장음표시 사용
141쪽
eae salutare, sed id sciri non opus esse. Postulavit, ut aliquem populus daret, quicum communicaret. Datus est Aristides. Huic ille, classem Lacedaemoniorum, quae Subducia esset ad Gytheum, clam incendi posse quo facto Dangi L cedaemoniorum opes necesse esset. Quod Aristides cum audisset, in contionem magna expectatione venit, dixitque per utile esse consilium oluodo hemistocles asserret, sed minime honestum. Itaque Athenienses, quod honestum non esset, id ne utile quidem putaverunt totamque eam rem, qu3m ne audierant quidem, auctore Aristide repudiaverunt. Melius hi, quam nos, qui piratas immunes, socios vectigales habemus.12 Maneat ergo, quod turpe sit id nunquam esse utile notum quidem cum id, quod esse utile putes, adipiscare. Hoc enim ipsum utile putare, quod turpe sit, calamitosum est. 50 Sed incidunt, ut supra dixi, saepe causae, cum repugnare militas honestati videatur ut animadvertendum sit, repugnetne
Plane, an possit imi honestate coniungi. Eius generis adsunt quaestiones Si exempli gratia, vir bonus Aloandrea Rhodum magnum lamnens num utim advexerit in Rhodi miminopia et in sumnaque nnonae caritate; si idem mincompilares mercatores Alexandrea solvisse, navesque in cursu, lavinent onustas, p. te Rhodum viderit dicturiisne sit id Rhodiis, an silentio suum quam aurimo venditurus M' pientem et bonum virum singimus de eius deliberatione et consultatione quaerimus qui celaturus Rhodios non sit, ihi id turpe iudicet, sed dubitet, an turpe non sit in uitia modi causis aliud Diogeni Babylonio ideri solet, magno et Mari Stoico aliud Antipatro, discipulo eius, homini acutis
atm, omnia patefacienda, ut ne quid innini
quod norit, inpior ignoret; Di ni, venditor u
142쪽
qualenus iure civili constitutum sit, dicere vitia oportere, e tera sine insidiis agere et quoniam vendat, velle quam optime
vendere. Advexi expositi vendo ni eum non pili ris quam ceteri, fortasse etiam minoris, cum maior est copia cui fit inivria Exoritur Antipatri ratio ex altera parte: uid ais 52
Tu istini lonianibus constitere debeas, et servire humanae societati, eaque lege natu Si 8, et ea habeas principia naturae, quibus parere, et quae sequi debeas, ut illi lilas tua communis sit utilitas, vicissimque communis utilitas tua sit celabis homines, quid iis adsit commoditatis et copiae Respondebit Diogenes fortasse sic: Aliud est celare, aliud tacere neque ego nunc te celo, si tibi non dico, quae natura deorum sit, qui sit linis honoruni quae tibi plus prodessent cognita, quam triliti vilitas. Sed in n. quicquid litu audire utile est, id mihi dicere necesse est. Ininio vero, inquiet ille necesse 53 est, si quidem meministi, esse inter homines natura coniunctam societatem. Memini, inquiet ille sed uni ista societas inliso, ut nihil suum cuiusque sit quod si ita est, ne 'endendum quidem quicquam si, sed donandum. Vides 13 in hae lata discet,latione non illud dici, quamvis hoc iuri sit, tamen, quoniam expedit, faciam; sed ii expedire, ut tui, non sit ex altera autem paris, ea re, quia turpe sit, non esse laetenduna. Vendat aedes vir bomis propter aliqua 54xilia, quae ipse norit, eieri ignorent pestilentes sinu et lia, Mantur salubres ignoretur, in omnibiis cubiculis appare serpentes male materiai e sini, ruinosae, sed hoc, fraeter
dominum, nemo seiat quaero, si haec emptoribus venditor non dixerit, aedesque vendiderit pluris multo, quam se ven- diturum putarit, nil iniuste aut improbe fecerit. ., e vero,
inquit Antipater Quid es enim aliud, erranti a non55
monstrare, quod Athenis execrationibus publicis sanetum est, si hoc non est, empiorem pati ruere, ei per erreorem in maximiam fraudem incurrere Plus etiam est, quam viam
