장음표시 사용
631쪽
adfertur. Ceterium lion dubitam iis, rusticos si commoda haberent vasa, suos caseos in utribus non conservaturos:quandoquidem illos in panis formam conscrvandi confluetudinem non habent. Quoniam porro similis caseus per Graeciam, quo mercatores trant v hunt, distrabimur Graeci vulgari nomine Dernia tisi hi latismeno appellant hoc est, in pellesauhm. notaTyri,id est, Caseum: quc madmodum cum Duilae nostra lingua dicinitas, hoe est, talium, suillam ituelligimus. Ipsit vero tale nomen indiderunt, ad alterius casta disterentiam, quem vulgari lingua Cloro tyri nominant, hoc est , recentem casuum, quem Columella viridem appellat, non quod vireat, sed quod musteus mollisque sit. Pastores nunquam lac colant, ut nec Cr tenses, qui tamen aspalathi ramum, aut aparinen, vasorum Oriadmovent, ut si forte pili ad la aescrint, caseus purior reddatur: at Turcarum caseus in pellibbus ea rationes alitus, plerumque pilis scatet quoniam lac non percolatur. Nostrum porro iter ad Septentrionem dirigentes, variis locis miserorum rullicorum mapalia S rcntoria invenimus, qui aestare ex urbibus & pagis disi odentes per campestria vagantur in hibernum usque tempus, istic rem domesticam eadem ratione curantes, qua in urbibus vel pagis ficereiit. li chim octi duo haesierunt uno in loco, absicedunt in alium, tentoria sua ex te issetibus confecta. N penula tecta, secum asportantes. in urbcm vero redituri, complicant denuo, de diligenter adi crvant donec hiems praeterierit, quam assercre ausiim apud Asiaticos non minus saevam. quam in media Gallia. Segnes sunt i eam ob causam, terram nulla diligentia colinat: praesertim opulentiores rustici, qui perpetuo ociosi sedere volunt: & nisi ab ipibrum mancipiis solum coleretur, deserti magna ex parte essent agri. Eo die in Adama pervenimus, tibi de AnaZarba Oppiat i Ze Dioscoridis patria, quae postea Caesaraugusta vocMa est, intelleximus. Iudaei nobis indicarunt pagum nunc csse ad ostia fluminis, Tyberis sorsitan, quod Adana perluit antiquum nomon retinentem. Adana magnum est o pidum hoc est, ingens pagus, moenibus non cinistus, scd arcem habens, quatuor quadrangulis turribus infirmis praeditam: istac frequens admodum transitus patet, nam elegantcni S latum pontem lapideum habet. Appellatur id flumena Turcis Scheo mari: quod ex Armenia minore profluens, L. ydiamque& Ciliciam perluens,in mare Mediterraneum sub Rhodo sese exonerat: navigabile non est, quoniam plurimum sabuli provoluit. Istic omnis generis victui necessesta invenimus, & vinum: nam incolae, qui Graeci sunt, Iudaei, Armeni, atque ipsi etiam Turcae vites colunt, ut passas uvas habeant. Monetae mutationem istic habuimus: nam cum hactenus per aegyptum, Syriam, & Ciliciam, meid infusi fuissi mus, qui sit pererant, in asipros permutandi su Ere. Istic etiam desiit Arabicae linguae ustis & Turcico sermone deinceps agendum fuit. M utatis in Adana lumentis, annonam
in triduum comparavimus. Turcae suas merces pondere vel mensura licitantur, justot men precio, nec plus solvunt peregrini quam eorum vicini. Panis etiam ad pondus vaenit, inde hi ut male coquatur. Carnes item salsae magno apud illos in usu sunt: quas recens sale exemptas, cumini pulvere insipereunt,&appensas exsiccant. Hallucinantur qui scribunt Turcas desiccare carnes, ut eas deinde in pollinem redigant, quem secum deserant in aliquam expeditionem bellicam ituri: nam diligenter id inquirentes,comperim iis neque in Graecia. neque in Turcica ditione, neque in Arabia, carnes exsiccandi, ut in pollinem redigantur, ullam csse consuetudinem. Carnes vero deligunt cum bubulas tum vervecinas, pingui cum macro aequaliter permixto constantes,quas in tenues laminas scindunt:deinde paululum saliunt atque exsiccant. . Magno aestimantur esusmodi carnes pacis S belli tempore: eis enim crudis cum cepa vescuntur iter facientes. In Creta N: Chio moris est apud rusticos, ut integrum leporem, etiam hircumferum,&vervecem in frusta concisum e siccem: primum autem paululum sale aspergentes, deinde tegetibus complanantes,atque in clibano rc siccantes. Saepenumero apud varios rusticos divertimus, cum Cretae montes
peragraremus,apud quos erant hirci sere integri,& hoedi,&: agni in eum modum exsiccati: Turcae vero illam consuetudinem non habenti Graeci quidem si Quadragesimae tempore leporem aut capram silvestrem interemerim, id facere solent, ut ad Paschales usque ferias conservare queant: nam neque apud ipsos nequc apud Turcas moris est carnes salsas indolio conservare.
e paratis perτὸ profecturis idonei.
