장음표시 사용
201쪽
gat an Seneca voluntariam mortem pararet. tum tribunus nulla pavoris signa, nihil triste in verbis eius aut vultu deprensum consit - 10 mavit. ergo regredi et indicere mortem iubetur. tradit Fabius Ilusticus non eo quo venerat itinere reditum. sed flexisse ad Faenium praesectum, et expositis Caesaris iussis an obtemperaret interrogavisse , monitumque ab eo ut exsequeretur, satali omnium ignavia. nam et Silvanus inter coniuratos erat augebatque scelera, 16 in quorum ultionem consenserat. voei tamen et aspectui pepercit intromisitque ad Senecam unum ex centurionibus, qui necessitatem ultimam denuntiaret. Ille interritus poscit testamenti tabulas; ac denegante centuri- 6,2one conversus ad amicos, quando meritis eorum referre gratiam prohiberetur, quod unum iam et tamen pulcherrimum habeat, imaginem vitae suae relinquere testatur, cuius si memores essent, bonarum artium famam fructum constantis amicitiae laturos. simul slacrimas eorum modo sermone, modo intentior in modum coercentis , ad firmitudinem revocat, rogitans ubi praecepta sapientiae, ubi tot per annos meditata ratio adversum imminentia' cui enim ignaram fuisse saevitiam Neronis' neque aliud superesse post matrem fratremque interfectos quam ut educatoris praeceptorisque 10
Ubi haec atque talia velut in commune disseruit, complectitur 63 uxorem, et paululum adversus praesentem fortunam mollitus rogat oratque temperaret dolorem aeternum suscipere, sed in contem platione vitae per virtutem actae desiderium mariti solaetis hone-11. Ueber den Historiker Fabius
tamen consuluit ne eoram interseeret.
negante i si storistiseh, wie 11, 35 praemonente Nareisso. I 2, 6s monente praefreto. 14, 28 aecusantibus. 16, 10. b. fruetum ist Conjectur von Halm stati des handschristi. in. I. gapientiae. Die stolache Philosophie ist gemeint.10. fratremque scit. Britannicum. Da die Emalinung von E ei soschweren Verbrechen gentigi, sobrauchi man nichi durcii die Con
63. i. in commune osur alle Hie 4 67 in eommune eonsultare
is ard elisas Helch bei dem Gedan-ken an die unmittetbar bevorate- hende Trennung. Die letatere istumachrieben dureli adversus praesentem fortunam segegenii ber der egen artigen Lage . Wegen der Lesarten fortitudinem und formidinem s. den krit. An hang. 3. temperare mit dem Infinitivisi unklassis ch, findet sicli aber belPlautus und Gellius.
202쪽
CORNELII TACITI ANNALIUM 5 sus toleraret. illa contra sibi quoque destinatam mortem adseverat manumque percussoris exposcit. tum Seneca gloriae eius non ad . versus, simul amore, ne sibi unice dilectam ad iniurias relinqueret. vitae ' inquit delenimenta monstraveram tibi, tu mortis decus mavis: non invidebo exemplo. sit huius tam sortis exitus constantia 10 penes utrosque par, claritudinis plus in tuo sine.' post quae eodem ictu brachia serro exsolvunt. Seneca, quoniam senile corpus et parco victu tenuatum lenta effugia sanguini praebebat, crurum quoque et poplitum Venas abrumpit. saevisque cruciatibus desessus, ne dolore suo animum uxoris infringeret atque ipse visendo 15 eius tormenta ad inpatientiam delaberetur, suadet in aliud cubiculum abscedere. et novissimo quoque momento suppeditante eloquentia advocatis scriptoribus pleraque tradidit, quae in vulgus edita eius verbis invertere supersedeo.
