장음표시 사용
211쪽
Termini Dperii Ro. Appian squalis Hadriam principis fuit. Imperium
Romanu ad monar cluam de uenit.
Principes Romani regio no mine absti
supra de statu imperii sub Augusto. Appianus autem, quem latine tantum Fuersum videre nobis contigerat eo tempore quo haec primum edidimus, in praefatione histori , terminos Romani imperii sub Hadriano principe, quo tempore ipse historiam scripsit,late describes, ponit terminos ab Hemculeis columnis ad Aethiopas orientales, quod ad Libyam pertinet: Asianae autem ditionis terminos facit Euphratem fluuium,& Caucasum montem, maioris et Armeniae principium,& Colchos ad Euxinum pontum habitantes. In Europa autem Rhenum & Histru fines Romani imperii fuistse dicit. Omnes autem insulas quaecunq; intra mare interius sunt stae, Cy- Gcladas, sporadas, Hy adas, Echinadas,& quaecuns magnae dicuntur a Graecis circa Libyam, Ioniam , Aegyptum, Myrtoum vel Siculu,& aliud quocunque nomine mare dictu: Romano imperio paruisse tum affirmat. Romanos autem Regibus exactis usque ad septingentesimum annum substatu populari & ciuili,qui politia graece dicitur, imperium suum propagasse, quoad Caius Caesar qui Dictaturam perpetuam suscepit, Republica oppressa, & in potestatem suam redacta, reuera principem egit, licet nomen Reip. antiquari noluerit: a quo tempore ad Appiani historiam duceti paulo minus anni intercesserunt, quibus Romanum imperium unius semper Harbitrio rectum est,perinde atque in regno fieri solitu est : hoc tantum interest, qudd regio nomine principes abstinuerunt,Imperatores se dici contenti,quo nomine temporarii duces Romani populi censebantur, nempe
annua potestate creati. Eo autem spatio ducentorum annorum rem Romanam mirum in modum creuisse dicit, suo4 tempore eam hominu expectationem fuisse,ut porro progressura videretur, blandiente magis magisq; in dies rerum successu. κώ Λ, .R . βααλίας
mam propagare inter Barbaros, magis quam terminos prorogare imperii sui cuperent, vidisses se nonnullarum gelium legatos ad Imperatorem cupotestate missos,ut gentem suam quisque Romano imperio dederent, nec tamen admissos, qudd Romanus Imperator sua interesse non arbitraretur feris & in opibus imperare populis. Nam & eorum qui imperio parerent, aliquos plus incommodi quam commodi afferre: sed quos derelinquere
atque abiicere pudet,in eos etiam de suo erogant. --m ὐ-M ν ἐνίοις λί-νων,οαδουμ ιοι - πόν liniat errati. Plurimi etiam eorum qui dicto Romanis audientes non essent, Reges tamen & principes a Romanis petere solitos de accipere. Magnitudinem vero Periarum imperii percensens, quod ex Assyriorum, Medorum, Petiarum 4 regnis coaluit, nequaquam cum dimidio imperii Ro. comparari iure posse contendit. Nam imperium Alexandri quod celerius aleae iactu vel fulgetrae potius emicantis, in modum inusitatum,& in gradum nulli alii imitabile euasit in membra distractu est
212쪽
& partibus eius liber lith et iii
A mortuo statim Alexandro. Suis vero regibus solis id est Aegypti scribit peditum equitum 4 & apparatus terrestris ac maritimi ingentes copias fuisse, de Aegyptiorum talentum quatuor & septuaginta millia in thesauris con dita. Sic enim in exei lari latino scriptu est, quod circunfertur: quare verba ipsus Appiani adscribenda censui. R--γέιam ins ita ἐν- χίαν ita η αρχ καὶ ut ἔ-ρον καὶ ἀιάπι--
ι πλει ν η arum Deinde enumeratis copiis ad usum belli terrestris,
B quas ducenta millia peditum suisse dicit,& quadraginta equitum, elephantos bellatores treceios currus praeliares ad duo millia,armorum ad supplementia trecenta millia, ad bella autem naualia, nauigia actuaria ali ue mi nora duo millia, remes ab hemioliis ad quinqueremes mille & quingentas,& alia ad nauigationes amoenas,& voluptatis gratia comparatas, & ad
ostentationem octingenta, ad extremum ita subdit: vημα , R ω αδ εισαυροῖς
