장음표시 사용
281쪽
quum ex ulteriore Hispania, quam Varro obtinebat, prorsus nulla auxilia Afranium et Ρetreium habuisse putaret, imprudenter et violenter delendo grassatus est, oblitus, si si Caesar scripsisset, ut ipse vult spraeterea scutatae et cetratae cohortes circiter LXXX equitumque circiter quinque millia , nemini in mentem venire potuisse quicquam de provinciis addere. Quis sit error, et ipsa verborum forma ostendit ulterioris Hispaniae, ubi Caesar tantum ulterioris posuissed et res. Nam cum Caesar Afranium et Petreium narrasset peditatus auxilia ex sua tantum provincia citeriore) habuisse, equitatus
etiam ex ulteriore, peditatum autem armorum genere distinxisset itaque scripsisset: praeterea scutatae citerioris provinciae et cetratae cohortes circiter
LXXX equitumque utriusque provinciae circiter V milia, librarius aliquis, utriusque provinciae in equitatu mentione commotus, peditatum quoque ut armis, ita provinciis diseretum putavit, deceptusque etiam ordine verborum addidit illud ulterioris Hispaniae. Paulo post in hinc latet numerus optimi generis hominum. Ante audierat
plura excidisse et ea, quae Supersunt, ad Varronem pertinere ipse qu0quo ann0taveram.
Ibd. 45: Praeruptus locus erat, utraque ex parte derectus, ac tantum in latitudinem patebat, ut cet. Suspicor Caesarem scripsisse: Locus erat utraque ex parte derectus cet. Ad der ectus explicandum adscriptum praeruptus incommodo loco in orationem irrepsit. ii
) Certius est e. bl scribendum esse, ut Hotomanus volebat: cum servis libertiaque, non liberisque. Nam quod τέκνα interpretantur, primum Caesar neque tam ambigue scripsisset et certe liberos servis praeposuisset. Sed omnino in hoe commeatu sagittarioriun, equitum, impedimentorum ad exercitum euntium nihil est Ioel seminis puerisve. Diuitiaco by Corale
282쪽
IM. 64: cernebatur equitatus nostri proelio novissimos illorum premi vehementer ac nonnunquam sustinere extremum agmen atque interrumpi. Qui premuntur ipsi novissimi, illi quomodo extremum agmen, quod ipsi Sunt, Sustinere dicantur, non intelligo: nec primi insequentium et lacessentium nonnunquam sed semper sustinendi erant; nominativo casu extremum agmen accipi nullo modo potest. Scribendum igitur iu-lieo: ac nonnunquam au balatere extremum agmen
atque iter interrumpi, adscita in interrumpi Forch-hammeri mei coniectura, quam Duebnerus quoque Secutus est. Subsistere Vascosanus J JΙbd. 7l: Afranianos contra multis rebus sui timoris signa misisse. Nihil est timoris signum mittere, seribendumque certissime signa dedisse, sortasse signa iam dedisse. Paulo post ridicule haeceoniunguntur: Quod si iniquitatem loci timeret, datum iri tamen aliquo loco pugnandi facultatem, quod certe indo discedendum esset Afranio nec sine aqua permanere posset. Quis enim dubitabat, quin aliquo omnino loco pugnandi lacultas sutura esset, et quid hoc contrarium habet iniquo laco 3 Nec melius est, quod in uno recentissimo codice substituitur, alio loco. quo autem pertinet tamen p Scripserat, ni salior, Caesar datum iri iam in quo loco pugnandi facultatem. qui pugnam poscebant, si Caesar iniquitate loci deterrere-
C. 62 editur: ut equites . . . possent tamen atque auderent flumen transire, pedites vero tantummodo
. . . Summo pectore exstare et . . . impedirentur cet.