64 At Nero nullo in Paulinam proprio odio, ac ne glisceret invidia crudelitatis, iubet inhiberi mortem. hortantibus militibus servi libertique obligant brachia, premunt sanguinem incertum an
ignarae. nam, ut egi vulgus ad deteriora promptum, non desuere
5 qui crederent, donec inplacabilem Neronem timuerit, famam sociatae cum marito mortis petivisse. deinde oblata mitiore spe blandimentis vitae evictam: cui addidit paucos postea annos, laudabili in maritum memoria et ore ac membris in eum pallorem albentibus, ut ostentui esset multum vitalis spiritus egestum. Seneca in- 10 terim, durante tractu et lentitudine mortis, Statium Annaeum, diu sibi amicitiae fide et arte medicinae probatum, orat provisum Pridem venenum, quo damnati publico Atheniensium iudicio exstin-
im silbernen Latein mohr fur denAblativ. So I. 22 sepultura. ZWEi selliast stuch Germ. 33 speetaeuis,und mit Dativ der Sache ann. 13, 53 operi. 11. braehia stati venas exsol
18. invertere- commutatis verbis reddere ,,umgestalten ἰ so nur
Ηinhalten, Zogern nur hier undcp. 10 eludi Parthua traetu belli
203쪽
guerentur, promeret: adlatumque hausit frustra, frigidus iam artus
et cluso corpore adversum vim veneni. postremo stagnum calidae aquae introiit, respergens proximos servorum addita voce, I 5
libare se liquorem illum Iovi liberatori. exin balneo inlatus et va
pore eius exanimatus, sine ullo laneris sollemni erematur. ita codicillis praescripserat, cum etiam tum praedives et praepotens Supremis suis consuleret.
Fama fuit Subrium Flavum cum centurionibus occulto consi- 65lio, neque tamen ignorante Seneca, destinavisse, ut post occisum opera Pisonis Neronem Piso quoque interficeretur tradereturque imperium Senecae, quasi insonti et claritudine virtutum ad summum fastigium delecto. quin et verba Flavi vulgabantur, non reserre bdedecori, si citharoedus demoveretur et tragoedus succederet, quia ut Nero cithara, ita Piso tragico ornatu canebat. Ceterum militaris quoque conspiratio non ultra sesellit, ac-66 censis indicibus ad prodendum Faenium Rufum, quem eundem conscium et inquisitorem non tolerabant. ergo instanti minitantique renidens Scaevinus neminem ait plura seire quam ipsum, hortaturque ultro redderet tam bono principi vicem. non Vox adversum 5ea Faenio, non silentium, sed verba gua praepediens et pavoris manifestus . ceterisque et maxime Cervario Proculo equite Romano ad convincendum eum conisis, iussu imperatoris a Cassio milite, qui ob insigne corporis robur adstahat, corripitur vinciturque. Mox eorundem indicio Subrius Flavus tribunus pervertitur. 67 primo dissimilitudinem morum ad defensionem trahens, neque se armatum cum inermibus et esseminatis tantum facinua consocia-
6. dedeeori. Der Datiu , denaueh Plautus und Horaet bet refert haben, stehi fur ad de eus und deuieti fur die Schando sei es
existiri. 66. I. aecendere stati incendere,
Subjeeter 2, 73 praepeditus. 4, 25. 3, 3. 68 fletu praepediente. Soauch bei Κ lassiker n.
logie von consociare consilia, re um , imperium eum aliquo.
Nen der Aus lassu nil von fuispe, die et uersi bei Livius, Dei Tac. nur
204쪽
turum: dein, postquam urgebatur, consessionis gloriam amplexus,5 interrogatusque a Nerone, quibus causis ad oblivionem sacramenti processisset. oderam te' inquit, nec quisquam tibi fidelior militum fuit, dum amari meruisti. Odisse coepi, postquam parricida matris et uxoris . auriga et histrio et incendiarius extitisti . ipsa rettuli verba, quia non, ut Senecae, vulgata erant, nec minus nosci 10 decebat militaris viri sensus incomptos et validos . nihil in illa coniuratione gravius auribus Neronis accidisse constitit, qui ut sa-ciendis sceleribus promptus, ita audiendi quae saceret insolens erat. poena Flavi Veianio Nigro tribuno mandatur. is proximo in agro scrobem effodi iussit, quam visam Flavus ut humilem et angustam 15 increpans, circumstantibus militibus, 'ne hoc quidem' inquit 'ex disciplina.' admonitusque sortiter protendere cervicem. 'utinam ait 'tu tam sortiter seriasi' et ille multum tremens, cum vix duobus ictibus caput amputavisset, saevitiam apud Neronem iactavit. sesquiplaga interfectum a se dicendo. 68 Proximum constantiae exemplum Sulpicius Asper centurio praebuit, percontanti Neroni, cur in caedem suam conspiravisset, breviter respondens non aliter tot flagitiis eius subveniri potuisse. tum iussam poenam subiit. nec ceteri centuriones in perpetien-5 dis suppliciis degeneravere: at non Faenio Ruso par animus, sed lamentationes suas etiam in testamentum contulit. Opperiebatur Nero, ut Vestinus quoque consul in crimen attraheretur, violentum et insensum ratus; sed ex coniuratis consilia cum Vestino non miscuerant quidam vetustis in eum simultatibus, plures, 10 quia praecipitem et insociabilem credebant. ceterum Neroni odium adversus Vestinum ex intima sodalitate coeperat, dum hic ignaviam principis penitus cognitam despicit, ille ferociam amici metuit, saepe asperis sacellis inlusus, quae ubi multum ex vero
in den Annalen vorkommi, Vgl. Eu 2, 31 petiturum se vitam, nisi uo
luntariam mortem properavis et.