C τος,καὶ numerato vero in thesauris erant quatuor de septuaginta myriades talentorum aenptiorum. tantum enim apparatum,ac tam amplas opes suisse, ex actis & commentariis apparet secundi ab Alexandro regis, qui & ad annuos redditus potentissimus,& ad sumptus splendidissimus ,& ad opera facienda magnificentissimus omnium regum fuit.Hactenus Appianus. Quatuor ει set tuaginta myriades Romano sermone septingenta & quadraginta millia dicuntur. Quod si emendate legitur, talentum Aegyptium minimum fuisse intelligere debemus ex iis
quae infra commemorabimus. Redditus vero imperii Ro. nec dicere quis. D quam ut opinor nec animi certa coniectura assequi potest,nec aliquis scriptorum aliquid de ea re tradidit quod magnopere memorandum sit. Sed nec semper eadem ratio fuit, sed alia atque alia pro conditione temporum. Si tamen de hac re commentari quenquam iuuat, primum hoc scire opor- Amrium tet, aerarium Romanum ex vectigalibus & tributis c5stitutum fuisse, quo- 'i. modo de hodie nostrum. Vectigalia trium generum fuerunt, ex agrorum icultu ,ex mercium traiectu,& ex pascuis. Primum decimae, alterum portorium, tertium scriptura appellabatur: & praeter haec salariu. Cicero de imperio Cn. Pompeii, Nam in caeteris rebus cum venit calamitas, tum detri- E mentum accinituriat in vectigalibus non solum aduentus mali, sed etiam metus ipse affert calamitatem. Nam cum hostium copiς no longe absunt, etiam si irruptio nulla facta sit,tamen pecora relinquuntur, agri cultura deseritur,mercatorum nauigatio coquiescit. Ita neque ex portu, neque ex decimis,neque exscriptura,vectigal conseruari potest. Quo tande animo esse existimatis aut eos qui vectigalia vobis pensitant, aut eos qui exercent at pexigunt, cum duo Reges cum maximis copiis prope ad sinit cum una excurso equitatus perbrevi tempore totius anni vectigal auferre possit' cum publicani familias quas in salinis habent,quas in agris quas in portubus at
213쪽
Salinator unde di Tributu Romae P
que custodiis magno periculo se habere arbitrentur' Salinas Ancus Mar- Flius Romanorum Rex tertius instituit,ut auctores sunt Liuius & Plinius. Sed salarium vectigal Liuius in Censura commentus ell, ob id Salinator postea dictus, ut auctor est Liuius lib. undetrigesimo. Tributa autem pro inodo census cuiusque conserebantur: cuius rei tenuia documenta apud scriptores reperiuntur,quantum equidem meminerim. Liuius lib. ix. de bello Maced . de Censura Catoniana loquens, In censibus quoq; accipi edis tristis & a spei a in omnes ordines censura fuit. Ornamenta, dc vestem muli
brem,& vehicula quae pluris quam quindecim millium aeris essent, in cen- Gsum referre viatores iuuit. Item mancipia minora annis X X,quq post proximum lustrum X millibus aeris aut eo pluris venissent, uti ea quoque doctes pluris quam quanti essent aestimarentur, de his rebus omnibus terni in millia aeris attribuerentur. Attribuerentur hoc loco significat tributi tu mine statuerentur. Ergo Cato deterrere volens homines a luxu, pluris decies delicata vellem dc venusta mancipia, si quati v edi possent, aestimauit,& in aeris singula millia ternos asses tributi costituit. Tacitus lib. xiiii. Eodem anno crebris populi flagitationibus immodestiam publicanorum amguentis,dubitauit Nero an clineta vectigalia omitti iuberet,idq; pulcherri- Hmum donum generi mortalium daret: sed impetum eius multum prius laudata magnitudine animi attinuere Senatores, dissolutionem imperii docendo, si fructus quibus Resp. sustineretur,diminueretur. quippe sublatis portoriis, sequens ut tributorum abolitio expostularetur. temperandas sane publicano v cupidines : ne per tot annos sine querela tolerata, nou is ace bitatibus ad inuidiam verterent. ErM edixit princeps,ut leges cuiusque publici occultae ad id tempus, proscriberentur: omissas petitiones non vltra annu resumerent: Romae Praetor, per prouincias qui pro Praetore aut Consule essent,iura aduersus publicanos extra ordinem redderet: militibus im- Imunitas seruaretur, nisi in iis quae veno exercerent: alia. admodum aequa: quae breui seruata, dein frustra habita sunt: manet tamen abolitio