MULTA edulia parare norunt Turcae, peregre S in bellum profecturis idonea: ὰ
quorum numero farciminis genus est,uulgari Graecorum lingua Stopides dictum:
nunt autem in hunc modum: Nuces juglandes inquatuor partes divisias, filo
632쪽
traiiciunt, farciminis longitudine, deinde incoctum vinum servens re iteratis sypius vitiabus immergunt,corum more qui candelas parant: nonnullis farinam insipergentibias, utcutius insipissentur. Eadem ratione e ficu bus, amygdalis, avellanis de aliis durioribus fructibus collo vino inductis parari possunt. Vulgaria sunt in ea regione huiuscemodi farcimiuna,quae peregrinantibus valde sunt accommoda. Montem Taurum superare volentibus,in triduum annona paranda Adanae: nam inde Heracleam tridui iter est per sterilia loca: elocationis singulorum iumentorum precium quinquaginta meid in f, hoc est, ducati & d cena me id insest. Tapetes sunt in Adana, quorum maxima pars ignis calore parari solet, pileorum &gausapum more: veraque, ut ita dicam, sunt gausape , tapetum in modum concinnata, quibus Turcae peregre proficiscentes indormiunt; levia enim sunt& mollia. Bus regionis viri acuminatos galeros gestant, colo sive sicco ni cario, Hippocraticae caligae vulgd appellatae per similes,apice in humerum propendente: cumque sint ex inspissatis pilis concinnati, ad gelatinam colandam usui esse queant. Verum quidem est Turcas alicujus auctoritatis, de opulcntos, urbes vel oppida incolentes, albas tiaras gestare: at rustici, qu les dixi galeros ferunt, similes siue nobis perpetuo conspecti sunt ab Halepo Adarramus que, ubi nonnulli alia ratione complicati videntur. Provinciarum incolae hu)usmodi no iis, non miniis quam vellium varietate, dignoscuntur.
Ex oriana in Taurum montem profectio.
AD A N A digressi, atque inter Occidentem Septentrionemque tendentes, per planiciem iter fecimus usque ad meridiem: deinde montem Taurum conscenaere coepimus. Tentoria autem fiximus A: quievimus ubi nox nos oppressit: sed quoniam acr serenus erat & frigidus, Platanis iunioribus, Adrachne, Nerio, arbuto caesis luculentum ignem struximus, praesertim e Siliqua arbore arita Postridie ante lucem, in ascensu perreximus via admodum difficili, dimidium diem insumentes, antequam ad cedrin. summum verticem jam nive tectum pervenire possemus: In eo Iuniperos maiores,in Cupressi altitudinem assurgentes invenimus, fructu dulci, nucis sere magnitudine, & Gallae quodammodo simili, quo indigenae vescunt ut, ut ex nucIcis hine inde a nobis in itinere collectis,& ab his qui pulpam exedetant, abjectis obse vabamus: ii sunt longitudine de crassitudine nuclei olivae, adeo duri, ut selo mallei ictu frangi quirent. Inter reliquas arbores in Tauro monte nascentes post C dium primas obtinet, perpetuoque viret.
Eius' vera delineatio & descriptio invenietur in libro cui titulum secimus, De Arborii Styracis arbores istic etiam observavimus de Piceas. deinde Sabiixae genus a Dioscoride descriptum, vel Thuyam Theophra m & Homeri. Quoniam autem superioribus annis in Regio horto ad fontem Bellaqueum arborem conspexeramus, ECanada, Francisco r. limus nominis Gallia Regi delatam, Arboris vitae appellatione : Sabinam illam diligentius observabamus in Tauro monte, atque utriusque accuratiore descriptione facta, admodum similes esse comperimus, qui husdam tamen notis inter se differentes, a nobis exponendis, cum singularum
plantarum historiam pertexemus. Crcstunt in hoc monte PIatani Antiochenis adhue ma
633쪽
iores , ea natura praeditae, ut hieme corticem abiiciant, contrario plane modo quisiΑdrachne, quae summis aestatis caloribus suo cortice rubro sese spoliat, ut cinereum indui. cat, initio pallentem. Platanus vero hieme plumbeum corricem exuit, ut cinereo te inmduat. Crescunt in summo vertice alti simae Cedri, iis quae in Libano nascuntur similes, tanta abundantia, ut vix alias conspiceremus frequentiores at bores, quarum fructum nobis hortantibus plerique collegerunt, conis Abie tis iste similem, sed crassiorem, laeviorem ,&caelum spectantem. Cusus arisboris descriptionem hic adferre ορο raeprecium non duximus, at iconem duntaxat oculis subiicere. Nullae vero proveniunt Abietes iquae tamen Cedros admodum aena uiantur, sic ut dicere possemus Cedrum, Abietis genus este,vel Abietem, Cedri Eam ob causam illius iconem
Nullae praeterea istic larices, Gallis Mele se diistae,nequeSapini. ipsis Suiste.
neque Pinastri Alevo dicti,cujus etiam arbor est ad fontem Bellaqueum, o Canada similiter delata, atque Francisco l. Regi cum Arbore vitae donata. Longo tempore per montis fastigium iter taciei ido commorati,nondum t men summum jugum attigeramus, sed alios montes utrinq. habebamus: sub arcem autem quandam in saxo sitam pervenientes, pedetentim descendere coepimus, &sub noctem in itinere Cambassara invenimus ad praealti illius moivis radices.
Therma in monte Tauro urbs Heraclea.