7. dum , o lange als mit dem Persect nur hier und I, 4 dum austentavit. Auch bei Cicero. - Der Infinitiv bet merere, fur Tae. απ.
Infinitiv. 3, 30 diei deeuerit. Selten bei Cicero.
12. promptus mit dem Dati v des Gerundivum s bH Tacitus nur hierund 12, 4 aeeipiendia suspitioni
bus. - insolena mit dem Genetiv 6,
15. ex disciplina der Ord nune
205쪽
traxere. acrem sui memoriam relinquunt. accesserat repens causa.
quod Vestinus Statillam Messalinam matrimonio sibi iunxerat, haud i5 nescius inter adulteros eius et Caesarem esse. Igitur non crimine, non accusatore exsistente, quia speciem 69 iudicis induere non poterat, ad vim dominationis conversus Gerellanum tribunum cum cohorte militum inmittit iubetque praevenire Conatus consulis: occuparet velut arcem eius, opprimeret delectam iuventutem. quia Vestinus inminentes soro aedes decoraque servitia fiet pari aetate habebat. cuncta eo die munia consulis impleverat conviviumque celebrabat, nihil metuens an dissimulando metu, cum ingressi milites vorari eum a tribuno dixere. ille nihil demoratus exsurgit et omnia simul properantur: clauditur cubiculo, praesto est medicus, abscinduntur venae, vigens adhuc balneo insertur, ca- 10 lida aqua mersatur, nulla edita voce qua semet miseraretur. Circumdati interim custodia qui simul discubuerant, nec nisi provecta nocte omissi sunt, postquam pavorem eorum, ex mensa exitium opperientium, et imaginatus et inridens Nero satis supplicii luisse ait pro epulis consularibus. 15 Exin Annaei Lucani caedem imperat. is profluente sanguine 70ubi frigescere pedes manusque et paulatim ab extremis cedere spiritum servido adhuc et compote mentis pectore intellegit, recordatus carmen a se compositum, quo vulneratum militem per eiusmodi mortis imaginem obisse tradiderat, versus ipsos rettulit, ea- 5que illi suprema vox suit. Senecio posthac et 0uintianus et Scaevinus
hen, enthalten' . Ugl. 6, 30sdem eae eo trahebant. Germ. 46 Ueneti multum ex moribus Sarmatarum
traxerunt. - repens sinit recens
15. Statilia ist Urenkel in des Statilius Taurus. der unter Augustus Stadtprafect war. 6, II. Nach dem Tode der Poppaea. derin demselben Iahre 653 ersolgi,
heirathet Nero ale. 69. i. apeetem - induere nach Liv. 40, i 2 pereuasoria opeciem
Cero: personam amici, iudicis pn
4. velut stetit fur ein Attributi, ein einer Burg gle te hendes laus . Suet. Nero 37 tantis Delut succearibus. So stetit quasi belCic. de orat. 1, 54 erat enim Atheriis - quasi poenae aestimatio, und oster. 7. dissimulando metu scheintnielit Ablativ, sonderii finaler I 3ativ Eu sein, ah nlicli mit ei nem Nomen Eoordiniri 12, 32 subsidium adversus rebelles et inbuendis εο-
eiis ad offeta Imum. I emnachware die Stelle in der Eini. g. 119,
seit Lucreet Mi Dichtern und imgilbernen Latein. 14. imastinari findet sich nurhier bei Tae. , auiserdem hei se inen Zelige nossen, auersi hei dem alte ren Plinius.70. 2. extrema Extremittiten
206쪽
CORNELII ΤΑCITI ANNALIUM non ex priore vitae mollitia. mox reliqui coniuratorum periere, nullo facto dictove memorando. 