quadragesimae quinquagesimaeΦ, & quae alia exactionibus illicitis nomina publicani inuenerant. Temperata apud transmarinas prouincias seu meti sub uectio:& ne censibus negociatorum naues adscriberentur, tributum g pro illis penderent constitutum. Nonnihil etiam de hoc dicitur in .l. Forma,in titulo de cens bus in Pandectis. Strabo de Britannia loquens lib. iiii. quam vectigalem sub Augusto factam fuisse dicit, rua α -ως ὐ isti βαρ- - π π γ Δν-τω -λ nxlia καὶ - ηα su talo r. Vectigalia etiam si Ctolerat gra- cuia earum rerum quae in Galliam importantur, aut quae inde exportantur. Et rursus, Ita nullo iam praesidio ad insulae custodiam opus est. non enim una plus legione opus est ad exigenda ab eis tributa. Constituta autem erat omnis impensae ratio exercitui pro modo tributorum: alioquin minui nocesse erat vectigalia, si tributa insuper imperaretur. Quod si vis in serretur, periculum ei set ne ad desectionem solicitarentur. Sic enim illa Strabonis vertenda mihi verba visa sunt, 't isi, R καρίαδ-x δις
214쪽
& partibus eius liber illi. cv.
Α καντῆν τυοῦσείας ἰ ramum:. Age citanda una auctoritas insignis ad coniecturam faciendam in uniuersas opes Romani imperii. ea erit ex eodem aucto relib. xvii. quo in loco Strabo ostendere volens magnitudinem reddituum
καὶ Ψπ- ιυμ talo coi δrtavr Aegypti aute inquit Strabolred- Aegypti B ditus, Cicero quadam in oratione eleganter explicans, Auletae patri Cleopatrae dicit talenta duodecim millena & quingena quotannis ex Aegypto obuenisse. Quare si is Rex,qui & distatutissime de nequissime regnum ad ministrauit, tantia annuae obuentionis habuit ex Aegypto, quid nunc exi, stimare conuenit, quantique aestimare redditum eiusdem prouinciae tanta prouidentia administrat praesertim Indicis negociationibus de Troglody' ticis usqueadeo adauctis 'deinde haec addit Siquidem superiore tempore ne viginti quidem nauigia Arabicu sinum penetrare ausa sunt, ut proras quidem nauium extra angustias illas exererent: at nunc & classes ingentes ad
C Indiam usque vela faciut, & ad extrema Aethiopiae, ex quibus merces preciosissim; importantur,& inde rursus in alia loca transmittuntur. Ita duplex inde vectigal cogitur, mercibus scilicet importandis, & exportandis. Atqui eorum quae magno veneunt, magnum quoque velitigal est, intuti
ta mina. Adde etiam inquit 'udd Alexandria supra dictarum mercium unuest receptaculum, ita ut sola pleruque eiusna odi merces vendit et, de exteris suppeditet. M stare πιλύας γαρ η--M διώ- ὀι mi πωλψ-δὰ ἐχ-. Quae sint eiusmodi merces, ignorare ne-
D mo potest qui legem ultimam legerit tituli de publicanis in Padeistis: propter quas institutum est vectigal Rubri maris, ut apud Plinium legimus. Ptolemaeus. pater Cleopatrae fuit ultimae Aegypti reginae, qui omni bus flagitiis inquinatus, etiam tibicinum artem exercuit, ob quam cognometum
aut etae id est tibicinis meruit. Hic ob nequitiam & facinorosam vitam ab Aulet Alexandrinis exactus,a Gabinio duce Romano, qui tum Syriam obtin bat,reductus est: quo nomine Gabinio lis decem millibus talentum aestimata est accusante Memmio,vi ex oratione Ciceronis pro Rabyrio Post-h umo in praecedentibus diximus. Poenet tame capitali ereptum eum signi-g ficat Valerius lib.viii. in principio. Caeterum in qua oratione Cicero hoe dixerit, udd Ptolemaeus duodecies millena & quingena talenta ex Ae - pto quotannis percipiebat,nescio,nisi in hac eadem pro Rabyrio loco aliquo mutilato, vel in ea oratione quq non extat quam pro Gabinio habuit, cui olim insensissimus, postea reconciliatum se dicit, his verbis, Mihi hae e Cai Memmi causa defendendi Gabinii fuit reconciliatio gratiae. Neque vero me poenitet mortales inimicitias habere. Verum duodecim millia &quingenta talenta Attica Attica enim hic intelligo,ut ex superius de hoc a me dictis apparet, non Aegyptia,quae quadrante Atticis maiora sunt s
215쪽
prouinciae sub Augusto. Dictodo
Adespota de res despotae. Priuata ratio. Adespota. Exegetes. Hrp5ne.