Cετε RuM Or-bassaraqub noctu pervenimus, contiguum est thermis muro lateritio inclusis iis smili quibus exstructae sunt sal thermae ad Troiae rudera. A alia
nonnihil sullat redolet: sied ejus excrementa in lapidem non coale sicunt, quemadmodum thermarum Patavinarum & Prusiae. Cetersim non modo theriirariana aqua facit rectementa in lapidem concrescentia, verum etiam frigida: quemadmodum fontana illa
in Medane prope Noisi Domini Ioannis Bri non Domini de Villa lues possessionem, sex a
Lutetia milliaribus distantem: Sc apud Clarum montem Arverniae ut bem, ubi piss lapi. deus conspicitur, quem aquae decursus confecit. Postridie de cendentes, labentesn ex monte rivum sequuti sumus, de conscenso denuo vicini montis jugo, nullas arbores invenimus. Relicto porro Carbassara non multum itineris conseceramus, quin agros sepibus inclusos conspiceremus, arbore ZiZiphaalba Columellae appellata constantes , cujus fructus rutilis ZiZiphis similis, excepto colore, Sc venalis per urbes proponitur: Graeci vulgari lingua Ziriphia appellant, voce a Zizipha dediim. Ad meridiem usque continuato itinere, in monte autem adhuc versantes urbem Heracleam procul in planicio sitam perspicuo conspiciebamus. Ultemii in descensu progredientes, plerosque pagos secundit in montemsitos videbamus, a Borea de Thracia vcntis liberosi de Absinthii Ambrosiaeque magnam copiam invenimus. Heracleae planicies admodum foecunda est,&per omnia exculta, multisque pagis habitatur: nam rivi e montibus labentes, hortos de vireta irrigani, in quibus omnis generis fructiferae arbores coluntur, ut persicae, comi, pruni, mali, pyr , amygdalae, punicae,aureae, aliaeque similes hortenses. Ampius est pagus apud Heracleam,
634쪽
164 PETRI BELLONII a solis Christianis Grecis habitatus, quorum lingua vulgaris pura Graeca est: alius etiam est
Christianorum Armeniorum: utrique admodum diligentes sunt hortorum S: vinctorum cultores, cumque aqua abundent, varia olerum genera in ipsoru ni hortis, limilia nostris conspiciuntur. Sero Heracleam pervenimus, primam cis Taurum monicin urbem, ad ipsius tamen radices sitam, ubi panem, vinum, carnes, reliqua ciui apta in 'enimus. Plures autem sunt Heracleae: siquidem de una jam verta secimus, ad Prolpontidis littus sta, Rhodostoque vicina, quod Pcrinthum vocavimus , tametsi neoterici quidam Horacleam illam Propontidis Perinthum esse contendant. Verum iam ploteli.iti sumus, minimam csse nobis curam ut vetera nomina iis quae nunc in alia mutarum urbibus adaptemus. Itaque Perinthus sit ne Heraclea Propontidis, an Rhodo sto, aliis disceptandum relinquo. Pro certo nobis relatum est, in planicie illia Heracleana magna armenta ali, plus quatuor millibus equorum constantia, e quibus, singulis annis plures sex ceruis desiguntur ad bellum apti. Ejus regionis equi ab Turcis admodum et stimantur,Caramamquc appellantur. Incolae Rhois frutice abundantes in vicinis montibus, eius fructum colligunt de recondunt, quo saporem sivis eduliis conciliem. co enim admixtis alliis contulis, de modico sale, carnes clixas & assas inspergunt, illisque aciditatem quandam de sitavcm saporem conciliant. Heraclcae haesimus toto subsequente die, ad Jumenta conquirenda. Patet Heracleana planicies ad bidui iter , iis tamen locis duntaxat habitata,quae aqua abundant.
ex Heraclea in Iconium profectior de capris, del=catam illam
lanam, ex qua undulatin pannis conficitur, serent; .
CONDucetis ergo in singula capita, ducato cum semisse iumentis, iter secimus
Iconium , vulg5 Cogne dictum. Planicies rigatur canalibus ductis ut Damasci. Multi apparent pagi, procul inter se disiuncti, secundum montium radices. Frequens istie Absinthium, quod Graeci marinum cognominarunt 1 non quod eo loco circa mare nascatur splus enim quam quatridui itinere inde abest sed quod illis ita nuncupare visum sit, tametsi in Mediterraneis Iocis proveniat. Campestria Salvia tenuiore S Polio canescunt. Tres ligneos pontes superavimus; nam frequentes istic canales S rivi: S: subito exortus auster, magno impetu arenam in faciem nobis provoluit. Secundum rotundum tumulum iter fecimus, qui humana arte exstructus videbatur: nam aequaliter assurgebat, atque fossis aqua plenis cinctus erat. Longius deinde progressi, loca admodum lapidosa, iis in quibus litus est Fons Bell-aqueus, sui ilias niti quod haec arbolibus carento invenimus. In Car-bassara quodam pcrnoctavimus juxta sontem regia via, unde ante lucem digressi in ampla campestria loca, nuda,& ab arboribus libera pervenimus,ex quibus hinc inae montes procul a nobis dissitos conspiciebamus, in quibus non nisi in si immo vertice ar-hores nascuntur: ad eorum autem radices Absinthium quod diximus Scriphium,*aliud Ponticum a nostro domestico non discrepans, nisi quod candidius iit. Eous regionis caprae
tenui adeo lana sunt vestitae, ut scri cum ipsum tenuitate provocet, candore luvcm: malor snon sunt nostris arietibus, nec ut oves tondentur, ii d velluntur: Carncs non inimis suaves
vervecinis, nihil serinum redolent. Tenuissimi elegantistinatque panni sive undulati, sivznon undulati ,ex hujusmodi caprarum lana texunt ut . De his vcl sane bis similibus AElianus M auctor Graecus,nostro ludicio, meminit. Caspiae, inqiut, caprae albissimae sunt corni- bus mutilae, quarum villi adeo molles , ut Milesiis lanis mollitudine comparari queans, omnium quae reperiuntur mollissimis & delicatissimis. Sed Plinius alias ab ius disterentes D describit. Tondentur caprae, inquit, quod magnis villis sint in magna parte Phrygiae, undiam cilicia fieri lent, Sed quod primum ea tonuara in Cilicia sit instituta, nomen id CilicaSN adjecisse dicunt. Equibus apparet,diversi generis esse capras. Laniferae illae domesticae sunt, a nostratibus disserentes: nam minore sunt corpore pusillisque cornibus. Earum villi albicant ut nix, longiusculi sunt,&capillis humanis tenuiores. Nullam herbam invenimus Ambrosiastequentiorem, adeo odoratam, ut capitis gravedinem non mimis inducCrer, quis si in cella vino musto plena versatus fuissem. Incolae lignis carentes, cam legunt ad ignem struendum. Eadem causa bubulum stercus desiccant, quemadmodum in Armout Britanniae. Sunt autem ea campestria de quibus agimus,admodum deserta, ctam &rivisti fontibus careant. Satis tempestive in amplum pagum venimus nomine Sarameli, ubi Vidimus scopas ex Ambrosia consectas cujus manipulum in Galliam retulimus, pro re singulari: nam in Europa, quod sciam, sponte non prOVenit.
