ad carum quae Philippis in Macedonia fiunt, formam exstructae: intcgra etiam arcis & moenium materia restat, in quibus turres praealta sibi invicem admodum vicinae conspiciuntur, quibus exstruendis operae coemento non pepercerunt, habentque singulae suam cisternam. Moenia ad Occidentrum s ctantia tali artificio sunt facta, ut onusta vehicula, equique cum suis sessoribus, per interiorem muri partem, inter utramque fornicem, in summam usque arcem perd uci queant. Montes urbi vicini, ilice, alateriano, coccigero frutice, adrachne, stoechade, & stachide abundant. Ciconiae quae aestate in Europa degunt, istic hiemis partem, quemadmodum & in AEgypto, transigunt: sed etiam onocrotali aliaeque diversi gencris aquaticae aves in lacu supra uriam sito vivunt: inter quas
agnovimus quae ab Somona accolis desciues,a Parisiensibus autem dicitur, vcteribus vcro Glaucion appellata: aliam item quam Galli Piette vocant sive veterum Phalarim. In montibus pascuntur verveces, brevi quidem sed pingui pedemque lata caudae Eius regionis incolae, atque quotquot Turcae dominio sunt si ibiecti, in diem utuntur pane male cocto-male fermentato. Bombyces, quas Itali Cavalieri nominant, magni sunt inca regione quaestus, ac ficus S mori secundum fluminis ripas cultarum soliis aluntur. CelsisIamae Platani nascuntur ante Antiochiam, quae neque in Gallia, neque in Italia conspi ci utitur, praeter paucas quae Romae,S aliis quibusdam urbibus curiositate quadam aluntur. Rarae quaedam Sacchari cannae, Gl casiae, Musaeque magna cura S diligentia nonnullis Antiochiae lior tis aluntur. Incolae Arabica lingua loquuntur ut Syri.
Singularum rerum in e tiochia observatio.
To τ v s subsiequens dies sacrorum in Antiochia locorum visitationi dicatus fuit, ut
Portae D. Pauli, sepulchrorumque variorum Divorum. vetusta praeterea alia plurima monimenta istic consipici possent a curiolitis ea requirentibus. Omnis gene ris victui necessaria in foro vaenalia reperiuntur. Aromatariorum S opificum tabcrnae Damasicenis similes sunt. Loti,quam Gallia Narbonensis Micacoulier sappellat, arbores, etiam in ipsa urbe magna copia crescunt , quemadmodum in eius territorii montanis: atque ut ob Populi albae&nigrae, fructiferarumque arborum frequentiam D. masci planicies silva quaedam videtur: sic propter Platanos & Lotos Antiochiam in media silva sitam esse diceres. Equorum sarcinariorum, qui Antiochiae habentur, clitcssae adeo oblongae sunt, ut ab auribus per cerviccm ad caudam usque pertingant. Antiocheni rustici tam dextri non sunt in sumentis ab onere liberandis, quam Turcici; quia eorum clitellae ad
629쪽
onera mimis idoneat. Ameridie disccsimus Antiochia ,&amnem Orontem transivimus, clitem adversum diu sequiuisunuis. Agri Antiocheni sbium aded pingue est, ut equi ad c mgula usqiae in coeno mergerentur, quia praecedentibus diebus imbres deciderant. Longius progressi, rivos e montibus labentes invenimus, ad quorum ripas proveniebant Nerion, Agnus seu vitex, & altissimae Platani. Noctu in Sarameli pagum pervenimus, in planicie situm , ad radices praealti montis Amano contigui . Postridie duobus confectisimilliatibus, subiti timis ad radices praecelsi montis, isticque reliquo die haesimus , ex sp
ctantes equum quem Dontinus de Fumet ex Antiochia accersi sufferar. Interea montem tonscendi cin quo silvas Picearum repperi iis quae in Tarare monte nascuntur similium: praeterca Esiculum, ilicem, Adrachnen, Oxyceditam, Polium, Tragacantham, Chamae-dryn, Carlinam, quam plerique falso nomine Chamaeleonem nominant. In planicie o servavimus riisticos lignorum fasces boum rergo imponentes, & tritici saccos aliaque huiuscemodi, interdum etiam, clim defessi cssent, ipsbrum tergo inlidentes: nam cum iter non urgeant, boum nainisterio utuntur, quemadmodum nos equorum. Ab illis redemimus gallinas, ova, carnes: nam licet tota aettite in agris sub tentoriis habitent, Omnibus tamen rebus itecessariis non minus sunt piaediti, quam si iii urbe aut pago viverent.