ptuagiesqti inquies centena millia aureorum nostrorum valent: quibus si Faugmentum addas ex Strabonis sententia, fortasse centies centenis milliabus redditum annuum Aegypti iure aestimare poteris. Sed operaeprecium facturus mihi visus sum, si rationem administradae eius prouinciae sub Augusto & Tyberio prosequerer ex eodem auctore. De Actiaco enim bello loquens ab Augusto consecto, de Antonio & Cleopatra captis, Aegyptum ab eo dicit in prouinciae serinam redactam, his verbis , ἐ-ρχία R
buta pendens memorabilia,a viris eiusmodi administrata, qui sibi temporare nouerunt, quique semper rectores ad eam cum potestate mittuntur. Qui vero recturus mittitur, is vicem Regis obtinet, sub eoque est is qui Dicaeodotes dicitur, id est iura reddens,in cuius potestate sere sunt iudicia. Est & alius magistratus qui idios logos,id est priuata ratio dicitur, earum rerum indagator,quae adespotae graece dicuntur, id est assertorem non ha-pibentes, vel nullius dominio mancipatae, & omnino earum rerum quae in Caesarem recidunt. Horum velut assectae sunt liberti Caesaris & dispens tores , quibus maiora minoraque negocia Permittuntur. His verbis procurator priuatae rationis dicitur, qui ea persequitur quae fisco obueniunt, non quae aerario S populo, vel priuato principis patrimonio. Ex quo patet proprie esse hoc verbum usurpatum in lege Procurator, in titulo De edendo in Codice Iustiniani: licet aliter Accursius opinatus st. Adespo-ta autem appellat quae etiam Herinaea dici pollent, vulgo Albana Spau que dicuntur. Deinde idem auctor enumeratis copiis militaribus quae ad
eam prouinciam tuendam statutae sunt, δ' tin Osci,
mei .. Inter municipales autem magistratus est qui exegetes dicitur, quasi sacrorum interpres , vel augur in urbe, purpuram gestans, & aliis honoribus prouincialibus insignis, earum rerum procurationem habens, quae ciuitati conducunt. Est etiam qui hypomnemalographus, id est a commentariis dicitur, & qui iudicibus praeest, ob id archidi castes appellatus, de quartus Praetor nocturnus. Cicero pro imperio Cn. Pompeii de v Kctigalibus Romanis ita inquit, Nam caeterarum prouinciarum vectigalia Quirites tanta sunt, ut his ad ipsas prouincias tutandas vix contenti esse possimus: Asa vero tam opima est de fertilis, ut &vbertate agrorum, de varietate fructuum,&magnitudine pastionis,& multitudine earum re rum quae exportatur, facile omnibus terris antecellat. Plinius auctor libro tricesimotertio post Persen Regem Macedoniae deuictu, & garam eius in aerarium illatam, populum Romanis tributa pendere desisse. Quae tamen postea restituta esse ex eo coniicio, quod Cicero in secunda Philippica di-
216쪽
& partibus eius liber illi. cvi.