635쪽
PosτRioi E per campestria loca prosequuti nostrum iter usque ag urbem Cogne,
veteribus Iconium dictam, non procul ab altis montibus sitam, quam irrigant pleri que rivi cx iis montibus delabentes,&in magnum Car- balsara divertimus. Illius urbis moenia cx vario lapidum genete sunt Constructa, ut Constantinopolitana i ambitus orbicularis est, turres vero illis impolitae, rarae & quadrangulae. Vetusta autem non esse ipsius urbis moenia, facile coniicere licet ex marmorce templis sublato, cui epitaphia Grae. eis characteribus inscripta sunt. Eam vero a Christianis aliquando possessam est b, cruces;& earum vestigia satis demonstranti Pars urbis qua egregiis est in plani cicm , Orientem spectat: ad eam vero ut his portam quae inter Orientem de Meridiem vergit, marmoreus est Hercules turri vicinus extra moenia, cui Turcae haud pridcm caput ademerunt. Octo habet leonium portas ut Halepum. Habitatur a Graecis, Turcis, Arabibus, 3c Armeniis. Vites istic diligenter coluntur, & generosum vinum a Iudaeis redemimus. Elegantiores Iconii fabricae, Mesguedae sunt, Thermae Car.bassara. Istic non uruntur alia ligna quam Iuniperi maioris, Sabinae alterius pumilae, Cedri utriusque, S di: quae praeter Lecum cum discernere inter se cuseremus, nulla vel diligentissima observatione potuimusi eiusdem enim odoris & saporis uint, corticeque integuntur simili, non duro ut alia ligna, sed oblongis philuris invicem incumbentibus ut vitis, materiaeque corde rubro; reIiqua alba ut in Siliqua & Taxo i similemque fumum reddentia dum uruntur, de si inites carboanes aequabiles ut tiliae,laevesque ut salicis: omnia resinam fundunt terebint luna duriorem, eandemque duritiem in caesura habent; perpetuo omnia virent, fructumque eodem tem
pore, hoc est, hieme maturant. ε
TvRCAE non minus nobis insaniuiu circa aurifabrorum operat sed illorum exproba materia validaque fiunt. Annulis delectantur, & cultellis eleganter concinnatis,quorum vaginas auro vel argento exornatas e catenula argentea susipendunt.
Vulgatis est consuetudo clim apud Turcas, tum apud Graecos, ut culi ros e cingulo pro pendentes gestenti ii magna ex parte in Ungaria consecti, oblongum habent manubrium: sed simulatque Turcici institores eos emerunt, opificibus tradunt, ut manubrio ex dente beluae marinae Mors quibusdam dictae, Gallis adornent: cit jus demis duo sunt generat unum candidissimum, compactum, unicornus mile, adeo durum, ut vix lima nisi ex selectissimo optimeque temperato chalybe constet) rodere possit: alterum genus 'iu- curvum est ut Aprini dentes;& Hippopotami dentem esse arbitrati fuissemus, nisi Hippo. potamos vivos vidissemus,qui similibus dentibus non erant pr*diti. Manubria etiam addere selent ex studinis Indicae operimento transparente aurei coloris, quae ducato sere aestimantur. Aurifabri laboraturi, humi desidentisornacem propterea habent in media officina humi positam, nullo camino praeditam, unicumque sollem orbicularem, qucmattollentes& deprimentes inflant. Biduo Iconii haesimus, cum ut jumenta mutanda conquireremus, necessariaquc ad iter compararemus i tum quia dies erat Natali Domini sacer. A meridie,versus quemdam montem qui superandus nobis erat,iter fecimus:densa vero nive decidente & omnia operiente,itineris duces aberrarunt. Conscensi, monte, diu per Piceae silvas iter fecimus, S in pagum perducti, in Cambassara noctem traduximus. Subsequens dies nobis molestus fuit, cum aurae ratione, tum quod alternis perpetuo adscendendum vel descendendum esset. Frequentes habet haec regio incolas pagos: &licet in hieme versaremur, Oxygalam tamen inveniebamus, edulium Turcis admodum familiare, praesertim aestate. Illam tabernae perpetuo paratam habent in magnis lancibusι precium in singulas constitutum unicus asper,qua quatuor Turcae saturari queant. Lo die non magnum iter confecimus, quin montes egressi, in campestria Pamphyliae pervenire-
636쪽
mus, quae cum Ciliciae regione Caramania nunc appellatur, Sangi acorum qiue septem sedes liabet. Iter faciebamus inter elegantissimas fruci seras arbores humiles, urbem An muri, veteribus Ancyra dictam, ad dextram relinquentes. Ea urbs nunc est totius illius rcgionis celeberrima, propter panni undulati frequentissimum mercimonium , qui in ea sola ui betexitur ex mollissimis villis caprarum, quae in Cilicia Pamphylia duntaxatis perium it r. Deinde pervenimus in Achara, ubi in Car. bassara pernoctaminus.