Nescias, utrum pravius sit, possent et auderent exstare. V: auderent . . . et impedirentur. Ε eod. Leid. 1 reeipiendum exstarent iam Davisius Morusque et alii viderant. Diuitiaco by Corale
283쪽
Lib. VII. Cap. III. tur. admonebant, brevi aequum locum datum iri, cum Afranius ex eo, quem nunc teneret, discedere cogeretur.
Ibd. 74: Deinde imperatoris fidem quaerunt, rectene se illi sint commissuri. Non qua rant requiruntque fidem, quasi desit, sed qualis sit, quaerunt. Geminanda syllaba est: Deinde de imperatoris fide quaerunt. Intellexerant hoc iam Ciaeeoningst Scaliger, nec tamen haec nomina editores, ut attenderent,
Ibd. 79: Nam tantum ab equitum suorum auxiliis aberant, quorum numerum habebant
magnum, ut . . . ultro eos tuerentur. Usus lγquendi certissimus postulat auxilio ut aliquid ab iis amilii haberent); id oscitans librarius mutavit ob sequens
Ibd. 8l: tota nocte munitiones proso runt castraque castris convertunt. Castra castris GnVertere quid sit, nequi exemplo ullo docemur neque. ex ipsa verbi natura et usu intelligere possum; castra castris conferre de eo, qu0d h. l. aperte significatur, et Cicero et Livius et ipse Caesar b. civ. III, 79ὶ et Hirtius ib. G. VIII, 9ὶ dixerunt, idque verbum hic quoque a Caesare positum iudi , etsi proxime praecedit proserunt. Sic Ciacconius.J Sequitur: Sed quantum opere pro gesserant et castra protulerant, tanto aberant ab aqua longius, et prae senti malo aliis malis remedia dabantur. Adeo dure subiectum mutatur cumque de ipso hominum conata iudicetur κακον κακo Ie ιωντοὶ, passive dicitur, ade0que pr3 vum est remedia dare malo malis, ut vix dubitem, quin Caesar remediabantur scripserit, quo verbo si eum uti potuisse non crederem, quoniam apud infimae demum aetatis scriptores reperitur, ab ipso medebantur
284쪽
positum dicerem, pro eo substitutum postea remediabantur. Sed tam facile huiusmodi deponentia a substantivis ducebantur, ut hoc Caesari sub stillim venisse negare non audeam, qui etiam materiari dixerit. Nam adiectivum mala materiatus alia ratione fingitur sui male moratus, simili M. Remediabilis et irremediabilis apud L. Senecam et Plinium mai. leguntur.
Ibd. 82 permire spatii brevitas, etiam in fugam
coniectis adversariis, non multum ad summam
victoriae iuvare potuisse dicitur, cum hoc significetur, propter spatii brevitatem ipsam victoriam non multum profuturam fuisse. Quod enim obstat, ne aliud quid prosit, ridiculo ipsum non adiuvare dicitur. Accedit, ut non de summa victoriae agatur, sed de victoriae fructu ad summam hoc est, ad summam rei et certaminis. Itaque audeo suspicari a Caesare scriptum suisse: quod spatii
brevitate . . . non multum ad summam vietoria
iuvars poterat, eo ablativi pro praepositione propter usu, de quo dui Gr. Lat. g 256 n. 2, posito exemplo e b.
Gali V. 34, cui adiungi p0test III, 29 continuatione imbrium) et Hiri.) VIII, 9 sive certaminis perieulo cet.). Corrupto victoria et cum summam conflato,
ne subiectum deesset, factum est brevitas. Quae interpolandi levitas et audacia ne incredibilis videatur. in hoc ipso capite admonemur egregia Forchliam meri mei emendatione, quam iure Duebnerus secutus est: vidit enim, cum ex impediendae reliquae munitionis causa laetum esset imp. rei quae munitionis causa, additum esse ad mendum aliquo modo occultandum fiebat, ut in omnibus nostris codicibus scriberetur: rsi quae munitionis fiebat causa similiterve, sine sensu. Conserri etiam velim, quae de subiecto et obiecto a librariis permutatis dixi vol. I p. b8b et Hauptii in Senecae libello de const. sap. c. 4 3 emendati0nem.