Α xi Vbi est septies millies sestertium quod in tabulis quae sunt ad Opis, pstebaturi senestae quidem illius pecuniae, sed tamen si iis quorum erat, non redderetur, quae nos a tributis possi vindicare. Vbi patebat legendum puto. Non omittendum & id quod idem Strabo libro sexto tradidit, Romanos initio plurimam Africae & Asiae partem Regibus sibi subditis commisisse, quos propter amicitiam &societatem regnare permiserunt. Post- ommmodum autem vel desectione Regum, de violatis foederibus . vel stiro tum
regiarum interitu omnia terme in prouinciarum sorinam redacta es te. Sic
B Attalicum regnum, sic Syrium, sic Paphlagonum& Cappadocum de A pptiorum & Mithridatis Eupatoris ad Romanos peruenisse: adeo ut Tyberii tempore cunista intra Phasin & Euphratem, praeter quosdam Arabas, Romano tenerentur imperio,vel a Regibus a Romanis impostis. Armenii ured,& Albani Colcnis superiores, & Iberi, sola ducum praesentia in ossicio contin bantur. Sed cum Romanos viderent variis negociis aut bellis i inplicitos, statim ad res nouas solicitari gentes efferatae ciebant, sicut de eae gentes quae trans istrum flumen de Euxinum pontum habita bant. Iosepus autem in secundo de bello Iudaico, Agrippam ad Hieroso- C lymitanos orationem luculentam habuisse commemorat, & de potentia de otibus Ro .imperii magnifice disseruisse ad deterrendos Iudaeosne ad
rebellionem spectarent. In ea autem oratione circa medium sere ita eum loquentem inducit Npm tertiam partem orbis terrarum, cuiusne nationes quidem numerare promptum est, ab Attalico mari & columnis Her culis usque ad mare Rubrum sitas, totam armis Romani subegerunt. Et Iraeter annuas frumentationes quibus plebem octonis niensi- 'us alunt, alia quoque tributa pendunt. Et quidem apud illos una tantumlvio comparatur:quanquam quid opus est exemplis longe petitis poten D tiam Romanam enarrare, cum eam possitis de vicina vobis Aegypto optime aestimaret Haec enim cum ad Aetniopas usque porrigatur, opulentamque Arabiam,conterminas sit Indiae,ac septingenties de quinquagies centena millia incolaru habeat extra Alexandrinum populum, tributa tamen obsequentissime pensitans quorum magnitudinem aestimare decensu singulorum capitum licet) Romano parere imperio non grauatur, tametsi ruantum stimulum desectionis habens Alexandriam urbem, cum multitu AIolatia. ine hominum & opibus abundantem, tum amplitudine & ambitu non imparemi ut quae longitudine stadia triginta, latitudine decem habeat, tri-E butorum vero multo amplius in singulos meses pensitet, quam vos in an nos singulos conseratis, & eo amplius Ro. populo quaterniim mensum frumentum suppeditet: duae autem legiones ciuitati insidetes, profundam Aegyptum cum illa Macedonum nobilitate frenat. De magnitudine Al xandriae Strabo idem cum Iosep o dixit, latitudinem paulo minorem ponens. Octo autem legionibus eo tempore Germania obtinebatur, ut inibi
Iosepus in persona Agrippae disserit. Quod ed pertinet,quod superiore libro de legionibus ab Augusto delectis, & per orbem collocatis diximus. imos autem suisse readitu Hispaniae, ex eo coniicere datur, quod de
217쪽
opib' abu dans Turdeta nia eadem
opulentia eius prouinciae scribitur praesertim Τurdetaniae, quae & Baetica Fdicitur. Strabo lib.tertio miranda de sertilitate eius narrans, quodam loco ita inquit, Quum vero supradicta regio tot bona suppeditet, maxime tameadmiratione digna est ob metallorum copiam, quibus uniuersa Hispaniae regio scatetmon ubique ipsa frugibus exuberans, depraesertim ubi metallis copiosa est. Rarum est regionem inuenire utraque re uberem: rarius etiam illud, eandem regionem in paruo quodam agro metallis omne genus abundare. At vero Turdetania & finitima ei regio rationem nullam commendandi sui eo nomine remittit scribere de ea re volentibus: usqueadeo nu- Gmeros omnes laudis in metallis impleuit, nihil ut ei absit quod quide m