Iter per siumma Amani montu iuga.
PosτRini E inter Orientem S Septentrionem tendebamus secundum altos montes. Mons Amanus vulgo appellatur Monto negro, id est, niger: attamen non ille cst qui Plinio Mons ater dicitur. Via admodum recta& praecipiti etiam difficiliore quam ullam hactenus invenissemus, consccndendus nobis fuit mons. In eo crescunt celsae cedri quemadmodum in Libano, juniperus maior, sabina, ei similis quae in Tauro monte, ad rachne longe celsior quam in id a Cretae. Plus sex horis impendimus ante quam in summum montis lugu perveniremus: in supremo ejus vertice stantibus,5 qu nos veneramus
prospicientibus, apparebant summa montium Syriae &Cairi juga, praesertim vero ejus quem nos Pierium montem censemus,& praecodentibus diebus secundum ejus radices ambiveramus: apparebat etiam Taurus mons procul ante nos in longitudinem excurrens, S summum verticem lana nive obsitum habere incipiens. In desecrassi viam neque adeo dissicilem neque molestam invenimus ac in ascensu, quia non erat praeceps: sed cum in te nebris iter faceremus. unus e nostris in vallem decidit plus quam quadraginta orgyias profundam, nullo ipsius aut equi damno, quod omnibus admirabile visum est. Abundat hiem Ons variis plantis. arbuti non minus altae erant, quam in Atho monte nascentes, vicino monasterio Agias laura loco: magnae erant etiam alaterni arbores, quae aliis locis in fruticem duntaxat taurgunt; picca in stiper,adrachne,lati lia laurus. I n Oscensu myrtos albis baccis, thymelaeam, cham claeam, cumque fruticem quem Germani DLers-bati appellant binis praeccdentibus dissimilem reperimus. Ad unum montem cum descendissemus apud rivulum haesiimus, & cibum sumpsimus in maris littore, quod in arcum se incurvans, magnum admodum sinum eis cit, qui Issicus appellatur: Pamphylium id est mare, Cilicio ex
parte contuitistum. Cum in Amano monte cilcmus, mare radices montis alluens conspici cbamus, adeo vicinum, ut coniectus lapis facile in mare Mediterraneum devolutus fui siet: Taurum etiam in ontem assurgentem ex littore Cypro insulae opposito. Diu nobis iter faciendum fuit secundum littus marinum, sinus circumeundus, multique elegantes rivisi, perandii deinde alius mons admodum angustus & difficilis, piceis oblitus, post quem callellum ad ipsius radices situm invenimus, in quo perpetuae fiunt excubiae, quia trita admodum est liaec via. Varia istic victui necessariae mimus, panem, Vinum, caseum, carnes, Si hordeum pro jumentis: paululum sub eo castello descendimus ad rivum quendam, SI subalba moro, a Gallis perperam Sycomorus appellata, conlii timus. Luculento igne obligni abundantiam tota nocte instructo, ante lucem di lcessimus, atque in tenebris per loca plana&campestria iter fecimus: orta autem luce, denuo ad maris littus regressi, amnem ruena piam vado transivimus,qui fors tan Issos est. Anuxnissima sunt ea loca: nam sec-- iura viam publicam crescum laurus, ilex, platanus, similax aspera, S aliae pleraeque stirpes perpetuo virentes. Montes dextram claudebant, mare sinistram. Superato amne, in vallam illam planiciem in qua Alexander cum Dario conflixisse creditur,peri enimus, in qua fruticem antea nobis non conspectum, sed Myrto admodum similem legimus : abunciat etiam ea planities Myrti fruticibus, qui omnes albo fructu sunt praediti. Per fornicem admodum vetusta in , latcre S intrita exstructam, materia longe quam sexum duriore, trans-
630쪽
ivimus: hanc veteres Auctores Portra Cilicivi vocarunt. Quaqua oculorum aciem obvertas, planicies velut amplii theatrum apparet: nam praealti montcs lunae crescentis in modum illam ambiunt, ut sinus tisici mare recipiant: sub Portis Ciliciis, singuli, Adrachnes arbores silio seu au conjunctim nascente & maturo fragisque simili onustas consipicientes, ramos revellebant,& in itinere ejus fiuctu vescebantur. Raros habet ea provincia incolas:& qui istic vivunt, neque piscationi neque navigationi indulgent i hinc factum, ut toto illo maris littore ne unicam quidem navem conspexerimus in & terram incultam relinquunt, licet admodum rigua sit: arbitror enim plus quam triginta rivos ena litibus altis Iabentes, atque in mare sese exonerantes, duarum horarum spatio nos transivisse. Postquam a portis longius abicellissemus, per sterilia& confragosa loca iter secimus, deinde veluti per cinduas silvas, in quibus is frutex, cu)us modo meminimus, nasicitur, cui nullum aptius nomen indem possumus quam Pseudomyrti: postea in Car- basiara quodam,cui vicini erant pagi, quieVimus.
viaticum animal Adit nuncupatum, es' urbs antiquitus dena appellata.