71 Sed compleri interim urbs funeribus, Capitolium victimis; alius filio, fratre alius aut propinquo aut amico intersectis, agere grates deis, ornare lauru domum, genua ipsius advolvi et dextram osculis satigare. atque ille gaudium id credens Antonii Natalis et 5 Cervarii Proculi sestinata indicia inpunitate remuneratur. Milichus praemiis dilatus conservatoris sibi nomen, Graeco eius rei vocabulo, adsumpsit. e tribunis Gavius Silvanus, quamvis absolutus, sua manu cecidit: Statius Proximus veniam, quam ab imperatore acceperat, vanitate exitus corrupit. exuti dehinc tribunatu 10 Pompeius, Cornelius Martialis, Flavius Nepos. Statius Domitius, quasi principem non quidem odissent, sed tamen existimarentur. Novio Prisco per amicitiam Senecae, et Glitio Gallo atque Annio Pollioni insaniatis magis quam convictis data exilia. Priscum Artoria Flaccilla coniux comitata est. Gallum Egnatia Maximilla, ma-15 gnis primum et integris opibus, post ademptis, quae utraque gloriam eius auxere. pellitur et Rufrius Crispinus occasione coniurationis, sed Neroni invisus, quod Poppaeam quondam matrimonio tenuerat. Verginium Flavium et Musonium Rufum claritudo nominis expulit: nam Verginius studia iuvenum eloquentia, Musonius 20 praeceptis sapientiae fovebat. Cluvidieno Quieto, Iulio Agrippae, Blitio Catulino, Petronio Prisco, Iulio Altino, velut in agmen et numerum, Aegaei maris insulae permittuntur. at Caedicia uxor Se aevini et Caesennius Maximus Italia prohibentur, reos sui me se tantum poena experti. Acilia mater Annaei Lucani sine absolutione, 25 sine supplicio dissimulata.
tur mortis arbitrium. En inegenge-
16. Ueber Crispinus a. Eu II, Iam Ende. Is . Der Rhetor Verginius HarLehrer dea Persius. Ueber denStoiker Musonius vgl. 14, 69.21. in hegeielinet den ZHack,atior sium die Zahi volt Eu ma-ehen , eigenti teli ein militari scher
23. Dieser Caesennius soder Caesonius 3 Har Consular und Freund
207쪽
0uibus perpetratis Nero et contione militum habita bina num- 72mum milia viritini manipularibus divisit addiditque sine pretio lau
mentum , quo ante ex modo annonae utebantur. tum, quasi gesta bello expositurus, vocat senatum et triumphale decus Petronio Turpiliano consulari, Cocceio Nervae praetori designato, Tigellino prae- 5 secto praetorii tribuit. Tigellinum et Nervam ita extollens, ut super triumphales in foro imagines apud Palatium quoque effigies eorum sisteret. consularia insignia Nymphidio, qui quia nunc primum
oblatus rat, pauca repetam: nam et ipse pars Romanarum cladium erit. igitur matre libertina ortus, quae corpus decorum inter Ser- 10 vos libertosque principum vulgaverat, ex Gaio Caesare se genitum serebat, quoniam sorte quadam habitu procerus et torvo vultu erat, sive Gaius Caesar, scortorum quoque cupiens, etiam matri eius inlusit . . . Sed Nero vocato senatu, oratione inter patres habita, edictum 73 apud populum et conlata in libros indicia consessionesque damnatorum adiunxit. etenim crebro vulgi rumore lacerabatur, tamquam viros claros et insontes ob invidiam aut metum extinxisset. ceterum coeptam adultamque et revictam coniurationem neque tunc 5 dubitavere quibus verum noscendi cura erat, et latentur qui post
uod ne dissimulatum redivivasellorum materias exellaret cit. 72. 1. militum, naturii ch Pratorianer denn Linientruppen stan den nichi in Rom. 2. sine pretio. Sie orhielten nun-
verteiten Hii I, von denselben er-schlagen . s. eladium, der Thron folgehriunach Nero 'a Stura. 12. habitu cit. Dies summi EuSueton 's Schil derung des Caligula ep. 56)r statura fuit eminenti eorpore enormi - fronte lata et
208쪽