143쪽
133 DE OFFICIIS LIB. m. CAP. N..
Ilo monstrare. Nam est scientem in errorem alterum inducere. Diogenes contra: Num te emere coegit, qui ne hortatus qui deni est ille, quod non placebat, proscripsit triquod placebat, emisti. Uuodsi qui proscribunt ILLA BONARBENEQUE AEDIFICAT AH, non existi ninntur sesellisse, etiamsi illa nec bona est, nec aedificata ratione multo minus, qui domum non laudarunt. Ubi enim iudicium emptoris est, ibi fraus venditoris quae potest esse Sin autem dicium non omne praestandum est, quod dictum non est, id praestandum putast Quid vero est stultius, quam venditorem eius rei, quam e dat vitiae narrare Quid autem iam absurdum, quam si domini iussu ita praec praedicet, ovou Esm mi vini, Si ergo in quibusdam causis dubiis ex altera parte delam, ditur honestas, ex altera ita de utilitate dicitur, ut id, quod utile videatur, non modo lacere honestum sit, sed etiam, non sacere, turpe. Haec est illa quae videtur utilium fieri eum honestis saepe dissensio. uuae diiudicanda sunt. Non enim, bet ut quaereremus, exposuimus, sed ut explicaremus. Non igi- tu videtur nec trumentarius ille Rhodius, nec hic aediuinvenditor celare emptores debuisse. Neque enim id est celare, quicquid reticeas sed eum, quod tu scias, id ignorare emo lumenti tui causa velis eos, quorum intersit id scire. Hoc autem celandi genus quale sit, et curtis hominis, quis non
videt Certe non aperti, non simplicis, non ingenui, non iusti, non viri honi versuti pol tu R. fisci iri astuti, allacis, malilios , allidi, sueratoris, atri tot et alia Plura, nonne milii se si vitiorum subire nomina
14 Qui, iis vituperandi qui reticuerunt, quid de is existi-b8 mandum est, qui orationis vani laten adhibuerunt Canius, eques Romanus, nec infacetus, et satis litteratus, cum
56. exposuimus ut e liearemus. Brut 44. l64 Plura etiam dista quam scrinia, quod eae qui-
57. quiequid reticea d. i. cum quid reticeas, quod metus sit. viri boni f. II, 35.
14. 58. nec infacetus de or. II, 69. 280 et m Scaurus accusare Ructilitim ambitus, um ipse consul osse faetio, ius re Dum civisset, et in eius tabulis stonderetteras A. F. P R. idqus diceret esse Actum a P. Rutili istim cautem Arit 6Mrtum, post, tirerum C. Cansus eques s --His erιm Rufo adesset, inclamat neu triιm illis litteris declarari otitia ergo inquit Scauru3. Aemilius
144쪽
ms 'racusas otiandi, ut ipse dicere solebat, non negotiandi causa, contulisset dictitabat, se hortulos aliquos emere vellerim invitare amicos, et ubi se oblectare sine tithrpellatori- .sus posset. Quod tim percrebritisset, Pythius ei quidam, qui argentariam saceret Syracusis, venales quidem se hortos non habere, sed licere uti Canio, si vellet, ut suis et simul ad coenam hominem in hortos invitavit in posterum diem. Cum ille promisisset, tum Pythius, qui esset, ut argentarius
apud omnes ordines gratiosus, piscatores ad se convocavit, et ah his petivit, ut ante suos hortulos postridie piscarentur: dixitque, quid eos sacere vellet. Ad coenam tempori venit Canius opipare a yilii apparatum convivium cymbarumant oculos multitudo pro se quis siue, quod ceperat, asserebat ante pedes Pyllii pisces abiiciebantur. Tum Canius,59 Quaeso, inquit, quid est hoc Pythi lantumne piscium, tantumne cymbarum Et ille, Ouid mirum inquit hoc loco est,. Traeus is luicquid est piscium hic aquatio hac villa isti carere non possunt. Incensus Canius cupiditate contell-dit a Pythio, ut venderet Uravate ille primo Quid multa impetrat. Emit homo cupidus et loculi liis alati, qua illi Pythius voliti t. et emit instructos. Noni illa lassit, legotium Onficit. Invitat Canius postridie familiares suos. Venit ipse mature Scalmum nullum videt. Quaerit ex pisex imo vicino, num seriae quaedam piscatorum esse tu, quod eos nullos videret. Nullae, quod sciam, ille inquit, sed hic piscari nulli solent itaque eri mirabar, quid accidisset. Stomachari Canius. Sed quid faceret Nondum enim liquillius, collega et solamiliaris meus, protulerat de dolo malo formulas. In quibus ipsis cum ex eo quaereretur quid esset dolus malus, respondebat eum esset aliud simulatum, aliud actum. Hoc quidem sane luculente ut ab homine perito desiniendi. igo et Pythius et omnes aliud agentes, aliud simulantes, perfidi, im-
145쪽
probi, malitiosi Nullum igitur eorum ne uim motesse, cum sit tot vitiis inquinatum.15 Quodsi Aquilliana desinitio vera est, ex omni vita simu-61 latio dissimulatioque tollenda est. Ita nec ut emat melius, nec ut vendat, quicquam simulabi aut dissi nullabit vir bonus. Atque iste dolus malus et legibus erat Vindicatus, ut tuteIa duodecim abulis, circumscriptio adolescentium lege Plaetoria, et sine lege iudiciis, in quibus additur EX FIDE BONA. Reli .