Tv R C i C R ditionis oppida, magna ex parte moenibus cincta non sunt, uti nec
Achara Armeniae minoris oppidum. Sepulchra istic saxea vidimus, Latinis litteris inscripta, quae sub fontibus collocata, propter concavitat , conservandae aquae nunc serviunt, ad aquanda peregrinorum lumenta. Si tum est hoc oppidulia apud latu ni&lum stagnum, secundum quod diu progrelli sumus: varii generis pisces in eo capiuntur, tineae,lucit, cyprini, bramae. In nostra peregrinatione dictim iter computavimus, non per milliaria ut in Italia, neque per leucas ut in Gallia. Achara digressi, per eaden campestria iter prosequuti sumus, secundum colles ad dextram & ad sim suam tos pagos sitos conspicientes. Prandimus in exiguo quodam pago, in quo victui necesssit in affatim reperimus. Noctu pervenimus in aliud oppidum Carachara aruncupatum , hoc est, Ara nigra, ubi huic nostrae peregrinationi finem ad tempus imposuinriis. Qtioniam porto istichaelimus, reliquam q. hiemem ,& magnam subsicquentis veris partem traduxi mus,per vicina loca obambulantes; multa ad Turcatum morcs S vivendi consuetudinem pertinentia observare nobis licuit. Qui opificium aliquod calici, meliore semper apud Turcas est conditione, quam illius isnarus. Hinc fit ut e captivis alii aliis sese faciluis e servitute liberent. Nam qui opifices runt, brevi redemptionis precium adquirere possum qui vero nihil callent, duram seruitutem servire coguntur,quia eorum domini uci ad aranaum ipsos compellunt, vel ad greges curandos ablegant. I plana et Ianissam maxima ex parte aliquod opificium exercere norunt: nam chim in Androne ad iuc pueri adservata tur, aliquam artem edocentur. In summa, clim artes sint servili scdia litionis hominum alumnaei nihil istic prodest, nobili stemmate progenitum se profiteri. Plurimi vitam sustentant, panem recentem & calidum vendendo, qui musto maceratus edatur: quoniam vero fabrica clibani quo utuntur, non est vulgaris, illam hic exponam. Magna habent fictilia vasa,iis similia quae a nostratibus mulieribus lineos pannos eluentibiis usiurpatur: Galli exinters de terre, hoc est, cupas fictiles appellant: ca ad dimidiam altitudinem in terra recondunt. Cumque sim in imo perso rata, canalem olbicularem ad latus in terra faciunt res ,ridentem imo fictili. Transversim autem jacente fictili,5 canalem ad imi latus habente,lignum sive carbones in imo re siti,facile flammam concipiunt,& facile vas undequaque calefaciunt: Pistor sarinae massam fermentatam habens, tenues placentulas facit, quibus in tegete curva fornicem aemulante,nec pilei amplitudinem superatos repositis, manum tegeti subdens, placentulas fornici fictilis jam fervidi applicati eaque ratione placentulae pendentes facile coquuntur: pistor autem placentulam iam coctam adimens alteram coquendam eodem loco semper reponit: ut multae si in ut ex vasis fornice propendeant. Quo vero facilius eas eximere queat, furculam unci modo incurvam, sinistra icnens, pla centulas propendentes apprehendit: dextra autem longam spatulam habens, cas decutit. Pistor porro prolixam barbaq1 alere non debet: nam facile a flamma adureretur. Incolae igitur nas placentulas adhuc calentes ementes, cum mullo ediant,&pro delictis habent. Hiberno potissimum tempore: nam aestate fructus aliaque similia magis expetuntur. Sed quoniam fusiliis de his omnibus libro tertio agemus, nunc fiu persedebimus.
Attamen ante quam earum rerum narrationem auspicemur; non absionum videtur,
nonnulla de legibus quas Mahumetes suis asseclis dedit,in mediu adserte; ut faciluis intelligi queat,barbariem Sc stoliditate salsi hujus prophetae, miserana istam Sc rude plebem seduxisse,&ad suas leges traduxisse quae tamen nihil sum nisi mera somnia. Ita l. finem huic secundo libro imponetes, tertium auspicabimur ab apertissimis Mahumitis deliramentis.
637쪽
Singularium & memorabilium Rerum, per Varias exterasque Regiones
v Α N D o I D E M ia et Harim nationum, quas adiimus , m ribus,su Tioribus libris egimus . operaeprem facturos reburarisumias,
si tertio hoc biso sin auria quaedam circa Turcarum et, A consuetudia nem,sicuti nos in Asiae meditullio consMusi observavimus, expiareemus, pauca tamen de desim quae udopropiata mahumeres in suo obara nolitassicriptariaquis, prius inietari. Tametsi autem neque dies, neque menses, neque etiam annos in Doc bbro inacaverimus, ut puraque ah quis itineraria seripsere: qu quis tamen ea requiret, illum ad primi bbri praestionem ablegamus, i iis, quoa derium expleat, inventinuo. sam enim Hrorum fide gnorum-Acbina praeditorum auctoritate daemonstravisus, nobis tenes non defutinos, qui nostram peregrinationem, de
qua bac agitur, sint essertum De origine Turticarum legum peculiaris ratiocinatio.