moratu dignum sit. Neque enim aurum, neque argentum, neque aes,neque ferrum alibi terrarum aut tantum, aut tam eximium nasci adhuc compertum est,quam in Turdetania nascitur,κ R oto αν in f α συο χης -τi, Mi ista να Miον--ἰτω λ via βουλο an οις. -- θυνὸς ἄργι-ε,: .R- R ἀδερ. . πεσοῦgi A ' λως αμ u ut γωναῶ. Ac ne aurum quidem solum effoditur, sed etia trahitur. deserunt enim aurum amnes,& torrentes auream arenam:quq etiam multis in locis aquarum indigentibus reperitur, sed in his non apparet. In iis autem locis quae si fluminibus alluuntur, auri psegma, id est scobs aurea resplendescit. Idem, Inter auri ramenta repertas aliquando suisse aiunt selibrales glebulas, quas palas appellant, quae perqua modicae purgationis indigerent, is A me ψh--
morans quae sunt circa Carthaginem nouam, ab urbe XX serme stadiis distantes, quatuor decurias operantium hominum fuisse ait, qui tunc in dies singulos vicena quina drachmarum millia populo Romano referrent. Nos vigintiquinque millia drachmarum aureis nostris aestimare institui- Imus duobus millibus & quingentis. QEa ratione ex Carthaginesibus me tallis argenti Romanus populus non ingena duodena millia, de quingenos aureos nostros quotannis percipiebat. Sed huius summae, ut arbitror. partem impendia auserebant,etiam si vincti sederent.Verba Strabonis haec
ciarum diuiti cultu, de quodam sertili ac peculiari nitore praecedit. Idem alibi, Metallis plumbi ferri aeris argeti,auri tota ferme Hispania scatet, B - Κtica etiam minio. Vniuersae Hispaniae Vespasianus Imperator Augustus iactatus procellis Reipublicae, Latii ius tribuit: vel iactatum potius, vi re feratur ad Latii ius. Idem lib.xxxiii. Aurum arrugia quaesitu non coquitur, sed statim suu est. Inueniuntur ita massae, necnon in puteis denas excedentes libras. Palacas Hispani,alii palacranas: idem quod minutu est, Balluceni vocant. Strabo palas dixit appellari massulas auri selibrales. Plinius palacas, sed denarum librarum. Ballucae.xiiii. unciae pro auri libra inserebantura metallariis sanctione Principum, ut legimus in titulo de metallariis li-
218쪽
& partibus eius it liber II. cvii.
A bro.xi. Codicis. G Me Chr3 siminos dicitur. lingua nostra vernaculapita Clintimoleolas appellat auri ramenta quae fluuione riuorum seseruntur, cuiusmodi hodie circa Pyrenen inueniuntur. No, enim inde vidimus nonnullas ciceris magnitudine, quibus nulla excoctione opus es Pleraeque tamen mi . . . nutae sunt& tenues, unde nomen sortitae sunt. apropter apud Pliniuin libro tricesimoquarto ita lego ex antiquis exemplatibus. In arariis ossi . Plinii l 'nis de smegma fit. Iam liquato aereatq; percocto additis etiamnum carnibus paulatimq; accensis,ac repente vehementiori statu expuitur aeris pa-B lea quaedam. Nec me latet Hermolaum pala legere ex Strabone. Nam Strabo palas appellauit massulas auri seinissales. Plinius paleas,appellae non Palem ebulas,sed ramentulas palearum formam habentes: quod non magnopere mirum est Hermolaum in transcursu non animaduertisse: Idem Pliniit, libro tricesimotertio de argenti metallis loques, Mirum inquirin adhuc per Hispanias ab Annibale incohatos puteos durare, sua ab inuentoribus no
mina habetes, ex quibus Bebeio appellatur hodie qui C C C pondo An. nibali sumministrauit in dies,ad mille quingentos passus cauato iam mon te per quod spatium Aquitani stantes diebus noctibus. egerunt aquas luia