285쪽
Ibd. 84, ubi Afranii pro se et suis apud Caesarem oratio redditur, paene incredibile est ab omnibus sic edi: Itaque se victos confiteri; orare atque obsecrare, si qui locus misericordiae relinquatur, ne ad ultimum supplietum progredi necesse habeant, quasi, qui supplietum patiuntur, dici possint ad ultimum supplicium progredi et necesse habere progredi
quorum utrumque eius est, qui necesse putat ultimum supplicium sumere. Itaque habeat de Caesare coniectura scripseram, cum nulla esset apud Nipperdelum varietas annotata. Nunc apud Duebnerum video habeat e duobus antiquioribus codicibus et pluribus recentium proserri et ladite sperni. t Primi edit0res non spreverant.JΙbd. 8b: Neque enim sex legiones alia de causa missas in Hispaniam septimamque ibi conscriptam neque tot tantasque classes paratas neque submissos duces rei militaris peritos. Classes nullas omnino in Hispania suisse aut in omni hac rerum narratione appellari, constat et expositum est a Nip- perdeto. Latet hic qu0que mendum licenter mutando occultatum: scriptum enim fuerat sine dubio: neque eo hortes alasque paratas. Cum ex cohortes alasque sacrum esset non primo errore, sed sensim tot tantasque, additum est classes. Paulo post, ubi in codicibus est: in se etiam aetatis excusationem nihil valere, quod superioribus bellis probati ad obtinendos exercitus evocentur, scribendum est non quum sparum enim apta causalis significatio est , sed quin nihil valere nec obstare, quin , quae particula non
ita raro in quod transiit, velut apud Ovidium Trist. V, 6, 27 ad Cie. de fin. V, 32 p. 6623.
Lib. II, I ex hac codicum scriptura: ad id mare, quod adigit ad ostium Rhodani non adiae et faciendum suisse videtur, sed adigitur, hoc est, admovetur et
286쪽
quasi insinuatur sich hineinheild; cst. quae ad b. Gall. III, 14 dixi. Paulo post recte Ciaeconius evocat provocat. Ibd. b de Massiliensium, dum ante portum classes pugnant, animorum habitu): ut omnis iuventus, quae in oppido remanserat, omnesque superioris aetatis eum liberis atque uxoribus ex publicis custodiis quae aut muro ad caelum manus tenderanteet. Nesciunt, quid faciant verbis ex publicis custodiis quas. Emendatio nec obscura et certa est: e Ue- eulis custodiisque. Custodiae enim in altis locis erant.
cap. 6 scribendum esse: et artificio gubernatorum et mobilitati navium lo cus dabatur, iam Hosmannum
animadvertisse video. IM. I 6: ubi suassilienses) . . . suorum tormentorum usum, quibus ipsi magna speravissent
spatio propinquitatis interire, parique condicione ex muro ac turribus bellandi data, se virtute nostris adaequare non posse intelligunt, ad easdem deditionis eondiciones recurrunt. Qu0d
est spatium propinquitatis 3 et qui spatio propinquitatis perire potest usus tormentorum p Nam et longinquitate spatii vel spatio et brevitate nimia perire
p08se omnes scimus. Nimirum hic quoque, simili errore atque I, 82, cum Caesar scripsisset a pati propinquitate, ex spati, quod plenum non videbatur, lactum est spatio deinde propinquitatis. Tum autem, qu0niam se pron0men
) C. 4 ex invisis latitatis recte Elbertingius iuvenis esse- cerat invisitatis, quo uti debuerat Nipperdeius. Duebnerus innsitatis. Disitirso by Corale
287쪽
necessario setiam ob positum) subiecti loco est, opinor seriptum
fuisse se virtutem nostris adsequare non posse.