quorum autem iudicioruni liae verba maxime excellunt, in arbitrio rei uxoriae MEL HI AEu Gl LM in iducia DT INTER BONO BENE AGlER. Quid ergo ali in eo, quod ME LIL AE. QUIUS, potest ulla pars ineSSe si audis aut, cum dicitur INTEa BONOS BENE AGIER, quicquai agi dolose aut malitiose potest
Dolus autem aliis in simulatione, ut ait Aquillius, contine, tur. Tollenduim igitur ex rebus contrahendis omne men
dacium. Non iidicii inosi venditor, non qui mouet, se siu-iur, emplar appones. terque, si ad eloquendunt venerit, Gnon plus quam semel, eloquetur. Q. quidem saevola, P. R. eum postulasset, ui sibi undus, cuius emptor erat, semel iii
vor Aquillius. tutela, naint ei ne et mi geris he.
de nieliter ausiiudi a Inachen have ob de bona gehandest O de sei. Die Entscheiduus arhie viet schwierigerin Cic. nenui dies iudicia, in quibχιε iureconsulto parati esse debent top. 17, 66. M. uni g. 66r. D. in arbitrio rei oriae. Res oria, das Vermogen de Frau.
len Bern. c. qui contra reliceatur.
146쪽
DE OFFICII LIB. III. GP i6. x idicare tui, idque venditor fecisset, dixit, se pluris aestimare: addidit centum milia. Nemo est, qui hoc viri boni Moneget sapientis, negant ut si minoris, quam potuisses, vendidisses. Haec igitur est illa peraicies, quod alios bonos, alios sapientes existimant. Ex quo Ennius, nequievium superssupientem, qui ipse sol prodesse non priret. vere id quidem, si quid esse prouesse, mihi cum Ennio conveniret. Hecatones, quidem liodium, discipulum Panaetii, video insatis libris, quos de ossiciis scripsit, Q. Tuberoni dicere S
plenus esse, nihil ontra mores, leges, instituta facientem, habere rationem rei familiaris. Neque enim solion nobis uires esse voti vis, sed liberis, propinquis, miris moimeque rei publieae. Singulomon enim aestuates et via diuiuae istini immis inuic Scaevolae factum de quo paulo anis dixi, placere uti modo potest. Etenim Omnino tantum se negat facturum compendii sui causa, quod non liceat. Huic
nec laus magna tribilenda nee gratia est Sed si vo simulatio64 et dissiliuitatio doliis talus est, perpaucae res sunt in quibus non doliis iste malus prsetur sive vir honus est is,llui trude St, quibus istest, nocet nemini, certe istum virum bonum non facile reperimus Nunquam igitur est utile peccare, quia semper est turpe et quia seniper est thonestum
virum honum ASB. Sitnt per est Utive.