CORNELII TACITI ANNALIUM interitum Neronis in urbem regressi sunt. at in senatu cunctis, ut cuique plurimum maeroris, in adulationem demissis, Iunium Gallionem, Senecae fratris morte pavidum et pro sua incolumitate I0 supplicem, increpuit Salienus Clemens, hostem et parricidam vocans, donec consensu patrum deterritus est, ne publicis malis abuli ad occasionem privati odii videretur, neu composita aut oblitterata mansuetudine principis novam ad saevitiam retraheret. 74 Tum indiscreta dona et grates deis decernuntur. propriusque honos Soli, cui est vetus aedes apud circum, in quo facinus parabatur, qui occulta coniurationis numine retexisset: utque circen sium Cerealium ludicrum pluribus equorum cursibus celebraretur 5 mensisque Aprilis Neronis cognomentum acciperet: templum Saluti exstrueretur eo loci, ex quo Scaevinus serrum prompserat. ipse eum pugionem apud Capitolium sacravit inscripsitque Iovi Vindici: in praesens haud animadversum post arma Iulii Vindicis ad auspicium et praesagium suturae ultionis trahebatur. reperio in 10 commentariis senatus Cerialem Anicium consulem designatum pro
des Nero Eu erkausen. - Iunius
holen wle 13, 23 oblitterata aerarii nomina retrahebat. 74. l. in diaereta statι eommunia im Gegensatete Eu dem solgendenproprius, Wie 1, 35 indiseretis Mocibus, en MegengesetEt den propriis nominibus. Das Wori ist un-vlassisCh. 2. aedes. Dieser Sonnentem pelmitten im Circus maximuA WIrdnur noch von Tertullian er-Walint. 3. Deeulta coniurationis oline
atrata viarum aαae atratae viae.
fio Inussen vir anne limen , dass in Ferentinum , Wo Scaevinus den
pel dieser Gottin an der Stelle des
nitu. - trahere m. interpretari,
Wie 14, 32 ad metum. 13, 47 in tontrarium. 16. I ad spem. 10. Die Senataprotocolle. nuchatta senatus genanni, sind dem
209쪽
sententia dixisse, ut templum divo Neroni quam maturrime publica pecunia poneretur. quod quidem ille decernebat tamquam mortale fastigium egresso et venerationem hominum merito. sed ipse prohibuit, ne 'interpretatione quorundam ad omen dirum sui exilus verteretur: nam deum honor principi non ante habetur quam 15 agere inter homines desierit.
ganglich ge Gen. - Cerialis. derim I. 40 dem Caligula ei ne Ver- scii or ung verrathen ha te, Ward chon im nactis tenJahre 66 durchei ne Anklage Eum Selbstmord ge-Eriungen. 16, 17. 13. Die Worte sed - interpretatione si iid sine Ergiinguiag voti Halm. Rit ter scii reibi: quorundam admonitu Nero prohibebat ne donum ad omen ac dolum sui cit. Die Lesari der medic. Handschr. quorunda ad omia dolum) ist un-verstandi ich. 15. Der Conjuncti v nach non ante quam, Heli hein einget nesFactum gemellit ist. So nur nocti
Germ. 13 sed arma sumere non ante euiquam moris quam ei vitas sustreturum probaverit.
210쪽
Das Iahr 66 n. Chr. Schand thaten des Kaifers linter Mit ir-kung des Tigellinus und Helius. Anteius und Ostorius scapula Uerdenverteumdet und solari veru rihelit; jener selinei det sicli die Adern aus,dieser erstichi sicli 14-15. Tacitus entschul digi sich wegon der Er-ZIhlung solcher Morescenen 16. Tod des Mela, Cerialis, Petronius undCrispinus 17. Naheres uber Petronius 18-19. Silia wird verbanni, Minucius Thermus ermordet 20. Anklage und Process des Paetus Thra
1 Inlusit dehinc Neroni fortuna per vanitatem ipsius et promissa
Caeselli Bassi, qui origine Poenus, mente turbida, nocturnae quietis imaginem ad spem haud dubiae rei traxit, vectusque Romam, principis aditum emercatus, expromit repertum in agro suo Specum 5 altitudine inmensa. quo magna vis auri contineretur, non in formam pecuniae, sed rudi et antiquo pondere. lateres quippe praegraves iacere, adstantibus parte alia columnis: quae per lantum aevi oc-
3. trahere ad opem, Wie I 5, 74 ad auspieium. 4. emereari hom mi erat in den Annalen vor; s. Eu 12, 14. 5. in formam auch 13, 41 aliaque in eandem formam decernuntur. 15, 24. 7. Oeculta scit . esse. Der lalgende Dati v augendis - honia druckiden Zweck ausi man habe denSchaig verborgen gehalten. um das