C cernarum mensura. Trecena pondo Romana,tricena millia drachmarum ei sciebant,quae terna millia coronatorum valent. Quare hoc dictunt Plinii conuenit cum superiore Strabonis loco,ut suspicer Plinium de Cartha ginensibus argenti dinis locutum,quae in citeriore Hispania erant, finitima Aquitanis. Polybius enim aequalis Annibalis aetatis fuit, quo auctore Strabo usus est. Rucius Strabo, a
- Ait autem Posidonius Marcum Marcellum exegisse mira aua. tributum ex Celtiberia ad talenta sexcenta. Ex quo coniecturam facere est D Celtiberorum gentem numerosissima fuisse, & pecunia abundatem, tam- bisso reddi etsi regionem ieiunam incoleret. Plinius libro xxxiii. de metallis Hilpaniae loquens,Vicena inouit millia pondo auri ad hunc modum annis singulis Astutiam atque Galleciam de Lusitaniam praestare quidam tradiderunt, ita ut plurimum Asturia gignat. neque in alia parte terraru tot seculis haec sertilitas. Vicena millia pondo Romana, tricena minimum nostra valent. Ingentia sunt haec testimonia de opulentia Hispaniae, quibus accedit & ter tium Τrogi Pompeii, ut ex breuiario quarto de quadragesimo Iustini nouimus. Strabo aute de temtore suo loquens ita inquit in mentione metal E lorum argenti quae sunt ad Carthaginem nouam: tua καὶ κω ἀ
autem & nunc argenti dinae,non tamen publicae, nec illic, nec alibi, sed priuatorum: auri autem metalla pleraque sunt publica. Hactenus de Hispania : cuius etiam Galliam aemulam aurifera vi fuisse, eodem auctore comprobabimus,quippe libro . iii. de Turdetaniae id est Baeticet metallis loques,
sua censen quae in Cimerio monte sita sunt,& quae Pyrenae ipsi subiacent. i. 'M'o iii
219쪽
Cemmeni Tarara. Lugdunus Convenae Iri de . Auru To lassinunt. Luetius emus.
illine tamen aurum majs probatur quam Gallicu. Vbi puto no Cimerio Fsed Cemmeno legendu . Cenaeni enim moles fiamatio ιρου apud Strabone lib. iiii.)Aquitaniam a Celtis disclud ut, quo loco Caesar Gebenna vel Cebeii nam potius montem ponit. Huius pars hodie Tarara vocitatur. Rumsus iderii Strabo lib.iiii. de Narbonensi littore loquens, & sinu qui Galli
ἔχουσαι. Tarbelli, inquit,eum sinum obtinent, apud quos aurifodinae sunt Gomnium praestantissimae. In specubus enim leniter inhssis inueniuntur auri crustae quae manum implere possint, interdum modico purgamento indigentes. reliquum autem aurum rameta sunt& glebulae,moaicana & ips operam poscentes. Interior autem regio & montana melius solum habet. nam ad Pyrenendico numarum est ciuitas,qui eo ad incolendum conueneruut, ubi oppidum Lugdunus. Hallucinatus eo loco interpres, qui locum ita vertit: nam ad Pyrenen Convenarum Synclydo est, ubi oppidum Lugdunum.quasi runco,,id est Synclido,nomen esset optidi, cum genitivus sit pluralis convenarum significans Srnclydes enim collectitii alicuius loci habitatores dicuntur, ut latine conuenq. Mως M. τη πιρυε ε - κινουίνω tam avoν,ωε πολια λήγδουνος. Plinius de Aquitania loquens, Mox in oppidum inquit contributi convenae. Lugduni aute oppidi in ea regione non m minit. Strabo, Tectosages Pyreneis propinqui uini montibus. paulum etiaaquilonare latus Cemmenorum montium attingunt,terram colentes auro multo praeditam. ἐψα Grro γάρ suxρα - - πω ex τιου π ροῦ μμυών. v όνα rem rata fio. Apud ipsos autem thesauros ab Imperatore Romano
S cipione repertos in urbe Tolossa & ablatos ait:a quibus aurum Tolossanum apud scriptores decantatissimum, in prouerbium cesssit, ut auctor est 1