Pu Mi Lio N is lupi genus est in Cilicia, &universa Asia, rapiens S: auferens quid.
quid impedimentorum invenire potest eorum qui aestate extra Car bassara noctem traducunt. Medius est inter lupum & canem. Eius plerique veteres aiictores Graeci,& Arabes meminere. Graeci vulgari nomine Squilubi appellant: cum ciso arbitror, quem veteres Graeci nominarum, hoc est aureum lupum : adeo furax est ut noctii adire non vereatur eos qui dormiunt.&quid quia invenit rapere, pileos, Ocreas, calceos, frena, vel alia eiuscemodi: semper catervatim incedit, ut interdum ducenti simul conveniant, nihilque illo frequentius per Ciliciam: itaque alternatim canum more, &hau hau exprimentes & singulis noctibus latrantes audicbamus: & nili canes eos arcerent, in pagos utque penetrare non sormidarent: elegantis flavi est coloris: ex cuius pellibus, quae vilivendunt v r, incolae libi pelliceas vestes parant. Postridie versus Ad cna prosciscentes, lapi deum pontem transivimus cornui fluminis, quod sorte Pyramus est, imposiat una, cui contiguac stata ad dcxtram, in scopulo aditu difficili sita. Inde id flumen diu sequuti sumus, donec ad urbis cuiusdam, quae nostra opinione Caesarea Ciliciae appellata fuit. ruinas perveniremus, ubi alio ponte flumen superavimus. Illius regionis flumina, tametsi navigabilia, naves tamen non habent: nam csim regio deserta sit, nemo istic iacgotiatur. Sullani AEgypti dominium cousque cxtenditur, & istic erant limites qui Arabicam linguam a Turcica distinguebant, quique olim Arabum imperium a Turcico separabant. Pii muni bellum quod unquam motum est inter Arabes S: Turcas, i illic gestum: scd Turca victores, paulatim illos in servitutem redegcrc. In ruinis illis Caesareae nihil consipicias praeter Carbassara,&quaedam tuguria. Superato polite. fluminis cursum ad sinistrant seqiruti in campestria steriliaque loca& late patentia pervenimus, quae a nemine peculiaritcr possidentur, sed omnibus qui suos greges pascere istic volunt, libera sunt. Myrti istic ctiam albo fructu sunt praeditae, adeo frequentes ut caeduae flvae formam repraesentent. Pcr Terebinthiaris tum hinc inde mixtim cum Piceis crescentium silvam, iter fecimus. Aluntur hac planiis cic plurimi vervecum, & caprarum magni greges, ingentem adfercntcs quaestum suis dominis, ex butyro, &caseo. Et licet butyri genera inter se disserant delectu&praestantia,
aut animalium, aut pascuorum, vel consectionis ratione; natura tamen non ita variant, ut
caseus. Nam degustato butyro diversorum animalium, uti bubalino, vaccino, cquino, camelino, ovino Λ caprino, exigua varietas deprehenditur: at in casco longe aliter evenit, quandoquidem solo odoratu, vel a sim studi sterni queunt, atque omnium optime gustu. ivrcarum porro rustici procul ab urbibus per campestria loca errabundi vagantur tota aestate, sui gregis curam habentes: cumque fictilibus vel ligneis vasis carcant, j ugulata ove vel capra, pelle ejus inversa, ut rem conficiunt, quem butyro vel caseo implent: alvum ci-jam diligenter adservant 1 nam ea butyrum excipiunt prius coctum, deinde refrigeratum: singulae alvi tricenas vel quadragenas libras continent, utres vero plures quinquagenis. Non negamus quin nonnulli aliam butyrum parandi rationem habeant, etiam illud nostratium more satiant: at id solummodo fit circa cclebriores urbes. Mengrelliae incolae bubulas & vaccinas pelles recenter detractas butyro implent, atque Constantinopolim vaenale advehunt, quemadmodum ex Narbonensi Gallia in caprinis peIlibus oleum nobis