Ac de iure quidem praediorum sanctum apud nos est 16 iure civili, ut in his vendendis vitia dicerentur, quae nota 6bessent venditori an , cum ex duodecim tabulis satis esset ea praestari, quae essent lingua nuncupata, quae qui nimia-
dis T iter de Aemilius Paullus d Schwester des jungem Am-
mine puti Rom. daret, rogatus est a Maismo, ut tricliniinius - et ,--. Alus uis homo em Atiamnus ac Stoicus strauit psiliis eulis haedinis lectulos Punicanos et exposuit vasa Samia, quas versisset Mosenes Cynieis inremo et non vini homini Ao, an
64. vir bonus est is et r. o. q. 26.
faeie mancipiumque, uti linguamine passit, ira ius est o Diuitiae by Corale
147쪽
tus esset, dupli poenam subiret a iuris consultis etiam reiicentiae poena est constituta. Quicquid enim esset in I Ia dio vitii, id statuerunt, si venditor sciret, nisi nominatim 66 dictum esset, praestari oporter B Ut, cum in arce augurium augures acturi essent, iussissentque l. Claudium Centum anim qui, aedes in Coelio monte habebat, demoliri ea, quorum altitudo ossicere auspiciis, Claudius proscripsit insulam, vendidit; emit P. Calpurnius Lanarius. Huic ab auguribus illud dem denuntiatum est. Itaque Calpurnius cum demolitus esset, eognossetque, claudium aedes postea proscripsisse, quam esse ab auguribus demoliri iussus, arbitrum illum adegit, ut
sententiam dixit, huius nostri catonis pater Ut enim ceteri ex patribus, sic hic, qui illud lumen progenuit, ex stio sa
nominandus. Is igitur iudex ita pronuntiavit, eum in vendendo rem eam scisset et non pronuntiasset, emptori dam-6rnum praestari oportere. Ergo ad dem bonam statuit e
linere, notum esse emptori vitium, quod nosset venditor. Quod si recte iudicavit, non recte frumentarius ille, non recte aedium pestilentium venditor tacuit. Sed huiusmodi retice tiae iure civili omnes comprehendi non possunt quae autem possunt, diligenter tenentur. M. Marius Gratidianus, propinquus noster, C. Sergio ratae vendiderat aedes eas, quas ab
qui, quam nos arcem dirimus, quod det. De Fall des Gratidianus Wardo augures publice au iearentur, Besiatifunides vorbergeben deo Paulus p. 18M. in danun die Augur Saries omnes eo re Aena non das Gesich gege Ustin Wende eo, possunt angenuhri.
quicquid - oportet e. βd bo C. Ssrgio C. Sergius Silus arna, ais Nachsat emanete id ut da 97 Prator undisrhiel de Beinamen
148쪽
eodem ipse paucis ante annis emerat. Eae serviebant: sed hoc in mancipio Marius non dixerat. Adducta res in iudicium est. Ῥrdiam Crassus, Gratidianum defendebat Antonius. Ius Crassus urgebat, quod vitii vendi ior non dixisset sciens, id oportere praestari aequitatem Antonius, quoniam id vilium ignotum Sergio non suisset, qui illas aedes vendidisset,
nihil luisse necesse dici nec eum esse deceptum. qui id, qttiri emerat, quo iure esset teneret Quorsus haec ut Millud intelligas non placuisse maioribus nostris astutos. Sed aliter leges , aliter philosophi tollisia si utias Le-Πges, quatenus manu tenere OSSunt philo S i lilii quatenus ratione et intelligentia natio ergo hoc posui lat, ne quid insidiose, ne quid simulate ne quid sallaciter. Suntne igitur insidiae tendere plagas, etiamsi excitaturus non sis nec agitaturus Ipsa enim serae nullo insequente saepe incidunt. Sic tu aedes proscribas tabulam, tamquam plagaS POD3S, domum propter vitia vendati, in eam aliquis incurrat imprudens Ilo quam quana video propter depravationem con-69suetudinis neque more turpe haberi, neque aut lege sanciri alii iure civili tamen naturae lege sanci uni est. 'cietas est
enim quod etsi saepe dictum est, dicendunt iamen est a pius latissime quidem quae patrat, hominum inier homines; interior eorum qui eiusdem geniis sunt; propior eorum, qui eiusdem civitatis. Itaque maiores aliud ius gentium, aliud ius civile esse voluerunt. Quod civile, non idem continuo gentium quod autem gentium, idem civile esse debet Sed nos veri iuris germanaeque iustitiae solidam et expressam
149쪽