AD Secundi libri calcem scripsimus, deliramenta esse quae Mahumetes in suo Alcorano tradidit. Cum itaque plurima de Turcarum moribus & institutis observavit ocium habuerimus, in Paphlagonia aliquamdiu versantes; necessarium tale duximus, nonnulla seorsim de Mahumcte dissercre , quae forsitan quod Onanium pace ductum volo nostra lingua nemo hactenus prodidit; ut facilius deinceps demonstrare ponsimus. cur Mahumetani in eo vitae gener c pCI sistant, praesertim cum res sit nostio institu
Anno, ut sertur, Christi sexcentesimo vigesimo natus est Mahumetes Arabiae Felicis urbe Mecha nuncupata, quam Petram esse arbitramur, illicque Turcicae haeresis primordia iccit: anno vero sexcentesimo octogestimo tertio e vivis sublatus. Turcae librum nomine Aseat magna veneratione Observant, totius vitae Maliumctis cursum, & quidquid ab ipla nativitate ad vitae usiq. exitum ille secerit, continentem: nomen ipsius patri fuisse Ab. dola Motalip matri tuaina,& utrumque idololatram: Abdolam periisse ante Malui metis nativitatem , Iminam binis ab ipsius nativitate annis naturae concessisse, ipso orphano relicto. Mahumetem ori utidum ex prosapia Ismaelis, Absithami ex Agar filii it sinaelem templum in Mocha exstruxisse, quod omnium primum a condito mundo fuit: Maliumc-tem quadrienncm , cum aliis pueris ad piseationem progredi solitum: cumque solus in agro versaretur, angelum Gabrielem vestibus ornatum candidissimis, humana figura ad illuna venisse, manuque iplius apprehensa, post collem seduxisse, pectus illi acutissima novacula aperuisse, cor exemisse, equo nigram guttulam sustulcrit squam Turcae asserunt omnibus inesse hominibus, in eaque daemones tentationis sedem collocarein cor ita expurgatum denuo in pectus recondidisse, ne unquam postea a daemone tentari posset. Haec Aseat libet de Mahumetis pueritia tradit. Deinde cium decimum quintum annum altiugisset, saepius peregrinationes suscipere uolitum, in tarsiam, Memphim, Syriam, cum praedivite 5 opulento ncgotiatorc nomine Gadi se, ipsius cognatae marito. quo mortuo, illam matrimonio sibi coniunxisse, ex qua quatuor proles sui ceperit, tres filias, unicum filium: atque
638쪽
168 PETRI BELLONII atque eam primam ipsius uxorem fuisse: negotiationem dc inde allinis defuncti exercuisse
ad annum usque aetatis trigesimum octavum: m solitudurem dum de concessisse. isticque vitam traduxisse,&singulis dic biis in cryptam se abdidisse non procul a Mecha, ubi ad noctem usque permanebat, tantaque abstin mia ut batur, ut corpus viros cleficociat: in domente privatum , multa insiomnia N: vili mos habuisse, cumque neminem conspiceret, quasdam voces exaudiisse, quas noctu sua uxori referebat: illam vero asseruisse, diabolitentationes esse: eaq. de causa in hujul modi delirium incidisse, ut quodammodo fureret, atque ex montis fastigio sese praecipitare constitueret. Deinde Alco lino suo initium da turus, Gabrielem angelum ipsum abs sua opinione diuertisse simulavit, formaque huma. na candidas alas habente ipsi apparuisse M aixisse: Alacri siis, o Mahumetes, animo. Deus enim tibi salutem de nunciat, vultque te ipsius esse prophetam : si quidem tu es omnium creaturarum persectissima. Praeterea illi suum diploma angelum ostendisse , Julsissequeut legeret: respondenti vero Mahumeti se legere nescire, angelum replicuisse: Tui Crea. toris nomen lege, o Mahum etcs, atque subito disparuisse. Addit praeterea Asiear, Maliumctem summa laetitia affectu th, domum rediisse, arboresque, saxa, SI animalia obvia, honore illum afleci sic, S: eum salutando, dixisset Dei nuncius futurus es, o Mahumetes. Quae omni acti moxori narraret, sdem adhibere laoluisse immo dixisse daemonis esse ten rationen, quod adeo aegre tulit Mal umetes, ut in adversam valetudinem incideret. Sed angelum ad ipsum lecto decumbentem venisse. SI Alcorani secundum caput attulisse, in quo adscriptum erat: Surge, tuum Creatorem Extolle, tuas vestes purga,-idola abhorretium uxorem evocasse,omniaque illa retulisse: vertam illam ce suisse, teluationes esse prioribus tintilcs: qua re adeo commotus ipse suerit, ut in graviorem quam antea morbum incideret: at angelum media nocte adipium rediisse, tertiumque Alcorani caput scriptum tradidisse t ex quo pristinae valetudini restitutus fuerit. Cum ipsius uxor diceret, angelum se libenter conspecturam , id non fieri posse respondit.
asstitia init, o u fuerit Mahumetes,ut rudem plebem adsuam legem pellicerer: σ qui in hac re auxilla ipsisuere .
CvM Mahumetes novam haeresin instituere habet et in animo, satis felicitet illi
successit initio: nam hinos Christianos in Mecha invenit, vetetis & novi testamcnti codices habentes,&in illorum lectione utcunque exercitatos, a quibus incondendo suo Alcorano magnopere adjutus fuit. Ipse porro cum varias provincias adiisset, Syriam, Palaestinam, Egyptum, acri praeditus erat ingenio. Nam conscriptis aliquot capitibus squae per angelum Gabrielem sibi missa dicebat ut Alcorano inderet describenda
exempla curabat, quae multis in Mecha clam dabat, ut ea memoriae commendarent: nam illa non nisi clam ab initio commi inicare ausus fuit. Postquam vero potens quispiam vir Homar appellatus, ipsius consanguineus, atque alter nomine Vbecat, cum plerisque cognationis vinculo sibi junctis diutius non latere constituissent, Alcoranum in publicum proserre tentarunt: sed orto inter Mechae incolas ob eam rem tumultu, maximaque corum parte in Mahumetis necem consipirante,in mentem venit,ipsum daemone obsessum a plerisque aestimari, ideoque suae infamae relinquendum. Sed cum mutato animo demio coirent, ut illum carceri manciparent, admonitus statim in aliud oppidum Almedina dictum, bidui itinere a Mecha distans profugit, suisque persuasit, ut cineribus manu picna inspersis suorum equorum capitibus, tantundem in aurem spargerent, frenaque equorum illigarent, versum qite Alcorani libro tertio, cap decimo Octavo scriptum recitarent, illos non conspectum iri ab iis qui persequerentur. Haec omnia de ipsius fuga cap. secundo, libri primi Alcorani descripta sunt. Cum igitur in Almedina commoraretur, magno scqua cium ipsius numero roboratus, Iudaeos sibi tributarios reddidit,postea masore exercitu m-
structus, Mccham occupavit, & sibi subjecit.