Ibd. 29 ad ipsa scripturae menda, quibus posterior capitis pars in n0strorum codicum archetypo obscurata et perturbata erat, certo tollenda prope nihil asserre possum. in quibusdam fortasse formam sententiae et partium separationem melius adumbrare, qu0d faciam Sine ulla argumentatione: Erari civile bellum; genus hominum etii, quod liberet, liceret facere et sequi, quod vellet; legiones eae, quae paulo ante apud adversarios fuerant; nam etiam Caesaris benefleta
imminuerat consuetudo, qua offerrentur; municipia etiam diversis partibus coniuncta seque enim ex Marsis Pelignisque veniebant); et qui superiore nocte in contuberniis ' commilites quo se ire ut isque pJ auditi fuerant sermones militum dubii, durius accipiebantur, nonnulli etiam ab iis, qui diligentiores videri volebant, fingebantur. In his extremis fieri potest, ut lacuna sit et huiusmodi fuerit Arma: et qui superiore nocte in c0ntu berniis ' commilitesque fuerant, graviora affer
bant; sermones cet. Illud certum est veniebant
universo de militibus utriusquo partis diei. Equo pro neque Nipperdeto debetur, imminuerat Iurinio). J
) C. 21 Elbertingius recte scribi voluit: Tributis quibusdam populis privatisque praemiis, ut est in tribus ex antiquioribus eodicibus. Non praemiorum genus distinguitur. sed eorum, qui aeceperint. ὶ Cap. 30 Clarhius ad veritatem suspicione prope accessit et sic enim Scribendum est: quae . . . castra Vari oppugnanda censerent. quod id hoc vulgo abest) huiusmodi seditiosis militum consiliis maxime contrarium esse arbitrarentur, sublato otium. Nam quod, addito in , contrarium esse enarrant noeere, prorsus fieri nequit. Diuiti oste
288쪽
Ιbd. 31: Aut vero quid proficimus, si . . . di se edimus 3 Scrib.: At vero. Aut neque per se aptum est neque cum vero semel posito sic coniungi potest. Ibd. 34 scribendum: Simul ab sinistro cornu P. Attii equitatus omnis et una levis armaturae interiecti complures . . . cernebantur et ad eos Curio vulgo: cernebantur. Ad eos C.) equitatum . . . mittit. Alioquin simul non habet, quo reseratur. Lib. III, 4 Caesar scripsisse videtur: ex servis suis pastoribusque amicorumque 8u0rum. Ibd. 10: Condiciones pacis ... Romae ab senatu et a populo peti debere. Interea et rei publicae et ipsis placere oportere, si uterque ineontione statim ruravisset cet. Neque reipublicas placere aliquid recte dicitur aut etiam placere ei oportere, neque Latinum est placere oportere, si . . . iura- isset pro e0, qu0d est utrumque iurare. Vitium latet in interea. Caesar scripserat . . . debere. Id interesse reipublicae et ipsis placere oportere.
8i uterque in contione. . . iuravisset se . . . exercitum dimissurum, depositis armis . . ., necessa
rio populi aenatus quo iudicio fore utrumque contentum.