i Iouis. m. CAP. 17 effigiem nullam tenemus umbra et imaginibus utimur. Eas ipsas utinam sequeremur. seruntur enim ex optirI is naturae, 0 et veritalis exemplis. iam quanti verba illa. TI PROPTER
Sed, qui sint boni et quis si bene agi, magna quaesii est. 0. quiden, Scaevola, pontifex maxinnis, initimam vim esse dicebat in omnibiis iis arbitriis, in quibus adderetur Ex vinus6NA: deique bonae nomen existimabat manare latissime id ille ersari in iuretis, societatibus, Muciis, mandatis rebus emptis, venditis, conductis, locatis, quibus vitae societas contineretur in his magni esse iudicis statuere praesertim cuniis, plerisque essent iudicia eontraria quid quemque euiquo
i praestare oporteret. uocirca astutiae totiendae sunt, ea quo malitia, quae vult illa quidem videri, se esse prudentiam, sed, est ab ea distatque plurimum Prudentia est enim locata in delectu bonorum et malorum malitia, si omnia, quae tum pia sunt, mala sunt, mala bonis ponit ante. Nec vero is praediis solum ius civile ductum a natura maliliam fraudemque vindicat, sed etiam in mancipiorum venditione venditoris
fraus omnis ex chiditur. Qui enim scire debuit, de sanitate, et 2 de ligat de surtis praestat edicto sedilium . pro dum alias ausa est. Ex quo intelligiltir, quoniana iitris Nilura sons sit. lao Secun illini n ut iram esse, neminen id agere, ut ex alterius praedetur inscitia. Nec ulla pernici ρ vitae maior
inveniri potest quam in malitia simulatio intelligentiae ex quo ista innumerabilia nascuntur, ut utilia cum honestis pu-
II. edicto aedilium. Die he- trestende Stelle laute nae Gellius iv. et Titiι-------noti rum uti aer μι - movis, ita ut in steti reete possit, quia morbi vitiivs cuique sit, qui δε gitivus errove sit, noxave soluma non si Viser do tirtis vi au
150쪽
--Picus Us. ni. cARis. 145gnare videantur. uouis enim quiaque reperietur, qui impunitate et ignoratione omnium proposita, abstinere possit iniuria Periclitemur, si placet, in iis quidem exemplis, in qui-18bus peccari vulgus hominum fortasse non putet. Neque enim'
de sicariis, venescis, testamentariis, laribus, peculatoribus hoc loco disserendum est: qui non verbis sunt et disputatione philosophorum sed vinclis et carcere satigandi. Sed
haec consideremus, quae faciunt ii, qui habentur boni L. Mi nileii Iasili locupletis homiliis sal quin testamentum quidam e Graecia Romam attulerunt. Quod quo facilius obtinerent, scripserunt heredes secum M. CrasSum et Q. Hortensium, homines eiusdem aetatis poteritissimos qui, cum illud salsiani esse suspicarentur sibi autem nullius essent con Scit ellillae, alieni facinoris minus ollium ιoli repudiaverunt. Quid et is, satin est hoc, ut non deliquisse videantur Mihi quidem non videtur quamquam alterum vivum amavi alierum non odi 74 mortuum. Sed cum Basilus M. Satrium, sororis filium, nomen suum ferre voluisset eumque secisset heredem hunc
dico patronum agri Piceni et Sabini o turpem notam tem-
ersteri Red ners sucis Nepos in E in flus de Atticus, Att. 5 ut n- relligi non posset, ter eum plus diligoret, Cicero an Hortensius:
et id quod erat inflicillimum em
eiebat ut iriter quos tantae tam dis esset aemulatio, nulla intemeederet obtreetali essetque talium virorum evula.
auerum non odi mortuum, de meli aber vivum AE ad sani a s
e carε D solum praesenti credo
iracundia sed cum inelusum illud Oaeum muliorum eius Crassi in
men insciente me fuisset omne, repente apparuit. 74. hunc dic M. Satrius, nae de Adoplio C. Minucius Basilus Satrianus a Legat Casarsim gallistaen riem Caes . . VI, 29 L. Mintiorum Basilum cum omni
eqrtitatu praemittiυ, pater Ge- nosse de Antonius C. phil. v. l.
107iuid ego illas istius Antonio
minas --ιmeliasque commemorem, quibus invectus est in id cinos, eaeavit Puteolanos, quod asium, quod Bruto patronos
non, ut te, ut Basilinn, vi et am δὲ s. si alio vestri similes, quos cirentes rὶemo habere velit, non modo illorum liena esse. turpem notam ct orin NO-ni icillorum deest ante des heims