Omnem Turcarumsidem in Alcorano a Mahumere condito contineri.
SVPεRseti Tiosi & stolidi omnes Turcarum ritus ex Alcorani doctrina haustistini. Nihil vel 5 aliud significat haec dictio ΑIcoran, quam Capitum epitonae, sive Psalmorum collectior dicitur & alio nomine Alforcan. Hic liber rhythmice con-
639쪽
cam litteram immutet, vel accentum, lex jubeat illico lapidibus obrui. Mahumete autem vivo, eam seriem de ordinem nondum adquisivcrat quem nunc habeti sed eo e vivis sub lato, alter e generis Osinen vocatus, tertius ab ipso Rex, ipsius omnia scripta arcula inelu sa, in ordinem redegit: & per capita distribuens, quatuor libros fecit. Primus liber quinaque habet capita: Secundus du Mecim: Tettius novem decem: Quartus centum & se. xaginta quinque. Omnia ista capita Alcorani propriis nominibus sinat insignita , num rumque ducentorum &unius explint. Hunc Alcoranti in tanta in veneratione habent omnes Turcae, ut d osculentur, amplectantur, per illum jurenti remque gloriosuit librum appellent. Omnes Ic s de instituta quae unquam Mahumetes Turcis tradidit, complectitur, quae credenda& facienda, quae in altero seculo bonis Be malis speranda, atque potiones Sc epulas prohibitas. In illo condendo Mahumetes, partem ex n0vo, partem etiam ex vetere Testamento suffuratus est: ut ex his qua de Mundi creatione scripsit, apparet. Nam istic recenset, Adam um&Evam post peccatum admissum, e Paradiso e-ctos, in icrram venisse; angelos peccasse; quam peccandi ansam habuerint. Ait praeterea, Deum misisse Mo sum, ut Iudaeos a Pharaonis captivitate liberaret, quid acciderit Egyptum egressuris ι qua ratione mare rubrum trantierim, in quo su bmersus fuerit Pharao, ut
ipsi peccarint, salsbs Deos sibi fabricantes, & Vitulum adorantes, atque ut illis sit Lex tradita. Insuper agit de Christo&D. virgine, de Nativitatis mysterio, vita, miraculis Christi, de ipsius Evangelio, A mandatis quae dedit. Primo namque libro .cap. I. aliisque multis locis, de Iesu Christo Domino nostro perhibet quae sequuntur: Nos Deus scripturam dedimus Iesu Christo,& Spiritu sancto illum adiuvinuis. Et primo capit ibri secundi dicit Deum Mahumeti Alcoranum tradidisse, Iesu vero Cluisto Testamentum de Evangelia, in legem plurimorum. Capite autem sucundo libit primi, D. Viiginis Conceptioncm
fuse tractat, atque totam sere Elirabethae vilitationem recenset. Hoc loco dicum Alco. rani interpretes, Christum cum matre duntaxat a daemonis tintatione immunes suisse, ipsainque sine originali peccato vixisse concedunt. De Christinativitate, deques,lutatio. ne&univeris annunciationis mysterio expresse meminit cap. I. libri tertii. Atque trepexcellentiae Domino nostro tribuuntur in AI Iano; prima cap. a. lib. I. Iesum Christum
corpore & anima in caelum ascendisse: altera, quod illum Dei Verbum appellet: tertia cap. 3. lib. I. qu/d Dei spiritum ipsum nuncupet. Haec Alcoranus nemini unquam attribuit, nee Mosi, nec Davidi, nec Abrali amo, ncc ipsi Mab umeti. Addit cap. a. lib. 4. Iesum Christum humani cordis secreta cognovisse, mortuos suscitasse, deploratos morbin curasse, caecis visum, mutis linguae usium restituisse: ipsiuis etiam discipulos miracula edidissinaturam superantia. At Turcae, suae haeresis patrocinio faventes, haec onmia non ad Christi, sed ad sui Mahumetis laudem exponunt.
Sisersa stati inter abumetanos, de ipserum religione,sulam.
PRAETER Alcoranum observant Turcae alterius libri praecepta, qui Z a, hoc est, her, sive Lex. sive Consilium Mahumetis dicitur. Is liber ab ipsius morte primum
distipulis ejus conscriptus fuit. Cum autem per multorum manus Vagaretur,non
nulli quidpiam adiicicbant, alii demebant, pro arbitrio: ut tandem picraque ideo confunderentur, &tot contradictiones in illo libro reperiremur, ut quae Mahumetes assirmative dixisset, negative descripta essent: eam ob causam tanta dissensio in illa haercli suborta est, ut Alcaliph, hoc est, Rex qui tum illi genti dominabatur, omnibus Mahumetanis praeciperet, ut omnes in Alcorano bene versati, proprio nomine Alphachi appellati, Damasicum convenirent, & delatis eo omnibus suae legis scriptis, Concilium haberem. Ex ducentis qui convenerant, sex Alphachia, hoc est, peritos delegit, quorum primo LMαμων honiensuit, secundo Bariarei tertio quarto . qm ec , sumto A-Hos in totumquhillati erant quotquot reperiri potuerant libri, induxit, ut iplia examinarem.