ἀργον Πντίον - αργψρον. Posidonius inquit Strabo)verisimiliter tradit pecunias Tolossae repertas ad quindecim talentum millia 'uarum pamtem in sanis, partem in lacubus consecratis reconditam fuisse, argentum aurumque insectum atque rude. Et rursus paulo inserius, Vt autem inquit Posidonius,& alii complures,regio ipsa auro alioquin abundans,& homines habes superstitioni addictos,& ad parsimoniam in victu assuetos, multis in locis Celticae Galli et thesauros habuit, maxinas vero lacus eis sacro- Κsanctos a praedonum direptionibus thesauros pr stabant, in quos ideo auri argentili pondera demiserat. Romani vero quu vi & armis loca ea obtinuissent auctioni lacus eos publice subiecerunt: emptorum autem plurimi
220쪽
A xit tantis deliciis diuitiisque circunfluxisse, ut aliquando ostendendarum
opum gratia curru vectus per campum ingrederetur nummos aureos ar
genteolque huc atque illuc spargens: quibus colligendis amici & comites
lius libro tertio, & Cicero de natura Deorum libro tertio, ob cuius raptu quaestionem habitam esse dicit..Trogus libro tricesimo secundo Cepione cepio. B appellat eum Imperatorem qui aurum Tolossanum abstulit, quod sacrileiasium ei & exercitui eius excidii causam fuisse tradit. Auri autem sinquit fuere centum de dece millia pondo, argenti quinquies decies centena millia. Haec summa vix dicere ausiin quanti aestimanda sit. Auri singula pondo minoris aestimari centum aureis solatis non possunt, etiam ut undecima pars aeris in eo mixta fuerit. Qua ratione aurum illud Tolossanum centies de decies centenis millibus aureorum valuit. quod si obryzum fuerit, id est eentent, & duodenis solatis in libras aestimabile, centies vicies ter cen 'tenis de viginti millibus valuit. Quod autem ad argentum pertinet. Tro C tum existimarim non quinquiesdecies celena millia pondo scripsisse, qu summa quinquagies millies mille aureos valet, sed quindecies centena millia,quae quindecies millies mille aureis coronatis aestimantur a nobis.id est centies & quinquagies celenis millibus. Quod si quis Trogum quinquies Quiquies decies scripsisse malit, tamen pro quindecies intelligam, quomodo apud Suetonium in Augusto quaterdecies millies pro bis septies,id est quatuor- cies. decies. Cicero etiam sic usus est. Strabo ex Posidonio quindecim millibus talentum argenti aestimasse aurum argentum 4 simul videtur: quae summa minor est minima praedictarum,id est nonagies centena millia aureorum. D Apud Iosep um libro supradicto Agrippa magnifice de Galliarum situ,& Festeiras felicitate Galloru domestica disserit, quos omne genus bonis apud se scatentibus totum pene orbem irrigare, mirifico praeconio vociferatur, & ni hilo sectu, sub mille & ducetis militibus Romano imperio parere, quibus plures propemodum ciuitates habeant, n5 animi mollitia,ut qui octoginta annis pro libertate dimicassent, sed animi destinatione in obsequiu eius gentis fixa, cuius & virtutem experti fuissent, & sortunam admirarentur. Multa adhuc adnotauimus, quae fide caritura sunt, ut opinor, praesertim apud eos vidixi qui omnia & praeterita & futura praesentis temporis mo- E dulis metiuntur. unum etiam addam ex eodem Strabone, qui de Baetica lo
tea inde veniebat: nunc autem lanae magis quam a Coraxis, pulchritudine 80ς eximia. siquidem propter hoc arietes talentari precio emuntur ad admissu - Boici. ram.Coraxi autem populi sunt Colchorum Stephano de urbibus. Talentum sexcentis aureis aestimamus. tanti autem venditari arietes potuerunt apud eos qui asinos admissarios vel etiam asinas ad foeturam, id est ad mularum partus,X L sestertiis emerent, ut supra ex Varrone & Plinio didicio iiii