Ιbd. I 1 ubi agitur de L. Vibullio, Pompeii praesecto, a Caesare, in cuius potestatem venerat, cum mandatis et pacis condicionibus ad Pompeium misso): Vibullius his expositis Corcyrae non minus necessarium ess s existimavit de repentino adventu Caesaris Pompeium fieri certiorem, cet. Iure mirantur Vibullium, quae ad Pompeium, qui in eandavia erat, mandata haberet, Corcyrae exposuisse, itaque Corcyrae Nipper- deius tolli voluit; sed manet pravitas: cui enim et quando exposuit 3 omnino perridicule et perverso post Caesaris mandata dantis orationem eontinuo exposita mandata dicuntur, tum demum do itinero ad Pompeium narrari
289쪽
indipit. Nimirum hic quoquo ludimur antiquo mendo
interpolando occultato. Sic enim scriptum a Caesare erat: Vibullius squi naus missus erat), eapo aitus Corcyrae non minus cet. Iam ordine omnia procedunt et narrantur, escensio primum Corcyrae facta, tum susceptum celerrime ad
Pompeium iter, cetera. Sic Ciaccon.J Sed in sestinati itineris
narratione residet mendum a multis animadversum necdum plans correctum. Sic enim in codicibus scribitur: continuato nocte ac die itinere atque omnibus copiis mutatis ad celeritatem iumentis ad Pompeium contendit. Sub illis omnibus copiis, quae Nippe deius sine ulla probabilitate deleri vult, iam Lipsius viderat subesse aliquid, quod ad frequentiam mutationis pertineret, cuius significatio abesse nequit, sive eam temporis , nomine contineri velis somnibus horis sive, quod apud antiquos magis suspicere, loci. Itaque Lipsius omnibus oppidis. Sed parum id erat fieri in oppidis saepe longe distantibus. Ipsae litterae verum demonstrant: omnibus coponis scauponis). )Ιbd. 13: Caesar praefecto occupato itinere ad Dyrrhachium finem properandi facit. Sic eodices, nisi quod nonnulli profecto vel persecto habent; unde quod Aldus fecit, ceteri tenuerunt, praeoccupato, ei nemo saeile adscripturus interpretationem erat, minimo quidem perfecto, ex quo praefecto ortum Nipperdeius putat. Caesar sine dubio posuerat proecepto itinere, eique adscriptum est occupato. Ciaccon.J Paulo post, ubi in codicibus scribitur: ut castellis vigiliisque bene meritae civitates tutae essent praesidio, non delendum erat
Elbertingius eommemorata Lipsit eoniectura ,. rarius aliquod vocabulum seriptum fuisse' suspicatur, quod non intelleetum mniaverint librarii. Proxime aberat a Vero. Diuiti Cooste
290쪽
praesidio, cuius vocabuli addendi nulla causa fuit, sed reu hendae litterae quattuor, quae post s ent sesse nn exciderunt: tatae essent sine praesidio; id enim caput rei erat, praesidio imposito opus non esse. Ibd. 16 egregiam Elbertingit emendati0nem, qui, cum seriberetur Pompeii summam esse ac fuisse semper voluntatem, sublato P0mpeii nomine, quo omnia
pervertuntur, suam Summam e S se . . . voluntatem
restituit, neglectam a Nipperdeto, secutus est Duebnerus fessi quod minus b0no ordine summam suam posuit). Sed restat, quod Bibulus dicitur inimicitias habuisse
privatas cum Caesare ex aedilitate et praeturaedae eptas: nemo enim in hac re praeturam Caesaris Bibulique nominat, consulatum nemo non c0mmem0rat. Itaque hie quoque interpolati0nis licentia apparet; nam cumeon 8ulatu ante conceptas, oculo ad alteram syllabam eon aberrante, omissum esset ex aedilitate et concepta η, additum est praetura; sciebat, qui interpolavit, eam aedilitati proximam esse. Apparet utriusque interpolati0nis partum prorsus gemellum esse recteque Beroaldum audacem
Ibd. IT: Nihilominus tamen agi p0sse de compositione ..., neque hanc rem esse impedimentitheo. Ille neque legatos Caesaris recipΘre cet. Ideptum esse impedimenti loco pro eo, quod est esse edimento. Codices: ne quo hanc rem illis esse impedimenti lo eo neque legatos cet. Caesar scripserat: neque hanc rem illi esse impedimento. I bo neque legatos cet. Nomen proprium corruptum est. Ibd. 18: Bello perfecto ab iis Caesar hae esaeta cognovit, qui sermoni inter suerunt; cona-tns tamen nihilominus est aliis rationibus per edi loquia de pace agere. Debebat esse: Haec Caesar bello perfecto. Sed cur perfecto demum bello haee caesari indicata sunt, quae statim renuntiari debuerunt p et