Singuli ex varioi um scriptis libiam concinnantes, Regi Alcaliph obtulerunt: ille aliis eruditis evolvendos tradidit,reliquos omnes in Damasci amnem Chryse thoas Laciae appellatum, Arabice Od Itis, abiici jussit. ea ratione soli sex illi libri, qui biis nomen indi tum, ex ducentorum camelorum onere conservati sunt treliqui in amne perierunt. Rex porto omnibus Alphachis, hoc est, Dieologis Mahimaerariis praecepit, ne, quis in post rum ullam Mahumetis auctoritatem in medium proferret, nisi ex illis sex Zunae libris petitam. Postea vero Mahumeranus Thoolotus quidam in Epitomere contraxit sex illos: ' P P libros,
640쪽
x7o i , PETRI BELLONII , libros, quae Liber storum appellatur. Turcae eadem observantia colunt Ziinae libros, qua Alcoranum i propter a Alcalipham illum suictum virum arbitrantur. Tametsi autem pauci illi Tlleologi in sex libros contraxerint quidquid innumeris illis libris continebaturictim tamen multae adhuc in illis contrarietates reperiantur, varia inter illos sunt orta schis mala. Ab illo enim tempore quatuor diversae opiniones exortae, quarum unam amplectentes Persis, Turcis adversi sunt, sese mutuo haereticos appellantes: atque nisi Turcae pilentia, ob victorias adversus Babyloniae Sulianum adeptas ,&Syriam, AEgyptum, Mes, potamiam sibi tributarias redditas,plurimum eas opiniones uni isset, variae aliae exortae fulcsent, propter linguarum diversitatem. Turcae cre)unt Alcoranum uni ea nocte compoti. tum suisse: alii mense integro occupatum in eo condendo Mahumetem:quae res mamiam auctoritatem Alcorano conciliavit. Sed errant: nam ipse Mahumetes fatetur, tredecim
annos Almedinae, decem Mechae, in eo componendo ina pendisse. Sed de ipsa capita dia lucide id demonstram: quaedam enim Medenia vocantur, alia Meclua.
narum Inferni formidinem Mahumetes Turcta
ovE M vi AM sepulturae tradituri Turcae, primum cadaver abluunt, deinde sin done involvunt: sed quae ad caput & ad pedes est partem non consuunt, ex Mahumetis praecepto,qua ait, simulatque cadaver terra reconditum est, duos angclos, atros Mongit de Guancquir appcllatos, advenire, alterum s reo mal eo praeditum, alterum unco, qui cadaver in genua sistunt,animamque in corpus reponunt, non secus inquit Alcoianusin quam si quispiam interulam induat: tum angeli mortuum interrogant, si M humeti crediderit, elusque praecepta rite observaverit: si bona opera dum in vivis esset se-ectit, si Turcarum utiadragesima, ipsis Radaman nuncupata, ieiunaverit si ritus Zalae coluerit: si decimas persolverit, & eleemosynas egenis contulerit. Desuncto plenam ra. tionem actorum angelis te serente, abs illo discedunt, aliis binis illico succedentibus candidis ut nix. quorum alter ipsius capiti brachia supponens pulvinaris vicem supplebit, altet pedibus ipsius assidebit, eumque sic tuebuntur ad extremum usque iudicium. Defuncto veto atris angelis actorum rationem reddere nequeunte, quod videlicet Mahumeti non elediderit, &hujuscemodi alia; liber Lunae reteri, atrum angelum serreo malleo prae ditum defuncti caput tam valide malleo ferire, ut illum novem orgyis sub terram tapetis lati & neutrum cessaturum, hunc malleo serire, alterum uncis ferreas torquere defunctum ad extremum usque judicii diem. Lam ob causam Turcae dcfunctorum cadaveribus,croco nomen inscribunt, sepulchraquc concava iaciunt, ut locum habeam, quo se in genua prosternere queant: imo nonnulli foveisligneas tabulas superimponint, ne terra oppluri . possint. Haet Turcis tantam seimidinem incusscrunt,ut in matutinis suis Orationibus hoc semper adiiciant: Domine Deus, ab interrogatione duorum angelorum, sepulchri toremento, & malo itinere me libera, Amen: imo preces uae ab utriusque sexus Turcis in co
miteriis ad deiunctorum si pulehra fiunt, eo referuntur, ut deiuncti ab interrosaso
Varia assinura desia a Mahumese de extremo 'Iudicio scripta. ' .... 'οῦ.
MAHvMητε sin suum Alco num plerosque Bibliotiam locos transferens, nomnulla etiam de M undi creatione inseruit,&ipsius Adami Dei mus manui pura
terra conditi bistoriam,& vitalem spiritum in illim bisusum: peripsim autem transgressionena omnes ristems morti destinatos. De exuemo ludicio ait, sub Mundi λnem cornu inflatu iri, tum superstites homines & caelestes angelos morituros r deinde codinu denuo inflandum,ad cujus sonum tomines &angelos denuo in vitam redituros. Insuper scriptum cst cap. s. libri l. omnes quadrupedes &aves vitae restituendas in die Iudicit: arietes item qui die Pascliae, Batraci ab ims appellati, mactantur, paradisium in extremo judicio, teste Luna, ingredienturi arietem ab Abraham filii Isaac loco immolatum .per